STEEDS MEER TURKEN IN 1JMOND ZOEKEN PER ADVERTENTIE PLEEGGEZIN
Brochure met
voorschriften
In Micro perfect
klein-theater
B
Eind vorig jaar
ruim tweehonderd
Turken in IJmond
■p*
1Ê •€-'
t
io--
Bk
ÏJMUTDER COURANT -
OKTOBER
1973
ZATERDAG 27
4
door Ton Kors Jr.
en
Geen cent
Trieste affaire
Geld verdienen
te voorkomen dat
ouders en kinderen van elkaar gescheiden worden
dat Turkse kinderen van het ene naar het andere
baby (meisje.
Vctóvri
pleeggezin gezeuld worden ziet hij wel, maar zijn vol
gens hem niet gemakkelijk te realiseren. Excessen zo
als dit voorjaar in Haarlem aan de dag kwamen, zijn
er naar zijn mening in de IJmond niet of nauwelijks.
Gelijke situatie
„Voor zover wij weten worden hier geen Turkse baby’s
verhandeld of mishandeld. Er zijn hier geen pleeg
gezinnen met acht of tien van die kindjes. Dat soort
gezinnen wil alleen maar geld verdienen. De pro
blemen hier moet je zoeken bij de Turken zelf die
door allerlei omstandigheden hun kinderen moeten
onderbrengen”, is zijn mening.
IJMOND „Mamman kan niet op kind pas, mam
man moet geld verdien”. Dat zegt Mastaja Coskun uit
Velsen-Noord. Hij is een van de vele Turken uit de
IJmond die de laatste tijd steeds meer advertenties
plaatsen waarin pleeggezinnen gevraagd worden voor
Turkse kinderen, dikwijls baby’s. „Dat is een groot
probleem”, vindt directeur Van der Velden van de
Peregrinus Stichting, een instantie die zich in de
IJmond het lot van de buitenlandse werknemers heeft
aangetrokken. Mogelijkheden om
Wie wil verzorging op zïB
nemen van Turkse jongen
13”' mnd. oud? ÏM. Belta-
trixstr. 267. Dm.
Wie v?H Turks kind
verzorgen.- 100 p,m.
'VVïjkeröOgHtr. 84, ValsviW
N,
1‘leeggczin gezocht. voor i
Turks» baby (jongen) W
maaMen. ml,: Meerberg'
plantsoen 11.9, Um,
riirkge baby (meisje
uaanden oud) verzorgen?
iil„ Oennekóp,aan 121». Um
Wh: wil Turks kind
veezorgen, U10 p.m,-;.WE:;
keroogstr. 84, Velsen~l4rd.
Jffi
IHL
"UK:
01,
Turkse gezin doet de baby de deur uit
ein
oor
end
ier-
■uth
0 u.
ens-
reo-
ens-
Teo
■aat-
(Van een onzer verslaggeefsters)
negroep
een
KANTTEKENINGEN
UM
gen
1
H.T.
Hendrina en Günter Hauschild:
„vreselijk als Ismahan weg moet".
en
de
akade
lOSitl»
slsen-
ezoe-
uur:
het
halve
War-
21.15
erop
za-
ur:
Volgens de Peregrinus Stichting
hebben vijf Nederlandse gezinnen die
zich voor plaatsing van efen Turks
kind hadden aangemeld na een voor
lichtend gesprek over alle verplich
tingen zich teruggetrokken.
Karateke en zijn vrouw kunnen op hun
slaapkamertje alleen nog maar naar een
foto van Ismahan kijken.
Toch is de problematiek in de IJmond
vergeleken met die van Haarlem werke-
Over het Micro-theater zelf veroorlo
ven wij ons enkele kanttekeningen te
maken.
19 en
ondag
16.3»
30-
tgd
ie.
ag
de
ag
at,
u.
;uif
.ur:
ur:
as-
straat
n 12-
30 en
n en
J-9415J
Hun commentaar: „Dit theater verge
ten we van ons leven niet meer”. Maar
we mogen aannemen, dat het Micro
theater op een andere wijze onvergefe
lijk- wil 7.iin
ag 1»
ung”,
ïsalon
.,De
,,De
„The
erweg
Frid
tan).
Met medewerking van de Haarlem-
se Raad voor Kinderbescherming is
in de IJmond een brochure verspreid,
zowel in de Turkse als in de Neder
landse taal. In deze brochure staan
de wettelijke voorschriften vermeld
waaraan ouders en pleegouders ge
bonden zijn bij het onderbrengen van
Turkse kinderen.
ig en
m en
Zodra de voorstelling begint, gaan de
buitendeuren dicht. In de pauze moest
er enige tijd worden gezocht naar dege
ne die de sleutel had om iemand, die
dringend weg moest, uit te kunnen la
ten. En dat in een gebouw waar de
brandweer toch al met één oog stijf
dicht rond moet lopen. Een tweede be
zwaar: in het park hebben lange tijd
twee dames met toegangskaartjes in hun
hand rondgelopen. Zij kwamen voor
de eerste maal uit een naburige ge
meente naar het Micro-theater en zij
hadden nergens duidelijk verwijsbordjes
naar de ingang van het Micro-theater
kunnen vinden. De zijdeur van Huize
Scheybeeck, waardoor zij licht zagen
branden, was dicht. Vreemd als zij hier
waren, kwamen zij niet op het idee, dat
er misschien aan de voorkant, boven het
bordes, ook nog een deur zou zijn.
Helemaal onbegrijpelijk is het verhaal
van Mastaja Coskun uit Velsen-Noord
die in de verslaggevers een potentiële
pleegvader ziet. „Het meisje is al in
Alkmaar bij een mamma,” vertelt hij in
gebroken Nederlands. „U bent te laat.”
Ook zijn tweejarig zoontje is onderge
bracht, in Haarlem, en hij vindt dat zijn
vrouw moet werken. Op de vraag waar
om geeft hij geen antwoord. Voor hem
is het duidelijk: „Mamman moet wer
ken.’ ’En op de vraag of het niet beter is
dat zijn vrouw voor de kinderen thuis
blijft, zegt hij: „Kan toch niet, als mam
man thuis blijf zij niet werken, geen
geld verdienen.”
De redenen waarom Turken pleegge
zinnen zoeken kan van velerlei aard
zijn. „De huisvesting is dikwijls benard,"
zegt directeur Van der Velden van de
Peregrinus Stichting uit Beverwijk.
„Sommigen willen veel geld verdienen
en laten hun vrouwen meewerken. Dik
wijls zijn er geen familieleden of bu
ren die kunnen oppassen. Erg vaak is de
vrouw wel verplicht te werken, omdat
het inkomen van de Turkse man niet zo
hoog is. En zeker mag niet vergeten
worden dat deze mensen heel andere
culturele gewoonten hebben.” vindt hjj.
r
u Mn MM
Verschillende voorbijgangers hadden zij
al naar de juiste weg gevraagd. Steeds
werden zij naar het park verwezen,
maar nooit verder. Daardoor kwamen zij
aanmerkelijk te laat. Toen veel later
iemand hen naar de deur boven het
bordes bracht, was deze op slot. Na wat
geklop en geroep en opnieuw zoeken
naar de sleutel konden zij nog net op
tjd binnen worden gelaten voor de
tweede helft van de voorstelling.
g 20
ames
turen
/beek,
an 14
t 21.3®
Prins,
120.
jositie
n der
vertelde dat zijn kindje in het zieken
huis lag en verpleegd werd. Ik ben toen
onmiddellijk naar het Zeeweg Zieken
huis gegaan. De baby lag daar al zeven
weken. Het kind was een paar dagen na
de geboorte opgenomen. Die Turken
kunnen gewoon niet met baby’s omgaan.
Ze zitten er de hele dag mee op schoot
en ze gooien het maar op. Dat kind was
oververmoeid toen het werd opgenomen.
We zijn toen overeengekomen dat ik het
kind als het genezen was, onmiddellijk
mee naar huis zou nemen.
Ook de pleegmoeder van de twee
maanden oude Ismahan vindt de proble
men van Karateke een trieste affaire. In
haar woning aan de IJmuidense Nobel-
straat vertelt Hendrina Hauschild waar
om zij het Turkse kind heeft opgeno
men. „Ik heb al twee zonen, maar ik
wilde altijd graag een meisje. Ik kreeg
miskraam, na miskraam. En toen kwam
ik op het idee een kind te adopteren.
Dat lukte niet zo gemakkelijk”, vertelt
ze, terwijl de baby huilt. Ze loop naar
de kinderwagen, schommelt wat en
komt terug. „Ik las die advertentie en
ben er onmiddellijk op af gegaan.
Twee uur heb ik voor de deur staan
wachten voor Karateke thuis kwam. Hij
Toen het zover was heb ik kleertjes
gebracht en met de eigen moeder ben ik
het gaan ophalen. Ik was zó groos dat
de zuster de baby aan mij gaf en niet
aan de echte moeder.”
Zo is voorgeschreven dat pleegou
ders die een kind beneden de leeftijd
van zes maanden willen opnemen
eerst toestemming aan de Raad voor
Kinderbescherming moeten vragen.
Bij overtreding kan een boete worden
opgelegd van maximaal tweehonderd
gulden of een hechtenis van ten
hoogste drie weken.
lijk gunstig. In Beverwijk, Heemskerk
en Velsen zijn nog geen pleeggezinnen,
waarin-kinderen opgenomen worden van
wege een vermeend financieel voordeel
tje. Dit voorjaar ontstond in Haarlem een
rel door de publicaties van een weekblad
over de handel in Turkse kinderen.
Pleeggezinnen met acht tot tien baby’s
vormden geen uitzondering. In sommige
gevallen was zelfs sprake van verwaar
lozing. De Raad voor Kinderbescherming
greep in minsten één geval in en haalde
een pension vol baby’s leeg. „In de
IJmond hebben we gelukkig nog niet
van dit soort gevallen gehad”, vertelt juf
frouw Huysman van de Haarlemse Raad
voor Kinderbescherming. Van der Vel
den kent ook geen wantoestanden, even
min de Turkse maatschappelijk werker
Ehat Sözer. Toch maken zij zich zorgen
over het feit dat steeds meer Turken in
de IJmond pleeggezinnen zoeken.
Het onderbrengen van een baby bij
een Hollandse familie vinden zij geen
oplossing. Van der Velden wil bij zijn
benadering van de problematiek een
vergelijking trekken met de Nederlandse
gezinnen waar de vrouw ook werkt. „Er
zijn tegenwoordig ontzettend veel moe
ders die overdag een baan hebben, om
welke redenen dan ook. De vraag is wat
er mej de kinderen moet gebeuren. Een
zelfde situatie doet zich bij de Turkse
gastarbeider voor. Om verschillende re
denen zoeken de vrouwen een baan. Ook
deze categorie kampt met moeilijkheden
bij het opvangen van de kinderen.
De lagere school-jeugd redt zich
over het algemeen wel, maar bij de
kleuters, peuters en de baby’s is het niet
gemakkelijk. Het ontbreekt in Nederland
gewoon aan creches voor kinderen die
Volgens een opgave van de Pere
grinus Stichting woonden er in de
IJmond eind vorig jaar 213 Turken,
zowel mannen, vrouwen als kinderen.
Beverwijk telde er 27, Heemskerk 35
en Velsen 151. De behuizing van deze
mensen wordt door de stichting rede
lijk genoemd. Volgens directeur Van
der Velden beschikken de meeste ge
zinnen over een zelfstandige woning.
Sommige echtparen hebben slechts de
beschikking over een gehuurde ka
mer. Alleen in Velsen is sprake van
speciale pensions.
Het bureau huisvesting van Bever
wijk heeft één woningzoekende inge
schreven. „Het betrokken gezin heeft
al een woning, zodat hier geen sprake
is van een noodsituatie. De Turk
wordt net zo behandeld als elke an
dere woningzoekende”, vertelde bu
reauchef Sagel.
Velsen kent 54 Turkse woningzoe
kenden. Volgens de heer Bijl van het
bureau woonruimteverdeling is er bij
deze groep sprake van verschillende
achtergronden. „Er zijn mensen die
op kamers wonen of in een pension.
Ook hebben we Turken die hun ge
zinsleden willen laten overkomen. Ze
worden behandeld als ieder ander.
Deze Turken verschijnen erg vaak
voor onze balie, maar ze gedragen
zich uiterst correct”, aldus de heer
Bijl.
Tenslotte Heemskerk; deze gemeen
te heeft geen Turkse woningzoeken
den ingeschreven.
De show was aangekondigd als een
groot spektakelstuk, maar het was meer
verfijnd theatervakwerk, groot in de
kleine effecten; een expressieve uitbui
ting van absurditeiten, zoals de uitbeel
ding van een naakte tomaat, golfspelen
op drijfzand, een pratende palmboom,
snel en flitsend gebracht, afgewisseld
met wat meer tijd vergende voortreffe
lijke pantomimische parodieën. Een
voortreffelijk programma dus.
Hasan is hier al zes jaar, zijn vrouw
twee jaar korter. Ze willen niet meer
naar Turkije terug. Een huis hebben ze
nog niet gevonden ondanks allerlei po
gingen. Zijn dertien maanden jonge zoon
is al bij een pleeggezin ondergebracht.
Ook de Turkse familie, waarbij hij in
woont kan niet voor zijn dochter zorgen,
want ook daar werkt de vrouw, heel de
dag. Haar drie kinderen gaan allemaal
naar school en spelen na schooltijd op
straat of thuis. Met een onbewogen ge
zicht vertelt hij het erg jammer te
vinden dat zijn twee kinderen niet bij
hem thuis kunnen blijven. „Ik er goed
voor betalen,” mompelt hij tenslotte.
Wanneer iemand bijvoorbeeld zon
der schriftelijke toestemming een
pleegkind opneemt „om geldelijk
voordeel” kan zelfs een boete van
duizend gulden worden opgelegd of
een gevangenisstraf van zes maanden.
Ook moeten pleegouders de burge
meester van hun gemeente binnen
een week mededelen dat een kind is
opgenomen. Wanneer er volgens de
Raad gegronde reden bestaat dat de
belangen van een kind worden ver
waarloosd. kan het worden wegge
haald.
slaapkamertje in een flat. In moeilijk
verstaanbaar Nederlands doet hij zijn
verhaal. Het is onmogelijk dat zijn ne
gentienjarige vrouw, die pas sinds janu
ari in Nederland is, heel de dag met de
baby op dat kamertje blijft zitten. „Dat
is niet goed voor mijn vrouw, dat is niet
goed voor de baby,” vindt hij. De kamer
is te klein voor een bed, een wieg, een
commode, een kast, twee stoelen. „Dan
wordt Hatice gek,” zegt hij.
Voor deze kamer betaalt hij zijn kost
baas, de Turk Yentür, honderdzestig
gulden; dat is tweederde van de totale
flathuur. Ook het gezin Yentür kan niet
op de twee maanden oude baby passen.
De vrouw werkt („Onze huur is zo
hoog,” klaagt Yentür) en de twee kinde
ren gaan naar school. Karateke zoekt al
ruim 21/» jaar naar een huis. „De ge
meente heeft niets voor mij. Elke maand
ga ik er naar toe. Ze kunnen me niet
helpen,” zegt hij triest. Ten einde raad
heeft hij toen maar een advertentie
geplaatst voor een pleeggezin.
—-S-
Een pleeggezin wordt ook gezocht
door Karja Kajan Hasan uit de Bella-
trixstraat. Hij heeft met zijn vrouw
Fadime een kleine kamer, waar geen
plaats is voor zijn tweejarig dochtertje.
Zijn vrouw moet van hem uit werken,
eenvoudig omdat er geld verdiend moet
worden. Ook met behulp van een tolk is
hem niet aan het verstand te brengen
dat het veel beter voor het kind is
wanneer zijn vrouw thuisblijft. „Vrouw
toch geld verdienen,” antwoordt hij
steeds.
BEVERWIJK. De Engelse commu-
The Friends Roadshow heeft
vrijdagavond met een kleine bezetting
voor origineel amusement en pantomi
mische perfektie gezorgd in het goed
bezette Micro-theater.
Dat de moeilijkheden groot zijn wordt
duidelijk bij Sükrü Karateke in de
IJmuidense Dennekoplaan. Samen met
zijn vrouw Hatice woont hij op een
Hendrina Hauschild loopt nog eens
bezorgd naar de wagen, steekt een siga
retje op en vertelt dat ze uit liefde voor
het kind haar deur heeft opengezet.
Geen cent wil ze voor het verzorgen
hebben, zegt ze, hoewel Turken over het
algemeen honderd gulden per maand
geven. „Nee hoor, dat wil ik helemaal
niet, ik kan het best zelf betalen.” Op de
vraag hoe ze het zal vinden als de vader
het kind weer weghaalt, antwoordt ze
even niet en dan met een zucht: „Ik
houd er wel elke dag rekening mee,
maar het zal vreselijk zijn.” Haar man
Gunther Hauschild stemt meewarig in.
Een zelfde reactie geeft mevrouw
Nieuwenhuizen van het Moerbergplant-
soen in IJmuiden. Zij heeft al zes weken
de anderhalf jaar oude Havana Akim in
huis. „Ik zal het vreselijk vinden als
Havana weggaat. Ik beschouw het nu al
als mijn eigen kind.’ Mevrouw Nieu
wenhuizen reageerde op een advertentie
en kwam in contact met een Turkse
man uit Haarlem. Deze vertrouwde haar
Havana toe toen zij hem vertelt had dat
zij graag weer een kind in haar gezin
wilde opnemen. „Ik verveelde me zo.
Mijn eigen kind is al wat groter. Ik
vond Havana onmiddellijk erg lief.”
De vader van Havana geeft elke
maand trouw honderd gulden aan de
familie Nieuwenhuizen en om de veer
tien dagen komt hij zijn dochtertje op
zoeken. „Het vervelende is dat Havana
niets van al dat Turks gebrabbel moet
hebben en eigenlijk vreselijk bang voor
haar vader is,” zegt mevrouw Nieuwen
huizen. Zij is nu op zoek naar een ander
pleeggezin voor het tweelingbroertje van
Havana dat in Haarlem is ondergebracht
en inmiddels voor de zesde keer een
ander pleeggezin heeft meegemaakt.
overdag opgevangen moeten worden. De
peuterspeelplaatsen zijn daar nauwelijks
voor geschikt en centra voor de hele
kleintjes ontbreken. Zeker in de IJmond.
In de grote plaatsen bestaan wel enkele
creches, maar die zijn vóór de meeste
gezinnen onbetaalbaar. Het wordt tijd
dat de overheid op dit gebied met een
stuk wetgeving komt, waardoor het mo
gelijk is gesubsidieerde kindercentra op
te richten. Met zulke centra zijn de
moeilijkheden voor zowel de Nederland
se als Turkse gezinnen voor een groot
deel opgelost,” aldus Van der Velden.
Hij toont zich overigens geen optimist
wat een snelle realisering van dit idee
betreft.
Ehat Sözer is het met hem eens en
vertelt dat hij in zijn contacten met
Turkse gezinnen steeds aandringt op het
bewaren van de familieband. „Dat is
goed voor de vader de moeder maar
natuurlijk ook voor de kinderen. Maar
ja, als een Turkse man en vrouw toch
een pleeggezin zoeken, kan ik niet zeg
gen dat het niet mag. Maar we helpen
in zo’n geval niet met het zoeken van
een gezin, integendeel we dringen er
steeds op aan om met andere gezinnen
een oplossing te zoeken. Bijvoorbeeld dat
aantal gezinnen samenwerkt: één
■■.■„^w4»,,wMwiMHmiHl*M*»,‘*,*ll**,l,*,,ll*|UHinimrT! ’i’
vrouw blijft thuis en let op alle kinde
ren. Daar beginnen sommige Turken nu
eindelijk over te praten.”
Van der Velden vult aan: „In sommi
ge situaties moet echt voor een pleegge
zin worden gezorgd. Als bijvoorbeeld de
moeder in het ziekenhuis wordt opgeno
men en de vader geen hulp kan krijgen
in huis. Op zulke momenten wordt na
tuurlijk door ons geholpen bij het zoe
ken. Maar verder kunnen we niet anders
doen dan de mensen steeds op hun eigen
verantwoordelijkheid te wijzen.”
KB® 8
Ir
I SH:
I
te