Arabië
Nederland
I
l
,18
M
I T T lL
Arabische Israël
LaantoInederiander
jglWwM?
I
rl
WERVING
PROBLEEM
PERSONEEL
IS GEEN
1^1
M
A
h&--jllik
i k
5® J1
F wk
jji s
a ABS
1
I
E
CM
I-7
door Frans Janse
1 9300,
:t
H
A L G E R 'J
1
J,
a
EJ
LIBIË
In dat geval zou de spitscapaciteit van het openbaar vervoer veel groter
zijn geweest en zouden NS en streekvervoersbedrijven de situatie nu beter
het hoofd hebben kunnen bieden. Kortom, nu er sprake is van een olie-
embargo tegen ons land en op langere termijn van een blijvend,-ook
wel structureel genoemd tekort aan olieprodukten, althans in vergelijking
met de situatie van twee maanden geleden, wordt de oude vraag naar het
nut en de functie van het openbaar vervoer weer actueel.
SAOEDI-ARABIË
British petr
veel olie oir
De capaciteit van zowel de Nederlandse Spoorwegen als de grote streek-
vervoerbedrijven is afgestemd op het vervoersaanbod zoals wij dat op het
ogenblik in het spitsuur kennen. Het is daarom niet verwonderlijk dat pre-
sident-directeur De Bruin van de Nederlandse Spoorwegen op de pers
conferentie, waarop hij de plannen van de NS en de streekvervoerders
ten aanzien van de verwachte toeneming van het vervoersaanbod na het
ingaan van de benzinedistributie ontvouwde, vooral aandrong op het „uit
smeren” van de ochtendlijke en avondlijke spitsuren.
„De Spoorwegen constateren dat de laatste tien jaar gaandeweg een
evenwicht is ontstaan tussen het openbaar vervoer en het particulier ver
voer. Dat betekent dat er niet veel extra materieel is”, zo stond dinsdag
in onze krant te lezen. Betekent dat nu, dat het openbaar vervoer in ons
land gefaald heeft in zijn taak om de diensten, die zij heeft zo aantrekke
lijk mogelijk te maken? Had er een „agressiever” beleid gevoerd moeten
worden, met goedkope tarieven en een nog hogere frequentie, zodat het
openbaar vervoer voor zó veel automobilisten aantrekkelijker was geweekt
dan het eigen vervoermiddel?
I
e rdam
LIBIË [T
HERKOMST VAN DE ARABISCHE AARDOU E VERWERKT IN NEDERLANDSE RNT1 NADERDEN (I972)
<2
i
Nederland heeft voor eigen gebruik ca. 25 miljoen ton aardolie per
jaar nodig maar doordat ons land ook „oliechemicus” en „oliehande-
laar” is komt er jaarlijks ruim 130 miljoen ton ruwe aardolie binnen
onze grenzen. Daarvan komt ca. 113 miljoen ton uit Arabische landen.
Zoals algemeen bekend is Europoort het grote oliecentrum en middel
punt van internationale olietransport. Dat lang niet alle aardolie wel
ke Nederland ontvangt in onze raffinaderijen komt blijkt uit de gra
fieken in de kaart.
De geldcirculatie dié via Europoort op gang komt is indrukwek
kend. Een totale olieboycot zou alleen al voor Rotterdam een inkom
stenderving betekenen van minstens 75 miljoen gulden per jaar. De
Nederlandse uitvoerwaarde van de ruwe aardolie en de olieprodukten
bedroeg vorig jaar ruim 4 miljard gulden en dan spreken we nog
maar niet van de chemische produkten uit aardolie en nog zo het een
en ander.
Onze handel met de Arabieren is een kwestie van miljarden gul
dens, zie de grafiek in de kaart. Uiteraard is het grootste deel van de
Nederlandse handel met de Arabische landen een oliehandel. Behalve
olie kopen wij ook andere Arabische produkten, zie de kaart, maar in
verhouding tot de olie is het weinig.
Wij verkopen Nederlandse produkten aan de Arabische landen.
Zouden deze nu de niet-oliehandel boycotten dan zou dat voor ons
land een strop betekenen van ca. 1 miljard gulden per jaar, hetgeen
omgerekend 370 gulden'per Nederlands gezin is. De kaart laat zien
wat wij zoal verkopen. Ook wordt een indruk (zij het onvolledig) ge
geven waar Nederlandse bedrijven in de afgelopen jaren ontwikke-
lingsprojekten hebben uitgevoerd in de vorm van waterbouw, wegen
bouw, adviezen, studie over projekten etc. De KLM blijkt nogal wat
Arabische landen te bevliegen. Ook blijkt dat er in Israël meer
Nederlanders wonen dan in alle Arabische landen tezamen.
U 1 p?mT
j ABU DAHBI ei<
PERZIË (IRAN)
EUROPOORT—
ROTTERDAM
less-
SYRIË
a2 j
LLaaaK L
EGYPTE 1
ARABISCHE OLIE IN NEDERL.
-
^ïsRArj
F;
B; -ï H
aatuit:
®r van
deed
Busbedrijven houden voorlopig het
afgeschreven materieel in bedrijf
731 aii
plaats
de
Terug naar een situatie zoals in de
aan-
gver-
Teheran
0 23-
ims
NEDERLAND
A
Tripoli
A
.oinai
A
(KATAR X
Du bai
>g.
OMAN
42,9
é-111 miljoen gld.
g)
5lmiljoengld.
26,2
19,5
JEMEN,
9,2
SGmilj.gld
17milj.gl
0,2
IRAK
PERZIË
KOEWEIT
SAOEDI-ARABIE
machines, vee
electron-
HOEK v.HOLLAND
MAASSLUIS
as
i!
\UNb
2 km
O
.MAT EX
Ter
18,9
(in miljoen ton)
13,5
7,8
4,2
SAOEDI-ARABIÉ
KOEWEIT
lag^ss;
(raken
rsoneel
o 1
ROTTERDAM
(zuid)
A
MAROKKO
Ned. koopt
Sèmiij.gld.
■■M
I J SHE
42
ALGER'JE
Nederland koopHn Libië
ca. aardolie, aardnoten,
dadels en amandelen.
4-andbouwprod, vet
chocolade, bier
L
KATAR
2,6
ABU DAHBI
1
ALGERIJE
1,3
IRAK
SHELL
X^ SHELL
Koeweil*
>k dadels,
......óen in heb
Midden-Oosten.
Een woordvoerder van Centraal Ne
derland ziet de zaak ook niet al te
somber in, hoewel hij zo zijn twijfels
heeft over het functioneren van het
stadsvervoer. „Als de tweede auto buiten
de distributie komt te vallen, kunnen er
problemen ontstaan. De tweede auto
wordt door erg veel vrouwen gebruikt
om boodschappen te doen. Als dat afge
lopen is, zullen de dames de bus nemen.
En als de tweede auto niet buiten de
distributie valt, kan ik ook wel vertellen
hoe het zal gaan: Pa zegt tegen moe „ga
jij maar met de bus, dan pik ik jouw
benzine wel in”.
texhel, chemischepr
qffinadenj]
6ULF^^
veel olie uil-
Koeweit*
TOTALE AA RDOLIEPRODUKTIE 72 r L -
ARABISCHE LANDEN 1060MILJOEN x
TON(jncl. Perzie)-
•Nederland onF-
v:ng daarvane-,
113 miljoen ten
dien staan er besparingen tegenóver: het
openbara vervoer zou een veel hogere
bezettingsgraad krijgen en op de post
wegenaanleg zouden aanzienlijke bespa
ringen mogelijk zijn.
olie^oanvóer
idoor^superianters
wasvCakto\
ven als NZH, Centraal Nederland, GVB
en Enhabo. Als het met de spits maar
lukt, zo verwacht men over het alge
meen, redden we het wel. De busbedrij
ven zullen voorlopig het afgeschreven
materieel, dat door nieuwe bussen wordt
vervangen, in bedrijf houden, zodat er in
het totaal meer bussen ter beschikking
zullen komen. Daarvoor is natuurlijk
wel extra personeel nodig, maar, aldus
een woordvoerder van de NZH, „We zijn
tevreden over de werving. De opleiding
duurt ongeveer een maand, zodat we op
tijd klaar kunnen zijn om de stroom op
te kunnen vangen”.
Dahron-
Behalve aardolie kpopt ABU DAHBI
Nederland ooi
gerst en kalot
Jeddah -
raffinaderij)
Perzië
4,2
3!milj glp^
SYRIË
SHELL'
86 miljoen gld.
|305mi|-
I joengld
ca.120.000 MENSEN. IN HET WATERWEG
GEBIED WERKEN ca.550.000 MENSEN WAAR
VAN cd. 15.000 IN DEROTTERDAMSE HAVENS
Saoedi-Arable
jaarlijks voor
85milj.gld.
Nederland koopf in Algerije
oa aardolie, ijzerens,veévoeder;
in MAROKKO oa. fosfaat kurk,
sinaasappels, papier. InTUNESIE
kopen wij oa. aardolie, fosfaaf,
kurk, olijfolie.
0,9
DIV.ARAB. LANDEN]
LI BI E
VERKLARING VAN DE KAART
'Hoeveelheid aardoliefin miljoen
jgj ten)naarNederiana in1972.
'JjJ Belangrijkste oliegebieden,
t^ss^-Waarde van de Nederlandse uil voer
naarArabisch land(1972).
{-Waarde van deuihvoer van een
j Arabisch land naar Neder land ^1972).
J 2,6 37milj.glcL
voe dingsmiddelen,
electronica, bedden
C, bedrijf
-
*ca.4000^
co.3000» y
25milj.gld.
ESSSSSS3</
293 mil-
joengld
KATAR en i
BAHREIN I
melk, J
machines
ca.'2/3 van alle
Belgische olie-
invoergaabvia
deze pijpleiding
naar AnFwerper
(geer? Arabisch land)
Nederland koopHn Perzië i
oa. aardolie, tepijren/gom,
rozijnen, dadels, thee.
Spoorwegen, dat openbaar vervoer niet
zijn, wordt door de overheid beaamd.
Daarom passen wij ook jaèrlijks
honderden miljoenen bij. Maar daar
is natuurlijk wel een grens aan.
Tekorten dekken moet binnen de budge
ttaire mogelijkheden blijven”.
De heer Knoop geeft toe, dat het door
de omstandigheden opgelegde beleid van
„achter de opmars van de auto aanlo
pen” en je daarbij aanpassen, inder
daad tot gevolg heeft gehad, dat de
capaciteit van het openbaar vervoer in
Chemisdieindusrne
isaa-vi In cfushieEerrein,
PSSSSl.opsloqplaafsen ere.-
Olieraffinaderijen en
opslag van aardolieprodakren
ca. 70°/. van de tofale goederen-
- Aj
l
§35S
O O -33
XmSjSSS
or~ m
°w rn
z° o
ADoorNederi. bedrijven uif-
Vliegroute KLM in
Arabische landen^i^^
(globale aanduiding^F
A
ZDamaxus—
^■bAmmarr
A Vled.uif-voer naaTV
WJOR" z'ordanië 18mi!j.gld>
iWDANIË Xinvoer uifJordanië
I W J>,582.Q00qld.
- In Nederland werken
ca. 21.000 Marokkanen
ca.450Tunesiers
ca. 60 Algerijnen
'9?5 Li 1
ons land onvoldoende is voor crisissitua
ties. Ook erkent hij, dat bij een blijven
de beperking van het energieverbruik,
zoals die ons ook op lange termijn te
wachten staat, het openbaar vervoer
maar moeilijk zijn taken zal kunnen
vervullen. „We zullen genoegen moeten
nemen met een wat lagere kwaliteit van
het openbaar vervoer. Wat langer in de
rij staan en niet altijd een zitplaats in
bus of trein kunnen bemachtigen”.
laatste jaren van de oorlog, toen we als
rijpe druiventrossen aan de treeplanken
van de trams hingen, gaan we volgens
e heer Knoop nooit meer. „Het staat
zonder meer vast, dat de distributie niet
zal gelden voor het openbaar vervoer.
Voorzover het rijk greep heeft op be
paalde vervoersbewegingen, zoals die
van scholieren, ambtenaren en militai
ren, zal het ook zeker tot een spreiding
van de spits komen. Als het bedrijfsle
ven in dat opzicht ook mee wil werken
zullen we ook bij een blijvende energie-
beperking met de bestaande capaciteit
de zaak wel aankunnen”.
Een zelfde geluid is te beluisteren bij
neer lokaal opererende vervoersbedrij-
Staatssecretaris dr. Michel van Hulten
is een fervent voorstander van gratis
openbaar vervoer. Het is naar zijn me
ning de enige manier om het openbaar
vervoer voor iedereen zó aantrekkelijk
te maken, dat men er ook werkelijk de
auto voor laat staan. Het zijn vooral
milieu-argumenten, die Van Hulten en
zijn medestanders naar voren brengen.
Gratis openbaar vervoer zou door de
overheid betaald moeten worden en dat
zou een extra-post van vele miljarden
betekenen. Het maatschappelijke rende
ment van een dergelijke, maatregel
(schone lucht, minder het landschap
ontsierende wegen, een scherpe daling
van het aantal' dóden en gewonden in
het verkeer, wat overigens op het ter
rein van de gezondheidszorg een enorme
besparing op zou leveren) is voor de
voorstanders van gratis openbaar ver
voer zo wezenlijk en van zo’n groot
belang, dat zij vinden dat de financiële
nadelen er bij in het niet zinken. Boven-
Jrqffinaderiil
Esso (Exxon)
veel olie uir.
_Aba?c
KOEWEIT
SCHIEJDAM_
^■^CHÉVBOW L-a(
raffinaderij]
lanbouwpri.
Jfe,| ^emscheprod. 'fë^.eAN0 DEOg.-Z-L...(L_
PERZIE
0,4
TUNESIE
(geen Arabisch land)
ciectronicayoedsel vet, melk, a/kohol
-NEDERLAND LEVERT DE LANDEN oa—
Nederland koopb in Egypre
oa. uien, rijst aardolie,
ka teen, dadels, A
R'JN-P'JP-
ff- LCIDIN&
V
De heer A. M. Knoop, van het directo
raat spoor- en tramwegwezen van het
departement van Verkeer en Waterstaat
(het ministerie dat op moet draaien voor
de tekorten van het openbaar vervoer):
„Gratis openbaar vervoer, of zelfs maar
lagere tarieven zijn in onze maatschap
pijstructuur een niet te verwezenlijken
ideaal. Het vervoerbedrijf is nu eenmaal
arbeidsintensief. Het grootste deel van
de kosten bestaat uit arbeidslonen. Wan
neer we, nu bedenken dat vorig jaar de
loonkosten met zo’n dertien a veertien
percent gestegen zijn en de tarieven
maar met zeven, dat komt het er eigen
lijk op neer dat het opehbaar vervoer
relatief goedkoper is geworden.
De tegenwoordige filosofie van
(pverzM1972)
1 ^POTTEPDflM ONTVANGTca.131 MILJOEN TOM -
Ned.pro.il 0AA8.AO ILu III
MILJ.TOfJ ARABISCHE OLIE.
a 61 MILJOEN TON OLIE WORDT METEEN DOORGE-
VOCRD .‘.AAR HET BUITEN JV.3 i‘. .a.69.'V
-■■B1 C-AAT NAAR NEOERLANDGr RAr NADT E’.
imM^DEZF VERWERrEN oa. 4 7 M..J. TON ARABiSWE
^■■L OLIE.
J555^»_^VAN DE GERAFFINEERDE AARDOLIE GAAT 46,6
i- IJOEN TON NAAR HET BU ’EN.AND, '2i M.._-
JOEN BL’JFilN NEDERLAND.
.HEVRON i
MMKhyJKON AM
M03K.^
Caïrov
A V
2,1 34milj.gld
M 30 IHHF
OMAN
93milj.gld
^^^22
EGYPTE
J-
i Ma
f&A LIEVERWAl EERDER.?:!.. OF WAT tATtR OJ]
21"
v ..Li;;,'
■—HHHëiL-TPL - -x -
Ek
i'
Wtu.
