Minister Boersma bereidt machtigingswet voor die ingrijpen mogelijk maakt
in Spanje
NOODWET VOOR LONEN EN PRIJZEN
ARP voelt niet voor
defensie-bezuiniging
Wandaden van Turkije
nog niet onderzocht
sw
voor
ru
In
oooEnta
„Verkiezingen”
Kantonrechter geeft f 100.- boete
weren van Surinamers uit café of bar
Kleinere auto
koningin
voor
Gratis kopstuk bij
STARFIGHTER STORT
NEER OP HUIS:
VIJF DODEN
„Voorstel is te schriel gemotiveerd”
WOENSDAG
1 4
NOVEMBER
1 97S
2
WO
Inkomensraad
Overleg
Stagnatie
Uitsluiting
1
(Van onze redactie in Amsterdam)
Begrip
„Evenwichtig”
Sociaal klimaat
Eenmalig
AMSTERDAM Een hotelhouder, een barexploitant en een nacht
clubportier in Amsterdam zijn gisteren door kantonrechter mr. H. C. van
Eek tot 100 boete veroordeeld, omdat ze het discriminatie-artikel uit het
Wetboek van Strafrecht hadden overtreden. Twee portiers werden aan
dezelfde overtreding schuldig bevonden, maar hun werd geen straf op
gelegd.
^Duyvisy 250 gram
zoute pinda’s
of knabbelnoten
10 cent voordeel
'fan ket He4erlonls«'faetkal
,1
(Van onze redacteur in Barcelona)
ADVERTENTIE
(Van onze correspondent)
Xzmvelservice^/
WEERRAPPORTEN
A
Een
1
nw
1
0
12
I
De KVP-fractie vraagt minister Vre-
deling van Defensie een nadere uiteen
zetting over de redenen waarom de be
taling van de verschillende in mindering
regenbui
zw. bew.
half bew.
zw. bew.
6.40
2.23
wzw
n
nnw
w
w
6
18
16
8
12
11
17
15
1
12
13
23
3
8
7
1
14
5
3
9
7
6
6
0
6
uur
uur
12
4
2
0
0
0.1
10
0
0
0.1
0.1
3
0
0
3
1
4
3
0
0
0
Het onderzoek naar de daden van de
Turkse regering werd geruime tijd gele
den ingesteld op initiatief van het Ne
derlandse lid van de Raadgevende Ver
gadering van de Raad van Europa, het
Tweede-Kamerlid Piet Dankert (PvdA),
die na zijn bezoek aan Turkije melding
maakte van martelingen en andere mis
daden tegen de Europese conventie van
de rechten van de mens door de Turkse
regering.
politieke gevangenen menswaardiger te
behandelen. Dit op straffe van uitsluiting
van de Raad van Europa, zoals eerder
Griekenland overkwam.
Mr. Von Meijenfeldt vroeg de kanton
rechter om veroordeling van de hotel-
en bar-eigenaars tot 100 boete en om
schuldigverklaring zonder oplegging van
straf van de portiers. De kantonrechter
week daarvan af waar het de nachtclub
van de Surinamer betrof. Hij meende
dat de portier daar zelfstandig gehan
deld had zonder daartoe strekkende in
structies van »jn baas. Daarom sprak
hij de bar-baas vrij en veroordeelde hij
de portier tot 100 boete.
Dit is dan het voorbeeld van de „orga
nische democratie”, die generaal Fran
co’s regering aan haar onderdanen toe
staat. maar die vette koptitels zijn nogal
misleidend.
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
wnw
nw
wnw
wzw
w
nw
wnw
wzw
wnw
w
10
9
9
9
10
10
10
9
11
10
9
0
6
5
-2
9
3
5
8
-6
9
12
8
-6
6
7
9
12
6
4
6
7
2
7
1
7
0.6
3
Ah
moei
slage
zijn
men,
wel
het
kaan
spel
bescl
nar»
rings
keer
den
W:
staat
noor
zijn,
doeh
snar
spee
den
der
heef
mog
daar
de t
ste
oors
ke i
nam
oorl<
en j
man
reld
enk<
gen
spra
dem
te
vol!
er i
tijd'
laag
D
nan
zeei
den
ein<
hen
ein<
gev
UeE
Mie
op
zod
var
woi
I
net
die
in
de
lee
lat'
MADRID. „Negen miljoen Spaanse
huisvaders en -moeders kiezen vandaag
in vrije en directe v erkiezingen hun
vertegenwoordigers in de gemeenteraden
van meer dan 8000 steden en dorpen”,
zo luidde de doorsnee koptitel die men
gisteren in onverschillig welke Spaanse
krant kon lezen.
Aan die „vrije en directe verkiezin
gen” mogen deelnemen de gezinshoofden
en ongetrouwde vrouwen. Leeftijd en
andere aanduidingen van politieke rijp
heid komen er niet bij te pas.
De geiten en herten in het herten
kamp in Goes zijn ziek door de autoloze
zondag. Veel mensen die anders gaan
rijden, wandelen nu door het herten
kamp. De dieren krijgen daarbij zoveel
te eten dat zij een voedselvergiftiging
hebben opgelopen. De twaalf herten en
zes geiten hebben te veel brood en
daardoor te veel eiwitten binnengekre
gen.
gebrachte bedragen niet gedurende dit
jaar kon plaatsvinden. Geïnformeerd
wordt of het hier een vertraging van de
projecten betreft dan wel een gewijzigde
vorm van financiering voor deze projec
ten.
Over enkele weken zal het kabinet de
Kamer een nota zenden waarin de ge
volgen van de olieboycot voor onze nati
onale economie zullen worden opgesomd.
Hierover zal, zoals reeds de Stichting
van de Arbeid is beloofd, een nader
gesprek tussen regering en bedrijfsleven
plaatsvinden. In deze nota zal het kabi
net tevens beleidsvoornemens opsommen
die dan ook de basis kunnen vormen
voor de maatregelen die de regering via
de machtigingswet zal kunnen nemen.
VOORUITZICHTEN VOOR VRIJDAG:
Onbestendig en vrij koud.
Aantal uren zon: 0 tot 4. Minimum tempe
ratuur: van ongeveer normaal tot 4 graden
boven normaal. Maximum temperatuur: om
streeks normaal.
Kans op een droge periode van ten minste
12 uur: 60 percent. Kans op een geheel droog
etmaal: 30 percent.
Normale temperaturen tot 16 november:
minimum 5, maximum 9 graden.
HANNOVER (DPA). Vijf mensen
zijn gisteren om het leven gekomen toen
een „Starfighter” van de Belgische
luchtmacht in Borweda bij Twistringen
in Nedersaksen op een woonhuis stortte.
Volgens ooggetuigen explodeerde het
toestel in de lucht alvorens het op de al
leenstaande woning stortte. Een twaalf
jaar oude zoon wist zich met een sprong
uit het raam in veiligheid te stellen.
De baas: „Meteen nadat ik de uitzen
ding van AVRO’s Televizier had gezien,
ontbood ik de portier bij mij. De gang
van zaken werd mij helemaal duidelijk.
Natuurlijk, hij had zich vergist. Maar
hij had de mannen niet geweigerd, om-
Amsterdam half bew.
licht bew.
regenbui
regenbui
zw. bew.
Den Helder half bew.
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Z.-Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbrück
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
half bew.
zw. bew.
half bew.
regen
regen
motsneeuw
regen
Kopenhagen half bew.
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
München
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Split
Stockholm
Wenen
Zürich
In een voorlopige standpuntbepaling
van de KVP-fractie in de Tweede Ka
mer wordt van de veronderstelling uit
gegaan dat de voorgestelde vermindering
van de defensie-uitgaven voor 1973 een
eenmalige vermindering is en beslist niet
automatisch verlaging betekent van het
defensie-budget voor de komende jaren.
„Ik heb best begrip voor de moeilijk
heden van de hotel- en bareigenaars.
Natuurlijk mogen zij armoedzaaiers en
herrieschoppers uit hun zaken weren.
Maar de manier waarop zij selecteren,
tart iedere zelfs bescheiden norm van
zorgvuldigheid en is dus kwetsend”.
Staatssecretaris De Goede van Fi
nanciën noemt de ervaringen met de
staatsloterij „nieuwe stijl” zeer gunstig.
Volgens hem voorziet de maandelijkse
trekking van de staatsloterij in een be
hoefte.
Weer tn Mnnan-
buitenland
STRAATSBURG Er bestaat nau
welijks nog kans op dat Turkije gewipt
zal worden uit de Raad van Europa,
waarin 17 Europese landen samenwer
ken op voornamelijk cultureel terrein. De
speciale commissie van onderzoek van
de Raad, die moet nagaan in hoeverre
de Turkse regering in strijd handelt
met de Europese conventie van de rech
ten van de mens, is gisteren in Straats
burg voor de vierde keer vruchteloos
bijeengekomen.
de huidige situatie ongetwijfeld een be
langrijke functie kan vervullen, zo
meent de minister. Boersma zei somber
gestemd te zijn over de economische ge
volgen van de olieboycot hoewel hij
nadrukkelijk ontkende met de aange-
kondigde maatregelen de vakbonden die
nu met het CAO-overleg gaan beginnen
onder druk te zetten.
Met name de Conservatieven en de
Christen-Democraten in de Raad van
Europa en de commissie van onderzoek
proberen nu echter het onderzoek te
frustreren onder leiding van de Duitse
Christen-Democraat Blumenfeld, die be
kend staat als een aartsvijand van Dan
kert. Blumenfeld is voorzitter van het
politieke secretariaat van de Raad van
Europa en daardoor verantwoordelijk
voor de daden van de onderzoekscom
missie.
De vergadering van deze commissie
die voor gistermiddag gepland was, ging
op het laatste moment niet door
hoewel de leden wel naar Straatsburg
waren gekomen omdat de Turkse
afgevaardigde verstek liet gaan en de
Duitser Blumenfeld de voorbereiding
van de benodigde documenten stagneer
de. Op 12 december zal de commissie
van onderzoek in Parijs opnieuw bij
elkaar komen. In de commissie bestaat
door de vele tegenwerking nu echter
nog maar weinig enthousiasme om ver
der te gaan.
De voorgestelde bezuiniging heeft be
trekking op de aanschaf van geleide
wapenfregatten, de aanleg van een nieu
we radarketen langs de nieuwe Rotter
damse Waterweg, op de aanschaffing
van mobiel luchtafweergeschut en op de
vervanging van de „Starfighter”.
Naar het oordeel van de AR-fractie
moet voorkomen worden dat de bezuini
ging van 81 miljoen als een ad-hoc
beslissing, los van het te voeren defen
siebeleid op middellange en lange ter
mijn gaat werken.
Niemand h eeft overigens tot nu toe
precies kunnen uitleggen wat voor taak
of rechten het onbezoldigde Spaanse ge
meenteraadslid heeft. In de praktijk
blijft dat beperkt tot een zeker invloed
op de indeling van straten, bouwrijpe
gronden of parken; alles wat er verder
in een Spaanse gemeente gebeurt, wordt
van bovenaf bekokstoofd.
Sinterklaas heeft geen ontheffing
gekregen om zondag per boot in Hel
mond aan te komen. Voor de boottocht
werd geen toestemming verleend door
de rijksverkeersinspectie. De sint en zijn
gevulg zullen nu „benzineloos” in Hel
mond arriveren.
De directeuren van de gewestelijke
arbeidsbureaus zullen de komende dagen
nadere richtlijnen krijgen om te voorko
men dat er ontslagen vallen door de
olieboycot. Dit om gebruik of misbruik
van de situatie in het Midden-Oosten te
voorkomen, zei de minister.
Vooral op aandringen van Dankert
werd besloten een commissie bewijsma
teriaal te laten verzamelen, om daarmee
de Turkse regering te dwingen haar
bij wijze van spreken de moeilijkheden
al binnenstappen”.
Officier van justitie mr. F. H. von
Meijenfeldt kon zich voorstellen dat de
horeca-exploitanten die voor het hekje
stonden de strafvervolging als onrecht
konden ervaren, „zij vragen zich af of
zij niet het volste recht hebben om zelf
uit te maken wie zij wel en wie zij niet
in hun etablissementen zullen toelaten.
Maar het moet wel binnen de grenzen
van het toelaatbare blijven”.
De douanerecherche heeft gisteren
bij een boerderij in het Zeeuwse ’s Heer-
enhoek (gemeente Borsele) een klandes-
tiene jeneverstokerij ontdekt. De stokerij
had een capaciteit van ongeveer 2000
liter per week. De eigenaar van de
schuur is gearresteerd. Hij zei dat hij de
schuur had verhuurd aan een Belg.
Het bestuur van de jaarbeurs In
Turijn gaat internationale tentoonstel
lingen houden over het milieu. De eerste
milieubeurs zal laten zien hoe de milieu-
situatie op het ogenblik is en hoe de
vooruitzichten op korte en lange termijn
zijn, alles op strikt wetenschappelijke
basis.
DEN HAAG (ANP) De ARP-fractie
in de Tweede Kamer heeft grote bezwa
ren tegen de voorgestelde verlaging met
81 miljoen van de defensie-begroting
voor 1973. De fractie is slechts dan
bereid een bezuiniging te aanvaarden,
mits zij daartoe door goede argumenten
kan worden overtuigd. In een voorlopige
standpuntbepaling zegt de fractie dat zij,
gelet op de „schriele” motivering van
het voorstel, die overtuiging niet heeft.
Het belangrijkste van deze verkiezin
gen is wel dat zelfs de meest door de
wol geverfde aanhangers van het regime
in hun stoutste dromen nog geen negen
miljoen Spanjaarden naar de stembus
zien t rekken. In de laatste gemeente
raadsverkiezingen (1970) was het officiële
gemiddelde (slecht 54 percent van de
stemgerechtigden, terwijl in bepaalde
(geïndustrialiseerde) provincies de 15 per
cent niet haalde.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG Het kabinet heeft van de overgrote meerderheid van de
Tweede Kamer steun gekregen voor de invoering van een noodwet om
lonen, prijzen en overige inkomens aan banden te kunnen leggen als de
economische situatie door de olieboycot uit de hand gaat lopen. Minister
Boersma, die gisteravond aankondigde dat het kabinet voor 1974 eej-
machtigingswet in voorbereiding heeft, koestert echter nog de stille hoop
dat dit dreigen met ingrijpen de werkgevers- en werknemersorganisaties
tot elkaar zal brengen, wat alsnog kan resulteren in een centraal akkoord
voor 1974.
Het voornemen om de defensiebegro
ting 1973 te verlagen heeft niet de steun
van de VVD-fractie, zo blijkt uit de
standpuntbepaling van de liberale partij.
Naar de mening van de fractie is „aller
minst” aangetoond dat de beslissing over
plaatsing van orders uitstel kan lijden of
lagere betalingsverplichtingen zijn ver
eist. De VVD-fractie noemt verder uit
stel van de aanschaf van mobiel lucht
afweergeschut „zeer ongewenst”.
Het discriminatie-artikel bestaat nog
maar tweeëneenhalf jaar. Het verbiedt
dat iemand wordt „achtergesteld” op
grond van zijn huidskleur of anderszins
op grond van zijn ras. Overtreders ervan
worden bedreigd met een maand gevan
genisstraf of 1000 boete.
Het bestaan van het nieuwe artikel
werd Nederland eigenlijk eerst goed dui
delijk toen AVRO’s Televizier Magazine
er vorig jaar een „stunt” mee uithaalde.
Een ploeg van de tv-rubriek ging met
twee Surinamers op kroegentocht door
Amsterdam, in gezelschap van een blank
meisje en het hoofd van de Surinaamse
regeringsvoorlichtingsdienst, Balthus Lo-
chem, die toen juist met premier Sedney
in Nederland was.
Een aantal café’s, bars, nachtclubs
legde het gezelschap geen strobreed in
de weg, maar vier gelegenheden hielden
hun deuren gesloten. Men zou lid moe
ten zijn wat een smoes was en bij
een nachtclub zou het meisje eventueel
nog binnen mogen, maar de haar bege
leidende Surinamers niet
Binnenkort zal het kabinet de Kamer
een nota aanbieden waarin wegen zullen
worden aangegeven voor het voeren van
een integraal inkomensbeleid. In een
brief van de minister aan de organisaties
van vrije beroepsbeoefenaren stelt de
minister voor te komen tot instelling
van een inkomensraad naar analogie van
de Stichting van de Arbeid. Tevens
wordt een krachtig beroep gedaan om de
werkingssfeer van de CAO’s zo ver als
mogelijk uit te breiden. „De beoefenaren
van vrije beroepen behoren niet achteraf
te horen wat er in de Stichting van de
Arbeid over hun is beslist. Zij moeten
volgens democratische regels bij dit
overleg worden betrokken”, aldus de mi
nister. Hij meent dat een grotere open
heid over de inkomens noodzakelijk is
om een daadwerkelijk beleid te kunnen
voeren.
De kwestie van de representativiteit
wil de minister voorlopig overlaten aan
de daarvoor door de Sociaal-Economische
Raad ingestelde studiecommissie. „Hoe
men bijvoorbeeld ook over de Neder
landse Centrale van Hoger Personeel
denkt, deze centrale zal een plaats moe
ten krijgen volgens democratische re
gels”. De minister zei te menen dat ook
de vakbeweging deze organisatie niet
kan wegcijferen ondanks het feit dat in
de vakbonden ook leden met hogere
inkomens zijn georganiseerd.
Koningin Juliana is overgestapt op een
kleinere hofauto. De vorstin wil op deze
wijze bijdragen aan de bezuiniging op
energie. In plaats van een Ford Conti
nental maakt zij nu gebruik van een
Ford Granada. Ztf, maar ook de andere
leden van het koninklijk huis, willen
zich deze beperking opleggen zolang de
energiecrisis duurt. De foto toont de
kleinere auto van de koningin bij aan
komst in Den Haag, waar zij een bijeen
komst bijwoonde van de Vereniging
voor Beroepsonderwijs die 100 jaar be
staat.
ander café: „Wij willen zorgen
voor een zo evenwichtig mogelijk ge
vormd gezelschap binnen, met zo’n 30
tot 50 percent kleurlingen en de rest
blanken. We hebben een vaste kern van
buitenlandse klanten, maar ze mogen
niet de overhand krijgen. Want anders
verlies ik weer andere goede klanten.
We hebben die van de AVRO waar
schijnlijk geweigerd, omdat er die avond
al te veel kleurlingen in de zaak waren.
Vroeger hadden we wel meer buitenlan
ders, maar we geloven dat ons huidige
beleid goed is. Er wordt niet meer
gevochten, gestolen of met pistolen ge
zwaaid”.
In een hotel was een Amerikaanse
neger geweigerd. Aan zijn blanke vrouw
was al een sleutel afgegeven voor een
kamer, maar toen men zag dat zij ge
trouwd was met een neger, werd gemeld
dat de kamer „toch al wel besproken
was” en dat het paar er niet meer
terecht kon. Wat ook beter werd geacht
voor de rust in het hotel en de veilig
heid van het paar. Het hotel zat goed
deels vol met blanke Amerikaanse mili
tairen. En de hotelhouder had uit het
verleden herinneringen aan moeilijkhe
den tussen blanke en zwarte Amerika
nen. De portier-receptionist: „Toen ik
die man de trap op zag komen, zag ik
De portier van de nachtclub: „Ik
meende in twee van de mannen mensen
te herkennen die de avond tevoren bij
ons in de zaak moeilijkheden hadden
gemaakt. Achteraf moet ik bekennen dat
ik me vergist heb. Maar ik sta bij de
deur om publiek te selecteren. Ik mag
alleen mensen binnenlaten die zich rus
tig gedragen en die zich aanpassen aan
de sfeer van de zaak. Maar discrimine
ren doe ik niet; ik zal nooit iemand
weigeren om zijn huidskleur. Trouwens,
dan zou ik er door de baas uitgegooid
zijn. Hij is zelf zwart, hij is zelf een
Surinamer”.
16
windstil 13
zzw
n
nw
w
w
zzo
wzw
uur en
uur en
DONDERDAG 15 NOVEMBER
Hoog water 6.40 uur en 19.02
Laag water 2.23 uur en 14.45
DONDERDAG 15 NOVEMBER
Zon op 8.00 uur onder 16.49 uur
Maan op 22.04 uur onder 12.42 uur
Het KVP-Kamerlid Cornelissen
heeft bezwaar tegen de „vliegende mo
deshow” die een Amsterdamse firma wil
houden. Volgens het Kamerlid past een
dergelijke modeshow slecht in de huidi
ge campagne om het energieverbruik in
ons land te beperken. Cornelissen heeft
over deze zaak vragen gesteld aan mi
nister Westerterp van Verkeer en Wa
terstaat.
Ook Pan American Airways wil op
energie bezuinigen'. De directie heeft be
sloten alle neonreclame van het bedrijf
over de gehele wereld te doven. Verder
wordt in de kantoren de verwarming
een stukje teruggeschakeld.
De betrokken organisaties zullen over
het ontwerp van de machtigingswet wor^
den geraadpleegd. In dit overleg zullen
eventueel te nemen maatregelen alsnog
aan de orde worden gesteld, zoals de
drempel en de vloer in de prijscompen
satie en de arbeidstijdsverkorting door
het teruglopen van de produktie als
gevolg van de olieboycot. Daarnaast zal
in het overleg worden betrokken de
stijging van de contractlonen met 2,5
percent, „als hoogst toelaatbaar percen
tage” en de vertegenwoordiging van het
hoger personeel, „waaraan je door de
organisatiegraad in diverse bedrijven
niet voorbij kan gaan”, aldus de minis
ter.
Het kabinet houdt zich tevens bezig
met het ontslagbeleid en het beleid inza
ke de tjjdelijke werktijdverkorting c.q.
nul-urenregeling, een instrument dat in
dat ze zwart waren, maar omdat hij
dacht da het de herrieschoppers van de
avond tevoren waren”.
Minister Boersma zei gisteren dat toen
de vakbeweging en de werkgevers door
het kabinet na het mislukken van het
overleg werden gehoord, deze regerings
delegatie de opvattingen van de beleids
voornemens had uiteengezet. „Ik heb het
bijzonder betreurd dat de werkgevers
hun voorzitters niet hebben kunnen vol
gen. Zij hebben daarmee waarschijnlijk
een hypotheek gelegd op het sociaal
klimaat op langere termijn”.
De minister zei dat hij er mets meer
voor voelt alsnog een poging te wagen
de partijen om de tafel te brengen. „Als
je een poging waagt, moet er wel een
redelijke kans van slagen in zitten en
dat zie ik in het geheel niet meer.” De
minister vind het ook niet aantrekkelijk
dat de meningsverschillen in de bedrijfs
takken uitgevochten worden.
Minister Boersme hield de Kamer
voor dat de noodwetgeving wel wordt
voorbereid maar dat nog geenszins vast
staat of die wet inderdaad zal worden
gebruikt. Een andere mogelijkheid om te
gaan ingrijpen heeft de regering niet.
Als ik de loonwet op het pakket van
overeenstemming tussen de voorzitter
van vakbeweging en werkgevers zou
toepassen, zou ik misbruik maken van
mijn bevoegdheden”, aldus de minister.
Hij zag dan ook geen enkele kans om nu
al maatregelen in het vooruitzicht te
stellen.
w
n
nno
w
w
w
w
zzw
nnw
ono
nw
onbewolkt windstil 18
licht bew. windstil
licht bew. w
zw. bew. w 9
onbewolkt windstil 15
onbewolkt nw 20
licht bew. windstil 18
geh. bew.
onbewolkt
onbewolkt
regen
geh. bew.
geh. bew.
sneeuw
regenbui
regen
Casablanca onbewolkt
Istanboel zw. bew.
Las Palmas half bew. windstil
Tunis half bew. wzw
