Afzettingsprocedure na vrijgave bandjes onzeker
VI
Franse politie
doet inval bij
Lip-stakers
IN REGEN
Vliegtuig in
Boze minister neemt
zee gestort
het op voor politie
DEN HAAG REAGEERT KALM
OP BOYCOT OLIELANDEN
Wet chemische afvalstoffen klaar
tl ihn
PRESIDENT
HHH
Ki
nii
.1
14
lbo
Ook Arabische emiraten staken hun uitvoer
MINISTER VORRINK DIENT ONTWERP IN BIJ TWEEDE KAMER
niet terecht”
OKTOBER
1973
2
Vakbonden woedend
Te ver
Irritant
Verruimd
WF.ERRAPPORTEN
Kosten
Ongeveer 1500
Petersen
Afleidingsmanoeuvre
Rio de Janeiro
W
s
Nixon haalt toch bakzeil
60
(Van onze parlementsredactie)
een
ven
De bekendmaking van Nixons beslis
sing kwam kort nadat de afgetreden
minister van Justitie Elliott Richardson
een persconferentie hield om zijn beslis
sing nader toe te lichten. Hij werd met
een langdurige staande ovatie van zijn
voormalige medewerkers op het ministe
rie begroet. Richardson, die voor zijn
persconferentie begon een gesprek van
een half uur had gehad met Nixon,
vermeed kritiek op hem, prees de doel
stellingen van diens regering, maar zei
wel dat hij moeilijkheden verwachtte
voor Henry Petersen, het hoofd van de
afdeling strafzaken van het ministerie
Terwijl advocaat Wright Nixons laat
ste manoeuvre aan de rechter bekend
maakte, waren leden van het Huis van
Afgevaardigden bezig om acht resoluties
In te dienen om de afzettingsprocedure
(impeachment) tegen Nixon op gang te
brengen. Een onderzoek toonde aan dat
op dat ogenblik 67 van de 225 leden van
het Huis Nixons afzetting voorstonden.
23
22
uur
uur
Nadat de eerste schok over Nixons
beslissing was geluwd, bleek een aantal
leden van het Huis van Afgevaardigden
vast te houden aan zijn overtuiging dat
een impeachment niettemin op gang ge
bracht diende te worden. Zij voerden
daarvoor andere voorbeelden aan waar
bij Nixon in strijd had gehandeld met
de wil van het Congres en met de wet
zelf, zoals Nixons geheime bombarde
menten op Cambodja, terwijl het Con
gres een wet had aangenomen die hem
dat verbood.
Zowel het bedrijf dat chemische
stoffen afgeeft als het bedrijf dat
deze in ontvangst neemt, moet de
minister hiervan melding doen. De
Van de 68 miljoen ton olie die Neder
land in 1972 importeerde, kwam 50 mil
joen ton uit het Midden-Oosten, name-
„Nederland is niet voor Israel, maar
tegen oorlog”. Dit staat in een regerings
verklaring die gisteravond is uitgegeven
naar aanleiding van het conflict in het
Midden-Oosten en naar aanleiding van
„misverstanden” over het standpunt van
de Nederlandse regering inzake een poli
tieke oplossing van het conflict.
De recente resolutie van de Veilig
heidsraad heeft de volledige steun van
de Nederlandse regering, aldus de ver
klaring.
Uit een onderzoek van de Stichting
Verwijdering Afvalstoffen is gebleken
dat er ongeveer 1500 chemische stof
fen zijn die moeten worden aange
merkt als moeilijk verwerkbaar en
milieuhygiënisch gevaarlijk. De mi
nister zal nog een lijst samenstellen
van stoffen die volgens haar onder de
wet dienen te vallen.
In het wetsvoorstel worden tevens de
mogelijkheden tot voorlopige hechtenis
De politie heeft gisteren twee man
nen gearresteerd, die volgens diezelf
de politie vermoedelijk onder invloed
van drank in een overmoedige bui in
het Drentse Smilde een bus kaapten en
daarmee naar Amsterdam wilden. Van
de vier passagiers mocht een dame in de
buurt van Diever uitstappen. Zij waar
schuwde de politie, die de „kapers” ar
resteerde toen de bus in Staphorst moest
tanken.
AP
bevel
D. I
mant
hij o
Vred
onve
Hi.
wens
kana
van
appa
comr
hij
doen
mini
beru
Ge
okto'
WOO)
der
gezo
bezo
de 1
land
De
lotte
de s
OpVc
radii
13
11
13
23
22
7
21
2
15
20
4
10
8
25
ver.
w.st.
verand.
o
wnw
zw
0
o
o
o
o
12
0
0
0
0
0
9
1
0
1
0.1
o
De Verenigde Arabische emiraten be
sloten gisteravond laat in Aboe Dhabi
dezelfde maatregel te zullen nemen ten
aanzien van alle andere landen „die
eenzelfde houding aannemen als de Ver
enigde Staten en Nederland”. Aboe Dha
bi behoort niet tot de grootste leveran
ciers van ruwe olie naar Nederland.
ono
nw
zzw
zzw
nno
nno
wst.
ono
wzw
nnw
nno
nw
ono
wzw
ono
zo
s.st
n
wst.
wnw
wst.
nnw
nnw
w.st.
no
w.st.
wzw
n
ono
w.st
no
w.st.
w
(Van onze redacteur in Washington)
WASHINGTON President Nixon heeft te elfder ure bakzeil gehaald
en besloten de omstreden geluidsbanden „binnen enkele dagen” ten dienste
te stellen van rechter John Sirica. Zijn compromisvoorstel, waarbij senator
John Stennis naar de banden zou luisteren, heeft hij laten vallen. Nixons
advocaat, Charles Wright, zei dat de beslissing genomen was omdat uit
de reacties op de gebeurtenissen van het afgelopen weekeinde duidelijk
was geworden dat het compromis een grondwettelijke crisis niet kon voor
komen.
4
2
1
2
2
3
4
2
9
3
6
15
9
—2
9
4
7
1
—9
2
3
14
5
4
3
4
14
5
4
10
—5
2
7
6
3
5
15
10
20
13
BESANCON (AFP). Politie-agenten
hebben gisteren een gebouw in Besan-
con, waar de stakende arbeiders van de
Franse horloge-fabriek Lip hun hoofd,
kwartier hebben ingericht, omsingeld. Bij
een huiszoeking werd 20.000 franc
(12.000 gulden) in beslag genomen. Het
geld was afkomstig van de verkoop van
horloges die de arbeiders maakten tij
dens de bezetting van de Lip-fabriek in
juli en augustus. Het werd gebruikt om
de lonen door te betalen.
PvdA-fractievoorzitter in de Tweede
Kamer drs. Van Thijn heeft zich giste
ren in Den Haag gekeerd tegen de druk,
die de KVP op het kabinet uitoefent om
ir.' Mathot te accepteren als minister van
Landbouw (als opvolger van de heer
Brouwer). Over D’66 en de uitslag van
de Zaanstadverkiezingen zei hij dat die
partij in de strijd om de democratisering
van de samenleving haar partij moet
blijven meeblazen.
De vakcentrales CFDT en CGT zijn
woedend over de politie-inval. CFDT
waarschuwt in een telegram aan pre
mier Messmer dat een nieuw politie,
optreden tegen de arbeiders van Lip zal
leiden tot .solidair verzet van alle arbei-
ders’.
Aan de vooravond van de bijeen
komst van het „NAVO-parlement” heeft
de Portugese regering opnieuw Neder
landse Kamerleden uitgenodigd voor be
zoeken aan de Portugese koloniën in
Afrika. Het doel van deze uitnodiging is
kennelijk te voorkomen dat de Assem
blee, die morgen in Ankara bijeenkomt,
gehoor geeft aan het voorstel van de
voorzitter van de Nederlandse Tweede-
Kamercommissie voor Buitenlandse Za
ken, Piet Dankert, een onderzoek in te
stellen naar wreedheden in Mozambique.
Dankert is tevens rapporteur van de
politieke commissie van de Assemblee.
De Nederlandse delegatie zou vooralsnog
niet zonder meer afwijzend staan tegen
over het Portugese voorstel, maar men
zou wel vooraf de zekerheid willen heb
ben dat men zich volkomen vrij kan
bewegen.
van Justitie, die de taak heeft gekregen
het werk van Cox voort te zetten.
In Washington circuleren al enige da
gen geruchten dat ook Petersen zijn
ontslag zou indienen, maar deze kunnen
nu wellicht door het vrijgeven van de
geluidsbanden achterhaald zijn.
In ieder geval was het wenselijk, zei
Richardson, dat er een nieuwe speciale
aanklager werd aangesteld en dat deze,
voordat hij met zijn taak begon, met het
Witte Huis zou onderhandelen om een
nieuw conflict te voorkomen.
De kosten van de uitvoering van
deze wet (controle, registratie) zullen
betaald worden door de verwerkers
van de afvalstoffen, die deze heffing
mogen doorberekenen aan degenen
bij wie de afvalstoffen vrijkomen.
Een deel van de heffingen zal ge
bruikt worden voor het onderzoek
naar betere verwerkingsmethoden.
Onder chemische afvalstoffen, die
de minister onder controle wil hou-
Weer in binnen- en
buitenland
Naar de mening van velen is ook de
Watergate-affaire echter al te ver ge
gaan om het einde van de Nixon-rege-
ring te voorkomen. In dit verband wordt
gewezen op de dagvaardigingen die
straks uitgevaardigd zullen worden te
gen Nixons voormalige naaste medewer
kers, op het Agnew-schandaal, op het-
proces tegen twee van zijn voormalige
ministers in New York, op het ontslag
van Cox en het aftreden van een minis
ter van Justitie.
In deze kringen is het gevoel ontstaan
dat het aftreden of afzetten van Nixon
onontkoombaar is, wil in de Verenigde
Staten de rust en een gevoel van stabili
teit terugkeren. Maar het Amerikaanse
regeringssysteem blijkt op merkwaardige
wijze zeer vertraagd te reageren op de
wil van het volk. Het Congres, een
lichaam van politici, is uiterst aarzelend
gebleken om over zelfs maar de proce
dure voor een afzetting te praten.
Volgens gegevens van staatssecreta
ris Polak van Binnenlandse Zaken heb
ben van de 845 Nederlandse gemeenten
243 een tekort op de begroting voor ’73.
Het totale tekort bedraagt 447.436.000
gulden. De vier grote steden nemen
hiervan samen 307.354.000 gulden voor
hun rekening.
Het is dan ook te verwachten dat er
nog meer opzienbarende onthullingen
over deze geteisterde regering moeten
komen, om het Congres in daadwerkelij
ke beweging te brengen.
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Belde
Eindhoven
Den Helder
Lucht. Rtd.
Twente
Vlissingen
Z -Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
München
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Stockholm
Wenen
Zurich
Casa Blanca
Istanboel
Las Palmas
Tunis
Verder heeft de president met het
prijsgeven van de geluidsbanden de
kwestie omzeild die Cox weigerde te
accepteren, want Nixon verbood Cox
andere banden, documenten, en memo
randa op te vragen. Dit verbod geldt nu
voor het ministerie van Justitie. Het is
dan ook zeer waarschijnlijk dat de ge
luidsbanden van het begin af aan een
afleidingsmanoeuvre zijn geweest, om de
aandacht af te leiden van andere com
promitterende bewijsstukken in het Wit
te Huis.
Indien dit wetsontwerp in werking
treedt, zullen de bestaande wettelijke
regelingen, zoals de Hinderwet, de
wet inzake luchtverontreiniging enzo
voorts, die rechtstreeks zijn gericht
op de bescherming van het milieu
door het tegengaan van gevaar, scha
de en hinder, onverminderd van toe
passing blijven op het verwijderen
van chemische afvalstoffen en afge
werkte olie.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. Minister Vorrink
van Volksgezondheid en Milieuhygië
ne heeft bij de Tweede Kamer een
wetsontwerp ingediend, dat verbiedt
chemische afvalstoffen of afgewerkte
olie op of in de bodem te brengen.
Volgens het wetsontwerp mogen che
mische afvalstoffen en afgewerkte
olie in de toekomst slechts korte tijd
opgeslagen blijven. De verwerking
van chemisch afval zal volgens de
minister moeten geschieden door par
ticuliere bedrijven, die daarvoor een
vergunning hebben gekregen.
meldingsplicht geldt ook ten aanzien
van het afgeven en in ontvangst ne
men van afgewerkte oliën. Dit sys
teem maakt het volgens mevrouw
Vorrink mogelijk de afvalstoffen
voortdurend op hun weg te volgen.
Uit beslissingen van de leidende De
mocraten in het Huis van Afgevaardig-
der was eerder in de morgen echter al
gebleken dat pogingen in het werk wer
den gesteld om de impeachment-proce
dure zo lang mogelijk uit te stellen.
Nixons beslissing om de banden af te
staan, heeft in ieder geval nog meer
wind uit de zeilen genomen van de
beweging om hem te onttronen. Afge
vaardigde Thomas O’Neil, een van d e
Democratische leiders in het Huis, zei
dat er geen twijfel aan was dat Nixons
besluit de kansen op een „impeachment”
heeft afgeremd.
Nixon heeft er klaarblijkelijk op ge
gokt dat het sentiment tegen hem voor
namelijk gericht was op het feit dat hij
in strijd met een uitspraak van het hof
van beroep weigerde de banden in zijn
geheel te overhandigen. Maar uit alle
uitslagen van opinie-onderzoeken blijkt
dat de Amerikanen het meest gebelgd
zijn over het ontslag van Cox en het
opheffen van diens kantoor. Nixons
nieuwste manoeuvre doet nu bovendien
de vraag rijzen of hij het zo gespeeld
heeft, om alleen maar van Cox af te
kunnen komen.
Verder zijn ook bepalingen opgeno
men die h et mogelijk maken het
ontstaan van zeer gevaarlijk che
misch afval tegen te gaan door het
stellen van voorschriften over het
fabriceren of in de handel brengen
van goederen die dergelijk afval ver
oorzaken.
beperkt en wordt bepaald dat er ambts
halve een raadsman voor iedere ver
dachte beschikbaar wordt gesteld (of hij
dat nu vraagt (of wil) of niet). Met
name de VVD was niet gelukkig met
deze „wel erg vergaande hulpvaardigheid
voor de verdachte”. Men stemde uitein
delijk toch wel in met het wetsontwerp.
De Italiaanse president Leone, de konin
gin en prinses Beatrix gefotografeerd
tijdens hun rit in de regen in een open
calèche gisteren van het Centraal Stati
on naar het paleis op de Dam. De
president en zijn gezelschap arriveerden
eerder op de dag voor een staatsbezoek
dat tot vrijdag zal duren, op de vliegba
sis Ypenburg, vanwaar zij per koninklij
ke trein doorreisden naar Amsterdam.
Daar vond de officiële ontvangst plaats.
Deze eerste dag stonden, behalve de rit
door Amsterdam, een kranslegging op
het monument op de Dam, een bezoek
aan burgemeester Samkalden en een ga
ladiner in het paleis op de Dam op het
programma. Minder officieel was de de
monstratie van een groep Sardiniërs, die
op de Dam protesteerden tegen de socia
le wantoestanden op hun eiland.
1
2
2
0 9
0.5
2
1
1
0
2
2
9
0
03
0
0
2
0
0
12
0
0
lijk 19 miljoen uit Saoedi-Arabië, 13.5
uit Koeweit, 8 uit Iran, 4 uit Quatar en
slechts 2,5 uit Aboe Dhabi. Daarnaast
komt 17 miljoen ton uit Afrika. Van de
totale import van olie heeft Nederland
zelf 25 miljoen ton nodig. De rest wordt
merendeels na verwerking, geëxporteerd
en er wordt ook een aanzienlijk deel
door schepen gebunkerd.
Een verminderde aanvoer in Neder
land behoeft, gezien het feit dat de
import van ruwe olie het binnenlandse
gebruik verre overtreft, niet direct tot
grote moeilijkheden te leiden, al wordt
enigerlei vorm van beperking van het
verbruik waarschijnlijk geacht. Wel zou
een verminderde export van olieproduk-
ten de betalingsbalans een gevoelige
klap kunnen toebrengen (onder andere
aan havengeld voor de tankers).
Volgens het amendement moeten poli
tie en gerechtsdienaren worden verplicht
iedere verdachte erop attent te maken
dat hij het recht heeft niets te zeggen
tijdens het onderzoek naar zijn schuld.
Minister Van Agt deelt de boosheid in
politiekringen over deze wijziging van
het wetsontwerp. Hij zei het amende
ment „niet terecht te vinden” en noemde
„de plotselinge indiening van een wijzi
gingsvoorstel over een zo belangrijke
zaak met zo’n lange voorgeschiedenis
niet een juiste manier van wetgeven”.
De bewindsman werd in zijn mening
gesteund door senatoren van WD en
CHU.
Nixons beslissing heeft verder een
vraag doen rijzen ten aanzien van het in
New York aangespannen proces tegen de
voormalige ministers John Mitchell en
Maurice Stans, omdat de rechter in hun
geval gisteren juist besloten had het
proces tot januari uit te stellen omdat
het Witte Huis weigerde de desbetref
fende banden over de Vesco-affaire te
overhandigen.
den, zijn in hoofdzaak begrepen de
afvalstoffen van de chemische en pe
trochemische industrie, van laborato
ria, van onderzoekinstellingen en van
bedrijven die voor hun procesvoering
of fabricage gebruikmaken van che
micaliën, olieprodukten, lakken en
dompelbaden.
Minister Van Agt kondigde nog aan
dat het scala om vermogensdelicten te
bestraffen, zal worden verruimd en dat
er zeer binnenkort ook een wetsontwerp
komt waarin de administratieve romp
slomp (zoals allerlei transactiemogeltfk-
heden) wordt uitgesneden.
Reddingsploegen hebben tot nu toe
vijf doden en een vrij groot aantal
gewonden aan land gebracht. Circa der
tig mensen worden nog vermist, maar
men vermoedt dat velen van hen op
eigen kracht naar de wal zijn gegaan.
Het water is ter plaatse ondiep.
Aangenomen wordt dat zich in het
wrak van de machine, een Samurai nqg
verscheidene doden bevinden.
De arbeiders hadden de fabriek bezet in
een poging een sluiting met massa-ont-
slag te voorkomen. In augustus werden
ze door de politie uit de fabriek verdre
ven. De onderhandelingen tussen de
vakbonden en een regeringsbemiddelaar
zijn twee weken geleden in een impasse
gestrand.
Later is meegedeeld dat de politie de
oorlogsbuit’ van de lipstakers, waaruit
ze de lonen doorbetalen, niet heeft ge
vonden.
Op het ministerie van Buitenlandse
Zaken bestaat de indruk dat de regerin
gen van Arabische landen het standpunt
van de regering inzake de oorlog in het
Midden-Oosten verwarren met de activi
teit van particuliere organisaties, die bij
voorbeeld vrijwilligers aan werven en
geld inzamelen ten behoeve van Israel.
Ook het misverstand over het Neder
landse aanbod, om een doorgangskamp
voor Russische joodse emigranten in Ne
derland te vestigen als het kamp
Schönau in Ootenrijk eventueel dicht
gaat, speelt mogelijk een rol.
Te zijner tijd de reis van olietan
kers van de Perzische Golf naar West-
Europa neemt een maand in beslag
moet met een verminderde olie-aanvoer
worden gerekend als gevolg van de pro-
duktievermindering door de meeste Ara
bische oliestaten met 10 en door enkele
kleinere Arabisdhe olielanden met 5 per
cent per maand, zolang, aldus de resolu
tie van de Organisatie van Arabische
Olie-Exporterende Landen, „de Israëliërs
zich niet hebben teruggetrokken uit de
bezette gebiedën en de rechten van het
Palestijnse volk zijn hersteld.”
De Eerste Kamer ging wel akkoord
met het wetsontwerp, ook al werd de
door de Tweede Kamer aangebrachte
wijziging op zijn zachtst uitgedrukt door
minister Van Agt „nauwelijks verde
digd” en door VVD en CHU krachtig
bestreden. De minister noemde de ver
plichting om de verdachte vooraf te
kennen te geven dat hij niet hoeft te
antwoorden „een irritante wijze van be
nadering van de Tweede Kamer.”
Overigens stond al lang in de wet, dat
de verdachte dat recht had maar mej.
Goudsmit wilde ook zien dat dit recht
duidelijk ter kennis van verdachte
wordt gebracht en wordt nageleefd.
DEN HAAG. Minister Van Agt
(Justitie) heeft het gisteren in de Eerste
Kamer tijdens de behandeling van het
wetsontwerp tot aanpassing van de
voorlopige hechtenis in krachtige taal
opgenomen voor de politie. Hij noemde
het door de Tweede Kamer geheel on
verwacht aangenomen amendement-
Goudsmit (D’66) op dit wetsontwerp „een
motie van wantrouwen tegen de politie
in ons land.”
Van Agt verweet de Kamer ook laks
heid. Hij kon het amendement nog
steeds niet aanvaarden „vooral niet om
dat de politie zich in het algemeen
keurig gedraagt in ons land. Vergeet ook
niet dat de politie vooral in de grote
steden tot het uiterste gespannen is door
de wassende stroom van criminaliteit”
zei Van Agt.
VOORUITZICHTEN VOOR VRIJDAG:
Rustig en overwegend droog weer. Weinig
verandering in temperatuur.
Aantal uren zon: 0 tot 5. Minimum tempe-'
ratuur: omstreeks normaal. Maximum tempe
ratuur: ongeveer normaal tot 3 graden boven
normaal.
Kans op een droge periode van minstens
12 uur: 95 percent. Kans op een geheel droog
etmaal: 80 percent.
Normale temperaturen tot 27 oktober: mini
mum 5, maximum 12 graden.
RIO DE JANEIRO (DPA). Met
passagiers en een bemanning van vijf is
gisteren een vliegtuig van de Braziliaan
se maatschappij VASP kort na het op
stijgen in Rio de Janeiro in zee gestort.
De Technische Hogeschool Eindho-
heeft een gastdocentschap aangebo
den aan de Chileense professor Enrique
Kirberg, die zich op het ogenblik in
Chili in gevangenschap bevindt.
Prinses Anne van Engeland en haar
verloofde Mark Philips zijn gisteren op
Schiphol aangekomen voor een verblijf
van een paar dagen in ons land. Zij
zullen onder meer deelnemen aan rui*
terwedstrijden, die morgen in Boekelo
beginnen.
DEN HAAG. Het besluit van Koe
weit (na Saoedi-Arabië de grootse oliele-
verancier van Nederland) en van de
Verenigde Arabische emiraten, de uit
voer van ruwe olie naar Nederland di
rect te stoppen, is in regeringskringen in
Den Haag kalm opgevat. „De Nederland
se regering blij’ft de hoop koesteren dat
eventuele misverstanden die ten grond
slag liggen aan het besluit van Koeweit
en de Verenigde Arabische emiraten
zullen worden rechtgezet en de goede
betrekkingen zullen worden voortgezet”,
aldus een woordvoerder van het minis
terie van Buitenlandse Zaken.
13
13
12
13
13
13
13
12
12
12
12
24
19
7
16
12
12
14
—1
7
4
25
Hoog water
Laag water
DONDERDAG 25 OKTOBER
Zon op 7.22 uur onder 17.26 uur
Maan op 6.45 uur onder 16.38 uur
Koeweit, dat vorig jaar 13,5 miljoen
ton ruwe olie aan Nederland leverde
(een vijfde van de totale olie-import van
68 miljoen ton) nam het besluit vanwege
„de vijandigheid van Nederland tegeno
ver de Arabische rechten”, aldus de
Koeweitse minister van staat Abdel Aziz
Hoessein.
mist
mist
mist
mist
mist
mist
regenbui verand.
mist
zw. l?ew.
mist
zw. bew.
zw. bew.
onbew.
mist
mist
1. bew.
regenbui
onbew.
onbew.
sneeuw
1. bew.
onbew.
1. bew.
mist
onbew.
onbew.
zw. bew.
onbew.
geh bew.
h. bew.
geh. bew.
1. bew.
zw. bew.
zw. bew.
zw. bew.
regen
h. bew.
regen
regen
1. bew.
DONDERDAG 25 OKTOBER
2.48 uur en 15.06
10.57 uur en 23.12
1
I
J
V
r
1
8
