i
GIJSBREGHT IN DE WESTERKERK
Briels Iaat Vondel klinken
Wiily Birgel
overleden
Theater Tijl in
Praag heropend
Beverwijks Stedelijke Muziekschool
gaat tienjarig bestaan vieren
Kasbiljetten aan toonder
van
BANKMEES&HOPE
(tot9%)
Bank Mees Hope nv
MET GELEGENHEIDSCOMPOSITIE „CONCERTO BANDISTICO’’ VAN HANS KOX
gestorven
Franse componist
Henri Busser
WOENSDAG
JANUARI
19 74
2
A
Veel aspecten
AANKOOPBEDRAG:
LOOPTIJD:
COUPURES:
1.000,-
5.000.
10.000,-
2 jaar
5 jaar
8 jaar
2 jaar
5 jaar
8 jaar
2 jaar
5 jaar
8 jaar
861,32
649,93
501,87
4.306,61
3.249,66
2.509,33
8.613,22
6.499,31
5.018,66
BEVERWIJK In de maand september van het jaar 1963 nam de ge
meenteraad van Beverwijk een besluit, dat voor de ontwikkeling van het
culturele leven in deze stad in het IJmondgebied van zeer grote betekenis
zou blijken. Met dit besluit sprak de raad namelijk zijn goedkeuring uit
voor de stichting van een stedelijke muziekschool.
Een bestuur werd gevormd en op 1 januari 1964 kon dit college de be
stuurlijke verantwoordelijkheid op zich nemen van de op deze datum op
gerichte Stedelijke Muziekschool van Beverwijk, waarvoor in dezelfde
maand André Kaart officiéél als directeur in vaste dienst benoemd werd.
Bank Mees Hope geeft kasbiljetten aan toonder uit De rente-vergoeding
geschiedt op basis van samengestelde interest en wordt bij aankoop, op het
nominale bedrag in mindering gebracht. Hoe langer de looptijd van het kasbiljet,
hoe lager het aankoopbedrag. Bij een looptijd van bijvoorbeeld 8 jaar,
krijgt u bijna het dubbele van uw inleg terug!
Een aantrekkelijke vorm van sparen die vele voordelen biedt. Zeker nu de
rentevoet hoog is: 73/4°/o p.j. voor 2-jaars en 9 p.j. voor 5- en 8-jaars kasbiljetten.
Bij elk kantoor van Bank Mees Hope NV kunnen ingezetenen nu kasbiljetten
kopen. Het aankoopbedrag is voor de verschillende looptijden en coupures met
ingang van 1 januari 1974 tot nader order als volgt vastgesteld:
'i A
hl
ril
‘A
AT 1
I «Ut 6
r*.
IBMHI
De Stedelijke Muziekschool
P. ZWAANSWIJK
(Van onze correspondent)
André Kaart
Hans Kox
kelen
ADVERTENTIE
J. HEIJER
Haarlem, Houtplein 8, tel. 023 - 31 59 50
bandring de Boer als Badeloch en Gijs-
breght bij Carel Briels.
stel kwam, dat geestdriftig werd ontvan
gen.
De voorpagina van de compositie „Con
certo Bandistico” van Hans Kox.
ZÜRICH (DPA). De bekende Duitse
toneel- en filmspeler Willy Birgel is
afgelopen zaterdag in zijn woonplaats
Dübendorf bij Zurich aan een hartaan
val overleden. Hij was 82 jaar.
organisatie hiervan is waarlijk geen een
voudige onderneming, de voorbereiding
evenmin.
Daarmede zijn André Kaart en Hans
Kox druk doende.
De eerste uitvoering zal worden gege
ven op het feestconcert op vrijdag 4
januari om 20.00 uur in de Vredevorst-
kerk aan de Laan der Nederlanden in
Beverwijk. Dit concert zal voor een
klein deel te zien en horen zijn in de
NOS-tv-rubriek Uit de Kunst. Het zal
eveneens via de radio worden uitgezon
den op een nader te bepalen datum.
tige ontwikkeling heeft dit muziekinsti
tuut sinds de oprichting onder directeur
Kaarts leiding doorgemaakt.
De muziekschool was eerst gevestigd
in huize 'Scheybeeck, waar direct al les
gegeven werd aan 230 leerlingen. Voor
1965, het tweede bestaansjaar, moest al
rekening worden gehouden met 700 leer
lingen. Sindsdien is het aantal leerlingen
blijven toenemen en Huize Scheybeeck
kon daarvoor al spoedig geen lesruimte
meer bieden. Men was genoodzaakt naar
een ander onderdak te zoeken, hetgeen
in 1965 werd gevonden in huize Wester-
hout, dat krachtens het raadsbesluit van
12 augustus 1965 door de muziekschool
betrokken kon worden. Dit gebouw
vormt thans het centrum voor de bijna
1500 leerlingen, die aan de Stedelijke
Muziekschool hun veelzijdige muzikale
vorming krijgen.
jeugdsentiment gegund. Het is best aar
dig dat Carel Briels met vroegere leden
van het Leidsch en Utrechtsch Studen
ten Corps na 32 jaar wederom een
„Gijsbreght van Aemstel”, treurspel van
Joost van den Vondel, wil opvoeren.
Briels heeft zijn nostalgie vaste vorm
gegeven in de stichting „Al het nog
goede”. Er zijn mensen die onder het
„nog goede” Elvis Presley en Erik de
Noorman verstaan, dus waarom de Gijs
breght niet. De vraag is of de Amster
dammer 30 over het voor enige uren
luisteren in een tamelijk tochtige Wes-
terkerk naar Vondels Verzen. Gisteren
kwamen 450 mensen naar de première
op Nieuwjaarsdag kijken. Dat viel tegen,
gezien de grote voorpubliciteit en de
toeristische stunt- en snobkwaliteiten
van zo’n première (compleet met souper
vooraf en party na afloop in Kras).
i
PRAAG (AFP). Het beroemde The
ater Tijl in Praag, de oudste schouwburg
van Europa, heropent woensdag zijn
deuren na voor restauratiewerkzaamhe
den bijna een jaar gesloten te zijn
geweest. In de schouwburg waar Mozart
in 1787 de eerste uitvoering van zijn
opera „Don Giovanni” leidde, zal eerst
„De getemde feeks” worden opgevoerd.
PARIJS. Met de dood van Henri
Busser heeft de Franse muziekwereld
zondagavond zijn hoogbejaarde nestor
verloren. Busser zou deze maand 102
jaar zijn geworden. Als oud-leerling van
César Franck en van Gounod heeft
Henri Busser zelf, als compositieleraar
aan het Parijse conservatorium, een on
afzienbare rij van componisten opgeleid
waaronder 30 winnaars van de vermaar
de Prix de Rome. Behalve als componist
en pedagoog verwierf hij ook bekend
heid als organist en dirigent.
In die laatste kwaliteit dirigeerde hij
in 1902 de eerste reeks voorstellingen
van Debussy’s beroemde opera „Pelleas
et Mélisande”. Bovendien heeft Busser
nog de partituren van verschillende an
dere bekende opera’s als Webers „Obe
ron Rameaus Indes Glantes”, en Bizets
„Ivan le Terrible” opnieuw geïnstrumen
teerd of bewerkt. Ofschoon hij zelf ook
een vrij omvangrijk oeuvre aan opera’s
en symfonische werken op zijn naam
had staan, werden zijn eigen werken
toch nog maar zeer zelden uitgevoèrd.
Daarna volgen in de traditie van het
theater voorstellingen zoals „De ontvoe
ring uit het serail” en „Cosi Fan Tutti”
van Mozart.
Het Theater Tijl maakt deel uit van
het Nationaal Theater van Praag, waar
toe ook het Smetana-theater behoort.
Het gehele complex wordt geleidelijk
gerestaureerd. In het afgelopen voorjaar
werd het Smetana-theater heropend na
herstelwerkzaamheden die zes jaar had
den geduurd. In het begin van de ko
mende zomer gaat het hoofdgebouw
het eigenlijke Nationale Theater
voor twee of drie jaar dicht. De restau
ratie van het Theater Tijl dat nu is
voltooid is slechts een voorlopige. In
1976 moet het grote herstel beginnen.
Inderdaad kan gezegd worden, dat het
muziekonderwijs aan het Beverwijkse
instituut dank zij het gevoerde beleid
van directeur Kaart veelzijdige aspecten
heeft verkregen. Aan deze muziekschool
wordt niet één instrument een bevoor
rechte positie gegeven. Alle instrumen
ten die aan bod komen —en dit zijn er
vele zijn gelijkwaardig. Een aparte
waardering krijgt mogelijk alleen nog
de menselijke stem als een heel bijzon
der fenomeen! Nu kunnen op deze
bekakte aardappels in de kelen der
vroegere Corpsstudenten konden niet
onopgemerkt blijven. Vooral in de Die-
derik van Haerlem was de zogeheten
Corps-bal nog niet verloren gegaan.
Maar de tekst was uitstekend te volgen
en de verzen klonken uitstekend.
Nagenoeg verwaarloosd was de mise-
en-scene. Men droeg voor, af en toe de
hand geheven. Wellicht houdt Briels dat
voor een sobere enscenering, maar de
meeste spelers beschikten niet over ge
noeg talent om in hun gezicht of hou
ding enige emotie te leggen. De Gijs
breght, mr. J. Nijenbranding de Boer,
had zijn pokerface uit de commissaris
senvergaderingen overgehouden. Er wa
ren enkele uitzonderingen: mr. J. Kapel -
le bracht een bijzonder levendige vader
Willibrord over het voetlicht en de Vos
meer de spie van Helmer Hilwig mag
zonder meer een creatie worden ge
noemd.
Kommer Kleyn (80 jaar) was bisschop
Gozewijn en deed dat heel mooi. Jose
phine van Gasteren speelde Badeloch met
de oprechtheid en overtuiging die men
van haar kan verwachten, maar ze liep
hulpeloos te zoeken naar een enigszins
aanvaardbare mise-en-scène.
Vanzelfsprekend had Briels zijn mas
saregies uit het verleden niet vergeten.
Hij organiseerde liefst twee processies
vanachter uit de kerk door alle mede
spelenden, optochten die geïnspireerd le
ken op het schilderij van Anton Derkin-
deren van de stille omgang dat in de
kath. kerk op het Begijnhof hangt. Ook
van de reien had Briels spectaculair
werk gemaakt. Zeven blauwgehabijte
clarissen boven op het koor tegen een
enorm blauw gordijn, om wat te noe
men. De belichting kon niet anders dan
Rembrandtiek worden, op het duistere
af. De geluidsinstallatie werkte uitste
kend, zodat ook het ademen der spelers
hoorbaar werd, alsmede het gepiep der
gordijnkoorden. Kortom in het nogal
suffe geheel bleven er toch nog enige
momenten over om te genieten of zich
te verklneukelen.
Je kunt om verschillende redenen van
de Gijsbreght genieten. Je kunt je op
recht interesseren voor Vondels 17e
eeuwse alexandrijnen en hoe hij in zo’n
strak stramien een toch verrassend soe
pel Nederlands hanteert. Je kunt je
echter ook verkneukelen om de veran
dering in het woordgebruik, dat nu vaak
komisch aandoet. Verder kan men zich
verbazen over de zware godsdienstige en
chauvinistische pretenties die Vondel
heeft gegeven aan em 13e eeuws oorlog
je om Amsterdam tussen enige adellijke
families, dat ongetwijfeld ontstaan is uit
ordinaire erfenis-eigendomskwesties.
Briels heeft van dat treurspel een heel
aantrekkelijke amateurvoorstelling ge
brouwen; dat wil zeggen iedereen speel
de met grote inzet en discipline; de
tekstkennis was voortreffelijk en de
voorstelling als geheel had een gelijk
ritme, zij het een zéér, zéér gedragen.
Briels heeft zich vooral toegelegd op de
verstaanbaarheid van de verzen, die zijn
en-scène. Men droeg voor, af en toe de
kerk lieten inrollen. Enige domineesgalm
en -zalving leek onvermijdelijk en de
4
De muziekschool bestaat nu tien jaar
en er is alle reden om dit jubileum fees
telijk te gaan herdenken. Een stormach-
Voorts zal het vijfde Brandenburgse
Concert van Johann Sebastian Bach ten
gehore worden gebracht en het muziek-
en dansspel „De dans ontsprongen” wor
den opgevoerd.
De uit Keulen afkomstige Birgel zou
aanvankelijk evenals zijn vader goudsmid
worden. Via de kunstacademie van
Düsseldorf kwam hij echter op de to
neelschool in zijn geboorteplaats. Zijn
eerste toneelengagement kreeg hij in
Bonn. Na in de eerste wereldoorlog zwa
re verwondingen te hebben opgelopen,
zette hij na de oorlog zijn toneelloop
baan voort, waarbij hij zich van „jeune
premier” ontwikkelde tot speler van ka
rakterrollen. Hij was o.a. verbonden aan
gezelschappen in Dessau, Koblenz, Aken,
Mannheim en Berlijn, waar hij rollen
vertolkte als Hamlet, Franz Moor,
Memphisto en Filips de Tweede. Zijn
grootste toneelrol speelde hij in 1959 te
Zürich in „Wallenstein.”
Intussen speelde hij al sinds 1933 in
films van de Duitse maatschappij UFA.
Deze succesvolle filmcarrière begon met
de hoofdrol in „Ein mann will nach
Deutschland.” Andere rolprenten van
hem waren „Das Madchen Johanna”,
Fanny Elssler” en „Ein Mann vergisst
die Liebe.” Zijn grootste filmsucces
boekte hij in „Reitet für Deutschland”
over de bekende ruiter Freihérr von
Langen.
Na de tweede wereldoorlog trad Birgel
op in talrijke gastvoorstellingen in We
nen en andere steden in het Duitse
taalgebied. Vorig jaar speelde hij nog in
Luzern op.„So eine Liebe” van de Tsje-
choslowaakse schrijver Pavel Kohout.
Enige weken geleden brak de acteur een
been. Hij is in Keulen begraven.
Eind augustus 1973 kon hem de op
dracht verstrekt worden een werk te
componeren, dat bij uitvoering een in
druk zou geven van alle facetten van
het instrumentale en vocale onderricht
en eigenlijk ook van de theoretische
vorming, die een basis voor de muziek
beoefening is geworden.
De opdracht kon gegeven worden
dank zij subsidies van de provincie
Noord - Holland, die hiervoor beschik
ken kon over het Dr. J. E. Baron de Vos
van Steenwijkfonds.
Hans Kox heeft de opdracht snel uit
gevoerd. Hij noemde zijn compositie
„Concerto bandistico”, een titel, die erop
wijst, dat aan de uitvoering groepen van
muzikanten (bandista’s) te pas komen.
Iedereen wordt dan aan het werk
gezet: koorklassen, pianisten, fluitisten,
violisten, harpisten, violoncellisten en
contrabassisten, trompettisten en hobo’s.
De klarinettisten zijn niet vergeten en
ook een bespeler van een elektronisch
instrument mag laten horen, wat hij aan
orgelklanken weet op te roepen.
Verder heeft Kox het timbre van de
saxofoon benut, kortom alles wat de
Beverwijkse muziekschool aan klank
kon leveren. Dit was niet gering. Van
daar dat de componist zijn fantasie met
een aanzienlijke vrijheid heeft kunnen
laten gelden en twee partituren A en B
heeft samengesteld, die op verschillende
manieren kunnen worden uitgevoerd. De
school allerlei instrumentale ensembles
gevormd worden, die in een grote ver
scheidenheid van bezetting muziek ma
ken in vele vormen en genres, een
omstandigheid, die André Kaart een
plan deed ontwerpen om het 10-jarig
bestaan van de school op unieke wijze
te vieren. Contact werd gezocht met de
componist Hans Kox, die met een voor-
5 1
Josephine van Gasteren en Jan Nijen-
AMSTERDAM. Iedereen zij
*7
U.;..
