Omvang moet eerst worden vastgesteld
Vijftienjarige
bekent moord
IRA-kopman
gearresteerd
Onderwijs soms plant in proeftuin
Samenwerking NVJ
met vakcentrales
Frontale botsing op linker
weghelft: twee doden
Enta
dit ow]
ll
auto
uitgebrande
Drie lijken in
HOUDERS VAN BELANGEN IN DE DDR
ft
o
VEEL VERKEERSONGELUKKEN IN WEEKEINDE
F
MR. K. CATH (LEIDEN) BIJ BEGIN ACADEMISCH JAAR:
Van Raalte: Historische beslissing”
MAANDAG
3
SEPTEMBER
1973
2
M
(Van onze redacteur in Bonn)
Pessimistisch
DEN HAAG Nu sedert het begin van dit jaar diplomatieke betrek
kingen zijn aangeknoopt met de Duitse Democratische Republiek, wenst
de Nederlandse regering zo spoedig mogelijk met de regering van de DDR
onderhandelingen te beginnen, onder meer over de schade, die door Ne
derlandse natuurlijke en rechtspersonen is geleden als gevolg van de door
nationalisatie en andere maatregelen getroffen Nederlandse belangen, als
mede wegens financiële vorderingen van vóór 8 mei 1945, die nog niet
zijn voldaan, en vorderingen op grond van uit Nederland in de oorlog ge
roofde goederen, waarvan men weet of waarvoor goede aanwijzingen be
staan, dat zij naar het gebied van de tegenwoordige Duitse Democratische
Republiek zijn weggevoerd.
wmwjfmwrrfmmrmwmmmmnm.rm/rrffmmfrfjrmm/rrmem
.st
Ss
Officiële Publikatie
van het Ministerie van Buitenlandse Zaken
Ondoorzichtig
UTRECHT „Het onderwijs
lijkt soms op een plant in een
proeftuin, die naar willekeur ver
pot, verplant, gesnoeid en bespoten
kan worden, zonder dat men zich
blijkbaar behoeft af te vragen of
de plant er tegen kan, welke effec
ten de behandeling ten gevolge
heeft en of de tuinlieden het nog
wel allemaal kunnen bijbenen”.
Nederland gaat schade claimen in DDR
en
(Van onze redacteur in Londen)
i
VOORUITZICHTEN VOOR WOENSDAG:
28
29
0
premier Kosigin van de
De problemen rond de invoering van
voor
Het betreft hier bijvoorbeeld door de
Duitsers gestolen inboedels, kantoorin
richtingen, machines en ander technisch
materiaal en vooral ook uit onze musea
geroofde kunstschatten.
1
zw
zw
zw
zzw
wzw
32
27
24
27
21
28
30
29
26
19
31
26
23
25
26
26
27
30
uur
uur
16
16
16
13
16
15
17
16
16
15
5
22
16
14
13
16
13
10
9
11
13
20
12
17
12
14
22
13
20
11
11
18
17
12
10
18
18
21
0
0
0
0
Deze opmerking van de voorzitter van
het college van bestuur van de Leidse
universiteit, mr. K. J. Cath, bij de ope
ning van het academisch jaar vanmid
dag is in grote lijnen representatief voor
de redevoeringen di*e deze middag aan
universiteiten en hogescholen door de
universitaire bestuurders ter gelegenheid
van het nieuwe studiejaar zijn afgesto
ken.
LONDEN. De op één na machtigste
man in de provisionele IRA is het afge
lopen weekend in de Ierse Republiek
gearresteerd. Het is de 53-jarige Seamus
Twomey, die even ten zuiden van de
grens met Noord-Ierland op een eenza
me boerderij door de speciale politie van
de regering in Dublin in zijn kraag werd
gegrepen.
De 24-jarige L.A.M. te Woerd uit Neede
is gisteren in zijn woonplaats om het
leven gekomen, toen hij met zijn auto
tegen een boomstronk reed. Hij reed
vermoedelijk te hard.
De 32-jarige mevrouw J. T. Nikkels uit
Arnhem kwam zaterdag om toen zij
in Bemmel met haar auto met grote
snelheid uit de bocht vloog en tegen
een boom botste.
c. kunstvoorwerpen en andere roerende goederen, welke gedurende WO II uit Neder
land zijn weggevoerd, terecht zijn gekomen op het huidige grondgebied van de DDR.
„De wet universitaire bestuurshervor-
ming is op dat punt zo vaag dat beide
elkaar met de wet in de hand het leven
erg zuur en het werken bijna onmoge
lijk kunnen maken”, zei hij.
s
s
1
J
1
s
zw
zw
zw
wzw
widst.
nno
n
wzw
windst.
wzw
zzw
w
n
w
w
n
windst.
zzw
zw
windst.
zo
zw
nnw
zw
no
ono
n
w
w
nnw
windst.
no
w
zw
zw
1
J
I
1
0
0
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
0.1
0.6
2
2
2
1
4
2
3
5
0.1
0
0
0
1
0
0.2
0
0
De 17-jarige R. Rollmann uit Nijmegen
is gisteren in de Brabantse plaats
Zeeland verongelukt, toen hij met zijn
UTRECHT. De verenigingsraad van
de Nederlandse Vereniging van Journa
listen heeft zaterdag in Utrecht met
algemene stemmen zijn fiat gegeven aan
het voorstel een contract van samenwer
king aan te gaan met het overlegorgaan
van de drie vakcentrales. Wanneer tij
dens de looptijd van dit tweejarig con
tract de Federatie van Vakcentrales
wordt opgericht, zal het contract van
samenwerking worden omgezet in een
rechtstreekse aansluiting van de NVJ bij
de federatie. Het contract van samen
werking tussen het overlegorgaan en de
(categorale) NVJ is een primeur voor
Nederland.
schappen in Leiden een rigoreuze beper
king van het aantal studenten nodig is.
Als dat niet gebeurt, vreesde hij zowel
werkeloosheid voor de afgestudeerden
als een sterke achteruitgang van de
kwaliteit van het onderwijs en onder
zoek in de sociale wetenschappen.
Prof. dr. A G. M. van Melsen, voorzit
ter van de universiteitsraad van de Ka
tholieke Universiteit in Nijmegen noem
de het realistisch dat „een situatie waar
in we werkelijk in staat zijn tot een
efficiënt uitstippelen van de weg die we
moeten gaan met de universiteit, nog
ver af is.
In Delft noemde ir. T. Verheul, waar
nemend voorzitter van het Delftse colle
ge van bestuur, de ontwikkeling van het
zelfbestuur via de WUB waarschijnlijk
een van de bijdragen die de universitei
ten en hogescholen aan de vernieuwing
van de maatschappij gaan leveren.
De dader van het misdrijf, dat vrijda
gavond een korps van 45 politieambte
naren rond de beboste Bolksheuvel in
Aalst-Waalre op de been bracht, trad
aanvankelijk als getuige in deze zaak op.
Als motief gaf hij op h_t jongetje een
afstraffing te hebben wiii-n geven die
hem uit de hand gelopen zou zijn.
Het Belgische jongetje logeerde al een
week bij zijn grootouders.
De 29-jarige mevrouw T. Hijstek-Blee-
ker uit Badhoevedorp is gisterochtend
omgekomen in Monnikendam. De door
de 29-jarige mevrouw P. L. Groot-
Jolmers bestuurde auto, waarin me
vrouw Hij stek meereed, was tegen een
boom gebotst.
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Z. Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Geneve
Helsinki
Innsbrueck
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Muenchen
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Split
Stockholm
Wenen
Zuricht
Casa Blanca
Istanboel
Las Palmas
New York
Tunis
de NVJ, de
als groot
Prof. Leniger zei pessimistisch te zijn
over de vooruitzichten voor de Wage-
ningse ingenieurs: „Zolang de prognoses
over de behoefte aan academici zo slecht
zijn en de vrijheid van onderwijs in ons
land een soort heilige koe is, zal het
heel moeilijk zijn een goede planning
van het onderwijs, die misschien wel
gepaard zal moeten gaan met een aan
tasting van het individuele recht op
onderwijs, te verkopen.”
In Leiden zei prof. dr. P. Th. Ooster-
hof, lid van het college van bestuur, dat
de faculteit der sociale weten-
Goeroe Maharaj Ji, de 15 jaar oude
„volmaakte meester” uit India heeft een
maagzweer. Zijn arts zegt dat het li
chaam van de goeroe de symptomen
vertoont van een „manager van middel
bare leeftijd in een stress-situatie”. De
Goeroe die ongeveer 1,60 meter lang is
en 160 pond weegt, is gek op ijsjes.
Na Kenia heeft nu ook Ivoorkust de
jacht op olifanten verboden. Het zal
voorlopig dat wil zeggen tien jaar
lang niet toegestaan zijn olifanten te
doden. Overtreders zullen „zwaar wor
den gestraft”.
Op de Filippijnen is op 65-jarige
leeftijd de aartsbisschop van Manilla,
kardinaal Rufino Santos overleden.
President Kekkonen van Finland is
in Leningrad waar hij besprekingen zal
voeren met
Sovjet-Unie.
De vijfjarige Robert Vondervoort uit
Eindhoven is gisteravond in het Bea-
trixkanaal bij Strijp verdronken,
doordat de bestelauto van zijn vader
te water raakte. De ouders werden
gered.
Prof. dr. S. G. van den Bergh, voorzit
ter van de Utrechtse universiteitsraad,
noemde het een „klein wonder” dat de
samenwerking tussen college van be
stuur en universiteitsraad in Utrecht
naar zijn mening zo goed van de grond
is gekomen.
EINDHOVEN. De rijkspolitie in
Waalre heeft een vijftienjarige jonge
man uit Waalre aangehouden nadat hij
bekend had, vrijdagmiddag om drie uur
de zevenjarige Leo Roy uit Bocholt
(België) gewurgd in de bossen van
Aalst-Waalre te hebben achtergelaten.
De afdelingen van de NVJ gaan zich
voorts met spoed beraden over de priori
teit die de leden wensen te geven aan de
volledige invoering van de vijfdaagse
werkweek voor journalisten. Ze hebben
thans recht op 26 vijfdaagse werkweken
en ontvangen voor het werken op de
overige zaterdagen een compensatie in
geld van drie percent en drie extra
vakantiedagen.
STEENWIJK. Twee jongemannen
zijn gisterochtend bij een verkeerson
geluk in Steenwijk omgekomen, vier
anderen werden hierbij ernstig ge
wond. Een door de 20-jarige M. B.
Damhuis bestuurde auto kwam op de
linkerweghelft en botste op een door
de 23-jarige J. Engelen bestuurde te
genligger. De heer Engelen was de
enige van de inzittenden van de beide
auto’s, allen inwoners van Steenwijk
of buurtschappen van deze plaats, die
ongedeerd bleef.
De 18-jarige mej. Mar ja de Bruyn uit
Schoonhoven is in de nacht van zater
dag op zondag omgekomen toen de
bestuurster van een bromfiets waarop
zij meereed op een kruising in Vleu
ten De Meern tegen een personenauto
botste. De 17-jarige bestuurster van de
bromfiets werd ernstig gewond.
In Vriezenveen verloor zaterdag de 2-
jarige Jan Wind het leven toen hij bij
de ouderlijke woning plotseling de
weg opliep en werd aangereden door
een auto.
de Wet Universitaire Bestuurshervor-
mingen (WUB) en de eerste ervaringen
ermee, de collegegelden, de grote toeloop
van studenten en het onvoldoende aan
tal wetenschappelijke medewerkers om
hun onderwijs te geven, de planning, de
herstructurering van het studieprogram
ma en de teruglopende mogelijkheden
om naast het overvolle onderwijspro
gramma nog wetenschappelijk onderzoek
te verrichten, overheersten als thema’s
in alle redes.
De 21-jarige B- E. Radau uit Duisburg,
die vrijdag op Texel ernstig gewond
was geraakt bij een ongeluk met de
door hem bestuurde auto, is zaterdag
aan zijn verwondingen bezweken. De
heer Radau had een fietsende vrouw,
de 63-jarige J. van Duren aangereden.
Zij overleed ter plaatse.
Prof. mr. I. A. Diepenhorst, rector-
magnificus van de Vrije Universiteit,
zette de universiteit in de branding van
de mondiale samenleving, waarschuwde
tegen paniek, bepleitte een economie van
het onderwijs en stelde dat de universi-
teit nu meer dan ooit voortdurend keu
zes zal moeten maken. Volgens hem
slaat men een verkeerde weg in, als men
de universiteiten maar groter en groter
Iaat worden.
regen
geh. bew.
zw. bew.
regen
zw. bew.
regenwzw
zw. bew.
geh. bew.
zw. bew.
zw. bew.
licht bew.
onbew.
onbew.
regen
mist
motregen
half bew.
onbew.
geh. bew.
onbew.
zw. bew.
onbew.
onbew.
licht bew.
onbew.
onbew.
geh. bew.
onbew.
onbew.
zw. bew.
mist
onbew.
onbew.
regen
licht bew.
mist
geh. bew.
onbew.
onbew.
onbew.
licht bew.
Nu en dan wat regen, afgewisseld door op
klaringen. Gematigde temperaturen.
Aantal uren zon: 3 tot 9. Minimum tempera
tuur: 0 tot 4 graden boven normaal, maximum
temperatuur: ongeveer normaal tot 3 graden
boven normaal, kans op een droge periode van
ten minste 12 uur: 90 percent, kans op een
geheel droog etmaal: 60 percent.
Normale temperaturen tot woensdag 5 sep
tember: minimum 14 graden, maximum 19 gra
den.
J. Zandbergen meende dat bij de andere,
minder positieve waardering van de
technische vooruitgang juist de inge
nieur veel te doen staat. Er ligt volgens
hem voor ingenieurs een belangrijke
taak, maar dan zal het studiepakket bre
der en gevarieerder moeten worden dan
het nu is. De komende herstructurering
van het tertiair onderwijs biedt volgens
hem de mogelijkheid voor aanpassing
van het studiepakket aan de anders
gerichte eisen van de maatschappij.
Naar schatting zijn op dit moment
ongeveer 120 kort geleden aan de Land
bouwhogeschool in Wageningen afgestu
deerde ingenieurs werkeloos, terwijl het
zeker is dat dit aantal de komende jaren
zal stijgen. Prof. H. A. Leniger, rector-
magnificus in Wageningen, noemde deze
gegevens een zeer somber vooruitzicht.
Nederlandse belanghebbenden, die op bovenomschreven wijze schade hebben geleden,
kunnen tot uiterlijk 15 maart 1974 die schade aanmelden door indiening van een
schadeformulier, dat schriftelijk kan worden aangevraagd bij het Ministerie van Bui
tenlandse Zaken bureau Schadeclaims DDR, Hooftskade 1 te ’s-Gravenhage.
Met aanmeldingen, welke werden ingezonden vóór het verschijnen van deze Publi-
katie, kan geen rekening worden gehouden.
De hiervoor opengestelde aanmelding heeft geen betrekking op vorderingen van Ne
derlanders, die getroffen werden door nationaal-socialistische vervolgingsmaatrege-
len. De gegevens en vorderingen van slachtoffers van het nazi-regime of van hun
nabestaanden zijn reeds bij de Regering bekend. Alhoewel de DDR die aanspraken
vooralsnog niet heeft erkend, zal de Regering niet nalaten te gelegener tijd deze
aanspraken naar voren te brengen.
Twomey wordt voorlopig tot 1 oktober
opgesloten gehouden, maar hij zal naar
men aanneemt zeker een jaar kunnen
krijgen. De arrestatie is mogelijk op
grond van een rigoureuze wet die het
lidmaatschap van de provisionele IRA
op zichzelf al strafbaar stelt.
Na zijn voorgeleiding merkte Twomey
schamper op dat hij „dit Brits georiën
teerde Quisling-hof” niet erkende.
20
20
19
19
19
19
20
19
19
21
19
28
24
18
30
21
25
26
Met het oog op onderhandelingen onder meer betreffende openstaande vermogens
rechtelijke en financiële kwesties, die de Nederlandse Regering zo spoedig mogelijk
zal beginnen met de Regering van de DDR, dient de Nederlandse Regering op korte
termijn te beschikken over een overzicht van het totaal der schade welke Neder
landse natuurlijke en rechtspersonen of hun rechtsopvolgers hebben geleden, doordat:
a. eigendommen, rechten en belangen binnen het huidige grondgebied van de DDR als
gevolg van nationalisatie, confiscatie, onderbeheerstelling, of andere maatregelen
aan de beschikkingsbevoegdheid van rechthebbenden zijn onttrokken;
b. financiële vorderingen op destijds binnen het huidige grondgebied van de DDR
gevestigde natuurlijke personen, rechtspersonen en overheidsinstellingen alsmede
hypothecaire vorderingen op in het huidige grondgebied van de DDR gelegen
onroerende goederen, welke vorderingen vóór 8 mei 1945 zijn ontstaan, nog niet zijn
voldaan;
AcïveTtcTitie J
bromfiets op een kruispunt tegen een
auto reed-
In het ziekenhuis van Dokkum is zater
dag de 76-jarige heer J. L. Nicolai uit
Aalzum overleden aan de gevolgen
van een verkeersongeluk dat hem eer
der op de dag was overkomen op de
weg Dokkum-Metslawier. Hij was met
zijn bromfiets op de linkerweghelft
gekomen waar hij door een auto werd
aangereden.
Op een eenzame weg in Raamsdonk
(Noord-Brabant) zijn gistermiddag drie
of vier mensen omgekomen in een bran
dende auto. De politie en brandweer tel
den na het blussen van de brand „ten
minste drie lijken”. Dr. Zeldenrust is in
Raamsdonk voor een onderzoek naar de
doodsoorzaak. De rijkspolitie zei dat er
geen sprake was van een verkeersonge
luk. De brand is zondagmiddag om tien
over twee ontdekt door een landbouwer.
Hij zag het vuur vanuit de verte. De po
litie vermoedt dat er misdrijf in het spel
is. Op de foto: de politie zoekt met een
speurhond de directe omgeving rond de
uitgebrande wagen af.
Schilderijen en andere kunstvoorwer
pen, die tijdens de oorlog in het gebied
van de huidige Bondsrepubliek zijn te
rechtgekomen zijn, voor zover ze tenmin
ste konden worden opgespoord, alle naar
Nederland teruggebracht.
Voordat deze onderhandelingen kun
nen beginnen, dient een inzicht te wor
den gekregen over de omvang van die
schade. Daartoe zal het Bureau Schade
claims DDR van het ministerie van Bui
tenlandse Zaken de gegevens verzame
len. Het bureau is gevestigd aan de
Hooftskade nr. 1 in Den Haag, waar
schriftelijk schadeformulieren kunnen
worden aangevraagd. Deze ingevulde
formulieren moeten tot uiterlijk 15
maart 1974 bij het bureau worden inge
diend
Deze aanmelding zal geen betrekking
mogen hebben op vorderingen van Ne
derlanders of hun nabestaanden, die om
redenen van ras, geloof, politieke over
tuiging of wereldbeschouwing binnen
het huidige DDR-gebied door nationaal-
socialistische vervolgingsmaatregelen
zijn getroffen, omdat alle gegevens en
vorderingen van deze groep slachtoffers
van het nationaal-socialisme reeds bij de
regering zijn geregistreerd, o.a. naar
aanleiding van de oproep tot aanmelding
van 19 augustus 1960, waarvoor de aan
meldingstermijn reeds lang is verstre
ken. De regering zal te zijner tijd ook
deze aanspraken doen gelden.
De 18-jarige Aaltje de Vries Uit Purmer-
end is ook in Monnickendam veronge
lukt toen de motor waarop zij als
duopassagiere meereed tegen een half
op de weg staande auto botste, waar
van de bestuurder juist bezig was
achteruit een inrit in te rijden.
Daarnaast werd aan de drie technische
hogescholen in Delft, Eindhoven en
Twente vrij veel aandacht besteed aan
de problematiek van technologie en
techniek. Prof. G. Vossers, Eindhoven,
stipte aan dat de houding van bewonde
ring voor de techniek is omgeslagen in
scepticisme of zelfs afkeer. „De angst
voor de onverbiddelijke wetenschap-
techniek spiraal veroorzaakt ook een
afkeer van „wetenschap” zei hij.
De Twentse rector-magnificus prof. P.
NVJ-voorzitter J. van Raalte noemde
het besluit van de verenigingsraad, het
hoogste orgaan van de NVJ, een histori
sche beslissing. Het contract van samen
werking wordt binnenkort ondertekend
en treedt naar verwachting op 1 oktober
in werking.
De verenigingsraad keurde voorts met
algemene stemmen het door het dage
lijks bestuur in het conflict rond de
Haagse Post gevoerde beleid met alge
meen applaus goed.
De vice-voorzitter van
heer W. Klinkenberg, zag
winstpunt van de strijd rond de benoe
ming van een hoofdredacteur bij de
Haagse Post de ondervonden solidariteit
van de vakcentrales en de grafische
Uit de verenigingsraad gingen stem
men op om van de realisering van dit
verlangen desnoods een breekpunt te
maken. „Als journalisten moeten we
kunnen delen in de sociale verworven
heden in onze maatschappij”, gaf een lid
van het dagelijks bestuur van de NVJ te
kennen. De drie percent extra werd een
belachelijke fooi genoemd, nog niet ge
noeg als vergoeding voor werken op
onaangename uren.
De NVJ-verenigingsraad nam voorts
afscheid van de heer Van Raalte, die de
organisatie vijf jaar ais voorzitter heeft
geleid.- De heer Klinkenberg is belast
met de waarneming van het voorzitter
schap.
WEERRAPPORTEN
C
•8
vakbonden en het daardoor bij deze
betrokkenen toegenomen inzicht in de
problematiek van de pers.
De verenigingsraad ging akkoord met
een voorstel van de afdeling Den Haag,
samen met de grafische bonden en de
Nederlandse Dagblad Pers een perma
nente driepartijen commissie in te stel
len voor signalering van technische ont
wikkelingen in de perswereld en de
gevolgen ervan. De indieners van het
voorstel vrezen met name dat door de
invoering van
kwaliteit van
De 25-jarige mevrouw J. Smit-Louhen-
napessy uit Monnickendam is zaterdag
in het ziekenhuis in Amsterdam over
leden aan de verwondingen die zij
twee weken geleden had opgelopen bij
een auto-ongeluk. De auto waarin zij
toen meereed was in Amsterdam-
Noord tegen een lichtmast gebotst.
Daarbij werd ook de bestuurder ern
stig gewond.
De 22-jarige Elizabeth Kucera uit
Kerkrade verloor zaterdag in Schaes-
berg het leven. Zij zat in een auto die
twee huizen ramde. Een tweede inzit
tende is ernstig gewond.
In Twente noemde rector-magnificus
prof. Zandbergen het collegegeld-wets-
ontwerp van de nieuwe regering nog
ondoorzichtiger dan de nu geldende wet
van ex-minister De Brauw.
nieuwe apparatuur de
de berichtgeving en de
aard van het journalistieke werk kan
worden geschaad. Ook is de werkgele
genheid voor journalisten, zetters en te
lexisten in het geding.
DINSDAG 4 SEPTEMBER
Hoog water 8.04 uur en 20.30
Laag water 3.41 uur en 15.54
Weer in binnen- en
fcuftenbnd
MK
-o':'--
