Resolutie: Gezondheidszorg verbeteren
WOEDE OVER STRAF: OPSTAND
IN GEVANGENIS SCHEVENINGEN
na afloop contract
een miljoen gulden aan prijzen
Hoessein naar
Egypte
Trekker ramt
auto
dode
van achteren
Uitspraak Schakel en Waalkens negeren’
1
„Gastarbeiders terug
I lid
■MMliilil
Speciale onderhandelingsdelegatie willigt eis in
1
Dr. Willem Drees sr. in t.v.-programma
59
as
Verkeersongelukken in weekeinde
FRELIMO-LEIDER DOS SANTOS OVER BEVRIJDE GEBIEDEN:
1
Nationale toogdag gezondheidszorg in Rotterdam
IIMIll
JOT
MAANDAG
1973
10
SEPTEMBER
verlagen en de opstandelingen niet te straffen.
Duitsland
Groot alarm
Straf verminderd
„Grote bijdrage”
4
e
r;
h
g
g
Herdenking
„Nooit effect”
(Van onze correspondent)
DEN HAAG Woede over de hoogte van de straf na de weigering van
een gevangene om een toilet in een werkzaal schoon te maken, heeft
zaterdag geleid tot een opstand in de gevangenis in Scheveningen. Zesen
dertig zwaar gestraften zagen tijdens de zaterdagse schoonmaakbeurt van
hun cellen kans enkele deuren te forceren en zich op het dak van de ge
vangenis te verschansen. Zij bonden daar een laken vast waarop zij inder
haast geschilderd hadden „Wij eisen recht”. Na onderhandelingen die vier
uur duurden, bleek de gevangenisdirectie bereid de disciplinaire straf te
Iedere week kunt u zo’n schitterende warme IRISETTE-donsdeken
met lakenovertrek waarde ƒ250 winnen, als u voor ƒ1
deelneemt aan de Nationale Puzzelactie, in deze krant, t.b.v. de
Stichting Natuurbehoud en Natuurbeschermingseducatie. De Iriset-
te-donsdeken is een geschenk van Claushuis-Beuth en Co. Naar
den.
(Van onze correspondent)
en
(Van onze redactie economie)
tegen een boom reed.
VOORUITZICHTEN VOOR WOENSDAG:
(Van onze speciale verslaggever)
Oostafrikaanse kolonie hebben gebracht.
35
o
i
Ruim een week geleden ontlaadde de
ze sfeer zich reeds in een handgemeen
tussen een gevangene en een hoofdbe
waker, die daarbij een blauw oog opliep.
15.13
23.13
28
27
18
28
29
19
32
28
uur
uur
De opstandelingen hadden te verstaan
gegeven dat zij niet langer alleen met de
directie wilden onderhandelen. Zij eisten
de komst van „grotere bazen”. Daarop
arriveerde het plaatsvervangend hoofd
van de directie gevangeniswezen van het
ministerie van Justitie, dr. J. van der
Grient en de regionaal directeur West-
Nederland van het gevangeniswezen, drs.
A. J .Brons. Contact werd voorts opge
nomen met de secretaris-generaal van
Justitie mr. A. Mulder.
Aan een delegatie van vijf man van
de dakzitters werd toestemming gegeven
om naar beneden te komen om te on
derhandelen, met de verzekering, dat zij
ongedeerd terug konden keren wanneer
het gesprek op niets zou uitlopen.
De protesterende gevangenen gingen
daarmee akkoord en hadat zij de verze
kering hadden gekregen dat zij voor hun
demonstratie geen extra straf zouden
krijgen, keerden allen naar hun cellen
terug en verklaarden zich bereid de door
hen aangebrachte schade aan de deuren
naar het dak te herstellen.
weigeren een opgedragen taak te vervul
len. Maar vier dagen isoleercel konden
zij onmogelijk accepteren voor het niet
schoonmaken van een toilet. Mede na
mens de directie werd door de „grote
bazen” voorgesteld de straf te verande
ren in één dag isoleercel en drie dagen
voorwaardelijk.
„De werkelijkheid is”, aldus Dos San
tos, „dat wjj uit een groot aantal landen,
ook uit Nederland, mensen op bezoek
hebben gehad, die de bevrijde gebieden
bezocht hebben. Ik geloof dat de vele
rapporten die hierover gemaakt zijn,
vooral door de militaire commissie van
de Organisatie van Afrikaanse Eenheid,
overduidelijk het bestaan van bevrijde
gebieden aantonen.
Ter gelegenheid van de nationale toogdag over de gezondheidszorg in Rotter
dam werd uitgebreid met spandoeken gedemonstreerd.
zijn mening geeft dat het geheel van on»
sociale stelsel inclusief de sociale verze
keringen aan een grondige revisie toe is.
Prof. Tinbergen is van mening dat een
groeiend misbruik van de sociale wetten
te constateren valt. Hij pleit dan ook
voor de invoering van een eigen risico.
De 66-jarige heer H. den Boer uit
Rotterdam is gistermiddag verongelukt
toen hij op zijn bromfiets de rijksweg in
Alblasserdam overstak en werd aangere
den door een personenauto.
De vierjarige Jan Schepers uit Gemert
is gistermiddag om het leven gekomen,
toen hij op zijn fietsje de Oude Molen
weg in Gemert overstak en door een
motorfiets werd gegrepen.
Een knelpunt in onze sociale wetge
ving acht hij het begrip „passende ar
beid”, waardoor zogenaamd vuil werk
wordt geweigerd en de werkgever ge
dwongen wordt buitenlanders in te zet
ten.
as
sc
ht
se
de
Ti
bt
n(
k<
ds
ta
hf
de
ie
le
hl
gi
ar
al
vc
er
te
ri
n<
di
al
or
De Bilt
Deelen
Belde
Eindhoven
n
no
n
nw
nno
n
nno
Tijdens die onderhandelingen hebben
de gestraften herhaaidelijk de verzeke
ring gegeven dat zij het ermee eens zijn
dat er een straf wordt opgelegd bij het
I
g
g
e
v
o
k
o
a
is
de
Si
sp
va
lil
da
to
zi'
ni
hc
m
Ai
gi
si
o<
hi
d<
di
d<
kr
re
tii
si
ve
gr
ha
de
te
ee
bl
de
pi
w
b
k
b
v
t
fe
Pi
a:
vi
M
di
in
bi
de
gi
N
0.2
2
0
0
2
0
0.1
0.2
0.3
0
1
0
0
o
o
o
o
6
0
0.4
0
0
0.1
0
0
0
0
2
0
0
0.6
0
0
0
7
0
o
C
V
bi
h
h(
k
ir
a
b
De werving van buitenlandse werkne
mers is thans vrijwel geheel stilgezet
Werkloze buitenlanders worden thans
waar mogelijk via het Ge westelijk Ar
beidsbureau bemiddeld.
Van de zijde van de directie van de
gevangenis werd ontkend dat men sim
pelweg voor de actie van <Je gestraften
was gecapituleerd. Daar het hier om een
grote groep „zware jongens” ging, was
DEN HAAG Dr. Willem Drees sr.
heeft gisteravond in het televisiepro
gramma „Markant” gezegd dat het, om
de hoge werkloosheid in ons land terug
te dringen, volgens hem noodzakelijk is
dat na afloop van hun arbeidscontracten
de buitenlandse werknemers weer naar
hun land van herkomst dienen terug te
keren met behoud van de sociale rech
ten. Nederlandse werklozen zouden be
wogen moeten worden om het werk dat
nu door deze buitenlanders wordt ge
daan, over te nemen.
Eerder op de dag had deze beruchte
strafgevangenis in het middelpunt van
de belangstelling gestaan tijdens de
jaarlijkse herdenking van de doden, die
in cel 601 hun lot in de oorlogsjaren
hebben moeten afwachten.
Driehonderd mensen waren naar de
gevangenis gekomen, onder wie de mi
nister-president Den Uyl. Bij cel 601
waren veel bloemen gelegd en lagen de
drie dodenboeken met de namen van de
omgekomen gevangenen opengeslagen.
Ga terug naar de basis van de
problemen en pak woon- werk- en
men ervoor beducht dat er grote onge
lukken zouden kunnen gebeuren, wan
neer de opstand met geweld had moeten
worden neergeslagen. Daarom heeft men
voor de middenweg kozen en een
compromis met de gevangenen aanvaard.
Omstreeks vijf uur was het weer rustig
rond de gevangenis.
De resolutie werd niet ondertekend
door alle medewerkende groepen
(sommigen vonden hem te slap). Op
de dag zelf bleek ook al dat de
tegenstellingen binnen het kamp van
de gezondheidsverbeteraars groot wa
ren. Van practische vragen om „meer
verpleegsters” liep het naar leuzen als
„weg met het kapitalisme”.
Het aantal open deuren dat werd
ingetrapt was groot; enige praktische
waarde; men wed weer hoe hoog de
nood is op sommige gebieden van de
gezondheidszorg en men heeft zijn
vragen gedeponeerd bij depolitici.
ROTTERDAM Regering en
volksvertegenwoordiging, geeft min
der geld aan de ziekenhuizen en be
steedt meer aan verbeteringen en
voorzieningen in de gezondheidszorg,
waar de mensen meteen mee te ma
ken krijgen. Geef de huisarts, de
tandarts, de bejaardenverzorgster, de
apotheek, de wijkverpleegster, voor
rang boven de ziekenhuisgeneeskunde.
^ALGIERS „Ik geloof dat men beweringen als zouden in Mozambique geen be
vrijde gebieden bestaan, eenvoudig moet negeren”. Dit zei Marcellino Dos Santos,
vice-president van het Frelimo (Front voor de bevrijding van Mozambique) in een
interview in Algiers, als commentaar op de conclusies van de Tweede-Kamerleden
Waalkens (WD) en Schakel (AR), die onlangs afzonderlijk op uitnodiging van de
Portugese regering een bezoek aan deze
zw. bew.
half bew.
motregen
zw. bew.
onbewolkt
licht bew.
half bew.
regen
onbewolkt
licht bew.
geh. bew.
onbewolkt
licht bew.
zw. bew.
zw. bew.
zw. bew.
mist
22
21
22
22
20
20
21
windstil 20
20
25
13
27
27
De 20-jarige Rob van der Wel uit
Delft is gistermiddag om het leven geko
men, doen hij op de Lange Vijverberg in
Den Haag met zijn bromfiets uit de
Dr. Drees bevindt zich hier in goed
gezelschap van prof. Tinbergen die deze
week in het blad „Commentaar” van de
Vereniging van Hogere Ambtenaren als
De 48-jarige mevrouw A- M. Luyten-
Jongen uit Melick-Herkenbosch (L) is
zaterdagavond door een verkeersongeval
om het leven gekomen. Haar man, bij
wie zij in de auto zat, moest op de
provinciale weg Schinveld-Koningsbosch
plotseling afremmen, vermoedelijk door
dat bromfietsers de rijbaan overstaken.
De auto sloeg over de kop en mevrouw
Luyten werd eruit geslingerd.
Een Japanse vrouw is zaterdagmiddag
bij een verkeersongeluk in Amsterdam
om het leven gekomen. Het slachtoffer,
de 61-jarige N. Tawagi None, werd op
het Damrak aangereden door een tram.
Volgens de politie was zij onvoorzichtig
overgestoken.
Prof. Tinbergen wijst op het feit dat
in Duitsland de werkloosheidsuitkering
slechts 60 percent is van het laatstgeno
ten loon; in ons land is dat 80 percent.
Door lagere uitkeringen is in Duitsland
de werkloosheid veel lager. Hij wijst
ook op het hoge ziekteverzuim in ons
land, waardoor werkgevers meer buiten
landse werkkrachten hebben aangetrok
ken.
De auto met vier inzittenden
kwam op een drie meter lager gelegen
weiland terecht. De heer Lelievelt over
leed tijdens het vervoer naar een zie
kenhuis in Venlo.
bocht vloog en
Zijn duopassagier werd bij het ongeluk
gewond.
Het uit de bocht vliegen van een met
grote snelheid rijdende auto heeft zater
dag het leven gekost aan de 53-jarige H.
J. A. Lelievelt uit Nijmegen. Het onge
luk gebeurde in de Maasstraat te Arcen
en Velden.
Inmiddels was door de gevangenisdi
rectie groot alarm gegeven. Tientallen
politiewagens werden rond de gevange
nismuren samengetrokken. Een mobiele
eenheid van twaalf speciaal getrainde
bewakers uit Breda, Vught, Zutphen en
Doetinchem werd opgeroepen. De gevan
genis werd totaal belegerd.
De vice-president van Frelimo, die het
besluit van minister Pronk prees als een
„beslissing die het belang van het volk
van Mozambique respecteert”, keerde
zich tenslotte fel tegen het bestaan van
een handelsovereenkomst tussen Portu
gal en de EEG.
AI lang heerste er spanning in de C-
vleugel van de strafgevangenis in Sche
veningen, waar een veertigtal mannen
straffen uitzit van vier tot vijftien jaar.
Oorzaak van deze gespannen sfeer is
ongetwijfeld het feit dat de regering
ervan heeft afgezien om bij het zilveren
regeringsjubileum een algemene gratie
af te kondigen.
meer dan een kleine driehonderd
mensen verschenen.
Het is voor het eerst sedert meer dan
twee jaar dat de drie buren van Israel
elkaar ontmoeten en het zou betekenen
dat president Sadat zijn verschillen met
Jordanië uit de weg heeft geruimd. Cai
ro en Damascus hebben grote ruzie met
Amman gehad na koning Hoesseins
voorstellen van 1971 voor een federaal
koninkrijk, bestaande uit de oostelijke
Jordaan-oever en de door Israel bezette
westelijke oever. Hoessein zette zijn
plannen in de ijskast nadat Egypte en
Syrië de betrekkingen met Jordanië ver
braken.
Dit is zeer beknopt de resolutie die
op de nationale toogdag gezondheids
zorg is aangenomen en aan de volks
vertegenwoordigers is aangeboden.
Een dag in de medische faculteit te
Rotterdam, waaraan een groot aantal
instellingen die zich direct of indirect
met de gezondheidszorg bemoeien
hebben deelgenomen en waarop niet
Staatssecretaris voor de gezond
heidszorg dr. Hendriks verklaarde na
afloop: „Dat de gezondheidszorg in
derdaad ingrijpend moet veranderen
en dat de regering hard werkt aan
een plan te komen tot een volksver
zekering, maar dat andere departe
menten zoals voor huisvesting
evenzeer tot het verbeteren van de
leefsituatie in bepaalde wijken en
plattelandsgemeenten kunnen bijdra
gen”.
Weer tai binnen- on
Mtenland
Een deel van de gestraften weigerde
echter aan de groeiende hètze mee te
doen. Zij riepen hun kameraden tot de
orde.
Zaterdag rond het middaguur barstte
de bom echter over een in feite onbe
duidende zaak. Een van de gevangenen
in de c-vleugel weigerde vrijdag een
toilet schoon te maken op de werkzaal.
De directeur van de gevangenis, de heer
T. J. Mouwen strafte hem daarvoor met
vier dagen isoleercel. De andere gestraf
ten waren het er wel mee eens dat de
weigering werd gestraft, maar vonden
de opgelegde straf veel te zwaar.
Nadat overleg over de hoogte van de
straf met de directeur was mislukt,
maakten zesendertig gevangenen van de
c-vleugel van het schoonmaken van de
cellen gebruik om zich op het dak te
verschansen. Zij nestelden zich daar in
de warme najaarszon, trokken hun bo
venkleren uit en richtten zich luidkeels
tot de vele honderden Hagenaars, die
hun wandeling naar het Scheveningse
strand met plezier voor de demonstratie
onderbraken.
Over de pogingen van minister Pronk
de hulp aan de bevrijdingsbeweging bij
voorkeur via organen van de Verenigde
Naties te verstrekken, is Dos Santos zeer
afwijzend. In de eerste plaats gaat het
erom, zegt de Frelimo-leider, dat men
ons erkent als vertegenwoordigers van
ons volk en ons land- Tegen hulp van de
VN zeggen wij principieel nee. Correct
is, in onze opvatting, bilaterale hulp aan
be vrij dingsbewegingen
Voorts zijn de bezwaren: onze contac
ten met UNESCO en de FAO, de voed
sel- en landbouworganisatie van de VN,
hebben nooit enig effect gehad. Er zijn
geen andere kanalen voor hulp aan de
bevrijde gebieden dan die van het Freli
mo.
jBUmppaiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii.
Rotterdam
Twente
Vlissingen
E.
Aberdeen
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbrück
Zonnige perioden, maar ook hier en daar
«en bui, vrij koel.
Aantal uren zon: 4 tot 12. Minimum tempe
ratuur: 1 tot 5 graden onder normaal. Maxi
mum temperatuur: 0 tot 4 graden onder nor
maal.
Kans op een droge periode van ten minste
12 uur: 95 percent. Kans op een geheel droog
etmaal: 80 percent.
Normale temperaturen tot 12 september:
minimum 10, maximum 20 graden.
WEERRAPPORTEN
g<
hi
st
01
d<
k:
hi
v<
m
di
ja
re
A
Op de rijksweg tussen Eindhoven en
Venlo bij Maasbree is vanochtend vroeg
de 60-jarige mej. G. M. Korsten uit
Velden (L) om het leven gekomen, toen
de auto waarin zij meereed van achte
ren werd aangereden door een trekker
met oplegger.
Bij dit ongeluk werden de 54-jarige J.
Korsten en de 50-jarige mevr. M. P. E.
van Rens-Korsten ernstig gewond. De
bestuurder van de auto, de 52-jarige M.
M- van Rens werd licht gewond.
uur en
en
Beide Kamerleden verklaarden na te
rugkomst dat in Mozambique geen be
vrijde gebieden bestaan. Ze maakten
hun reis omdat minister Pronk (ontwik
kelingssamenwerking) heeft aangekon-
digd dat hij het Frelimo, de MPLA (de
bevrijdingsbeweging van Angola) en de
PAIGC (de bevrijdingsbeweging in Por-
tugees-Guinee) financiële hulp wil ver
strekken „voor humanitaire doeleinden
in de bevrijde delen” van deze drie
Portugese koloniën.
Marcellino Dos Santos, die de delega
tie van het Frelimo bij de topconferentie
van niet-gebonden landen in de Alge
rijnse hoofdstad leidde, zei voorts: „Vele
jaren lang betoogde Portugal dat er in
Mozambique geen bevrijdingsbeweging
11
11
11
10
12
12
12
9
15
13
5
18
11
15
16
16
15
5
13
9
18
15
14
15
12
18
16
16
20
6
16
18
6
17
14
16
16
15
17
L
was. Toen ’t Frelimo de provincie Portu-
had bereikt (het gebied waar de Portu
gezen zich aan massamoorden schuldig
zouden hebben gemaakt) zei Portugal
dat het om terroristen ging.
Toen wij nog verder naar het zuiden
van het land doorstootten, heeft Portu
gal eindelijk erkend dat er in Mozambi
que een bevrijdingsoorlog wordt ge
voerd.”
1 priilfllll OTWBi S
Amsterdam licht bew.
licht bew.
half bew.
half bew.
regen
Den Helder half bew.
licht bew.
half bew.
zw. bew.
Z.-Limburg geh. bew.
zw. bew.
onbewolkt
licht bew.
mist
zw. bew.
zw. bew.
half bew.
regen
zw. bew.
Kopenhagen licht bew
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
München
Nice
Oslo
Pariji
Rome
Stockholm
Wenen
Zürich
Casablanca
Istanboel
Las Palmas licht bew.
Tunis onbewolkt
Het door minister Pronk aangekondig-
de besluit hulp te verlenen aan de
bevrijdingsbewegingen in de Portugese
koloniën wordt door Dos Santos „een
grote bijdrage aan onze strijd” genoemd.
Dos Santos: „Nederland is het eerste
westelijke land dat bereid is hulp zonder
voorwaarden te geven. Dit impliceert
dat als een bevrijdingsbeweging wapens
van dit geld wil kopen, die beslissing
alleen de bevrijdingsbeweging zelf aan
gaat. Nederland, als lid van de NAVO, is
het eerste Westelijke land dat daarmee
een standpunt inneemt dat overeenkomt
met dat van de Afrikaanse landen en
van de socialistische landen.
Wij zijn van mening dat dit een
consequente houding is van degenen die
werkelijk gekant zijn tegen het Portuge
se kolonialisme en de hele situatie in
zuidelijk Afrika. Het is een belangrijk
precedent.”
Te Westmaas in de Hoeksche Waard is
in de nacht van zaterdag op zondag de
22-jarige R. van ’t Hof uit Puttershoek
om het leven gekomen toen hij met een
personenauto in een flauwe bocht recht
uit reed. De wagen ramde eerst een
paal en botste daarna tegen een huis.
In Wijchen bij Nijmegen reed zaterdag
avond een personenauto door onbeken
de oorzaak tegen een boom. De bestuur
der. de 19-jarige A. Megens uit Wijchen,
vond de dood.
DINSDAG 11 SEPTEMBER
Hoog water 2.50
Laag water 10.59 uur
DINSDAG 11 SEPTEMBER
Zon op 06.07 uur onder 19.05 uur
Maan op 18.13 uur onder 04.47 uur
Dr. Drees, de ontwerper van vele soci
ale wetten toen hij minister van Sociale
Zaken was, liet doorschemeren dat onze
sociale wetgeving dusdanig is dat dui
zenden werkloos zijn en dat veel werk
hier wordt gedaan door duizenden bui
tenlanders. Eind augustus waren er in
ons land 100.000 werklozen. Daarnaast
zijn hier 100.000 buitenlanders aan het
werk. Daarbij komen dan nog ongeveer
25.000 buitenlanders die hier illegaal
werken.
CAIRO. President Anwar Sadat
van Egypte, president Hafez Al-Assad
van Syrië en koning Hoessein van Jor
danië komen vandaag in Cairo bijeen
voor besprekingen over politieke en mi
litaire coördinatie tegen Israel.
leefsituatie in de oude wijken
flatwijken aan. Leg het accent van
particuliere naar volksgezondheids
zorg.
no
nno
wnw
n
nw
windstil 27
nno 24
n 31
windstil 26
nw 13
windstil 30
n 22
windstil 24
windstil 27
no 27
nno 29
windstil 31
windstil 28
windstil 30
zw
nnw
wnw
ono
o
wnw
wnw
wnw
windstil 24
ono 29
w
zw
n?
j