F u m bl cfabrikant van
ES
antieke rock and roll
Des Henley: „Popmuziek geïnfecteerd
OU
GITAARSOLO
VAN KWARTIER
STOMVERVELEND
10
EN
EN
■LS
met sophisticated groepen”
i
EN
IJN-
FEN
Breekpunt
Het best geslaagd
IDEN
1NDS
NG
Verontrustend
Vallen en opstaan
r
19
ZATERDAG
SEPTEMBER
15
Erbij
19 7 3
18
am
pend
dag
KTIE-
KERS
R.
IS
EURS
EEN AANTAL JAREN geleden bevond zich in de buurt van Gouda een bedrijfje waarvan
een bordje in de tuin het opschrift droeg: Fabriek van nieuw antiek Wie daar hartelijk om
moet lachen, zal met hetzelfde gevoel voor humor eveneens lachen bij het aanhoren van de
muziek die de Britse viermansformatie Fumble voortbrengt. Deze popgroep speelt werkjes
die in de jaren vijftig een zo grote populariteit verwierven, dat ze na twintig jaar nog steeds de
tand des tijds hebben kunnen doorstaan. Deze antieke pop wordt nu door /'umble op exacte
wijze geieproduceerd, compleet met het toch ietwat magere geluid dat zo typerend is geweest
voor deze jaren toen het beattijdperk nog geen intrede had gedaan.
r
1
f
f
F J
I
■i
MARIO FERRARI
SE AN MAYES
BARRY PIKES
ED HOORNIK GROEIDE IN ZIJN PROZA
4ISATIE
NAAR EEN IMPONEREND HOOGTEPUNT TOE
betaald
le zeker-
ante uit-
ED HOORNIK
HANS VAN STRATEN
igen zijn
dagelijks
uur.
rakantie-
aal ver-
Jullie deden het voorprogramma tij
dens de tournee met David Bowie door
Engeland en de Verenigde Staten.
Des: Bowie is een plaatje, hij maakt
de show en daar heeft hij helemaal zijn
succes aan te danken. Als hij nooit te
zien was geweest, hadden zijn platen het
niet gemaakt”.
Van die twee is De overlevende (1968)
zeker het best geslaagd. Het verhaal
speelt zich af in Spanje, juist in de
dagen dat daar een Amerikaans vlieg
tuig bij ongeluk een kleine atoomboom
voor de kust in zee had laten vallen.
In de tweede roman De vingerwijzing
(1969) zien we Kuyll op zoek naar zijn
jeugd. De constructie is hier veel losser,
soms bepaald willekeurig, het verhaal
moet het helemaal hebben van een con
frontatie met personen en plaatsen (een
zeer treffend beschreven Den Haag!). Er
is nog een fragment opgenomen van een
derde Kuyllroman, maar dit is alleen
maar een bewerking van de novelle Het
laatste woord.
Terwijl onder hoogspanning naar het
projectiel wordt gezocht, heeft Kuyll in
een vrijwel verlaten hotel een ontmoe
ting met een Duitse vrouw, die hem doet
denken aan een medische assistente van
de SS in Dachau.
,’ERK 3
1.31.00
nd van
lur
00—16.00
maar in hotels verblijven gaat ook ver
velen. Het leven betekent een hoop ple
zier hebben, neem het gemakkelijk”. En
met enige ironie: „Ik zal gelukkig ster
ven als ik zie hoe blij de mensen met
mijn,nummer bezig zijn”.
CEES STRAUS
em:
ht 46
03
wijk:
9
28885
sate
ISTR. 42
'k)
.EM
49 79
AG van
r in onze
EBOUW
AAN 45
lentrum),
laarlem,
sterdam.
<iedt:
ng
drijven
’68 voor
tijdelij-
pend in
lijkheden
Amster-
-irsussen
e Talen
JND-
SN
Ige
ANTIE
uidentie
lessen
Engels
.ans en
Is
opleiding
landen!
(gelijks
tr bij:
rock ruig is en dat het publiek er hard
tegen aan gaat. Maar ik heb totnutoe
nog nooit moeilijkheden met onze groep
op het podium gehad. Het contact dat
we met ons publiek hebben, waarvoor je
overigens hard moet werken, is onge
looflijk. Je kunt het je niet voorstellen
als je niet op het podium staat. Niets ter
wereld kan op tegen dit gevoel als je zo
kunt communiceren met je gehoor. Dat
breekt alle barrières”.
Wat Hoornik verder nog in petto had,
kan men alleen maar raden. Voor m(j is
dit Verhalend proza vooral van belang
om die eerste roman, én om het
schouwspel van de man die het métier
moet veroveren om het tot dit boek te
kunnen brengen.
Toen Ed. Hoornik kort voor zijn zestigste verjaardag in 1970 overleed,
had hij al in geen zes jaar meer een gedicht geschreven. Zijn dichterschap
lag als een afgerond geheel achter hem. Wie daarentegen zijn onlangs ver
schenen verzamelbundel Verhalend proza (Meulenhoff) leest, krijgt de
indruk dat hij als prozaïst pas de laatste jaren zijn draai had gevonden,
en dat hij zich nog midden in een interessante ontwikkeling bevond. Het
schrijven van poëzie is Hoornik, vooral in zijn produktieve beginjaren,
betrekkelijk gemakkelijk afgegaan. Een vlotte, bepaald niet revolutionaire
versvaardigheid betrok haar inhoud uit de sfeer van naderend onheil, die
aan de tweede wereldoorlog vooraf ging. Maar hoe reëel de angst in die
jaren ook was, het opgejaagde, hallucinatoire karakter van Hoorniks ver
zen had te vaak een onecht en kunstmatig karakter.
moeten vinden. Wij hebben de Beatles
gehad en voor hen was Presley. Wat
hebben de kids van tegenwoordig nu?
Niets dat van belang is. Donnie Osmond,
maar dat is tijdelijk”.
veel of weinig publiek komt. Dan weten
we of we hier kunnen aanslaan”.
In Engeland is jullie publiek vrij jong.
Des: „De jonge kids kun je niet be
donderen, die trappen er niet in. Ze
houden nu nog van muziek die ze zelf
fijn vinden, ze zijn nog niet bedorven.
Als ze ouder worden, leren ze van hun
vriendjes wat „in” is en wat ze dus goed
Alice Cooper?
Des: „Ik vind het gevaarlijk wat hij
doet, hij toont gebrek aan moed. Elvis
Presley en de Beatles veroorzaakten op
winding, maar het bleef onschuldig.
Cooper richt zijn energie de andere kant
op. Het heeft mogelijk een verontrus
tend effect. Hij steekt zijn vinger in iets
dat hij zelf niet kent. Bij zijn publiek
dat erg jong is, speculeert hij op onont
waakte gevoelens, dat vind ik gevaar
lijk”.
Hoe is het leven met een groep als
Fumble?
Des: „We zijn nu vijf en een half jaar
bij elkaar. Ik mag wel zeggen, we zijn
vrienden geworden in die tijd. We heb
ben moeilijke perioden doorgemaakt, le
den armoede toen het nog niet zo goed
ging als nu. Daardoor zijn we veel
dichter naar elkaar gekomen. Als er nu
iemand uit de groep zou stappen, zou
het tevens het einde van Fumble bete
kenen. We zoeken niet zoveel achter
onze muziek, we geven geen motivering.
Wij zijn allemaal gericht op het zelfde
punt: goede muziek maken. Het gaat er
om dat je gelooft in wat je brengt. Als
je door je optredens het vertrouwen van
DAAGS NA HET OPTREDEN van
Fumble in de Boddy's Music Inn in
Amsterdam hebben we een gesprekje
met leadgitarist en -zanger Des Henley.
Samen met Mario Ferrari (basgitaar,
voc.), Barry Pikes (drums) en Sean May
es (piano, voc.) richtte hij in 1967 De
Baloons op, de voorloper van Fumble.
Voordien had Henley in wisselende be
zetting verschillende formaties, maar
toen de wens ontstond om eens wat van
Europa te gaan zien, besloot het viertal
de zaken serieus aan te pakken. De
groep streek neer op de naar haar
mening interessantste plekjes op het con
tinent, waar concerten werden afgewis
seld met uitstapjes en sportbeoefening.
„We speelden alles wat we leuk en
interessant vonden, maar de hoofdmoot
was toch wel rock and roll. Met de
opbrengsten van onze optredens konden
we ons permitteren overal te verblij
ven”.
Hetzelfde viertal besloot vorig jaar tot
een naamsverandering. Fumble betekent
zoveel als iets onderzoeken en aftasten
of analyseren en gegeven het boven
staande lijkt deze naam wel bijzonder
goed op de groep te slaan. Fumble
besloot zich te concentreren op de oude,
klassieke rock and rollnummers en ver
gat het overige, meer commerciële werk.
Er kwam een elpee uit met „gouwe
ouwen” van Sedaka, de Everly Brothers
en Presley, die tot nu toe weinig deed.
De groep is momenteel bezig aan het
tweede album dat naast het oude werk
40 percent eigen werk bevat. Overigens
bleek in de Boddy’s Inn dat Fumble’s
eigen werk nauwelijks te onderscheiden
is van de oude rockers.
Als ik dat aan Des vertel, kijkt hij
met een glimlach op. „Dat vind ik gran
dioos. We proberen juist helemaal in de
stijl van de jaren vijftig te schrijven”.
t
- th.’»
Umuidtn
Hoe is jullie populariteit?
Dps: „We staan op het moment niet op
de hitlijsten, maar onze muziek wordt
vaak gedraaid. We toeren overal heen en
worden nu ook goed betaald, zo’n 340
pond per optreden. In Duitsland, waar
ze enorm van ons houden, hebben we
een tournee met Bill Haley ge
maakt. Haley trekt de mensen aan op
zijn naam, maar hij stelt helemaal niets
meer voor. Het draaide er op uit dat wij
het grootste succes hadden. Hier in Ne
derland (Fumble trad onder meer op in
Paradiso en in Rotterdam-red.) waren er
niet zoveel mensen, maar niemand kent
ons tenslotte. Als we de volgende keer
terugkomen wordt het een test of er
„De Beatles hebben inderdaad
veel invloed gehad op de hedendaagse
pop, maar de oude rockers juist weer op
hèn. De Beatles hebben die muziek als
het ware getransformeerd. Ze begonnen
niet nummers als Roll over Beethoven,
Twist’n’shout en Long Tall Sally. Dat
waren pure rock and rollnummers en
die hebben ze jarenlang gespeeld”.
„JE HOORT WEL eens zeggen dat
Wie er de moeite voor over heeft,
moet in de bundel Het meisje dat je
nooit vergeet (1941) nog maar eens zijn
uiterst bedenkelijke Monoloog nalezen.
De commissie die Hoorniks Verzameld
werk redigeert (waarin na de poëzie en
het proza nog drie delen met resp.
toneel, essays en journalistiek werk zul
len volgen), heeft dit probeersel terecht
weggelaten. Wel opgenomen is het ver
haal Het huis uit 1942, ook heel zwak,
maar van belang omdat het motief van
de man, die het huis bezoekt waar hij
zijn jeugd heeft doorgebracht, in de
roman De vingerwijzing zou worden uit
gediept.
Het schrijven van proza heeft Hoornik
pas met vallen opstaan onder de knie
gekregen. In de twintig jaar na de
oorlog heeft hij te hooi en te gras
enkele verhalen geschreven van zeer
uiteenlopende kwaliteit. Tot de betere
reken ik De Hongaarse uit 1947, een
kervende herinnering aan Dachau. Nog
sterker is Meneer Zeventien, van tien
jaar later, de toevallige ontmoeting in
een kroeg met een ex-kampgenoot,
waarbij vooral het contrast tussen het
alcoholgebruik en het ’nuchter’ vertelde
drama een krachtig effect sorteerde.
Hoornik kón dus wel degelijk een
verhaal vertellen. Toch is hij merkwaar
dig genoeg als prozaschrijver pas zich
zelf geworden toen hij zich een dubbel
ganger had geschapen in de persoon van
Kuyll. „Het eerst gebeurde dat in de
novelle „Het laatste woord” uit 1966, die
overigens nog niet meer was dan een
aanloop tot de beide romans, waarin
Kuyll de hoofdpersoon is.
Het knappe van dit verhaal zit vooral
in de wijze, waarop de gruwelijke afloop
zich uit een reeks onzekerheden loswik
kelt. Is de ’Irmgard’ uit het hotel dezelf
de als de assistente uit het kamp? Is het
verhaal van het jongetje herinnering of
fantasie? Hoornik heeft hier het element
’hallucinatie’ heel wat subtieler en over
tuigender gehanteerd dan in zijn poëzie
van weleer.
het publiek wint, zit je dacht ik wel
safe. Wanneer het publiek met flessen
gaat gooien, dan geeft dat te overden
ken. Je ziet dat groepen onophoudelijk
uitelkaar vallen. Hoe kun je nu in hun
muziek geloven als de musici er zelf niet
in geloven?”
Jullie zijn bepaald geen sterren.
Des: „Alles wat snel opkomt, gaat
weef 'eveh’snél af?''Dat'Tièb_‘jë' 516 je
„stkr” bent. Alleen als je publiek blijft
terugkomen, ben je overtuigd het goed
te doen. Groepen met een nummer 1 hit
maken het uiteindelijk niet. Bowie ver
telde ons over Jean Genie, dat steeds
nummer 2 heeft gestaan, dat hij blij was
er geen nummer 1 hit mee te hebben.
Als dat zo was, zei Bowie, zou het voor
hem steeds moeilijker zijn met volgende
platen hoger te komen”.
Met Fumble toer je nu erg veel rond.
Zie je dat als een ideaal?
Des Henley: „Ik wil het zeker niet
m’n hele leven blijven doen. Steeds
Dat is anders geworden toen tijdens
de oorlog die voorgevoelens realiteit
werden. Door zijn ervaringen in het
concentratiekamp Dachau, waar hij an
derhalf jaar gevangen heeft gezeten,
hoefde hij de angst niet meer in ’ver
zonnen’ belevenissen te verbeelden. Hij
had zijn grote thema gevonden.
Blijkens een interview in 1942 heeft
Hoornik beseft dat de Criterium-genera-
tie, waarvan hij min of meer de leids
man was, op het gebied van het proza
tekort schoot in vergelijking met de
poëzie. Zelf heeft hij ook pogingen on
dernomen om daar iets aan te doen,
maar veel succes heeft hij daar aanvan
kelijk niet meer gehad.
Vanwaar jullie voorkeur voor de oude
rockers?
Des Henley: „Ik ben moe van de
muziek die de laatste jaren is gemaakt.
Ongeveer zes jaar geleden is opeens een
breekpunt gekomen. Iedereen ging in de
clubs ernstig zitten nadenken over de
muziek. De nummers werden steeds
langer, er zat geen leven meer in. Ik
kraak ’t niet af, maar de muziekwas
niet boeiend meer. De teksten werden
erg serieus, vaak politiek. Wij besloten
daar wat tegenover te stellen. Misschien
als ik wat ouder ben (Des is 26 jaar
oud) ga ik met boodschappen werken,
maar nu nog niet”.
„Iedereen die op een concert van
Fumble komt, lacht dan ook. Dat is onze
instelling. Popmuziek moet entertainen,
je moet er op kunnen dansen. De laatste
zes jaar is de muziek geïnfecteerd met
groepen die ik het best kan omschrijven
als sophisticated. Dat bederft de muziek”.
„Weet je, een gitaarsolo van 10 of 15
minuten is stomvervelend. Er zijn maar
weinig gitaristen die dat goed kunnen
doen. Jimi Hendrix of een Clapton mis
schien. Wij geven het publiek geen her
inneringen, het gaat om goede muziek.
De kids die bij ons komen zijn een jaar
of 14, 15 oud. Die kennen de groepen
van vroeger niet, de creaties zeggen hun
al nauwelijks wat. Toch houden ze van
ons, wat een bewijs is dat we het goed
doen. We brengen songs over dingen in
het leven. Jongen houdt van meisje,
meisje verlaat hem voor een ander.
Jongen koopt auto en rijdt zich kapot.
Dat soort dingen bestaat nog steeds”.
Maar welke generatie spraken de
rocksterren van de jaren vijftig aan?
Des Henley: „De generatie van vlak
na de oorlog had een gefrusteerde
jeugd doorgemaakt. Presley, Buddy Hol
ly, de Everly Brothers en Jerry L. Lewis
gaven de jeugd muziek waarin ze zich
zelf konden vinden”. En met dat viertal
heeft Des meteen zijn favorieten aange
duid.
Toch zijn het de Beatles geweest die
invloed hebben gehad op de muziek van
nu.
Des:
Bij flarden komt nu de geschiedenis
naar boven van een kleine Joodse jon
gen, die door zijn zuster in de vrouwen
afdeling van het kamp verborgen
wordt gehouden, en voor wie die SS-
assistente een verwoede genegenheid
heeft opgevat. Een genegenheid, die hem
overigens niet van de gaskamer zal red
den.
ufH iiptpi-iu:
l!
