NIEUW GRIEKS REGIME LAA T STUDENTEN VRIJ
Motor op batterijen
Agent schiet
op bewoner
kraakpand
verwacht
Pompidou en
Brandt voor
energieraad
Chileens-Zweedse
breuk verwacht
rede Lachmon
Gebrek aan
vuilzakken
Terechtstelling
van Michael X
Vechtpartijen in
Paramaribo na
Israels regering
voor vuurproef
BLIJFT MOGELIJK”
„HERVATTING OORLOG
Steun gevraagd
voor bevrijding
van Papoea’s
Argenta” Super Lux:
de lamp met 30%
meer licht op tafel
s 1
3
PAPADOPOULOS LIET ZICH „N A URENLANG VERZET” UITSCHAKELEN
PRESIDENT SADAT IN ALGIERS:
Campagnne tegen ambassadeur Edelstam
KRITIEK OP DAJAN VERWACHT
BREZNJEV:
VAN VEILIGHEID”
Spaanse priesters
weer naar Zamora
„STELSEL
voor dezelfde stroomkosten
1973
NOVEMBER
WOENSDAG 28
Urenlang
Niet enthousiast
ie
Beslissend
HILIPS
te
m
I-
at
Jordanië
ATHENE (AFP en AP) Nadat gisteren eerder op de dag studenten
in Saloniki waren vrijgelaten, is in de middag ook in Athene een
tiental van de honderden studenten vrijgelaten die bij de demonstra
ties van 16 november waren gearresteerd. De autoriteiten gaan bij de
vrijlating „discreet” te werk. Er zijn voorzorgsmaatregelen genomen
om te vermijden dat er massademonstraties worden gehouden of emo
tionele taferelen bij het weerzien van de vrijgelatenen en hun fa
milieleden kunnen plaats vinden.
Will ■III
WImWWïI
g
e
d
>r
l-
(Van onze redactie in Amsterdam)
de
de
(Van onze redacteur in Santiago)
(Van onze redactie economie)
e
e
s
a
n
e
Galili-document voor de bezette gebie
den, een nieuwe politiek gericht op vre
de, met een nieuwe opzet voor Israels
toekomstige grenzen.
In Londen wordt geëxperimenteerd met
deze motor, die wordt gevoed door bat
terijen. Het vervoermiddel haalt circa
dertig kilometer per uur en kan onge
veer veertig kilometer rijden op de twee
batterijen. Groot voordeel van de motor:
je hoort er niets van.
SANTIAGO. De gelijkgeschakelde
Chileense pers is een campagne begon
nen tegen de Zweedse ambassadeur Ha
rald Edelstam die enkele dagen geleden
een pak slag kreeg van Chileense mili
tairen en politiemannen. Edelstam pro
beerde te verhinderen dat een Uruguay-
aanse vrouw, die al asiel had gekregen
an
i 1
als
ng
ALGIERS. (AP, UPI en DPA) Pre
sident Sadat van Egypte heeft gisteren
op de Arabische topconferentie in Al
giers verklaard dat de oorlog met Israel
elk ogenblik hervat kan worden, maar
dat het conflict in het Midden-Oosten
niet alleen door strijd opgelost kan wor
den.
in
an
,if-
ne
ir-
nd
g
d
e
'er
>or
en
jer
>P-
^ee
?re
an
i s
1O-
ijn
Lid
en
‘re
en
an
)m
de
ou
je-
el-
it-
ier
die
00.
aal
af
ter
:h-
Bt-
an
;en
dit
na
^gt
ÏT-
in.
op
jn.
?er
an
in
in
:h-
ng
iet
ter
iat
ats
ÏT-
aet
t.
de
rd
a-
te,
'dt
an
de
en
de tuin en het omliggende gebied omsin
geld. Er waren pantserwagens opgerukt
en leden van de marine-infanterie had
den posities op de naburige heuvels
ingenomen.
Jordanië heeft gisteren nog eens laten
weten de Arabisch-Israelische vredesbes
prekingen, die volgende maand in Gene
ve zouden moeten beginnen, te zullen
boycotten als de Palestijnse bevrijdings
organisatie aan de besprekingen zullen
deelnemen namens het Palestijnse volk.
Een en ander werd bekendgemaakt in
het officiële dagblad „Al Rai”, dat ook
berichtte dat Jordanië tegen een vredes
regeling is tussen de individuele Arabi-
Verwacht wordt dat Golda Meirs rol
vandaag van beslissende betekenis zal
blijken te zijn. Zij zal, naar men aan
neemt, om een vertrouwensvotum vra
gen van het ruim 600 leden tellende
centrale partijbestuur en dat vertrouwen
waarschijnlijk ook krijgen,
waarschijnlijk ook krijgen.
De meeste critici van het huidige lei
derschap realiseren zich namelijk dat de
partij zich op het ogenblik, precies een
maand voor de parlementsverkiezingen,
geen ernstige crisis kan veroorloven.
Aangenomen wordt dat Golda Meir
vóór de verkiezingen geen wijzigingen in
haar kabinet zal dulden en elke eis tot
aftreding van Da jan als motie van wan
trouwen tegen het gehele kabinet zal
opvatten. De meerderheid van de partij
zal, de huidige omstandigheden in aan
merking genomen, dan ook kiezen voor
een voorlopig aanblijven van Dajan in
ruil voor de onmiddellijke verwerping
van het Galili-document.
„Het Griekse volk kan niets goeds van
deze staatsgreep verwachten” zo citeerde
het gezaghebbende blad de Noorse pre
mier Bratteli.
„Er is geen reden om te verwachten
dat de nieuwe junta beter zal zijn dan
de junta die in 1967 door een staatsgreep
aan de macht kwam”, aldus de „Prav
da”.
De directeuren van de Griekse radio-
en televisie-dienst en van de radio en
televisiedienst van de strijdkrachten zijn
van hun functies ontheven. Volgens in
lichtingen uit betrouwbare bron zou een
onderzoek gaande zijn van beschuldigin
gen door leiders van de studenten dat
Griekse CIA agenten linkse leuzen op de
muren van de technische hogeschool in
Athene zouden hebben aangebracht.
De voormalige regering heeft beweerd
dat deze leuzen er een bewijs voor
waren dat de opstand van de studenten
door linkse elementen was georgani
seerd.
NEW DELHI (Reuter en DPA). De
Russische partijleider Leonid Breznjev
heeft gisteren in de hoofdstad van India
opnieuw het denkbeeld van een Pan-
Aziatisch veiligheidsstelsel geopperd.
Op de tweede dag van zijn verblijf in
India ging de Russische leider in zijn
tweede gesprek met premier Gandhi van
India echter niet in bijzonderheden op
dit denkbeeld in.
Premier Gandhi gaf een uiteenzetting
van de situatie op het Indische subconti
nent, de pogingen van New Delhi om te
komen tot normalisatie van de betrek
kingen met Pakistan en de behoefte van
India aan hulp voor zijn economische
ontwikkeling.
PARIJS (DPA en AFP). De West-
duitse bondskanselier Willy -randt en
de Franse president Georges Pompidou
zijn er voor, dat de negen landen van de
EEG al vóór hun voorgenomen topcon
ferentie in midden-december zich bera
den over de vraag, hoe het hoofd gebo
den moet worden aan de energiecrisis.
MADRID (Reuter). Zes rooms-ka-
tholieke Spaanse priesters zijn terugge
zonden naar de speciale priestergevange-
nis in Zamora waar zij 13 dagen in
hongerstaking zijn geweest. Dit heeft het
Spaanse ministerie van Justitie gisteren
bekendgemaakt.
Met hun hongerstaking begin novem
ber wilden de priesters bereiken dat zij
zouden worden ondergebracht in een
gevangenis met andere „politieke gevan
gene” om daar hun straf uit te zitten die
varieert van 10 tot 50 aar.
DEN HAAG. Het gevaar dreigt, dat
de Nederlandse consument zich straks
met zijn vuil geen raad meer weet. De
schaarste aan plastic vuilniszakken, die
steeds ernstiger vormen dreigt aan te
nemen, schreeuwt om maatregelen.
Daarbij moet in de eerste plaats worden
gedacht aan een verandering in de sa
menstelling van het materiaal.
Volgens „Vima” heeft Papadopoulos
zich niet verzet, maar een andere krant
„Eleftheros Kosmos” schreef daarente
gen dat hij afgezet werd verklaard na
dat hij urenlang zonder resultaat zich
daartegen verweerd had.
De beide staatslieden opperen derhalve
het denkbeeld van een buitengewone
bijeenkomst van de „vakministers” in
Brussel, die een soort „energieraad” zou
den moeten vormen.
Een dergelijke bijeenkomst zou in sa
menhang met de conferentie van EEG-
ministers van Buitenlandse zaken belegd
kunnen worden, die op 3 en 4 december
eveneens in Brussel wordt gehouden.
Op de topconferentie in Kopenhagen
is het energie-vraagstuk in Hk geval al
een van de belangrijkste onderwerpen.
De energiecrisis vormt eveneens de
hoofdschotel van het Frans-Westduitse
overleg, waarvoor Brandt met zijn mi
nister van Buitenlandse Zaken, Walter
Scheel, zijn minister van Financiën, Hel
mut Schmidt en zijn minister van Eco
nomische Zaken, Hans Friderichs, voor
twee dagen naar Parijs was getogen.
Het Frans-Westduitse overleg werd
gisteren besloten met een derde en laat
ste vertrouwelijk gesprek tussen Brandt
en zijn gastheer en een daarop aanslui
tende voltallige samenkomst -an beide
delegaties. Brandt vloog daarna onmid
dellijk terug naar Bonn.
Pompidou en Brandt zijn het er over
eens geworden, dat topconferenties van
de EEG voortaan met een zekere regel
maat moeten worden gehouden.
veiligheidstroepen is inmiddels ingetrok
ken.
Volgens het liberale blad „Vima” werd
de afgezette president Papadopoulos in
de nacht van zaterdag op zondag in zijn
zomervilla aan zee bij Lagonissi met zijn
vrouw aangehouden. Vier officieren
drongen zijn huis binnen en overhandig
den hem een bevel inzake zijn verwijde
ring uit het ambt als president. Tevoren
waren de telefoonverbindingen verbroken
en was de lijfwacht uitgeschakeld.
Soldaten hadden ongemerkt de villa,
In Athene zijn nu twaalf studenten
die onderdak hadder verschaft aan beto
gers na de onlusten van 16 november,
veroordeeld tot verschillende gevange
nisstraffen met aftrek. Zij werden on
middellijk in vrijheid gesteld.
Van welingelichte bron werd verno
men dat amnestie zou worden afgekon-
digd voor de genen die ingevolge de
afgekondigde krijgswet waren veroor
deeld.
De staat van alarm voor de Griekse
Het kraakpand wordt met regelmaat
door de politie gecontroleerd op minder
jarigen, ongewenste vreemdelingen, be
zitters van verdovende middelen en
eventuele criminelen. Gistermiddag gin
gen daartoe twee geüniformeerde agen
ten het huis binnen. In een van de
kamers zat een 23-jarige jongen met een
vriend en een vriendin. „D’r uit, of ik
sla je d’r uit”, riep hij, volgens de
politie, de agenten toe. Hij greep een bijl
en begon toe te lopen op een van de
agenten, die inmiddels naar een overlig
gende hoek van de kamer liep.
De man bleef komen, ook al trok de
agent zijn pistool en zegde hij hem aan
de bijl te laten zakken. Toen de man
leek uit te halen voor een beslissende
slag, schoot de agent. Hij heeft de man
in zijn benen willen raken, maar zijn
schot kwam hoger terecht.
Het slachtoffer liet de bijl vallen en
liep een andere kamer in. De agenten
kregen geen kans hem achterna te gaan
om een snelverband aan te leggen. An
dere bewoners van het kraakpand blok
keerden de toegang tot de kamer, waar
in L. zijn toevlucht had gezocht. De via
portofoon te hulp geroepen GGD kon
hem tenslotte komen ophalen om hem
naar het ziekenhuis te brengen.
AMSTERDAM. In een kraakpand
aan de Nieuwezijds Voorburgwal in
Amsterdam is een 23-jarige jongeman
door een politieagent beschoten toen hjj
deze met een bijl te lijf leek te gaan. De
kogel drong door ’s mans geslacht en
been en kwam tenslotte terecht in een
deken. Het slachtoffer is in het Binnen
gasthuis opgenomen.
Een woordvoerder van de Egypti
sche delegatie die de woorden van
Sadat weergaf, verklaarde dat de
Egyptische president ook aange
drongen heeft op handhaving van
de olieboycot en solidariteit onder
de Arabische landen.
Sadat deelde verder mee dat Israel
volgens Russische en Amerikaanse
schattingen tienduizend man aan doden
heeft verloren in de jongste oorlog.
Het staat niet vast dat Egypte de
vredesconferentie zal bij wonen als Israel
niet eerst zijn troepen terugtrekt tot de
omstreden bestandsgrens van 22 oktober.
Het gezaghebbende Egyptische blad „Al
Achrarn” weet uit Algiers te melden dat
president Sadat van Egypte tegen de
Palestijnse guerrillaleider Jasser Arafat
gezegd heeft dat Egypte niet bereid is
deel te nemen aan een vredesconferentie
als Israel zijn troepen niet eerst terug
trekt tot aan de bestandsgrens van 22
oktober.
Dit bericht is in strijd met het com
mentaar van Sadats woordvoerder op de
conferentie in Algiers.
Deze zei namelijk dat de vredesonder
handelingen zo nodig nog kunne begin
nen vóór het einde van het militaire
overleg tussen Egypte en Israel bij kilo-
meterpaal 101 op de weg van Cairo naar
Suez.
Weer een andere verklaring kwam uit
de mond van Achmed Anis, woordvoer
der van de Egyptische regering in Cairo.
Op de vraag van een journalist of Egyp
te alleen dan aan de vredesonderhande
lingen in Genève zal deelnemen als er
bij het huidige overleg over de bestands
grens een akloord wordt bereikt, ant
woordde hij dat deze kwestie „nog be
studeerd wordt”.
regering op zondag waarbij een minister
per helikopter uit een stadje uit het
zuiden van de Peloponnesos gehaald
moest worden. Een aantal ministers
werd onder toezicht van soldaten of
militaire politie van huis gehaald en
naar het parlementsgebouw overge
bracht. Velen waren verbaasd daar te
horen dat zij niet gearrèsteerd waren
maar als minister zouden worden be
ëdigd.
De primaat van de Grieks-orthodoxe
kerk, aartsbisschop Hieronymos, heeft er
inmiddels tegen geprotesteerd dat de
nieuwe president, Gizikis, en de nieuwe
regering door de metropoliet van loan-
nina Serafim, in Athene werd beëdigd.
Voor een dergelijke ambtshandeling in
het gebied van het aartsdiocees Athene
zou Serafim eerst zijn goedkeuring heb
ben moeten vragen.
Serafim werd zondagochtend om 09.30
uur in zijn woning in Athene afgehaald
met de eis °en voor een beëdiging beno
digd gewaad mee te nemen.
(Van onze redacteur in Jeruzalem,
mr. J. van Wesel)
sche staten en Israel, hetgeen overigens
zeer onwaarschijnlijk is.
Volgens verschillende bronden zullen
de Arabische leiders, die deze week
deelnemen aan de Arabische topconfe
rentie in Algiers, de Palestijnse bevrij
dingsorganisatie aanwijzen als vertegen
woordiger van het Palestijnse volk.
JERUZALEM. Vanavond zal de
Verenigde Arbeiders Partij van premier
Golda Meir voor een speciaal marathon-
debat bijeenkomen, waarbij de partijle
den voor het eerste sedert de recente
Grote-Verzoendagoorlog in de gelegen
heid worden gesteld om hun grieven
tegenover het huidige leiderschap open
lijk uit te spreken. Naar verwachting
krijgt vooral minister van Defensie Mos
je Dajan het zeer zwaar te verduren en
zullen velen zijn aftreden eisen.
De laatste dagen is een groot aantal
invloedrijke groepen binnen de partij
actief geweest om een verandering in de
partijlijn ten aanzien van de bezette
gebieden te bewerkstelligen. Vooral het
Galili-document, genoemd naar de ge
lijknamige minister, dat in september jl.
is aanvaard als een vierjarenplan voor
de bezette gebieden, staat sterk aan
kritiek bloot. In het Galili-document is
een groot aantal van Dajans ideeën over
de toekomst van de bezette gebieden
vastgelegd.
De belangrijkste eisen van een groot
aantal partijleden zijn naast het aftre
den van Dajan, de verwerping van het
op de Zweedse ambassade, vanuit een
ziekenhuis waar zij wegens kanker was
opgenomen, naar een gevangenis werd
vervoerd.
De bladen schrijven dat Edelstam
moedwillig verdraaide berichten over de
situatie in Chili geeft en zich op onaan
vaardbare wijze in Chileense binnenland
se problemen mengt.
In diplomatieke kringen in Santiago,
waar de verontwaardiging na het poli
tieoptreden tegen Edelstam en de Franse
ambassadeur, die ook klappen kreeg bij
het incident in het ziekenhuis, zeer groot
is, wordt er rekening mee gehouden dat
beide landen de diplomatieke betrekkin
gen zullen verbreken. Als dat gebeurt
zullen de andere Scandinavische landen
waarschijnlijk ook de betrekkingen ver
breken, zo wordt in goedingelichte krin
gen vernomen.
In diplomatieke kringen in de Chi
leense hoofdstad vraagt men zich af in
hoeverre de diplomatieke onschendbaar
heid onder het huidige regime nog ge
waarborgd is en in hoeverre ambassades
voort kunnen gaan met het verlenen
van hulp aan Chilenen en buitenlanders
die om politieke redenen Chili willen
verlaten.
Op de Nederlandse ambassade wacht
men de loop der ontwikkelingen af. De
ambassadegebouwen staan nog steeds
onder scherpe bewaking van militairen
die met machinepistolen gewapend zijn.
DEN HAAG (ANP). Vertegenwoor
digers van de „voorlopige regering van
West-Papoea” hebben hun oor te luiste
ren gelegd bij de Tweede Kamer, die op
het punt staat over „Buitenlandse Za
ken” te gaan praten. Zij hebben Kamer
leden gevraagd de bevrijdingsbeweging
in hun vaderland te steunen. Medica
menten, kleding en lesmateriaal staan
bovenaan op het lijstje van hulpgoede
ren, waaraan de Papoea’s in de bevrijde
gebieden behoefte hebben.
Dit heeft de Papoea Ben M. R. Tang-
gahma gisteren meegedeeld voor hij met
enige landgënoten als vertegenwoordiger
van de beweging in het buitenland het
Kamergebouw op het Binnenhof binnen
ging. Hij zette uiteen, dat principieel,
moreel en zakelijk de argumenten voor
steun aan bevrijdingsbewegingen in A-
frika en aan de bevrijdingsbeweging van
West-Papoea dezelfde zijn. Formeel is er
wel verschil, want West-Papoea is geen
(gelegaliseerd) koloniaal gebied. „De
vrijheidsstrijd is er evenwel die van het
Melanesische volk tegen de overheersing
en uitbuiting van de Indonesiërs,
LONDEN (AFP). De voormalige
leider van de „Zwarte Macht” in Enge
land, Michael „X”, die wegens een dub
bele moord in maart 1972 in Trinidad
ter dood veroordeeld werd, zal waar
schijnlijk spoedig terechtgesteld worden.
Dit heeft een woordvoerder van de
hoge commissie van Trinidad en Tobago
te verstaan gegeven, nadat gisteren be
kend was geworden, dat het beroep van
„X” op de Britse kroonraad, ter verkrij
ging van uitstel van executie is afgewe
zen.
Michael „X” werd veertig jaar geleden
in Trinidad geboren uit het huwelijk
van een Portugese vader met een Antil
liaanse moeder. Hij gaf zijn oorspronke
lijke naam de Freitas prijs. In Engeland
wierp hij zich in 1966 op als kampioen
van de „Zwarte Macht”. Hij predikte de
oorlog tegen „de blanke apen”.
In 1971 werd Michael „X” in Londen
veroordeeld wegens gewapende roofo
verval. Nadat hij op borgtocht was vrij
gelaten, ontsnapte hij naar Trinidad.
In Trinidad werd hij tenslotte be
schuldigd en veroordeeld wegens moord
op een neger en een Engelse vrouw.
„Vima” meldde verder dat de i nter-
ventie van de strijdkrachten zo onver
wachts kwam dat er voor tegenstand
geen tijd was. Het bewind van Papado
poulos viel in minder dan een uur
zonder dat ook maar één schot werd
gelost.
„Eleftheros Kosmos” schilderde de po
gingen tot vorming van een nieuwe
Het Russische partij-orgaan de „Prav
da” toonde zich gisteren niet al te en
thousiast over de jongste militaire
staatsgreep in Griekenland, waarbij pre
sident Papadopoulos ten val werd ge
bracht.
Het Konsumenten Kontakt, dat uiterst
verontrust is over het verminderde aan
bod van huisvuilzakken, weet dat door
het terugbrengn van de dikte van deze
zakken voor een deel tegemoet kan wor
den gekomen aan de huidige schaarste
problemen.
De schaarste aan plastic huisvuilzak-
ken dateert al van voor de olieboycot.
Sinds de zomer bestaat er reeds een
tekort aan polyethyleen, waarvan de
zakken worden gemaakt. De oliecrisis
zal het tekort aan grondstoffen nog
vergroten.
Een steekproef van het Konsumenten
Kontakt onder de grootwinkelbedrijven
leert, dat de detailhandel wordt gecon
fronteerd met een verminderd aanbod
van hun leveranciers. Sommige bedrij
ven spreken van een beperking van 75
percept. En sommige cash-and-carry be
drijven krijgen al twee maanden hele
maal niets meer toegeleverd.
PARAMARIBO (ANP). Na afloop
van een massameeting van de (Hindos-
taanse) Vooruitstrevende Hervormings
partij (VHP) in de Surinaamse hoofd
stad is een aantal burgers, voornamelijk
Creolen, in de omgeving van de bijeen
komst lastig gevallen en mishandeld
door congresgangers.
De VHP-ers kwamen van een drukbe
zochte massameeting, waarop VHP-lei-
der Jaggernath Lachmon meedeelde zich
bij de verkiezingsuitslag van vorige
week maandag neer te leggen en met
zijn partij (17 van de 39 zetels) in de
oppositie te zullen gaan.
Passerende automobilisten op het pad
van Wanica, waar de vergadering had
plaatsgevonden, werden nageroepen of
met stenen bekogeld. Daarna werd de
weg (van Paramaribo naar het vliegveld
Zanderij) gedurende enkele uren geblok
keerd. Creoolse buschauffeurs werden
ook lastig gevallen en hun bussen be
schadigd.
De twee agenten, die bij de vergade
ring aanwezig waren, konden met moei
te erger voorkomen, zo wordt uit Para
maribo gemeld. Een moeder met baby
werd door een zevental congresgangers
zo ernstig mishandeld, dat zij op dokters
advies voorlopig het bed moet houden.
Papadopoulos, die onder huisarrest
was in zijn villa bij de kust, op 32 km
van de hoofdstad, is na zonsondergang
overgebracht naar Aghios Andreas, een
zomerverblijf voor officieren.
Een officier zei dat zijn echtgenote
eveneens in de villa is geweest. Het is
niet bekend of mevrouw Papadopoulos
ook is overgebracht naar Aghios Andre
as, dat op 25 km van Athene ligt.
De Griekse strijdkrachten hebben in
middels een aantal promoties bekend
gemaakt om de functies te vullen van
de officieren die zijn ontslagen na de
staatsgreep.