It Plan van concern veroorzaakt wrevel bij Maatschappij Tandheelkunde Belofte van minister Kissinger met het Congres MEDISCHE Verdeeldheid tussen TELEXLIJN niet-gebonden landen rs Europese veiligheid Aandacht voor opnemen voor dissidenten” „Meer samenwerking „Brandt moet het Grootvelds „afvalschip” vernield Romeins schip a achtergrond bloot gelegd Castro neemt het op voor Sovjet-Unie F Maatregelen tegen autobandenzwendel België wil wet op abortus wijzigen I 3 1973 ZATERDAG 8 SEPTEMBER Pleidooi Sacharov (Van onze Haagse redactie) tabel 5 Nieuwe systemen Europees gezicht (Van een militaire medewerker) DEN HAAG In de komende maanden krijgt het vraagstuk van de Europese veiligheidsconferentie weer de nodige aandacht: de Europese veiligheidsconferentie begint op 18 september in Wenen een nieuwe gespreksronde; Oost en West gaan onderhandelen over troepenreducties in centraal Europa; West-Europa moet zich be zinnen op zijn politieke structuur terwijl West-Europa en Amerika straks praten over de toekomst van de Atlantische Gemeenschap. En dan is er nog het vraagstuk van de integratie op militair ge bied om de stijging van personeel- en materieelkosten het hoofd te kunnen bieden. Getuigenis Niet eenvoudig DEN HAAG Akzo Zout Chemie heeft zich in de discussie rondom de drinkwaterfluoridering geworpen met het aanbieden van een. alter natief: het fluorideren van keukenzout. Voordelen: het is doelmatig, tast de persoonlijke vrijheid niet aan, brengt geen verspilling, is gemakkelijk te controleren en ook goedkoper. Gefluorideerd zout is gemakkelijk te maken; Akzo zou het binnen enkele maanden op de markt kunnen bren gen. Met dit pleidooi heeft het concern zich de wrevel op de hals gehaald van degenen, die het sterkst pleiten voor drinkwaterfluoridering: de tandartsen. Niet wettelijk Zoutgebruik „Te weinig ervaring” Toegankelijk „Vrij” p 1 i'v’ T- k I O. 1 Mt Jti wIS®. het er ma. 525.000 eens. :rs in neden feite hoopt udie- situa- beur- 1974- in de ouiten it niet smene voor r het voor s voor hoge- ’erder •atise- nt dat valijk n ge let de heeft sdisch s drie "ening ij kans zerdo- 31 be- ver- ïnkort laanse an de ange- iuwe- Jphen vijf n ge- daad iw in an en plaat- ■nkele e van anbe- er te behandeling van de buitenlandse poli tiek, doordrongen zal worden van een besef van deelneming en roeping. Daarom vinden wij een discussie mits goed voorbereid en geleid op dit moment bijzonder nuttig. Zij kan meer begrip kweken voor de politieke realiteit en voor de beperkte moge lijkheden tot verandering. De onhaalbaarheid van de door de PvdA begeerde bezuiniging van 1500 miljoen gulden op de defensiebegro ting mag hiervan een voorbeeld zijn. Minister Vredeling heeft als „excuus” aangevoerd dat van hem geen eenzij dige vermindering van de defensie- inspanning is te verwachten. k het basis >t het i 1972 171. prins zich ig tot Actie heeft n het üging n het a hen Actie heeft sterea Geruststellend is dat overigens niet bedrij- 854.000 laging i uni- zelfde n, zo- msa’s, t het enten emen. zaak L per- «nge. s een t ten 3167 i. Dit ntraal heeft Een mager excuus omdat deze be zuiniging ook zonder aantasting van de geveehtswaarde is te bereiken. De werkelijkheid is dat de huidige poli tieke leiding niet krachtig genoeg is om de legerorganisatie de noodzake lijke structurele vernieuwingen af te dwingen. n het mduit eerste i dan orden aaild. ?hom- Unie (Van onze correspondent) DEN HAAG Minister Westerterp (Verkeer en Waterstaat) hoopt spoedig een einde te kunnen maken aan de levensgevaarlijke zwendel met autoban den in de Nederlands-Duitse grensgebie den. Daar is geconstateerd dat malafide handelaren sommige banden die eigen lijk bestemd zijn voor caravans en der- geljjke (z(j kunnen geen snelheden van boven de 100 km-uur doorstaan) verko pen als volwaardige autobanden. De verkopers slijpen speciaal voor dit doel de gebruiksbeperkende codering op de zijkant van de band weg. Op vragen van het Tweede-Kamerlid Heijmans (KVP) antwoordt de minister dat op Europees niveau nieuwe voor schriften bijna gereed zijn. Deze regels zullen zo spoedig mogelijk in Nederland worden ingevoerd. „Hierdoor zal in de toekomst de ge bruiker aan de hand van een op de band aangebracht keurmerk kunnen nagaan of een band voldoet aan de eisen die in verband met de verkeersveiligheid wor den gesteld,” aldus de minister. „Als de Sovjet-Unie werkelijk tot het anti-imperialistische kamp behoort”, zo riep Sihanoek uit, „waarom breekt zij dan niet met de regering Lon Nol.” De Libische leider, kolonel Gadhaffi had al eerder van zijn ontstemming blijk gegeven. Hij was de zaal uitgelo pen nog voor Castro zijn rede beëindigd had. Gisteren verklaarde Kissinger dat hij bereid is getuigenis af te leggen over al zijn activiteit als minister van Buiten landse Zaken en assistent van de presi dent, met uitzondering van zijn gesprek ken onder vier ogen met Nixon en het overleg van de Veiligheidsraad op het Witte Huis. Zestien bedrijven met totaal aansluitingen hebben voorzieningen ge troffen om fluorloos water te leveren. Die voorzieningen zijn gebrekkig, zowel in technisch als in hygiënisch opzicht. Maar de kosten zijn hoog: 450.000 per jaar. Om deze voorziening in het gehele land te maken zal een veelvoud van dat bedrag nodig zijn. De drinkwaterbedrij- Belangrijk is ook dat men het tij dens de discussie eens wordt over de grenzen van een verantwoord politiek strategisch beleid dat enerzijds zich met de nodige creativiteit en durf richt op de toekomst met alle risico’s van dien, anderzijds voorziet in het behoud van waarden die ons dierbaar zijn en in de instandhouding van de daarvoor benodigde (militaire) midde len. Tenslotte zal de discussie er toe moeten bijdragen dat de deelnemers en ook anderen hun verantwoorde lijkheid voor deze vraagstukken beter leren verstaan. Dit is een belangrijke voorwaarde om een eenmaal aan vaard beleid met kracht te kunnen doorvoeren. Het is belangrijk dat in een tijd waarin beslissingen te ver wachten zijn die het gezicht van Europa voor lange tijd kunnen bepa len, niet al te veel energie wordt besteed aan zelfhandhaving en onder linge strijd. Ook moet rekening worden gehou den met de vervlechting van militai re, economische, politieke en finan ciële vraagstukken die een geïsoleer de aanpak van één daarvan vrijwel onmogelijk maakt. Nederland, om maar een voorbeeld te noemen, is te gen een Europese kernwapenmacht. Maar wat zal binnen de EEG en de NAVO onze reactie zijn als Engeland en Frankrijk zouden besluiten hun kernwapenmachten samen te voegen? Welke economische en financiële of fers zijn wij bereid te brengen voor onze politieke principes? Geen een voudige vraag. Het internationale politieke spel zo als dat vandaag wordt gespeeld blijft riskant en behoeft ons inziens veran dering. Een probleem is echter dat veranderingen vaak ingaan tegen ge vestigde nationale (Frankrijk: „Zon de kernwapen hebben wij geen in vloed”) en internationale belangen waardoor misschien conflicten gebo ren worden die wij juist vanwege eventuele militaire gevolgen willen vermijden. De situatie in Europa houdt ook de gemoederen in eigen land bezig. Dit blijkt onder andere uit de discussie nota vrede en veiligheid van de PvdA, samengesteld voor de aan staande partij conferentie over de bui tenlandse politiek. omdat enerzijds het samenwerkings- patroon tussen de volken denk aan de Verenigde Staten en China aan wijzigingen onderhevig is, ander zijds wapentechnologische ontwikke lingen het militaire evenwicht kun nen ondermijnen. Onder bepaalde omstandigheden, bijvoorbeeld bij de invoering van nieuwe wapensystemen door één van de partijen, kan de illusie van een militaire overwinning zonder het risico van zelfmoord weer boven de kim komen. De regering-Nixon, aldus Kissinger, is gekant tegen dit bombardementsverbod, maar zal niet proberen er onder uit te komen. Nixons adviseur verklaarde voorts dat de regering openhartig en in opbouwende zin zal samenwerken met haar bondgenoten in Europa en Japan om een nieuwe impuls te geven aan de bondgenootschappen die gebaseerd zijn op gemeenschappelijke doelen en idea len. Kissinger beloofde dat het ministerie van Buitenlandse Zaken, dat vergeleken met het Witte Huis een ondergeschikte rol heeft gespeeld bij de bepaling en Niets vermoedende gravers stootten deze week in het Gelderse Druten op de resten van een oud-Romeins schip. Voorzichtig werd de kostbare vondst bloot gelegd. Het schip zal waarschijn lijk naar een museum worden gebracht. Zonder de offers van het Russische volk”, aldus de Cubaanse premier, „zou den vele landen die nu onafhankelijk zijn, niet bestaan.” Zijn verklaring lokte kritiek uit van het af gezette Cambodjaanse staatshoofd, prins Norodom Sihanoek, die direct na Castro het woord vroeg. Volgens het voorontwerp van de mi nister van Justitie betreffende herzie ning van de abortuswetgeving zou tot abortus mogen worden overgegaan als er zekerheid bestaat dat de vrucht door een ernstige kwaal is aangetast. April lieuwi smok- pro- •ijgen, e be- (Van onze correspondent) BRUSSEL. In België is men bezig met herziening van de wetgeving betref fende de abortus. Verzet in katholieke kringen doet vermoeden dat het in het najaar in het parlement tot een zware strijd zal komen wanneer Vanderpoor- ten, de minister van Justitie, zijn overi gens bescheiden wijzigingsvoorstellen zal moeten verdedigen. ALGIERS (AFP en Reuter). Pre mier Fidel Castro van Cuba heeft giste ren voor de nodige deining gezorgd op de topconferentie van niet-gebonden landen in Algiers door hen voor contra revolutionairen uit te maken die de niet-gebonden landen tegenover de soci alistische landen willen stellen. Voor Castro zijn er alleen maar socialisten en kapitalisten, imperialistische en uitgebui te landen. Elk ander onderscheid lijkt hem in de kaart te spelen van het Amerikaanse imperialisme. WASHINGTON (Reuter). Nixons adviseur Henry Kissinger heeft gisteren toegezegd dat hij, na de bekrachtiging van zijn benoeming tot minister van Buitenlandse zaken, bij de bepaling en behandeling van de buitenlandse politiek van Amerika volledig zal samenwerken met het congres. Kissinger deed deze belofte op een hoorzitting van de Senaatscommissie voor Buitenlandse Betrekkingen, speciaal in verband met zijn benoeming tot mi nister van Buitenlandse Zaken. Hij zei ook dat de regering het verbod van het Congres om Cambodja te bombarderen en weer tot militaire actie in Indo-China over te gaan, niet zal ontduiken. „Wat we nodig hebben”, aldus de woordvoerder van de Maatschappij Tandheelkunde, „is een effectieve pre ventie, die veilig is. Wij pleiten voor drinkwaterfluoridering in doelmatige en veilige vorm, die ook niet te duur mag zijn. Daarnaast moeten de voedingsge woonten worden verbeterd, evenals de mondhygiëne. De tandartsen weten ook wel dat zij het niet alleen afkunnen. Het gaat om een complex van maatregelen, waarmee het tandbederf moet worden bestreden. Drinkwaterfluoridering staat bij de tandartsen voorop. Wat dit betreft is nu het wachten op het nadere advies van de Gezondheidsraad. Binnenkort is dit te verwachten. De heer Sollewijn twijfelt er niet aan dat het gunstig voor de drinkwaterfluoridering zal zijn. Dit advies moet voor minister Vorrink en staatssecretaris Hendriks van Volks gezondheid een steun zijn om met het, al aangekondigde wetsontwerp over de fluoridering te komen. Dit wetsontwerp wordt niet voor begin volgend jaar ver wacht. Het advies van de Gezondheids raad is zo goed als gereed. In juni j-1. sprak de Moge Raad uit dat toevoeging aan drinkwater geen wette lijke basis heeft. Nu leveren 29 ven gefluorideerd water, totaal aansluitingen. HAMBURG (DPA). De Russisch* kernfysicus Sacharov heeft zich gisteren uitgesproken voor een stellingname van bondskanselier Brandt inzake de huidige aanvallen op intellectuelen in de Sovjet- Unie. „Ik denk dat een woord van de kanselier zeer veel gewicht zou hebben”, zei hij in een vraaggesprek met het Westduitse blad Bild. „Een stellingname van de kanselier zou ons in de gehele wereld helpen.” „Kanselier Willy Brandt is een zeer belangrijk politicus en zijn mening is van belang voor alle mensen. Een be roep op de Russische regering zou ons zeker helpen.” Op het voorstel van drie Russische critici van het regime in Moskou om Sacharov de Nobelprijs voor de Vrede te verlenen, zei hij: „Het zou een grote eer voor mij zijn. Ik geloof dat het een grote steun zou zijn voor alle mensen in ons land die voor de rechten van de mens strijden. Ik zou deze prijs met grote ontroering aannemen. Maar zover is het nog niet.” De kernfysicus zei dat hij op het ogenblik niet in zijn vrijheid van bewe ging wordt beperkt. een bezoek Caspar W. Weinberger, de Ameri kaanse minister van Gezondheid, Onderwijs en Welzijn aan Moskou heeft gebracht. De basisovereenkomst inzake medi sche wetenschappen en gezondheids zorg was tijdens het bezoek van Nixon in mei 1972 ondertekend. Het omvatte onder meer hartziek ten en kanker. Het gisteren uitge geven communiqué zegt volgend jaar te zullen bestuderen of ook griep kan worden toegevoegd. Weinberger en de Russische minister Boris V. Petrovski openden gisteren een directe telexlijn om de geleer den in staat te stellen gegevens uit te wisselen. Het communiqué was de eerste boodschap die werd ver zonden. Petrovski veroordeelde op een pers conferentie na de openstelling van de lijn het feit dat onlangs de behandeling in de Amerikaanse se naat van het onderbrengen van Russische dissidenten in psychiatri sche inrichtingen was gepubliceerd. Hij vond dit tegen de geest van ontspanning. De publikatie was „niet gebaseerd op ernstig weten schappelijk onderzoek,” zei de mi nister. De bewering was ook in strijd met de bevindingen van een groep Amerikaanse psychiaters die de Sovjet-Unie enkele jaren gele den hadden bezocht en daarna een boek hebben geschreven waarin de psychiatrische dienst aldaar wordt geprezen,” zei hij. Volgende maand begint een internati onaal psychiatrisch congres in Moskou. De Russische media heb ben alle moeite gedaan om de her haalde beweringen dat de psychia trie in de Sovjet-Unie als wapen tegen dissidenten zou worden ge bruikt, te ontzenuwen. „Dit is al de tweede keer dat Akzo hiermee komt”, zegt de heer G. J. Solle wijn Gelpke namens de Maatschappij ter Bevordering van Tandheelkunde, die op de hoogte bleek te zijn van het initiatief. „In dit verhaal van Akzo staat niets nieuws. Maar bovendien betreuren wij het dat de Akzo niet eerst contact met ons heeft opgenomen. Het komt nu op ons over als een roeren in deze kwestie uit commerciële motieven. Fluoridering van het consumptiezout is een nog on volwassen zaak.” De heer Sollewijn voert hierbij aan dat ook de Gezondheidsraad dit standpunt inneemt. „Er is veel te weinig bekend over de resultaten van dit soort fluori dering, terwijl we met drinkwaterfluori dering tientallen jaren ervaring hebben. We weten er alles al van. Tot dusver heeft zoutfluoridering niet veel effect, over de veiligheid weten we weinig. „Bovendien, het zoutgebruik loopt In dividueel sterk uiteen. Als je de dosering af zou stemmen op mensen die veel zout gebruiken krijgen mensen die weinig zout gebruiken, te weinig”, aldus de heer Sollewijn. De samenstellers van de nota tonen zich verontrust over de huidige toe stand. Zjj wijzen onder andere op het voortdurend wantrouwen tussen de volken; de Oost-West tegenstelling die een actieve ontwikkelingspolitiek in de weg staat; de niet te stuiten wa- pentechnologie en op de opkomst van nieuwe machtscentra als China en Japan. ven hebben overigens gezegd dat zij maar één kwaliteit water kunnen leve ren: met of zonder fluor. Volgens Akzo is gefluorideerd keuken zout aanmerkelijk goedkoper. Het zou, afhankelijk van de voorgeschreyen dosis fluor, ongeveer vijf cent per kilo duur der zijn dan gewoon zout. Aangezien een gezin van vijf personen per jaar onge veer 12 kilo zout gebruikt zou dan het gebit beter beschermd worden voor 60 cent per jaar, zegt het concern. Akzo verwijst naar buitelandse voorbeelden, zoals Zwitserland waar al vele jaren ervaring met het gebruik van gefluori deerd zout zou zijn. „Te weinig ervaring”, meent de heer Sollewijn. Het onderzoek, dat Akzo noemt, in zürich op kinderen van 8 en 9 jaar. dia ruim vier jaar zout met fluor hadden gebruikt, was naar zijn mening te selectief. „Het ging daarbij om een zeer goed gemotiveerde groep ouders, die hun kinderen bovendien geen snoep ga ven.” De woordvoerder van de Maat schappij Tandheelkunde is verder op de hoogte van een experiment in Hongarije, dat nu enige jaren aan de gang is en enig resultaat afwerpt- „Maar nogmaals”, zegt hij, „er is te weinig ervaring om zoiets te kunnen aanbevelen. Zo heeft het TNO ook fluo ridering van het broodzout onderzocht. De conclusie was dat dit een moeilijke zaak zou zijn vanwege de uiteenlopende broodconsumptie.” VAN AL dat overleg mogen wij zeker op korte termijn niet al te veel verwachten. Immers de vraagstukken zijn ingewikkeld en bepaalde ontwik kelingen zoals de wapenwedloop heb ben supermogendheden nog steeds onvoldoende onder controle. Een vraag is verder nog hoe wij de ontspanningspolitiek moeten waarde ren. Is de Sovjet-Unie een betrouw bare gesprekspartner of moeten wij Tsjoe en Lai geloven die in een gesprek met Nederlandse parlements leden Moskou beschuldigden van poli tiek opportunisme en van agressieve bedoelingen tegenover West-Europa. Om tot een min of meer juiste beoordeling van de toestand te komen is het goed de politieke ontwikkelin gen met de nodige nuchterheid tege moet te treden. Zo mogen wij niet uit het oog verliezen dat op de achter grond van al dat internationale poli tieke overleg een keiharde belangen strijd speelt die door het militaire evenwicht en het risico van zelf moord ingeval van een daadwerkelijk gebruik van militaire middelen op grote schaal, in toom wordt gehou den. Hij was het er mee eens dat het tijdstip is aangebroken voor een nauwe samenwerking tussen de uitvoerende en wetgevende macht en zei dat president Nixon er nu naar streeft de politiek meer toegankelijk te maken voor het kritische onderzoek van het Congres. Het Congres heeft zich zeer kritisch uitgelaten over de geheime diplomatie die Nixon en Kissinger hebben gevoerd nadat de regering-Nixon in 1969 aan het bewind kwam- Ook na de bekrachtiging van zijn benoeming tot minister van Buitenlandse Zaken zal Kissinger adviseur van Nixon blijven voor veiligheidszaken. In deze functie heeft hij tot nu toe geweigerd officieel te getuigen voor congrescom missies, omdat dit naar zijn zeggen zijn vertrouwelijke relatie met Nixon zou aantasten. Uit de nota blijkt duidelijk dat de meningen binnen de PvdA over de wegen om uit deze situatie te komen uiteenlopen. Men denkt niet gelijk over de toekomstige structuur van Europa, ons lidmaatschap van de NAVO, het bezit en gebruik van kernwapens en over de relatie van Portugal, Griekenland en Spanje tot EEG en NAVO. Deze meningsver schillen werken polarisatie in de hand hetgeen, nu de PvdA regerings verantwoordelijkheid draagt, een nadelige invloed kan hebben op het te voeren beleid. MOSKOU. Amerika en de Sovjet- Unie hebben gisteren een medische „hete lijn” in gebruik genomen ter uitwisseling van informatie over hun gezamenlijk medisch program- De twee partijen zijn overeen gekomen, in het programma ook arthritis op te nemen, aldus een communiqué dat is uitgegeven na van vijf dagen dat AKZO: „FLUOR IN KEUKENZOUT” (Van onze correspondent) AMSTERDAM. Een milieubewuste sleepbootkapitein van de Amsterdamse stadsreiniging heeft gisteren per abuis het „afvalschip” van de niet minder milieubewuste Jasper Grootveld in el kaar gestampt en de resten in een puin boot van de gemeente gestort. „Een be- treurenswaardig misverstand”, aldus de gemeentelijke voorlichtingsdienst. Het schip zal worden hersteld op kosten van de stadsreiniging. Jasper Grootveld, de anti-rookmagiër die in het begin van de jaren zestig met zijn bijeengekomen rondom het Lieverd je op het Amsterdamse Spui grote opschudding veroorzaakte had een ten minste „waterwaardig” schip samenge steld van allerlei afval, zoals autobanden en stukken hout die hij uit de grachten had gehaald. Jaspers vrouw Thea had een schildering vervaardigd, dat als zeil diende. Het schip staat in de Amster damse haven geregistreerd. De haven dienst heeft het schip omschreven als een pakketvaartuig. Jasper Grootveld, die liggeld betaalt voor zijn in het IJ afgemeerde „Phrya”, de gading van Friesland, was van plan ermee naar Zweden te zeilen. Donderdag kwam hij tot de ontdekking dat de Phrya was verdwenen. Een speurtocht leidde hem naar de havenplaats van de stadsreiniging, waar hij de resten van zijn schip terugvond in de puinboten van de gemeente. Grootveld ging naar de politie om aangifte te doen van de vernietiging, maar de politie weigerde proces-verbaal op te maken, „omdat we in het tijdperk van de auto’s leven”. De gemeente Amsterdam reageerde minder afwijzend. Van zijn kant verklaarde de Algerijn se president Boumedienne, voor hij het woord gaf aan Nguyen Hoe Tho, de vertegenwoordiger van de voorlopige re volutionaire regering van Zuid-Vietnam, dat „iedereen hier vrij is te zeggen wat hij wil”. Voor Castro voerde president Habib Bourguiba van Tunesië het woord. Hij zei tegen zijn collega’s op de conferentie dat zij niet weten welke weg zij moeten volgen. „Niet-gebondenheid omwille van de niet-gebondenheid heeft geen zin en geen toekomst”, aldus Bourguiba, die er echter met nadruk op wees dat de beweging van de niet-gebonden landen de drijvende kracht achter de vernieu wing zou kunnen worden, mits zij in praktijk bracht wat zij preekte. 8*^""** N? è'l FT

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1973 | | pagina 3