CNV twijfelt aan voldoende garanties
Dollar weer
iets lager
Japan jegens
Suezkanaal open:
Nixons voorstel
minder schepen
terughoudend
Olielening van
Verlies autobranche
Amerika aan
Egypte
f 200 miljoen
Minister Lubbers voelt
Ziekteverzuim in
detailhandel
niets
voor prijsstop
Duitsland wil
olie winnen uit
uit elf verschillende
leisteen
gastarbeiders
Meer steun nodig
voor kweekreactor
Premie voor
vertrekkende
„Is het echt waar, ABN,
dat ik bij u kan kiezen
spaar vormen, met
tot 9% rente?”
gestegen
bettijvente
nodig
Poststapel in
Engeland steeds
groter
Algemene Bank Nederland
„Sterker nog, niet elf maar twaalf!”
PROF. DR. J. J. WENT:
KOERS ROEBEL
GEWIJZIGD
f
„CONSUMENTENVOORLICHTING NODIG”
VRIJDAG 11
JANUARI
1974
17
Olieconferentie
BEREIDHEID
DISTRIBUTIE
In Bondsrepubliek
I
as-
De ABN schenkt voor de Nationale Puzzelactie 1973/74
iedere week 5 spaarboekjes met een eerste inleg van f500,-
en 25 spaarboekjes met een inleg van f 100,-.
er-
50,
||F
Federatie vakcentrales mislukt
te
(Van onze redactie economie)
omdat
(Van onze redactie economie)
ADVERTENTIE
(Van onze redacteur in Bonn)
AMSTERDAM (ANP). Uit de voor
lopige cijfers van de RAI in Amsterdam
is gebleken, dat de verkopen van nieuwe
personenauto’s in de maanden november
en december ruim 17.500 eenheden bene
den die van 1972 zullen liggen. Deze
teruggang betekent voor de autobranche
De auto-industrie en -handel (verenigd
in RAI en Bovag) hebben minister Wes-
terterp van Verkeer en Waterstaat in
een brief geïnformeerd over dit omzet
verlies en er met illustrerende verkoop
cijfers over de afgelopen twee maanden
nogmaals op gewezen dat de regerings
maatregelen (zondagsrij verbod, benzine-
distributie) deze branche het zwaarst
hebben getroffen.
NVV en NKV bezien de zaak heel
anders. Zij willen als federatie beginnen
en ze zullen dan onderweg wel bekijken
of een kwestie afzonderlijk vanuit de
centrales begeleiding nodig heeft.
behoud van de rentabiliteit en de werk
gelegenheid noodzakelijk is deze prijs
stijgingen door te berekenen in de con
sumentenprijzen.
De Egyptische maatschappij die het
project uitvoert, is voor de helft in
handen van de staat en voor de andere
helft van de Arabische olielanden Aboe,
Dhabi, Koeweit, Quatar en Saoedi-Ara-
bië.
De dubbele buisledding zal 320 kilome
ter lang worden en lopen van de Golf
van Suez tot de kust van de Middelland
se Zee bij Alexandria.
de drie centrales nu geen haalbare kaart
meer is.
WASHINGTON (DPA). De Ameri
kaanse lm- en Exportbank in Washing
ton heeft vandaag besloten de bouw van
een oliebuisleiding in Egypte van 200
miljoen dollar met een lening van 100
miljoen te helpen financieren.
De secretaris-generaal van de organi
satie voor Economische Samenwerking
en Ontwikkeling (OESO), jhr. mr. E. van
Lennep, zal de volgende maand in Was
hington te houden topconferentie over
de olie bijwonen. Dit heeft de OESO in
Parijs meegedeeld.
Bondskanselier Brandt heeft Nixon’s
voorstel in algemene zin toegejuicht. De
nieuwe Deense minister van Buitenland
se Zaken Ove Guldberg, zei dat de
negen landen van de EEG als geheel aan
de conferentie zouden moeten deelne
men
een verminderde omzet van 175 miljoen
gulden. Ook de verkoop van gebruikte
auto’s is met de helft teruggelopen, het
geen naar schatting een verlies betekent
van 20 tot 25 miljoen gulden. Het totale
omzetverlies, zo hebben RAI en Bovag
berekend, bedraagt in deze twee maanden
nog afgezien van de lagere omzet aan
benzine, onderdelen en reparaties meer
dan 200 miljoen gulden.
Miki besprak eveneens de energiesitu-
atie en de toestand in het Midden
oosten met vice-president Gerald Ford.
De waarnemende premier van Japan
is voor alles naar Washington gegaan
om de ommezwaai in de Japanse poli
tiek ten aanzien van het Midden-Oosten
toe te lichten. Tokio keerde zich af van
Israel en liep over naar de Arabische
olielanden.
Als bijzondere moeilijkheid bij de ex
tra toewijzingen, vermeldde de minister,
dat de gemeenteambtenaren „zich niet
als een computer kunnen beschouwen”.
Deze ambtenaren, aldus Lubbers, gaan
de formulieren echt controleren „maar
daar is niet aan te beginnen. De essentie
van dit systeem is, dat de burgers eerlijk
aanvragen en dat de ambtenaren de
aanvragers ook geloven. Anders kweek
je overspannen ambtenaren.”
dus verklaarde CNV-voorzitter Jan
Lanser. Kok en Wim Spit, de NKV-
voorzitter, bestreden die opvatting.
Kok zei dat NW en NKV het CNV
het recht niet ontzeggen om een
eigen mening over de hoofdlijnen
van het beleid te formuleren.
In het officiële bulletin van de Staats
bank der Sovjet-Unie zijn koersverlagin-
gen ten opzichte van de roebel bekend
gemaakt voor de Oostenrijkse shilling,
de Belgische en de Franse frank, de
gulden, de Deense en de Zweedse kroon
en het Libanese en het Syrische pond.
Hogere roebelkoersen gelden voortaan
voor de Italiaanse lire, de Canadese
dollar en de Noorse Kroon.
Wat er met het overlegorgaan van de
drie vakcentrales zal gebeuren, is nog
niet bekend. Het personeel van het CNV
heeft bij monde van de gekozen onder
nemingsraadsleden verklaard, het eens
te zijn met de afwijzing van de federa
tie, zoals NVV en NKV die beogen. Of
het CNV financieel in staat is op eigen
kracht door te gaan, is nog niet
bekijken, zo deelde Lanser mee.
De gunstigste reserves bevinden zich
bij Schandelab (gemeente Brunswijk),
waar winning in dagbouw mogelijk is.
De lagen hebben een dikte van 30 tot 35
meter en bevatten ongeveer 2 miljard
ton leisteen. Men zou daar 50 tot 100
miljoen ton zware olie kunnen winnen.
Ook de reserves in het zuiden van
Duitsland bij Goppingen-Eislingen, Holz
heim en Balingen-Schonberg-Speichin-
gen bieden uitzicht op een olieprodukt
van 50 tot 100 miljoen ton.
Door de licht verbeterde aanvoer van
olie draaien de raffinaderijen thans op
76 percent van hun capaciteit, tegen 68
percent in december. „Het overgrote deel
van de automobilisten zal de komende
drie weken, mits ze verstandig rijden,
toekomen met hun rantsoen”, aldus mi
nister Lubbers.
Dat ook in navolging van de mijnwer
kers het spoorwegpersoneel in Engeland
het werk heeft neergelegd, heeft tot
gevolg dat niet alleen reizigers nog nau
welijks gebruik kunnen maken van het
openbaar vervoer, maar ook postzakken
blijven in steeds grotere hoeveelheden
op stations liggen. Deze foto werd ge
maakt op het Kings Cross Station in
Londen.
Een belangrijke moeilijkheid die moet
worden opgelost is de vraag hoe men de
gevorderde technische kennis kan ge
bruiken bij het vergroten van de bitu
menwinning. Het eerste doel is de bouw
van een proefbedrijf. Bovendien moet
worden onderzocht in hoeverre men bij
de verwerking zware metalen (o.a. ura
nium), zeldzame aardmetalen en fosfaat
kan winnen en benutten.
WASHINGTON (DPA). Japan heeft
terughoudend gereageerd op president
Nixons uitnodiging op 11 februari in
Washington deel te nemen aan een ener-
gieconferentie met de Verenigde Staten,
Canada en zes Europese landen.
Waarnemend premier Takeo Miki die
in Washington met de Amerikaanse mi
nister van Buitenlandse Zaken Kissinger
heeft gesproken, zei gisteren tegen
journalisten in Washington dat de uitno
diging voor zijn land „niet onacceptabel”
is.
RAI en Bovag zijn wel ingenomen
met de afgekondigde nieuwe regeling
voor dë toewijzing van benzine voor het
zakelijke gebruik van personenauto’s.
Doch de organisaties hebben de be
windsman verzocht deze regeling te wil
len vervroegen. Zij willen dat de rege
ring niet na de tweede distributieperiode
maar al daarvoor in gaat. De organisa
ties menen, dat de verbeterde oliesituatie
een dergelijke vervroeging toelaat.
KNP had goed jaar. Het jaar 1973 is
voor de Koninklijke Nederlandse Pa
pierfabrieken NV een goed jaar ge
weest. De vooruitzichten voor 1974
zijn wat onzeker. KNP is gematigd
optimistisch, als de kosten maar in de
hand worden gehouden en het buren
gebeuren zich voor de maatschappij
niet verder in ongunstige zin ontwik
kelt aldus de president-directeur, de
heer E. ten Duis, in zijn nieuwjaars
rede. De heer ten Duis verwacht dat
alle machines gedurende de eerste zes
maanden van 1974 goed bezet zullen
zijn. Voor het tweede halfjaar was het
moeilijk om een voorspelling te doen,
aangezien dit ook afhangt van de
overheidsmaatregelen in Nederland en
de landen waarheen KNP exporteert.
Gisteren zou Miki naar New York
City gaan voor een onderhoud met se-
cretaris-Generaal Waldheim van de Ver
enigde Naties-
Prof. Went hield een rede ter gelegen
heid van zijn erepromotie aan de Tech
nische Hogeschool in Delft, waar hij
buitengewoon hoogleraar in de reactor
fysica is geweest. Het testen van de
Arnhemse reactor brengt geen onaan
vaardbare risico’s mee naar zijn mening,
omdat zeer gering stralingsniveau zal
ontstaan. Grote veiligheidsmarges zijn
aanwezig in dit reactorproces, dat zich
bovendien afspeelt in een dubbele veilig-
UTRECHT (ANP). Het ziektever
zuim in de detailhandel is het afgelopen
jaar opnieuw gestegen. De Detam, de
bedrijfsvereniging voor detailhandel,
ambachten en huishoudelijk personeel
(400.000 verzekerde werknemers) kreeg
in 1973 ongeveer 465.000 ziekteaangiften
binnen, ruim 11 percent meer dan in
1972. Er is over 5,4 miljoen dagen uitke
ring verleend en het daarmee gemoeide
bedrag, ƒ175 miljoen, was 23 percent
hoger dan het jaar daarvoor.
Het aantal werkloosheidsmeldingen in
de detailhandel bleef met 27.000 onge
veer op het niveau van 1972. De gemid
delde werkloosheidsduur vertoont enige
stijging. In 1973 is over 1,1 miljoen
dagen uitkering verleend (plus 3 per
cent): in totaal 40,25 miljoen tegen
ƒ34,5 miljoen in 1972. Eind 1973 ontvin
gen 3200 werklozen een uitkering.
Het aantal werknemers met recht op
een uitkering ingevolge de arbeidsonge
schiktheidsverzekering was eind vorig
jaar 12.800, dat is 22 percent meer dan
eind 1972. In totaal beliepen de wao-
uitkeringen f 115 miljoen over 3,3 mil
joen uitkeringsdagen.
UTRECHT. Minister Lubbers van
Economische Zaken voelt niets voor de
afkondiging van een prijsstop. Hij meent
dat de prijsstijgingen bestreden moeten
worden door veel meer consumenten
voorlichting met prijsvergelijkingen,
waar de overheid zelf aan mee wil
werken. Hij verklaarde dat gisteravond
op een KVP-vergadering in Utrecht. Een
prijsstop noemde hij onmogelijk, omdat
de grondstoffen voor de industrie zeer
sterk in prijs stijgen en het voor het
(Van onze redactie economie)
UTRECHT. De federatie van de
drie vakcentrales gaat niet door, omdat
het CNV uit de boot is gevallen. NVV
en NKV zullen samen wel een federatie
ve samenwerking aangaan. De datum 1
april zal daartoe waarschijnlijk worden
gehandhaafd, aldus NVV-voorzitter Wim
Kok.
Het CNV stapt niet in de federa
tie, omdat de protestants-christelij-
ke vakcentrale meent onvoldoende
garanties te hebben om haar eigen
standpunten te kunnen bepalen, al-
AMSTERDAM (ANP). De koers
van de Amerikaanse dollar heeft giste
ren op de Amsterdamse wisselmarkt in
navolging van de meeste belangrijke Eu
ropese geldcentra een verdere daling te
zien gegeven vergeleken met woensdag,
aldus wissefmarktkringen.
Na een opening die bijna 2,5 cent
beneden het slot van woensdag lag bleef
de stemming gedurende de dag bij rusti
ge handel prijshoudend. Het slot kwam
op /2,9125 (woensdag 2,9360-/2,9380).
De flauwe stemming voor het Engelse
pond en de Canadese dollar zette zich
voort, terwijl de Duitse mark' verder
kon aantrekken.
Lanser deelde mee, dat het CNV be-1
reid blijft over de federatie nog verder
te praten en blijvende samenwerking
met NW en NKV stelt de protestants-
christelijke vakcentrale eveneens op
prijs, maar Kok zei dat de federatie van
BONN. Om Joegoslavische gastar
beiders te stimuleren weer naar huis te
gaan, wil de Westduitse regering een
bijzondere premie toekennen. Dit is de
in het kader van de omgeslagen conjunc
tuur wel een radikale omkering van de
gastarbeiderswaarde, die nog geen half
jaar geleden juist tot uitdrukking kwam
in premies aan wie zich voor het ver
richten van werkzaamheden in de
Bondsrepubliek liet aanwerven.
Een Westduitse delegatie voert op het
ogenblik in Belgrado besprekingen met
de Joegoslavische regering, die zich als
een van de voornaamste betrokkenen be
schouwt. Tenslotte werken er in de
Bondsrepubliek een half miljoen Joego-
slaven en dat is precies zoveel als het
huidige officiële Westduitse werkloos
heidscijfer. Bovendien vormen zij (met
de Turken) het grootste contingent on
der de in totaal 2,5 miljoen gastarbei
ders.
Door de lening te verstrekken, meende
Rees, zou de bank Egypte bewapenen op
een ogenblik waarop Amerika streeft
naar een status quo in het Midden
oosten die het mogelijk maakt dat
Egypte en Israel elkaar als gelijkberech
tigde partners aan de conferentietafel
ontmoeten.
Tegen de lening was geageerd door de
Democratische afgevaardigde Thomas
Rees, lid van de bankcommissie van hét
Huis van Afgevaardigden, die had aan
gevoerd dat het op dit ogenblik niet
aanging Egypte een „noodzakelijk oor
logswapen” in handen te geven.
Over de benzinedistributie verklaarde
hij, dat die in eik geval moet doorgaan
en niet te snel moet worden opgeheven.
„Want het kost veel moeite hem weer in
te stellen.” Hij noemde distributie „in
een moderne samenleving bijzonder
moeilijk uit te voeren”.
MOSKOU (ANP) De Sovjet-Unie
heeft de wisselkoersen van een aantal
valuta’s ten opzichte van de roebel ge
wijzigd. Honderd dollar is sinds begin
januari 75,36 roebel waard tegen vorige
maand 74,61 roebel. Het pond sterling
levert nu 1,64 roebel op tegen in decem
ber 1,66 roebel. Voor 100 D-marken kan
28,79 roebel worden gekocht tegen voor
heen 28,50 roebel en voor 100 Zwitserse
franken 24,38 tegen 23,94 roebel.
Hogere winst Heineken. De winst van
Heineken NV over het boekjaar 1972-
1973 is gestegen van ruim 75,5 mln
tot ruim 79 mln, zo heeft het bedrijf
bekendgemaakt. Voorgesteld wordt
een dividend in contanten van f 3,50
per aandeel (v.j. 3,50 in contanten
alsmede 10 pct. in agio-aandelen per
aandeel van 25).
Minister Lubbers gelooft niet, dat de
prijzen dit jaar met 14 a 15 percent
zullen stijgen, zoals het Planbureau
heeft berekend. Door beleidsmaatregelen
moet dat minder kunnen worden, aldus
de minister. „We moeten er een beetje
hard tegenaan”, zei hij.
De minister vindt dat de werkgevers
„overvragen” in de onderhandelingen
met de vakcentrales over de prijscom
pensatie. De werkgevers vinden dat de
30 gulden per maand die de werknemers
erbij krijgen na afloop van hun cao, na
1 juli gekort moet worden op de prijs
compensatie. Lubbers: „Dat klopt niet
met ons beleid. Wij willen juist de
koopkracht zo goed mogelijk op peil
houden, zeker voor de laagstbetaalden.”
Wim Kok betoogde gisteravond, nadat
gebleken was dat het CNV niet met de
federatie meegaat, dat het CNV te sterk
op de eigen identiteit wil terugvallen.
„Het CNV wil te weinig bevoegdheden
aan de federatie overdragen. Op die
manier is deze vakcentrale eerder een
blok aan het been van de federatieve
samenwerking dan dat het CNV een
echte bijdrage daaraan levert”., aldus de
NVV -voorzitter.
NKV-voorzitter Spit verklaarde, dat
de samenwerking in het overlegorgaan
heeft aangetoond dat de vakcentrales
voldoende gelegenheid hebben om
zichzelf te zijn. Als straks een zware
federatie volgens het zogenaamde model
drie wordt gevormd, acht Spit de verte
genwoordigers van de respectieve vak
centrales op een adequate wijze te ver
tegenwoordigen.
Lanser betoogde, dat het CNV geen
vrees heeft om in de federatie overvleu
geld te worden, maar zijn vakcentrale
twijfelt er wel ernstig aan of door NKV
en NVV voldoende ruimte wordt gelaten
om vanuit de eigen CNV-kring de be
langrijke principiële en sociaal-economi-
sche problemen te benaderen.
HANNOVER,
land gaat een
instellen naar
(DPA) West-Duits-
omvangrtfk onderzoek
zo rationeel mogelijke
winning van olie uit leisteenreserves in
het noorden van het land. Het bureau
voor bodemonderzoek van Neder-Saksen
zal bij dit onderzoek samenwerken met
industriële ondernemingen en het insti
tuut voor chemische technologie van de
Technische Hogeschool in Brunswtfk.
HAIFA (AP). De heropening van
het Suezkanaal zou ongeveer 6 percent
van de beschikbare scheepstonnage in de
wereld overbodig maken, afdus heeft de
directeur van Israels grootste scheep
vaartmaatschappij gisteren verklaard.
Mos ja Kasjti van de ZIM scheepvaart
maatschappij verklaarde dat de herope
ning van het kanaal de scheepvaartrou
tes zou bekorten met als gevolg dat 6
tot 7 percent van het huidige wereldton-
nage ad 290 miljoen ton overbodig zou
worden.
Op een persconferentie verklaarde
Kasjti dat de oktober-oorlog in het Mid
den Oosten ZIM een direct verlies van
2,5 miljoen dollar had opgeleverd. Ten
gevolge van het practisch wegvallen van
de invoer van cement, bouwmaterialen
en andere goederen heeft ZIM, aldus
Kasjti, een tiental van de 65 buitenland
se schepen die voor de vaart op Europa
zijn gecharterd afgevoerd.
DELFT. De overheid geeft te weinig
steun aan de ontwikkeling van de thermi
sche kweekreactor. Dit zei prof. dr. J. J.
Went, oud-directeur van de KEMA in
Arnhem, die in de afgelopen jaren heeft
gewerkt aan de suspensietestreactor.
Hij vindt dat de rijkoverheid een ver
gunning dient te verlenen voor het in
bedrijf stellen van deze reactor. Dit
project is nogal omstreden, onder andere
omdat in Arnhem en omgeving veel
verzet ontstond tegen het zogenaamde
kritisch maken van deze reactor, die
midden in de stad staat.
heidsomhulling.
Kernenergieontwikkeling kan - gezien
de energiecrisis - een antwoord geven op
energiebehoefte. De noodzakelijke hoe
veelheid grondstoffen is aanwezig indien
zowel snelle als therniische reactoren
worden ontwikkeld, meent prof. Went.
De lichtwaterreactoren kunnen zorgen
voor het plutonium, dat in snelle-
kweekreactoren wordt gebruikt. De
thermische kweekreactoren kunnen zelf
zorgen voor de omzetting van het beno
digde uranium. Over 50 jaar kan de
energieproduktie van fossiel op nuclair
overgeschakeld zijn.
Tot 1980 zouden in hoofdzaak lichtwa
terreactoren moeten worden gebouwd,
daarna zoveel mogelijk snelle reactoren
tot het jaar 2020 is bereikt. Totale kos
ten tot dat jaar ruim 900 miljard dollar.
Prof. Went vindt het van het allergroot?
ste. belang dat er zowel snelle- als
thermische reactoren worden gebouwd,
daardoor de grondstoffen niet
snel zullen worden uitgeput. Verder is
het ook riskant om voor de ontwikkeling
van kernenergie op één type te gokken.
Bod op Kas-Associatie. Het bod dat de
Vereniging voor de Effectenhandel
heeft uitgebracht op aandelen en cer
tificaten van aandelen Kas-Associatie
NV 175 in contanten per aandeel
van 50 nominaal) staat open tot 31
januari. Het bod wordt gestand ge
daan onder voorwaarde dat ten minste
90 percent van de aandelen wordt
aangemeld onverminderd de bevoegd
heid ook bij een lager percentage het
bod gestand te doen, zo blijkt uit een
bericht aan aandeelhouders.
Commissarissen en directie van de
Kas-Associatie adviseren de aandeel
houders het bod te aanvaarden.
F'
