BEURS AF WACHTEND In komende tien jaar helft VOOR PRINSJESDA G naar medische specialisten Onveranderd Wijntje gaat er steeds beter in Op betalingsbalans de prestatiemaatschappij en Hl BEURS Hl'BW interim bij Kon. Olie 55 f 1,8 miljard overschot te bechijven ïibw f 1 J t Encyclopedie en Woordenboek in weekafleveringen. In kleur in RAPPORT NATIONAAL ZIEKENHUIS INSTITUUT: 15 )5 )5 SLIJTERS: AMBASSADRICE EN BON Tweede kwartaal van dit jaar BON conferentie in Tokio Ministersverklaring aan slot van GATT- XATERDAG 15 1973 SEPTEMBER 8 en II- ir- 2 1 1 1 48 92 •ok 5 17 ze >or Solidariteit |e- >e- ig- ns en wij Niet meer nodig i - jtap Scheepvaart Stoel ruilen Hoofdmoot (Van onze redactie economie) Als het aan het kabinet-Den Uyl ligt, zal de prestatiemaatschappij spoe dig verdwijnen. Maar dan als reactie op een beleid, dat zich zó sterk con centreert op herverdeling van inkomens, dat de persoonlijke produktiviteit daaronder kan gaan lijden. Uit de herhaaldelijk doorsijpelende berichten die willen dat dit kabinet door middel van forse herverdelingsmaatregelen ongeveer één miljard uit de natie wil persen, blijkt dat wie boven de in komensgrens van 32.500 zit, de twijfelachtige eer te beurt valt tot de vaderlandse kudde van melkkoeien te worden gerekend, die voor de te korten moeten opdraaien. Natuurlijk is ook dit bedrag aan inflatie onder hevig, maar voorlopig is dat de grens waarboven de meeste zoenoffers aan de welvaartsmaatschappij zullen moeten worden gebracht. - (Van een medewerker) de was DEELSPECIALISMEN DICHTHEID van O- ADVERTENTIE a I Naam:. W Adres:, Plaats:, ROLF STALLINGA. Den Uyl daarbij ons •s f sche discussies heeft zich tussen deze extremen bewogen. uitgesproken groeispecialisme cardiologie: 760 percent. Dat klinkt nu nog erg utopisch, maar sis president Nixon zijn zin krijgt, zal Amerika binnen vijf jaren de Arabische olie niet eens meer nodig hebben. En omdat het juist de bezitters van deze oliebronnen zijn die de diverse dollarcri- ses van de afgelopen jaren hebben ver oorzaakt, lijkt een toekomstige fase met een keiharde dollar voor de wereldeco nomie helemaal niet academisch meer. I I I I I I I I 1 I I I I (Van onze Haagse redactie) DEN HAAG. In de komende tien jaar zal het aantal medische specialisten met ongeveer de helft toenemen. Van 1937 tot 1972 is het aantal specialisten meer dan verviervoudigd. Van alle spe cialismen is de cardiologie het hardst gegroeid: een stijging, die op bijna een verachtvoudiging neerkomt. In het spe cialistenbestand zijn de jongere leeftijds categorieën sterk vertegenwoordigd- Dit blijkt uit berekeningen in het rapport „Medische Specialisten in Nederland”, dat het Nationaal Ziekenhuis Instituut maakte. In het onderzoek is een raming van de te verwachten behoefte aan specialisten nog buiten beschouwing gebleven. Op 1 januari 1972 was het aantal specialisten 5700, in 1977 zal het naar schatting 7150 bedragen en in 1982 minimaal 8400. Dat betekent per 10.000 inwoners een stijging van minimaal 4,4 in 1972 tot 5,3 in 1977 en minimaal 5,8 in 1982. De stijging van het aantal specialisten was van 1937 tot 1972 iedere vijf jaar ongeveer 23 per cent. Dat lijkt een zaak die onder het genot van een glaasje rosé kan wor den uitgepraat. Tenzij beide partijen natuurlijk teveel water bij de wijn zouden doen. echter een trend, dat deze super- marktklanten vanzelf komen zodra ze de smaak te pakken hebben. DEN HAAG. De Koninklijke Ne- derlandsche Petroleum Maatschappij zal over 1973 een onveranderd interimdivi dend van f 3,50 per aandeel uitkeren, zo heeft de maatschappij bekendgemaakt. I I I I I I I I I I I I I ien men met de aanwezigheid van academi sche ziekenhuizen, categorale ziekenhui zen en bovenregionale functies van be paalde ziekenhuizen met eigen opleidin gen tot specialist. De stijging was binnen de afzonderlij ke specialismen minder regelmatig. Bij een landelijke groei van 330 percent steeg het aantal specialisten in de inter ne vakken met 400 percent, in de heel kundige vakken met 360 percent en in de ondersteunende specialisten zelfs met 700 percent. De kleinere specialismen bleven met een groei van 140 percent duidelijk achter. klemtonen dat de „inflatiereductie” (de uitdrukking komt van minister Boersma) eerst een redelijke kans van slagen heeft, wanneer de arbeidsproduktiviteit toeneemt. De specialistendichtheid is hoger in alle gebieden waar academische zieken huizen zijn gevestigd: Rotterdam 35, Groningen 38, Nijmegen 44, Utrecht 5ft, Amsterdam 50, Leiden 57. Dit geldt ook voor gebieden waar veel categoriale in stellingen zijn: bijvoorbeeld Hilversum met 57 specialisten per 100.000 inwoners. Ondertussen blijven de OPEC-landen, die nu gezamenlijk nog altijd een groot deel van de wereldreserves aan olie bezitten, hoog van de toren blazen en het internationale olieconcerns duchtig moeilijk maken. De oliewaarden hadden dan ook weer een nare week in Wall Street en ook Royal Dutch ontkwam er Ik kan Summa bij mij In de buurt niet krijgen. Stuur mij de eerste twee afleveringen. Ik heb 2,95 aan postzegels/betaalcheque/ girokaart bijgesloten. Noteer mij als abonnee op Summa. Een abonnement per 14 afleveringen kost normaal 11 41,30, maar ik betaal voor de eerste 14 afleveringen 38,35. Ik betaal pas wanneer ik uw acceptgirokaart heb ontvangen. In een gefrankeerde enveloppe sturen naar Summa, Lijnmarkt 41-43, Utrecht. Bij de heelkundige vakken namen de deelspecialismen sterker toe (870 per cent) dan de algemene heelkunde zelf- Sterk groeiende, dus relatief jonge speci alismen zijn plastische chirurgie, revali datie, anesthesie, cardiologie, urologie en pathologische anatomie: 34 percent of minder van de in deze specialismen werkzame artsen is 50 jaar of ouder. De specialismen longziekten en tbc, obste tric en gynaecologie, reumatologie en dermatologie zijn relatief „oude” specia lismen: 49 percent van de artsen is 50 jaar of ouder. AMSTERDAM. Voor de beurs was bet weer een kleurloze week, die opnieuw in het teken stond van afwach ten. Wachten vooral op de nieuwe rijks- begroting, die volgende week dinsdag bekend zal zijn en waarschijnlijk heel wat rekenwerk zal geven. Ook van bui ten kwamen geen stimulansen, want Wall Street was opnieuw bezig met de terugtocht van het 900-niveau, dat vori- fe week voor de zoveelste keer dit jaar in een herstelbeweging even was over schreden. Ook hier blijft men tobben met het vinden van nieuwe stimulansen, ondanks voor Amerika niet ongunstige ontwikkelingen op internationaal han- delsniveau. DEN HAAG. Na een overschot van bijna 900 miljoen gulden in het eerste kwartaal geeft de lopende rekening van de betalingsbalans op transactiebasis over het tweede kwartaaf van dit jaar volgens nog zeer voorlopige cijfers een overschot van 1.8 miljard gulden te zien. Na globale correctie voor seizoensin- vloeden bedroeg het overschot in het tweede kwartaal bijna 2.5 miljard gul den, nadat het eerste kwartaal een over schot van ruim 1.3 miljard had opgele verd. Het overschot niet gecorrigeerd voor seizoensinvloeden) over het tweede kwartaal ad 1.8 miljard was ene miljard groter dan over het tweede kwartaal van 1972. Dit kwam doordat zowel de handelsbalans als het onzichtbare ver keer een half miljard hogere uitkomst te zien gaven. Over de stijging van het (gecorrigeer de) overschot ten opzichte van het eerste kwartaal van dit jaar zegt het ministerie van Financiën, dat dit vrijwel geheel een gevolg was van een sterke verbete ring van de uitvoer en een lichte daling van de invoer. De wijnstroom zal dit jaar de res pectabele hoeveelheid van 130 mil joen liter bedragen, wat neerkomt op tien liter per hoofd van de bevolking. Dat is precies het dubbele van het verbruik in 1969. De wijn is dus in opmars, maar Nederland kan op dit punt nog niet aan aandere Europese landen tippen. Ga maar na: de Itali aan drinkt jaarlijks 100 liter, de Fransman 70, de Westduitser 30 en de Belg (ondanks de friet) altijd nog 20. Aangezien wij vier liter sherry en aanverwante aperatieven opmaken, blijft er zuiver op de graat zes liter wijn over. Dat is altijd nog een liter minder dan het verbruik van gedes tilleerd, terwijl de bierbrouwers bij het lezen van deze cijfers vermoede lijk hun schouders zullen ophalen want zij zetten de man een kleine 70 liter om. Den Uyl zit er nu mee. Aan zijn kabinet de ondankbare taak om het land economisch draaiend te houden met een minimum aan werklozen en een maxi mum aan snel aan inkomenspositie win nende „laagst betaalden”. Dat schreeuwt om harde en dus impopulaire maatrege len, waardoor grote groepen zich getrof fen zullen weten. Maar ja, leve de solidaritiet. Wie de draden, die dit kabinet voor zichtig naar het elektro? 'bTci- teitskanon heeft lopen, met enige kennis van zaken uiteenrafelt, komt tot de worden op internationaal economisch terrein grootse dingen bekokstoofd. In Kopenhagen kwamen de gezamenlijke Europese gemeenschapslanden Amerika een eind tegemoet in hun definitieve gesprekken over een nieuw handelsak- koord. En in Tokio werd dit op nog breder verband herhaald. Daar is de handelspositie van Amerika aanzienlijk versterkt door de lagere waarderingen voor de dollar, waardoor zelfs het ge vaar bestaat dat via nieuwe handelsak- koorden de basis kan worden gelegd voor aanzienlijke dollartekorten in de komende jaren. Ze zien ook mogelijkheden in Italië en Spanje. „Waarom zou men aan de Costa Brava wel zijn Rioja en aan het Gardameer zijn Valpolicella drin ken en thuis niet?”, vragen de slijters zich af. Zij zien daarbij over het hoofd dat juist deze tafelwijnen al in de meeste supermarkten voor het grijpen liggen. Tenslotte zeggen de slijters dat ook zij deze betaalbare flessen wel willen, maar dat de (o- verigens gewaardeerde) conservatieve Nederlande wijnimporteur daaraan een broetje dood heeft. Desondanks houden de slijters, die maar al te graag van hun historisch gegroeide, exclusieve imago af te wil len en hun vakmanschap ook aan Jan met de Pet willen offreren, er onmiskenbaar de moed in. Dit on danks de concurrentie van de groot winkelbedrijven, die de wijnflessen rustig naast een blik peultjes zetten en dus minder met drempelvrees hebben te maken. De slijters zien Binnen de interne vakken nam de inwendige geeneeskunde het sterkst toe: 640 percent. De interne deelspecialismen groeiden minder hard: 290 percent. Een Zeker wanneer men zogenoemde „on afhankelijke” deskundigen hoort be- hadden in verantwoordelijk werk, hun „zilveren” stoel graag ruilen voor een stalen, om van het „gezeur” af te zijn. Huh produktiviteit vertoont op zijn minst statische, zo al geen dalende ten dens, omdat ze enerzijds te maken heb ben met grote groepen werknemers die „recht op werk” verwarren met „recht op uitkering” en omdat ze anderzijds hun arbeidsprikkel voelen weggenomen door het fiskale effekt van de afnemen de meeropbrengst in hun persoonlijk inkomen. Globaal gezien ligt de specialisten dichtheid in de zuidelijke provincies be neden het landelijk gemiddelde, met na me in de Randstad erboven. Deze ver schillen hangen volgens het fapport sa- In het onzichtbare verkeer werd nage noeg dezelfde hoge opbrengst geboekt als in het eerste kwartaal. Weliswaar werden in het bedrijfsverkeer, in het bijzonder voor het vervoer, het reisver keer en de bedrijfsuitoefening in het buitenland lagere resultaten geboekt maar daarentegen leidden zowel de pri maire inkomens met name de kapitaal- opbrengsten) als de inkomens overdrach ten tot hogere uitkomsten, de laatste door hoge ontvangsten van de EEG ten behoeve van het landbouw egalisatie fonds. 1 conclusie dat het steeds minder zinnig is aan de toekomst te werken. Want de les van de herverdeling leert dat de be scherming van het heden de zaak is waarnaar de meeste belangstelling uit gaat. De toekomst is niet interessant voor mensen die dagelijks worden ge confronteerd met een beleid dat iedere persoonlijke inspanning harder afstraft in de vorm van afroming. De niet-praktijkhoudende specialisten buiten beschouwing gelaten, blijven 5757 actieve specialisten over. Daar zijn er 4698 (81,6 percent) werkzaam in algeme ne, academische, categorale of psychia- strische ziekenhuizen of zwakzinnigenin richtingen, dus binnen de instellingen. In mei 1972 waren er gemiddeld 34 medi sche specialisten per 100.000 inwoners binnen de instellingen werkzaam- Per regio varieert dit getal van 22 per 100.000 inwoners in het gebied Maas tricht tot 57 in het gebied Leiden. niet aan. De koers van de Koninklijke kwam erdoor op nieuwe laagterecords van het jaar, zo rond 104,-, waarbij ook het onveranderd blijven van het interim-dividend ondanks de enorme winststijging dit jaar een onprettige in druk maakte. Waarschijnlijk heeft ook hier de politiek een rol gespeeld. De andere internationals kwamen deze week in Amsterdam maar amper van hun plaats. Van Ommeren verloor onder de scheepvaartwaarden rond f 10 en ook de KNSM moest onder de druk ven fusieomstandigheden met Ceteco 10 terug. Ook op de lokale markt gebeurde er per saldo weinig. Het meeste tussen tijdse nieuws dat nu vrij ruim binnen komt, werd voor kennisgeving aangeno men, ook als het bijzonder gunstig luid de. Bij hoge uitzondering werd er in dit laatste geval nog in psoitieve zin op gereageerd, zoals bij Bols die ƒ5 aan trok op een flinke winststijging. Maar Hagemeijer, Holec en Hollandse Beton Groep maakten deze week een flinke daling door na het vorige week gepubli ceerde, maar toch zeker niet ongunstige bedrijfsnieuws. Norit was op minder goede berichten 5 in reactie en de reorganisatie bij Kwatta wend met een daling van 15 punten beantwoord. De verkoop van de Haagse en Scheveningse bezittingen van de EMS aan het Verenigde Bredero- concern deed aanvankelijk het aandeel- EMS van 17 tot 22 oplopen ,maar naderhand, door de blijvende onduide lijkheid, weer teruglopen tot rond 20. Binnen de andere grote vast-goedcon- cerns ontwikkelde zich echter een fikse baisse. Zo viel de BOZ terug van 665 op ƒ615 en Wereldhaven van 118 op 108. Vreemde sprongen liet de fietsen- fabriek Unikap zien, die kortgeleden een opmerkelijk herstel boekte van even 200 tot 270, maar deze week weer tot ƒ220 terugviel. Na de teleurstelling over de mislukte fusie tussen de CSM en Gist-Brocades maakte nu ook de mislukte fusie tussen de Verenigde Touw en een Britse onder neming duidelijk dat lang niet alle fu sieplannen tot een go-ed einde kunnen worden gebracht. Verto zakte erdoor terug tot 170 na door het fusiegesprek enige tijd geleden nog tot f 240 te zijn opgedreven. Ook de obligatiemarkt maakte zich deze week niet druk. Internationaal wa ren ook hier niet veel aangrijpingspun ten, al werd het duidelijk dat in Ameri ka eerder nog weer hogere rentestanden kunnen worden verwacht. Geruchten over verdere discontoverhogingen in dat land zijn echter tot dusver niet waar gebleken. Maar in Europa lijkt de rente zich op het huidige niveau wat te gaan stabiliseren, hetgeen de Westland- Utrecht Hypotheekbank ertoe heeft ge bracht de afgifteprijs van de 9 percent- pandbrieven van 100 percent op 100,5 percent te verhogen. Toch zal ook hier gewacht moeten worden op meer inzicht in de financiën van het rijk, dat dus volgende week door middel van de dan te publiceren Miljoenennota mogelijk zal kunnen wor den. Een bijzonder onprettige indruk maakte de forse verhoging in augustus van de Amerikaanse groothandelsprijzen, ondanks de prijzenstop van de Ameri kaanse regering. President Nixon had in juli echter voedingsmiddelen buiten deze stop gebracht en aangezien vooral het graan in augustus enorm in prijs is gestegen, werd ook de index voor groot handelsprijzen die maand sterk in prijs opgetrokken. In Amerika werd dat uitgelegd als een opnieuw buigen voor de inflatie. En dat neemt Wall Street niet. Ondertussen Een smaak overigens, die de ge bruiker van het „beste communicatie middel” tegenwoordig duur komt te staan, want de prijzen zijn schrikba rend gestegen. De schuld hiervan wordt gegeven aan de Amerikanen, die de goede wijnen als status-sym- bool zien en daarom in Frankrijk maar hele wijngaarden aankopen. Bovendien hebben ook de Japanners de kraan wijd open gezet. De slijters erkennen dat de Bor deaux- en Bourgognewijnen .bijna’ uit de markt zijn geprijsd en wil de consumptie niet stagneren dan zullen er naar hun mening „alternatieve” wijnen moeten komen- Daarmee doe len zij niet op de in fabriekjes uit vruchten geproduceerde wijnen, maar meer op andere wijnstreken in Frankrijk- Voortzetting van die lijn betekent dat de prestatiemaatschappij, in termen van produktiviteit gesproken, teruggescha keld zou worden en daardoor minder interessant zou blijken voor de schatkist, terwijl de categorie voor wie Den Uyl zich heet in te spannen omvangrijk zou aanzwellen door toevloed van spijtop tanten uit de hogere regionen. Natuurlijk is dit een bedachte con structie, maar het is goed zich te realise ren dat iedere beperking of strafmaatre gel die de mens daadwerkelijk remt in zijn prikkels of activiteiten hem in de richting van sluipwegen drijft. Vooral aan de vooravond van het jaarlijkse gevecht om de verdeling van de wel- vaartskoek, komt de betekenis van dat verschijnsel in het volle licht te staan. HAARLEM. Het gaat goed met de wijnconsumptie in ons land. Veel betekenend in dit opzicht is dat de Nederlandse slijters dat zijn er 4000 op 24 september voor het eerst hun eigen wijn-ambassadrice gaan kiezen. Dat gebeurt in het kader van de manifestatie „Oktober: wijn maand”, waaraan vooral de Bentveld- se „vinitier” Ton van Huystee hard heeft getrokken en waarbij de slijters nu als nieuwtje ook een cadeaubon introduceren. Deze onderhandelingen, die in Genève zullen worden gehouden, zullen naar schatting twee jaar duren. De onderhandelaars zullen zich niet »lleen moeten richten op verlaging van de tariefbarrières, maar ook op de ver wijdering van de niet-tariefbarrièes, zo als export-subsidies, douane-procedures ®n veiligheidsstandaarden voor produk- tea. „Export-pluim”. Bij de feestelijke ope ning gisteren van het nieuwe export- kantoor van Manufacturers Centre Holland B.V. in Bodegraven, heeft de heer L. Fokkema, directeur van de Nederlandse Export Combinatie (NEC), voor de eerste keer de zgn. exportpluim van de NEC uit gereikt aan de directeur van dit ex portbedrijf, de heer B. P. Hofstede. Overname Tedeco. Er worden besprekin gen gevoerd met de Canadese onder neming Polysar Ltd. over de volledige overneming van Tedeco NV in Deven ter en Brussel, Tedeco Verpackung GmbH te Kamp Lintford in Duitsland en Tedeco Sari in Parijs, zo heeft de directie van Thomassen en Drijver Verflifa NV in Deventer meegedeeld, De Amerikaanse onderneming Illinois Toll Works Ine. uit Chicago en Tho massen en Drijver - Verblifa bezitten elk 50 pct. van het aandelenkapitaal van Tedeco. Hogere resultaten. Lindeteves-Jacoberg NV heeft over het eerste halfjaar van 1973 betere resultaten behaald dan in het eerste halfjaar van 1972. De winst na belastingen steeg van 2,0 mln tot 3,2 mln. zo blijkt uit het halfjaarbe richt. De gunstige gang van zaken was te danken aan een stijging van de omzet met 35 pct. van 183,6 mln tot 247,7 mln. Het bruto winstpercentage kon op hetzelfde niveau worden ge handhaafd. Enraf-Nonius. De geconsolideerde omzet in het eerste halfjaar 1973 van NV Verenigde Instrumentenfabrieken En raf-Nonius is met 13 pet. toegenomen 17,5 mln. tot 19,8 mln. De nettowinst steeg met 5,5 pct. van 671.000 tot ƒ709.000, aldus het half jaarbericht. De directie) verwacht dat de omzet in 1973 vergeleken met vorig jaar 10 15 pet. hoger zal zijn. Steeds duidelijker tekent zich land de bedenkelijke ontwikkeling af, dat mensen die tot voor kort nog plezier De Dordtsche Petroleum-Industrie Maatschappij zal na ontvangst van het interimdividend van de „Koninklijke” een tweede interimdividend over 1973 betaalbaar stellen van 4,92 per gewoon en preferent aandeel van nom. 20. Hiermee zal dan in 1973 in totaal 10,20 (v.j. 10,18) dividend zijn uitgekeerd, zegt de maatschappij. TOKIO. (Reuter)— De GATT-confe- rentie in Tokio heeft gisteren de minis tersverklaring aanvaard. waarin de richtlijnen zijn vastgelegd voor een nieuwe wereldomvattende ondprhande- Hngsronde inzake het waarborgen en vereenvoudigen van de internationale handel. De irritatie daarover kan zulke vor men aannemen dat menigeen het uitge knepen gevoel van het heden best eens zou willen terugdraaien naar het gesub sidieerde niveau, dat men door eerlijk werken al enige tijd achter zich had gelaten. Met andere woorden: spaarzame mensen met zware lasten voor een goed gezinsleven, zoals een eigen huis, zullen er serieus over gaan denken hun bezit onder een te fanatiek fiskaal regime te gelde te maken, dit kapitaal rendabel te beleggen en terug te vallen naar een huurderspositie. Daarbij zou het inko men door middel van een wat eenvoudi ger dienstverband zó kunnen worden gedrukt, dat de betrokkene maximaal profijt heeft van het sociale paradijs dat Den Uyl zijn kiezers zo graag gunt. Maar worden daarbij persoonlijke prestaties en de daarmee corresponde rende beloningen in het geding gebracht, dan valt het land plotsklaps in twee grote kampen uiteen: de socialisten (zonder ons kunnen jullie niet draaien) en de liberalen (als ze nu eens minder kletsten en meer presteerden). Goed, het is wat zwart-wit gesteld, maar een be langrijk brok van de maatschappij-kriti- Het zit er dik in dat de werknemer sorganisaties met een ledenbestand bo ven de „besmet” verklaarde inkomens grens van 32.500 de zijde van de centrale werkgeversorganisaties zullen kiezen als de kritische onderhandelings- temperatuur wordt bereikt, waarin een nieuw sociaal akkoord moet worden ge boren. De kwestie van het compensatie- plafond, die nu nog open is, zal in die onderhandelingen weer' hoofdmoot wor den. De vakcentrales hebben in hun nota’s alleen maar gesproken over een strakke beheersing van de prijzen. Loonmatiging hebben zij afhankelijk gesteld van de mate waarin het kabinet geneigd is aan de politieke druk van de vakbeweging toe te geven. Die in de ogen van de werkgevers eenzijdige benadering zal de overlegsfeer beslist bemoeilijken. En in die tussentijd zal de inflatie voortwoekeren en zelfs het imago van dit kabinet niet onaange tast laten. Ook parlementair gesproken kan het kabinet dus op een gepeperd jaar reke nen. Nu is het met die maatschappij wat merkwaardig gesteld. Ze dankt haar welvaart aan haar inspanningen, met de revenuen waarvan de nadelige effekten kunnen worden bestreden. Iedereen wil dat ze tenminste op peil gehouden wordt, want niemand voelt voor een terugkeer op zijn materiële schreden SUMMA

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1973 | | pagina 9