STREEFDATUM VAN REGERING EN BEDRIJFSLEVEN:
Afscheid
ad
Vrachtverkeer
hoopt op meer
ritvergunningen
NKV
1D!
Libië desnoods bereid
te vechten voor olie
op Mees
Industriebond
NVV tekent
Enka-cao niet
NBM-bedrijven
doen bod
„Afdankertjes”
[bedrijven ter
I
van
effecten-
beurs
Spit nieuwe
voorzitter
van
:rt
donderdag
TEKORT OP BRITSE
HANDELSBALANS
WEER GEGROEID
IJ
IIL
SEPTEMBER
6
1973
21
LAD
Geen akkoord in Bonn
Noodzakelijk
26 40
Hoofdlijnen
(Van onze redactie economie)
BEKOCHT
KEERPUNT
A
A
verkt,
teren
ureau
?ECT
Kamervragen, aanhoudende ge
ruchten en onbevestigde berich
ten hebben het in de afgelopen
dagen wel duidelijk gemaakt: het
kabinet-Den Uyl wil de eigen-huis-
bezitters aanpakken met drastische
belastingmaatregelen. En al zullen
de cijfers die daarmee zijn gemoeid
pas op Prinsjesdag openbaar wor
den, onofficiële berichten luiden
dat hei kabinet er zo’n 200 miljoen
aan wil over houden. Het eigen
huis is nu al bijna twee jaar het
mikpunt van fiscale speculaties, die
door militante socialistische Ka
merleden of loslippige bewindslie
den min of meer zijn uitgelokt. Zo
dra de nieuwe Linkse Drie-minis-
ter Gruyters zijn eerste ontmoeting
met zijn vroegere perscollega’s had,
werd andermaal duidelijk dat
eigen huisbezitters onder dit kabi
net op maatregelen moesten reke
nen. Al zou het dan volgens Gruy
ters niet de bedoeling zijn die huis
bezitter eens flink in de fiscale
tang te nemen.
Vóór november centraal akkoord
(Van onze redactie economie)
(Van onze redacteur in Bonn)
nog
van
il spaarzaamheid straffen
Kabinet
de
de
de
LONDEN. Het tekort op de balans
van de Britse buitenlandse handel is in
het tweede kwartaal van dit jaar toege
nomen.
DEN HAAG Regering en bedrijfsleven streven ernaar het gesprek
over het sluiten van een centraal akkoord voor 1974 vóór begin november
te hebben afgerond. Dit is dinsdag afgesproken in een procedure-overleg
tussen kabinetsleden en een delegatie van de Stichting van de Arbeid
Nauwletten zal worden toegezien op de rechten van het parlement. De
Tweede Kamer zal, als alles volgens de afspraken verloopt, bij de behan
deling van de begrotingshoofdstukken in november haar bijdrage kunnen
leveren.
UTRECHT. De industriebond NVV
zal de Enka-Cao die al op 1 april van
dit jaar had moeten ingaan, niet onder
tekenen.
Dit houdt in dat de regering tijdens de
algemene politieke beschouwingen over
haar beleid slechts globaal op alle pun
ten van het eventueel te sluiten akkoord
zal kunnen ingaan. Het eerste inhoude
lijke gesprek met het bedrijfsleven zal 4
oktober worden gehouden. Dan zijn in
middels de concrete voornemens van de
regering via de miljardennota bekend
geworden. In de loop van de volgende
maand wordt dan getracht het overleg
verder toe te spitsen, zodat afronding
voor het eind van' de maand mogelijk is.
Een aanvankelijk milieu-bewuste, goe
de koop kan in de praktijk door allerlei
invloeden die de eigenaar niet in de
Het gaat om een bijeenkomst van de
oliecommissie der uit vierentwintig lan
den bestaande Organisatie voor Econo
mische Samenwerking en Ontwikkeling
AMSTERDAM. Aandeelhouders
van Mees’ Bouwmaterialen NV in Gro
ningen kunnen tot en met 9 oktober hun
aandelen aanmelden als zij gebruik wil
len maken van het- eerder aangekondig-
de bod van 1.900 in contanten per
aandeel van 1000 door NV Verenigde
NBM-Bedrijven in Rijswijk.
Zo incasseert een vice-president die
na vijf jaar van een tekort ontslagen
word, tot 1993 en een jaarsalaris van
60.000 dollar. Een ander directielid
dat na achttien maanden wordt ont
slagen, ontvangt 100.000 dollar per
jaar, tot aan zijn pensioengerechtigde
leeftijd, waarna hij 2.000 dollar per
maand krijgt.
BONN. De regeringen van Neder
land en van de Bondsrepubliek zijn er
niet in geslaagd het snel eens te worden
over de ritvergunningen voor Neder
landse vrachtwagens op de Westduitse
wegen. Die contingentering wordt steeds
geregeld voor een periode van een jaar,
lopend van 1 oktober tot 30 september.
of van
aftrekbaar
van
hun
werking.
NEW YORK (AFP). Oe voorde
len die Amerikaanse ondernemingen
steeds meer toekennen aan hoger
personeel dat wordt afgedankt, ver
oorloven deze ex-werknemers een
prinselijk bestaan tot aan de pensi
oengerechtigde leeftijd. Dit consta
teert het „United Nations Review” in
New York.
We gaan niet zonder reden van deze
situatie uit, omdat bij de lagere inko
mensgroepen zo’n huurwaarde-maatregel
voldoende aversie kan wekken voor een
keerpunt in de politieke waardering van
dit kabinet, dat zijn aanhang toch voor
namelijk moet hebben van de nu bena
deelde kategorieën. Met andere woorden:
het blijft interessant om op de linkse
drie te stemmen, tót het moment dat het
inkomen door nivellering of politiek te
weinig doordachte maatregelen zodanig
wordt belast, dat het alleen al daarom
aantrekkelijk wordt zijn heil te gaan
zoeken in het andere politieke kamp.
Een oppositiepartij als de VVD kan daar
alleen maar wel bij varen.
Onder buitengewone belangstelling heeft
een dertigtal leden van de Vereniging
voor de effectenhandel dinsdag afscheid
genomen van de beurs. Voorzitter Kort
hals sprak zijn grote waardering uit voor
de taakuitoefening in de vele jaren van
lidmaatschap van de uittredende heren,
die tenslotte gewillig poseerden voor een
groepsfoto.
De nieuwe cao is wel in overeenstem
ming met de uitgangspunten die de le
den hadden vastgesteld voor het cao-
beleid in 1973, maar een meerderheid
van de leden heeft het onderhandelings
resultaat toch afgewezen.
De meerderheid van de leden in Bre
da. Ede en Arnhem keurde de cao wel
goed, maar in Emmen was de meerder
heid tegen. Het aantal tegenstemmers in
Emmen was groter dan het aantal voor
stemmers in de drie andere plaatsen
samen.
We hebben in onze vergelijking dan
nog niet de pensioentrekkers betrokken,
die toch al veel te leiden hebben van de
inflatie en nog eens een extra duw naar
beneden zouden krijgen, als ze een eigen
huis bezitten. Van onverdachte zijde,
namelijk uit de mond van de hoogleraar
in het belastingrecht prof. Ch- Geppaart,
heeft Den Uyl kort geleden kunnen
Voor het aantrekken van leidingge
vend personeel dat zijn vak verstaat,
maken de ondernemingen ontslag-
voorzieningen die gelijk staan aan
twintig jaar topsalaris plus de sym
bolische titel van „adviseur”, aldus
het blad.
PARIJS. Topdeskundigen op oliege-
bied uit de voornaamste westerse indus
trielanden en Japan komen volgende
week in Parijs bijeen om zich te bera
den over de gevolgen van de overneming
van 51 percent van de bezittingen der
buitenlandse oliemaatschappijen in Libië.
vernemen dat door aftrek van hypo
theekrente te schrappen de vermogenden
in een relatief gunstiger positie worden
gebracht.
De hoogleraar kan dat precies voorcij
feren. Daar zat dus kennelijk geen in-
greepmogelijkheid voor het kabinet.
Daar waar die nü wordt gezocht, speelt
de inkomenspositie van de man klaar
blijkelijk voor dit kabinet niet zo’n rele
vante rol als uit het nivelleringsbeleid
wel zou mogen worden afgeleid. Er is
namelijk een duidelijke relatie tussen
inkomenspositie en financieringsmoge-
lijkheden van het eigen huis. Wie bereid
is tot het uiterste te gaan en enige
verlichting mocht verwachten door de
rente-aftrek, ziet die verlichting nü weer
voor een belangrijka deel te niet gaan.
Het komt hierop neer dat men zwaarder
gestraft wordt, naarmate men bereid is
zwaardere lasten voor een eigen huis te
dragen, waarbij het inkomen dan kenne
lijk van secundaire betekenis is.
Bij de zichtbare handel trad een te
kort op van 396 miljoen pond sterling
vergeleken met een nadelig saldo van
363 miljoen pond over de eerste drie
maanden van dit jaar. Op de balans van
de onzichtbare handel (bankwezen, Ver
zekeringen enz.) ontstond een overschot
van 198 miljoen pond sterling^ 18 mil
joen meer dan het surplus over januari -
maart.
De handelsbalans van West-Duitsland
over juli sluit met een overschot van 2,9
miljard mark vergeleken met 1,6 miljard
zowel over de voorgaande maand als
over dezelfde maand van verleden jaar.
Een nieuw gesprek met Enka over de
punten die de leden onaanvaardbaar
vonden (onder meer bevriezen ploegen-
toeslag en het vervallen van twee extra
vakantiedagen voor sommige werkne
mers) leverde verdere tegemoetkomingen
en toezeggingen van de zijde van Enka
op.
Het is de bedoeling dat NBM en
Industriële Deelneming Maatschappij (I-
DEMA) BV in Amsterdam, die al 25,9
percent van het geplaatste kapitaal van
2,7 miljoen van Mees in bezit heeft, in
paritaire verhouding als aandeelhouders
van Mees zullen optreden.
IDEMA is op haar beurt een joint
venture van de Eerste Nederlandse Ce
ment Industrie (ENCI) in Maastricht en
de Cementfabriek IJmuiden (CEMIJ)
BV, waarin de transport- en handelsbe
langen van ENCI en CEMIJ zijn gebun
deld.
De belangen van NBM, IDEMA en Mees
lopen in vele opzichten parallel en de
directies zijn van mening, aldus een
bericht aan aandeelhouders van Mees,
dat bundeling van krachten kan leiden
tot een doelmatiger bedrijfsvoering, ter
wijl ook de financiering op langere ter
mijn beter gewaarborgd kan worden.
Spit is de enige
kandidaat voor het voorzitterschap van
het Nederlands Katholiek Vakverbond.
Er zijn binnen de daarvoor vastgestelde
periode geen namen van tegenkandida
ten ingediend. De benoeming van een
nieuwe voorzitter staat op de agenda
van de verbondsraadsvergadering van
het NKV op 8 oktober. De heer Spit
volgt de heer P. J. J. Mertens op, die
staatssecretaris van Sociale Zaken is ge
worden in het kabinet-Den Uyl.
Spit begon zijn loopbaan in de vakbewe
ging in 1949 toen hij in dienst kwam
1 van de Katholieke Spoorbond. Hij werd
in 1959 voorzitter van de vervoersbond.
Op 1 januari 1967 volgde zijn benoeming
tot verbondsbestuurder van het NKV
speciaal belast met aangelegenheden be
treffende medezeggenschap, werkgele
genheid, prijzen en consumentenzaken.
Deze voordelen zijn bedoeld om
kandidaten aan te trekken die anders
misschien afgeschrikt zouden worden
door de snelle vernieuwing van kader
in bepaalde sectoren van het bedrijfs
leven, in het bijzonder de midden
klasse, die veelal wegens „onvoldoen
de resultaten” aan de dijk wordt
gezet.
een algemene revisiebeurt van het va
derlandse belastingsysteem. Een stelsel,
dat nog maar pas na jarenlang gesleutel
in aanzienlijke mate is „vereenvoudigd”
door invoering van het schijventarief
voor de loon- en inkomstenbelasting, een
operatie waarvan de vakbeweging de
rechvaardigheid in een recente nota
heeft aangevochten.
Het Tweede-Kamerlid ir. Cornelissen
(KVP) meent over aanwijzingen te 'be
schikken dat het kabinet-Den Uyl het
zoekt in een verdubbeling van de vaste
netto economische huurwaarde die voor
het eigen huis sinds de nieuwe regeling
van 1971 van kracht geworden is. Hij
heeft daarover concrete vragen gesteld,
die vermoedelijk pas beantwoord wor
den als het nieuwe zittingsjaar voor de
Staten-Generaal weer geopend is. Vóór
die tijd zou iedere bevestiging in de visie
van het kabinet „uit de school klappen”
zijn.
Als Cornelissen gelijk heeft, betekent
dit dat het kabinet iedere poging afremt
om door middel van eigen huis-bezit het
spaargeld te beveiligen tegen de inflatie,
die stijgende overheidsuitgaven mede be
vorderen. Een maatregel dus die het
sterkst de zwakkere inkomensgroepen
treft, omdat in deze categorie de beste-
dingsgewoonten regelrecht uitmaken of
men aanklopt om huursubisidie, dan
wel alles op alles zet om de aanbetaling
voor een eigen huis bij elkaar te sparen.
Voorbeeld: twee gezinnen in dezelfde
samenstelling hebben elk een inkomen
van 18 mille. Het ene gezin ziet het nut
van sparen niet in en konsumeert waar
het maar kan. Het ziet zelfs kans om er
een bescheiden auto en een caravan
voor de weekeinden op na te houden-
Het gaat minstens eens per jaar met
vakantie. Een aanvraag om huursubsi-
di eis voor dit gezin gehonoreerd omdat
het volledig in de termen viel. Het
vergelijkbare gezin houdt er een ander
standpunt op na. Het zegt: al dat konsu-
meren leidt tot niets. Het wil iets bij
elkaar hebben en heeft daarom ijverig
gespaard voor een eigen huis. Enkele
jaren géén vakantie, géén caravan of
auto. Datzelfde gezin krijgt nu van de
beschermengel der economisch zwakke-
De medewerking van het bedrijfsleven
is noodzakelijk en gewenst, aldus minis
ter Boersma, met het oog op de concrete
beleidsvoornemens, die het kabinet op
Prinsjesdag zal presenteren. De regering
zal zich, om zoveel mogelijk betrokke
nen aan het overleg te laten deelnemen,
ook richten tot de vrije beroepen. Wat
het hoger personeel betreft, de bewinds
man zal met deze groep besprekingen
voeren, evenals met de Stichting van de
Arbeid over dit punt. Een geheel bevre
digende procedure is er nog niet.
(OESO). De besprekingen beginnen dins
dag en zullen vermoedelijk niet meer
dan een dag in beslag nemen. De deel
nemers zijn voornamelijk hoge ambte
naren van de ministeries van Industrie
en Brandstofvoorziening.
„Libië is desnoods bereid voor het be
houd van het pasverworven beheer van
zijn olie-industrie te vechten.” Dit heeft
minister van olie Izzidin Mabrouk giste
ren verklaard bij zijn vertrek uit Koe-
.weit, waar hij een conferentie van de
Organisatie van Arabische Olie-export-
landen (OAPEC) heeft bijgewoond.
Mabrouk zei verder dat de Libische
regering volledig achter andere landen
staat die „maatregelen nemen om hun
belangen te beschermen.” In Koeweit
gelooft men overigens niet dat andere
olielanden het voorbeeld van Libië spoe
dig zullen volgen.
De bijeenkomst van ministers uit de
OAPEC-landen is dinsdag geëindigd met
het afleggen van een verklaring waarin
de Libische maatregel wordt gesteund en
de waarschuwing wordt uitgesproken
dat landen of maatschappijen die tot
tegenmaatregelen overgaan daarvan zelf
de consequenties moeten dragen.
Hoewel Libië de belangen van buiten
landse oliemaatschappijen op zijn grond
gebied voor 51 percent heeft genationali
seerd is Saoedi-Arabië niet van plan ook
tot nationalisatie over te gaan. Dit heeft
de Saoediarabische minister van Olie-
aangelegenheden, sjeik Zaki Yamani,
verklaard in een telefoongesprek met
het Amerikaanse televisiestation NBC.
Dit tv-station had eerder een vraagge
sprek met koning Feisal van Saoedi-
Arabië uitgezonden waarin de vorst te
kennen gaf de olie-uitvoer naar de Ver
enigde Staten op geen enkele wijze te
willen beperken- Dit interview was ech
ter zes weken geleden opgenomen.
Verliezen. De overproduktie van citrus
fruit in alle landen van oorsprong
speciaal in de landen rond de Middel
landse Zee, en de daardoor veel te
ivervloedige aanvoer in de eerste zes
naanden van het boekjaar 1972-1973
lebben voor de Algémeene Vruchten
mport Maatschappij NV (AVIM) aan
zienlijke verliezen tot gevolg gehad.
De helft van dit boekjaar echter
heeft een aanmerkelijke verbetering
van de resultaten te zien gegeven.
Gunstige ontwikkeling. Omzet en resul
taat van ACF Holding NV hebben
zich in het eerste halfjaar van 1973
gunstig ontwikkeld ten opzichte van
dezelfde periode van 1972, aldus het
halfjaarbericht. Rekening houdend
met seizoeninvloeden, die traditioneel
ten gunste van het tweede halfjaar
werken, werd deze positieve ontwik
keling eveneens bereikt ten opzichte
van het tweede halfjaar 1972.
Hoe betrouwbaar die uitlatingen zijn
geweest, kunnen we nu op Prinsjesdag
ervaren. Het kabinet is na studie tot de
conclusie gekomen dat het schrappen of
begrenzen van de rente-aftrekmogelijk-
heden bij financiering van een eigen
huis een onmogelijke zaak is, wanneer
men niet tegelijkertijd zou beslissen tot
In 1971 zei de toenmalige regering: we
maken de tabelbedragen voor de huur
waarde laag, omdat de kosten-, lasten
en afschrijvingsposten al in aanmerking
zijn genomen- De vroegere vaststelling
van de economische huurwaarde stuitte
op bezwaren, omdat huiseigenaars on
derhoudskosten mochten aftrekken die
een huurder zelf moest dragen. De nieu
we regeling werd als gunstig voor ko
pers van nieuwbouwhuizen verkocht.
Wie zich nu realiseert wat Den Uyl voor
steeds duurdere nieuwbouw-eigenaars in
petto heeft, kan zich alleen maar „be
kocht” voelen.
hand heeft, het gemiddelde inflatie-stij-
gingspercentage heel wat bescheidener
volgen dan aanvankelijk te verwachten
was. De marktwaarde is sterk afhan
kelijk van verdere planologische en
ruimtelijke maatregelen en wordt uit
eindelijk bepaald door „wat een gek
ervoor geeft”. Het vaststellen van die
vaste huurwaarde kan dus in de prak
tijk nog heel wat beroepszaken opleve
ren. Want dat men zou kunnen uitgaan
van de aankoopwaarde plus de gemid
delde inflatie op onroerend goed minus
30 tot 50% doet géén recht aan de
genuanceerde woonomstandigheden in
ons land, die de verkoopwaarde tenslotte
bepalen.
Deze procedure is gebaseerd op voor
stellen van het kabinet, die de ministers
Boersma (Sociale Zaken) en Duijsenberg
(Financiën) in het gesprek van dinsdag
morgen hebben gedaan. Drs. Boersma zei
na afloop dat het om streefdata gaat.
Mogelijk moeten nadere voorzieningen
worden getroffen vanwege overleg der
organisaties met hun achterban. Inmid
dels zullen daarnaast de zogenaamd
deskundigencommissie van de Sociaal-
Economische Raad en ook de speciale
commissie van de Stichting van de Ar
beid voortgaan met hun oriënteringen.
Ofschoon de huurhuisbewoners de
laatste jaren door de forse stijging van
de huren sterk in het nadeel zijn komen
te verkeren en enige fiscale rechttrek-
king dus wel gewenst is, lijken de plan
nen van de regering te oordelen naar
de uitlatingen toch voor gedegen kri
tiek vatbaar.
Wanneer Den Uyl besloten zou hebben
de rente voor het financieren van tweede
huizen of van pleziervaartuigen niet
meer aftrekbaar te maken, dan zou
iedereen daarvan de redelijkheid hebben
ingezien. De nu voorbereide maatregelen,
die neerkomen op het opblazen van de
economische huurwaarde, waartegenover
geen enkele onderhoudsaftrek buiten het
zogeheten „groot onderhoud” meer mag
staan, zijn beslist minder redelijk, zeker
als men de sterk stijgende nieuwbouw-
prijzen in aanmerking neemt. Een nieuw
huis onder de 80 mille is vrijwel nergens
meer te koop. Gaat men ervan uit dat
de norm voor de netto-huurwaarde is de
verkoopprijs van het huis in bewoonde
staat, inclusief de grond, en men konsta-
teert dat dit neerkomt op 50 tot 70%
van de verkoopwaarde mits leeg opgele
verd, dan haalt men al een reeks arbi
traire zaken binnen deze waardebepa
ling. Want hoe moet het straks met het
doorberekenen van die huurwaarde als
gevolg van inflatoire waardestijging?
Als dit de maatregelen zjjn, waarmee
het kabinet straks in het parlement
komt, dat kan Den Uyl de borst alvast
natmaken. Want dat de vakbeweging
voor deze „oplossing” ook maar enige
loyaliteit aan de dag zal leggen, gehoord
ook haar bezwaren tegen het schijventa-
riei, lijkt ons twijfelachtig. Zeker als zij
daarbij overweegt dat het voor vrije
beroepsbeoefenaars met forse inkomens
gemakkelijker is om voor huizen van
meer dan 240.000 verkoopwaarde in
bewoonde staat een verdubbelde econo
mische huurwaarde van 4800,- „weg”
te werken of door te berekenen, dan het
voor een spaarzame arbeider is zijn
achteruitgang in te lopen.
Inzake het beleid zette drs. Boersma
hoofdlijnen uiteen: bestrijding
werkloosheid en vermindering
inflatie, deze beide punten in
onderlinge samenhang en wissel-
ren, Den Uyl, te horen dat het in het
vervolg moet rekenen op een verdubbe
ling van de economische huurwaarde.
Dat betekent dat dit gezin in plaats van
300 of 600 straks 600, of f 1200
aan de inkomenskant van het aangifte
biljet moet zetten.
Dat gezin voelt zich om meer dan één
reden verraden. Ten eerste wordt het
fiscaal gestraft omdat het eventueel
meewerken van de vrouw in die inko
menscategorie volgens het „vereenvoudig
de” schijventarief een achteruitgang be
tekent bij de vorige situatie. Ten tweede
ervaart het de belofte van dit kabinet,
dat de zwakkeren op meer steun mogen
rekenen, als een lege verkiezingsleus. Ten
derde voelt het zich de financier van de
in inkomen gelijk te stellen gezinnen,
die er in de maatschappelijke protest
houding van ik-ben-niks-minder-dan-jij
maar op los leven en niettemin voor
huursusidie in aanmerking komen.
Na een vergadering „in zeer vriend
schappelijke sfeer” (aldus de leider van
de Westduitse delegatie), die in Bonn
werd gehouden, besloten ambtenaren
van beide regeringen elkaar op korte
termijn opnieuw te ontmoeten. Een da
tum werd echter niet vastgesteld.
Aan Nederlandse kant is men tot
dusver altijd ontevreden geweest over de
beperking die vrachtrijders uit ons land
in de Bondsrepubliek wordt opgelegd.
Voor de periode die deze maand afloopt
kregen de Nederlanders na veel touw
trekken 585.000 ritvergunningen.
Omdat inmiddels kan worden vastge
steld dat het vrachtverkeer daar niet
genoeg aan heeft en bovendien aan Ne
derlandse kant 40.000 ritten meer waren
gevraagd, kan ervan worden uitgegaan
dat de verlangens voor de volgende
twaalf maanden royaal boven de 600.000
ritten liggen.
Hij wees er op dat de reël besteedba
re ruimte ook voor het komende jaar
gering zal zijn. Speciale aandacht wordt
besteed aan de inkomensverdeling, de
verkleining van de inkomensverschillen
en aan plannen op het terrein van
verdergaande democratisering.
Er wordt gestreefd tot meerjarige over
eenkomsten te komen. Maar drs. Boers
ma is van mening dat dit nu nog niet
mogelijk zal zijn. Het kabinet is immers
zelf ook nog niet aan meerjarenramin
gen toegekomen. Centrale punten in het
te voeren overleg zijn uiteraard het
loon- en inkomensbeleid en het prijsbe
leid. Over andere punten zullen onder
andere in de Stichting van de Arbeid
procedures ter bespreking worden voor
bereid.
De heer W.
