Boek
Ko van Dijk verschenen
over
ARABISCHE OLIEMONOPOLIE
SCHEPT PROBLEMEN
Bezwaren tegen
flatgebouw
afgewezen
over NS
Sahel-Euro-aktie
zet zich in
voor Afrika
Europees parlement in
actie over ratificatie
z
bedrijven (Èw
ACBV bezorgd
ACBV-venet tegen
federatieplannen
Kruisinga boos
op premier
Kamervragen
over kashih’etten
aan toonder
VNO: soann'ng
over indexcijfer
consumptie
b
F
K
I
Volgende week antwoord van Westen
Handelsverdrag met Noorwegen
GROTE VERKIEZINGSENQUETE TRACHT VRAAG TE BEANTWOORDEN:
4
„Samenwerking met CNV op het spel"
Industriebonden:
vrije zaterdag
in aardappelmeel
III
VRIJDAG 19 OKTOBER
19 7 3
Inwoners Purmerend
Antwoord
Vrije markt
ch
Beleidsplan ontbreekt”
Veranderingen
(Van onze redactie economie)
PUTTEN „Wij zien huisves
ting in één gebouw en met één ge
zamenlijke apparatuur uitdrukke
lijk niet als de voornaamste voor
waarde voor het slagen van fede
ratief samenwerken van de ver-
voersbonden”. De heer J. J. Das
sel, voorzitter van de Algemene
Christelijke Bond van Vervoers-
personeel, verklaarde dit vandaag
op de algemene vergadering van
zijn organisatie in Putten.
w
7
1
Hr
MA *1
I
in
Wie is progressief en wie niet?
De burgemeester moet gekozen wor-
Het hof heeft gisteren de vonnissen in
kort geding bekrachtigd omdat inmiddels
voor een belangrijk gedeelte is tegemoet
gekomen aan de bezwaren en er verder
geen noodzaak is de bouw van de flat
op te houden.
De groep Purmerenders had bezwaren
tegen de torenflat, omdat huns inziens
de plankaart bestemmingsplan Overwhe-
re 1973 fout is en het bouwplan niet in
overeenstemming is met het bestem
mingsplan. Daar kwam nog bij dat de
flat op slechts 28 meter van de huizen
aan de Suze Groenewegstraat werd ge
bouwd. Deze afstand is inmiddels ver
groot tot 35 meter.
afwijkende
ruwe alu-
De minste daarvan is wel de verho
ging van de prijs van benzine met twee
a drie percent van de huidige prijs, ook
al is dat nog zo onaangenaam voor de
automobilisten.
De douanerechten op aluminium zul
len in zeven in plaats van in vijf jaar
worden afgebroken, terwijl gedurende
negen jaar een bepaald maximum wordt
aangehouden.
en
de
aan, een boek over mij”. Zo reageerde
Ko van Dijk destijds toen een uitgeverij
met het plan kwam om Guus Verstraete
over hem een boek te laten schrijven.
Guus Verstraete is aan het werk gegaan
en liet zijn vriend (en neef) gedurende
zestien uur bandjes volpraten, waaruit
hij een boek destilleerde. Donderdagmid
dag overhandigde Georgette Hagedoorn
de eerste exemplaren van het boek „Ko
van Dijk” aan schrijver en beschrevene,
in het bijzijn van vele prominenten uit
de toneelwereld. Op de foto v.l.n.r. Guus
Verstraete, Ko van Dijk en Georgette
Hagedoorn.
r
minium dat het dankzij overvloedige
waterkracht tegen lagere kosten dan el
ders in Europa kan produceren en
voor visfilets, een belangrijk Noors ex-
portprodukt en artikel waarvoor het
douanerecht is verminderd van 15 tot 3
percent.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG Het besluit van de zes olielanden aan de Perzische Golf
de prijs van ruwe olie, die aan de internationale oliemaatschappijen wordt
geleverd, met bijna zeventig percent te verhogen, stelt West-Europa,
Amerika en Japan voor een aantal belangrijke problemen.
zelf de nieuwe prijs vastgesteld. Tot nu
toe geschiedde dat in onderhandelingen
met hun afnemers, de grote internatio
nale maatschappijen.
In het vandaag verschenen CH-week-
blad „De Nederlander” zegt de CH-
fractievoorzitter de uitlating van de pre
mier te betreuren, dat hij de motie-
Kruisinga zou voegen bij de „overbodige
stukken.” Door dit soort opmerkingen,
aldus de heer Kruisinga, zaait hij om
het zacht te zeggen twijfel. Dat vin
den wij een ernstige zaak, vooral omdat
uit beleidsbeslissingen van dit kabinet in
elk geval tot nu toe van die belangstel
ling voor het lot van de middenstand en
de landbouw niets is gebleken, aldus het
commentaar. Hij vraagt zich af, of de
premier ook na het Kamerdebat nog
steeds niet is doordrongen van de ernst
van de middenstands- en de landbouw
problematiek.
Tenslotte hadden de oliemaatschappij
en veertien dagen geleden in Wenen
toen daar de vorige week gestaakte on
derhandelingen over prijsverhogingen
met de OPEC-landen (OPEC - Organisa
tie van Olie Exporterende landen) be
gonnen, al a angeboden de prijs voor
ruwe olie met enkele tientallen percen
ten te verhogen. Dat voorstel zou. als
het was aangenomen, onvermijdelijk ook
prijsverhogingen voor olieprodukten tot
gevolg hebben gehad.
Het belang van het prijsbesluit van
Saoedi-Arabië, Koeweit, Irak, Iran, Aboe
Dhabi en Bahrein, ligt vooral in de
wijze waarop het tot stand is gekomen:
voor de eerste keer hebben deze landen
evenals de VVD en DS’70, voor drie
kwart uit kiezers met een conservatieve
of matig conservatieve houding.
Een nogal merkwaardig resultaat is,
dat maar liefst 20 percent van de stem
mers op de Rooms-Katholieke Partij
Nederland (RKPN), toch echt geen pro
gressieve partij, progressief of matig
progressief is. Ook de Boerenpartij heeft
onder zijn kiezers nog aardig wat pro
gressie ven: 38 percent.
Conclusie: van ons, want de polito-
cologen wagen zich daar niet aan de
CHU heeft er goed aan gedaan om niet
in het kabinet-Den Uyl te stappen; de
ARP had dat beter kunnen laten; de
KVP zit op de wip. Eén christen-demo-
cratische partij kan men maar beter
vergeten.
DEN HAAG (ANP). —De Nederland
se Organisatie Voor Internationale Ont
wikkelingssamenwerking (Novib). het
Unesco Centrum Nederland en het Ne
derlands Comité Unicef zullen hun tra
ditionele najaarsaktie dit jaar richten op
de door hongersnood geteisterde Afri
kaanse landen ten zuiden van de Sahara,
de zogenaamde Sahellanden.
De aktie vindt plaats tussen 22 en 29
oktober. Omdat ook andere Europese
landen een dergelijk initiatief zullen ne
men, kreeg de aktie de naam „Euro-
Aktie 1973 SOS Sahel”.
De aktie in Nederland wordt behalve
door Novib, Unesco en Unicef ook ge
steund door Mensen in Nood (de katho
lieke nationale stichting voor bijzondere
noden en vluchtelingenzorg), de SOH
(stichting oekumenische hulp aan kerken
en vluchtelingen) en het Hivos (huma
nistisch instituut voor ontwikkelingssa
menwerking). Soortgelijke hulpverle
ningsorganisaties in Groot-Brittannië,
West-Duitsland, Frankrijk. België. Oos
tenrijk, Italië, Denemarken en Spanje
zullen eveneens steun verlenen.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG. Een progressieve re
gering moet voor de verwezenlijking van
zijn „andere” beleid kunnen steunen op
een brede basis van progressieve kiezers.
Bij de grote verkiezingsenquête van een
aantal politicologen („De Nederlandse
kiezer ’73) is dan ook geprobeerd een
antwoord te vinden op de vraag: wie is
er progressief en wie niet? Dit aspect
van het verkiezingsonderzoek is tot dus
ver nog weinig in de publiciteit geko
men. Ten onrechte, want uit het resul
taat van dit onderdeel van de enquête
zijn interessante (politieke) conclusies te
trekken.
De eerste vraag die echter rijst, is:
hoe kunnen die politicologen bepalen om
welke redenen iemand zich progressief
of conservatief mag noemen: bent u
progressief? De geënquêteerden hadden
dan waarschijnlijk in koor geroepen:
„Natuurlijk zijn we progressief. Er is
toch geen mens die niet vooruitstrevend
wil zijn!” De onderzoekers hebben om
tot hun resultaat te komen twee series
vragen gesteld. Eén in termen van vrij
heid en gelijkheid en één in termen van
veranderingen van het politieke systeem
in Nederland.
Over een week, als de olielanden en
de vertegenwoordigers van de maat
schappijen elkaar weer in Wenen ont
moeten. zal blijken hoe de oliereuzen
daar over denken.
DEN HAAG. (ANP)CH-fractievoor-
zitter Kruisinga zal zonodig minister
president Den Uyl interpelleren over de
uitvoering van een door hem ingediende
en door de Tweede Kamer aangenomen
motie, waarin de regering werd ge
vraagd een zodanig prijs- en inkomens
beleid te voeren dat middenstand en
landbouw niet onevenredig zwaar wor
den getroffen. De motie werd ingediend
en aanvaard bij de algemene politieke
en financiële beschouwingen in de ka
mer.
Volgens de politocologen zijn het
meest progressief in termen van vrijheid
en gelijkheid:
De kiezers die vinden dat de werk-
Een gering deel van de ruwe olie valt
niet onder de OPEC-akkoorden inzake
prijzen en leveranties en wordt op de
vrije markt verkocht.
De prijzen die de laatste tijd op deze
markt voor ruwe olie werden betaald,
lagen bijna tweemaal zo hoog als de
prijzen die de olielanden voor hun pro-
dukt kregen op basis van het laatste
prijsakkoord dat door de OPEC met de
oliemaatschappijen was afgesloten. De
Perzische-Golfstaten hebben hun prijzen
nu dus eenzijdig aangepast aan de situa
tie op de vrije markt.
Als de oliemaatschappijen (al dan niet
gesteund door de regeringen van de
Westelijke landen) deze beslissing van de
Perzische-Golfstaten „slikken” dan bete
kent dat, dat de prijzen voor ruwe olie
in het vervolg volkomen afhankelijk
zijn van de traditionele wet van vraag
en aanbod, en dat de olielanden dus ook
in het vervolg eenzijdig die verhouding
in hun prijzen gaan uitdrukken.
Dat is des te belangrijke omdat de
olielanden gemakkelijk het vraag-aan-
bodmechanisme kunnen beïnvloeden
door de produktie van ruwe olie te
verminderen of althans langzamer uit te
breiden dan de onstuitbaar toenemende
vraag naar deze grondstof in de geïn
dustrialiseerde wereld.
Doordat een aantal Arabische olielan
den maar direct de daad bij het woord
heeft gevoegd met hun besluit de olie-
produktie maandelijks met vijf procent
te verminderen zolang geen „bevredigen
de” oplossing wordt gevonden voor het
probleem van de „Israëlische agressie”,
laten ze het nu aankomen op een
krachtmeting met het Westen en Japan,
dat als grootste importeur van ruwe olie
uit het Midden-Oosten het meest door
de prijsverhogingen wordt getroffen.
Het is nog niet duidelijk hoe vooral
Amerika, als Israëls grote bondgenoot,
op deze politieke chantage zal reageren.
De grote Europese landen, die veel meer
dan Amerika afhankelijk zijn van de
Arabische olie, 'hebben zich vanaf het
uitbreken van de vierde Israëlisch-Ara-
bische oorlog, al bij voorbaat zeer voor
zichtig opgesteld om de Arabieren niet
voor het hoofd te stoten.
AMSTERDAM (ANP). Het ge
rechtshof in Amsterdam heeft de bezwa
ren van inwoners van Purmerend tegen
de bouw van een flat aan de Suze
Groenewegstraat in die gemeente afge
wezen. De bewoners waren in beroep
gegaan van twee kort gedingen tegen
zowel de gemeente Purmerend als de
bouwer, Proned in Amsterdam.
Het meest progressief in termen
van veranderingen in het politieke sys
teem van Nederland zijn volgens de
onderzoekers de kiezers, die het eens
zijn met de beweringen:
De minister-president moet recht
streeks door de kiezers worden ge
kozen;
Kamerleden dienen per district ge
kozen te worden;
DEN HAAG (ANP) „Kent de minister
het bestaan van kasbiljetten aan toonder,
waarbij de rentevergoeding op basis van
samengestelde interest bij aankoop op
het nominale bedrag in mindering wordt
gebracht.”
Dit vraagt het Tweede-Kamerlid Dol
man (PvdA) aan de minister van Finan
ciën.
Dolman wil voorts weten of deze
vorm van ontgaan van inkomstenbelas
ting over rente betrokken wordt bij de
ondernomen studie over vermogens
winstbelasting.
DEN HAAG. —Met spanning wordt
uitgekeken naar het oktobercijfer van
de index der gezinsconsumptie, dat in de
eerste helft van november bekend
wordt, zo merkt het Verbond van Ne
derlandse Ondernemingen in zijn blad
„Onderneming” op.
De stijging van het indexcijfer in
oktober ten opzichte van dat in april zal
immers voor driekwart van de collectie
ve arbeidsovereenkomsten de omvang
van prijscompensatie begin 1974 bepalen
en daarmee een deel van de loonkosten
stijging in dat jaar.
Het maken van prognoses over de
ontwikkeling van het prijsindexcijfer
van maand op maand is uitermate spe
culatief, zo merkt' het verbond onder
meer op. Met enig voorbehoud kunnen
over de vermoedelijke ontwikkeling van
oktober ten opzichte van september toch
wel enige opmerkingen worden gemaakt.
Bij een stijgingspercentage op jaarba
sis van zeven a acht percent, zou nor
maal gerekend mogen worden op een
stijging van het oktobercijfer met circa
één percent. Voor een niet onbelangrijk
deel moet dit in verband worden ge
bracht met de volledige overgang van
het zomer- naar het wintertextielpakket,
verhoging van een aantal tarieven in de
sector medische verzorging. Soms, zoals
vorig jaar, kunnen belangrijke stijgingen
van land- en tuinbouwprodukten optre
den. Daarnaast treden nog verschillende
andere prijsstijgingen op.
Het minst progressief, ofwel conserva
tief, zijn de kiezers die het met deze
beweringen helemaal niet eens zijn.
Tweederde van de kiezers (63 pet)
blijkt hier progressief. Er mankeert dus
nogal wat aan ons politieke systeem.
Kiezers van de progressieve partijen zijn
op dit punt veel progressiever dan die
van de christelijke partijen. Van de
PvdA-kiezers is 79 percent progressief of
matig progressief, van de PPR-kiezers 85
percent en van de D’66-kiezers 75 per
cent. Bij de christelijke partijen is al
leen de KVP-aanhang in meerderheid
voor veranderingen in het politieke sys
teem; 53 percent. Bij de ARP is 44
percent hier voor en bij de CHU slechts
37 percent. Opmerkelijk is, dat de WD-
kiezers in meerderheid progressief zijn:
51 percent wil veranderingen. Bij DS’70-
kiezers is de meerderheid conservatief.
56 percent wil geen veranderingen.
Bij de niet-stemmers blijkt een groot
percentage progressieven of matig pro-
gressieven te zitten: 63 percent. Er moet
dus heel wat aan ons politieke systeem
veranderen, willen zij weer naar de
stembus gaan.
identiteit vooral is gelegen in machts
denken. Het NKV is naar zijn opvatting
een vakcentrale met een vrij sterk dua
lisme tussen de opvattingen van NW en
CNV, waardoor in NKV-kring soms vrij
scherpe tegenstellingen zichtbaar zijn.
„Voor beide vakcentrales geldt, dat ze
veelal vrij scherp omlijnde opvattingen
hebben en die vaak stevig beargumente
ren. Voor beide vakcentrales geldt he
laas ook dat-zij soms de gevangenen zijn
van eigen identiteit en daardoor wel
eens te veel in zwartwit-schema denken
en handelen”, aldus voorzitter Dassel.
den door de inwoners van de ge
meente;
Over sommige, voor ons land belang
rijke beslissingen moet door de
kiezers zelf worden gestemd; het
zogenoemde referendum.
Achtereenvolgende ministers
staatssecretarissen hebben veel van
problemen voor zich uitgeschoven en tot
op heden geen beleidsplan op tafel ge
legd dat voor de toekomst een helder
doel stelt en dat alle maatregelen daar
op richt, zei hij.
Inmiddels is de commissie-Reinoud
ingesteld. Die moet binnen drie maanden
„even” tot de conclusie komen hoe bin-
,nen NS het beslag op de rijksbegroting
kan worden verminderd. Maar de heer
Dassel vindt dat de minister toch beter
moet weten dan wie ook, „dat de finan
ciële gevolgen van een uitblijvend en
falend beleid niet in de uitvoering kun
nen worden gecorrigeerd of opgevan
gen.” Hij meent dan ook, dat de com
missie-Reinoud er niet had moeten ko
men.
Zijn standpunt is tegengesteld aan de
aanbeveling van het bureau Bosboom en
Hegener, dat de drie vakcentrales in een
rapport adviseert een federatie te stich
ten in één gebouw en met één staf.
Dassel betoogde, dat de ACBV zijn soli
dariteit naar het CNV niet wil verabso
luteren en daardoor de samenwerking
met de vervoersbonden frustreren. Om
gekeerd wil hij echter de vervoersbon
den er van weerhouden „hun samenwer
king met ons te verabsoluteren, omdat
dat moet leiden tot ongewenst afstand
nemen van het CNV”.
GRONINGEN (ANP). De industrie
bonden van NVV, NKV en CNV willen
in de volgende campagne een vrije za
terdag in de aardappelmeelindustrie. Bij
de Avebe aardappelmeelfabrieken
toonde men zich verrast over dit voor
stel.
De Avebe, die zich nog intern zal
beraden, wil de wekelijkse 126 produk-
tie-uren handhaven om het machinepark
zo rationeel mogelijk te gebruiken.
De industriebonden stellen dat de di
recties het aantal produktieuren niet op
weekbasis, maar over het gehele jaar
moet bekijken.
Hun antwoord zal bepaald worden
door de wijze waarop de regeringen van
de landen van West-Europa, Amerika en
Japan zich opstellen tegenover het be
sluit van de Perzische-Golfstaten.
De Perzische-Golfstaten konden dit
besluit met voorbijgaan aan de olie
maatschappijen nemen als gevolg van de
ingrijpende wijziging die zich de laatste
jaren op de wereldoliemakrt heeft voor
gedaan. De OPEC is mede opgericht om
de landen die lid van de organisatie
werden, een bepaald aandeel tegen vaste
prijzen te garanderen in de totale be
hoefte aan olie in de wereld. Nog maar
enkele jaren geleden kon er gemakkelijk
meer olie worden geproduceerd dan er
vooral in de geïndustrialiseerde landen
nodig was.
Nu is komen vast te staan dat Ameri
ka, West-Europa en Japan nog zeker
twintig jaar voor hun steeds stijgende
energiebehoefte afhankelijk zijn van de
olielanden in het Midden-Oosten. ver
kregen deze landen min of meer een
monopoliepositie. Het verbruik van olie
nam bovendien zoveel sneller toe dan de
produktie van ruwe olie dat er de laat
ste tijd vrijwel een situatie van even
wicht was ontstaan.
nemers te weinig te zeggen hebben
in de bedrijven waar zij werken;
Er te weinig gelijkheid van kansen
is voor iedereen om door te leren
en een baan te krijgen waar hij
geschikt voor is;
Er te weinig demonstratievrijheid is;
Er te weinig vrijheid is voor de
jeugd om te doen wat zij wil.
Het antwoord op de vraag progressief
óf conservatief is dus alleen gevonden
door de meningen van de geënquêteer
den over deze onderwerpen. Zo noemt
men het minst progressief, ofwel conser
vatief, kiezers die vinden dat op ge
noemde punten zowel te veel vrijheid
als te veel gelijkheid is. Een opmerking:
men kan op deze punten progressief zijn
en op andere, niet bij het onderzoek
betrokken punten, conservatief. In zo
verre is het onderzoek niet waterdicht.
Het resultaat is: bijna de helft van de
kiezers, 47 percent, is progressief of
matig progressief. Conservatief of matig
conservatief is 53 percent. Kiezers van
de progressieve partijen (PvdA. PPR.
D’66) zijn progressiever dan die van de
christelijke partijen. Bij de PvdA is 66
percent progressief of matig progressief,
bij de PPR 74 percent en bij D’66 zelfs
85 percent. De kiezers van de KVP zijn
progressiever dan die van de ARP en de
CHU: KVP 46 percent progressief of
matig progressief. ARP 27 percent, CHU
26 percent. ARP en CHU bestaan dus,
Bouwweerberichten. Van 1 april 1974
kunnen de speciale weerberichten
voor de bouwvakken weer telefonisch
worden beluisterd, deelt het ministerie
van Volkshuisvesting en Ruimtelijke
Ordening mee. In het afgelopen win
terseizoen werd dit weerbericht
218.100 maal aangevraagd. Dit is ge
middeld bijna 1700 maal per dag.
Voor deze telefonische weerberichten
is het land in vier rayons verdeeld.
Veneta dividend. Veneta heeft, door in
cidenteel tegenwerkende factoren in
het boekjaar 1972-1973, een nagenoeg
gelijke omzet behaald als in het vori
ge boekjaar. Doordat tevens eenmalige
kosten het resultaat nadelig hebben
beïnvloed, is het exploitatieresultaat
circa 9 pet lager dan vorig jaar.
Voorgesteld wordt een onveranderd
dividend ad 2,80 uit te keren en
320.000 (v.j. 370 000) aan de reserve
toe te voegen, zo heeft het bedrijf
meegedeeld.
PUTTEN (ANP). De algemene
Christelijke Bond van Vervoerspersoneel
maakt zich grote zorgen over de Neder
landse Spoorwegen en de centrafe plaats
die dit bedrijf inneemt in het gehele
systeem van nationaal openbaar vervoer.
Er is te lang en teveel alleen maar
gedacht en te weinig gedaan aan een
integraal verkeers- en vervoersbeleid,
aldus de voorzitter van de ACBV, de
heer J. J. Dassel, vandaag op de algeme
ne ledenvergadering van zijn bond
Putten.
De ACBV zou vandaag een besluit
nemen over het deelnemen aan een
federatie. „Wij willen actief proberen tot
afspraken te komen met alle vervoers
bonden over een vorm van federatieve
samenwerking, die enerzijds past in onze
opstelling en die anderzijds natuurlijk
ook moet passen in de keuze die deze
bonden al hebben gemaakt”, aldus Das
sel.
Hij deelde mee dat de ACVB niet
alleen geen gezamenlijke huisvesting en
apparatuur wil, maar dat ook niet zou
kunnen omdat in CNV-verband op het
ogenblik concrete pogingen worden on
dernomen tot gezamenlijke aanpak van
„onze administratieve apparatuur en wat
daarmee samenhangt” te komen, met als
doelstelling een sterk CNV.
De ACBV-voorzitter karakteriseerde
het NVV als een organisatie, waarvan de
STRAATSBURG (ANP) Het Euro
pese parlement heeft de omstandigheid,
dat het advies moest uitbrengen over het
handelsverdrag dat de E.E.G. met Noor
wegen heeft gesloten, aangegrepen om
nogmaals te vragen in staat te worden
gesteld zijn oordeel te vellen over over
eenkomsten die een nadelige invloed
kunnen hebben op de eigen inkomsten
van de gemeenschap (b.v. op de op
brengst van het gemeenschappelijk dou
anetarief).
Het parlement wordt, volgens de zgn.
Luns-procedure, gehoord over associatie-
akkoorden, maar het heeft niet de be
voegdheid handelsakkoorden te bekrach
tigen. Het vroeg de Europese Commis
sie, het „dagelijks bestuur” van de ge
meenschap, voor het einde van dit jaar
de ministerraad voorstellen te doen over
de deelneming van het Parlement aan
de ratificatie.
Het verdrag met Noorwegen komt in
grote lijnen overeen met de akkoorden
die de gemeenschap heeft gesloten met
de landen van de Europese Vrijhandels
zone die van het begin af aan niet tot de
gemeenschap wilden toetreden. (In
Noorwegen sprak een meerderheid zich
in een volksstemming tegen lidmaat
schap uit).
De douanerechten zullen m vijf fasen,
waarvan de eerste op 1 juli is begonnen,
en eindigend op 1 juli 1977, worden
afgeschaft.
Voor Noorwegen zijn
voorzieningen getroffen voor
„Grote god, dat ontbreekt er nog maar
T
