Energiedeskundige Donaldson volgende week naar Den Haag
doodstraf
Chili beperkt
Overeenkomst over
vorming Ierse Raad
Uittocht uit strijdgebied
Nixon maakt
financiën
Scheepsdrama
op de Noordzee
Uitstel gevraagd
begroting over
Dajan
Oosterschelde
moeten
Daf-rijders
„Herinvoering
openbaar
vrijgeleides
„Wij zullen wat toe
geven in Genève”
overwegen”
MP*
lt
II
Algemeen Paf blad
DE ZUINIGHEIDSKRANT
VOOR NEDERLAND
AKKOORD STUIT IN ULSTER OP VERZET
ISRAËLISCHE MINISTER KOCHT NIEUWE WAPENS
HAAL 'M BIJ DE DAF DEALERS
4 - ïSl
19 73
MAANDAG
DECEMBER
1 O
2
HAAGSE JURIST:
(Van onze redacteur in Brussel, Henk Kolb)
Kloven
Palestijnen
Klacht
LONDEN (AFP, UPI en AP)
Op de conferentie van Londen, Du
blin en Belfast in het Zuidengelse
Sunningdale is men het gister
avond eens geworden over de vor
ming van een Raad voor heel Ier
land.
A
9 J,
Amerika wil ons olie leveren
van
ODD
ADVERTENTIE
Volks-
t vorot-
[ie voor
oningen
verschil
wonin-
lerings-
etzelfde
liet be-
aar die
ten van
:icht.
et café-
politie-
stpistool
en wer-
i zijn in
aterdag-
i-Feyen-
geslagen
ekomen.
il wordt
'en voor
Kahou-
al bezig
klaring opgesteld, dat echter niet in alle
opzichten overeenstemt met de wensen
die Kissinger daaromtrent koestert.
Dominee Martin Smyth, de leider van
de militante protestante „Oranje-Orde”
zei dat Faulkner en zijn collega's in
Noord-Ierland een welkom zullen krij
gen, zoals Chamberlain kreeg toen hij
terugkeerde uit München”.
keer en
de com-
vermin-
IS begin
ildoende
aan het
ar laten
der van
rder dat
is het
rijkspo-
na een
mannen
nniken-
as toen
collega’s
volgden
collega’s
hadden
afeet en
en over
ehoude-
(4); De;
urg (2[
'sterland
Blokut
nten (j
rdam is
an dood
■n over-
cocaïne
BRUSSEL De energiedeskundige van het Amerikaanse ministerie
van Buitenlandse Zaken, Donaldson, komt volgende week maandag naar
Den Haag om daar te spreken over mogelijke olieleveranties van de Ver
enigde Staten aan Nederland. Dit heeft minister Van der Stoel gister
avond meegedeeld na een gesprek met zijn Amerikaanse ambtgenoot
Henry Kissinger. Deze verblijft momenteel in Brussel voor de vergadering
van de NAVO-ministerraad, die vandaag en morgen plaats vindt. Wat de
olieleveranties betreft heeft Van der Stoel ook in het gesprek met Kis
singer onderstreept dat Nederland allereerst blijft zoeken naar een oplos
sing van de energieproblemen binnen het raam van de Europese Gemeen
schap.
WASHINGTON. De Israëlische mi
nister van Defensie, Mosje Dajan, heeft
gisteren verklaard dat Israel „een beet
je” zal moeten toegeven op de vredes
conferentie in Genève. „wij zullen een
compromis moeten sluiten”, zei hij in
een vraaggesprek voor de Amerikaanse
televisie. „Wij hoeven niet alle gebieden
die wij in de Zesdaagse oorlog van 1967
verwierven, te behouden”.
en geld'
eind fe-
uit een
en op 1
1 Helder
ren in
naandeti
gehele
DEN HELDER (ANP). De speurac
tie naar de Westduitse kustvaarder
„Antje Jansen”, die sinds eind vorige
week op de Waddenzee tussen Texel en
de Duitse Bocht wordt vermist met ze
ven mensen onder wie de kapitein-
eigenaar aan boord, is gistermiddag
gestaakt. Twee dagen lang hebben Duit
se helikopters en de scheepvaart op deze
route naar de 424 ton metende kustvaar
der gezocht. Er werd geen enkel resul
taat geboekt'.
Ie zesdt
iver n
aangt-
I rijvet,
i beslag
Het aanstaande bezoek van de Ameri
kaanse minister van Buitenlandse Zaken
Kissinger aan Damascus is gedoemd te
mislukken als hij komt praten over de
Israëlische krijgsgevangenen in Syrië, zo
is in Syrische regeringskringen gezegd.
Het Syrische commentaar was een re
actie op een bericht van de Israëlische
radio dat Kissinger gezegd zou hebben
dat de vrijlating van de krijgsgevange
nen een fundamenteel onderdeel van het
bestandsakkoord is.
e HAL:
w York
een 75-
lam van
e en om
verband
ief lage
Men voegde daaraan toe dat Syrië
alleen over de krijgsgevangenen wil pra
ten in het kader van een algeheel plan
voor de volledige terugtrekking van Is
rael uit de bezette Arabische gebieden-
van de
woord-
iet schip
an i.v.m.
terdam”.
wd, was
ar in de
nu zijn
e wate-
van dt
en grwi
dab van
ruikbaar
e came-
s came
ra over
ijlen 0)
de kans
:e opna-
Het akkoord stuit in Noord-Ierland op
verzet bij extremistische katholieke
en protestantse groeperingen. In Belfast
hebben zowel de „officials” als de „pro
visionals” van de IRA (het katholieke
Ierse Republikeinse leger) de overeen
komst verworpen. „Het is een formule
om het Britse bewind in Ierland voor
eeuwig te bestendigen, en daarom zullen
we ons er tegen verzetten.” zo zei een
woordvoerder van de „provisionals” in
Belfast.
ehoudet
litenlai-
lekeurdi
r, Wien,
iij inde
shoorde
t.
teren ii
Noorwe-
:emburj
aechten-
1. Elders
teld.
autobe-
aan d(
;n.
Met name speelt in het reguleren van
de relatie tussen de Verenigde Staten en
Europa het vraagstuk van de Ameri
kaanse troepen op Europees gebied een
rol. Amerika wil dat Europa de beta
lingsbalansproblemen die door de aan
wezigheid van die troepen voor de Vere
nigde Staten ontstaan, gaat dragen; Eu
ropa stelt daartegenover dat het zelf al
veruit het grootste deel van de NAVO-
inspanningen voor zijn rekening neemt
en dat bovendien die Amerikaanse troe
pen door Amerika zelf ook als interven
tiemiddel buiten Europa worden ge
bruikt. Daarom zou het dan in sommiger
opvatting niet geheel redelijk zijn dat
Amerika een volledige vergoeding voor
het verblijf van zijn soldaten in Europa
zou eisen.
De naar het oordeel van de Neder
landse bewindsman constructieve en ui
termate nuttige gedachtenwisseling be
treft voorts ook de situatie in het mid
den-Oosten en de verhoudingen tussen
Europa en de Verenigde Staten, die tij
dens de komende NAVO-vergadering
nader moeten worden gedefinieerd- Toen
Kissinger zaterdag in Brussel aankwam,
verklaarde hij dat het Atlantisch bond
genootschap een hoeksteen vormt van de
Amerikaanse politiek en dat er door een
nieuwe benadering van de verhoudingen
tussen de Verenigde Staten en Europa
voor moet worden gezorgd dat dit zo
kan blijven.
DEN HAAG (ANP) Het comité Sa
menwerking Oosterschelde SOS heeft de
Tweede Kamer gevraagd de behandeling
van de Oosterscheldebegroting voor 1974
uit te stellen tot na de behandeling van
het rapport van de commissie-Ooster-
scheldp. Het is het coité vooral te doen
om post 218 van deze begroting, waarin
110 miljoen wordt uitgetrokken voor
de „doorgaande afsluiting van de Ooster
schelde”. Het SOSO-comité heeft de Ka
merleden deze week een memorandum
gestuurd, waarin commentaar wordt ge
leverd op de nota Oosterschelde, op 29
juni aan de Tweede Kamer aangeboden
door minister Westerterp van Verkeer
en Waterstaat.
WASHINGTON (UPI.DPA). Presi
dent Nixon heeft het in de Ifijna vijf
jaar in het Witte Huis tot miljonair
weten te brengen. Dat blijkt uit een
omvangrijke documentatie, die Nixon
heeft laten publiceren. Hij wil daarmee
de geruchten en verwijten ontzenuwen
dat hij zich tijdens zijn ambtsperiode op
onwettige manier zou hebben verrijkt.
Nixon blijkt over zijn inkomen een
kleiner percentage aan federale belasting
7 percent te hebben betaald dan
een gezin van vier personen met een
inkomen van 8-000 dollar. Dat komt in
hoofdzaak door een grote belastingver
mindering wegens het verschaffen van
zijn documenten van zijn vice-president-
schap aan het nationale archief.
Zowel de president als een groep on
afhankelijke belasting-advocaten verze
keren dat alle financiële transacties van
Nixon geheel legaal geweest zijn.
Nixon heeft een congrescommissie
verzocht dit te laten nagaan om aan alle
twijfel een eind te maken.
De Raad voor heel Ierland zal bestaan
uit zeven leden van de regering in
Dublin en zeven leden van de uitvoeren
de raad van Belfast. Er zal geen enkele
Britse vertegenwoordiger' zitting hebben
in de raad. De raad zal worden bijge
staan door een raadgevende vergadering
die 60 leden zal tellen, 30 van het
parlement van Dublin en 30 van de
nieuwe assemblee van Ulster.
In het slotcommuniqué wordt voorts
aangegeven dat de regering van de Ierse
Republiek „plechtig verklaart dat de
huidige status van Noord-Ierland, dat
tot het Verenigd Koninkrijk behoort
niet zal kunnen worden gewijzigd zolang
de bevolking van de provincie geen wij
ziging zal wensen”. Het is de eerste keer
dat Dublin dit formeel erkent. De
grondwet rekent Ulster namelijk tot het
grondgebied van de Republiek.
De Britse regering heeft van haar
kant de verzekering geven dat als de
meerderheid van de bevolking van Ul
ster de hereniging van Ierland wenste,
In het communiqué dat na de bespre
kingen werd uitgegeven, werd nog ge
zegd dat de drie partijen overeengeko
men waren dat mensen die gewelddaden
pleegden zowel in het noorden als in het
zuiden berecht zouden kunnen worden,
onafhankelijk van de vraag waar de
misdaden werden bedreven.
het Ko-
.1 aantal
actie te-
an ont-
lang het
is en zo
ieke ge-
iet zijn
er een
ilsky in
Het memorandum is ook gestuurd aan
het kabinet, de staten van Zeeland,
Noord-Brabant en Zuid-Holland en aan
verschillende rijksdiensten zoals Rijks
waterstaat. In het comité werkt een
aantal aktiegroepen in Zeeland samen.
Zoals bekend is, pleit de minister in
zijn nota voor afsluiting van de Ooster
schelde omdat dit de beste oplossing zou
bieden voor het probleem, hoe het land
afdoende te beveiligen tegen aanvallen
van de zee. Het SOS-comité daarentegen
vindt, dat de Oosterschelde moet open
blijven. Als de Tweede Kamer de Oos
terscheldebegroting goedkeurt, kan
Rijkswaterstaat volgend jaar al begin
nen met de aanleg van een kabelbaan
over de Oosterschelde. Deze baan wordt
gebruikt om ladingen steen op de juiste
plaats in het water te gooien, zodat de
stroomgaten gelijkmatig kunnen wordden
gedicht.
SANTIAGO (AFP). De Chileense
regering zal geen vrijgeleide meer toe
staan aan politieke vluchtelingen die toe-
vludit hebben gevonden in ambassades
van landen waar men de conventie van
Caravas over het asielrecht niet heeft
ondertekend. Dit is gisteren in diploma
tieke kringen in Santiago vernomen. De
maatregel treft vooral de ambassades van
de Europese landen ook Nederland
die, in tegenstelling tot de Latijnsameri-
kaanse, de betrokken conventie niet door
ondertekening hebben bekrachtigd.
Talrijke Westeuropese diplomaten
hadden de maatregel al verwacht omdat
de Chileense regering de laatste tijd
steeds duidelijker liet blijken de con
stante stroom van personen in te willen
dammen die, drie maanden nog na de
staatsgreep tegen president Allende,
hun toevlucht zoeken in de verschillende
ambassades. Men schat het aantal vluch
telingen dat momenteel nog in de am
bassades wacht op een vrijgeleide om
naar het buitenland te gaan op ongeveer
2000.
De vroegere minister Orlando Cantua-
rias van de regering-Allende heeft giste
ren zijn asiel in de Zweedse ambassade
opgegeven en zich ter beschikking ge
steld van de Chileense politie. Een reden
voor zijn handelwijze is niet bekend-
Cantuarias was een prominent lid van
de radicale partij en heeft nog enige tijd
gefungeerd als vice-president.
Volgens politieke waarnemers in
Brussel is het echter allerminst duidelijk
wat Kissinger met deze vage aanduidin
gen precies heeft bedoeld. Zoals bekend
heeft Kissenger, en na hem ook presi
dent Nixon opgeroepen tot het vernieu
wen van de Atlantische verhoudingen,
maar zijn initiatief heeft in eerste aan
leg schipbreuk geleden. De Europese
NAVO-partners hebben nu zelf een con
cept voor een nieuwe Atlantische ver-
Dit vraagt mr. W. Gorter uit Den
juridisch hoofdambtenaar op
Alleen werd van Schiermonnikoog ge
meld dat daar gistermiddag een red
dingsboei van de vermiste kustvaarder is
gevonden. De hoop dat het schip een nog
ongekende haven is binnengelopen, is
opgegeven.
Israel heeft bij het internationale co
mité van het Rode Kruis geklaagd over
moord op 42 van zijn soldaten na hun
gevangenneming aan het Syrische front
tijdens de oktober-oorlog. In een brief
aan VN-secretaris-generaal Waldhem,
waarbij een kopie zat van de klacht bij
het Rode Kruis in Genève,. zei Israel dat
Haag juridisch hoofdambtenaar op
het ministerie van Financiën zich af in
het Nederlands juristenblad van deze
week.
Mr. Gorter vindt verder dat gevange
nisstraf behalve de zeer korte
moet worden afgesehaft en vervangen
door een moderne vorm van dwangar
beid met begeleiding en dat de onderwe
reld in de grote steden geheel moet
worden uitgeroeid.
Mr. Gorter pleit voorts voor de op
richting van een korps hulppolitie, dat
bewapend zou moeten zijn met andere
dan vuurwapens. Het korps zou zeer
groot moeten zijn, zich overal spontaan
uit het aanwezige publiek kunnen con
centreren en onder leiding van de politie
te stellen of bij gebrek daarvan
zelfstandig op kunnen treden.
Vorige week donderdag is er voor het
laatst radiocontact geweest met de „Ant
je Jansen”. Het schip voer toen in zeer
slecht weer ter hoogte van Texel met
bestemming Duitsland. Men vreest dat
het bij windkracht 10 in de buurt van
het Duitse eiland Borkum is vergaan.
Minister Van der Stoel voerde aan de
vooravond van de NAVO-bijeenkomst
ook nog gesprekken met de Griekse
minister Tetenes, aan wie hij „in alle
Jordanië heeft gisteren officieej_tegen-
gesproken dat het een afgezant had
gezonden naar Palestijnse leiders in Bei
roet voor besprekingen over een nieuwe
regering in Amman. Een regerings
woordvoerder in Amman noemde be
richten daarover volkomen ongegrond.
Het Palestijnse persagentschap WAFA
had zaterdag gemeld dat de Palestijnse
commando’s een voorstel van koning
Hoessein tot vorming van een nieuwe
regering waarin Palestijnse commando’s
zouden worden opgenomen, hadden ver
worpen. De nieuwe regering zou de Jor
daanse delegatie naar de vredesconfe -
rentie in Genève kunnen samenstéllen
aldus WFA.
Over de houding van Jordanië inzake
de te houden vredesconferentie zei de
woordvoerder in Amman: „Ons stand
punt is gebaseerd op het recht van het
Palestijnse volk over zijn toekomst te
beslissen na de bevrijding van de door
Israel bezette Arabische gebieden”.
AMSTERDAM (ANP).— „Het is wel
duidelijk dat in de welvaartsstaat de
wetsovertredingen niet afnemen maar
toenemen: Tiet loont zoveel meer- De
straffen dienen dus te worden ver
zwaard: overwogen dient te worden of de
doodstraf niet weer moet worden inge
voerd voor de ergste zaken”.
ook Marokkaanse en Iraakse troepen die
met de Syriërs streden, zich hadden
overgegeven aan het plegen van, wreed
heden, waaronder moord en verminking.
Bij een eerdere klacht vorige maand
was er sprake van 28 moorden, maar in
het jongste document wordt gesproken
van „niet minder dan 42 afzonderlijke
gevallen van moord”.
Dajan, die in Amerika nieuwe wapens
heeft gekocht, zei dat de grenzen van
voor 1967 in overeenstemming zouden
kunnen zijn met de veiligheid van Israel
indien er waterdichte waarborgen voor
de vrede zouden zijn. Maar, zei hij, het
hangt af van het „oort waarborgen en
„die grenzen moeten ver weg liggen”.
Eypte wil dat ook Engeland en
Frankrijk zullen deelnemen aan de vre
desconferentie over het Midden-Oosten
in Genève, zo hebben officiële kringen
in Cairo gezegd. Egypte beschouwt En
geland en Frankrijk als zijn belangrijk
ste sympathisanten in Europa en zou
daarom prijs stellen op hun aanwezig
heid.
Het staat al vast dat de Verenigde
Staten en de Sovjet-Unie aan de confe
rentie zullen deelnemen. Nog niet zeker
is of de conferentie onder auspiciën van
de grote mogendheden zal worden ge
houden, of onder auspiciën van de Vere
nigde Naties. Egypte geeft de voorkeur
aan deze laatste mogelijkheid.
In NAVO-kringen in de Belgische
hoofdstad vraagt men zich alom af of
Kissinger wel de man is die voor dit
soort multilaterale diplomatie geschikt
is, of dat hij misschien er veel meer
waarde aan zal hechten zich zo snel
mogelijk naar de werkelijke diplomatie
ke slagvelden in het Midden-Oosten en
nadien in Genève te begeven- Niettemin
verwacht de NAVO van hem toch een
leiderschap Wat betreft de verklaring
van Atlantische beginselen die op stapel
staat. Daarbij zullen de Europeanen hem
nauwelijks behulpzaam kunnen zijn,
omdat zij het veel te druk hebben met
het formuleren van hun eigen beginse
len en veel liever afwachten wanneer en
of president Nixon naar Europa zal
komen om de betrekkingen tussen de VS
en zijn Europa NAVO-partners van een
nieuw stempel te voorzien.
duidelijkheid” het Nederlandse stand
punt omtrent de politieke ontwikkelin
gen in Griekenland heeft uiteengezet.
Van der Stoel heeft bij die gelegenheid
uitdrukking gegeven aan de hoop dat op
korte termijn zich in Griekenland een
voortgang in de richting van werkelijke
democratie zou voordoen. De Griek op
zijn beurt heeft mr. Van der Stoel
geduid op de terugkeer naar een demo
cratisch systeem, maar daarbij is geen
tijdschema genoemd.
Met de Noorse en Deense ministers
besprak Van der Stoel, naar men mag
aannemen, voornamelijk de coördinatie
van de standpunten die tegenover part
ners, zoals Griekenland en Portugal, in
de NAVO-raad moet worden ingenomen.
Henry Kissinger bezocht gisteren aller
eerst de Belgische koning, hij sprak
vervolgens met de Belginsche minister
van Buitenlandse Zaken, met de Portuge
se bewindsman, met de Nederlandse mi
nister, met NAVO-secretaris-generaal
Luns en aan het traditionele diner van
„De grote vier” met zijn Franse, Engelse
en Westduitse collega’s.
Groot-Brittannië zich niet zou verzetten
tegen de vervulling van deze wens.
De bekendmaking van het resultaat
volgde na meer dan 50 uur overleg
tussen regeringsautoriteiten van Londen,
Dublin en Belfast- De vorming van de
Raad is bedoeld om te komen tot sa
menwerking tussen Dublin en Belfast
ter beëindiging van het geweld in Ulster
dat in de afgelopen vier jaar tot nu toe
917 mensenlevens heeft geëist.
Een bijzonder aspect van de NAVO-
vergadering biedt het feit dat eigenlijk
voor de eerste keer in de geschiedenis de
besprekingen niet zozeer zullen handelen
over de relaties tussen Oost en West,
maar veel meer over de onderlinge be
trekkingen. En dan met name omdat de
oorlog in het Midden-Oosten en het olie-
embargo dat daaruit is voortgevloeid,
diepe kloven in de Atlantische verhou
dingen hebben geslagen, diepere kloven
zelfs dan sedert de Suez-crisis in 1956
zijn voorgekomen.
Als het bericht juist is zou dit een
eenzijdige uitleg betekenen van de VN-
resolutie op grond waarvan de gevech
ten zijn gestaakt en in dit geval zal
Syrië niet aan de vredesconferentie in
Geneve deelnemen.
De strijd om de districtshoofdstad Kien Doek is vandaag de zevende dag ingegaan. De regeringstroepen zouden tijdens een nieuw
tegenoffensief op krachtige weerstand stuiten, zo is in Saigon bekendgemaakt. Op de foto een groep bergbewoners met hun
kinderen en bezittingen, voorafgegaan door een olifant, op de vlucht uit de omgeving van Kien Doek. In totaal zijn meer dan
11.000 mensen uit het district geëvacueerd.
''A M' 3 -
«gj
MiliiWiiuiMfi,
li
