Chemische wolk
Zeeslag om bezit Paracel-archipel
in Etten-Leur
Zware straffen
voor Poolse
bridgespelers
Thieu kan voor
derde keer
worden gekozen
Ook Nederland
aanwezig bij
oliegesprek
Nieuwe verkiezingen
in België onzeker
Heftige kritiek
Sharon op Dajan
Syrië loopt nog niet warm
voor akkoord met Israel
3
CONSULTATIES BEGINNEN VANDAAG
CHINA
GENERAAL NU IN DE POLITIEK
Massale vlucht uit
KISSINGER UIT MIDDEN-OOSTEN VERTROKKEN
gevangenis in Brazilië
Studie Oosterschelde
is nu afgerond
VAN KRACHT
„NOODTOESTAND’’
IN CHILI BLIJFT
2
MAANDAG 21
JANUARI
1974
Goud- en deviezensmokkel
Vrijuit
Tumult in parlement
Waarschuwing
(Van onze redacteur in Brussel)
-
N. VIETNAM
ruppmnen
Boekje open
Sadat
i laos)
A - M
r
^Formosa
BRUSSEL Koning Boudewijn
zal vandaag consultaties beginnen
over de vraag hoe het nu verder
moet in de Belgische politiek na de
val van het kabinet-Lebufton.
^WAILANd'
Guano
raraceileul I
f
□I
gr*
China verjaagt Saigon van eilanden
(Van onze bridgemedewerker)
i
(Van onze redacteur in Jeruzalem)
CAMBODJA
Z. VIETNAM
MON E Y L
een
(Van onze Haagse redactie)
nu
JERUZALEM „Dajan heeft gezegd dat Egypte dit keer op vrede uit is.
Dat heeft hjj vóór de oorlog ook gezegd, en zie maar wat ervan terecht is ge
komen. Ik zie geen reden voor dat optimisme. Vijfentwintig jaar lang hebben
wij oorlog met Egypte gevoerd, en zelfs als Dajan gelijk heeft, dan kan vrede
niet bereikt worden door het ondertekenen van een overeenkomst. Het is een
heel langdurig proces van leren met elkaar te leven, en daarbij moeten wij
geen enkel risico nemen”.
de ge-
zal geen
lorspron-
ireer 60
op tij-
Haagse
iek laten
De heer Klaasesz: „We rekenen erop
dat we ons rapport op de gestelde datum
dus op 15 februari aan de minister
van Verkeer en Waterstaat kunnen doen
toekomen.”
ZUID
CHINESE ZEE
bijeenroeping van de raad vragen, omdat
hij het bij de Verenigde Naties slechts
door waarnemers is vertegenwoordigd en
zelf geen lid van de volkerenorganisatie
is
Kissinger heeft dit weekeinde verder
een bezoek gebracht aan Jordanië, waar
hij koning Hoessein heeft ingelicht over
de bijzonderheden van het Israelisch-
Egyptische akkoord.
De Jordaanse premier, Zeid Rifai, ver
klaarde later dat er „volledige overeen
stemming met de Verenigde Staten is
over de toekomstige stappen naar vrede
in het Midden-Oosten”. Over de toe
komst verklaard Rifai: „Wij houden er
aan vast dat het eerste punt van bespre
king tussen Jordanië en Israel moet zijn
de scheiding van troepen (langs de be
standslijn aan de rivier de Jordaan) en
wij zijn niet bereid iets te bespreken
voordat dit punt is geregeld”.
weinig
korpo-
overle
vend bij
Brabant
:de van
Noord-
de ge-
psycho-
rhanden.
:t overi-
ïogie een
te zijn,
SAIGON/PEKING (Reuter, UPI, AFP, DPA en AP) Het conflict
tussen China en Zuid-Vietnam over de aanspraken op de Paracel-eilanden-
groep in de Zuidchinese Zee is het afgelopen weekeinde uitgegroeid tot
een gewapend gevecht tussen beide landen. Volgens de eerste berichten
heeft China daarbij een overwinning behaald. De eilandengroep is plotse
ling in de belangstelling gekomen in verband met de mogelijkheid dat er
olie is te vinden.
en ver
ven vaa
gen”. Dat
voor de
werk in
ster Van
hiermee
verzocht
nen van
erder te
toereke-
gestraft
aaatregel
aest dan
daarmee
le delin-
:s in te-
tbr. Die
is geba-
nen zijn
tegemoet
■den van
■kenings-
andere
hebben)
aan. Zo-
hiatrisch
maar zij
ar bij de
Hainan
o
o fabriek
arief aan
’drongen
op de
;ing zon
zijn, die
tot een
nveense-
is inge-
ie dode-
de on-
•mindert
si ontoe-
worden
aak dui-
van een
rvan de
in de op
TEL AVIV/DAMASCUS/CAIRO
(AFP, UPI, Reuter en AP) De
Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken Henry Kissinger heeft
gisteren zijn serie diplomatieke rei
zen door het Midden-Oosten beëin
digd zonder dat er concrete resul
taten uit de bus zijn gekomen. Sy
rië blijft zich afzijdig houden. Na
een tussenlanding in Londen, waar
Kissinger zijn Britse collega Sir
Alec Douglas Home heeft ingelicht
over de resultaten van zijn onder-
handelingen, is Kissinger doorge
vlogen naar Washington.
in Soes-
bekende
bedreigd
en met
overste.
I bij de
ngen hi
Is lijst-
sr. was
van de
raad.
derstelc
Betuwe
worden
crisis -
gesloten,
de Pro-
itsmaat-
worden
nieuwe
De Poolse rechters hebben kennelijk
een voorbeeld willen stellen. De dagbla
den in Warschau kunnen weinig waar
dering opbrengen voor de vonnissen, die
een dezer dagen zijn uitgesproken. Het
echtpaar Achmatovitch draaide voor het
illegaal invoeren van Franse francs
maar liefst 4 jaar de cel in, de internati
onal Javorski kreeg 6 jaar gevangenis
straf.
De afgetreden socialistische minister
van Economische Zaken, Willy Claes liet
zich ietwat voorzichtiger uit. Hij zei
gisteren dat de vestiging van de Ibram-
co, de Iraans-Belgische raffinaderij in
het Luikse, voor de socialisten een be-
„Ik ben vóór een overeenkomst met
Egypte, maar niet een overeenkomst
die Egypte alleen maar voordelen
biedt, terwijl wij met de risico’s blij
ven zitten. Voor Egypte is het een
zaak van logistiek om haar leger in
de Sinaï op volle sterkte te brengen.
De SAM-raketten het k'anaal over
brengen is een zaak van twee uur, en
200 tanks kunnen in een nacht wor
den overgebracht. Het verdedigen van
onze rechten betekent voor ons oor
log. Na de fouten die in de laatste
oorlog zijn gemaakt en daar zal ik
bij een andere gelegenheid eens een
boekje over opendoen gaat de re
gering verder met het maken van
fouten en wijkt zij af van wat zij
altijd een politiek van principes heeft
genoemd.”
„Ik heb een ander plan dat tot
vrede met Egypte leidt, zonder dat
wij risico’s lopen. Onze strategie moet
erop gericht zijn te voorkomen dat
Egypte met zijn leger de Sinaï bin
nentrekt. We mogen geen enkel risico
nemen voor we weten welke kant het
met Egypte opgaat. Wij zouden
het is helaas nu al te laat lange
tijd de Sinaï met ons volledige leger
bezet moeten houden. Ik' denk in
totaal aan een termijn van 15 tot 20
jaar. In die tijd zouden wij heel
geleidelijk de Sinaï kunnen ontrui
men, niet helemaal, maar voor een
deel, en Egypte civiele soevereiniteit
geven”, aldus Sharon.
UTRECHT. Acht Poolse bridgespe
lers, allen internationaal zeer bekend,
hebben voor het smokkelen van goud en
deviezen uit het buitenland straffen ge
kregen van een ontstellende strengheid.
De Polen namen veelvuldig deel aan
toernooien in het westen en in Amerika,
kochten in die landen goud en vreemde
valuta en vonden daar bij terugkeer in
Polen een uitstekende markt voor.
isvatbare
Oomen
latie van
geschaft,
executie
i pas de
Die vol-
behande-
meet af
"ger nog,
genis zal
zaak on-
r. Oomen
De nadrukkelijke waarschuwing van
China aan het adres van Saigon was
vervat in een bericht van het officiële
persbureau Nieuw China’, dat een opga
ve deed van de incidenten rond de
betwiste eilanden sinds op 15 januari de
eerste gevechten tussen Chinese en
Zuidvietnamese strijdkrachten uitbraken.
In de waarschuwing worden de „ge
wetenloze provocaties”, van de regering
en
zo
een
goede verdedigingslijn is. Bij een pas
Tijdens het afgelopen weekeinde is er
geen klaarheid over gekomen of er in
België nieuwe verkiezingen zullen ko
men. Verschillende afdelingen van de
socialistische partij in het land hebben
zich in de loop van het weekeinde
voorstanders van parlementsontbinding
en nieuwe verkiezingen getoond. Ook de
in de oppositie zijnde Volksunie ziet,
blijkens uitlatingen van partijfunctiona
rissen, heil in nieuwe verkiezingen.
Zaterdag voerde het Egyptische staats
hoofd Sadat vijf uur lang besprekingen
met president Assad over het Egyptisch-
Israelische akkoord. Volgens Arabische
diplomatieke kringen leverde het overleg
geen tastbaar resultaat op en is het
standpunt van Syrië jegens het Arabi-
sch-Israelische conflict ongewijzigd ge
bleven.
ETTEN-LEUR. (ANP) Een „brand”
in Etten-Leur in het handelsbedrijf in
chemische artikelen Rutti is veroorzaakt
door een chemische reactie van ammo-
niumpersuifaat en natriumnitriet, toen
dit met water in aanraking kwam. Er
ontwikkelde zich een van verre zichtba
re gaswolk.
langrijke politieke zaak was geworden,
maar hij zei toch ook dat de Belgische
socialisten willen blijven deelnemen aan
de regering als ze „iets voor de Belgi
sche gemeenschap kunnen doen.”
De christen-democraten zien
heil in nieuwe verkiezingen in België.
De afgetreden vice-premier Leo Tinde-
mans noemde het onbegrijpelijk dat de
socialisten het inzake de Ibramco tot een
regeringscrisis hadden laten komen. Wij
wilden bepaald niet opnieuw onderhan
delen met Iran over de vestiging van
zo’n raffinaderij. Wat wij wel wilden
was meer toelichting op het stuk van de
leveringen van ruwe olie en de prijzen
van die olie, zo zei hij.
Willy de Clercx, de andere vice-pre
mier, zei, sprekend namens de liberalen,
hun regeringscrisis op dit moment ui
terst ongewenst te vinden. Het land
staat voor grote economische moeilijk
heden. De prijzen zullen volgens des
kundigen zeker met een percent of tien
stijgen dit jaar, en het aantal werklozen
zou wel eens kunnen oplopen th boven
de 140.000, aldus De Clercx.
RIO DE JANEIRO (AFP,REUTER).
Uit de gevangenis Lemos de Brito in de
Braziliaanse stad Rio de Janeiro zijn
zaterdagavond 34 van wapens voorziene
gevangenen ontvlucht. Tijdens deze mas
savlucht werd een van de gedetineerden
bij een vuurgevecht met de politie ge
dood. t
SANTIAGO. (Reuter) Generaal Au
gusto Pinochet, de leider van de Chi
leense junta, heeft gisteren voor de tele
visie laten weten dat de huidige strenge
veiligheidsmaatregelen van kracht moe
ten blijven in Chili, omdat er nog steeds
„elementen zijn die zich schuil houden
en op de duisternis wachten om van
achteren toe te slaan”.
Deze maatregelen houden onder meer
een uitgaansverbod in Santiago en de
andere grote steden in van middernacht
tot half zes ’s morgens.
Het hele land is in een „staat van
binnenlandse oorlog”. Deze geeft de mi
litaire autoriteiten grote bevoegdheden.
De maatregelen zijn van kracht sinds de
omverwerping van de regering-Allende
door de strijdkrachten op 11 september
van het vorig jaar.
DEN HAAG. De Oosterschelde-
commissie heeft haar studie het afgelo
pen weekeinde afgerond. De voorzitter
van de commissie, mr. J. Kaasesz, deelde
gisteren mee. dat de commissie met een
unaniem advies zal komen. Dat advies
moet in de komende weken in een
rapport verwerkt worden.
André Simon, internationaal arbiter
werd, ernstig ziek, tot 7 jaar veroordeeld
voor de invoer van Amerikaanse dollars
en goud en de zwaarste straf, 8 jaar
gevangenis ging naar Kasprzak, een spe
ler die ook in Nederland regelmatig in
toernooien is uitgekomen.
Novak en Pietruk die twee jaar gele
den met weinig succes deelnamen aan
het internationale meesterpuntentoernooi
in Leiden wisten de dans te ontspringen
en weken uit naar Amerika.
In een brief aan Nixon schrijft Den
Uyl dat de Nederlandse regering het
overleg in Washington ziet als een eerste
fase van overleg over de energiecrisis
waaraan te zijner tijd ook olie-produce-
rende landen en ontwikkelingslanden
moeten deelnemen.
FATTLE I.
MOBEtT 1.^.
,d van
n lande-
sten, die
i enkele
gestegen,
ganisatie
angeslo-
januari
ecretaris
DEN HAAG. Premier Den Uyl
heeft de uitnodiging van de Amerikaan
se president Nixon aanvaardt om op 11
februari deel te nemen aan een confe
rentie van olie verbruikende landen. Ne
derland zal in Washington worden ver
tegenwoordigd door minister Van der
Stoel van Buitenlandse Zaken.
in Saigon veroordeeld en gezegd dat de
Chinezen „vastbesloten zijn hun territo
riale onschendbaarheid en soevereinitiet
te verdedigen”.
Het was de eerste bekendgemaakte
reactie van Peking op het conflict en de
enige verklaring inzake het Chinese
standpunt sinds een mededeling van het
ministerie van Buitenlandse Zaken op 11
januari, waarin het Chinese eigendoms
recht op de eilandengroep uiteen werd
gezet.
Zuid-Vietnam heeft besloten de voor
zitter van de Veiligheidsraad en de se-
cretaris-generaal der Verenigde Naties te
vragen „de nodige stappen te onderne
men met het oog op de zeer ernstige
toestand op de Paracel-eilnaden”.
De Zuidvietnamese waarnemers bij de
Verenigde Naties hebben inmiddels in
een schrijven aan de Veiligheidsraad
verklaard dat Saigon niet van plan is de
„schending van zijn soevereiniteit door
Communistisch-China te nemen”. De
voorzitter van de veiligheidsraad is ge
vraagd de nota aan de vijftien leden te
doen toekomen.
Zuid-Vietnam kan niet zelf om een
Voor zijn vertrek uit Akaba, waar hij
met koning Hoessein sprak, zei Kissinger
dat hij streeft naar het tot stand bren
gen van een troepenscheidingsakkoord
met alle landen die direct betrokken
zijn in het conflict met Israel. Hij zei te
geloven dat Jordanië, dat hij een ware
vriend van de Verenigde Staten noemde,
een belangrijke rol zou spelen bij het
stichten van vrede.
dit jaar
aximuni
t ook te
t heeft
5g mee-
jnkofflst
bond to
een be-
poraties
wijzen
ie zich
aids
SAIGON (REUTER). De nationale
vergadering van Zuid-Vietnam heeft een
wet aangenomen om de grondwet zoda
nig te wijzigen dat het president Thieu
mogelijk wordt gemaakt voor een derde
ambtstermijn in aanmerking te komen.
In het senaatsgebouw in Saigon ont
stond grote verwarring toen de uitslag
van de stemming werd aangekondigd en
tegenstanders van de wet gooiden asbak
ken, papiermanden en microfoons op de
grond. De vroegere minister van Buiten
landse Zaken Vu van Mau, een voor
aanstaand boeddhistische senator, begon
zijn haar af te scheren en kondigde aan
dat hij het naar de twaalf landen zou
sturen die de acte hebben getekend ter
waarborging van de Parijse vredesover
eenkomst.
China herhaalde gisteren verder zijn
aanspraken op de in de eilandengroep en
liet Zuid-Vietnam weten dat het zijn
pogingen om de eilanden bij zijn territo
rium te voegen moet staken.
denkt men misschien aan iets als de
Oostenrijkse Alpen. Waar het hier
om gaat, is een armzalig heuvelland
schap dat geen enkel militair voor
deel biedt en dat slechts een onder
deel van deze linie is. In het noorden
bestaat de nieuwe linie uit een vlak
landschap dat uiterst moeilijk te ver
dedigen is.”
De Parcellen vormen een afzonderlij
ke keten van eilanden in de Zuidchinese
zee. Zij liggen op gelijke afstand van de
Zuidvietnamese kust en het Chinese
eiland Hainan. Hoewel ze grotendeels
onbewoonbaar zijn wordt er al meer
dan 150 jaar ruzie om gemaakt.
De vrijwillige brandweer van Etten-
Leur spoot eerst water op de chemische
stoffen. Het gevolg was dat er nog meer
dampen vrijkwamen.
De Bredase brandweercommandant M.
Bouwmeester, die als deskundige in Et
ten-Leur werd geroepen, heeft geen goed
woord over voor de manier waarop de
gevaarlijke stoffen opgeslagen lagen.
„Ze lagen in plastic en papieren zakken
tegen een rolluik dait aan de onderzijde
regenwater binnenlaat. Bovendien liep
tegen het plafond van de loods een
waterleiding”.
Via twee geluidswagens heeft de poli
tie de bevolking gewaarschuwd voor
mogelijk gevaar. Ook via de radio klonk
een waarschuwing. Een vliegtuig van de
rijkspolitie hield vanuit de lucht de
damp in de gaten. De wind verspreidde
de gaswolk echter vrij snel.
De rijkspolitie en de arbeidsinspectie
stellen een onderzoek in naar de toe
dracht van deze „brand”.
Aan het woord generaal Sharon, de
populairste generaal in Israel, com
mandant van het Israëlische leger in
Egypte, die gistermorgen zijn militai
re uniform heeft uitgetrokken om zijn
geluk verder in de politiek te beproe
ven als een van de leiders in de
Knesset van de rechtse Likoed-oppo-
sitie.
Sharon verklaart zich een fel te
genstander van de overeenkomst die
Israel met Egypte heeft gesloten. „Ik
ben vóór een scheiding van de legers
en ik ben vóór vrede met Egypte.
Maar wat wij nu doen, is ons eenzij
dig terugtrekken zonder er iets voor
terug te krijgen. Het ergste is dat wij
onze belangrijkste troeven nu uit
handen geven. Wij staan 80 kilometer
van Caïro op een open en vlak ter
rein, waar wij een ernstige bedreiging
vormen zowel voor het Egyptische
leger als voor de stad Caïro. In feite
heeft Egypte geen enkel afweermid
del tegen deze bedreiging van ons.
Het is een blunder van de eerste orde
om deze troeven zo gemakkelijk uit
handen te geven.”
„Ik begrijp best waarom de Egyp-
tenaren zo gul zijn geweest met hun
concessies. Zij hebben in hun stoutste
dromen niet gehoopt op een presen
teerblaadje te krijgen wat zij op het
slagveld nooit hebben kunnen berei
ken. Wij geven, door ons tot de
Mitla- en Gidi-pas terug te trekken,
de belangrijkste verdedigingslinie uit
handen die de toegang van Egypte tot
de Sinaï beheerst: een heuvelrug, tien
kilometer van het Suezkanaal verwij
derd, die noord-zuid loopt. Het doel
van Egypte tijdens de oorlog was het
veroveren van deze linie. Dat heeft
ons vele slachtoffers gekost, en
krijgen zij deze linie cadeau.”
„Het volk wordt door Allon
Dajan misleid doordat zij de zaken
voorstellen alsof de Mitla-pas
President Sadat van Egypte, die een
bliksembezoek brengt aan een aantal
Arabische landen, is gisteren uit Koe
weit aangekomen in Bahrein, waar hij
een kort gesprek op het vliegveld had
met de heerser van het oliesjeikdom en
leden van diens regering. Daarna vloog
Sadat door naar Qatar. Hier werd hij
ontvangen door sjeik Khalifa bin Hamad
al Thani. Beide leiders trokken zich in
het pal oir van de sjeik terug voor be
sprekingen.
De Egyptische president gaat vandaag
naar Aboe Dabi, de hoofdstad van de
Verenigde Arabische Emiraten.
Het persbureau voor het Midden-Oos
ten meldde dat in april in Caïro een
Arabische topconferentie zal worden ge
houden. De Arabische Liga zou al met
de voorbereidingen hiervoor zijn begon
nen.
Volgens de politie heeft een van de
vluchtelingen tijdens het bezoekuur van
zijn broer een revolver gekregen. Hij
dwong een bewaker de celdeuren te
openen. De gevangenen, van wie de
meesten volgens de politie langdurige
straffen uitzaten, namen bij hun vlucht
een aantal vuurwapens mee. Buiten de
gevangenispoort stonden drie taxi’s en
een personenauto de vluchtelingen op te
wachten. Twee van hen werden door de
politie overmeesterd.
minste zes weken worden uitgesteld om
de partijen de gelegenheid te geven
binnen deze tijd tot een akkoord over
het scheiden van hun troepen, althans
toezeggingen daartoe, in de heuvels van
Golan te komen.
Minister Kissinger kwam gistermorgen
in Damascus voor besprekingen met pre
sident Assad over scheiding van de troe
pen aan het Syrische front. Het overleg
concentreerde zich op drie punten:
a. een Syrische opgave van de Israëli
sche krijgsgevangenen;
b. het scheiden van de troepen op de
hoogten van Golan en
c. deelneming van Syrië aan de volgende
fase van de vredesconferentie voor
het Midden-Oosten in Genève.
Naar uit het gevolg van Kissinger
werd vernomen zal de conferentie ten-
Ook de regering van Taiwan maakt
aanspraken op eilanden. Het enige dat
de eilandjes opleveren is guano, vogel-
mest, dat als mest wordt geëxporteerd.
Voorts doen ze dienst als schuilplaats
voor vissers.
Sinds in de Zuidoostaziatische en Chi
nese wateren naar olie wordt gezocht is
het belang van de Paracel-eilanden plot
seling sterk gestegen.
Een zwaarbeschadigd Zuidvietnamees
marineschip wordt na de slag de haven
van Hanang binnengesleept.
2'-
