Bondskanselier verwacht stilstand economie
NAM bedreigd
met aanslagen
GENIALE BRUG
Toekomst voor
openbaar vervoer
donker
Ziekenhuislening
tegen 9 percent
Algemene Bank Nederland
„Intern zelfbestuur
voor ambtenaren
Laat PTT geld lenen op
vrije kapitaalmarkt
I bekijven tetr
Wl
21
PROF. VAN DEN DOEL:
BROOD 3 CENT
DUURDER
KAMERLEDEN DREES EN BERGER (DS’70):
Een echte bank, óók om te sparen.
*111
20
NOVEMBER
29
1973
4
Er zijn drie redenen:
Ten eerste: er zijn bij de ABN veel verschillende
spaarvormen,met oplopende rentepercentages,
zodat u precies dat kunt kiezen, wat u past.
Bijvoorbeeld: spaarboekje of spaarrekening,
rente 4*/ï%. Maar ook: spaardeposito’s, met een
opzegtermijn van 3 tot 24 maanden, waarbij
de rente varieert van 5% tot 7%.
Ten tweede: als u toch spaart bij de ABN,
kunt u meteen gebruik maken van al die
andere ABN-diensten: van een lening-op-maat
I 4
tot een zonnige vakantiereis.
Ten derde: als u nü een spaarrekening opent,
met een eerste inleg van tenminste f 10,-, doet
de ABN er f 5,- bij! En - dat is
eigenlijk nog een
vierde reden-als
u het leuk vindt,
krijgt u van de
ABN een grappig
spaarvarken
cadeau.
Schadelijk
DONDERDAG
Sr
Energiecrisis is te overwinnen
F 4
4J
ü-
1
i.
-
■-
(Van onze correspondent)
(Van onze parlementsredactie)
Bakkerij
ADVERTENTIE
Bij de ABN
1
'I
gfiwt
pende gevolgen hebben voor de Neder
landse economie. Bij een vermindering
in 1975 met 20 percent neemt de werk
loosheid in Rijnmond toe met 19.100 en
in de rest van ons land met 8100 man.
De betalingsbalans verslechtert dan met
1250 mln en het nationale inkomen
neemt af met 1470 mln. Dit alles zegt
voldoende over het belang van de olie-
en chemische industrie voor de econo
mie.
Het plan tot aardgasboringen door de
NAM op Ameland zou de aanleiding zijn
geweest van de nieuwe bedreigingen. De
aanslagen, aldus de brief, zullen aanhou
den zolang de plannen voor Ameland
niet worden ingetrokken en de Gasunie
niet wordt gedwongen een „reële gaspo
li tiek” te voeren.
De „NIRAG” claimt in deze dreigbrief
het veroorzaken van de explosies die in
september van dit jaar hebben plaatsge
vonden op de NAM-locatie te Veendam.
De dreigbrief is gepost in Assen en
heeft behalve de ondertekening „de se
cretaris” geen enkele adresaanduiding.
De NAM-woordvoerder heeft laten we
ten dat de dreigbrief ter hand is gesteld
van de politie-autoriteiten in de noorde
lijke provincies.
BONN.
Brandt is
s
Over het riviertje de Aa bij Rosmalen
slaat de genie momenteel een bailey
brug. Deze gaat de verbinding vormen
tussen Rosmalen en het recreatiegebied
Oosterplas bij Den Bosch. De inwoners
van Rosmalen zijn er Zeer verheugd
over, temeer daar het voor hen een enor
me tijdsverkorting betekent. De defini
tieve brug laat nog enige jaren op zich
wachten. Dit initiatief is een geniale op
lossing van het overbruggingsprobleem.
DEN HAAG. De Tweede-Kamerle-
den Drees en Berger (beiden DS’70) vin
den dat de PTT zelfstandig geld moet
kunnen lenen op de kapitaalmarkt.
Daardoor zou volgens hen voorkomen
NIJMEGEN. Het oud-Tweede-Ka-
merlid voor de Partij van de Arbeid,
prof. Hans van den Doel, is van mening,
dat ambtenaren intern zelfbestuur moe
ten krijgen. De hiërarchische structuur
binnen de departementale afdelingen
moet worden losgelaten. Dit is, aldus
Van den Doel, de enige manier om de
groeineiging van de departementen in te
tomen. Hij zei dit donderdag bij de
aanvaarding van het ambt van hoogle
raar in de bestuurskunde aan de Katho
lieke Universiteit in Nijmegen.
DEN HAAG (ANP). De broodprij
zen zullen vandaag verhoogd zijn met
ten hoogste 3 cent per heel brood van
800 gram en maximaal 1 cent per half
brood vab 400 gram. Dit geldt zowel
voor in de winkel afgehaald als thuisbe
zorgd brood. Minister Lubbers van Eco
nomische Zaken heeft hiervoor toestem
ming gegeven.
De verplichte minimum-broodprijzen,
zoals die zijn vastgesteld door het pro-
duktschap voor granen, zaden en peul
vruchten, zullen worden verhoogd met 4
cent voor verpakt gesneden brood en
met 3 cent voor ander brood.
Tot deze conclusie komen drs. P. J. J.
Lesuis en drs. F. Muller, die beiden
werkzaam zijn aan de faculteit der Eco
nomische Wetenschappen van de Rotter
damse Erasmus-universiteit in een in
Economische Statistische Berichten ge
publiceerd onderzoek naar de economi
sche gevolgen van de oliecrisis.
Bij een produktievermindering van 40
pet. neemt de stijging van de werkloos
heid evenredig toe, dus tot 54.400 man.
Gezien de wereldomvang van de olie-
schaarste, lijkt een produktiebeperking
van de sector olie en chemie van 20 tot
40 pet. onvermijdelijk.
VRG-Papier. De directie van Gemeen
schappelijk Bezit VRG-Papier is zeer
tevreden over de cijfers over de eerste
negen maanden van het lopende boek
jaar. De geconsolideerde resultaten
waren in de eerste negen maanden
van 1973 25 percent hoger in vergelij
king met de overeenkomstige periode
van 1972. Over 1972 behaalde de on
derneming een 20 percent hogere
winst van 5,2 miljoen, waaruit een
onveranderd dividend van 26 pet. in
contanten of naar keuze 16 pet. in
contanten en 10 pet. in agio-aandelen
werd uitgekeerd.
AKZO in Brazilië. Akzo gaat deelnemen
in de bouw van een synthetische ve-
zelfabriek in Brazilië genoemd „Coba-
fi” (Companhia Bahiana de Fibras).
Dit heeft Akzo bekendgemaakt. De
onderneming is gevormd samen met
de tweede verzekeringsmaatschappij
in Brazilië, de Rocha Miranda Groep,
die reeds industriële deelnemingen op
verschillende gebieden heeft. Deze
groep en Akzo zullen elk 45 percent
van het aandelenkapitaal van Cobafi
voor hun rekening nemen. De Banco
National de Desenvolvimento Econo-
mico (BNDE), de op een na grootste
ontwikkelingsbank ter wereld, heeft
zich in principe bereid verklaard met
10 pet. deel te nemen. De investerin
gen voor de eerste fase zullen ruim 80
miljoen dollar bedragen.
Beide DS'70-ers hebben vandaag bij de
Tweede Kamer een initiatief-wetsont-
werp ingediend dat er toe zou moeten
leiden dat het Staatsbedrijf PTT niet
meer van de rijksbegroting afhankelijk
is bij het doen van investeringen. Op de
PTT-investeringen wordt volgens de
DS’70-ers nu besnoeid in het kader van
het gehele begrotingsbeleid. Zij vinden
dat onwenselijk, omdat daardoor het
aantal wachters op een telefoonaanslui
ting snel groeit.
•I»
dsen.
tegen
174 is
uit.
euwe
geen
maar
rijzen
ij de
reren
delen
- en
v.a.
ppers
29.50.
129.50.
e- en
litane
hoe
er er
inbie-
nfiet-
Haar-
et de
Wiel-
51-59,
ASSEN (ANP). De Nederlandse
Aardoliemaatschappij (NAM) heeft van
een organisatie die zich tooit met de
naam NIRAG (Noorden inzet rechtvaar
dige aardgasbatenverdeling met geweld)
een dreigbrief ontvangen, waarin wordt
aangekondigd dat aanslagen op installa
ties van de NAM kunnen worden ver
wacht. Dit heeft een woordvoerder van
de NAM gisteravond meegedeeld.
SR
Sparen is goed.
Maar ’t kan béter
kunnen worden dat de PTT te weinig
geld heeft om te voldoen aan de grote
vraag naar telefoonaansluitingen. Het
aantal wachtenden is nu ongeveer
110.000 en zal eind 1977, volgens de
beide Kamerleden, zijn opgelopen tot
200.000.
De nadelen worden echter gevoeld
door de burgers in de vorm van belas
tingsverhoging of in de vorm van ver
minderde vrijheid. Leidinggevende amb
tenaren hebben volgens Van den Doel de
neiging de omvang van de produktie van
hun afdelingen verder uit te breiden dan
voor het welzijn van de burgers ideaal
is.
Door invoering van het interne zelfbe
stuur voor ambtenaren zouden de beslis
singen minder worden afgestemd op de
belangen van de hogere ambtenaren en
meer op de belangen van de lagere. Die
lagere ambtenaar heeft bij uitbreiding
van zijn afdeling weinig te winnen. Het
betekent voor hem minder winst in
prestige, meestal geen salarisverhoging
maar wel verlies aan invloed. Hij moet
zijn zeggenschap bij uitbreiding van het
personeel met meer collega’s delen. „De
stimulans tot een grote expansie van
departementen zal dus in verschillende
opzichten worden verminderd”, aldus
Van den Doel.
AMSTERDAM (ANP). Op 6 decem
ber staat de inschrijving open op een 9
percent dertigjarige obligatielening 1973
per 1979-2003 van ƒ10 mln tegen 100 pet
ten laste van de Stichting St. Jans-
Gasthuis te Weert. De storting is op 20
december, aldus het emissieprospectus.
De aflossing geschiedt pari in 25
gelijke jaarlijkse termijnen, waarvan de
eerste vervalt op 15 december, er-
vroegde gehele of gedeeltelijke aflossing
is uitsluitend toegestaan op 15 december
van elk jaar, voor het eerst op 15
december 1983. Extra aflossingen zullen
in 1983 tot en met 1987 slechts geschie
den tot de koers van 101 pet en daarna
a pari. Officiële beursnotering zal wor
den aangevraagd.
De opbrengst van de uit te geven
obligatielening zal dienen tot consolida
tie van voor de nieuwbouw van het
ziekenhuis opgenomen bankkrediet. De
totale ko sten van de nieuwbouw zijn
begroot op f 30 mln.
Ennia. Eind van dit jaar zullen, na
verkrijgen van de benodigde verkla
ringen van de Verzekeringskamer, de
portefeuilles van de Eerste Nederland-
sche en Nillmij Leven respectievelijk
van de Nieuwe Eerste Nederlandsche
en de Schadeverzekeringsmaatschappij
Nillmij worden samengevoegd. De
nieuwe combinaties zullen optreden
onder de naam Ennia Levensverzeke
ring respectievelijk Ennia Schadever
zekering. Hierdoor is, aldus Ennia, een
belangrijke stap gezet naar de voltooi
ing van de integratie en vereenvoudi
ging van de juridische structuur van
het Ennia concern, waarin verscheide
ne maatschappijen samen werken op
het terrein van levens- en schadever
zekering, financiering, beroepskredie
ten en recreatiebedrijven.
NSU. Nederlandsche Scheepvaart Unie
(NSU) zal een belang van 50 percent
nemen in de Canadese onderneming
Keen Industries Ltd., waarvan de aan
delen zijn genoteerd op de beurzen
van Toronto, Montreal en New York.
NSU zal dit belang verwerven door
overneming van een gedeelte van het
aandelenpakket van het huidige ma
nagement, terwijl het restant wordt
verkregen door plaatsing van nieuw
uit te geven aandelen, aldus een me
dedeling van NSU. De deelneming
door NSU zal op 4 december aan de
aandeelhoudersvergadering van Keen
Industries worden voorgelegd.
Een produktievermindering van de
olie- en chemische industrie zal ingrij-
De uitdaging van de energie-
schaarste zal ertoe leiden dat we
binnen drie of vier jaar technologi
sche vernieuwingen aanbrengen die
anders vijftien jaar op zich zouden
hebben laten wachten, aldus de
Bondskanselier, die eraan toevoegde
dat hij hierbij vooral dacht aan de
vervanging van olie door andere
brandstoffen.
West-Duitsland heeft woensdag beslo
ten dat een deel van zijn elektriciteits
bedrijven en staalfabrieken van olie op
kolen moet overschakelen. Dat gebeurt
ter bestrijding van de grondstof crisis, die
een eind dreigt te maken aan de onon
derbroken economische groei van de af
gelopen twintig jaar. Een regerings
woordvoerder heeft meegedeeld dat
bondskanselier Willy Brandt deze maat
regel en andere voorstellen op energie
gebied vandaag aan de Bondsdag zou
voorleggen.
De Duitse regering heeft voorts beslo
ten dat de investeringsheffing van elf
percent voor de energie-industrie moet
worden afgeschaft. Dat moet investerin
gen in kerncentrales en met kolen ge
stookte centrales aantrekkelijker maken.
De heffing werd in mei van dit jaar
ingevoerd om de industriële ontwikke
ling af te remmen als onderdeel van de
strijd tegen de inflatie.
Het Westduitse ministerie van Econo
mische Zaken heeft meegedeeld dat nog
vóór 1980 tien kolencentrales zullen
worden gebouwd. Met de bouw zal zo
spoedig mogelijk worden begonnen. De
centrales krijgen elk een vermogen van
700 megawatt.
De heer Van den Doel noemde het
kennmerkend voor het gedrag van lei
dinggevende ambtenaren, dat zij van
vergroting van de overheidsvoorzienin
gen in verhouding meer de voordelen
ondervinden dan de nadelen. „De voor
delen van meer overheidsvoorzieningen
bestaan voor hen uit salarisverhoging,
machtsuitbreiding of prestigevergroting”
aldus Van den Doel.
In de Verenigde Staten lukt het bezui
nigen op het verbruik van brandstoffen
beter dan was voorzien. Dit heeft minis
ter van Binnenlandse Zaken Rogers
Morton gisteren opgemerkt. Hij voegde
eraan toe dat de kans dat begin volgend
jaar tot rantsoenering van brandstoffen
moet worden besloten iets kleiner is
geworden. Een paar weken geleden
achtte hij rantsoenering nog onvermij
delijk.
DEN HAAG (ANP). De Koninklij
ke Nederlandse Vereniging van Trans-
port-ondernemingen (KNVTO) ziet als
gevolg van de oliecrisis donkere wolken
hangen voor het openbaar vervoer.
Half november hebben de oliemaat
schappijen de' openbare vervoermaat
schappijen en taxibedrijven laten weten,
dat zij voortaan 15 pet minder brandstof
zouden ontvangen.
Samen met de Nederlandse Spoorwe
gen heeft de KNVTO zich daarop tot de
minister van Verkeer en Waterstaat, on
der wie het openbaar en andere vervoer
ressorteert, gewend om er op te wijzen,
dat door deze korting een onmogelijke
toestand zal onstaan, juist omdat op het
ogenblik is van overheidswege nog
prestaties worden verlangd. Tot op dit
ogenblik is van overheidswegen nog
geen ander antwoord binnengekomen
dan dat de vervoersbedrijven gegevens
omtrent het verbruik door hun materi
eel moeten overleggen, aldus heeft de
KNVTO meegedeeld.
Komt er geen verandering in de toe
stand dan zal het openbaar vervoer
waarschijnlijk al over veertien dagen
een aantal bussen „uit de vaart” moeten
nemen.
De Brede Vietnam Beweging Neder
land heeft de regering gevraagd de ƒ30
miljoen die zij beschikbaar heeft gesteld
voor wederopbouwhulp in Indo-China zo
snel mogelijk en in overleg met de
betrokken landen over te maken aa,. de
regering van de democratische republiek
Vietnam, de voorlopige revolutionarie
regering van Zuid-Vietnam en de konink-
lijke regering van nationale eenheid
van Cambodja. De Brede Vietnam Be
weging vindt dat de regering niet voort
varend genoeg een bestemming zoekt
voor de 30 miljoen.
In de toelichting op hun wetsontwerp
zeggen Drees en Berger dat die lange
wachtlijst voor telefoonaansluitingen
schadelijk is voor bedrijfsleven, instel
lingen en ook particulieren. Zij vinden
het merkwaardig dat het product tele
foon ook tegen betaling niet meteen te
krijgen is, terwijl deze vorm van com
municatie sociaal en medisch gezien van
grote waarde is, geen milieubelastende
invloed beeft en ten dele ook verkeer
zou kunnen voorkomen.
De DS’70-ers vrezen dat door de hou
ding van de regering die de PTT te
weinig kansen biedt om aan de vraag te
voldoen, een vorm van ongenoegen gaat
bestaan tegenover staatsbedrijven. De
doelmatigheid bij de PTT zou volgens
hen versterkt kunnen worden als zij
extra investeringen zou mogen doen.
Bondskanselier Willy
ervan overtuigd dat de ener
giecrisis overwonnen kan worden. Hij
zei gisteravond op een bijeenkomst met
de buitenlandse persvereniging in Bonn
dat zich ook zonder het conflict in het
Midden-Oosten een energiecrisis zou
hebben voorgedaan. Hij verwacht dat de
brandstofschaarste in de komende jaren
voor een economische stilstand zal zor
gen. „Als we pech hebben, zal er zelfs
sprake zijn van een economische achter
uitgang, maar verhongeren zullen we
niet. We zullen ons de komende drie of
vier winters waarschijnlijk alleen wat
warmer moeten inpakken.”
Het intern ambtenarenzelfbestuur
moet volgens Van den Doel voldoen aan
vier kenmerken:
Alle ambtenaren in een afdeling ne
men ten opzichte van elkaar een gelijke
positie in en beslissen over het beleid
van de afdeling bij meerderheid van
stemmen;
de afdeling wordt bekostigd door
middel van een door politici goedgekeur
de begroting;
Politici onderhandelen met ambtelij
ke afdelingen op dezelfde manier als
waarop zij nu met de leiders van die
afdelingen onderhandelen;
Geen enkele ambtelijke afdeling kan
de verzorging van een bepaalde beleids
sector claimen.
iM.
De Nederlandse Bakkerij Stichting
(NBS) had minister Lubbers toestem
ming voor de verhoging van de brood
prijzen gevraagd. Het verzoek was geba
seerd op de verslechterende bedrijfsre
sultaten in de broodbakkerij sector.
8»!