PvdA-congres uit kritiek op neutrale omroepen
Palestijnse
99
zender
99
T urk schiet
vrouw in Den
Haag dood
Man gewond na
steekpartij
Auto botst tegen
trein: twee doden
vrijheidsbewegingen’
Carl Gustaf mogelijk laatste Zweedse koning
Gustaf Adolf
was geliefd bij volk
Syrië sluit
ooliita
dïtjwj
Absolute steun aan
r
VEEL ONGELUKKEN IN WEEKEINDE
ZUIDELIJK-AFRIKACONGRES
V
j
MAANDAG 17
SEPTEMBER
1973
2
Bommelding
(Van onze redacteur in Stockholm)
Sociaal-democraten
Introductie
Chevron
STOCKHOLM Koning Gustaf
Adolf VI werd op 11 november 1882
geboren. Als zesde koning van de
dynastie-Bernadotte besteeg hij in
1950 de troon op een leeftijd waar
op de meeste van zijn onderdanen
al met pensioen zijn. Gustaf Adolf
was een geliefd monarch. Toen hij
in november van het vorig jaar een
rij tour in een open calèche door
Stockholm maakte, stonden de toe
schouwers rijen dik langs de kant
om hun koning toe te juichen. De
populariteit van Gustaf Adolf be
rust op zijn persoon en niet op de
aanhankelijkheid van de Zweden
aan het koningshuis.
Bé
K
Zendtijd van NOS verminderen
(Van onze correspondent).
Koning Gustaf Adolf (rechts) in 1968 gefotografeerd
kroonprins
Carl Gustaf.
VOORUITZICHTEN VOOR WOENSDAG:
WEERRAPPORTEN
ADVERTENTIE
DINSDAG 18 SEPTEMBER
De dader vluchtte na de aanslag met
zijn auto. Hij is nog niet opgespoord.
nii
er
nu
Bi
wi
ha
se
m
v<
Hoog water
Laag water
DINSDAG 18 SEPTEMBER
7.00
2.51
ZZW
nnw
ozo
zzo
ozo
19.21
15.02
23
24
23
21
24
21
23
23
23
24
13
16
1
12
10
16
13
22
19
uur
uur
o
0
0
8
o
o
o
Carl Gustaf heeft verklaard dat h(j,
als hij niet voorbestemd was geweest
koning te worden, waarschijnlijk boer
geworden was. Hoewel Carl Gustaf bij
tiek van de sociaal-democraten die de
invoering van de republiek in hun par
tijprogramma hebben staan en die nu al
meer dan 40 jaar eenzaam of als belang
rijkste partner in een coalitie de rege
ringsmacht in handen hebben, maar die
nooit haast hebben gemaakt met de
Nagel persoonlijk „ook nog wel te zullen
pakken”.
uitvoering van die punten in het partij
programma.
BEIROET (UPI). De Syrische auto
riteiten hebben zaterdag een Palestijns*
zender, de „Stem van Palestina” geslo
ten. De staf is gearresteerd .Het station
stond in Deraa( bij de grens met Jorda
nië.
De 24-jarige kweker A. Sonneveld uit
Zuidbroek is zaterdag in een zieken
huis in Groningen overleden aan de
gevolgen van een verkeersongeluk. De
heer Solleveld werd vrijdagavond met
zijn bromfiets in zijn woonplaats aan
gereden door een auto.
Het officiële Iraakse persbureau, dat
dit meldde, zegt verder dat vrijdag de
directeur van het station, Achmed Abdel
Rachman al was gearresteerd.
De Syrische maatregel schijnt het ge
volg te zijn van scherpe kritiek die via
de Palestijnse radio op Syrië en Egypte
is geuit vanwege de toenadering tot het
door de Palestijnen heftig aangevallen
bewind van koning Hoessein van Jorda
nië.
Het is de eerste maal dat Syrië derge
lijke scherpe maatregelen tegen het Pa
lestijnse verzet neemt.
Zondagavond is de 18-jarige IJbeltjs
Kalsbeek uit Nijeberkoop omgekomen.
Zij stond met haar vriendin midden
op de rijweg en werd door een perso
nenauto overreden.
Zaterdagavond is de 17-jarige J. H. P.
Hendriks uit Helmond in St. Oedenro-
de omgekomen. Met zijn bromfiets
botste hij op een auto.
De heer H. Westheijm uit Tegelen is
zaterdag bij de Nederlandse kampioen
schappen sportvissen (300 deelnemers)
als eerste geëindigd in de categorie alle
maten. De nieuwe nationale kampioen
ving in de Maas bij Grave in totaal
meer dan 15 meter vis.
i
dei
doi
de
jor
De
wil
i
1
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
14
14
14
10
13
12
15
12
16
14
12
19
20
11
14
14
16
13
4
13
12
19
12
15
12
15
18
20
11
20
12
13
II
doo
mei
met
gini
ond
zc
B
d<
VI
Ir
is
j<
e)
k
h
b
ti
k
si
A
n
4
n
ii
v
r
8
8
I
l
I
l
D
Chi
hoo
beg
„Al
leef
0
0.2
6
2
0.3
0
0
0
0
4
4
0
0
0
0
3
1
0.2
2
0
1
0
0.2
0
0
0
0
6
0
0
0
SITTARD. Zondagmorgen zijn twee
inzittenden van een personenauto om
het leven gekomen toen de auto op
een niet beveiligde overweg in Schin
op Geul door een trein van de lijn
Maastricht-Valkenburg werd aangere
den. De auto vloog na de botsing met
De 43-jarige H. P. van Lieshout uit Sint
Michielsgestel verloor zaterdag het le
ven toen hij met zijn auto ojS een
kruising op een takelwagen reed.
verschillende gelegenheden al verklaard
heeft dat hij nog wel een functie ziet
voor de monarchie in de Zweedse maat
schappij, heeft uw correspondent tot
tweemaal toe van kringen uit de nabij
heid van de voormalige kroonprins ge
hoord dat de»e ernstig met de gedachte
speelt kort na zijn troonsbestijging weer
te abdiceren. Een officiële bevestiging
van dit gerucht is uiteraard niet te
verkrijgen.
Uit verscheidene opiniepeilingen in de
afgelopen jaren bleek dat zeker de helft
van de Zweden geen bezwaar tegen
afschaffing van de monarchie zou heb
ben, maar dat men niet vond dat Gustaf
Adolf ten gunste van een president af
gezet moest worden. De populariteit van
Gustaf Adolf moet vooral toegeschreven
worden aan zijn bewonderenswaardige
energie. De koning stond bekend om zijn
veelomvattende kennis en bij de veel
vuldige bezoeken aan instellingen in zijn
land kon hij zeer gedetailleerde vragen
stellen.
o
wzw
windstil 24
zzo
w
ZZW
wnw
De 67-jarige P. Wisse uit Terneuzen is
zondag in Hulst verongelukt. Op een
kruising botste hij met zijn auto op
een andere wagen.
Weer in binnen- en
buitenland
23
25
28
32
windstil 32
21
27
19
25
29
windstil 26
14
23
22
Ook tijdens de wekelijkse kabinetsver
gaderingen, waarbij de regeringsbeslui
ten genomen werden en die de koning
uit hoofde van zijn functie voorzat,
hield de koning zich goed geïnformeerd
over de te nemen besluiten. Dit gecom
bineerd met zijn vermogen tot luisteren
en eenvoudige levenswijze hij rookte
en dronk niet en mogelijk ook het
feit dat hij een verwoed tuinier was, een
Deze negatieve instelling bij de belang
rijkste politieke partij in Zweden, en
het feit dat Carl Gustaf niet bekend
staat als uitermate scherpzinnig
waarbij hij zijn belangrijkste wapenfei
ten geboekt schijnt te hebben in de
Dat is een direct gevolg van de poli- discotheken in de Zweedse hoofdstad,
waar hij een zeker succes schijnt te
hebben bij de vrouwelijke bezoekers
bezorgen de jonge koning geen al te
sterke uitgangsstelling in het moderne
Zweden, waar de monarchie bijna nog
meer archaïsch aandoet dan in andere
democratieën.
de trein in brand. Twee andere inzit
tenden van de auto zijn zeer ernstig
gewond. De slachtoffers zijn de 59-
jarige heer J. A. van Loon en zijn
negentienjarige zoon uit Klimmen. De
ernstig gewonden zijn een 33-jarige
man en zijn twaalfjarige dochtertje
uit Hoensbroek.
gresresolutie moet de erkenning van de
AVRO als super-omrpep (waardoor de
AVRO-radio meer zendtijd heeft dan de
andere A-omroepen) teniet worden ge
daan.
De resolutie spreekt voorts uit dat de
plicht van de omroeporganisaties een
totaalprogramma te brengen beter dient
te worden geformuleerd en dat die ver
plichting beter in de praktijk moet wor
den gebracht. Realisering van deze uit
spraak zou betekenen, dat ook de TROS-
tv actualiteiten en commentaren moet
brengen.
De Pv.d.A.-kamerfractie moet ijveren
voor de realisering van de wijzigingen in
het omroepbeleid. Het P.v.d.A-partijbe-
stuur kreeg in de resolutie de opdracht
een commissie in te stellen die de op
dracht krijgt het multi-mediabeleid te
ontwikkelen. Daarbij moet op korte ter
mijn een standpunt worden bepaald
over stimulering van regionale en- of
kabeltelevisie en -radio, waarbij niet bij
voorbaat wordt uitgegaan van beheer
door de NOS
Maar in zo’n situatie is er geen directe
troonopvolger meer en zal het Zweedse
parlement zich over de dan ontstane
situatie moeten beraden. De nieuwe ko
ning heeft op 1 januari 1975 nog een
aantal formele bevoegdheden hoewel
zijn reële macht te verwaarlozen is. Op
1 januari 1975 treedt een nieuwe Grond
wet in werking die voor de koning
slechts louter representatieve en symbo
lische functies overlaat. Zo zal hij geen
regeringsbesluiten meer ondertekenen en
geen functie meer hebben bij de vor
ming van een nieuwe regering.
Bij de Magere brug in Amsterdam ii
zondagochtend om half vier een 46-
jarige Duitse boekhouder uit Dillingen
door drie mannen beroofd van zijn por
tefeuille. Er zat ongeveer f 300,- in.
Zondagmorgen vroeg is in een ondiep»
greppel langs de weg Alphen-Baarle-
Nassau bij een bromfiets het stoffelijk
overschot van de negentienjarige
bouwvakker J. C. J. M. van Bergen
uit Baarle-Nassau aangetroffen. De
oorzaak van het ongeluk is nog niet
vastgesteld.
De onenigheid ontstond tijdens een
feestje in een woning. De dader nodigde
het slachtoffer uit de strijd buiten de
deur te beslechten. De koopman stak
toen zijn tegenstander in de gang van de
woning tweemaal in de rug, terwijl hij
hem buiten ook nog enkele messteken
toebracht. In het ziekenhuis bleek dat
het slachtoffer negen messteken had op
gelopen, waarbij ook het hart was ge
troffen.
VENLO. Een 36-jarige koopman
heeft in de nacht van zaterdag op zon
dag in de buurtschap Genooy, bij Venio,
een 33-jarige dakdekker met een stiletto
dusdanige steken in de rug toegebracht,
dat deze levensgevaarlijk in het zieken
huis in Venio moest worden opgenomen.
geliefde bezigheid voor vele Zweden,
heeft in niet geringe mate tot zijn popu
lariteit bijgedragen.
De 90-jarige koning klaagde soms over
het feit dat hij de laatste tijd wat
vereenzaamde. Hij trouwde in 1902 met
de Engelse prinses Margaretha of Con
naught die in 1920 ten gevolge van een
bloedvergiftiging overleed. Ze hadden
vijf kinderen. De oudste zoon, kroon
prins Gustaf Adolf, kwam in 1947 bij
een vliegtuigongeluk met een KLM-
vliegtuig in Kopenhagen om het leven.
Diens zoon Carl Gustaf, die in 1946
geboren werd, zal nu zijn grootvader
opvolgen.
Gustaf Adolf VI was een fervent
amateur-archeoloog die op hoge leeftijd
deelnam aan archeologische expedities.
Een van zijn andere interessen ging uit
naar Chinese kunst en antiquiteiten. De
koning had een wereldberoemde verza
meling van Chinese kunst. De koning
was ook vele jaren actief op sportgebied.
Zo was hij gedurende vele jaren voorzit
ter van de overkoepelende organisatie
van Zweedse sportbonden en tot op hoge
leeftijd speelde hij tennis.
Zijn opvolger Carl Gustaf heeft een
uitgebreide introductie in de Zweedse
maatschappij achter de rug. De basis
van zijn opleiding keeg Carl Gustaf bij
de Zweedse marine en in het jaar 1968-
1969 volgde hij een aantal colleges aan
de universiteit van Uppsala. Daarna
maakte hij door middel van uitgebreide
studiebezoeken kennis met de vele facet
ten van de Zweedse samenleving. Hij
nam ook deel aan het werk van de
Zweedse delegatie bij de Verenigde Na
ties.
Sociaal-democraten maken ook geen
geheim van hun instelling ten aanzien
van de monarchie. Zo antwoordde pre
mier Olaf Palme op een persconferentie
een paar maanden geleden, waarbij het
voorstel voor de nieuwe grondwet ge
presenteerd w>erd, op een vraag waarom
men niet in het teken van de democratie
voor de mogelijkheid van een vrouwelij
ke troonopvolging had gezorgd: „De mo
narchie is een ondemocratische instel
ling. Willen we democratie voor de
vrouwen invoeren, dan zullen we ons in
de eerste plaats moeten concentreren op
zulke gebieden als het arbeidsleven, de
opleiding en de vooroordelen ten aanzien
van de vrouwen. Als kroon op het werk
kunnen wc dan over een vrouwelijke
troonopvolging nadenken”.
Het congres heeft zich uitgesproken
voor een voortgezette samenwerking
tussen de progressieve partijen bij de
komende Staten-, gewestraads- en ge
meenteraadsverkiezingen. Die samenwer
king moet afhankelijk zijn van de regio
nale en locale omstandigheden.
De partij vindt het wenselijk dat de
samen werkende partijen tot gemeen-
DEN HAAG. Kort na middernacht
is in een Turks café in de Haagse Jan
Blankenstraat de 31-jarige mevrouw E.
van Beelen-Toetenel uit Den Haag, moe
der van twee kinderen doodgeschoten.
De dader, een 30-jarige in Amsterdam
wonende Turk, is al enkele uren na de
schietpartij in Amsterdam aangehouden.
Hij heeft inmiddels een volledige beken
tenis afgelegd.
Het partijbestuur gaf aan het amende
ment ook een politieke kleur. Het be
schouwt de AVRO, de TROS en de
piratenomroepen als representanten van
de oprukkende rechtse krachten in Ne
derland. Hun neutraliteit wordt gezien
als een camouflage van hun werkelijke
bedoelingen. Gezichtsomroepen als de
VARA, NCRV en KRO hebben op de
televisie pas 60 pet van de zendtijd
waarop zij volgens de Omroepwet recht
hebben. Nieuwe, neutrale omroepen zul
len de positie van de gezichtsomroepen
nog meer verzwakken. Volgens de con-
Een hardnekkige veenbrand in het
natuurreservaat „Aamsveen” bij Ensche
de heeft vrijdag en zaterdag tientallen
hectaren natuurgebied verwoest. De
brandweer heeft honderden berken moe
ten omhakken die vooral in de wortels
waren aangetast.
I
Me
dw
is
cia
Hu
gei
re{
hei
vr(
zw. bew.
regenbui
half bew.
zw. bew.
half bew.
mist
mist
mist
half bew.
Z.-Limburg half bew.
mist
onbewolkt
zw. bew.
licht bew.
zw. bew.
half bew.
mist
geh. bew.
zw. bew.
mist
Zon op 06.19 uur onder 18.48 uur
Maan op 21.15 uur onder 13.44 uur
ENSCHEDE. De Nederlandse rege
ring moet onvoorwaardelijke en recht
streekse steun geven aan de bevrijdings
bewegingen in Zuidelijk Afrika. Na de
onafhankelijkheidsverklaring van de
verzetsbewegingen in Guinée Bissau
moet de regering van die organisatie
direct erkend worden. Nederland moet
de Portugese vluchtelingen en deserteurs
een wettig toevluchtsoord bieden. De
Nederlandse minister van Buitenlandse
Zaken moet tijdens de NAVO-conferen-
tie in Brussel de voortgaande wapenhulp
van verschillende NAVO-partners aan
Portugal aan de kaak stellen.
Dat zijn een aantal eisen die de onge
veer zeshonderd deelnemers aan het
Zuidelijk-Afrikacongres, dat dit week
einde in Enschede werd gehouden .heb
ben geformuleerd. Zij zullen ter kennis
worden gebracht aan de regering, de po
litieke partijen de kerken en het parle
ment.
Voorts wil het congres dat de regering
een onderzoek instelt naar en een regi
stratieplicht invoert van activiteiten en
investeringen van Nederlandse bedrijven
in Zuidelijk Afrika. De regering moet
bedrijven verbieden onderhandelingen
schappelijke fracties komen. Dit op basis
van een gemeenschappelijk program.
In een motie zegt de P.v.d.A. veront
waardigd te zijn over de campagne die
in de Sovjet-Unie wordt gevoerd tegen
dissidente Russische intellectuelen en
over de discriminatie van bepaalde cul
turele en religieuze groeperingen. Het
congres dringt er bij de regering op aan
vast te houden aan de eis dat een
verbetering van de betrekkingen tussen
de Europese staten en de uitbouw van
de economische en culturele betrekkin
gen onlosmakelijk verbonden is met een
vrij verkeer van mensen, ideeën en in
formatie tussen oost en west. De P.v.d.A.
lanceerde een oproep om Russische bur
gers als Amalrik, Solzjenitsin en Sacha-
rov op alle mogelijke manieren te steu
nen.
Een onbekend gebleven man heeft za
terdag de VARA-studio opgebeld met de
mededeling, dat in de studio een bom tot
ontploffing zou worden gebracht. De
man bleek zich zo te hebben opgewon
den over het betoog van Jan Nagel dat
hij op dze wijze meende te moeten
reageren. De man kondigde aan Jan
Zaterdagavond overleed in een zieken
huis in Eindhoven de 59-jarige P. A.
Horsten uit Tilburg, ’s Middags was
de man op een kruispunt in Eersel op
zijn bromfiets tegen een auto gebotst.
De 21-jarige assistent-declarant C. J.
Snijders uit Rotterdam is in de nacht
van vrijdag op zaterdag omgekomen.
De jongeman reed met zijn auto tegen
een geparkeerde trekker met oplegger.
De 17-jarige L. P. Ritzen uit Hoensbroek
verloor in de nacht van zaterdag op
zondag in het Limburgse Nuth het
leven. De auto waarin hij als passa
gier zat is vermoedelijk door te hoge
snelheid uit de bocht gevlogen en
gekanteld.
De Turk was naar het café gegaan om
met een 21-jarige serveerster te spreken
over haar verbroken verhouding met
zijn broer. De Turk wilde dat zij deze
omgang herstelde, maar het meisje wei
gerde. Er ontstond daarop ruzie. Me
vrouw Van Beelen wilde toen sussen. De
Turk trok vervolgens een pistool en
schoot op de vrouw. Zij was op slag
dood.
cnlpamolie
-.V
CHEVRON Olieprodukten
uur en
uur en
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbrück
Kopenhagen half bew.
regen
onbewolkt
zw. bew.
mist
licht bew.
licht bew.
licht bew.
licht bew.
half bew.
geh. bew.
zw. bew.
geh. bew.
geh. bew.
zw. bew.
zw. bew.
mist
half bew.
mist
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
München
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Split
Stockholm
Wenen
Zürich
Casablanca
ïstanboel
Las Palmas licht bew.
Tunis mist
n
zzo
nw
windstil 25
nno 22
n 28
windstil
(Vervolg van pagina 1)
AMSTERDAM Als de Partij van de Arbeid haar zin krijgt, wordt de
zendtijd van de NOS teruggehracht en zal zij uitsluitend nog zogenoemde
ontmoetingsprogramma’s mogen brengen. Speelfilms, platenprogramma’s
en dergelijke worden voor de NOS dan een taboe. Voorts zal ofwel de
AVRO, ofwel de TROS, moeten verdwijnen en krijgen Veronica en Noord
zee geen kans een Hilversumse omroep te worden.
Het zou een uitvloeisel zijn van een
resolutie, die het P.v.d.A.-congres zater
dag in Amsterdam heeft aangenomen.
De resolutie, verdedigd door Jan Nagel,
zegt dat de Omroepwet zodanig moet
worden geformuleerd dat het oprichten
en in stand houden van gelijksoortige
omroepen wordt voorkomen. Het was
een amendement van een Haagse afde
ling. Die afdeling beoogde voorkoming
van versnippering van de zendtijd en
van de artistieke en technische man
kracht.
Veranderlijk met plaatselijk een bul. Daling
van temperatuur tot rond het gemiddelde voor
deze tijd van het Jaar.
Aantal uren zon: 1 tot 8. Minimum tempe
ratuur: van ongeveer normaal tot 3 graden
onder normaal. Maximum temperatuur: van
ongeveer normaal tot 2 graden onder normaal.
Kans op een droge periode van ten minste
12 uur: 90 percent. Kans op een geheel droog
etmaal: 60 percent.
Normale temperaturen tot 22 september:
minimum 12, maximum 17 graden.
zo
ozo
ozo
z
z
zo
zzo
zo
ZZW
z
ZO
n
windstil 29
o 25
windstil 26
z 24
Z 20
windstil 22
n 8
windstil 21
16
24
m a
it it o
aan te knopen met de Zuidafrikaanse
regering voor de vestiging van onderne
mingen in Namibië (Zuidwest-Afrika) en
tenslotte moet de regering een actief
vervolgingsbeleid instellen ten aanzien
van Nederlandse bedrijven die handel
drijven met Rhodesië.
Het uitoefenen van politieke druk en
het voeren van acties leiden wel degelijk
tot resultaten, vertelde aan het begin
van het congres drs. B. Sjollema, direc
teur van het programma tegen het ra
cisme van de Wereldraad van Kerken.
Zo heeft de Japanse regering verboden
langer in Zuid-Afrika te investeren. Een
Duits bedrijf en een geologenploeg van
Anglo-American zijn uit Namibië ver
trokken na weigering is begonnen met
steun aan de bevrijdinsbewegingen en de
immigratie in Rhodesië is sterk terugge
lopen, terwijl veel blanken Rhodesië
verlaten.
Met enkele andere inleiders zag de
polemoloog drs. H. W. Tromp de moei
lijkheden in zuidelijk Afrika uitgroeien
tot een tweede Vietnam. Ook drs. Jac.
Vroemen zag alleen maar geweld in de
toekomst voor zuidelijk Afrika wegge
legd.
Wat de acties betreft, werd besloten
de boycot van Angola-koffie voort te
zetten totdat het grootwinkelbedrijf door
de knieën zou zijn gegaan. Ook de
Boycot Outspan Actie wordt voortgezet.
Slaat deze aan, dan is de kans groot dat
ook in Engeland een soortgelijke actie
wordt gestart.
met
