EMOTIES IN VOLGELADEN CONCERTGEBOUW
Diana Ross: vakvrouw met boodschap
Variété d la Zappa
onder discipline
komend
Dick Holthaus laat de
vrouw
de kou staan
beetje
in
seizoen een
„Leonce en Lena”
te vrijblijvend
SPROOKJE BIJ HAAGSE COMEDIE
MET MOTHERS OF INVENTION
JiliB
L ■'3'? BW"
8
9
MAANDAG 10 SEPTEMBER
1973
nt,
Weke klank versterkt
!1
Literama vanavond
over „Mussert”
v .,F’ H
Ik
a
-
g
5,
i-
week
f
s,
on
JAC HEIJER
li-
Amsterdamse
Diana Ross
Sport Akademie
Nauwelaerts de Agé
ons
s
start met
•je
P-
1-
*r,
ir:
ri
tst
FRANK ZAPPA
onder redactie van Bé ter Maat
Het Concertgebouw is er opvallend
gevoelig voor. Als Diana in haar met
een grote rode roos en witte kant afge
zette lange, zwarte glitterjurk „The lady
is a tramp” gezongen heeft, gaat ze de
en de synthesizer. Dat geldt ook voor
trombonist Bruce Fowler, voor violist
Jean-Luc Ponty, die misschien nog het
meest de aandacht vraagt, maar het gaat
het sterkst op voor George Duke. Deze
organist beschikt over een uitstekende
stem die vooral in het soulgenre tot
recht zou komen.
Gehaakt grijs vest met vossen waaronder een grijze
flannel pantalon (links). Het rechter model draagt
een gebreid zwart wollen vest gegarneerd met
babyvos. Ook hier bijpassende gebreide mutsjes.
Wollen mousseline imprimé verwerkt tot een enkel-
vrije namiddagjurk en een lange japon met cardigan
e-
e
se
VOOR DE FEESTELIJKE uurtjes
heeft Dick Holthaus in het voor ons
liggende seizoen het best gezorgd,
wellicht uitgaande van het feit dat
het leven soms één groot feest kan
zijn. Het een en ander neemt echter
niet weg dat je van ’s morgens negen
tot ’s avonds zes ook wel iets plezie
rigs aan het lijf wil hebben. Ja, en
daarin werden wij nou wel wat te
leurgesteld.
In spanning wachten wij nu maar
af wat Holthaus’ collega’s voro ons in
petto hebben. In de komende weken
zullen wij daar successievelijk achter
komen.
veg,
alm
je
zeg
'ip-
uis-
ia
de
■er-
?rie
De
oor
als
er-
an-
SUBLIEM IS EN blijft Dick Holt
haus immer in zijn avondkleding.
Dit keer ragfijne kaftans in kobalt
blauw, bruin en zwart waaronder
beeldschone japonnen met oneindige
rugdecolletés, die hij dan siert met
dunne gekruiste bandjes al of niet
met glittertjes bewerkt. En als u in de
gelegenheid bent, let dan binnenkort
eens even op de televisieshow waarin
Liesbeth List optreedt. Aanschouw
dan met eigen ogen zo’n peilloos
rugdecolleté in Liesbets witzijden jer
sey avondtoilet. Dat zij het werkelijk
is in een onvervalste D.H.-creatie
kunt u dan van haar boezem aflezen.
DEN HAAG. Georg Büchner, die
in 1836 op 23-jarige leeftijd stierf, heeft
„Leonce en Lena” geschreven voor een
wedstrijd om
Hij was toen
ijveraar voor
Gelukkig, want Diana Ross bleek niet
degene te zijn waar ik eigenlijk een
beetje bang voor was: een gladde, Ame
rikaanse superster die wel voor kwaliteit
maar niet voor emotie zorgt. Integendeel
zelfs. Als een Hollander van gevorderde
leeftijd vijftig meter door een volle zaal
loopt om Diana Ross één roos aan te
bieden, dan is er emotie geweest.
FERRY TROMP
Want dat is met respect voor hun
kunnen toch de belangrijkste taak
van de Mothers .Zappa’s muzikale ideeën
moeten stipt worden uitgedragen, zodat
ruimte voor solistische bijdragen nauwe
lijks aanwezig is. Het komt neer op het
invullen van de juiste noten op de juiste
momenten, die misschien nog wel een
speels karakter mogen dragen, maar
waarbij te allen tijde de hand van de
grote meester een dwingende rol speelt.
Enerzijds is het jammer dat de solisti
sche prestaties op deze wijze minder
goed naar voren komen. Zappa heeft bij
zijn Mothers zeer muzikale musici ge
haald, die stuk voor stuk een heel ander
stempel op de muziek konden leggen
dan nu het geval is. Duidelijk is merk
baar dat Ian Underwood, een Mother
van het eerste uur, gewoon meer kan
dan het bedienen van zijn bassaxofoon
De toch al feestelijke stemming in de
zaal wordt nog beter als haar grote
orkest vocaal gesteund door „The De
vastating Affair” die ook het voorpro
gramma verzorgden de te allen tijde
Twee modellen uit de herfst- en wintercollectie
van Dick Holthaus. Links een beige canvas jas met
Guanaco bont en een gewatteerde voering. De jas
wordt gedragen op een flannel broek. Rechts een
double-face canvas jas met flannel pantalon. De
gebreide mutsjes zijn in een bijpassende kleur.
zaal in om handen te schudden, kussen
uit te delen en te ontvangen, bloemen
aan te nemen en haar dolgelukkige fans
te bewegen mee te zingen en mee te
klappen. Het zingen lukt niet erg we
zijn nu eenmaal geen volk dat zich
makkelijk geeft maar het klappen
des te beter. „Reach out and touch
somebody’s hand”, zingt Diana en ze
krijgt de zaal zo ver, dat iedereen de
hand van zijn of haar stoelbuur pakt en
„Leonce en Lena” is niet zo maar een
blijspel. Het zit vol scènes en aforismen,
die verwijzen naar de politieke situatie
van Büchners tijd (en die ook nu nog
kunnen gelden) en naar het ongeduldig,
romantische hart van een jongeman op
weg naar volwassenheid. Een regisseur
kan er verschillende uitgangspunten in
vinden voor zijn regie-opvatting. Het
stuk kan een scherp protest worden te
gen een verkalkte, hiërarchische samen
leving, maar ook de speurtocht van een
jong mens naar zijn eigen identiteit.
Wim van Rooij van de Haagse Come-
die ziet in de geschiedenis van de jonge
prins Leonce, die het hof ontvlucht om
verliefd te worden op het meisje dat
prinses Lena blijkt te zijn voor wie hij
door zijn vader voorbestemd was, een
absurd sprookje. Ook dat is mogelijk.
Maar het is jammer dat Van Rooij
alleen het sprookjesachtige accentueert
en dan ook nog op een voor de hand
liggende, romantische manier. Alle
scherpe kantjes zijn er af en de cynische
waarheden van Valerio, de vriend en
hofnar van Leonce, komen er daardoor
te oubollig uit.
Het is een hoogst aangename voorstel
ling om te zien, maar naar mijn smaak
veel te vrijblijvend. Het feit dat het een
blijspel is, klinkt als een al te goedkoop
excuus. Ook binnen dat kader kan de
tussen het
publiek.
BIJ ZIJN COUTURE modellen
speelde Dick veelvuldig met gehaakte
jassen, kort en lang en al of niet
gegarneerd met bont. Deze haak
werkjes werden zowel met pantalons
als met mousseline jurken gecombi
neerd, waarbij ik vooral de bijpassen
de gebreide mutsjes niet wil vergeten.
Een wijde zwarte jersey jas die, zoals
veel van Holthaus’ kledingstukken, de
midi-lengte had, werd op een tweed
pantalon gedragen. Zwarte vossen
zorgden voorts voor een speelse ele
gante noot.
Canvas jassen met bontvoering dan
wel met een gewatteerde voering
werden meestal op een pantalon ge-
DICK HOLTHAUS HEEFT het
spits afgebeten. Als eerste in het
rijtje van de Amsterdamse couturiers
heeft hij zijn herfst- en wintercollec
tie aan de openbaarheid prijsgegeven.
Bij het aanschouwen van die collectie
kon ik niet aan de indruk ontkomen
dat ons aller vriend Dick er stellig op
heeft gerekend dat het een mild win
tertje wordt. Bar veel mantels kon
ik, althans tijdens de show, niet ont
dekken, laat staan mantelpakken,
hoewel die toch weer bijzonder popu
lair zijn.
het beste Duitse blijspel.
22, doctor in de biologie,
liberale hervormingen en
rechten van de mens. Hij schreef eerder
de stukken „Dantons dood” en „Woy-
zeck”, stukken die nog steeds gespeeld
worden.
herkenbare sound van de Supremes in
zet. „Gouwe ouwe” hoorde ik op de
radio zeggen, dus ik ben tegelijk een
oudje en „Newcomer of the Year 1972”,
zegt Diana en zingt korte versies van
„Stop in the Name of Love”, „My love is
empty without you”, „Baby Love” en „I
hear a symphony”. Als ze na een dave
rende versie van „Ain’t no mountain high
enough” het podium verlaat, denkt ie
dereen dat het na veertig minuten al is
afgelopen. Lou van Rees komt haastig
met de bloemen, maar gelukkig, het
blijkt een misverstand te zijn.
tekst klinken alsof de speler er op dat
moment óp komt en het niet ingestudeerd
heeft-
Van Rooij vertelt het sprookje op een
heuvel van speelvlakken en trappen, die
al dan niet gekleurd belicht wordt en
dan een paleis, nachtelijke tuin of land-
schap is. De costuums zijn al even mooi
(net als het toneelbeeld van Harry Wich)
en de muziek van Jurriaan Andriessen is
zo mogelijk nog fraaier.
In dat feeërieke geheel zinkt Jaap
Wieringa van elegante slapte in buiten
gewoon fraaie, meest horizontale posi
ties, helemaal een van Couperiaanse
spleen doortrokken jongeling, die zijn
teksten met de vereiste mimiek wellui
dend uitspreekt. Maar het is zo vrijblij
vend, zo zonder enig vuur van jeugdige
oprechtheid, dat ze voorspelbaar worden
én daarom vervelen. Ook Anne Oostveen
speelt het prinsesje zonder enige verras
sing, terwijl van die rol toch zo iets
prils en eigenzinnigs te maken is. Ze
moet beslist meer lessen hebben om
haar vlakke stem wat rijker te maken.
Bas ten Batenburg speelde de rol van
Valerio wat aan de sjieke kant, bepaald
niet de man die zit te smakken als hij
eet. Leo den Hartog was een potsierlijke,
rose koning omringd door een hof van
malle mieën. Dat hij een zoon kon
hebben was niet duidelijk, zelfs niet in
een sprookje.
De initialen L. L. zullen u van de
beeldbuis toe glinsteren.
Nog even terug naar het avondlijk
gebeuren op de show. Uitermate chic
in de collectie vond ik een zwart
wollen avondtailleur met een mous
seline blouse en een zwart satijnen
japon waarop een zijden organza
blouse werd gedragen, gegarneerd
met struisveren.
gistermiddag en -avond in een nieuwe
samenstelling in het Amsterdamse Con
certgebouw optraden. Zappa heeft ge
lukkig het mijns inziens heilloze experi
ment van het vorige jaar verlaten, toen
hij met het ruim 25 man en vrouw
tellende orkest The Grand Wazoo voor
een eenmalige tournee door Europa ook
in Nederland optrad. Bij voldoende suc
ces zou dit orkest ook in 1973 gaan
toeren, maar kennelijk zag Zappa toch
meer voorspoed in het herenigen van de
Mothers of Invention waarmee hij in
het verleden bewees te kunnen „lezen en
schrijven”. Dit veel beweeglijker ensem
ble is en door zijn vakmanschap en door
zijn proporties (zeven man en een
vrouw) beter in staat de aanwijzingen
van de orkestleider uit te voeren.
GELUKKIG LAAT HOLTHAUS
ons niet allemaal in de kou staan.
Zijn alom bekende confectie-collectie
Twenty Seven biedt daarentegen een
aangenaam grote variatie met de
meest fijne en praktische kledij.
Hierbij trof ik onder andere aan een
zwart fluwelen pak met doorgestikte
satijnen revers en zo ook een leuk
broekpak van wollen pied de poule
dat ik eveneens in een blousonpak
zag verwerkt.
dragen. Buurman Frans Molenaar
leek mij de inspiratiebron voor de
wit en rood wille jersey kaftans die
de schare werden voorgedraaid. Ze
waren weliswaar soepeler van mate
riaal en ook de mouwen kregen een
verfijnder effect door de strakke ho
ge manchetten voorzien van een rij
knoopjes, doch de tentlijn was onmis
kenbaar.
AMSTERDAM. Lou van Rees, de
slimme Amsterdamse organisator die de
grootste attractie die hij jaarlijks naar
Nederland haalt voorziet van het veelbe
lovende predikaat „Gala of the Year”,
kan uiterst tevreden op de versie van
zaterdagavond terugkijken. Het Amster
dams Concertgebouw was volgeladen
met „jetsetters", bekenden als Hans van
Willigenburg, Peter Post, Jenny Arean
en de zogenoemde „beautiful people", die
blijkbaar nauw aansluiting vinden bij de
muziek en het imago van Diana Ross,
eens lead-zangeres van The Supremes en
vanuit hitpopulariteit opgeklommen tot
een topzangeres en sinds kort ook
filmster.
die hoog in de lucht steekt ten teken
van juist, liefde en blijdschap. „Als
anderen het niet doen, dan zal het van
moeten komen”, zegt Diana, die
praktisch elk nummer van commentaar
voorziet, een tekst die soms verrassend
in tegenspraak is met haar gepolijste
imago.
„Ik zing nu een lied uit „Sesame
Street”, die fantastische educatieve tele
visieserie”, zegt ze. „Toen ik klein was,
leerden we tellen van de foto’s van Jane
Mansfield. Geen wonder dat we niet
verder kwamen dan twee”. En over de
vijf ja’ar die verlopen zijn sinds ’68 toen
ze hier voor het laatst was: „Denk niet
dat ik stilgezeten heb. Ik heb mijn
eerste film gemaakt (luid applaus) en
twee kinderen gekregen in 3*/s jaar tijd.
Soms heb ik weleens het gevoel gehad
dat ik een poosje van het zingen af
moest blijven, maar nu geloof ik dat ik
van mijn man moet afblijven”.
Anderzijds wordt door de opgelegde
discipline een zeer aantrekkelijke totaal-
sound gecreëerd. Opvallend is daarbij de
grote waarde die Frank Zappa aan de
drumsectie heeft besteed en waarvoor
hij naast Ralph Humphrey de vibrafo-
niste Ruth Underwood heeft aangetrok
ken. Van alle instrumenten die in de
groep worden gebruikt, heeft de vibra
foon de meest weke klank. Zappa heeft
dit met versterkers weten uit te buiten
en plaatst het aldus verkregen geluid
tegen de rustige saxofoon van Ian Un
derwood en de veel rauwere trombone
van Bruce Fowler. Diens broer Tom
speelt op bas een zeer teruggetrokken
rol.
Met dit concept voor ogen is Zappa
ook aan zijn eigen positie gaan denken.
Anders dan vorig jaar zingt Zappa weer,
zij het veel declamerender dan ooit het
geval is geweest. Zijn woorden (en geba
ren) ondersteunen de muziek, niet an
dersom zoals vaak het geval is. Zappa
maakt zichzelf dus ondergeschikt aan de
totaalsound.
Zappa en zijn Mothers maken muziek,
die, anders dan de doorsnee popmuziek,
noopt tot zeer intens luisteren. Er wor
den heel wat stijltjes overhoop gehaald,
terwijl Frank Zappa ook van de klassie
ke muziek nooit vies is geweest. Het
begin van het eerste nummer, met de
titel The Eric Dolphy barbecue-party,
geeft een voorbeeld van de invloed die
,de modern-klassieke muziek op hem
heeft gehad. Het thema, dat Zappa ook
vorig jaar veelvuldig heeft toegepast en
nu door mij met schrik werd aange
hoord, wordt als volgt behandeld. De
blazers en violist moeten in zeer snel
tempo een totale chaos oproepen. Wan
neer die binnen enkele minuten tot
stand is gekomen (het drietal is er zeer
sterk in) grijpt Zappa met de overige
Mothers in, strijkt de plooien glad en
zorgt verder voor een harmonische op
bouw van het stuk. Er is! op deze plaats
vaker geschreven dat een dergelijk mo
tief rechtstreeks „gepikt” is, maar het
blijkt opnieuw bij dit soort muziek aan
te slaan. In hoeverre je Zappa met dit
alles serieus moet nemen, weet je na
tuurlijk nooit, want net als je de drum
mer in een bloedserieus stuk ziet spelen,
begint hij met vlaggetjes aan zijn stok
jes te zwaaien en van dat soort geintjes.
Variété a la Zappa.
Viel er bij de Mothers genoeg te
beleven, ook het voorprogramma was
met de Engelse maar in Duitsland wo
nende groep Nektar goed bezet. De lead-
gitarist neemt in deze formatie een do
minerende plaats, in, zowel wat zijn
instrument als de zang betreft. Mis
schien zou de aanvulling met een vijfde
man aan dit kwartet voor een meer
eigen geluid kunnen zorgen. Nektar
speelt nu prima, niet al te harde rock,
maar mist wat in voetbalkringen een
spitsspeler wordt genoemd.
CEES STRAUS
Wintertennis
op onze open Mateco banen,
event, met instructie, jeugd
wintercursus, onder toezicht,
6 maanden 45,
Badminton
overdag en ’s avonds met in
structie. speciale jeugdclubs
na schooltijd.
Heren Conditietraining
Verhuur
van tennisbanen en sport
zaal.
Sauna
Dames do.ochtend en dl.- en
wo.-avond.
Heren ma. en zat.ochtend,
ma.- do.- en vrijd.-avond.
10 baden 60,
Bloemendaalseweg 152, Overveen,
tel. 023 - 265521.
AMSTERDAM. Er mag een ruime
voldoende worden uitgedeeld aan Frank
Zappa en zijn Mothers of Invention, die
HILVERSUM. Literama, het
NCRV-programma over boeken, schrij
vers en toneel is vanavond gewijd aan
het toneelstuk „Mussert” van Adriaan
Venema. Donderdag 13 september gaat
dit toneelstuk gespeeld door toneel
groep Centrum onder regie van Peter
Oosthoek in première. Het is een
soort musical geworden waarin wordt
gedanst en gezongen. Meer over dit stuk
in Literama dat om 19.30 uur via Hil
versum 2 FM wordt uitgezonden.
Deze week toevallig was haar
komst dus niet gaat de film „Lady
sings the blues” in Nederland draaien
waarin Diana Ross de rol speelt van
Billie Holliday, een befaamd Amerikaans
blues-zangeres die na een leven van
armoe, succes, rijkdom, drugs en sex in
1959 overleed. Een moeilijke rol die
duidelijk maakt wat ook zaterdagavond
in Concertgebouw bleek: Diana Ross is
een persoonlijkheid geworden die moei
teloos een zaal kan bespelen. Was Billie
Holliday een vrouw die met heel de
kracht en ellende van haar ziel zong
(Lou van Rees kon vóór het concert niet
nalaten te vermelden dat hij op precies
dezelfde plaats bijna twintig jaar gele
den Billie Holliday aankondigde), Diana
Ross is het type van de imponerende
verschijning met de krachtige, soepele
stem en het onmetelijke zelfvertrouwen
gebaseerd op pure professionaliteit eij
ervaring. Een vakvrouw dus en door
kneed genoeg om te weten dat haar op
zich uitstekende stem diepte en origina
liteit mist om een hele avond te boeien.
Daarom voegt Diana Ross bij haar
vakmanschap een boodschap, een bood
schap van blijdschap en liefde.
R /;i
JR'
ISIH
k jrf1
ft
,r»“
Ki?S.
f 'i".ï
