Sint ook nu
Industrieel eiland voor de kust
Konsumenten Kontakt wil
Mariënburg staat aan
rand van bankroet
Oplossing puzzel:
bedrijven
Chemische industrie bang
voor ontwrichting economie
ingrijpen in rundvleesprijs
„Over vijf jaar
olie uit de
Noordzee”
niet zuiniger
een miljoen gulden aan prijzen
NEDERLAND
„MAAK VAN ONS
Rijkswaterstaat borduurt voort op plan van Bos en Kalis
Suikerbedrijf mogelijk deze maand dicht
„VEEL WERKLOOSHEID BIJ DALING GRONDSTOFFENAANVOER
Westerterp wil overleg
over ritmachtigingen
„Oliecrisis kan leiden
tot belastingverhoging”
DINSDAG 4 DECEMBER 1973
Sleutelpositie
DRS. BENNEBROEK:
PROF. GOEDHART:
PEUGEOT
BI
dat zij onbelemmerd kan blijven functioneren.
De chemische industrie gebruikt 20 percent
(Van onze correspondent)
Uitslag puzzel nummer 12
WEEKHOOFDPRIJZEN:
Beperkingen zullen ook invloed uitoe
fenen in de consumentensfeer, doordat
de produkten schaarser worden. Toele
vering van chemicaliën en verwerking
in produkten in deze industrie zijn in
alle sectoren verweven. Zij variëren van
bijvoorbeeld tandpasta en levensmidde
len via inkt en papier tot een kleurente-
levisietoestel.
Het huidige leefpatroon is in feite
ondenkbaar zonder hulpstoffen uit de
enorme reeks van de chemische indu
strie, die de grootste van onsl and is na
de metaal-, electronische en voedings
middelenindustrie.
die in Suriname al tien jaar hetzelfde is
zou het bedrijf voor een deel uit de
financiële moeilijkheden helpen. De Su
rinaamse regering heeft nog nooit toe
stemming willen geven voor.verhoging
van de suikerprijs.
muiden en M. Gijben, Plataanlaan 21,
Zaandam.
naar; W. Olree, Rozenburg; J. L. Brons,
Assen; Mevr. Vonk-Van der Velden, Ber
gen op Zoom; Mevr. Peters, Wychen.
Mijnwerkers. De mijnwerkersactiegroep
in Heerlen heeft gisteren in een ver
klaring laten weten dat zij van me
ning is dat de kolenproduktie in ons
land moet worden hervat.
DEN HAAG (ANP). Prof. dr. C.
Goedhart, kroonlid van de SER, heeft
gisteravond gezetd dat de oliecrisis kan
leiden tot belastingverhoging.
Een auto Peugeot 104: Fam. Van der Schoot, Van Eschstraat 105,
Oirschot.
Philips-kleurentelevisie: Mevrouw Janssen, Reuveltweg 50,
Grubbenvorst (Limburg).
Samengestelde prijs a plus minus 1.125: A. Buitelaar, v. d. Cap-
pellenstraat 92, Den Haag.
Voor 840 Bauknecht: Mevrouw J. de Vries-Borra, Gasthuis
laan 99, Haarlem.
Hometrainer Carnielli roeiapparaat: J. Bos-Van Wijk, Egypten-
eind 47, Veendam.
Singer-naaimachine: W. N. Telgen, Klimtuin 47, Epe (Gelder
land).
De gedachte gaan uit naar de aan
leg van een eiland op niet al te grote
afstand (10 tot 15 km) van de kust.
Er zouden een averij haven voor grote
olietankers, een kerncentrale en een
i
DEN HAAG. De Nederlandse con-
DEN HAAG (ANP). Als het ogen
blik waarop nieuwe energiebronnen door
de prijsontwikkeling economisch renda
bel worden, snel naderbij komt, hebben
we met de huidige techniek bin
nen vjjf tot zeven jaar olie uit de
Noordzee. Dit heeft drs. C. Bennebroek,
stafmedeweerker van het Nederlands
Christelijk Werkgeversverbond, gisteren
gezegd.
Die periode van vijf jaar kan volgens
drs. Bennebroek worden overbrugd met
eerst steenkool en aardgas en op wat
langere termijn met nieuwe techni
sche vindingen op het gebied van ther
mische energiebronnen en het gebruik
van wind- en getij destromingen.
Het belangrijkste moment in de om
schakeling zal zich volgens hem over
een half jaar voordoen, als de voorraden
olie zo goed als uitgeput zullen zijn.
teerde het Konsumenten Kontakt een dis
crepantie tussen de markt- en consu
mentenprijzen voor rundvlees. Het mi
nisterie van Economische Zaken ver
klaarde toen dat deze toestand te wijten
was aan het feit dat de prijsdaling op de
slachtveemarkt vertraagd aan de consu
ment wordt doorgegeven. Het Konsumen
ten Kontakt heeft nog steeds geen relatie,
kunnen ontdekken tussen de prijsont
wikkeling op de slachtveemarkt en con-
sumentenpri j zen.
sument profiteert nog steeds niet mee
van de prijsdalingen die nu al geruime
tijd op de slachtveemarkt voor rund
vlees worden waargenomen. Terwijl de
gemiddelde marktprijs voor rundvlees
tussen half april en half oktober met 8,5
percent daalde, stegen over dezelfde pe
riode de consumentenprijzen met 1,4
percent.
Prijsdalingen bereiken de verbruiker
niet of nauwelijks, constateert het Kon
sumenten Kontakt, dat aan ministers
Lubbers van Economische Zaken heeft
gevraagd maatregelen te nemen die er
toe kunnen leiden dat de marktprijsda
lingen ook de consument ten goede ko
men.
Enkele maanden geleden al consta-
Zegslieden van de chemische industrie
geven wel toe dat er nu reeds beperking
van grondstoffen van kracht is. Met
name de basisgrondstof nafta (uit aardo-
Wegvallen van bepaalde produkten leidt
tot grote werkloosheid in verdere stadia
in sectoren als textiel, metaal, en elec
tronische industrie, voedings- en genot
middelenindustrie, bouwnijverheid, land
en tuinbouw.
PARAMARIBO (ANP). De suiker
onderneming „Mariënburg” in Suriname
staat aan de rand van een bankroet. Als
niet snel hulp wordt geboden, zal het
bedrijf waarvan ongeveer achtduizend
mensen voor hun dagelijks brood afhan
kelijk zijn eind deze maand moeten
sluiten. Er zal dan geen geld meer zijn
om de lonen te betalen. Dit is van goed
ingelichte zijde in Paramaribo verno
men.
De consumentenorganisatie attendeert
'minister Lubbers daarom op de moge
lijkheid dat de tussenhandel voor rund
vlees, ook indien kostenstijgingen in
aanmerking worden genomen, met rui
mere marges werkt dan op grond van de
prij zenbeschikking is toegestaan. Het
Konsumenten Kontakt vindt dit, zeker in
het kader van het door de regering te
voeren prijsbeleid, een ongewenste'situa
tie.
De chemische industrie heeft in de
gehele nijverheid een sleutelpositie. Ze is
voor tweederde toeleverend aan andere
bedrijven, die dus afhankelijk zijn.
Vooral Voor arbeidsintensieve onderne
mingen zal produktiebeperking van de
chemische industrie snel voelbaar zijn.
Aangezien van de totale jaaromzet
van ruim tien miljard gulden ongeveer
80 percent wordt geëxporteerd, zullen de
nadelen ook inwerken op de betalings
balans. De chemische industrie neemt 16
percent van onze totale export voor
haar rekening.
lie) voor de petrochemie is al enige tijd
schaars. Verdere beperking zou ont
wrichtende gevolgen hebben. Import van
elders is niet mogelijk. Het is overal
even schaars.
Met Bredero gaat het goed. De oliecrisis
en de economische gevolgen daarvan
vormen voor de Verenigde Bedrijven
Bredero n.v. „dankzij haar flexibiliteit
buiten de grenzen” geen aanleiding
om de prognose voor 1973 te herzien.
Dit heeft de president-directeur van
Bredero gisteren gezegd. Ook aan de
positieve prognose voor volgend jaar
hoeft volgens hem niet te worden
getornd.
Setje Orlane oogmake-up: P. M. Spek,
Alphen aan de Rijn; J. Koks, Breda; G.
H. Pasmooy-Naves, Den Haag; Fam. Hie-
mink, Assen; A. Pilon-Bolhuls, Groningen;
C. H. Bouma, Vlissingen; G. Hommersom-
Peters, Ochten (Gld) E. van Uden, Oss;
Mevr. Van Roessel, Oisterwijk; Mevr. R.
Karelsz, Den Haag; Mevr. Van Galen-
Zweedljk, Eindhoven; Coenders, Tilburg;
J. D. van Schijndel, Amsterdam; H. Tij
huis, Nijverdal; P. Moras, Anna Paulowna;
L. van Duivenvoorde, Den Haag; A. Poel-
stra. Ommen; P. Hubers, Gemert; M. E.
DEN HAAG. Minister Westerterp
(Verkeer) heeft zijn Westduitse ambtge
noot voorgesteld te komen tot een per
soonlijk gesprek over het vraagstuk van
de ritmachtigingen van en naar de
Bondsrepubliek.
In antwoord op vragen uit de Kamer
zegt de minister dat verschillende be
sprekingen op ambtelijk niveau nog niet
tot een verantwoord resultaat hebben
geleid.
Boek „Het Beven” van Luiting: Mevr. D.
Edelijn, Zwolle. Slof Roxy sigaretten:
mevr. Wintermans-Van der Voort, Best en
A. J. M. Findhammer, Nuenen. 12 fles
Spawater: H. C. Blom, Oss.
Set a vijf paar Jovanda kousen: Mevr.
Vermeulen, St. Michielsgestel; J. Huisman,
Oud Zevenaar; C. de Wolf, Lelystad; A.
Donkers, Katwijk a.d. Maas; P. Reynders,
Helden(L); D. van Nijf, Groningen; Mevr.
W. Opheij-Janosch, Kerkrade; E. J. Wie-
merinck, Goor; L. H. Timmers, Maas
tricht; Mevr. Broeders, Dorst; S. Vinke-
Huizinga, Hattem; S. van Uitert, Tiel; E.
B. Hagendoorn, Leiden; J. Barth, Helle-
voetsluis; J. J. Verschoor, Rotterdam;
mevr. P. de Kruyff-de Zwart, Leusden; F.
Hanewald-Boersma, Deventer; Mevr. M.
Snellen-Sterken, Kelpen; A. Nelissen,
Maastricht; L. M. Haneats, Weert; J. J.
Kalenka, Kerkrade.
aanvoermogelijkheid voor vloeibaar
aardgas kunnen worden gevestigd.
Volgens Rotterdamse havenkringen
is het rapport van ezer recente da
tum. Men neemt aan dat het uitbren
gen ervan op dit moment te maken
heeft met de problematiek die men
verwacht voor het oplossen van de
energiebehoefte door de olieschaarste
op lange termijn. De vrees bestaat
namelijk, dat de aanleg van een
kerncentrale op de Maasvlakte, die in
ieder geval een jaar of acht zal
vergen, door milieuprotesten langer
Andere weekprijzen, die elders in het
land gevallen zijn: Vier Continental
autobanden: mevr. Vingerhoeds, Helmond
Ilford diaprojector; mej. A. H. M. Nifen-
tied, Vlaardingen; A. C. Sanders, Prinsen
beek. Half jaar Skol-bler: C. G. Koster,
Schaesberg. Voor 300 AaBe-artikelen
J. Mulder, Huizen(NH). Irisette donsdeken:
mevr. W. P. Hamer, Bergen op Zoom.
Van Schuppen-tapijt: mevr. J. van den
Berg-Post, Deventer.
12 flessen Hooghoudt Jenever: Th. Vis-
schedijk-Tilburgs, Baarn en L. H. Dorland,
Hilversum. Ilford electronenflitser: C.
Schot, Bergen op Zoom en Jac. Groenen,
Bladel. Lundiakast: E. J. Heijman, Nijme
gen. Klnsbergen Damespolshorloge: H. A.
Gidding, Den Haag. J. Inden briljantring:
A. J. van Druten, Groenlo.
V D cadeaubon 100: C. van Strien,
Rotterdam: G. van den Oever. Rosmalen:
Gamma Holding. De resulten van Gam
ma Holding n.v. zijn in de achtste
periode van dit jaar niet geheel bevre
digend geweest. Toch bestaat de ver
wachting dat de resultaten over het
hele jaar niet lager zullen zijn dan die
van volgend jaar. Wat Gamma vooral
zorgen baart is dat de aanvoer van
grondstoffen voor kunstvezels zo sterk
terugloopt dat de prijzen van die ve
zels zullen stijgen'.
DEN HAAG. Tot dusver heeft Sint
zich allerminst iets aangetrokken van de
oliecrisis en de algemene oproep tot
bezuiniging. Uit de verklaringen van en
kele grote warenhuizen valt af te leiden
dat de verkoop voor en tijdens de de
cembermaand groter is dan in dezelfde
periode van 1972. Volgens de warenhuis
directies zijn het echter niet alleen de
cadeaudagen die een grotere vraag ver
oorzaken, maar ook de autoloze zonda
gen.
Zo blijkt in de speelgoedsector de
vraag naar puzzels en spellen als Strate-
go en scrabble aanzienlijk te zijn toege
nomen.
Volgens een ander grootwinkelbedrijf
heeft het mogelijk tekort aan warmte
bronnen de verkoop van wollen kleding
stukken met name truien doen
toenemen. Produkten als kaarsen en (zo
als bekend) vuilniszakken zijn schaars.
De vereniging van Nederlandse Pa
pierfabrikanten zal de Sinterklaasvier-
ders vragen op 6 december de kartonnen
en papieren verpakkingen van de ca
deaus niet weg te gooien. In verband
met de grondstoffenschaarste stelt de
vereniging voor het papier aan school
kinderen mee te geven voor inzamelin
gen. Het kan dan gebruikt worden voor
de fabricage van nieuwpapier.
De belastinginkomsten zullen achter
blijven voor geringere ontvangsten aan
benzine-accijns, aldus de hoogleraar. De
regering moet snoeien in de uitaven,
Deze PEUGEOT 104 waarde 8.595 met zuinige, krachtige 50 pk motor, 135 km/u; voorwielaandrij-
ving; versnellingspookje: draaistraal slechts 492 cm; schijfremmen voor, trommelremmen achter;
vier portieren; rondom veiligheidssloten; automatische remkrachtverdeler en rembijsteiling is
iedere week één van de weekhoofdprijzen, die u kunt winnen wanneer u voor 1 deelneemt aan
de Nationale Puzzelactie (t.b.v. de Stichting Natuurbehoud en Natuurbescherminqseducatie) in deze
krant.
De teruggang in de bedrijvigheid zal
bovendien moeten leiden tot verhoging
van de kostprijzen in het gehele gebied
van de chemische industrie. De cijfers
die uit een enquête onder de betrokken
bedrijven naar voren zijn gekomen, va
riëren wat dit betreft van 20 tot 40
percent bij een vermindering van de
activiteit met een kwart.
ROTTERDAM. Rijkswaterstaat
heeft een plan ontwikkeld voor een
industrieel eiland voor de kust van
Rijnmond. Een rapport daarover is
momenteel in studie bij het havenbe-
drijf van Rotterdam.
Duidelijkheid nodig. De christelijke
werkgevers (NCW) zijn „zeer teleurge
steld over de onduidelijkheid waarmee
premier Den Uyl televisiekijkend Ne
derland zaterdag heeft laten zitten”.
Volgens de NCW is er grote behoefte
aan duidelijkheid. De christelijke
werkgevers pleiten voor maatregelen
die soelaas moeten bieden in de ener
giecrisis. Zo willen zij géén toepassing
van de selectieve investeringsregeling,
zuiniger en efficiënter gebruik van de
van de selectieve investeringsregeling,
zuiniger en efficiënter gebruik van de
overheidsuitgaven en prioriteit voor
werkgelegenhed en levensvatbare on
dernemingen bij de toedeling van
energie en schaarse grondstoffen.
Andere weekprijzen in ons ver-
schijningsgebied en elders in midden-
Noord-Holland: Erik elektrische de
ken: fam. Kroonenburg, Watermunt-
straat 97, Wormer. Doos a 12 bus
Spréme: Mevr. Ridder, Plantage 130,
Beverwijk Set a 5 paar Jovanda kou
sen: H. M. van Dijk, Valkenburger-
laan 4, Heemstede. Setje Orlane oog-
make up: P. v. Kasteren, Marelaan
104, Heemskerk en mevr G. Walters,
Teslastraat 13, Haarlem. Victor
Kersenbonbons: J. A. Bish, Pieter
Pauwstraat 2, Zaandam en J. J. Wal
ter, Van Weerden, Poelmanstraat 50,
Beverwijk ABN spaarbankboekje met
500: B. J. Oosterwijk, Jacob de Wit-
straat 14, Heemstede en P. A. Godijk,
Julianalaan 299, Haarlem.
De directeur van de onderneming is
naar Nederland vertrokken voor overleg
met de eigenaresse van „Mariënburg”,
Amsterdam Rubber. Hij zou ook overleg
gaan voeren met de Nederlandse rege
ring.
De produktie van „Mariënburg” is de
laatste maanden gedaald tot tweehon
derd ton per week; dat is dertig ton
minder dan de normale weekproduktie.
De huidige produktie is niet genoeg voor
de binnenlandse behoefte. Dat is in Suri
name al te merken: witte suiker is er
nauwelijks meer te krijgen.
Een van de oorzaken van de daling in
de produktie is de zware regenval van
de laatste maanden. Bovendien verkeert
het materiaal waarmee moet worden
gewerkt treinen, spoor en machines in
de suikerfabriek —door geldgebrek in
slechte staat van onderhoud, waardoor
de aanvoer naar en de verwerking van
de suiker in de fabriek stagneert. Het
komt Vaker voor dat de suikerproduktie
als gevolg van een defect enige uren of
dagen stilligt.
Een verhoging van de suikerprijs
jwe cnemiscne industrie gebruikt 2Ü percent van t
binnenlandse hoeveelheid aardolie en 10 percent van de ten stopzetten.
zal duren. Dergelijke bezwaren zou
den voor een eiland in zee niet gel
den. Bovendien is daar voldoende
koelwater voorhanden.
De eerste plannen voor de aanleg
van een industrie-eiland dateren van
1972 en waren afkomstig van de bag-
germaatschappij Bos en Kalis te Slie-
drecht. Oorspronkelijk ging het hier
om een eiland voor de verwerking
van chemische afvalstoffen. Later
wijzigde Bos en Kalis de plannen
door over een industrie-eiland met
algemene doeleinden te spreken.
Pieters van Hoet, Arnhem; Mevr. Roos,
Arnhem; Mevr. Van Deun, Arnhem; M.
van Bentem, Apeldoorn; Gea Veldkamp,
Enschede; C. Melkert, Breda; G. J. van de
Bogaard, Eindhoven; J. Steenbergen, Bres-
kens.
Lois jeans: Mevr. A. van Drunen, Ros-
malen-Hintham en A. W. Croes, Benne-
kom. Readers Digest Atlas: R. van de
Biggelaar, Oss. Meulenhoff plantenboek:
G. D. Jollnk, Doetinchem. De Gruyter
levensmiddelen: D. de Ble, Apeldoorn.
Luitingh puzzelboek: A. Kars, Utrecht.
Pak Stilbepan produkten: W. Peemen,
Winterswijk.
Pak posters Afrikaans Verkeersbureau:
O. Scholten, Gaanderen, Mej. A. Krol, Den
Haag. A. Broecker-Huikens, Utrecht;
mevr. C. van der Brink, Utrecht; E. van
der Brink-Koemmeling, Heerenberg.
Jago shawl: J. M. Hageman, Bilthoven;
J. Rotteveel-Casteleljn, Leiderdorp; L. J.
Pustjens, Maastricht; J. T. Zwart, Soest.
Pak Knorr-produkten: J. G. P. van der
Hulst, Vianen. AP AG tandenborstel: mej.
J. van Gils, Leusden en mevr. Th. Dieter-
man-Koster, Groningen. Revlon-set: J.
Harmsen, Vorden.
Boek „Prins Claus”, De Boekerij: H.
Pek, Bergambacht; H. Weideman, Wasse-
Als er een verdelingsbeleid komt, wil
de chemische industrie voorrang krijgen,
desnoods ten koste van andere toepas
singen van aardolie en aardolieproduk-
ten. Mocht een deel van de 100.000
werknemers in deze bedrijfstak niet
meer aan de slag kunnen, dan straalt dit
effect drie- tot negenvoudig uit naar
andere sectoren.
E. A. van Bragt, Valkenswaard; A. Uijten-
daal, Nootdorp.
Glemme autowashandschoen: A. Ver-
cruljsse, Nijmegen; C. J. Ham van Ettin
ger, Vlaardingen, H. Jansen, Apeldoorn;
M. Brok van Mil, Den Bosch; J. Adrlaan-
se, Middelburg.
6 flessen Coca Cola: J. H. Quadvlieg,
Valkenburg. Victoria kersenbonbons: H.
H. W. Wubben, Den Haag; M. Plaisier,
Krabbendljke; Mej. A. Roelofs, Borne; A.
de Bever, Breda; W. Baas, Rotterdam.
Boek plasticvreter van Bruna: M. Brok-
Horvers, Tilburg; Mevr. Tammerlaan,
Roermond; T. A. Geene-Bakker, Goes; A.
Vries-Gellen, Helden-Berlnge.
Puzzel Bornse Cartonn.fabriek: Mej. C.
van Schalk, Oosterbeek; K. Blij, Breda; D.
C. Balk, Rijswijk; Mevr. P. C. Blonk-De
Jong, Bodegraven; J. Schellekens, Ooster-
hout; J. J. Walter, Beverwijk; H. Nien-
huis-Ridder, Groningen.
NS-dagtrlp: E. Koolen-Cramers, Oss.
ABN-spaarboekje met 500: J. Llndhout,
Nieuwe Nledorp; Mevr. A. Berendsen, Ter
Apel; C. Lit, Delft.
ABN-spaarboekje met /100: M. Posno,
Velp; D. van Amelsvoort, Fljnaart; R. A.
M. Verwey, Nijmegen; J. Hofman, Neede;
J. Wiersma, Schagen; Mevr. Knoops, Soes-
terberg; Mevr. J. Tan-Han, Rotterdam; G.
Schipper, Eindhoven; A. J. Greeve, Berkel
(Z.H.); C. Geluk, Anna Paulowna. Mevr.
Tukker, Driebergen; C. Lensvelt Den
Haag; W. F. G. L. van Ulsen, Deventer;
Mej. L. Chaudron, Leiden; Mevr. Heijs,
Gennep (L); D. Th. Rietbergen, Utrecht;
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. De chemische industrie vreest ont- energie Een vermindering van 25 percent in de bedrij-
wrichting van de nationale economie als haar grond- vigheid heeft reeds onaanvaardbare gevolgen, die in be-
stoffen- en energievoorziening zou worden verminderd, paalde gebieden hard zullen aankomen. Voor het wel-
Werkloosheid voor vele tienduizenden wordt dan ver- vaartsniveau van streken als Noordoost-Groningen,
wacht. De chemische industrie verlangt van de regering Zuid-Limburg, Zeeland en Rijnmond is het werk van
chemische bedrijven van wezenlijk belang. Gevreesd
wordt dat als gevolg van dreigende problemen een aan-
de tal bedrijven de produktie geheel of ten dele zal moe-
ADVERTENTIE
ABN spaarbankboekje met 100: B.
van Deutekom, Platanenstraat 37, IJ-
Kodak-cameraMevr. C. de Jong-Veen-
stra, Dodewaard. Doos a 12 bus Sprème:
staat tegenover dat een maatregel als
versnelde aanleg van buizen voor aard
gasdistributie weer extra uitgaven zou
vergen. „Ik ben er niet zeker van dat dit
zonder belastingverhoging kan”, aldus
prof. Goedhart.
van Vliet-Koudstaal, Hoogland; F. ver
huist, SchevenlngenS. Petri, Arnhem; G.
A. J. van Diepen, Graftermeer; Hogenes,
Maassluis; E. H. Sikkema, Velp; Mej. J.
Schaap, Mill; Harry de Vries, Den Haag;.
zr. Fr. vervoort, Hilversum; F. zwane-
veld-Bult, Hoogezand; A. J. Vermeule,
Den Haag; M. Altena-Kremer, Doesburg:
Mevr. Kolijn, Maarssen(U); Fam. J. J.
Heskes, Den Haag; J. Doedens, Bellen.
J. H. Porton, Utrecht; C. M. van der
Zanden-Bax, Leende.
