Israëlische generaal Aharon Yaariv:
aan de gang was
d
wapens aan Israel
Sartre voor
de rechter
Vier Chilenen
doodgeschoten
„Drie miljoen
„Alsof er geen oorlog
imniKKiH J
vrijwilligers”
„Versnelde levering
Oliedommen in het
4idden*Oosten
een miljoen gulden aan prijzen
99
Gratis kopstuk bij
Toeristen in Israel
95
LEDEN AMERIKAANS CONGRES
SENAAT WELLICHT
AKKOORD MET
„PIRATENWETJES
3
WOENSDAG 10
OKTOBER
197 3
Radarstation
Raketbases
Tankslag
Amin van Oeganda
COMMENTAAR OP ACTUELE ZAKEN
„NA OVERVAL”
chocoladehagel
400gram melk of puur
10 cent korting
„Bescherming”
Deze lichtgewicht Singer Starlet kunt u iedere week winnen,
wanneer u voor ƒ1 deelneemt aan de Nationale Puzzelactie voor
de Stichting Natuurbehoud en Natuurbeschermingseducatie in
deze krant.
De kleine compacte lichtgewicht machine van Singer, met de
slimme „één-hands-greep” is eenvoudig te bedienen, geen inge
wikkelde obstakels of constructies. Hij kan zig-zaggen en blindzo-
men; maakt moeiteloos knoopsgaten en zet razendsnel knopen aan.
En dat is heel wat voor zo’n compacte lichtgewicht. Winkelwaarde
ƒ549. Als u niet wint heeft u nog geen pech, want er is al een
automatische Singer zig-zag voor 299.
Perw
Irak
E®P*
(Van onze redacteur in Jeruzalem)
OD
ADVERTENTIE
(Van onze redactie buitenland)
ADVERTENTIE
nomen
5?
AMX-30,
i school
en met
ar fila-
ivakken
en met
sel van
e ook
pro-
g dat
ebeu-
lidige
l kan
zijn,
voor
!t om
en te
i van
lisin-
teluid
oelen
aagde
staan
het
I zal
i van
wor-
Thijn
het
lent,
arde:
srael.
Deze wapens, die e en bereik hebben
van zeventig kilometer en een halve ton
aan explosieven kunnen vervoeren, blij
ken overigens al in de nacht van zater
dag op zondag te zijn gebruikt.
Egypte en Syrië beweren dat ze in
totaal tweehonderd Israëlische vliegtui
gen hebben vernietigd. Over de eigen
verliezen zijn geen totaal-cijfers bekend,
maar deze moeten zeer hoog zijn vol
gens Israëlische oorlogscorrespondenten
aan het Suez-kanaal die spreken over
„hopen doden”.
Bij het Israëlische bombardement op
Damascus, dat gericht was tegen het
Syrische ministerie van Defensie en eeen
radiostation, zijn veel slachtoffers onder
de burgerbevolking gevallen. Gesproken
wordt over tientallen doden en gewon
den. Het bombardement was bedoeld als
een vergelding voor de beschieting met
nieuwe zware Russische raketten vanaf
Syrië op dorpen en nederzettingen nabij
Nazareth.
Irak en Algerije hebben inmiddels be
kend gemaakt dat ze straaljagers hebben
gestuurd naar de fronten. Behalve deze
landen hebben ook Koeweit, Marokko en
Soedan aangekondigd Syrië en Egypte
met alle mogelijke middelen te steunen.
Partijleider Breznjev heeft in een brief
aan de Algerijnse president Boumedien
ne een beroep gedaan „solidair te zijn”
met Egypte en Syrië.
WASHINGTON (UPI, OPA en AP).
Achttien leden van Amerikaanse Huis
van Afgevaardigden hebben het Congres
voorgesteld aan te dringen op een on
middellijke verscheping van alle militai
re vliegtuigen die Israel in de Verenigde
Staten heeft besteld. In plaats van vlieg-,
tuigen die nog niet voor levering gereed
zijn zouden toestellen van de Ameri
kaanse luchtmacht in leen gegeven moe
ten worden.
Israel zou vijftig tot tachtig Phantom-
en Skyhawk jachtbommenwerpers in de
VS hebben besteld.
De 500.000 inwoners van Tel Aviv is
gisteravond aangeraden voldoende voed
sel en waterop te slaan in hun schuil
kelders.
een
aan
zowel in bezet gebied als daarbuiten
gaat het toeristenverkeer gewoon door.
motie-
tot de
ken en
aanzien
pnieuw
win-
amer
ictie-
itge-
a het
■kla-
rtij-
voor
slijn.
zoe-
van
nnen
ring,
gaan
voor
logs-
iter-
ble-
rne-
itia-
taire
De
Na
taan
aan-
ge-
het
DAG 11 DAG
Saoedi-Arab»
m Au-
n rege-
se regi-
Wij spraken in een Arabisch hotel in
Oost-Jeruzalem met een groep Neder
landse toeristen, onder wie het AR-
Tweede-Kamerlid Tjeerdsema: „Wij zijn
natuurlijk erg nieuwsgierig. Wij krijgen
wel wat informatie uit de Engelse kran
ten en de radio. Wij hebben de indruk
dat de toestand niet zo ernstig is en
maken ons geen enkele zorg over de
toekomst.”
De groep bevond zich bij de klaag
muur toen op Grote Verzoendag (zater
dag) om twee uur de sirenes begonnen te
loeien. Het toeristisch programma werd
echter gewoon voortgezet. Pas ’s avonds
werd duidelijk dat er iets aan de hand
was, toen de mannelijke gids werd opge
roepen voör het leger, terwijl er in het
hotel verduisterd moest worden.
„Het enige opvallende in Jericho”, zo
vertelt de groepsleider dominee Halle-
was, „was misschien het grote aantal
soldaten op de toppen van de heuvels op
weg naar de bijbelse plaats”.
Overigens arriveerden gisteren onge
veer 350 toeristen op de luchthaven van
Zürich die in verband met de oorlog in
het Midden-Oosten hun vakantie in Is
rael hebben afgebroken.
i en de
hebben
onder-
ns vre-
ij geen
tg moet
tweede
e twee
Gistermiddag Iaat werd gemeld dat
Cairo werd gebombardeerd. Dit werd
niet bevestigd, maar wei zouden de Is
raëliërs vliegvelden in de buurt van de
Egyptische hoofdstad hebben gebombar
deerd.
Aan het noordelijke front - de Go-
lan-hoogte tussen Israel en Syrië - „is
het nog te vroeg om te kunnen zeggen
dat wij het Syrische leger hebben ver
slagen”.
Het Amerikaanse vliegdekschip „Inde
pendence” en het helicoptervliegdekschip
„Guadalcanal”, die behoren tot de Ame
rikaanse
ogenblik
Middellandse Zee.
(Van onze redactie buitenland)
JERUZALEM De vierde oorlogsdag heeft niet de beslissing gebracht
die velen vooral in Israël hadden verwacht. „De fronten hebben zich ge
stabiliseerd”, zei generaal-majoor Aharon Yaariv, het voormalige hoofd
van de Israëlische militaire inlichtingendienst gisteravond op een pers
conferentie in Tel Aviv. „Dit wordt geen korte oorlog”, aldus Yaariv, die
de militaire situatie als volgt samenvatte:
Dit was in Israel niet bekend gemaakt
om het moreel van de bevolking niet
aan te tasten. De aanval op Damascus
was kennelijk ook bedoeld om psycholo
gische redenen, om paniek te veroorza
ken in de Syrische hoofdstad.
Israel heeft Libanon, waar de Israë
liërs een belangrijk radarstation hebben
vernietigd, gewaarschuwd zich niet in de
strijd te mengen en dat de infiltraties
van Palestijnse guerrilla’s vanuit Zuid-
Libanon beëindigd moeten worden.
SANTIAGO (Reuter). Vier Chile
nen, leden van „een groep van twintig
saboteurs” die gisteren in Santiago een
watervoorzieningsinstailatie „wilden
overvallen” zijn door de politie doodge
schoten.
Hanoi"
1, heeft
tiecomi-
[et geld
jw van
De Israëlische plaats Migdal Ha ’Emek waar huizen werden verwoest na een be
schieting door het Syrische leger.
JERUZALEM. De toeristen die zich
in Israel bevinden merken nauwelijks
iets van de dramatische gebeurtenissen
van de
tochten
doorgang, alsof er niets aan de hand is,
De „Guadalcanal” heeft tweeduizend
mariniers aan boord. „Zij kunnen even
tueel worden ingezet voor de bescher
ming van uit het Midden-Oosten te re
patriëren Amerikaanse onderdanen”, al
dus het Amerikaanse ministerie van De
fensie.
Het Amerikaanse vliegdekschip „Frank
lin D. Roosevelt” zal „vermoedelijk”
vandaag uit Barcelona vertrekken. Het
schip zal zijn normale program afwer
ken”.
YAARIV VERKLAARDE dat Israel in
78 uur van verbitterde gevechten de
Arabische legers zware verliezen heeft
toegebracht. Over de Israëlische verlie
zen, die volgens deskundigen van het
Amerikaanse ministerie van Defensie
ook hoog zouden zijn, worden in Israel
geen gegevens verstrekt.
De Israëlische luchtmacht heeft vol-
zesde vloot, koersen op het
in het oostelijk deel van de
De Israëlische minister van Buiten
landse Zaken, Abba Eban, heeft
telegram van rouwbeklag gestuurd
zijn Noorse ambtgenoot Daginn Vaarvik,
na de dood van een Noorse VN-waarne-
mer, diens echtgenote en een kind als
gevolg van het Israëlische bombarde
ment van giseren op Damascus.
De politie schoot met machinepistolen
op de aanvallers, van wie er zestien
wisten te ontkomen.
DEN HAAG (ANP). De Eerste Ka
mer zal naar het zich laat aanzien
wellicht akkoord gaan met de piraten
wetjes, waardoor de illegale zeezenders
als Veronica en Radio Noordzee zullen
moeten verdwijnen.
Dit is af te leiden uit de gisteren door
de fracties ingebrachte standpuntbepa
lingen.
Op één punt zouden de Egyptenaren
15 kilometer zijn doorgestoten. Een Isa-
relische pantserbrigade zou zijn vernie
tigd. De commandant en honderd solda
ten zouden gevangen zijn genomen.
(Van onze redacteur in Parijs)
PARIJS. Voor het eerst in zijn al
langdurige en roerige loopbaan heeft de
beroemde Franse filosoof Jean-Paul
Sartre zich gisteren voor een rechtbank
in Parijs moeten verantwoorden tegen
de beschuldiging opruiende taal te heb
ben gespuid in een van de vele periodie
ken, waarover hij formeel de leiding
voert.
Indertijd had generaal De Gaulle van
wege diens internationale aanzien Sartre
persoonlijk buiten of boven de wet ge
steld, door zijn ministers te verbieden
ooit een gerechtelijke vervolging t egen
hem aanhangig te maken. Van die ge
dragslijn is zijn opvolger, president
Pompidou, nu blijkbaar afgeweken, al
was het dan ook niet de regering maar
het fascistische weekblad Minute dat het
proces nu heeft aangespannen.
In juni 1972 maakte het Maoïstische
weekblad de redacteuren van Minute uit
voor „OAS-moordenaars, anti-semieten
en voormalige collaborateurs die hun
gerechte straffen niet zouden ontlopen
zodra de grote dag van de revolutie zou
zijn aangebroken”.
CAIRO, BEIROET. Saoedi-Arabië
heeft alle militaire verloven ingetrok
ken. Alle militairen moeten zich bij hun
onderdelen melden „om hun heilige
plicht te vervullen”.
Volgens de laatste Egyptische bekend
makingen zou in de Sinaï op twee plaat
sen een grote tankslag hebben plaatsge
vonden, waarbij de Israëliërs honderd
tanks zouden hebben verloren.
In een deel van de Nederlandse pers is
gisteren een foto gepubliceerd, die tegen
de achtergrond van voorbijtrekkende Is
raëlische tanks op de Golan-hoogten het
lijk van een Syrische soldaat toont, met
het hoofd liggend op de gebogen linker
arm. Het is alsof de Syriër een rustig
slaapje doet tussen de krijgsverrichtin
gen door, maar in werkelijkheid zal hij
nooit meer ontwaken.
Ons blad heeft deze foto niet gepubli
ceerd, omdat de redactie meent dat het
afbeelden van verongelukte of doodge
schoten mensen de grens van de journa
listieke ethiek overschrijdt. Dat is waar
schijnlijk een ouderwets standpunt,
maar het is in ieder geval niet in strijd
met onze informatie-opdracht. Want
men behoeft geen lijken op foto’s af te
beelden om het publiek duidelijk te
maken dat er in een oorlog doden val
len.
In het journalistieke vak noemen
reeds velen dit standpunt te puriteins, te
preuts. Er wordt ook steeds meer mee
gebroken, meestal onder het argument
dat men wars is van taboes, soms onder
de leuze dat het juist goed is, de lezers
te confronteren met de gruwelen van
het krijgsbedrijf en dat in dit opzicht
illustratiemateriaal indringender werkt
dan woorden.
Zo krijgt men de merkwaardige situa
tie dat in de journalistiek de esthetica in
conflict komt met de moraal. Misschien
is deze, op zich onbelangrijke kwestie,
kenmerkend voor de ontwikkeling van
de mentaliteit in het moderne maat
schappijbeeld. Aan de ene kant staat het
publiek dat in toenemende frequentie
geschokt wordt door al het gruwelijke
van dit leven, aan de andere kant staan
de publiciteitsmedia die oorspronkelijk
zo fatsoenlijk wilden zijn om het pu
bliek niet ruwer te schokken dan nodig
was voor de informatie, maar nu neigen
naar de opvatting dat het schokken
noodzakelijk is om de moraal te zuive
ren. Intussen is echter vooral door de
praktijk van de televisie gebleken, dat
met al te veel geschok de morele zin
wordt afgestompt, zodat men tenslotte
nérgens meer gevoelig voor is.
Waarschijnlijk zullen wij met onze
beslissing om de foto van de Syrische
soldaat niet op te nemen, straks in de
tang worden genomen als wij de resul
taten van de jaarlijkse wedstrijd om de
prijs voor de persfotografie willen publi
ceren. Want deze foto zal waarschijnlijk
bij de winners behoren.
Dit „kijkje in de journalistieke keu
ken” dient slechts ter inleiding van de
vraag, of de publiciteitsmedia in deze
tijd niet eigenlijk de specifieke opdracht
hebben om op een zo hard mogelijke
manier af te rekenen met het verschijn
sel „oorlog” en hun publiek daarom
misschien desnoods ruwweg met de neus
op de details ervan te drukken. In het
actuele geval van de Arabisch-Israeli-
sche strijd dringt deze vraag zich met
nog des te meer nadruk op, omdat men
gens generaal Yaariv de volledige supe
rioriteit in het luchtruim. De Egyptische
en Syrische luchtmachten zouden 150>
toestellen hebben verloren. Volgens
Amerikaanse bronnen zijn veertig Israë
lische vliegtuigen buiten gevecht gesteld.
Volgens president Amin van Oeganda
hebben zich in zijn Afrikaanse land drie
miljoen burgers gemeld om vrijwillig
tegen Israel te vechten. Oeganda heeft
ongeveer tien miljoen inwoners.
Koeweit heeft zijn strijdkrachten ter
beschikking gesteld aan Egypte en Syrië.
Het leger telt 7.000 man uitgerust met
circa tachtig verouderde tanks afkomstig
uit India en Engeland. Ook Algerije,
Marokko en Soedan hebben militaire
hulp aangeboden aan Cairo en Damas
cus. Libië trof gisteren voorzorgsmaat
regelen tegen een mogelijke Israëlische
aanval bij vitaal belangrijke punten. De
Afrikaanse staat Dahomey heeft gisteren
de diplomatieke banden met Israel ver
broken.
Langs het Suez-kanaal hebben de
Israëliërs de bekende Bar Lev-verdedi-
gingslinie grotendeels opgegeven. Het
vooruitgeschoven Israëlische front be
vindt zich op drie tot vijf kilometer van
het kanaal.
Niettemin lijkt duidelijk dat de Israë
lische luchtmacht, die tijdens de Zes
daagse oorlog in 1967 de Israëlische
overwinning zeker stelde, ditmaal min
der gewicht in de schaal kan werpen.
Het schijnt dat de raketbases die
Egypte met Russische steun bij het Su
ez-kanaal heeft gebouwd een geducht
wapen zijn tegen de Israëlische lucht
macht, hetgeen verklaart waarom de
Israëliërs er niet in geslaagd zijn defini
tief de aanvoer van Egyptische tanks en
bevoorrading over de drie bruggen die
nog intact zouden zijn over het Suez-
kanaal te verhinderen.
Generaal Yaariv doelde hier kennelijk
op toen hij gisteravond zei dat de steun
die de Egyptische en Syrische legers
krijgen van „buitenlandse elementen, die
alsmede de grote hoeveelheden materiaal
uit de Sovjet-Unie een „groot gewicht”
in de schaal leggen”.
Voorts speelt het slechte weer bij het
Suez-kanael de Israëliërs parten. De
laaghangende bewolking belemmert de
Israëlische piloten hun zicht.
laatste dagen. Alle geplande
vinden vrijwel ongewijzigd
geneigd is in deze situatie partij t e
kiezen en de tegenpartij zo veel moge
lijk vernietiging toe te wensen.
Dan rijst het beeld op van de recente
topconferentie van Arabische staatslei
ders, zogenaamd gewijd aan het vredes
plan Kissinger, maar naar later is ge
bleken aan de samenzwering tot genie
pig geweld tegen de Israëlische samenle
ving. Er zullen geen foto’s in het nieuws
komen die de neergeschoten lichamen
van Sadat, Gadaffy en andere Arabische
topfiguren tonen. Want deze samen
zweerders sneuvelen niet. Wie wel sneu
velen op de hoogvlakte van Golan, in de
Sinaï-woestijn, in de straten van Port
Saïd en overal waar de botsingen plaats
hebben, dat zijn de naamloze soldaten.
Boeren, arbeiders, huisvaders, jongeman
nen schapen uit de reusachtige kudde
die willoos wordt opgedreven naar de
slachtplaatsen. Israëlische en Arabische
schapen die liever vredig zouden grazen,
hun jongen zogen, hun wol leveren aan
de industrie in ruil voor een karig maar
vreedzaam leventje. De schapen in de
Palestijnse vluchtelingenkampen mogen
hierbij niet ongenoemd blijven, want zij
hebben nooit een groene wei of een
warme stal gekend. Maar ook zij wor
den al een kwart eeuw gemanipuleerd
en geïndoctrineerd om zich als wolven
te gedragen. Het gif van een overtrok
ken patriottisme houdt hen op het ni
veau van verbittering en haat.
De onnoemelijke rijkdommen van
oliestaten in het Midden-Oosten, de tota
liteit van staatsmanhersens in het Mid
den-Oosten, de som van macht en aan
zien en politieke vaardigheid van het
Arabische Midden-Oosten die ontzag
lijke potentie heeft nooit kunnen berei
ken dat de vluchtelingenkampen der Pa-
lestijnen werden opgeruimd, de bewo
ners ervan aan behoorlijk werk gezet, de
gezinnen in gerieflijke huizen onderge
bracht. Het zou gekund hebben, maar de
machthebbers hebben het niet gewild.
Want hongerige en van alles beroofde
mensen zijn gemakkelijker te manipule
ren als vee dat tot stampedo’s moet
worden opgejaagd in het groteske droe
vige drama van Wild West in het Mid
den-Oosten.
Met een klein percentage van de im-
provisatiekunst, vaardigheid, ambitie,
maatschappelijke zin en inventiviteit die
het Israëlische volk kenmerken, had de
rest van het Midden-Oosten eveneens
een welvarend en sociaal verzorgd we
relddeel kunnen worden. De Arabische
haat tegen Israel wordt herleid tot Pa
lestijnse vaderlandsliefde, maar is in fei
te de uitvinding van Arabische feodale
heersers die de democratie en de sociale
ordening nog erger haten dan het joden
dom, en daarom op Israel jagen als op
de zondebok.
Het lijk van een naamloze Syrische
soldaat is de dode tolk van het oliedom
me element, dat in het Midden-Oosten
liever mensenlevens dan eigen belangen
offert.
„GEEN KORTE OORLOG”
L^^Turhijf
Syrië
cel* L
Joodse Amerikanen hebben binnen en
kele dagen ruim 130 miljoen dollar voor
Israel bijeengebracht. „Het geld stroomt
binnen, vertelde een functionaris van de
organisatie „United Jewish Appeal” in
Washington,
Aangezien de Amerikaanse wet het
inzamelen van geld voor wapenaankopen
verbiedt zal het voor „sociale en huma
nitaire hulpverlening” aan Israel worden
overgemaakt.
De Joodse-vrouwenorganisatie Hadas-
sah deelt mee dat zij wordt overstroomd
met aanmeldingen van artsen en ver
pleegsters die naar Israel willen gaan.
Volgens het Israëlische blad „Ma’ariv”
van gisteren is de Israëlische minister
van Financiën Sapir van plan een
staatslening met gedwongen inschrijving
af te kondigen ter grootte van circa 700
miljoen gulden ter bestrijding van de
kosten van de nieuwe oorlog.
Sapir zou verder contact hebben opge-
met rijke joden elders in de
wereld met de vraag in de kosten te
willen bijdragen.
Het Franse blad „Provecal” heeft ge
meld dat er op de kade van Marseille
elf tanks en enige bulldozers gereed
staan voor verscheping naar Libië. De
krant illustreert dit bericht met een foto
waarop men enige tanks ziet die met
dekzeilen zijn gecamoufleerd.
Volgens het ministerie van Defensie in
Parijs zijn de elf tanks van het type
AMX-30, bestemd voor Saoedi-Arabië.
i
