Frankrijk mogelijk dwarsligger
I
Puzzelwtam
Snel standpunt
over recht van
staking
Carletonville toont
YAMAHA
mislukking aan
s
AKIO SASAKI
In volgende eeuw meer
auto’s dan verwacht
Knelprtao
wegen
^EUR B.V.^I
Alphenaar
7
morgen
orgel-
demonstratie
modelflats hedendaagse
architectuur in
een hedendaags huis
petri interieur
22
PROF. POLAK TEGEN WEGENBOUWERS:
PROTEST TEGEN
NEERSCHIETEN
NEGERS VERDIENDEN f 75 PER MAAND
MIJNWERKERS
23
VRIJDAG 14 SEPTEMBER
1973
REGERING:
EEN JAAR
door
Beslist de moeite waard om hier meer over te
weten.
Petri Interieur bewijst dat een 2- of 3-kamer-
flat wel degelijk woon- en leefbaar kan zijn.
In de modelflats aan de Herenweg tegenover
de Kerklaan te Heemstede zijn alle opvat
tingen van de hedendaagse binnenhuisarchi-
tektuur duidelijk terug te vinden.
Zie hoe de ruimte door een juiste toepassing
van vorm en kleur een speelse gezelligheid
krijgt.
I
:deze
emo-
KRUISWEG 47-49 HAARLEM TEL. 023-320244
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
uw leverancier voor
«wwvwwwwwwwwwwwwwww^
Puzzel wm rêfe w»
ADVERTENTIE
Winnaar van het zevende internationale Yamaha
orgelconcours.
Harmenjansweg 19 Haarlem
Zaterdag geopend 8-12 uur
Telef. exp. 310612-310214
GRONINGEN.In het begin van de
21ste eeuw zullen er niet vijf miljoen
auto's over de Nederlandse wegen rijden,
zoals futurologische werkgroepen veron
derstellen, maar zeker negen tot tien
miljoen. De auto zal in de volgende
eeuw niet duurder woorden maar aan
merkelijk goedkoper. De auto als massa
moordenaar nr. 1 zal afgedaan hebben,
door revolutionnair toenemende veilig
heid. Dat waren uitspraken van prof. dr.
F. L. Polak, die gisteren in Groningen
sprak voor jubilerende vereniging van
noordelijke wegenbouwers.
Speciaal overgekomen voor de Nederlandse finale die
donderdagavond j.l. in het concertgebouw in Amsterdam
gehouden is.
alle Bouw- en Stucadoors-
materialen in groot en klein
verpakking. Sierpleisters -
Bouwvakgereedschappen.
Tegelshowroom met grote sor
tering decor-tegels.
BESPELING VAN HET BEROEMDE THEATERORGEL DE
EX 42 IN ONS PORTIEK om 11 uur, om 3 uur en om 4 uur
Akio Asasaki zal vanaf half elf in onze showroom ook door
lopend demonstratieties geven op de Nieuwe modellen,
de B30 R en de zojuist gearriveerde DK 40
Verder geldt er naast de bestaande
maximum snelheid van 70 km. per uur
voor alle categorieën een snelheidsbeper
king van 50 km. per uur.
De meerderheid van de commissies
had aangedrongen op spoed met het
bekendmaken van het standpunt van de
regering. De voorzitters van de commis-
Tel. showroom Koudenhorn 60
32 23 68.
Zaterdag geopend 9-13 uur.
zijlweg 36 - 38
haarlem tel.: 023 - 31 63 99
y
KAAPSTAD. De goudmijn Western
Deep Levels, waar dinsdag elf Afrikanen
zijn doodgeschoten, wordt algemeen be-
schjuwd als een modelmijn. De bedrijfs
leiding was van mening dat de mijnwer
kers redelijk tevreden waren en dat er
een goede atmosfeer heerste. De goud
mijn is een van de rijkste ter wereld,
die vorig jaar een winst maakte van 29
miljoen pond. Als dividend werd een
bedrag van 12,5 miljoen pond uitgekeerd.
sies, de Kamerleden Van Schalk (KVP)
en Masman (PvdA) pleegden daarom
overleg met de betrokken bewindslieden.
niet tot een volledig debat over de zetel
van de instellingen komen. Het vragen
uurtje kan eventueel worden gevolgd
door een debat, maar een besluit van
het parlement kan eerst worden geno
men aan de hand van ontwerp-resoluties
van de politieke commissie en de com
missie voor de werkwijze van het parle
ment, die de voorstellen zullen behande
len.
iiidan.t er een oeieiiiiigssLuis. van, z.o. au.
u Ko in verwarring brengt verliest hij
zijn warmte;29. als ik dat stel met een
las verbind vind ik het in de schouw
burg terug; 30. de slede is er bij. Zo is
dat fabrikaat.
Voorts zijn er op deze rijksweg bij
de brug over de Bergse Maas te Keizers-
veer voor zware voertuigen beperkende
verkeersmaatregelen ingesteld. De brug
is gesloten voor voertuigen met een
asdruk van meer dan 13 ton. De be
stuurders van dergelijke voertuigen
wordt aangeraden routes te kiezen via
de Moerdijkbrug of 's-Hertogenbosch.
De werkzaamheden duren tot ca. half
oktober 1973. Het verkeer moet hier
tijdens de ochtend- en avondspitsuren
rekening houden met filevorming en ver
traging.
DEN HAAG Het Europese parlement begint volgende week in
Luxemburg de eerste zitting in het nieuwe parlementaire jaar een
campagne die beoogt een einde te maken aan het heen en weer trekken
tussen Luxemburg en Straatsburg, en Brussel, voor zover het de com
missievergaderingen betreft. Omdat kan worden verwacht dat de Fransen
niet bereid zullen zijn Straatsburg, waar het merendeel van de vergade
ringen wordt gehouden, te laten vallen, en een beslissing moet worden
genomen in de ministerraad waar Frankrijk in feite het recht van veto
heeft, is het zeer de vraag of deze campagne iets zal uithalen.
De ontwikkeling zal zich toespitsen op
de vervaardiging van wegwerpauto’s, die
geen verdere onkosten dan de aanschaf
met zich mee zuilen brengen- De voer
tuigen zijn bedoeld voor één jaar, waar
na ze statiegeld opleveren bij inruilen
voor een nieuwe auto. Een dergelijke
wagen zou ten hoogste op 2000 gulden
komen.
Wat betreft de verstikkende werking
die de auto heeft op de binnensteden
verklaarde prof. Polak dat ook daar
zeker oplossingen voor gevonden worden
in de vorm van wegen onder, over of
rond de binnenstad.
Prof. Polak ziet het hele personenver
keer op de snelwegen in de naaste
toekomst geprogrammeerd met compu
ters vaststaan. Dat systeem geeft een
grote mate van veiligheid.
Overigens zal het autoverkeer in de
toekomst niet meer strikt aan de kwali
teit van wegen gebonden zijn. De heer
Polak dacht hierbij met name aan de
hoovercrafts.
De AAN dringt er bij de regering en
vakbeweging op aan ’de stelselmatige
knechting van de grote meerderheid van
de Zuidafrikaanse arbeiders op korte
termijn opnieuw ter discussie te stellen
en de medeverantwoordelijkheid van het
Nederlandse bedrijfsleven voor het
voortbestaan van de apartheid onmoge
lijk te maken’.
De regering heeft er geen bezwaar
tegen dat de behandeling van het sta
kingsrecht van ambtenaren wordt losge
koppeld van het algemene stakingsrecht,
aldus deelden de voorzitters van de
commissies mee.
Er heerst onder de blanken grcni
bitterheid omdat na Sharpville in 1960
weer „iets dergelijks” is gebeurd. Toen
vielen er 69 doden, maar beide inciden
ten tonen aan, dat de rassenpolitiek op
een mislukking zal uitlopen.
Weliswaar is de houding aan de top
nu iets veranderd en proberen de werk
gevers, aangemoedigd door de regering,
iets te doen aan de schandelijke 1< nen
van de zwarte Afrikanen, maar de les
van de gebeurtenissen in Carletonville is
dat de mentaliteitsverandering te Iaat is
gekomen en bovendien te zwak is, zodat
men veel te weinig heeft gedaan om de
positie van de Afrikaners werkelijk te
verbeteren.
Leiden Alphen aan den Rjjn Bode
graven: Wegens werkzaamheden zullen
op deze rijksweg van maandag 07.00 uur
tot vrijdag 16.00 uur stremmingen kun
nen ontstaan, aangezien op een aantal
plaatsen afzettingen van een gedeelte
van de rijstrook zullen plaatsvinden. Het
verkeer wordt ter plaatse van de afge
zette rijstrookgedeelten door middel van
verkeerslichten geregeld, ook ’s nachts.
Er is een aftellende snelheid tot 50 km.
per uur, een inhaalverbod en een stop-
jverbod. Deze maatregelen gelden tot 31
"mei 1974.
DEN HAAG. De regering is voor
nemens vóór het einde van het jaar,
wellicht aan het begin van december,
haar standpunt bekend te maken met
betrekking tot het stakingsrecht. Dit is
gisteren meegedeeld aan twee commis
sies uit de Tweede Kamer, te weten de
commissies die de openbare behandeling
voorbereiden van betrekkelijk oude re
geringsvoorstellen ter regeling van het
algemene stakingsrecht en van dat recht
voor ambtenaren.
Verticaal:!. Als het lot in de bres
springt raakt het helemaal in de war,
gebruik het dan maar bij de schoon
maak; 2. ’n inval van de garde in het
zuidhollandse plaatsje; 3. zij leggen de
ratel neer als zij het bedrag berekenen
en dan samenstellen; 4. de maan scheen
in mijn nek. Is dat nabootsen?; 5. komt
dat mes uit Duitsland? 6. misschien
verloor Sien. Het restant was slechts
vaag waar te nemen: 7.het visgerei
raakte in de war toen het in de boom
terecht kwam; 8. hij kreeg de duitse
lucht toe voor die misrekening; 13. Bru-
U bent welkom vanaf:
zaterdag 15 sept. 10-17 uur, dinsdags 10-22 uur, woensdags
14-18 uur en 19-21 uur, donderdags 10-12 uur, vrijdags
14-18 uur en 19-22 uur, zaterdags 10-17 uur.
Oplossing puzzel nummer 36!
Horizontaal: 1. gans; 4. nog 7. Belg; 10.
oordeel; 14. i.o.;15. Spa; 16. sijs; 18. ja;19.
pi; 20. olm;22. ai; 24. duo; 26. ambitie;
30. don;32. in; 33. r.i. ;34. st; 35. on;36.
n.t; 37. om;38.oké;40. af; 42.t.s.;44. egoïs
me ;45. legende ;46. la;47. r.g.; 48. rap50.
el.;51.at; 52. n.n.; 54.ad.; 56. t.r.;57. t.a.;
58. aga; 59.trieste; 62. one;64. pij;66. els;
67. ut; 68. hl; 69. lam;72. rui;74 n.e.;76.
vaandel; 80. zijde; 81. Ada; 82. melk.
Verticaal: 2. as; 3. sop;4. nr.; 5. oda
lisk; 6. ge; 7. blij; 8. l.k.; 9. lied; 11. o.a.;
12.os; 13. karn;15. si;17. s.a.;19. pon;20.
n.t.; 23. ido; 25. uitgang; 26. armsgat; 27.
mi; 28. is; 29. etagere 31. ontdaan; 26.
nel;37. oir; 38. oer; 39. elp;41. fel; 43. set;
49- Ameland;53. nap;55. dr.;56. t.t.;57.
tot;58. acht;60. i.e.;61. s.s.;63. egel;65.
ijl; 67. ui; 70. ave; 71. ma; 72. re; 73. Ulm;
75. dij; 77. Aa; 78. da; 79. s.L
vakbonden te mogen organiseren. Dat nu
ook de van elders gekomen werkers in
de goudmijnen die de meest geïso
leerde en gedisciplineerde arbeidersgroep
vormen door de algemene agitatie
zijn aangetast, bewijst hoe ver de dingen
in Zuid-Afrika al gekomen zijn. De
meeste van de opstandige mijnwerkers
zijn afkomstig uit Transkei Bantoestan
het Afrikaanse „reservaat” en uit
Lesotho.
Ondanks alle beweringen over de uit
stekende arbeidsomstandigheden van de
Western Deep Levels-goudmijn verdie
nen de zwarte arbeiders niet meer dein
12 pond (ongeveer 75) per maand, plus
o.a. voeding en huisvesting. De tirannen
die aan de machines staan en hogere
lonen eisen, verdienen naar men aanne-
ment 20 pond (ongeveer f 130) per
maand of meer. Ter vergelijking het
gemiddelde maandloon van de blanke
mijnwerkers, dat 220 pond (ruim 1400)
bedraagt.
gie, terwijl ook ernergie uit de oceanen
aangewend kan worden. De veiligheid
zal optimaal zijn.
Momenteel worden er in laboratoria
proeven gedaan met frontale botsingen,
waarbij met een snelheid van 80 km.
per uur tegen een muur, de kans op
lichamelijk letsel uiterst gering blijkt.
Prijswinnaars puzzel nummer 36:
10,00 J. van Leeuwen, Alex. Bellstraat
8, IJmuiden; 7.50 L. van Duyn, Gier
straat 34, IJmuiden; 5.00 M. v.d. Wurff,
Oosterduinplein 13, IJmuiden; 10.00 F.
Kuvener, Drilsmaplein 11, Haarlem; 7,50
S. Weber, Keesomstraat 137, Zandvoort;
5.00 R. Bogaard, Prof. v. d. Waalstraat
37 Haarlem.
ce en Lisa zaten in de afschietinrichting;
16. geef dat ei aan de Nijl, slaaf; 17. als
die mus voor rede vatbaar is, raakt hij
in de war. Hij is ook nog zo klein; 19.
na enig zoeken vond je ’n ruis bij die
verouderde heer; 21. woont Kee in de
stal? Is er geen andere plaats voor haar
in dat gebouw? 23. al geef je die roe,
dan komt het nog niet van zijn plaats;
25. heeft Ali kennis aan dat meisje? 26.
als ik rommel maak in de kast vind ik
dat werktuig.
Oplossingen uisluitend per briefkaart
dienen uiterlijk woensdag a.s. in ons
bezit te zijn. Indien per post wordt
ingezonden dan s.v.p. als volgt adresse
ren: Damiate Pers b.v., Postbus 18, IJ
muiden.
De mijn behoort tot de reusachtige
Anglo-American Corporation, die bekend
staat de beste lonen in de goudmijnin-
dustrie te betalen. Voorzitter van de
maatschappij is de bekende eigenaar van
diamantmijnen Harry Oppenheimer, die
een van de voornaamste steunpilaren is
van de Progressieve Partij in Zuid-
Afrika.
Hij was het die het initiatief nam i n
de lonen van de zwarte Afrikanen te
verhogen en om de rassendiscriminatie
in de mijnindustrie te verzachten. De
mijn werd in 1962 geopend. Voor de
arbeiders worden er cursussen georgani
seerd om het analfabetisme te bestrijden
en hen op andere gebieden te ontwikke
len. Theoretisch zou dit daarom de laat
ste mijn moeten zijn waar zich moei-
lijkheden zouden voordoen.
De enig mogelijke verklaring voor de
actie van de mijnwerkers en de daaruit
voortvloeiende botsingen is het algemene
klimaat onder de zestien miljoen zwarte
Afrikanen, die in snel tempo bezig zijn
zich bewust te worden van hun situatie
van onderworpenheid ten opzichte van
de blanken.
Daardoor eisen de Afrikanen steeds
nadrukkelijker het recht op om zich in
Gorinchem Breda: In verband met
herstelwerkzaamheden aan de rij-ijzers
van die brug over de Merwede is voor
elk der verkeersrichtingen, ook ’s nachts
en in de weekends, slechts één rijstrook
beschikbaar.
Utrecht-Den Haag: Op deze rijksweg
is in Nootdorp één rijbaan afgesloten
voor het verkeer. Op de openblijvende
rijbaan zijn drie rijstroken beschikbaar
en het verkeer richting Utrecht één.
Terwijl in de avondspitsuren het verkeer
richting Utrecht twee en het verkeer
richting Den Haag één rijstrook krijgt.
Rotterdam-Briele: De Spijkenisserbrug
wordt van vrijdagavond 14 september
10.00 uur tot zaterdagochtend omstreeks
09.00 uur in verband met werkzaamhe
den afgesloten voor het wegverkeer.
Weggebruikers wordt geadviseerd de
route over de Hartelbrug te gebruiken.
Europees parlement wil vast honk
PUZZEL NUMMER 37
Horizontaal: 1. Je gaat wat beleven als
hij je gaat gelasten; 5. Toen het stel in
Epe terecht kwam, raakte zij in de war.
Toch moest zij in Gelderland zijn; 9. je
lijkt wel mal om die weide op te gaan;
10. wist jij dat een tiran zo bekoorlijk
kon zijn?; 11. toch nam hij les in het
maken van dat gerecht; 12. de ara vloog
in de klem, haal de lekkernij er maar
uit; 14. dat ei is erg rul. Als je het voor
de baby wilt gebruiken, moet je er wel
iets aan doen; 15. velen verdwaalden in de
mist; 18. als je het goed bekijkt is de
stern ook een bontleverancier; 20. kerf
de E er in. Ik zal die jongen krijgen; 22.
woonde Nero aan de Don?Nee dat niet
precies, maar het is wel een richting;
24. Ria heeft die ziekte al zoveel maal
gehad; 27,zij zong de E in het duet en
maakte er een oefeningsstuk van; 28. als
Het bureau van het parlement, be
staande uit de voorzitter, het Tweede-
Kamerlid mr. C. Berkhouwer en de
twaalf vice-voorzitters, heeft zich afge
lopen twee dagen in Den Haag beraden
over de kwestie van de zetel van het
parlement. Het enige voorstel dat tot
nog toe officieel is ingediend, van de
Westduitser Martin Bangemann en het
Engelse Lagerhuislid Russel Johnston
(beiden liberaal), beoogt kort en goed
alle vergaderingen van het parlement
vanaf 1 januari in Luxemburg te hou
den.
Volgens een akkoord over de voorlopi
ge vestingsplaats van de gemeenschaps
instellingen dat de ministers van de
toen zes lidstaten in 1965 bereikten,
worden de lange vergaderingen vijf
dagen in Straatsburg gehouden, de
korte twee tot drie dagen in
Luxemburg. Men zou zich kunnen voor
stellen, dat enkele leden van het parle
ment zullen voorstellen in de toekomst
uitsluitend korte vergaderingen te gaan
houden.
Het secretariaat-generaal van het par
lement is reeds in Luxemburg gevestigd,
en in de loop van dit jaar is in Luxem
burg een grote nieuwe vergaderzaal ge
reedgekomen. Maar ook in Straatsburg
is dit jaar begonnen met de bouw van
een nieuw hoofdkantoor van de Raad
van Europa.
Mr. Berkhouwer gaf volmondig toe
dat vooral de Engelsen, vrijwel uitslui
tend conservatieven, er weinig voor voe
len voortdurend naar Straatsburg te ko
men. Hij legde er tevens de nadruk op
dat het laatste woord over de zetel van
het parlement niet bij het parlement
zelf berust maar bij de ministerraad.
Ook het bureau van het parlement
waarin Frankrijk, evenals de andere
grote EEG-landen, met twee vice-voor
zitters is vertegenwoordigd, is niet una
niem over de kwestie van de zetel. Mr.
Berkhouwer sprak van „een subtiele en
delicate kwestie” en „bepaalde weerstan
den”, maar ook van „grote moeilijkhe
den” als de meerderheid van het parle
ment, „waar de temperatuur stijgt”, een
besluit neemt, en de raad dit naast zich
neerlegt.
Het zal volgende week in Luxemburg
AMSTERDAM. De ’Anti-Apar-
theidsbeweging Nederland’ heeft het
neerschieten van twaalf stakende zwarte
mijnwerkers tijdens een loonconflict in
Carleton in Zuid-Afrika scherp veroor
deeld. Zij heeft daarbij een beroep ge
daan op de Nederlandse regerin en de
vakbeweging zich ervan bewust te zijn
dat dit incident „tekenend is voor de
meedogenloze onderdrukking, waaraan
600.000 zwarte mijnwerkers in Zuid-Af
rika onderworpen zijn’.
Prof. Polak trok fel van leer tegen de
prognoses die door veel futurologen
voorspeld worden.
Het is niet juist de aantallen auto’s
van nu te vergelijken met de aantallen
van de volgende eeuw. Het zijn vol
strekt ongelijksoortige waarden. De ont
wikkeling van de auto van de toekomst
zal een zeer revolutionair karakter
dragen. Deze zal in eerste instantie rij
den op een geheel schone motor zodat
van milieuvervuiling geen sprake meer
is. Ook de brandstof zal dan een andere
dan de conventionele zijn. De Club van
Rome voorspelt dat de hoeveelheid ben
zine snel opraakt, maar de auto van de
toekomst zal kunnen rijden met behulp
van kosmische, chemische of kernener-
Het parlement zal wel verlangen dat
de Deense minister van Buitenlandse
Zaken, Andersen, in Luxemburg de poli
tieke commissie, in een besloten zitting,
tieke commissie, in een besloten zitting,
verslag uitbrengt van het verloop van de
conferentie over eenmaking van de bui
tenlandse politiek, maandag en dinsdag
in Kopenhagen. Zonder Frankrijk met
name te noemen, verklaarde mr. Berk
houwer dat één der negen regeringen er
op staat, dat dit „colloque” hetzij in
Kopenhagen, hetzij in Straatsburg
plaatsvindt.
Het parlement zal volgende week vrij
wel zeker een resolutie aannemen,
waarin de Russische autoriteiten wordt
gevraagd ook dissidente intellectuelen
als Sacharof, Amalrik en Solzjenitsin,
volledige vrijheid van meningsuiting toe
te staan. Deze stap moet worden gezien,
aldus mr. Berkhouwer, tegen de achter
grond van het verlangen van de Come
con de Oosteuropese organisatie voor
economische samenwerking contact
op te nemen met de Europese gemeen
schappen.
5
6
3
FT
12
J3
15
20
17
72
123
27
74
25
126
28
30
29
E
T'
S'1
