Uitstekend aanbod van zeldzame beeldende kunst
meer toe
Specialisatie
neemt steeds
Deiftse Antiekbeurs geconfronteerd
met stijgende vraag naar curiosa
p
ah
B*
w
sa*
I
I
I I
ial
ISS.
1
19
7
SEPTEMBER
19 7 3
VRIJDAG
Klokken
Schilderijen
mm
Import
Zilver
70.
en
ek
53
ir
ol
7////M
ihodeo
Sculptures
■Ir''
S'l
ILA
F
I
religieuze beMen tot de
juk
jan
De Beelings zijn van huis uit met
zilver opgegroeid. De oude Beeling was
immers zilversmid en hoewel zijn zoon,
A. C. Beeling Sr. zich toelegde op klok
ken en horloges, heeft het edelmetaal
het Friese huis nooit onberoerd gelaten.
Van het Friese zilver noemen we een
vroege schotel van de Bolswarder mees
ter Baardt en een paar gedreven kande
laars van Lucas Lucassen.
Bij Vanderven Vanderven uit Den
zilveren doosje waarin
plaatjes „Salzburgse
(Mutsaer
oabysitte
f 7,50. Ji
Velsen-Z;
:er heeft
soortt
2 soorte
naak,
>rte Ptt
ine Hort
Overigens: het lijkt er op dat Delft
aan de vraag naar topstukken dit jaar
weer beter kan voldoen. Naast enkele
werken van Rembrandt (schilderijen, et
sen) en Jan Steen zijn er minstens vijf
Jan van Goyens in het Prinsenhof te
zien, waarvan maar liefst vier bij P. de
Boer uit Amsterdam.
Daaronder is de in de tekst vermelde
bodhisattva te zien. Een Lamaïstisch
beeldje uit de Yung Lo-periode (1403-
1424) dat eerder te zien is geweest op de
tentoonstelling oosterse schatten die in
t wandji
29,95 pe
ƒ34,95 W
d vloo
ran ftl
p.st. Hi
Um. Te
waarvan de madonna op maansikkel
bovenaan links op de pagina een prach
tig voorbeeld is. Het beeld, dat in eike-
hout is uitgevoerd en exact twee meter
hoog is, laat een Vlaamse stijl zien.
Vermoedelijk komt het uit Antwerpen.
ij, dat e
rak is,
de nacht
!e jonge
en. Kj
aan i
nt u lei
n 200,21
matras
n lange
1 150,1«
ed uit
Itijd bie
Wassena-r
ispecialii
ttra-slaep
•g. Part,
tin.
J.
Niet alleen de maandatum, de schijnge
stalten, de sterren onder en boven de
maanequator worden op dergelijke uur
werkjes aangegeven, maar ook de data
der heiligen, de opkomst en ondergang
van de zon, de lengte van de dag of de
nacht, terwijl er soms zelfs berekenings-
stabellen aanwezig zijn om precies te
tabellen aanwezig zijn om precies te
turn in een bepaald jaar valt. Zoals de
heer Stender het zelf zegt: een computer
in zakformaat.
De foto rechtsonder laat twee anti
quarische boekwerken zien van de boek-
specialist Meijer Elte uit Den Haag.
Rechts een Florentijns getijdenboek met
kalender, uit circa 1480, gestoken in 18e-
eeuws leder. Het handschrift is in het
genre van Francesco d’Antonio del Chi
rico. Het brevarium links bevat bladen
met zeer fraaie initialen en randversie
ringen. Uit Noord-Frankrijk, circa 1450.
Bless uit Lent bij Nijmegen is één der
nieuwe deelnemers op de 25e Antiek
beurs. Hij richt zich voornamelijk met
antiekminnaar
grote pa.
rgordijoti
ƒ6,- pa
>.m. Uwe
rg. H
IJmuide
IJmuides
WWW,
aagi
WWW
uderntii
kaste
theekas
Ideropr.
124431.
--
Ie Soon,
napen f
Iman,
iustriete
10504 e
sta-ink»
ren voer
lbo, v®
135. Hub(
Tel. 1018
De schilder Jan Boekhorst, die in
1605 te Munster werd geboren en in 1668
in Antwerpen stierf, schilderde Hélène
Fourment als Flora. Het schilderij
rechtsbovenaan, wordt aangeboden door
S. Nijstad in Den Haag.
„Het Kabinet-J. F. H. H. Beekhuizen”
behoort met Bless tot de debutanten op
deze Antiekbeurs. Beekhuizen speciali
seert zich in het bijzonder op tin, waar
van hij in Delft een kostelijk samenge
stelde collectie laat zien. Bovenstaande
Zwitserse stegkan werd in Bern rond de
tweede helft van de 18e eeuw gemaakt.
De kan is op het oor gemerkt met het
stadswapen van de Zwitserse hoofdstad.
Beekhuizen heeft verder in zijn stand
fraai eikehouten meubilair hetgeen in
een niet al te lichte belichting samen
met het bijzonder tot zijn recht komt.
DELFT Wat een rondgang over de Oude Kunst- en Antiekbeurs, die
thans voor de 25e keer in het Prinsenhof te Delft wordt gehouden, al vrij
snel leert is dat de Nederlandse antiquairs trachten tegemoet te komen aan
de stijgende vraag naar hetgeen zeldzaam en vooral curieus is. Dat geldt
niet alleen voor wat algemeen spectaculair genoemd mag worden (schilde
rijen, meubilair en porselein) maar ook voor minder bekende gebieden
waarop steeds meer specialisatie is vereist. De „all-in”-antiquair van vroe
ger (en de handelaar in grootmoeders stijl van nu) die het zich kon ver
oorloven om antieke specimina van diverse soorten uit een bepaalde tijd
te brengen, heeft langzamerhand plaats gemaakt voor de antiquair die zich
vastlegt op één bepaald terrein en vaak nog een onderdeel van een stijl in
een extra belichting zet.
Bosch staat naast meubilair, gobelins en
religiosa een mooie, overzichtelijke col
lectie zilver uitgestald, waarvan het
vroegste stuk dateert uit 1695. De zilve
ren doos, vervaardigd door Theodoor
van Berchel in Den Bosch, is van gene
ratie op generatie in dezelfde familie
gebleven. Eveneens uit de Brabantse
hoofdstad komt een breilepel met jaar-
letter S-1776 van Baltsazar le Heu. Zil
ver is te zien bij Stodel (onder meer
twee Deense tankards), Nijstad Lochem,
Aardewerk, Aronson (Louis XIV tabaks
pot met Rotterdamse keur en bij Mor
purgo.
Zoekt Cramer uit Den Haag het voor
al in de Gouden Eeuw (nadruk op de
Vlamingen), Beeling uit Leeuwarden
brengt een belangwekkende serie van
zes klederdracht-schilderijen in Noord-
nederlandse stijl uit circa 1550. Te zien
zijn een vouw uit Hensbroek, Benning-
broek, Oudendijk en Wadway en boven
dien een Beetster maagd, aldus een bij
drage leverend aan de documentatie op
gebied van deze streekdracht'en. Interes
sante grafiek is tevens te zien bij onder
meer Beets en Fontijn, Douwes, Lauren-
tius en Houthakker.
Wie zich voor beeldende kunst in het
bijzonder interesseert, zal merken dat
deze zilveren beurs één van de mooiste
der laatste jaren is. Naast de bekende
namen ook hier veel curiosa. Zo brengt
S. Nijstad uit Den Haag een aan Albert
Eckhout toegeschreven portret van een
„Afrikaanse Seigneur uit de Goudkust”
Ervan uitgaande dat Eckhout dit werk
heeft geschilderd, dateert drs. G. Dusée.
conservator Afrika van het Rijksmu-
seum voor Volkenkunde in Leiden, het
doek op 1637. Eckhout zou het portret
dat, naar Dusée aanneemt van een sla
venhandelaar is, tijdens of na de vloot
actie van Joan Maurits van Nassau op
het Portugese fort Sao Jorge del Mina
hebben geschilderd. Het werk toont qua
afbeelding overeenkomsten met drie
portretten van Eckhout te Kopenhagen
die eveneens Soudanide typen laten zien
in dezelfde kleurstelling en met dezelfde
afmetingen.
Net als vorig jaar zijn er in Delft
twee specialisten op het terrein van de
klokken en uurwerken. En ook bij hen
zien we duidelijke vormen van speciali
satie. Brokke uit Heemstede geeft voor
beelden van Franse stijlen (de periode
Louis XIV tot de tweede helft van de
vorige eeuw is prachtig vertegenwoor
digd), terwijl Stender naast Nederlandse
scheepjesklokken zeer curieuze „tijdsme-
chanieken” biedt. Zo is er een Raingo
uit 1810. Een Franse klok, die niet alleen
de gewone tijd aanwijst alsmede de
data, maar ook de schrikkeljaren, maan-
en zonnestand ten opzichte van de aar
de, veranderingen aan de keerkringen,
plaatselijke tijden op aarde en de sterren
beelden. Het planetarium waarin dit al
les een plaats heeft gekregen, werkt op
eigen veerspanning. Stender schittert
voorts met twee Kruzifix-Uhre, twee
Türmchen-Uhre (respectievelijk uit 1580
en 1630) en een heel mooi Haags klokje
uit 1660, één der eerste met een slinger-
werk.
Wie zich ongerust maakt over de in
derdaad sterk toegenomen uitvoer van
cultuurgoederen uit dit land naar voor
namelijk Verenigde Staten en Japan,
mag zich troosten met de wetenschap
dat sommige antiquairs er in slaagden
verschillende stukken uit het buitenland
naar hier te brengen. Een Pieter Claes
bijvoorbeeld, vroeger in een Amerikaan
se collectie, hangt nu bij Castendijk. Het
is één der hoopvolle ontwikkelingen op
deze gave Oude Kunst- en Antiekbeurs.
CEES STRAUS
kamerii
met te
9 IJm.
-
nedenft
C.V. A;
apkaoj
douch
‘in. Br.
Het zijn behalve de Europees-religieu-
ze beelden vooral de Aziatische beelden
die op de beurs de aandacht trekken.
Aaldering uit Amsterdam, gespecialiseerd
in etnografica, laat één der meest in
drukwekkende beelden (hoewel relatief
klein) van de beurs zien. Het is een
Lamaïstisch-Chinese bodhisattva in
vuurverguld brons (in deze stand trou
wens ook weer Swatow, het wat grovere
porselein dat weer minder op de markt
komt, momenteel zeer in trek bij de
Japanners). Schlichte Bergen laat West-
europese schildermeesters contrasteren
met een trits van drie Hindoe-Javaanse
beelden waaronder een Ganesha en een
kop van een tempelwachter.
Niet-Europees is tenslotte ook een
reeks bronzen beeldjes met Egyptische
góden (Osiris, Ptah en Horus) bij
Schulman, wiens echtgenote voor deze
verzameling tekent. Schulman zelf legde
beslag op een
handbeschilderde
Emigranten”.
Het is deze differentiatie die de aan
dacht van het publiek richt op meesters
(of op de anonieme handwerkslieden
wanneer de gebruiksdoeleinden voor
ogen stonden) die tot voor kort nog vrij
wel onbekend waren. Deze specialisatie
neemt toe (althans zoals ze in Deft
zichtbaar is) naarmate de topstukken
zeldzamer worden en minder pp de
markt komen. Zij het dat het beeld dat
de veilingen laten zien iets gunstiger is.
1954 in Amsterdam werd gehouden. Bij
Aalderink.
Links onderaan tenslotte de eveneens
in de tekst vermelde Ganesha, de god
van geffl. en geluk. Het beeld, dat onge
veer 9500 gulden dient op te brengen,
verkeert, ondanks zeven eeuwen ouder
dom in een zeer mooie staat. Te zien bij
Schlichte Bergen.
Hier onder een Türmchen-Uhr uit
1580, één van de twee die Stender uit St.
Michielsgestel naar Delft heeft gebracht.
W'
-
Hi
h
-f;,
JWs
l r! pfiHHaffiHiSs; t -iu../
iK. hh. "T
f-4H». H UFutlilft UPS
Jajt I fcgaH: P4pé MiMwruiriHH
4» «i'V iMÜmI
