Vernieuwing van
Rapport over illegale
wet arbeids-
handel met Rhodesië
omstandigheden
Akkoord over
EEG-subsidie
melkveehouders
Kritiek Van Boven op
regering en bonden
A
Algemene Bank Nederland
speculatieve olievoorraden
I
Europese vakbonden eisen
aantal radicale ingrepen
dat op Europees en nationaal ni
veau bevoegdheden heeft om de
energiemarkt te beheersen en de
prijzen te controleren, in het bij
zonder in de aardoliesector.
I
I
I 1
:n
OM ENERGIECRISIS HET HOOFD TE BIEDEN:
FUSIE MENEBA-
KOUDIJS ROND
Een echte bank, óók om te sparen.
f
S?
Minister Boersma
RLEM
"i
or
iden.
et
'P-
:op
G
oene
len.
Ér zijn drie redenen:
Ten eerste: er zijn bij de ABN veel verschillende
spaarvormen,met oplopende rentepercentages,
zodat u precies dat kunt kiezen, wat u past.
Bijvoorbeeld: spaarboekje of spaarrekening,
rente 4%%. Maar ook: spaardeposito’s, met een
opzegtermijn van 3 tot 24 maanden, waarbij
de rente varieert van 5% tot 7%.
Ten tweede: als u toch spaart bij de ABN,
kunt u meteen gebruik maken van al die
andere ABN-diensten: van een lening-op-maat
Topconferentie
9
c1
o
„Minder partij”
Pas na jaren
„Moordend”
„Geen crisis”
„Schadelijke rol”
Er wordt gefluisterd dat
astronauten op de maan een
bos bloemen aantroffen.
Tja, Fleurop is een actieve
organisatie...
tot een zonnige vakantiereis.
Ten derde: als u nü een spaarrekening opent,
met een eerste inleg van tenminste f 10,-, doet
de ABN er f 5,- bij! En - dat is
eigenlijk nog een
vierde reden-als
u het leuk vindt,
krijgt u van de
ABN een grappig
spaarvarken
cadeau.
21
(Van onze redactie economie)
ADVERTENTIE
I
M-
ADVERTENTIE
Bij de ABN
A
Dit heeft gisteravond een woordvoer
der van de Bond van Automobiel-, Ga
rage- en Aanverwante Bedrijven (Bo-
vag) in Den Haag verklaard. De Neder
landse oliemaatschappijen hebben deze
week hun dealers gevraagd op basis van
vrijwilligheid de pompen ’s avonds na
acht uur te sluiten.
Volgens de Bovag is al maanden lang
overleg gaande om de openstelling van
de pompen onder de winkelsluitingswet
te brengen. „Geen enkele pomphouder is
op het ogenblik aan een wettelijke rege
ling gebonden, behalve dan voor bepaal
de stations aan de rijkswegen, die 24 uur
per dag open moeten zijn”, aldus de
woordvoerder van de Bovag, die verder
zei dat de huidige oliecrisis de doorvoe
ring van de sluiting van de pompen na 8
uur ’s avonds alleen maar bespoedigt.
Dit is de mening van de heer A. F.
Down, vice-voorzitter van The British
Petroleum Company Ltd. (BP). De hui
dige olieproblemen zijn volgens hem
ontstaan doordat in de naoorlogse perio
de energie goedkoop is geweest en, in
feite, de energiekosten zijn verminderd.
Het overschot aan aardolieprodukten en
de daaruit voortvloeiende lage prijzen
behoren nu echter tot het verleden.
Weet u dat Iris, de koerierster, volgens de oude Grieken,
berichten van de Goden naar de mensen overbraoht
en dat ze reisde via de regenboog? U leest erover in het
Fleurop-bloemenboek. Spaar de gratis Fleurop chrysal-
en pokonzakjes van uw Fleurop-bloemist.
Minister Boersma (Sociale Zaken) zei dit
vanmorgen op de afscheidsbijeen
komst van ir. E. Spaan als directeur
van het Veiligheids Instituut in Am
sterdam.
Op de lange duur zal, volgens de heer
Down, kernenergie beschikbaar komen
voor de normale opwekking van elektri
citeit. Vermoedelijk zullen nieuwe me
thoden worden ontwikkeld voor het ge
bruik van kolen. Olie uit teerzand en
leisteen kan ontwikkeld worden, maar
tegen hoge kosten. De zonne-enerige is
op zijn minst een mogelijkheid.
DEN HAAG (ANP) De mogelijkheid van sluiting van de pompsta
tions na acht uur ’s avonds zit er wel in. Vrijwel geen enkele Nederlandse
pomphouder is erop tegen, omdat het toch weinig zin heeft langer open
te zijn. Het merendeel van de pomphouders heeft nu een omzetvermin-
dering van circa 15 percent, maar ook de vraag is ongeveer 15 percent
gedaald.
ROTTERDAM. De onderhandelin-
gen tussen Meelfabrieken der Neder
landse Bakkerij (meneba) en Verenigde
Mengvoederfabrieken Koudijs over een
volledige fusie zijn met sucoes beëindigd.
De manier waarop de publiciteitsme
dia zich van nieuws meester maken,
bekoort de heer Van Boven ook niet.
„Die is, wanneer grote belangen op het
spel staan, moordend. Er is veel te veel
haast”, schrijft hij.
AMSTERDAM. De regering is bezig
met vernieuwing van de wetgeving
betreffende de arbeidsomstandigheden.
Uitgangspunt van een nieuwe wet zou
kunnen zijn een sociaal beleid, waar
van ook de zorg voor de veiligheid
deel uitmaakt. In de wet kunnen een
plaats vinden organen als een be
drijfsgeneeskundige dienst, een veilig
heidsdienst en een veiligheidscommis-
sie.
BRUSSEL (ANP) De ministers van
landbouw van de negen landen der Eu
ropese Gemeenschap hebben gisteren in
grote lijnen overeenstemming bereikt
over het plan om melkveehouders in de
achtergebleven gebieden van de EEG
financieel te helpen.
Het plan vormt een onderdeel van een
nieuwe EEG-landbouwbeleid en het be
paalt ondermeer de hoogte van de subsi
dies voor de melkveebedrijven. Er is
echter nog geen beslissing genomen over
de vraag, welke streken in de Europese
Gemeenschap voor de subsidieregeling in
aanmerking komen en welke bijdrage
het gemeenschappelijk Landbouwfonds
moet leveren.
schaal illegaal handel met Rhodesië heeft
gedreven.
Zephyr, dat slechts een onderdeel is
van een internationaal netwerk van
handelsondernemingen (er zijn ook ves
tigingen in Lichtetnsei en Zwitserland)
heeft goederen geleverd aan rhodesische
ondernemingen die vallen onder het
door de Verenigde Naties en door Neder
land gevolgde embargo tegen Rhodesië.
In de meeste gevallen wisten Nederland
se industrieën of bedrijven die aan Ze
phyr leverden niet, dat hun produkten
De Bovag heeft na drie weken oliecri
sis in Nederland verder geconstateerd,
dat er geen merkbare verschuiving is
van het maken van auto-uitstapjes op
zaterdag, nu het rijden op zondag voor
lopig taboe is. Verder hebben de garage
bedrijven de laatste weken een merk
baar geringere werkplaatsbezetting.
Als oorzaak noemt de Bovag het min
der hard rijden van de automobilist,
waardoor de auto minder aan slijtage
onderhevig is. Een minder pessimistische
ontwikkeling is de daling van het aantal
autoschades. „Bij sommige maatschap
pijen is al een daling van het aantal
schades met 50 percent geconstateerd”,
aldus de Bovag.
De economische ontwikkeling van Eu
ropa mag niet afhangen van politieke
wisselvalligheden en van het optreden
van enkele grote multinationale onder
nemingen, aldus de vakbeweging. Vooral
de rol van de grote olieconcerns, die
steeds meer optreden als totale energie-
ondernemingen, moet worden beperkt,
vinden zijn
Er moet zo spoedig mogefijk een ge
meenschappelijk Europees energiebeleid
komen, stelt de Europese vakbeweging.
Daarom ook stelt zij voor op korte
termijn een speciale conferentie over de
energieproblemen te houden tussen rege
ringen, vakbewegingen en werkgevers in
Europa. Daar zal moeten worden gespro
ken over te treffen maatregelen in de
nabije toekomst, omdat Europa niet op
nieuw in moeilijkheden zoals de huidige
kan raken.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. De voorzitter van het
Nederlands Christelijk Werkgeversver
bond, mr. P. M. H. van Boven, vindt dat
de regering met het Centraal Akkoord
onverstandig heeft gehandeld. „Ze is
veel te snel gaan praten over centen en
procenten, en dat op een niveau (de
Troonrede) waar zo’n onderdeel van het
beleid niet thuis hoort”, schrijft hij in
het NCW-blad De Werkgever.
DEN HAAG (ANP). Minister
president Den Uyl meent dat er geen
aanwijzingen zijn voor de veronder
stelling als zou gesproken kunnen
worden van het aanhouden van specu
latieve olievoorraden door de olie
maatschappijen. De mutaties van die
voorraden zijn de regering van week
tot week bekend, zei hij gistermiddag
in de Eerste Kamer.
Sociaal beleid mag nooit restpost zijn,
maar moet op directieniveau een on
derdeel zijn van de totale beleidsvoe
ring. Dat beleid zal een belangrijk
uitgangspunt van de nieuwe wetge
ving op de arbeidsomstandigheden
worden, aldus Boersma.
De overheid zal een raam aangeven voor
het bedrijfsleven. Grote bedrijven zul
len de nadere uitwerking zelfstandig
uitvoeren, kleinere bedrijven zullen
dit waarschijnlijk meer als een geza
menlijke activiteit zien of de bedrijfs
groep inschakelen.
Deze eisen worden ook voorgelegd aan
de binnenkort in Kopenhagen te houden
Europese topconferentie van staats
hoofden en regeringsleiders. Ze zijn op
gesteld tijdens een de afgelopen dagen
in het SER-gebouw in Den Haag ge
houden vakbondsconferentie over ener
gievraagstukken.
Van Boven wil niets weten van de
„onvoldragen botte bijltheorie” van de
heer Groenevelt, voorzitter van de In-
dustriebond-NVV. Hij verwerpt het
„dapper dreigen, de polarisatietheorie”.
Meneba zal een bod uitbrengen op de
nog niet in haar bezit zijnde aandelen
certificaten Koudijs ter hoogte van 750
achtergestelde converteerbare obligaties
Meneba per aandeelcertificaat van 500
nominaal Koudijs, zo deelt Meneba mee.
Het fusiebericht zal begin november
verschijnen.
Sparen is goed.
Maar ’t kan béter
„Er bestaat thans' geen crisis in het
olie-aanbod. Voldoende bekende reserves
zijn beschikbaar van op conventionele
wijze te winnen olie, om te kunnen
voldoen aan de te voorziene vraag tot
aan het eind van dit decennium. De
oliemaatschappijen verwachten echter
een wijziging in het vraagpatroon. Hier
mee rekening houdend, zullen waar
schijnlijk nieuwe vondsten voldoende
zijn om de behoefte tot aan het einde
van deze eeuw te overbruggen.”
uiteindelijk voor Rhodesië bestemd wa
ren.
Dit zei gisteren Berend Schuitema van
de Anti-Apartheidsbeweging Nederland
bij de publikatie van een rapport over
de activiteiten van Zephyr. De AABN
heeft aan het onderzoek aangaande de
Amsterdamse firma, die ook onder de
naam Joba Chemicals opereerde, bijna
een jaar gewerkt. Op basis van onder
andere bijna 5000 documenten is de
beweging tot de conclusie gekomen dat
Zephyr met een kleine 100 Nederlandse
bedrijven zaken heeft gedaan, in alle
gévallen met uiteindelijke bestemming
Rhodesië.
Sinds de eerste publikaties in mei is
aan de activiteiten van Zephyr in Am
sterdam overigens een eind gekomen.
Zephyr werkt nu voornamelijk vanuit
Liechtenstein en Zwitserland en de
AABN heeft niet voldoende middelen
om het onderzoek te kunnen voortzetten.
Voor de financiële afwikkeling van de
illegale transacties maakte Zephyr ge
bruik van Van Lanschot Bank in Am
sterdam. Na de eerste publikaties wordt
nu gewerkt met buitenlandse banken,
met name United Overseas Bank in
Genève en Banque de Lisbonne in Jo
hannesburg. Op grond hiervan meent de
AABN dat effectieve bestrijding van de
ontduiking van het handelsembargo met
Rhodesië alleen door een goede interna
tionale samenwerking mogelijk is.
Het rapport van de Economische Contro
le Dienst wordt aangeboden aan de Offi
cier van justitie in Amsterdam, die
eventueel kan besluiten de Zephyr-direc-
tie te vervolgen op grond van overtre
ding van de Wet Economische delicten.
Het rapport gaat ook naar een interde
partementale werkgroep van deskundi
gen, die bestudeert of de bestaande wet
geving inzake de handel met Rhodesië
eventueel een aanvulling behoeft.
Hij vindt, dat het kabinet eens moet
gaan begrijpen dat het door afstand te
nemen, door niet zo dicht bij een be
paalde vleugel van de onderhandelings
tafel te gaan zitten, meer regering zou
zijn, meer overheid voor allen en min
der partij.
De NCW-voorzitter zegt te verlangen
naar een minder vijandige houding in
het maatschappelijk overleg, naar meer
vertrouwen in elkaar, naar een nieuwe,
duidelijke en gezamenlijke doelstelling.
„Dat Is niet de doelstelling van de
uitersten aan beide zijden, maar van het
midden. Daar moeten wij elkaar trach
ten te vinden. Daar ligt het optimale
kruispunt, waar welvaart en welzijn el
kaar kunnen ontmoeten”.
Bovag: „Sluiting van pompen na
8 uur ’s avonds zit er wel in”
2.
f
PI
B
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG De Europese
federaties van vakbonden in de
energiesector eisen van de regerin
gen der EEG-landen en van de
Europese organen radicale ingre
pen om de energiecrisis het hoofd
te bieden. Zij willen een orgaan
Onder toezicht van de autoriteiten
moet een ontwikkeling van kernenergie
worden vesterkt, Europese overheidsin
stanties moeten installaties voor urani
umverrijking oprichten om voor de toe
komst de afhankelijkheid van de Vere
nigde Staten op dit gebied te beëindigen.
Prijzendiscriminaties binnen de EEG
moeten worden afgeschaft, de fiscale
voorwaarden moeten gelijk worden, op
investeringen en fusies moet toezicht
worden gehouden.
Dit komt enerzijds door de autoloze
zondag (bijna 10 percent) en anderzijds
doordat de Nederlandse automobilist
zuiniger is gaan rijden na de vrijwillige
oproep van maximum 100 km.uur. Deze
besparing bedraagt ongeveer 5 percent.
„Het heeft ook veel te vroeg ingegre
pen in de groei van de ondernemings-
raad-nieuwe-stijl en in het bedrijven-
werk. Het geeft daarmee blijk niet in te
zien, wat zich in de ondernemingen aan
het voltrekken is en evenmin waar de
oplossingen liggen. De regering trapt
daarmee op de ziel van die ondernemers,
die zich inzetten voor nieuwe verhoudin
gen in de ondernemingen”.
De regering meent blijkbaar de vak
beweging tevreden te moeten stellen
door de indruk te wekken de onderne
mers te wantrouwen. Zij zal de vakbe
weging wel een handje helpen, ook al
loopt zij daarmee voor de voeten van
hen, die zij broodnodig heeft om aan
geld te komen voor haar kostbare plan
nen, aldus Van Boven.
den produceren, dan moet nu een begin
worden gemaakt met de zeer omvangrij
ke investeringen die nodig zullen zijn.
Op korte tot middellange termijn ech
ter ziet de heer Down geen vervanging
voor de op conventionele wijze gewon
nen olie ais een belangrijke energiebron.
De olie-industrie moet zich gaan concen
treren op de ontdekking en ontwikkeling
daarvan, zowel te land als ter zee. Dit
zal echter enorme investeringen met
:zich meebrengen, die pas na enige jaren
vructen zullen afwerpen.
De Alaska- en de Noordzeeprojecten
zullen van zeer grote betekenis zijn in
tiet midden van de jaren zeventig. Zowel
voor BP als voor de economie en de
betalingsbalansen van West-Europa en
de Verenigde Staten. „Deze projecten
zijn wat ontwikkeling betreft erg kost
baar, maar potentieel zeer rijk”, aldus
de hee Down.
Naar zijn mening moet gerekend
worden op een blijvende beperking
Met name willen de Europese bonden
een einde maken aan „de schadelijke
rol” die de aardoliemaatschappijen naar
hun mening spelen. Deze multinationale
ondernemingen zijn nu voor een deel
geen meester meer over de inkoopprij
zen en de hoeveelheden. Maar zij heb
ben nog wel het prijzenmonopolie bij de
distributie en maken daarvan ook ge
bruik. Zo zien zij kans de bestaande
voorraden tegen nieuwe prijzen te ver
kopen, waardoor grote extra winsten
worden gemaakt.
De overheden moeten in samenwer
king met de vakbonden en ondernemers
greep krijgen op de volledige energie
markt. In de huidige omstandigheden
past een liberaal-economisch beleid niet
meer, aldus de vakbeweging. De be
schikbare bronnen moeten beter worden
gebruikt, naar nieuwe mogelijkheden
moet met kracht worden gezocht, waar
bij de overheden stimulerend moeten
optreden.
(lU Niemand woont te ver weg.om bloemen te
U krijgen. Raadpleeg uw Fleurop-bloemist. A
Voor het ontwikkelen van niet-con-
ventionele oliebronnen en meer uit
heemse energiebronnen is veel tijd no
dig. Willen deze in de tachtiger en
negentiger jaren belangrijke hoeveelhe-
van de olie-aanvoer. Hij sprak de
verwachting uit dat de vermindering
lager zal zijn dan de huidige 25
percent-beperking.
Bundeling van het onderzoek en
verdere stimulering van alternatieve
energiebronnen noemde hij noodzake
lijk. In antwoord op vragen vanuit de
kamer zei hij het „niet uit te sluiten”
dat het vraagstuk van het vrije ver
keer van olie binnen de gemeenschap
wordt voorgelegd aan het Europese
Hof in Luxemburg.
(Van onze correspondent)
DEN HAAG. Zeer binnenkort
krijgt minister Lubbers (economische
Zaken een rapport aangeboden van de
activiteiten van de Amsterdamse handels-
firma Zephyr, die geruime tijd op grote
De heer Down was van mening dat de
oliemaatschappijen de eerste tien jaar
afhankelijk zullen blijven van de Arabi
sche landen. Hij schatte dat het wereld-
t. Verbruik van ruwe olie zal stijgen van
40 miljoen barrels per dag in 1971 tot 80
miljoen barrels in 1980. Van deze laatste
hoeveelheid zullen Japan, West-Europa
en de VS 40 miljoen barrels verbruiken.
