Verminderde stabiliteit in Spanje gevreesd
Koeweit levert
D
kapers wellicht
uit aan PLO
verder
A
De lange
Genève
weg naar
Onderzoek tegen
Nixon stap
rrico
nfetverget«n_fWcoeten
I
a
■rfg
.1. A
F
k
2
v
AGA KHAN DOET NIEUWE OPROEP
V
achtergrond
Kaas
met ster-allures
J!
V R IJ D A G
2 1
DECEMBER
1973
(Van onze correspondenten)
(Van onze redactie buitenland)
i;
sitie en een verminderde stabiliteit
Franco.
(Vervolg van pagina 1)
(Van onze redacteur in Madrid)
Terugtrekking
x 1
y
Vandaag komen Israel, Egypte en Jordanië in Genève bijeen om
te proberen een vredesregeling tot stand te brengen in het Midden
oosten na ruim een kwart eeuw van strijd sinds de aanvaarding van
het VN-plan uit 1947 tot verdeling van Palestina.
DEN HAAG/BONN De op
vang in Europa van Chileense
vluchtelingen verloopt zó moei
zaam dat de Hoge Commissaris
voor de Vluchtelingen va nde Ver
enigde Naties voor de tweede keer
in korte tijd een beroep op meer
dan dertig regeringen heeft gedaan
meer Chilenen op te nemen. Een
aantal Westeuropese landen, waar
onder bijvoorbeeld West-Duitsland,
is kennelijk bang dat de Chileense
vluchtelingen een probleem kun
nen gaan vormen vanwege hun
linkse politieke overtuiging.
Krijgsgevangenen
Tegenwerking
F
J I
MNNMNI lioi
Franco’s opvolgingsr egeling in duigen
Zoals
iedere
ochtend
Carrero
was
ADVERTENTIE
1 .d
j)
OD
J
ij
KOEWEIT. (AP) Koeweit heeft gis
teren laten doorschemeren, dat de vijf
Arabische terroristen, die maandag een
aanslag deden op een PanAm toestel en
er daarna met een toestel van de Luft
hansa vandoor gingen, wellicht zullen
worden uitgeleverd aan de Palestijnse
Bevrijdingsorganisatie.
bot
eer
pie
tee
sto
Da
bes
hai
de
eet
Pas na negen uur stilzwijgen bevestig
de de regering dat de 70-jarige minister
president Carrero Blanco inderdaad het
slachtoffer was van „een misdadige aan
slag”. De toedracht bleek als volgt te
zijn.
2.07
10.11
ZO
ZZO
ZO
zo
z
wnw
zw
uur
uur
Het moeilijkste punt zal ongetwij
feld zijn de kwestie van terugtrek-
lem meent dat de kwestie van de
krijgsgevangenen de voornaamste re
den is voor het wegblijven van Da-
politieke
van het
vertegen
gen
het
WASHINGTON (AFP AP) De juri
dische commissie van het Amerikaanse
Huis van Afgevaardigden heeft gisteren
weer een stap gedaan in de zeer trage
procedure van het in staat van beschul
diging stellen van president Nixon.
o
wzw
ZZO
nno
w
ozo
nnw
o
zo
o
wzw
nw
wzw
zzo
o
ozo
o
o
ver.
ozo
o
ozo
ver.
ozo
ozo
-2
9
8
14
11
M
stelt
sugf
de
lich
te d
dez<
te 1
noei
tota
zijn
deel
mar
zal
H
van
len
ken
mai
de
dag
wet
D
star
stra
ten:
voe
inzi
nee
dat
zijn
N
kon
het
spit
pro
een
I:
feit
wei
rijk
Zui
25
ach
res
nis
ah
32
go
he
be
ac
lit
oo
bt
rii
vt
er
at
v<
di
4f
se
N
2<
B
I
dut
om
bij
vei
n 5;
I
vo<
Dr
eei
te
au
en
o]
g'
h
v
ti
ei
h
•r<
-d
g
i
s
V
V
l
0.4
0
1
0
14
14
15
0
3
0.6
0
0
0.1
16
39
6
0
4
6
11
0
43
6
3
0.1
0
0.1
0
0
44
0
1
0
10
7
10
12
6
17
15
1
13
11
1
3
11
14
2
10
2
8
14
17
0
14
-5
12
16
15
-5
1
2
16
12
21
16
3
1
4
1
3
9
7
5
6
0
-3
10
9
1
8
-2
6
6
10
-6
10
-5
7
13
13
-11
.OOÜ
De minister van Buitenlandse Zaken
van Koeweit Aziz Hoessein heeft tegeno
ver verslaggevers verklaard dat de rege
ring waarschijnlijk zal ingaan op het
verzoek om uitlevering van de vijf man
nen door de Palestijnse verzetsorganisa
tie, die de enige vertegenwoordiger is
van het Palestijnse volk.
Weer in Manen- m
buitenland
Voorrang zal worden verleend aan
het uit elkaar halen en scheiden van
de Egyptisch en Israëlische troepen
aan het Suez-front en terugtrekking
naar de bestandslijnen van 22 okto
ber. De gespannen situatie aan dit
front na de achttiendaagse „oorlog
van Jom Kippoer” met troepen die
weer beschikken over het modernste
waptntuig heeft de mogelijkheid van
het uitbreken van een vijfde, vernie
tigende oorlog immers allesbehalve
denkbeeldig gemaakt.
Blanco om negen uur de mis gaan horen
in een kerk in het centrum op korte
afstand van zijn woning. Om half tien
verliet hij de kerk en stapte in zijn
dienstauto, vergezeld van een chauffeur
en één politieman; een politiewagen
volgde. Zij namen de vaste route naar
Carrero Blanco’s ministerie, via de Clau
dio Coellostraat.
regen
half bew.
zw. bew.
zw. bew.
regen
sneeuw windstil
zw. bew.
regen
zw. bew.
sneeuw
zw. bew.
zw. bew.
regenbui
mist windstil
n
ozo
Het is echter niet waarschijnlijk
dat deze kwestie op de openingszit-
ting uitvoerig aan de orde zal komen,
omdat Israel zijn onderhandelingspo
sitie pas definitief zal bepalen na een
mandaat van de kiezers die op 31
december naar de stembus gaan.
Israel zal naar verwacht wordt in
eerste instantie de nadruk leggen op
de noodzaak van vrede en het waar
borgen van erkende en veilige gren
zen.
zekere terughoudendheid aan de dag ge
treden vanwege de vrees bij de autori
teiten dat de Chilenen zich militant en
activistisch zouden gaan gedragen. Sa-
droeddin Khan, daarover om commen
taar gevraagd zei: „Deze zaak moet dui
delijk zijn. Deze mensen zijn menselijke
wezens, die plotseling gedwongen zijn
een nieuw leven te beginnen. Er zijn
veel vrouwen en kinderen onder hen.
Het zijn mensen, die als ze eenmaal
ergens gevestigd zijn, zeker een normaal
en vreedzaam bestaan zullen leiden. Ze
hebben hun eigen politieke overtuiging,
maar betekent dat dat ze in hun nieuwe
landen een probleem zullen worden?”
Vooral in West-Duitsland gaat de aan
pak van Chilenen met grote menings
verschillen gepaard.. De Bondsrepubliek
heeft tot dusver een kleine 150 Chilenen
opgenomen; 572 mensen hebben aanvra
gen ingediend bij de Westduitse ambas
sade in Santiago. Het aantal dat in elk
geval welkom is, ligt bij 1300. Overwo
gen wordt of chartervliegtuigen zullen
worden ingeschakeld om de mensen
sneller naar West-Duitsland te kunnen
halen. Aan verschillende universiteiten
zijn beurzen aangeboden voor studenten
uit Chili. Professoren zijn op enkele
plaatsen leerstoelen aangeboden.
VOORUITZICHTEN VOOR ZONDAG:
Af en toe regen en temperaturen In het al
gemeen boven normaal.
Aantal uren zon 0 tot 4. Minimum tempe
ratuur: van ongeveer normaal tot 4 graden
boven normaal. Maximum temperatuur: van
ongeveer normaal tot 3 graden boven normaal,
Kans op een droge periode van ten minste
12 uur: 70 percent. Kans op een geheel droog
etmaal: 40 percent.
Normale temperaturen tot 26 december:
minimum -1, maximum 6 graden.
WEERRAPPORTEN
dienstauto van Carrero Blanco werd
tenminste 15 meter in de lucht gewor
pen. De bom sloeg geen gat in de vloer
van de auto maar deze kantelde over
een voorgevel en sloeg te-pletter op het
binnenplein van het gebouw. De chau-
feur, José Luis Perez en de politieman
Juan Antonio Bueno, waren op slag
dood. (Er zijn ook niet-bevestigde be
richten over ten minste vier zwaar ge
wonden of zelfs doden onder de voorbij
gangers).
voorzitter Peter Lorenz dat „de SPD
noch de regering voor de noodzaak is
gesteld zich bijna krampachtig in te
spannen om Chileense communisten en
linkse socialisten in de Bondsrepubliek
op te nemen”.
Deze kritiek was ook de conservatieve,
gezaghebbende Frankfurter Algemeine
Zeitung te bar. De krant wees er giste
ren op dat het asielrecht in de grondwet
juist heel royaal is geformuleerd, waar
gezien herinneringen aan al diegenen die
uit Hitler-Duitsland moesten vluchten
en in andere landen hulp vonden ook
alle reden voor bestaat.
De Spaanse regering ontving talrijke
rouwtelegrammen uit binnen- en bui
tenland, onder andere van president
Nixon en premier Den Uyl. Premier
Marcelo Caetano van Portugal kwam
persoonlijk naar Madrid. President Juan
Dominco Peron van Argentinië heeft,
evenals de Spaanse regering deed, een
officiële rouw van drie dagen afgekon-
digd.
Dus als de huidige ondervragingen
uitwijzen dat de vijf mannen Palestijnen
zijn, dan zou hun uitleveringin over
eenstemming zijn met de resolutie van
de Arabische topconferentie, zö Voegde
Hoessein er aan toe. Yasser Arafat, de
Palestijnse topleider zou hebben laten
weten, de uitlevering van de mannen te
eisen zodat ze voor een Palestijns tribu
naal terecht kunnen staan.
misbaar element voor Franco’s
erfenis en voor de stabiliteit
regime na Franco’s dood. Hij
woordigde niets meer en niets minder
dan de blinde trouw aan Franco’s denk
beelden, en was dus de ideale man om
de jonge koning Juan Carlos bij zijn
eerste stappen op het juiste politieke pad
te houden.
De persoonlijkheden die nu staan te
trappelen om de vaderlijke zegen van
Franco en het premierschap te bemach
tigen hebben praktisch allen het nadeel
dat zij reeds een bepaalde stroming
binnen het regime vertegenwoordigen,
die dan een monopolie zou krijgen. En
heel Franco’s carrière was er altijd op
gebaseerd om de ene groep tegen de
andere uit te spelen. Daardoor zijn vele
politici „aangebrand” en is de basis van
het regime smaller geworden dan ooit
tevoren. Ondanks alle uitgebreide staat
kundige voorzorgsmaatregelen komt men
weer dicht bij de situatie dat het hele
regime staat of valt met Franco per
soonlijk. Het zal hem bijzonder moeilijk
vallen om een man te vinden die, zoals
Carrero Blanco, zijn „stem uit het hier
namaals” kan zijn.
De daders kenden deze route en
hadden vanuit een kelder van het num
mer 104 van deze straat een tunnel naar
het midden van de straat gegraven en
daarin een bijzonder krachtige bom ge
plaatst. Op een muur aan de overkant
hadden zij met rode verf een streep
getrokken.
Zodra de voorkant van Carrero Blan
co’s auto op gelijke hoogte met deze
streep kwam, brachten de daders de
bom met afstandsbediening tot ontplof
fing. De bom sloeg een krater van zeven
bij tien meter in het plaveisel, en brak
de water- en gasleidingen.
De zware (en misschien geblindeerde)
mascus in Genève.
Premier Golda Meir van Israel
heeft van een mogelijke andere reden
voor het wegblijven van Damascus,
namelijk het gerucht dat alle 140
Israëlische krijgsgevangenen ii/ Syrië
zouden zijn omgebracht, gisteren ge
zegd dat dit „niet op waarheid be
rust”.
Mevrouw Meir verklaarde in het
parlement dat haar regering wel was
opgeschrikt door de berichten, maat
dat later van het Amerikaanse minis
terie van Defensie en van de centrale
inlichtingendienst, de CIA was verno
men dat de krijgsgevangenen nog in
leven waren. Eerder had het Israëli
sche opperbevel in Tel Aviv al meege
deeld dat de geruchten onjuist waren.
Jordanië, dat zich na een week in
de strijd had geworpen, besloot aan
vankelijk niet naar Genève te gaan
omdat de Arabische topconferentie
van 26 november had besloten de
Palestijnse Bevrijdingorganisatie
(PLO) te erkennen als enige verte
genwoordigers van het Palestijnse
volk. Koning Hoessein eiste het recht
op te spreken namens de circa een
miljoen Palestijnse Arabieren op de
bezette Westelijke oever van de Jor-
daan. Hij is voorstander van de vor
ming van een Verenigd Arabisch
Leden van het Milieuactiecentrum
Nederland in Utrecht hebben gisteren op
het provinciehuis gedeputeerde mr. J.
Hooft Graafland 25.000 strookjes van
girokaarten aangeboden van mensen die
weigeren milieubelasting te betalen. Vol
gens het MAN is de meerderheid van de
Utrechtse bevolking tegen deze belasting.
Minister Westerterp heeft gisteren 25
mille als beloning voor een goed idee
uitgereikt aan een opzichter bij de afde
ling havenmonden van rijkswaterstaat.
Dat is het hoogste bedrag dat ooit voor
een idee is uitgekeerd. De opzichter
heeft een idee ontwikkeld dat van grote
waarde is gebleken bij het onderzoek
naar de samenstelling van zeegrind.
Peter Rodino, de Democratische voor
zitter van de commissie, heeft de benoe
ming van een Republikeinse jurist be
kendgemaakt die het voorlopig onder
zoek zal leiden, dat men in april hoopt
af te sluiten. Het is de 52-jarige John
Doar, die in 1960 door president Eisen
hower tot onderminister van justitie
werd benoemd en dat bleef onder de
Democratische presidenten John Kenne
dy en Lyndon Johnson,
De benoeming van Doar weerspiegelt
het verlangen van Rodino de Republi
keinse minderheid gerust te stellen, die
hem verwijt het onderzoek naar de ge
dragingen van Nixon te traineren met
het oog op de beïnvloeding van de parle
mentsverkiezingen van volgend jaar no
vember.
Minister Van Agt van Justitie is tegen
colportageacties voor liefdadige doelein
den. Zelfs als de actie volstrekt bonafide
is, gaan volgens de minister commercië
le aspecten een rol spelen. Dit omdat
contracten moeten worden gesloten met
leveranciers en colporteurs die aanspraak
«aan maken op provisie.
De Amerikaanse Senaat heeft giste
ren met 66 tegen 9 stemmen zijn goed
keuring gehecht aan het verlenen van
extra hulp aan Israel tot een bedrag-van
2,2 miljard dollar. Van dat geld kan
Israel-de wapens vervangen die het in
de laatste oorlog heeft verloren.
De priesters in het bisdom Den
Bosch zullen ip de toekomst zelf kunnen
solliciteren als er een functie vrijkomt
waarvoor over het algemeen een arbeids
overeenkomst wordt aangegaan. Toe
stemming van de kerkbesturen is niet
meer nodig. Men denkt vooral aan vaca
tures in ziekenhuizen en scholen en ook
aan vacatures in parochies.
Minister De Gaay Fortman van Bin
nenlandse Zaken zijn de rijksvergoedings.
regeling voor autogebruik door ambtena
ren nader bezien. De vraag is volgens
hem gerezen of het wel nodig is het
bedrag van de vaste kosten van de auto
zoals belasting, verzekering en afschrij
ving geheel in de berekening van het
vergoedingstarief op te nemen omdat de
auto in het algemeen voor eigen gebruik
wordt aangeschaft.
Na het Kerstreces, dat op 22 januari
a.s. afloopt, zal de Tweede Kamer in het
algemeen niet meer na ’s avonds elf uur
vergaderen. Alleen in zeer uitzonderlijke
gevallen zal de Kamer langer doorgaan.
De Bondsrepubliek heeft vandaag
diplomatieke betrekkingen met Bulgarije
en Hongarije aangeknoopt. Dit is in
Bonn meegedeeld.
Het Joods Wereldcongres heeft gis
teren in Londen meegedeeld dat er plan
nen bestaan om komend voorjaar een
belangrijk congres van joden uit de hele
wereld te houden in Den Haag. De
plenaire vergadering van het Joods We
reldcongres zal van 28 april tot 6 mei in
Den Haag bijeenkomen. Volgens de or
ganisatoren wordt het een van de groot
ste en belangrijkste vergaderingen van
joden die ooit is gehouden.
De auto (zie pijl) van de Spaanse premier Blanco werd door de kracht van de explosie
over een gebouw van vijf verdiepingen geslingerd en kwam vervolgens op een
achterbalkon terecht.
Israel had eerder laten weten dat
het niet met Syrië aan tafel zou gaan
zitten als geen lijst was verschaft van
de Israëlische krijgsgevangenen in
Syrië. Voorts zou het internationale
Rode Kruis moeten worden toegestaan
deze gevangenen te bezoeken. Jeruza-
Koninkrijk, samengesteld uit een Jor
daanse en een Palestijnse provincie.
De Palestijnse verzetsleiders zijn
niet uitgenodigd voor de eerste fase
van het vredesoverleg. In kringen
van de bevrijdingsorganisatie meent
men dat men moeilijk tevreden kan
zijn met een politieke oplossing in de
zin van resolutie nr. 242 van de
veiligheidsraad. Haar Handvest vraagt
om vestiging van een democratische
staat waar Arabieren, Christenen,
Moslims en Joden kunnen samenle
ven op voet van gelijkheid.
Trouwens, Israel wil onder geen
enkele voorwaarde akkoord gaan met
deelname aan de conferentie van
welke Palestijnse organisatie en in
welke fase van de onderhandelingen
dan ook. Premier Golda Meir heeft
dit gisteravond in de Knesseth na
drukkelijk herhaald.
Zo liggen de kaarten op de confe-
rentietafel na de jongste reis die
politiek wereldreiziger dr Henry Kis
singer op dertien december naar het
Midden-Oosten begon om het vredes
overleg te redden. Op vijf november
had Kissinger, door een Amerikaanse
commentator eens „een jongmens met
haast” genoemd, dit gebied al bezocht
tot redding van het bestand. Dat
bezoek leidde tot ondertekening in
een tent bij kilometerpaal 101 aan
de weg Cairo-Suez, op elf november
van het akkoord tot stabilisering van
het bestand.
king uit de bezette gebieden die voor
Egypte en Syrië de inzet waren van
de oorlog van 6 oktober.
Israel verklaarde bereid te zijn tot
terugtrekking uit bezette gebieden,
maar niet uit alle (zoals Sjarm el-
Sjeik, de Hoogte van Golan, de strook
van Gaza en met name Jeruzalem
dat inmiddels officieel bij de staat is
gevoegd).
Syrië, dat met Egypte de oorlog
inging, besloot op het laatste ogenblik
af te zien van deelneming aan het
vredesoverleg. Het meende dat ma
noeuvres ten dienst van Israel de
conferentie zou afhouden van terug
trekking van Israel uit de in 1967
bezette gebieden en duidelijk definië
ren van de rechten van het Palestijn
se volk.
Nog duizend Chilenen
willen naar Europa
en 14.23
en 22.22
Volgens de Spaanse grondwetten is
Torcuato Fernandez Miranda, die sinds
1969 minister van de staatspartij is, nu
automatisch minister-president totdat de
Kroonraad, binnen een periode van tien
dagen, Franco een lijst van drie namen
voordraagt en deze daaruit een nieuwe
eerste minister kiest. Dan moet het hele
kabinet aftreden en kan de nieuwe mi
nister-president. in overleg met Franco,
een eigen regering benoemen. Wie deze
sleutelpositie nu zal bemachtigen is een
open vraag, en voor Franco een bijzonder
moeilijke opgave.
Carrero Blanco was immers een on-
MADRID Generaal Franco’s zorgvuldig uitgebalanceerde en pijnlijk
langzaam opgebouwde opvolgingsregeling werd gisteren in stukken ge
blazen met de bomaanslag op zijn rechterhand Blanco. Deze eerste poli
tieke aanslag sinds het bestaan van het huidige bewind, voorspelt een ge
vaarlijke verscherping van de krachtmeting tussen het regime en de oppo-
in het toekomstige Spanje zonder
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Z.-Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Innsbruck
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg half bew.
Madrid
Malaga
Mallorca
München
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Split
Stockholm
Wenen
Zürich
Casablanca
Istanboel
Las Palmas motregen
Tunis onbewolkt
ZATERDAG 22 DECEMBER
Hcog water 2.07 uur
Laag water 10.11 uur
ZATERDAG 22 DECEMBER
Zon op 8.46 uur onder 16.30 uur
Maan op 6.50 uur onder 14.45 uur
Commissariaat voor de
Vluchtelingen krijgt nog elke dag in
Chili en in buurlanden van Chili tiental
len aanvragen van Chilenen die graag
naar Europa willen. In de Latijns-Ame-
rikaanse landen waar honderden Chile
nen na de machtsgreep door de junta
een toevlucht hebben gezocht, zien ze
veelal om economische redenen geen
kans een nieuw bestaan op te bouwen.
In een aantal Europese landen is een
zw. bew.
zw. bew.
zw. bew.
zw. bew.
zw. bew.
zw. bew.
geh. bew.
zw. bew.
half bew.
zw. bew.
regen windstil
onbewolkt o
half bew. windstil
onbewolkt
mist
zw. bew.
zw. bew.
geh. bew.
licht bew.
half bew.
regen
regen
Hoe de Nederlandse regering op de
nieuwe oproep van de Hoge Commissaris
zal reageren kon de woordvoerder van
Buitenlandse Zaken gisteravond nog niet
zeggen.
Het Hoge
In zijn oproep vraagt de commissaris,
prins Sadroeddin Aga Khan, nog eens
1000 vluchtelingen op te nemen. Twintig
landen hebben tot nu toe 1000 Chilenen
geaccepteerd en nog eens 800 zullen
waarschijnlijk wel worden toegelaten.
De meeste van hen zijn door Europese
tanden opgenomen. Nederland heeft bij
na 200 Chilenen opgenomen, daarbij zijn
inbegrepen twaalf Chilenen, die in de
Nederlandse ambassade in Santiago
wachten op een vrijgeleide.
Die door bondskanselier Brandt uitge
sproken bereidheid om royaal te helpen,
stuit echter op tegenwerking van con
servatieve kant. In de Springer-pers is al
in een vroeg stadium vastgesteld dat die
linkse Chilenen niet staan te springen
om naar de oosteuropese kameraden te
trekken, maar dat ze liever de Bondsre
publiek opzoeken. Deelstaten als Beie
ren, Saarland. Baden-Württemberg en
Sleeswijk-Holstein, waar de CDU re
geert, hebben geen behoefte aan Allen-
de-aanhangers.
Dit betekent dat Chileense vluchtelin-
vooral onderdak zullen vinden in
sociaal-democratisch geregeerde
Hessen en in Noordrijnland-Westfalen.
In West-Berlijn verklaarde de CDU-
L.W
2
2
7
7
6
6
7
5
0.1
0
0
0
0
0
