WAARSCHUWING GEVAAR KERNENERGIE
Roel van
Duyns „Bloed” als
satirische
t.v.-actualiteit
vraagt
begrip voor gestoorden
BETTY BAAS
PANDA
„Kind van de zon”
„LAST TRAIN FROM GUN HILL”
3
RADIO DONDERDAG
TV DONDERDAG
TV WOENSDAG
en de
meester
TV-film van René van Nie
Goede Western:
ster
WOENSDAG 23
9
JANUARI
1974
(Van onze RTV-redactie)
Van Duinhoven
Kalkar
HILVERSUM „Bloed”, het
romandebuut van ex-kabouter Roel
van Duyn is een satire in science-
fiction-vorm op de wetenschap en
de wetenschappers. Het neemt een
stuk werkelijkheid de kweek
reactor in Kalkar als uitgangs
punt om te ageren tegen de ge
varen, die er aan het uitbaten van
kernenergie kleven. Cineast Fons
Grasveld heeft Van Duyns boek nu
voor de KRO-televisie verfilmd
(uitzenddatum vrijdag 25 februari,
22.00 uur, Nederland I) en er een
gespeelde documentaire (hijzelf
noemt het een „pamflet”) van ge
maakt, die bedrieglijk echt lijkt.
Gerben Hellinga heeft bij de be
werking geholpen.
VROVWEN-OP
piWRICAPEN
VOOR GELIJKE
M&/V EN GE LIJK
WAAROM O/P
^MANNEN
IK
//C
li (LP
RADIO TELEVISIE
Nederland I
(K)
18.45
19.15
Nederland I
Ti-ta-to-
(K)
18.45
20.35
21.00
21.25
22.00
De-
Trekking
20.30
22.15
20.35
22.45
(Van onze RTV-redactie)
21.55
(K)
Ti-ta-to-
18.45
Nederland II
Ti-ta-to-
18.45
19.30
19.20
21.10
20.15
22.00
22.35
22.15
Preludium: klassieke muziek
;n wij
H-Wl.
74.
onze
gepubliceerde
sg 61,
een
op en
often,
elein,
etc.,
terug-
nder-
ivond
erdag
Josée Ruiter als Anna, het „kind van de
zon”.
daar ook met onlustgevoelens is vertrok
ken. Nolson is tevens een oude schoolka
meraad van Roel van Duyn. Van der
Weides verloofde Merel wordt vertolkt
door Dirk Nolsons echtgenote. De rol
van de geleerde Dijkgraaf heeft Gras
veld ook door een ex-werknemer van
Petten laten spelen.
19.55
20.00
20.15
20.21
19.55
20.00
20.15
20.20
22.30
22.45
18.50
18.55
19.00
19.05
18.50
18.55
19.00
19.05
19.55
20.00
20.15
20.20
19.45
19.55
20.00
20.15
20.21
18.50
18.55
19.00
19.05
18.50
18.55
19.00
19.05
17.00
beweeglijk
beweeglijke
Mededelingen.
18.11 Radiojournaal.
7.11
(S)
(K)
- >s
De documentaire is helemaal als „spe
cial” van een televisie-actualiteitenru-
briek opgezet. Ad Langebent interviewt
in 1983 de pas uit de gevangenis ontsla
gen prof. Walter van der Weide, de man
van het plan om atoomreactors niet met
het gevaarlijke natrium te koelen maar
met menselijk bloed. Via flash-backs in
de vorm van „journaalbeelden” en „ou
de” interviews komen we alles aan de
weet over het grootste bedrog van deze
eeuw: een grap, die uit de hand liep.
Een minister-president werd een gebro
ken man, de wetenschap stond in haar
hemd, de grap zette het Nederlandse
volk voor aap en liet de bedenker van
de mop voor vier jaar de gevangenis in
draaien.
die er bestaat...” mompelde hij. „Of
moet er eerst nog wat aan het
toestel gerepareerd worden? Waar
om gaan ze anders recht op die
hangar af? T-trouwens- die is nog
gesloten!” Hij sloeg de handen voor
de ogen om niet te hoeven zien wat
voor akeligs er ging gebeuren. En
vreemd genoeg, deed piloot Goed-
bromde Oehoeboeroe. Ondanks hun
succesvolle nachtelijke arbeid wa
ren de twee vogels toch wel erg
zenuwachtig. Ze durfden zelfs nau
welijks te kijken. „Hihi,” riep Euca-
lypta, „nou komt ie. Krak boem!!!"
Nederland II
NOS:
venaar.
(K) STER
(K) Journaal.
(K)STER
VARA: (K) Het intie
me leven van de zil
vermeeuw.
(K) De andere kant
van de medaille,amu
sementsprogramma.
(K) STER
NOS: (K) Journaal.
(K) STER
VARA: (K) Met de
muziek mee, familie-
programma met veel
muziek.
(K) De Onedin Lijn,
tv-serie.
(K) Open en bloot, een
serie over sex.
NOS: Den Haag van-
(Jaag
22.50-22.55 (K) Journaal.
ter. 21.02 (S) Sesjun: Jazz en
pop live. 22.02 (S) De Hugo
van Gelderen Show met de
Nederlandstalige top-tien en
Kwiswijs. 22.55 Mededelingen.
23.02 (S) T. ..S....T.Tros-
Sport-Tijd sport en mu
ziek. 0.02 Aktua. 0.10 (S) Jazz-
Sir. 1.02 De Nachtwacht
NOS: 5.02 De satésaus Show
EO: 6.02-7.00 (S) Matiata: Ge
varieerde muziek.
re is en dus een stuk fictie. Een fictie,
die wel helemaal op de helaas bittere
werkelijkheid steunt.”
Omroepinsiders herkennen Gijs Stap-
pershoef in en „directeur van een rust
huis voor wetenschappers” en voorts
neemt een geheel geklede St. John de
bloterik uit de Servet- en Haché-shows
de rol van een psychisch ingestorte ge
leerde op zich.
Grasveld: „Helaas heeft de film een
half jaar op de planken gelegen; hij was
al in augustus 1973 klaar en heeft wel
een pietsje aan actualiteit ingeboet. Kal
kar, waar we allemaal via onze elektri
citeitsrekeningen aan meebetalen, was
toen in en ook de reactors in Borssele
en Dodewaard mochten zich in een ne
gatieve publiciteit verheugen. Ik mocht
dan ook niet in Petten filmen, zelfs al
wisten ze daar niet wat ik van plan
was.”
discussieprogram-
19.50 Den Haag
AVRO: 20.00
20.05 Radiojournaal.
20.10 (S) Residentie orkest
met solist: klassieke muziek.
22.10 Wetenschappelijk onder
wijs en de overheid, klank
beeld. 22.30 (S) Moderne mu
ziek- 22.55 Zo goed als nieuw:
een duik in oude kranten.
23.20 (S) Essay: een program
ma waarin over kunst wordt
doorgepraat. 23.50 Radiojour
naal. 23.55-24.00 Nieuws.
nelijke en avontuurlijke soort films
uitstekend beheerst.
Vanavond dus „Last train from
Gun Hill”, bijna een klassieker in het
nieuwe, met een vleugje psychologie
doortrokken soort western dat om
streeks ’60 erg in de mode raakte.
Maar in dit geval houdt de tekening
van verantwoorde karakters de actie
niet tegen, integendeel ze verhoogt de
spanning doordat er belangstelling
voor de betrokken personen ontstaat.
Dat geldt in de eerste plaats sheriff
Matt Morgan (Kirk Douglas) wiens
Indiaanse vrouw wordt vermoord
door twee dronken jongemannen en
mompelde Paulus, „wat zou zij in
haar schild voeren?" „Haaa, daar is
Paulus,” riep Eucalypta, „naar jou
keek ik juist uit, kereltje.” „Ver
trouw maar op ons,” kraste Salomo
Paulus zachtjes toe. „Ik hoop toch
wel zeer dat er niks misgaat,”
bloed hetzelfde. „Wat knap!” riep de
filmster achter hem bewonderend
uit. „Opstijgen met dichte ogen!
Zo’n stuntvlieger zouden we in de
film kunnen gebruiken!” „Ja,” zei
Panda bedrukt. „Maar ik hoop toch
dat ze die deuren op tijd open
maken!”
12. Omdat Bonnie een belangrijke
filmster was, bleef de regisseur op
het vliegveld om haar uit te wui
ven. Maar daar kreeg hij nauwelijks
gelegenheid voor, want tot zijn ver
bij st erin g startte het vliegtuigje met
een en rolde onmiddellijk met
toenemende snelheid weg. „Ze moet
t» vlugste piloot hebben gevonden
De enige uitzondering in het spelers-
korps is Ton van Duinhoven, die de
minister-president voor zijn rekening
neemt. „Die rol was te moeilijk voor
amateurs”, zegt Grasveld. „Ik heb daar
een beroepsacteur voor moeten gebrui
ken. Dat het zo’n bekend man als Van
Duinhoven is geworden, is misschien wel
goed. „Bloed” mag er echt uitzien, de
mensen moeten toch weten dat het sati-
Deze Van der Weide was een jong
kernfysicus, werkzaam in het reactor
centrum in Petten. Hij zag de gevaren
van de reactor en overwoog alle midde
len, zelfs sabotage, om de bouw in
Kalkar tegen te gaan. Toen bedacht hij
het plan om de installatie met bloed te
koelen: in plaats van voor gek te wor
den versleten, zag iedereen een genie in
hem. Zijn idee werd aanvaard en toen
kon Van der Weide niet meer terug. Een
progressief politicus, drs. De Vis, spant
zich vervolgens voor dit karretje en
weet het mede door het plan-Van der
Weide eerst tot minister van Economi
sche Zaken en vervolgens tot premier te
brengen. Hij stelt dan de donorplicht in:
„De mensen moeten hun toekomst met
hun eigen bloed betalen”, was zijn slag
zin en de Zangeres zonder Naam zingt
de tophit: „De schoonste energie is de
kernenergie, lang leve Van der Weide;
toon je moed, geef je bloed.”
Op het moment dat de premier zelf de
kernreactor opent, wordt de grap ge
openbaard: een baarlijke anti-climax, die
de ambitieuze politicus de nek breekt en
enkele medewerkers van Van der Weide
in ene psychiatrische inrichting doet be
landen. Van der Weide: „Het bedrog was
nodig om aan te tonen, hoe kritiekloos
de mensen zijn. Mijn onzinnige bloed-
plan werd door iedereen voor zoete koek
aangenomen, zelfs door mijn collega’s.
Maar ja, wetenschappers houden zich op
de vlakte, vooral op een gebied, dat het
hunne niet is.”
Het aardige van Grasvelds gespeelde
documentaire is, dat hij zich nauwelijks
van beroepsacteurs bedient, waardoor de
gefingeerde personen, die geïnterviewd
worden, een authentieke indruk maken.
De rol van Van der Weide wordt „ge
speeld” door Dirk Nolson, een kernfysi
cus, die echt in Petten heeft gewerkt en
'WIE STAPT NAAR
DE HOOGSTE
EN
DVRFTOP
JnZNSJVlS
HILVERSUM II
NCRV: 7.00 Nieuws. 7.02
Het levende woord 7.08. (S)
(Herhaling van het in
nu. 12.50 Middag- vorige editie
pauzedienst. 13.10 (S) Lichte programma),
koorzang. 13.20 (S) Licht en
semble. 13.45 Er zijn zoveel
andere levens (IV) Poëzie uit
de derde wereld. 14.05 School
radio. 14.25 In kleine bezet
ting: klassieke muziek (gr.)
15.15 De Bijbel maakt
nieuwsgierig: gesprek. 15.30
Nieuws. 15.33 (S) Vincent van
Gogh, seriehoorspel. (17) 16.00
Een uur natuur, magazine.
(16.30 (S) Hier en nu.) 17.00
Kindervisie: Programma door,
voor enmet kinderen. 17.30
Nieuws. 17.32 (S) Hier en nu.
18.00 (S) Tijd vrij voor mu
ziek in vrije tijd. 18.30
Nieuws. 18.41 Wereldpanora-
ma. 18.53 Zojuist verschenen:
boekbespreking. AVRO: 19.00
Trefpunt:
ma. NOS:
vandaag.
Nieuws.
(S)
schreef en die door zijn „Burgwalfilms”
wordt geproduceerd, gaat anderhalve ton
kosten. Niet veel voor een volwassen
film met 21 acteurs en actrices en zo’n
dertig figuranten. Een van de verklarin
gen is, dat deze spelers, onder wie be
kenden als Dora van der Groen, Huib
Broos, Ramses Shaffy, Kitty Courbois,
Johan te Slaa en Sacco van der Made,
met een bescheiden honorarium genoe
gen namen. En dat wordt dan weer
verklaard door de ideële achtergrond
van deze produktie, opgedragen en voor
tweederde betaald door de Stichting
Pandora, die meer begrip probeert te
wekken voor de medemens met psychi
sche problemen.
Een door psychiater Frank van Ree
aangedragen ziektegeval diende als in
spiratiebron. Met toestemming van de
(genezen) patiënte is haar geschiedenis,
ontdaan van alle persoonlijke verwijzin
gen, omgewerkt tot een filmverhaal, dat
een open einde kreeg.
De film werd opgenomen in Amster
dam en in Santpoort, waar de psychia
trische adviseur van het tweetal, dr. Jan
van de Lande van „Amstelland”, een
voormalig tbc-sanatorium beschikbaar
had om als paviljoen te dienen. Psychia
ter Van Ree nam de jonge actrice Josée
Ruiter, die het „Kind van de zon” Anna
zou spelen, een dodelijk vermoeiende
week onder zijn hoede om haar te
leren, hoe een patiënt zich in verschil
lende stemmingen gedraagt.
Alle stadia van de genezing na de
eerste totale, sprakeloze ellende via de
groepstherapie worden getoond. Van een
chronologische vertelling zal overigens
geen sprake zijn. De film wordt opge
bouwd uit twee elementen, het proces
van ziek worden en het proces van
genezen en die moeten zodanig op elkaar
inwerken, dat de toeschouwer gespannen
meeleeft en zich er bij betrokken gaat
voelen.
Josée: „Iedereen wist al na een dag
waarmee we bezig waren en ze begrepen
er ook het belang van”. Zo kon het
gebeuren, dat een jongen, die tot vier
keer toe een zelfmoordpoging had on
dernomen, niet alleen bereid werd ge
vonden om precies aan te geven, hoe
iemand in een dergelijke situatie wordt
aangetroffen, maar er zelfs een eer in
stelde. Best mogelijk, dat dit ook nog
een stukje therapie is geweest!”
23.10 Kunst-
informatie
tentoonstellingen.
rubriek over kerk en
samenleving.
22.40 NOS: (K) Journaal.
22.45-23.30 TELEAC:
Computerkunde
3.
Oehoeboeroe en Salomo deden
erg geheimzinnig, maar wilden ver
der niets loslaten. Wel hipten ze
mee van boom tot boom toen Pau
lus verder het bos in wandelde. Het
duurde niet lang of Eucalypta
kwam in ’t zicht. „Daar is de heks,”
Hilversum III
Ieder heel uur- 2 minuten
nieuws.
TROS: 7.02 Vaak ’s och
tends, met o.a. verkeersinfor
matie. KRO: 9.03 KRO-op-
Drie; Uit de lucht gegrepen.
11.03 (S) Verzöekplaten. 12.03
(S) Van twaalf tot twee: pau
zeprogramma met om 13.03
Raden maar. 14.03 Theo Stok
kink Show. NOS 16.03 De
daverende dertig. 18.02 Joost
mag niet eten. TROS: 19.02
(S) Plaatvaeria. 20.02 (S) Pos-
HILVERSUM. René van Nie, tot
dusver uitsluitend op de korte golf ac
tief, verwacht in mei zijn eerste lange
speelfilm te voltooien- In „Kind van de
zon” vertelt hij het op werkelijke ge
beurtenissen geënt verhaal van een jon
ge vrouw, die in een psychiatrische in
richting wordt opgenomen. Vorige week
werden de laatste opnamen gemaakt,
zodat nu de afwerking kan beginnen.
Een omslachtiger montage den gebrui
kelijk is, want van „Kind van de zon”
zullen twee versies verschijnen. De kort
ste, met een vertoningsduur van zestig
minuten, is bestemd voor leerlingen van
middelbare scholen, sociale en pedagogi
sche academies, vormingscentra e.d. en
wordt door de NOS uitgezonden. De
andere, een half uur langer, hoopt Van
Nie in de bioscoop te krijgen.
„Kind van de zon”, waarvoor hij sa
men met Jonne Severijn het scenario
(gr.) 7.30 Nieuws. 7.41 (S) Hier
en nu. 7.55 Aangestipt: pro-
gramma-overzicht. 8.00 (S) Te
deum Laudamus: gewijde
muziek (gr.) 8.24 op de man
af: een evangelisch kommen-
taar bij de tijd. 8.30 Nieuws.
8.36 Ochtendgymnastiek voor
de huisvrouw. 8.45 (S) Podium
voo rde vrouw: maatschappij -
informatie. 9.20 (S) Onder
de hoogtezon. 10.00 Schoolra
dio 10.30 Nieuws. 10.33 (S> De
komponist van de maand.
11.35 Documentaire. 11.55 me
dedelingen. 12.00 Zingen met
Cecilia: Volksmuziek. 12.15 (S)
Kinderkoor (gr.) 12.26 Mede
delingen t.b.v. land- en tuin
bouw. 12.30 Nieuws. 12.41 (S)
Hier en nu. 12.50 Middag-
die nu op zoek en wraak gaat ten
einde de schuldigen te straffen. Een
van die schuldigen blijkt Rick Belden
te zijn, de zoon van een rancher en
goede vriend van Matt die natuurlijk
van alles probeert om Matt van zijn
voornemen af te brengen. Als hem
dat niet lukt trommelt hij alle man
nen uit de omgeving op om te belet
ten dat de sheriff met zijn gevangene
het plaatsje zal verlaten. Het tweede
deel van de film wordt geheel inge
nomen met de wijze waarop Matt
met zijn weerspannige gevangene
Gunn Hill toch verlaat.
CHARLES BOOST
NOS: (K)
venaar.
(K) STER
(K) Journaal.
(K) STER
TROS: (K) Grabbelton,
kinderprogramma.
(K) TROSs Country:
Country Western-
programma.
(K) STER
NOS: (K) Journaal.
(K) STER
TROS: (K) Last train
from Gun Hill, Wes
ternfilm.
(K) Op uw gezondheid,
informatief program
ma.
IKOR-KRO-RKK: (K)
Kenmerk: informatie-
JOHN STURGES (geboren 1911) is
de regisseur die vanavond zorgt voor
de adembenemende wildwestfilm
„Last train from Guri Hill”, een genre
dat hij als geen ander beheerst. Dat
had hij al bewezen met „Escape from
Fort Bravo” uit ’531 „Bad day at
Black Rock” (’54) en Gunfight at the
O.K. Corral (’57) en later met „The
magnificent Seven”. Terwijl buiten
het genre liggende films als „The old
Man and the Sea” (’58) naar het
beroemde verhaal van Ernest He
mingway en „The great Escape” (’63)
bewezen dat John Sturges het man-
14.25-14.50 NOS-NOT:
Schooltelevisie.
NOS: (K) Ti-ta-to-
venaar.
(K) STER
(K) Journaal.
(K) STER
VRPO: (K) Beertje Co-
largol
Zwijgen is goud, serie
collages van stomme-
filmfragmenten.
Popeye, tekenfilm.
(K) STER
NOS: (K) Journaal.
(K) STER
VPRO: (K) Berichten
uit de samenleving.
(K) All in the family,
tv-serie.
(K) Waarom wij door
gaan; filmreportage.
(K) Dick Cavett in ge
sprek met Arthur Ru
binstein.
E.O.: (K) De wind
blaast waarheen hij
wil: Vrede II.
(K) Eeuwen in Chaos,
documentaire film.
(K) Betsy Dornay-Culp
speelt Chopin.
23.15-23.20 NOS: (K) Jour
naal.
HILVERSUM 1
Avro: 7.00 Nieuws.
Ochtendgymnastiek. 7.20
Dag met een plaatje. (8.00
Nieuws 8.11-8.21 Radiojour
naal) 8.50 Morgenwijding. 9.00
Toppers van toen (gr.). 9.35
Waterstanden. 9.40 De Neder
landse Schoolradio. 10.00 (S)
Voor de kleuters. 10.10 (S en
Mono) Arbeidsvitaminen: een
populair verzoekplatenpro
gramma. (11.00 nieuws. 11.03-
11.05 Radiojournaal) 11.30 (S)
Rondom twaalf: een uur al
lerlei voor iedereen, met o.m.
De Groenteman en om 11.55
Beursberichten. 12.30 (S)
Sportrevue. 13.00 Nieuws.
13.11 Radiojournaal 13.21 (S)
Alert! op het vlak van
muziek en maatschappij. 13.5P
De wereld van de opera: be
schouwing over Die Gartnerin
aus Liebe van Mozart. 15.00
(S) Bary-nage: een program
ma van platen en praten.
15.25 (S) Met muziek op stap.
16.00 Nieuws. 16.03 Radiojour
naal. 16.05 (S) Aspecten: kunst
rubriek. 17.00 (S) Mobiel:
een beweeglijk programma
voor beweeglijke mensen.
17.55 Mededelingen. 18.00
Nieuws.
Politieke Partijen: 18.20 Uit
zending van de Rooms Katho
lieke Partij Nederland. IKOR:
18.30 Kleur: informatie en
commentaar over zaken van
kerk en samenleving. NCRV:
19.00 (S) Leger des Heilskwar-
tier. 19.15 Ouder worden, do
cumentaire serie (2). 19.35 De
kerk vandaag: Nieuws en
commentaar. 20.00 (S) Prome
nade Orkest met zangsolisten
en Radiokoor: amusements-
muzie. 20.45 Beter samen.
21.00 (S) Véél gevraagde ge
wijde muziek. 21.25 Vraagge
sprek. 21.55 (S) Kerkorgelcon-
cert: oude en hedendaagse
muziek. 22.20 Zie daar is wa
ter, overdenking (1). 22.30
Nieuws. 22.40 (S) Hier en Nu.
22.50 Kunnen radio en televi
sie mensen veranderen?, serie
lezingen. 23.10 Kunst- en
vliegwerk: informatie over
aktuele
23.15 (S) Stardust: easy liste
ning muziek. 23.35 (S) Gita-
resk: de vele facetten van de
gitaar. 23.55-24.00 Nieuws.
17.00-17.45 TROS: (K) Sjo-
ko.
NOS:
venaar.
(K) STER
(K) Journaal.
(K) STER
(K) Van Gewest tot
Gewest. Aansl.: In
ternationaal Agrarisch
Nieuws.
(K)STER
(K) Journaal.
(K) STER
Politiek Partij en
mocraten ’66.
NOS: (K)
Staatsloterij.
(K) Die lieve familie
(Dear Octopus), speel
film.
(K) Dokter ja, dokter
nee.
Studio Sport.
Den Haag vandaag
23.10-23.15 (K) Journaal.
PÏKZIE'rAL. DE PEUR
KAM NIET Ê0VS OPEN!
JE HUIS !SINDERDAAD
UNIEK IT IS SUPER-AUTO
MATISCH EN JE VOCR-J
DEUR KLEMT
c£ijhuS''t
ALS MONSEIGNEUR ONS
RETOURTJE ROME REGELT DAN
STAAN WE EAU ACHTER
-
ETjK IK KPN NIETS VINDEN-ALLES
Hf ZIT PERFECT. WEET U ZEKER CAT DEZE
DE centrale computer is, enj
Nier EEN VAN Z3N v
Bll-BREINEN? J TO gi
WAAROM HAAL je die "S
KN“AP ER NIET BH- DIE HOE HEET
w, die technicus, die lui
KNAPPEN ZOIETS IN
