Heildronk
Spel van vergissingen
Koninklijke taart
Joodse Russen naar
W öller sdorf
Minder mensen
voor samengaan
ARP en CHU
door verklaringen van
Klacht tegen
arts gegrond
„Arabieren voelden zich bedreigd
Luns”
„Als Nixon kan vallen, kan de president het ook”
w
.Ar si
■r H
Schönau definitief gesloten
ALGERIJNS BLAD NOEMT REDENEN VOOR OLIEBOYCOT:
NIEUW „PASPOORT”
VOOR KAMPEREN
CHILEENSE VRACHT
GEBOYCOT
pk. TW r
3
WOENSDAG 14 NOVEMBER
1973
Topconferentie
Positie overschreden
COMMENTAAR OP ACTUELE ZAKEN
Nadelen
Veiligheidsdienst
Knaleffect
El
IH iillill
(Van onze redacteur in Istanboel, F. van Hasselt)
ADVERTENTIE
(Van onze redactrice in Wenen)
lek .parfum detoilette
voor haar
(Van onze correspondent)
(Van onze redactie buitenland)
i
i
Aan een afscheidsbanket te zijner er
zei de Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken Kissinger gisteren tegen
de Chinese premier Tsjoe En Lai (rechts):
„De voortgang die wij gemaakt hebben
in onze betrekkingen zal in de komende
jaren voortgezet worden, wat er ook in
de toekomst mag gebeuren en wat voor
regering in Washington er zal zijn”.
Premier Tsjoe beantwoordde de vraag
of hij naar de V.S. zou gaan: „Hoe kan
ik naar de Verenigde Staten reizen zor
lang daar nog een vertegenwoordiger is
van de kliek van Tsjang Kai Sjek?”
Kissinger vertrok vanmorgen naar Ja
pan.
ïng
lel-
icht
oor
rijn
lel-
dit
;erd
i de
igde
jec-
Over Luns zegt het Algerijnse blad El
Moudjahid, dat wordt beschouwd als de
officiële spreekbuis van de Algerijnse
regering verder: „de heer Luns, die ge
durende bijna twintig jaar minister van
Buitenlandse Zaken van Nederland was,
diplomatieke optreden” van de rege
ring en minister Van der Stoel als
een van de oorzaken van de Arabi
sche boycot noemde.
Premier Golda Meir heeft in het Is
raëlische parlement gezegd dat Israel de
be vrij ding van het Egyptische derde le
ger niet zal bevorderen door zich terug
te trekken achter de niet bestaande
linie’s van de 22ste oktober”. Mevrouw
Meir die net was teruggekeerd uit Lon
den maakte een vermoeide indruk. Ze
kreeg hevige kritiek te verduren van de
leider der rechtse Likoed-oppositie Be
gin, die het aftreden eiste van de rege-
ring-Meir, na „het falen tijdens de re
cente oorlog”.
Secretaris-generaal Waldheim heeft
bij Israel geprotesteerd tegen de afbraak
door Israëlische troepen van een VN-
doorlaatpost in Egypte.
ne, die voormalig Europees kampioene
paardrijden is, samen gekomen.
In het beginstadium van hun relatie
reisden ze, wanneer ze naar paarden
rennen gingen mee in de wagens, waar
in ook de paarden werden vervoerd, om
zo publiciteit uit de weg te gaan.
O Volgens de Libanese minister Sol zul
len de Palestijnen aan de komende vre
desconferentie tussen Israel en de Ara
bische staten deelnemen.
WENEN. In plaats van Schönau zal
voor de joodse emigranten uit de Sovjet
unie voortaan een kazerne in Wöllers-
dorf als doorgangskamp ter beschikking
staan. Het Rode Kruis zal de joodse
Russen daar verzorgen alvorens ze na
één of twee dagen per „El Al” naar
Israël doorvliegen. De Jewish Agency zal
voortaan alleen nog het transport orga
niseren.
Ein
de
ime
gen
bus
ite-
iële
de
side
jer-
:in-
den
en
ijp-
op
be-
•ijf
der
ing
sen
no-
wil
een
di-
in
■eft
ni-
7a-
(Van onze correspondent)
Fi
de
tig.
kse
be-
en-
loze
aan
;en-
zeel
[ing
en
en
:re-
toe
aak
ge
tij k
oed
ijpe
der
>rdt
nse
aag
mn
den
m”,
nen
nse
ga-
gn-
oe-
>gal
;ro-
eun
de
rtij.
ler-
>ver
i of
zer-
uit-
:ht-
WJ DAG W DAG
•en
?r-
BS-
•rij
)00
de
hij de
g.
in
ei
ste
?u-
de
tin
ike
DEN HAAG. Steeds minder Neder
landse kiezers zijn voor een samengaan
van AR en CHU in één grote protes
tantse partij. Was in december 1971 nog
65 percent van de diezers voor een
samensmelting, momenteel is nog maar
52 percent voor het verenigen van AR
en CH. In december 1971 was 90 percent
van de ARP- en CHU-stemmers voor
een samengaan. Nu zijn de percentages
73 percent (ARP) en 78 percent (CHU).
ISTANBOEL De recente bloedige gevechten tussen Atheense studenten en po
litie, maar vooral de ceremonie bij het graf van oud-premier George Papandreou
die daaraan voorafging, hebben weer eens de aandacht gevestigd op een merkwaar
dige paradox: Dat de man die vóór de staatsgreep van 1967 inzet was van zoveel
verdeeldheid, na zijn dood in 1968 symbool kon worden van de eenheid onder de
politici van Griekenland.
UTRECHT. Hoewel het kampeer -
paspoort per 1 januari 1974 gedoemd is
te verdwijnen, wordt er sinds kort ge
werkt aan de vormgeving van een docu
ment, dat het zogenoemde proefkampe-
ren en de speciale referenties daaraan
verbonden achterwege Iaat.
De staatshoofden van tien Afrikaanse
landen (voormalige Franse kolonieën)
bijeen in Parijs hebben geëist een stem
in het kapittel te krijgen als over vrede
in het Midden-Oosten wordt onderhan
del.
Wöllersdorf is een dorpje bij Wiener
Neustadt, ongeveer 30 kilometer ten
zuiden van Wenen. De bewuste Baben-
berger-kazeme is inmiddels door het
leger ontruimd en wordt zaterdag aan
het Oostenrijkse Rode Kruis overgedra-
ben. Het oorspronkelijke plan om een
deel van het vluchtelingenkamp Trais-
kirchen voor de Russische joden te ge
bruiken, heeft de regering laten varen
omdat de bewaking daar te grote pro
blemen leverde. Wöllersdorf heeft in de
jaren ’30 een macabere bekendheid ge
kregen doordat er onder Dolfuss-Schuss-
nigg een berucht concentratiekamp voor
socialistische verzetsstrijders was opge
zet.
Het nieuwe transitkamp zal officieel
een „hulpstation” heten. Minister Rösch
Papadopoulos’ positie vertoont nu alle
nadelen van een dictator: het complete
isolement, terwijl anderzijds de dicta
tuur toch weer niet zo groot is dat de
publieke opinie, die zijn terugtreden eist,
zich niet kan laten gelden.
Er wordt naarstig gewerkt aan een
algemene kampeerverordening (uitmon
dend in een kampeerwet) die begin vol
gend jaaT in werking moet treden. Om
de organisatie van kampeerbewijs-uitgif-
te op gang te brengen heeft de ANWB
zich bereid verklaard het secretariaat te
voeren van een in het leven te roepen
Stichting, die wordt samengesteld uit
groeperingen van terrein-exploitanten en
van kampeerdersorganisaties.
Sana
een
De val van junta-vriend Agnew en de
mogelijkheid dat Nixon hetzelfde gaat
overkomen, maakt de conjunctuur nog
ongunstiger voor hem. „Als Nixon kan
vallen, kan Papadopoulos het ook”, kan
men in Athene horen.
Voor het huwelijk tussen de Britse
prinses Anne de 25-jarige artillerie
officier en Olympisch goud-winnaar
Mark Philips is heel passend een taart
met een paard gefabriceerd. Door hun
liefde voor paarden zijn Philips en An-
LONDEN (AFP). De havenarbei
ders in de Engelse stad Liverpool weige
ren al enige dagen vracht te lossen die
uit Chili komt.
Liverpool is de belangrijkste haven
voor doorvoer van goederen van en naar
Chili. Het is tot nu toe de enige Britse
haven die een boycot tegen Chili heeft
ingesteld, uit protest tegen het militaire
regime in Santiago.
De boycotactie had tot gisteren n og
niet veel effekt gesorteerd, maar als ze
aanhoudt kan ze belangrijke gevolgen
hebben voor de Britse export naar Chili.
Volgens het Syrische persbureau
zal op 26 november in Algiers
Arabische topconferentie beginnen.
zelfs financiële steun, voor de partijen,
maar onder het apparaat dat dictator
Papadopoulos in ruim zes jaar zorgvul
dig heeft opgebouwd.
De Saoedi-Arabische minister van
Oliezaken Achmad Jamani heeft gisteren
in Cairo gezegd dat „het Nederlandse
olie-embargo zal voortduren totdat is
gebleken dat een einde is gekomen aan
het eenzijdige steunen van Israël”.
voor hem HlDALGO - after shave
schijnt als hij al niet zijn bevoegdhe
den als secretaris-generaal van de
NAVO overschreden heeft zijn positie
van zijn land te hebben overgeplant en
de leden van dit militaire bondgenoot
schap Nederlands zionistische gevoelens
op zich hebben laten nemen”.
Bij de plechtigheid ter gelegenheid
van de vijfde terugkeer van Papandre
ou’s sterfdatum waren de belangrijkste
vertegenwoordigers van de drie politieke
richtingen: links, centrum en rechts,
aanwezig. Namens de laatste was dat
oud-premier Kanellopoulos, eens Papan
dreou’s felste bestrijder.
Bijna dit hele front, gesteund door de
overgrote meerderheid van de studenten
en alle ex-politieke gevangenen, is ook
voorstander van het boycotten van par
lementsverkiezingen zoals de nieuwe
premier Markezinis zich die voor de
komende lente voorstelt: met vrijheden,
Als president Nixon nog enige hoop
mocht hebben gehad dat hij erin zou
slagen het land nieuw vertrouwen in
zijn persoon en capaciteiten in te boeze
men, dan zal hij ook die laatste hoop nu
wel verloren hebben. Hem is namelijk
het ergste overkomen wat een Ameri
kaans president, wiens integriteit op het
spel staat, kon overkomen: hij is in
bescherming genomen door Moskou, met
name door het Sovjetrussische rege-
ringsorgaan Pravda, welk blad zich ge
keerd heeft tegen degenen die het aftre
den van Nixon eisen.
Wie in Moskou in zo’n goed blaadje
staat vanwege zijn politieke beleid, kan
nooit een geschikt president van de V.S.
zijn. Het betekent immers in feite dat de
doeleinden waarmee de Sovjet-Unie de
snaren van de internationale situatie be
speelt, door het beleid van Nixon wer
den bevorderd. En inderdaad: het spel
der super-mogendheden, dat tot doel
heeft de rest van de wereld zoveel
mogelijk hun wil op te leggen en samen
daarvan de opbrengsten te delen, is door
de tactiek van president Nixon de laat
ste jaren aardig op gang gekomen. Wat
oorspronkelijk als het grote diplomatie
ke succes van Nixon werd beschouwd,
namelijk de beëindiging van de koude
oorlog en de „vriendschap” met Moskou
en Peking blijkt steeds duidelijker een
manoeuvre te zijn geweest om de we
reldmacht geheel en al toe te spelen aan
enkele grote mogendheden, die zich te
gen elkander beveiligen door de af
spraak om elkaar niet van de aardbo
dem weg te vagen en hun geschillen uit
te vechten op de ruggen van kleine
volken, ver van hun grenzen, waar het
er minder toe doet of een supermacht
tijdelijk een secundaire politieke neder
laag moet slikken.
De V.S. hebben de nederlaag in Viet
nam geslikt, de Sovjet-Unie heeft zich
zeer beheerst gedragen toen in het Mid
den-Oosten haar favorieten aan het korte
eind trokken. Samen hebben zij de door
hen gesteunde partijen gedwongen een
eind aan het vechten te maken toen er
gevaar ontstond dat de zaak uit de hand
lieg. Dat is zowel in Vietnam als in het
Midden-Oosten gebeurd. Samen zijn zij
op het ogenblik bezig hun marionetten
zodanig te manipuleren dat de belangen
van eigen oorsprong zo min mogelijk
worden gekwetst.
Israel is tegen wil en dank een mario
net van de Verenigde Staten geworden,
die helaas eigen bestaansmogelijkheden
in de waagschaal moet stellen om niet
de kans te lopen ogenblikkelijk al geïso
leerd en aan eigen lot te worden overge
laten. Een bijzonder merkwaardige en
DEN HAAG. „De verklaringen van
de heer Luns, die heel wat meer zijn
dan een simpel pro-Israelisch pleidooi,
worden beschouwd als een vijandige,
oorlogszuchtige en dreigende stellingna-
me tegenover Arabische landen”. Aldus
een lang artikel in het Algerijnse blad
„El Moudjahid”, waarin elf redenen
worden opgesomd, waaruit de „militant
pro-zionistische houding” van Nederland
moet blijken.
A
van binnenlandse zaken sprak In dit
verband, toen hij de sluiting van
Schönau aankondigde, ook niet meer
van „joodse Russen” maar van „transit-
vluchtelingen”. Er is de regering blijk
baar veel aan gelegen om de nieuwe
opzet naar buiten zo verschillend moge
lijk van Schönau te presenteren en zo
de groeiende argwaan onder de Arabie
ren te sussen. Bondskanselier Kreisky
beloofde eind september twee Palestijnse
terroristen Schönau te sluiten om zo
doende vier gijzelaars levend uit hun
handen los te krijgen.
In werkelijkheid lijkt er aan het tran-
sitoverkeer van de joden uit de Sobjet-
Unie weinig te veranderen. De Russische
autoriteiten schijnen op het ogenblik
meer uitreisvisa aan joden te verstrek
ken dan ooit tevoren.
Men is er zich maar al te goed van
bewust dat wat persvrijheid en wat
uitingsmogelijkheden op radio en tv niet
opwegen tegen de onzichtbare, maar
hecht doortimmerde macht die vooral op
het platteland al bij twee referendums
haar doeltreffendheid heeft bewezen: de
aangestelde provincieprefecten en burge'
meesters, de marechaussee, de militaire
commandanten (ook al is er officieel
geen staat van beleg meer) en de „Nati
onale Veiligheidsdienst” die onlangs door
de dictator over het hele land is uitge
breid en, net als de geheime dienst, nu
onder zjn directe supervisie staat.
De „interne” communisten houden
zich, anders dan hun Moskou-gezinde
rivalen, het recht voor alsnog hun
standpunt te bepalen over al-of-niet
deelname aan verkiezingen. Zij zullen
daarbij tactische overwegingen laten
gelden.
In drie opeenvolgende interviews met
buitenlandse bladen (Times, Monde en
Spiegel) heeft hij allerlei vuurwerk ten
beste gegeven, waaruit moest blijken hoe
ruim hij tegenover de communisten
staat: „Ik ben een bewonderaar van
Lenin, want die was tenminste realist”
Tot de olieboycot is besloten op aan
beveling van alle ambassadeurs van
Arabische landen in Den Haag. Op 18
oktober namen deze ambassadeurs tij
dens een vergadering in Brussel een
resolutie aan waarin werd aanbevolen
Nederland te gaan boycotten, „vanwege
de bijzonder vijandige houding van de
regering, het parlement en de pers van
Nederland ten aanzien van de Arabische
zaak”.
Deze gegevens komen uit een NIPO-
enquête, gehouden in oktober 1970, de
cember 1971 en oktober 1973, onder 953
stemgerechtigde Nederlanders. Eind 1970
was slechts 8 percent van de ARP-
stemmers tegen één grote protestantse
partij; nu is 14 percent er tegen. Zeven
envijftig percent van de KVP-stemmers
en 45 percent van de PvdA-stemmers is
voor samengaan, en 34 percent van de
PPR- en PvdA-aanhangers is tegen één
grote protestantse partij.
ROERMOND. De klacht van de 74-
jarige Roermondse oud-journalist A.
Schreurs over de weigering van een
Roermondse arts hem hulp te komen
verlenen is door het medisch tuchtcolle
ge in Eindhoven gegrond verklaard.
Op 24 april weigerde die arts de heer
Schreurs te hulp te komen toen die
’s morgens om een uur of zeven door
een hartaanval werd getroffen. Na heel
wat inspanning wist de doodzieke al
leenwonende man die morgen tot bij
zijn telefoon te komen en de arts, die
nauwelijks 50 meter bij hem vandaan
woont, te alarmeren. De arts weigerde te
komen en verwees naar een dokter die
aangesloten is bij een groep van huisart
sen waartoe de op vakantie zijnde eigen
huisarts van de heer Schreurs behoort.
Papadopoulos in isolement
en „als het aan mij lag zou de commu
nistische partij worden gelegaliseerd”.
Markezinis’ grooste knaleffect was
gericht tegen alle politici tezamen: „Zij
zouden moeten beseffen dat ik hun de
laatste mogelijkheid bied. Als ik faal,
komt er een Griekse Gaddafi, alleen
zonder olie.” Waarschijnlijk doelde de
premier hierbij op de duistere brigade
generaal loannidis, die nog altijd chef
van de beruchte militaire politie is, na
dat pogingen van Papadopoulos om hem
op een andere post te benoemen schij
nen te zijn gestrand.
Juntaleden als Makarezos, Aslanidis
en Bakopoulos, hebben al duidelijk hun
onlust te kennen gegeven over de wijze
waarop zij door Papadopoulos aan de
kant zijn gezet; zij noemen het huidige
bestel een „persoonlijke dictatuur met
een democratisch vernis”. Deze ken
schetsing is verre van onjuist, maar
bijvoorbeeld Aslanidis’ recente verkla
ring dat je beter een echte dictatuur of
een echte democratie kunt hebben dan
iets daartussenin, zal toch niet veel
Grieken aanspreken. De voornaamste
grief van deze verbolgenen tegen Papa
dopoulos is, dat hij „de Revolutie heeft
gecorrumpeerd”.
Eén van de argumenten van het
Arabische olieboycot is volgens de
Algerijnse krant het optreden van
NAVO-secretaris generaal Luns die
op 5 november in een interview
voor de AVRO nog het „weinig
bijna ongelooflijke omstandigheid doet
zich voor, namelijk: de door de Arabi
sche staten in het leven geroepen ener
giecrisis die voornamelijk Europa maar
ook Amerika zelf treft, is bij het zo
luide toegejuichte beleid van president
Nixon in het recente verleden niet voor
zien. Zelfs tijdens zeer kort geleden
gehouden besprekingen binnen de NAVO
en tussen de Amerikaanse en Europese
bondgenoten is de mogelijkheid van een
zo snel te creëren totale verlamming van
het Europese energiepotentieel nooit on
der ogen gezien of zelfs maar veronder-
stellenderwijs als vraagstuk op tafel ge
komen.
Ook onze hooggewaardeerde oud-mi-
nister van Buitenlandse Zaken, thans
secretaris-generaal van de NAVO, mr.
Luns, heeft op bijna onbegrijpelijke wij
ze bij al zijn aansporingen tot Europa
om te bewapenen en hoge defensie-
uitgaven te doen, nimmer beseft (althans
nimmer gezegd) dat het gehele Europese
NAVO-bestel in een week tijds kon
worden ondermijnd door een paar Ara
bische autocraten.
Hebben Nixon, Luns en Kissinger ge
makshalve vergeten dat de structurele
en economische veiligheid van Europa
afhing van de olie, en dat een bondge
nootschap met duizend kanonnen en
tienduizend granaten méér dan de Sov
jet-Unie, niet eens de kans zou krijgen
die granaten in die kanonnen te stoppen
en af te schieten, als enkele Arabische
miljardairs op inblazing van Moskou de
oliekraan zouden dichtdraaien?
De conclusie moet luiden, dat die hoge
defensie-uitgaven en die opgevoerde be
wapening des te meer tot verarming en
verlamming van de Europese bondgeno
ten hebben bijgedragen, naarmate Nixon
in Moskou en Peking het veilige bestaan
van de drie supermachten van garanties
voorzag. Helaas zal het heengaan van
Nixon deze situatie niet meer kunnen
redden, en zelfs het heengaan van Luns
zou geen jota aan de blootgelegde onvei
ligheid van Europa kunnen veranderen.
Als de NAVO een afdeling „energie
voorziening” zou hebben en haar miljar
den zou hebben besteed aan het bewerk
stelligen van onafhankelijkheid der
NAVO-landen van de Arabische oligar
chen, inplaats van aan het opbouwen van
een schijnbare veiligheid door bommen -
en granaten-opslag, zouden de gelden
van de Europese belastingbetalers goed
zijn besteed. Nu zijn ze verkwist zonder
enig rendement .terwijl van voren af aan
moet worden begonnen met het leggen
van een politieke en economische veilig-
heidsbasis op een terrein waar slechts
drijfzand te zien is.
w
