Tel Aviv maakt hoge verliescijfers bekend:
Na afloop van oorlog
Politieke crisis
Vier doden bij
bedreigt Israel
nieuw
t
Bekrachtiging benoeming echter niet in gevaar
beter op
atoomkoppen
praat met Heath
Nederlandse
^SRVJ
Washington belooft Israel
oorlogsmaterieel
Premier Ijsland
Geen hoop meer
voor bemanning
baggermolen
paters uit
Chili gezet
Ook Ford niet zuiver op de graat
NAVO-oefening
Pentagon past
h
s 3 A
LM
Mfll
99
99
F
Gratis kopstuk bij
SRV
cacaodrank
van
93 voor 85
L’
A
jj»
3
Wel afhankelijk van omvang Sovjethulp
I
DIJKVAL LANGS
WESTERSCHELDE
2
jfAANDAG 15 OKTOBER
1973
Panthom stort neer
tie
ra
Over visserijgeschil
Reddingspogingen gaan door
(Van onze speciale verslaggever, Henk Kolb)
TEL AVIV Israel heeft zijn eerste verliescijfers bekendgemaakt. Tij
dens een week oorlog zijn aan het Suez-front en in de hoogvlakte van Go
lan 657 militairen gesneuveld, onder wie een generaal. Er zijn in die tijd
3.000 gewonden gevallen. Aan materieel zou Israel, volgens sommige niet-
officiële zegslieden, zo’n 300 tanks en 50 tot 70 vliegtuigen, waarbij veel
Phantoms, hebben verloren.
WASHINGTON (UPI) De
Amerikaanse regering heeft vo
rige week al besloten Israel een
aantal vervangende gevechtsvlieg
tuigen en ander wapentuig te le
veren voor het goedmaken van ver
liezen, maar de hoeveelheid en snel
heid van levering zal zij laten af
hangen van de omvang van de Rus
sische hulp aan de Arabieren, zo
deelden regeringskringen in Wash
ington gisteren mee.
Overgave
(Van onze redacteur in Washington,
mr. Henk Leffelaar)
WASHINGTON Nauwelijks
was Gerald Ford door president
Nixon benoemd als opvolger van
Spiro Agnew, of ook hij werd be
trokken in berichten over onregel
matige financiële transacties. De
feiten, zoals ze tot nu toe bekend
zijn, lijken echter nog geen aanlei
ding voor het Congres te zijn om
de bekrachtiging van zijn benoe
ming te blokkeren.
Wedloop
Nixon
«r
<•'-
ADVERTENTIE
Oorlog gaat nog meer offers eisen
niet
het
„Wij zullen het evenwicht in stand
vice-president
als
GERALD FORD
Chi-
nog
de
van
idse
zal
n de
idal
zij
uwe
zijn bekrachtiging
door het Congres.
Het laat zich aanzien dat een verdere
afkalving zal plaatsvinden.
De schade kan mogelijk een half mil
joen bedragen.
ich«
ën-
!0P-
hij,
gen,
zal
ecte
sa-
>ar-
i op
»e-
iig
)1-
te
en
rd
li
ne,
ide
os-
?ne
ing
dat
in-
het
gen
on
dat
ens
he-
or-
be-
het
ing
ng
Hi
de
nt
Hl.
is
te
id.
opdracht gekregen om zich na een week
vechten over te geven opdat zij niet
allemaal zouden sneuvelen en ook opdat
Israël volledig van zijn vuurkracht in
dat gebied gebruik zou kunnen maken.
Het feit dat de listige Gadhaffi tot nu
tok op het verlies van enkele vliegtuigen
na buiten de strijd is gebleven, betekent
dat hij in de tweestrijd met Sadat om
de heerschappij in de unie die Libië en
Egypte willen vormen, zeer veel sterker
komt te staan. Een gerunïeerd Egypte
zal slechts mogen delen in de giganti
sche reserves die Libië uit zijn olievoor
raden overhoudt, in ruil voor de macht
die Gadhaffi zich wenst. Voor het Wes
ten zijn grote oliebelangen in dit
houden en doorgaan met overeengeko
men leveranties”, zei Alexander Haig,
het hoofd van president Nixons staf in
het Witte Huis, na een onderhoud met
de president. „Wij voeren intensief over
leg over de speciale vereisten die uit de
situatie zijn voortgevloeid”, voegde hij
eraan toe.
gebied in het Midden-Oosten is dit een
allerminst prettig vooruitzicht.
De rol van koning Hoessein van Jor
danië blijft raadselachtig zijn leger is
vermoedelijk wel dapper, maar toch te
zwak en zijn luchtmacht te klein om de
strijd op twee fronten, namelijk in Syrië
en in de Jordaanvallei, met Israël te
kunnen riskeren. Het is de vraag in
hoeverre zijn keurkorps dat nu op Sy-
risch grondgebied heeft postgevat, con
tact met de Israëlische strijdkrachten uit
de weg zal gaan. Golda Meir zei tijdens
een persconferentie: „Als ons een tank
voor de voeten komt, dan gaan we niet
vragen van wie die is dan vernieti
gen we die”.
het onderhoud van de wapens gaan een
rol van toenemende betekenis spelen
met andere woorden: de toestand aan
het Suez-kanaal begint nog v jór Israël
aanvalt op een uitputtingsslag te gelij
ken, waarin het grote technische over
wicht dat Israël heeft, op den duur van
doorslaggevend belang kan worden.
Johannesson was begin deze maand
door premier Heath uitgenodigd, nadat
Engeland akkoord was gegaan met IJs-
lands eis alle Britse oorlogsschepen uit
het visserij gebied terug te trekken.
De militaire autoriteiten in de
leense provincie Valparaiso hebben twee
uit Nederland afkomstige rooms-katholi-
ke priesters uitgewezen. In hun woning
in Vina del Mar zouden wapens, mate
rieel voor een veldhospitaal en extremis
tische propaganda gevonden zijn. Naar
gisteren in Santiago werd bekendge
maakt gaat het om de paters Hendrik
Dielis en Gilbert de Jong.
I
Vegas hebben mogen uitbreiden, hoewel
dat tegen de trust- en monopoliebepalin-
gen indruiste.
DH is grofweg de prijs die Israël tot
nu toe heeft betaald, omdat de vermis
ten niet zijn meegerekend. Die prijs is
nu al hoger dan die van de oorlog in
1967 toen ongeveer 750 man sneuvelden,
hoger ook dan het dodencijfer van Nas
sers massieve artilleriebeschieting over
het Suezkanaal, waarbij ruim 600 Israë
li’s het le venlieten.
Minister van defensie Dayan heeft
echter in een toespraak voor radio en
televisie gisteravond gewaarschuwd dat
Israël een nog aanmerkelijk groter offer
zal moeten bréngen voordat deze oorlog
ten einde is, doch dat tegen die tijd,
beloofde hij, Egypte en Syrië de lust tot
oorlogvoeren geheel zou zijn vergaan.
Sedert twee dagen ligt Damascus bin
nen het bereik van Israëls verdragend
geschut. Maar op sommige plaatsen zijn
de pantsertroepen de hoofdstad al aan
merkelijk dichter genaderd dan de ruim
20 kilometer die de zwaarste artillerie
kan overbruggen.
De hoofdmacht van het Syrische leger
lijkt verslagen zo gelooft Tel Aviv, en
noch de reeds gehavende pantserdivisie
van Irak, noch het keurkorps van onbe
kende grootte d at Hoessein naar Syrië
heeft gezonden,, kan daaraan iets veran
deren En omdat alle Syrische gevange
nen klagen over gebrek aan water, laat
de Israëlische televisie dan ook voortdu
rend opnamen zien van soldaten die zich
onder een dikke straal uitvoerig staan in
te zepen.
Inmiddels dringt zich de vraag op
welke betekenis de hulp heeft die de
Arabische landen hun strijdende Egypti
sche en Syrische wapenbroeders bieden.
Gistermiddag zijn boven het Suezkanaal
twee Mirages neergeschoten, waarvan de
Israëlische legerwoordvoerder vertelt dat
ze uit Libië afkomstig waren. Frankrijk,
WASHINGTON (DPA). Het perso
neel dat is belast met de bewaking van
de ongeveer 40.000 kernwapens waarover
de Verenigde Staten beschikken, heeft
naar aanleiding van de oorlog in het
midden-Oosten en de toenemende ter
reur van Palestijnse vrijheidsstrijders,
de opdracht gekregen zonder pardon met
scherp te schieten op dieven en sabo
teurs. In noodgevallen is men gemach
tigd indringers dood te schieten.
ANSBACH (AFP en AP). - Vier Ameri
kaanse militairen zijn zaterdag om het
leven gekomen en epn Westduitse burger
is ernstig gewond toen tijdens NAVO-
oefening „Reforger V” een Phantom-ge-
vechtsvliegtuig van de Amerikaanse
luchtmacht neerstortte op een geblin
deerd infanterievoertuig van een Ameri
kaanse landmachtonderdeel.
Voor de tiende keer binnen twee
jaar is zaterdag ingebroken in de winkel
van een installatiebureau in het Noord-
brabantse Rijen. Het alarmsysteem
werkte wel, maar de dieven waren ra
zendsnel.
In de tweede plaats wil de commissie
nagaan of geld uit de onderwereld, van
de speelbanken in Miami, op een of
andere manier terecht is gekomen in de
fondsen van de herverkiezingscommissie
van de president, en mogelijk ook bij
Bebe Rebozo, ee n van de Nixons per
soonlijke vrienden. Rebozo heeft een
bank in Key Biscayne, en stelde met een
andere vriend van Nlxon, een eveneens
wat mysterieuze zakenfiguur, Robert
Ablanalp, bijna drie miljoen gulden be
schikbaar om de president in de gele
genheid te stellen zijn villa in San
Clemente te kopen.
En tenslotte wil de commissie weten
waarom de nu in Londen ondergedoken
miljardair Howard Hughes 300.000 gul
den aan Rebozo gaf. Volgens berichten
zou Hughes kort na deze gift (die later
door Rebozo geretourneerd zou zijn) zijn
keizerrijk van hotels in de gokstad Las
De Israëlische acties in het gebied van
het Suez-kanaal worden vermoedelijk
bemoeilijkt door het feit dat er in ver
schillende versterkingen aan het kanaal
nog Israëlische eenheden doorvechten.
Zaterdag heeft een groep van 42 man
brovnik, om daarna hun vracht aan de
Arabieren af te leveren. Dat wordt uit
gewoonlijk goed ingelichte bronnen in
de Joegoslavische hoofdstad vernomen.
President Tito heeft voor deze hulpdien
sten aan Egypte één voorwaarde gesteld:
de existentie van de staat Israël mag
door de Arabieren ook als ze de
oorlog winnen niet direct worden be
dreigd.
In het conflict tussen Israël en de
Arabieren heeft Tito altijd al de kant
van de Arabieren gekozen. Een van de
redenen hiervoor was, zodoende de Joe
goslavische invloed in de landen van de
Derde Wereld te consolideren. Al sinds
vele maanden konden waarnemers in
Belgrado een intensieve uitwisseling van
militaire experts tussen Joegoslavië en
Egypte registreren. Het staat vast, dat
een groot deel van de Russische specia
listen, die door Egypte naar huis waren
teruggestuurd, door Joegoslaven zijn
vervangen.
Daarnaast heeft Joegoslavië sinds jaar
en dag wapens naar het Midden-Oosten
geëxporteerd, vooral naar Egypte, Soe
dan en Algerije. Nog deze zomer heeft
de Joegoslavische generaal Vojatuvic
verklaard dat Joegoslavië veel meer wa
pens uitvoert dan invoert, en dat deze
export nog behoorlijk zou stijgen. In
politieke kringen in de Joegoslavische
hoofdstad was men er allang van over
tuigd, dat er tussen de Sovjet-Unie en
Joegoslavië een geheime overeenkomst
bestond, om ingeval van e enmilitaire
portvluchten uit de Sovjet-Unie naar
escalatie in het Midden-Oosten de trans-
de Arabische landen via Joegoslavië te
laten verlopen.
„melkschandaal” is een van de talrijke
affaires die nog uitgezocht zullen wor
den. Ford bleek zijn kantoor in het Huis
van Afgevaardigden ook ter beschikking
te hebben gesteld van zogenaamde „lob
byisten” dat zijn door belanghebbende
industrieën betaalde personen om Con
gresleden te bewerken een voor de in
dustrie gunstige stem uit te brengen op
wetsvoorstellen die voor deze bedrijven
van belang zijn. Dit „lobbyën” is een in
de Verenigde Staten geaccepteerde en
wel het de vraag is in hoeverre het
wel het de vraag is in hoeverre ht
aanvaardbaar is dat Congresleden hun
kantoor en faciliteiten ter beschikking
stellen, zoals Ford gedaan blijkt te heb
ben.
Fords „overtredingen” zijn, vergeleken
bij Agnews zelfverrijking, naar Ameri
kaanse maatstaven echter zo minimaal,
en bovendien zo algemeen onder de
politici, dat het onwaarschijnlijk is dat
ze een belemmering zullen vormen voor
Naar verluidt, gaat het de commissie
om drie punten bij dit onderzoek. In de
eerste plaats om uit te vinden hoe Nixon
twee kostbare huizen, een in Florida en
een in Califomië, heeft gefinancierd.
Hoewel de president daarover al drie,
steeds weer verschillende, verklaringen
heeft afgelegd, blijft het mysterieus hoe
vooral de koop gesloten was.
Volgens deze berichten zou Ford in de
verkiezingen van 1970 voor zijn zetel in
het Huis van Afgevaardigden ongeveer
30.000 gulden aangiften ontvangen heb
ben voor zijn campagne, zonder deze
officieef te rapporteren, zoals de wet
vereist. De schenkingen werden gedaan
in de vorm van cheques, die op Fords
naam waren uitgesehreven. Ford zei, dat
hij deze cheque had gestort in het Repu
blikeinse fonds voor de verkiezingen van
Congresleden.
Vervolgens zou dezelfde functionaris
van dit fonds, dat het geld in ontvangst
had genomen, ongeveer 35.000 gulden
naar Fords kiesdistrict in Michigan ge
zonden hebben ter betaling van rekenin
gen voor drukwerk en advertenties die
in Fords campagne werden gebruikt. Dit
proces - het „wassen” van geld door het
eerst op een andere rekening te storten,
zodat het moeilijk is om de oorsprong te
achterhalen - werd in de Watergate
affaire veelvuldig toegepast.
Uit de lijsth van contribuanten aan
Fords verkiezingscampagne blijkt verder,
dat hij bijna 10.000 kreeg van een van
de grote melkindustrieën, die later bijna
een miljoen stortten voor Nixons herkie
zing, en daarvoor toestemming kregen
om tegen de toen heersende prijscontro
les in hun melkprijzen te verbogen. Dit
CALAIS (ANP). Het bergingsvaar-
tuig „Bever” van Smit Tak uit Rotter
dam heeft gistermorgen een van de zes
opvarenden van de donderdag voor de
kust van Frankrijk gekapseisde bagger
molen „Cap de la Hague” in veiligheid
kunnen brengen. Het is de ongeveer 25-
jarige Fransman Girard Lionel.
De „Bever” was donderdagmiddag
aangekomen op de laats waar de bag
germolen lag. Door de slechte weersom
standigheden was men echter genood
zaakt dezelfde avond weer de haven van
Calais binnen te lopen. De hoop nog
meer opvarenden levend aan te treffen
is zeer klein geworden. Zodra de zee en
de weersomstandigheden het toelaten,
zal het reddingswerk worden voortgezet.
Van de 15 opvarenden van de bagger
molen zijn er nu drie gered, twee dood
aangetroffen en worden er nog tien
vermist, van wie er misschien nog vijf
aan boord van het wrak zijn.
Onze redactrice in Wenen, Ans Salo-
monson, tekent hierbij aan dat de Rus
sen via Joegoslavië een luchtbrug naar
de Arabische fronten hebben ingesteld.
De machines met wapens en munitie uit
de Sovjet-Unie starten in de Oekraïne
en Hongarije, maken een tussenlanding
op het vliegveld van Belgrado of Du-
Het Amerikaanse atoomwapenarse-
naal van ongeveer 40.000 stuks varieert
van kleine atoomgranaten tot de mega-
tonbommen.
dat vele malen heeft verzekerd dat de
200 toestellen die het destijds aan Libië
leverde, niet voor de oorlogvoering in
het Midden-Oosten zouden worden ge
bruikt, staat daarmee nogal in zijn
hemd, zij het dat geen zinnig mens
natuurlijk ooit heeft geloofd aan de
betrouwbaarheid van Gadhaffl’s belof
ten.
BRESKENS. Aan de oever van de
Westerschelde tussen Breskens en
Hoofdplaats heeft zondagmorgen een
dijkval plaatsgevonden over een afstand
van ruim 100 meter. De dijk was in
beheer en onderhoud bij polder Hoofd
plaat en nu bij het waterschap het Vrije
van Sluis.
LONDEN (UPI). Premier Olafur Jo
hannesson begint vandaag in Londen be
sprekingen over een oplossing van het
visserijgeschil tussen Ijsland en Enge
land.
Volgens een bekendmaking van het
Westduitse ministerie van Defensie in
Bonn zijn de doden de twee beman
ningsleden van de Phantom en de be
stuurder en radioman van het legervoer
tuig.
Aan Reforger-V nemen 50.000 soldaten
deel van wie er 11.000 per luchtbrug uit
de Verenigde Staten zijn overgebracht.
De soldaten komen uit Amerika, West-
Duitsland en Canada.
Zo langzamerhand begint onder de
Arabische landen een vreemde wedloop
te ontstaan. Namelijk om net zoveel
hulp te bieden, dat er na afloop van de
strijd geen afvalligheid kan worden ver
weten, maar toch net niet genoeg hulp
om volop mee te delen in de misère van
de aanstaande nederlaag.
Die nederlaag komt. Onafwendbaar, z«
zei Dayan op de televisie. Hij voegde
eraan toe geen Egyptenaar te willen zijn
tegen de tijd dat Israël in de Kanaalzo
ne ten aanval trekt. De ontwikkelingen
in Syrië moeten wel demoraliserend
werken op de Egyptische troepen die
dag aan dag oprukken naar de Israëli
sche linies en ook dag aan dag weer
worden teruggeslagen door een strijd
macht die zich nog voor de aanval moet
formeren. Gisteren hebben de Egyptena-
ren 200 tanks verloren, zo zeggen de
Israëliërs. Dit betekent niet alleen maar
een voortdurend verlies aan materieel,
maar ook aan manschappen, die een
zekere graad van technische vaardigheid
moeten hebben. De tijd werkt op die
manier in Israëls voordeel.
Een Arabische kameeldrijver ziet Is
raëlische tanks oprukken naar het front
in de Sinai-woestijn.
Inmiddels heeft de Watergate-commis-
sie van de Senaat aangekondigd een
onderzoek te zullen instellen naar de
persoonlijke financiën van president
Nixon. De commissie zal daartoe al
Nixons persoonlijke bankrekeningen en
belastingaangiften opeisen, wat vermoe
delijk weer tot een nieuwe rechtzaak zaf
leiden wanneer de president ze, evenals
de geluidsbanden, weigert af te staan op
grond van presidentiële immuniteit.
heid van het leger werden als
aantastbaar beschouwd, terwijl de mili
taire kracht van de Arabieren op nihil
werd geschat.
Dit waardenstelsel is als een kaarten
huis ingestort. Er is iets geknakt bij de
Israëliërs. Het was na 1967 allemaal zo
mooi. Waarom was deze oorlog nodig?
De rechtse oppositie zal de regering
lastige vragen gaan stellen. Er zal een
discussie loskomen die voor Israël zon
der precedent is: nationale, bijna onaan
tastbare waarden als het leger zullen ter
discussie worden gesteld, en paradoxaal
genoeg juist door diegenen, die de mys
tiek en het nationalisme nog meer ver
heerlijken dan de Israëlische Arbeiders
Partij, die nu aan de regering is.
Steeds opnieuw moeten de Egyptena-
ren nieuwe versterkingen over het ka
naal brengen; zij zullen steeds meer
kostbare tankbemanningen verliezen,
technische problemen op het gebied van
De order is uitgegaan van het Ameri
kaanse ministerie van Defensie en het
bureau voor de atoomenergie.
Aan de maatregel ligt de vrees ten
grondslag dat Arabische guerilla’s zou
den kunnen proberen een atoomwapen
te stelen om te gebruiken als chantage
middel tegen Washington of rechtstreeks
tegen Israel in de oorlog tegen het
Midden-Oosten.
(Van onze redacteur in Tel Aviv, mr.
Jaap van Wesel)
TEL AVIV. Interne politieke strijd
Is nog niet losgebarsten, maar woekert
wal al ondergronds: wie is er verant
woordelijk voor de catastrofe, want zo
mogen we deze oorlog wel noemen, zelfs
al zal Israël hem uiteindelijk wel win
nen. Gedurende de oorlog worden de
vragen wel gesteld, maar antwoorden
worden niet verwacht en de discussie
wordt uitgesteld tot na de oorlog. E>en
klein voorproefje op wat ons te wachten
staat hebben we al gezien naar aanlei
ding van de vraag of er net als in 1967
een regering van nationale eenheid moet
komen. Daar is nu geen behoefte aan,
omdat de rechtse partijen niet de ver
antwoordelijkheid willen dragen voor de
politiek die tot deze oorlog heeft geleid.
Dayan heeft gisteren op de televisie
een antwoord proberen te geven op de
vragen die veel Israëliërs stellen: heeft
Israël zich laten verrassen? Nee, zegt
Dayan, het was een weloverwogen poli
tieke beslissing om niet aan te vallen.
Onze politiek bevatte een aantal ingecal
culeerde risico’s, die we hebben genomen
en konden nemen omdat de strategische
voordelen van de grenzen die wij heb
ben, ons dat veroorloofden. Het alterna
tief was geweest om drie jaar lang
gemobiliseerd te blijven wachten, en dat
zou een normaal functioneren van de
maatschappij onmogelijk gemaakt heb
ben.
Dayan heeft gisteravond op de Israëli
sche televisie zijn politiek van de laatste
zes jaar ontkracht. Tot vorige week
zaterdag, tot het uitbreken van de oor-
log.had hij beweerd dat de Israëlische
militaire positie nog nooit zo goed was
geweest en dat de Arabieren bij gebrek
aan andere mogelijkheden zich uiteinde
lijk bij deze realiteit zouden moeten
neerleggen. Nu spreekt Dayan over risi
co’s van dit uitgangspunt, waar hij zes
jaar lang niet over heeft gerept.
Wat er ook precies fout moge zqn
gegaan, het is alleen al op grond van
wat Dayan zei duidelijk dat Israël de
zaak heeft onderschat. En dat is niet
toevallig. Sinds 1948, en vooral sinds
1967, heeft Israël een image opgebouwd
van: wij zijn onaantastbaar, wij zijn
superieur en de Arabieren zijn niets
waard. De kracht en de geloofwaardig-
I
w-
:Z
-x#-
f
- w
XV X
j
-x xW: x-
