Demissionaire Surinaamse regering:
ït?
Kaas-exporteurs
vestigen record
Groei produktie
West-Duitsland
in ’74 één pet
Nog overleg CSM-Suiker Unie
Zuinig met
energie
Olieschade ramp voor
mosselhandel Yerseke
I
bedrijven
Irak gaat meer
olie produceren
B'5
LLE
Spaarloon
99
I
Rl* 1
Nieuwe papiersoort
voor biljetten
van vijf gulden
DRS. VAN KAMPEN OP JAARVERGADERING
Voor waarde van f 3 miljoen aangetast
ZIEKENHUIZEN IN
T GOOI IN
GELDZORGEN
een miljoen gulden aan prijzen
WERF VERLIEST
voor ƒ1
ARABISCHE ORDER
17
19 7 3
1 9
DECEMBER
WOENSDAG
3
Feestkaas
sei-
Stijging
Prijs.
ID
In
Blaricum en Laren
Export gestaakt
o®
een aktuele
introduktie van
kollektief sparen
met 6’/2% rente
De nieuwe Spaarloonwet
biedt zowel werkgevers
als werknemers ver
rassend veel voordelen.
Zij geeft de werknemers
bijvoorbeeld kans om
bijna ongemerkt een
mooi belastingvrij
spaarpotje te vormen.
Terwijl er ook voor de
werkgevers belangrijke
voordelen aan ver
bonden zijn.
Spaarloon kan dus
voordelig zijn!
NMS service
De Nederlandsche
Middenstands
Spaarbank, een dochter
van de NMB, heeft van
deze nieuwe regeling
elk aspekt in al zijn
konsekwenties
bestudeerd. Zij wil u
graag met haar kennis
en grote ervaring op het
gebied van spaar
regelingen van dienst
zijn. Een folder met alle
gegevens over Spaar
loon ligt voor u klaar
en wordt u gaarne
toegezonden.
I
m-
en,
eggen
naten
rart,
500
i 'mail
Bijzonder somber
„Eigenmachtig”
r
I
L. i
•X
*^811
van suiker verhogen
Sf
B.
ADVERTENTIE
zullen
ADVERTENTIE
In de brief staat verder dat de finan
ciële situatie rampzalig was en omdat de
suikerprijs al twintig jaar lang niet
verhoogd mocht worden, had de RCMA
geen andere keus.
Deze lichtgewicht SINGER Starlet naaimachine kunt u elke week
winnen, alsu voor 1.- meepuzzelt met de Aktie Natuur in deze
krant.
De kleine compacte lichtgewicht van Singer, met de slimme
,,één-hands-greep" is eenvoudig te bedienen, geen ingewikkelde
obstakels of constructies. Hij kan zig-zaggen en blindzomen; maakt
moeiteloos knoopsgaten en zet razendsnel knopen aan. Winkel
waarde 549.-. Doe mee!
Dam (rechts op de joto)
overhandigt een versierde kaas aan zijn
Duitse collega dr. Scheer, die fungeerde
als personificatie van alle buitenlandse
afnemers.
Dan zal ook de uitslag bekend zijn
van het onderzoek dat TNO heeft inge
steld, aldus voorzitter T. Vogelaar.
NEDERLANDSCHE
MIDDENSTANDSBANK
Postbus 321, Amsterdam.
Telefoon 020-21 13 00,
toestel 2323.
De
NV
STOCKHOLM (ANP> Zweden gaat
begin februari volgend jaar de elektrici
teit rantsoeneren. Voor de huishouding
en kleine verbruikers komt het neer op
een vermindering van 20 percent, voor
grootverbruikers op 10 percent.
BONN (ANP> De raad van econo
mische adviseurs van de Westduitse re
gering verwacht dat de reële toeneming
van het bruto nationaal produkt van de
Bondsrepubliek volgend jaar niet meer
dan één percent zal bedragen.
Ir. Van Dam was gisteren naar de
grensovergang Bergh-autoweg gekomen
om er de laatste paar kilo’s van de 200
miljoen te overhandigen aan de voorzit
ter van het Duitse „Bundesverband des
Gross- und Aussenhiandels mit Molke-
reiprodukten”, dr. Scheer. Die nam ze in
ontvangst namens alle buitenlandse af
nemers van Nederlandse kaas, waar ook
ter wereld.
Ir. Van Dam strooide in een korte
speech een schat van cijfers over zijn
gehoor uit ter staving van zijn stellin
gen: Onze kaasexport heeft in belangrij
ke mate geholpen de valorisatie van de
in Nederland gewonnen melk mogelijk
te maken. De kaasuitvoer als rijkvloei-
ende deviezenbron heeft in de achter
ons liggende jaren een niet te onder
schatten bijdrage geleverd aan de groei
van de welvaart in ons land.
PARAMARIBO (ANP) De demissionaire Surinaamse regering heeft
besloten de consumptieprijs van suiker van 48 cent per kilo met twaalf tot
vijftien (Surinaamse) centen te verhogen. De vorige week heeft de Suri
naamse Cultuurmaatschappij (Suikeronderneming Mariënburg) eigenmach
tig de prijs van de door Mariënburg geproduceerde suiker verhoogd om
een surséance van betaling te voorkomen.
In 1972 werd 52 percent of 2,9 miljard
kilo melk meer aan Nederlandse zuivel
fabrieken afgeleverd dan in 1959 en van
die groeihoeveelheid kon een kleine 30
percent worden uitgevoerd in de vorm
van kaas dank zij de toegenomen
export van dat produkt.
Deze nieuwe papiersoort voelt anders
aan dan het papier van de oorspronke
lijke uitgifte. Een deel van de op het
nieuwe papier gedrukte biljetten is,
evenals de eerdere uitgifte, aan beide
zijden voorzien van een dunne laag
kunststofvernis, die invloed heeft op de
aftekening van het watermerk.
BEIROET (ANP) Irak heeft een
aanzienlijke vergroting van zijn oliepro-
duktie aangekondigd en het gebruik van
olie als wapen in de strijd tegen Israel
van de hand gewezen.
De directeur van Mariënburg, de heer
Sjak Sjie, ziet de toekomst nu bijzonder
somber in: „Terwijl we bezig zijn dood
te gaan, komt dit als extra klap er
bovenop. Een bedrijf als Mariënburg
kan niet op de helft van de benodigde
brandstof draaien.”
LAREN. Het Sint Jansziekenhuis in
Laren en het ziekenhuis Hooglaren in
Blaricum, beide tot een stichting beho
rend, verkeren in ernstige financiële
moeilijkheden. Oorzaak van de proble
men is volgens dr. K. Oudkerk, voorzit
ter van de medische staf van het St.
Jansziekenhuis het beleid van de rege
ring en het feit, dat het ziekenhuisbe
stuur teveel kortlopende leningen heeft
afgesloten, waardoor een liquiditeitste-
kort van 1 miljoen ulden is ontstaan.
UTRECHT (ANP). Sinds de Coöpe
ratieve Vereniging Suiker Unie op 14
november van haar aangekondigde bod
op de aandelen en certificaten van de
NV Centrale Suiker Maatschappij CSM
afzag, is er tussen CSM en Suiker Unie
overleg gevoerd.
ARNHEM. Nederland heeft dit jaar
al 200 miljoen kilo kaas geëxporteerd.
Dat is dan voor het eerst in de geschie
denis en het zit er wel in dat het op
oudejaarsavond nog zal zijn aangegroeid
tot een kleine 205 miljoen kilo met een
waarde van meer dan 800 miljoen gul
den.
Pat laatste verwacht althans ir-
van Dam, voorzitter van het Produkt-
schap voor Zuivel, die meent dat Neder-
De eerste periode duurt drie maanden.
Met ingang van 7 januari wordt in
Zweden distributie van benzine en diesel
olie ingevoerd. Tot 28 februari krijgen
de Zweden honderd liter.
Raffinaderij Antwerpen. Het ministerie
voor Vlaamse streekeeonomie in Brus
sel heeft bevestigd dat een internatio
naal consortium onder Griekse leiding
de mogelijkheden nagaat voor de
bouw van een raffinaderij met een
capaciteit van tien miljoen ton per
jaar in Antwerpen. De woordvoerder
wilde geen namen van ondernemingen
noemen.
Furness. „Het olieprobleem tempert ons
optimisme, maar niet ons vertrouwen
in de toekomst”, aldus president-direc-
teur T. A. Rook van het Furness-
concern in Rotterdam (haven en tran
sportactiviteiten) in het kerstnummer
van het personeelsblad van deze on
derneming. Hij schrijft verder dat
Furness zonder de energiecrisis tevre
den zou mogen zijn over 1973.
Aftreden directeur Nyma. De heer L. J.
H. Chappin zal wegens het bereiken
van de pensioengerechtigde leeftijd
per 31 december zijn functie als di
recteur van Nyma NV neerleggen. Na
1 januari zal de directie van Nyma
alleen worden gevoerd door ing. J. A.
M. Hartman.
De Halm en Bums samen. Met ingang
van 1 januari zullen de coöperatieve
vereniging verenigde Apeldoornse
bakkerijen De Halm g.a. en de finan-
cierings- en beheersmaatschappij In-
vestia in Hedel een fusie aangaan.
Investia is vooral werkzaam voor de
samenwerkende bakkers in Saba BV.
De Saba omvat een 80-tal zelfstandige
middenbedrijven die gezamenlijk het
merk Bums voeren.
De raad (ook wel aangeduid met „de
vijf wijzen”) zegt in een rapport aan de
regering over de vermoedelijke gevolgen
van de energiecrisis voor de economische
ontwikkeling dat bij de opstelling van
de ramingen is uitgegaan van de gun
stigste benutting van het schaarse aan
bod van energie.
Ook heeft de raad aangenomen dat de
Arabische landen de levering van olie
aan West-Duitsland na januari niet ver
der zullen verminderen.
De onderhandelingen waren in sep
tember reeds afgesloten. Twee weken na
het uitbreken van de olie-crisis ontving
de werf een briefje waarin werd meege
deeld dat de order niet doorging. Er
werd geen reden opgegeven.
Voor rekening van Oman zou de werf
in 1974 twee mijnenvegers verbouwen
tot patrouille-vaartuigen.
Minister van olie Saadoen Hamadi
heeft het Arabische olie-embargo en de
vermindering van de produktie gisteren
in een interview in het linkse blad „Al-
Anwar” scherp veroordeeld omdat ze
vriend en vijand van de Arabische zaak
in gelijke mate treffen.
Irak heeft daarom besloten tot een
aanzienlijke uitbreiding van zijn oliepro-
duktie. Dit jaar werd 2,1 miljoen vaten
per dag geproduceerd, 43 procent meer
dan verleden jaar, en de produktie zal
toenemen tot 3,5 miljoen vaten per dag
in 1974, aldus de minister.
De heer Van Kempen zei te hopen,
dat alle zes fabrieken van de Suiker
Unie deze week de campagne
beëindigen. Evenals vorig jaar is ook nu
de gemiddelde verwerking der fabrieken
gedrukt, doordat in de eerste helft van
de campagne de bietenaanvoer achter
bleef bij de verwerkingscapaciteit. De
oorzaken zijn van jaar tot jaar verschil
lend en verdere studie van dit vraagstuk
is volgens de heer Van Kempen noodza
kelijk.
Anders dan vorig jaar viel in deze
campagne het suikergehalte zeer tegen.
De produktie van fabriekskaas steeg
tussen 1959 en 1972 van 193 miljoen kilo
tot 315 miljoen kilo, de waarde van de
kaasuitvoer van bijna 250 tot bijna 750
miljoen gulden, een verdrievoudiging
dus. Behalve in de hoeveelheid zat dat
ook in de prijs: De gemiddelde export
prijs steeg van f 2,35 tot f 3,94 per kilo-
De handel werd zondagmiddag na een
spoedvergadering van de vereniging van
mosselhandelaren in Yerseke met on
middellijke ingang stopgezet omdat de
smaak van de mossels aangetast was
door de olie.
Dinsdag 11 december vond in de Oos-
terschelde een aanvaring plaats tussen
land met deze hoeveelheid een nieuw
wereldrecord vestigt, waarmee het zijn
predikaat „grootste kaasexporteur ter
wereld” voorlopig veilig stelt. Vorig jaar
was de export bijna 190 miljoen kilo.
Drs. K. C. van Kempen, voorzitter van
de Suiker Unie, deelde dit gisteren in
Utrecht mee in de jaarvergadering van
deze coöperatie. „Het stemt tot grote
voldoening”, zei hij „dat mag worden
geconstateerd dat de gesprekken in een
goede sfeer verlopen en met een weder
zijds respect voor eikaars uitgangspun
ten.”
Nadere mededelingen wilde de heer
Van Kempen in het huidige stadium niet
doen.
Het communiqué dat de Suiker Unie
op 14 november uitgaf bevatte de slot
zin: „In de situatie waarin zowel Konink-
lijke Scholten Honig als Suiker Unie
elk een aanzienlijk belang in de CSM
hebben, blijft de Suiker Unie streven
naar1 een integratie van de Nederlandse
Suikerindustrie in overleg met alle be
trokkenen.”
Alsof de moeilijkheden van Mariën
burg nog niet groot genoeg zijn, werd
bericht ontvangen dat in verband met
de energiecrisis slechts 50 percent van
de gebruikelijke hoeveelheid brandstof
geleverd zal worden.
„Aangezien wij vanwege de huidige
situatie in Suriname waarbij de regering
demissionair is en er nog geen nieuw
kabinet is gevormd van deze zijde helaas
geen concrete toezegging konden krijgen
over de aanpassing van de suikerprijs,
hebben wij in het belang van de ruim
1500 Surinaamse arbeiders en nog eens
achtduizend inwoners van het district
Commewijne besloten eigenmachtig
maatregelen te treffen ter voorkoming
van een catastrofe, die voor de Suri
naamse nationale economie onherstelba
re gevolgen zou hebben”, aldus de brief.
Naar het ANP in Paramaribo vernam,
had de Nederlandse moedermaatschappij
bij banken een krediet losgekregen op
grond van de toezegging, dat de suiker-
In de brief aan de Surinaamse rege
ring, waarin de Surinaamse Cultuur
maatschappij de verhoging aankondigde,
stelde de directie dat het bedrijf in 1972
een verlies geleden heeft van Sf 782.000
terwijl het verlies dit jaar ruim
1.400.000 zal belopen.
Frankrijk zal, om energie te sparen,
volgend jaar lente- en zomertijd invoe
ren. „De energievoorziening zal ons
waarschijnlijk dwingen tot beter gebruik
maken van het daglicht”, heeft de Fran
se minister van Financiën en Economie,
Giscard d'Estaing, verklaard.
Van der Giessen-de Noord. Ondanks de
moeilijkheden die voortvloeien uit de
energiecrisis ziet de directie van Van
der Giessen-de Noord het jaar 1974
met een zeker optimisme tegemoet.
Het bedrijf zal doorgaan met de in-
vesteringsplannen voor de divisies
scheepsnieuwbouw en reparatie om de
achterstand in de bedrijfsoutillage in
te halen. In 1973 is de werf erin
geslaagd haar externe positie te ver
beteren.
YERSEKE (ANP). De schade aan
de mosselcultuur in Yerseke door de
vervuiling van het Oosterschcldewater
met olie gaat in de miljoenen guldens
lopen. Voorzitter van de vereniging van
mossel-handelaren in Yerseke, T. Voge
laar, sprak zelfs van een ramp.
Rademakers. De resultaten van Metaal
bedrijf Rademakers NV zijn in verge
lijking met het teleurstellende jaar
1972 verbeterd. Verwacht mag wor
den, dat over 1973 de afschrijvingen
zullen worden terugverdiend en dat
een bescheiden positief resultaat zal
worden geboekt. Hervatting van de
dividendbetaling ligt echter nog niet
binnen de mogelijkheden.
ROTTERDAM (ANP) De scheeps
werf Van der Giessen-De Noord in
Krimpen aan de IJssel heeft een order
verloren van de Arabische staat Oman.
Het gaat om een bedrag van 3 a 4
miljoen gulden.
„Mariënburg mag prijs
Het KNMI in De Bilt gaat in samen
werking met de leveranciers van gas en
elektriciteit oproepen richten tot het pu
bliek als de winterse weersomstandighe
den extra zuinigheid met energie nood
zakelijk maken. De oproepen zullen
worden toegevoegd aan de weersver
wachtingen van het KNMI, die worden
uitgezonden in de nieuwsbulletins van
de radionieuwsdienst van het ANP.
prijs reeds op 20 november zou worden
verhoogd. Nu dat niet gebeurde, werd de
geldkraan dichtgedraaid.
De regering-Sedney, zo werd gezegd,
had aan Mariënburg toegezegd dat de
prijs na de verkiezingen (die op 19
november plaatsvonden) zou worden
verhoogd. Nu de regering de verkiezin
gen verloor, meende ze een dergelijke
maatregel niet meer te kunnen nemen.
GTW: Beperkt verlies. De Gelderse
Tramweg-Maatschappij NV rekent,
zoals de situatie er nu uitziet, óp een
beperkt verlies over 1973. Over 1972
bedroeg het nettoresultaat 388.000.
Er werd 5 pet. dividend uitgekeerd, de
eerste dividendbetaling sinds 1966. De
oorspronkelijke verwachting over 1973
zal dus niet bewaarheid worden.
Europaprijs. De delegaties van de Com
pagnie International pour l’Informati-
que, Philips en Siemens hebben giste
ren in Brussel de jaarlijkse Europa
prijs in ontvangst genomen. Deze prijs
is door vijf Europese financieel-econo-
mische bladen, waaronder Elsevier
weekblad, toegekend ’aan de drie on
dernemingen voor hun belangrijke
bijdrage tot Europese samenwerking
door het vormen van unidata.
Ook somber. Een andere woordvoerder,
Martinair, komt met dezelfde gema-
tigd-sombere geluiden. Weliswaar
wordt geconstateerd dat het bedrijf in
de eerste maanden van 1973 in
tegenstelling tot vele andere charter
maatschappijen goed gedraaid heeft,
maar ook hier is ten aanzien van de
toekomstverwachtingen de oliecrisis
een onzekere factor. Met name de
ontwikkeling van de kerosineprijzen
doet het ergste vrezen. De naderings-
kosten van thuishaven Schiphol gaan
in het komende jaar zesmaal zo hoog
worden en er zijn nogal wat landen,
waar een geluidshinderbelasting zal
worden ingevoerd. Martinair kondigt
dan ook tariefsverhogingen, strenge
kostenbewaking en diversificatie van
activiteiten aan
De directie van het Surinaamse be
drijf schreef verder dat de directie van
de Rubber Cultuur Maatschappij Am
sterdam BV vanwege het feit dat zij
niet over middelen beschikt om verdere
financiering van de suikeronderneming
Mariënburg voort te zetten, besloot
voor haar bedrijf surséance van betaling
aan te vragen.
twee schepen, waarbij 80 ton gasolie in
de Oosterschelde stroomde. Deze gasolie
is door de storm van het afgelopen
weekeinde landinwaarts bij mosselver-
waterplaatsen van Yerseke terecht geko
men.
Aanvankelijk dacht men dat de zaak
met 2 a 3 dagen bekeken was. Om de
handel in mosselen niet onnodig te ver
ontrusten, werd de bevuiling van de
mosselpercelen afgedaan als een uit
vloeisel van de storm.
AMSTERDAM (ANP) De Neder
landsche Bank gaat begin januari 1974,
naast de thans in omloop zijnde biljetten
van vijf gulden (model 1966), dezelfde
biljetten gedrukt op een nieuwe papier
soort in omloop brengen.
De stichting heeft op grond van de
afgesloten leningen een schuld van drie
tot vier miljoen gulden. De banken wil
len daarvoor alleen garant staan als de
stichting op basis van de verpleegprijzen
tot een sluitende exploitatie komt. De
stichting hééft van het Centraal Orgaan
Ziekenhuistarieven een verpleegprijs van
103 toegewezen gekregen, terwijl voor
een sluitende exploitatie een verpleeg
prijs vön 118 nodig zou zijn.
Volgerts de heer Oudkerk is er nog
geen sprake van een faillissement. Hij
hoopt op financiële steun van de regio
nale overheden, met name van Laren,
Huizen, Blaricum en Huizen. Voorts zal
gezocht moeten worden naar interne re
organisatiemogelijkheden en naar een
efficiëntere werkwijze.
De export zal tot en met tweede
kerstdag volledig gestaakt blijven, heb
ben de leden van de vereniging van
i mosselhandelaren gisteravond besloten.
Maandag zal opnieuw bekeken worden
of er een gunstige verandering in de
situatie is opgetreden.
Het gemiddelde zal waarschijnlijk de
15,4 percent niet overschrijden. Ondanks
de recordoogst zal daardoor de suiker
productie het recordcijfer van 1971
(483.000 ton) niet evenaren.
Hoe groot de suikerproduktie dan wel
zal zijn, zei de heer Van Kempen niet.
Het jaarverslag (reeds gepubliceerd)
sprak van een oogst rond 3,5 miljoen ton
bieten, een suikergehalte van circa 15,3
percent en een suikerproduktie van
450.000 ton.
Metaalbedrijven samen. Metals Interna
tional BV in Rotterdam en Joseph van
de Loo BV in Venlo gaan volledig
samenwerken. Bij de twee bedrijven
werken in totaal circa 225 mensen, die
geen nadelige gevolgen van de fusie
zullen ondervinden. Van de Loo is een
landelijk opererende groothandelsor-
ganisatie met hoofdkantoor in Venlo
en filialen in Groningen, Amsterdam-
Zwanenburg en Gorinchem. Metals
International is een moedermaat
schappij van een aantal Europese
werkmaatschappijen op het gebied
van de metaalhandel en -industrie.
Onveranderd interim Akzo. Akzo NV
gaat over 1973 een onveranderd inte
rimdividend uitkeren van 1,20 per
gewoon aandeel, heeft het concern
bekendgemaakt.
Inmiddels is bekend dat de 125 a 150
duizend ton (van honderd kilo, red.)
mosselen op de verwaterplaatsen met
een waarde van 3 miljoen gulden door
de olie zijn aangetast. Daar komt dan
nog minstens zoveel schade bij aan de
kweekpercelen.
‘"il
J