VEILIGHEIDSRAAD GAAT NIET IN OP VERZOEK VAN SAIGON
voor ene
99
Nieuwe regering in
Turkije „amnestie
KVP onderzoekt
GS voorvlieggat’
in hoogspannings
kabel Maasvlakte
Wel gefolter in
Turkije
„Hughes bood
„Wantrouw de stilte
„Geen tijd
ledenbedrog
Britse biograaf
Pope-Hennessy
gedood
Gelijk dividend
van Siemens
Cambodja"
Snowdon"
miljoen aan”
in
achtergrond
jf-W
Rl
KABINET ONDER BUELENT ECEVIT
Twee Britse soldaten
Moord op Cyprus
omgekomen
ZATERDAG 26
1974
JANUARI
3
Kernproeven afkopen
NEW YORK (AFP en DPA)
De voorzitter van de Veiligheids
raad, de Costaricaanse minister van
Buitenlandse Zaken Gonzalo Facio,
heeft gisteren bekendgemaakt, dat
hij geen gevolg zal geven aan het
verzoek van Zuid-Vietnam dat de
raad zich bezighoudt met het op
treden van China tegen de Para-
cel-eilanden.
een
Jgen
gens
;t te
i hij
mse
igen
vor-
bin-
s al
i de
Amnesty International
CAMBODJA
W
PNOM PENH „Wantrouw de stilte” is het eerste dat een nieuw
aangekomen journalist in Cambodja leert. Gevolgd door: „Als je
een kogel hoort fluiten is er niets aan de hand, maar als je „tak”
naast je hoort richten ze op je en moet je maken dat je in een greppel
komt”.
Toch trekt het leger buitenlandse verslaggevers iedere morgen na
de persconferentie van acht uur, waar generaals met sombere stem
een overzicht geven van aantallen gevechten en verliezen, de stad
Pnom Penh uit om de veldslag van dichtbij te zien.
Vrijgesteld
Agitatie
Corruptie
YT*
Paracel-conflict” niet in de VN
van
LAPS
lem
„Kratie
Slhai
X
--GOLF
- ten-
SIAM'.
rtra-
n de
■iode
likte
Ires-
engd
fend
het
taan
imi-
aar-
sten
lijk-
vra-
king
mtal
oor-
De aandelen, die deel uitmakeh van de
uitbreiding van het kapitaal met 160
miljoen mark in maart 1973, komen in
aanmerking voor de helft van het jaar-
dividend. Siemens heeft een bedrag van
209 miljoen mark (vorig jaar 192 mil
joen mark) nodig voor dividendbetaling.
Aan de algemene reserves wordt 175
miljoen mark toegevoegd (v.j. 209 mil
joen mark).
De bevelhebbers van het regerings
leger doen zelfs geen moeite meer om
hun corruptie te verbergen. Volgens
insiders wordt meer dan vijftig per
cent van door Amerika geleverde wa
pens. ondershands doorverkocht aan
de vijand.
en
list,
lijk
aid.
tiis-
de
ch-
>pel
THAILAND
(Siam)
‘Ksan
>SiemReap
^VIETNAM
ïii eSaigon
dng
■nt-
md
in
les
tiet
urn
er
)en
de
ko-
de
ren
ieft
naf
te
50
ieft
ge-
het
tl is
is
ine-
nis-
ven
i de
pel-
mde
irn-
op
md-
niet
■eed
rre-
i-en
en.
ijn
De
tie,
a’s
?e-
les
LONDEN (DPA). In Turkije wor
den politieke gevangenen wel degelijk
gemarteld, al zegt de regering van niet,
aldus een woordvoerder van Amnesty
International gisteren in Londen.
De organisatie spreekt de verklaring
van woensdag van de Turkse regering
tegen, dat uit een onderzoek gebleken is
dat alle beschuldigingen omtrent marte
lingen onjuist zijn.
Amnesty International zegt over hon
derden in bijzonderheden gaande verkla
ringen uit de eerste hand te beschikken
over het martelen van mensen die sinds
1971 om politieke redenen gevangen zit
ten.
In 1972 hebben twee delegaties van de
organisatie ter bescherming van politie
ke gevangenen Turkije bezocht. Deze
hebben bij de Turkse regering en de
raad van Europa rapport ingediend over
martelingen die in Turkije een gewoonte
van het bestuur zouden zijn.
rte-
een
hun
tten
zen
zijn
niet
1.
t uit
een
voor
itaan.
lake-
Maar
isteld
sl, de
Ook
geen
ope-
tueel
ge-
man
iders
t, de
De
dat
ken-
ge-
on-
ings-
In de uit 25 ministers bestaande rege
ring zitten achttien vertegenwoordigers
van de RVP en zeven van de PNR.
Gemeten naar Westeuropese begrippen is
de nieuwe coalitie gematigd links te
noemen, maar i de 50-jarige geschiede
nis van de Turkse republiek vormt zij
het radicaalste kabinet. Het is ook de
eerste maal dat een islamitische partij
aan een regering deelneemt. De PNR
kan wegens haar streng-religieuze we
reldbeschouwing als rechts worden ge
kwalificeerd maar met haar economi
sche en sociale programma staat ze nog
linkser dan de RVP.
Volgens het Amerikaanse ministerie
van Buitenlandse Zaken gaat het om de
27-jarige Gerald Kosh, die „verbindings
officier” bij de Zuidvietnamese marine
was. Hij zou hebben deelgenomen aan
een „routinepatrouille” van Zuidvietna
mese oorlogsschepen en kort voor ’t mili
taire optreden van China op een van de
Paracel-eilanden zijn afgezet. Wat hij
daar moest doen werd in Washington
niet onthuld, maar volgens het Ameri
kaanse ministerie van Defensie was hij
„werkzaam op de Zuidvietnamese basis
Da Nang waar hij naging of de organi
satie wel doeltreffend in elkaar zat.”
De Chinezen zeggen honderd Zuidviet-
namezen gevangen te hebben genomen.
Amerika zou om het vrijlaten van deze
mensen hebben verzocht, maar op dit
verzoek werd nog niets vernomen.
Maandag had het regime in Saigon om
een spoedbijeenkomst van de Veilig
heidsraad gevraagd nadat een Chinese
amfibiemacht van ongeveer vijfhonderd
man de Zuidvietnamese bezetting van de
onherbergzame, rotsachtige eilandjes had
verdreven.
DEN HAAG (ANP). Gedeputeerde
Staten van Zuid-Holland hebben toe
stemming gegeven voor de bouw van
de hoogspanningsleiding op de Maas
vlakte die van de centrale landinwaarts
gaat lopen. Een deel van ruim een km
van de leiding mag nog niet worden
aangelegd, omdat GS dit als „vlieggat”
open wil houden voor de miljoenen
trekvogels die zich jaarlijks in zuidwes
telijke richting langs de kust verplaat
sen. Dit heeft de Zuidhollandse gedepu
teerde ir. N. Buijsert gisteren meege
deeld.
De Chinese regering heeft intussen de
Verenigde Staten laten weten dat een
Amerikaanse militaire waarnemer ge
vangen genomen is bij de gevechten op
de Paracel-eilanden.
zodanig ondermijnd is dat de regering
vanzelf ten val komt.
Vooruitlopend op die gebeurtenis
zijn de verschillende ambassades vast
begonnen met het geven van richtlij
nen voor repatriëring van hun perso
neel in geval van nood. Eveneens
vooruitlopend op een machtswisseling
beginnen de vluchtelingen, die vórige
zomer wegens de bombardementen
naar de hoofdstad trokken en het
aantal inwoners van Pnom Penh in
een paar maanden tiijds van 600.000
tot twee miljoen deed stijgen, lang
zaam maar zeker terug te keren naar
hun dorpen, ook al bevinden die zich
in door de Rode Khmer gecontroleerd
gebied.
iet is verwonderlijk hoe weinig
tekenen van agitatie de bevolking
van Pnom Penh toont. Pnom Penh,
da. met zijn brede boulevards en vele
parken aan een Franse provinciestad
doet denken. Dag en nacht klinkt het
doffe geluid van beschietingen, die
tot in het centrum de ramen van de
huizen doen trillen. Khmer zijn
moeilijk in paniek te brengen, wordt
er gezegd.
Volgens goed Aziatische gewoonte
hangt ook in Cambodja in de meeste
huizen een portret van het staats
hoofd aan de muur. Ik heb in Pnom
Penh verscheidene woningen gezien
waar de portretten van prins Noro
dom Sihanouk en zijn aartsvijand Lon
Nol letterlijk naast elkaar aan de
wand hingen. Weliswaar woont Noro
dom op het ogenblik in het
buitenland, maar hij blijft hun prins.
Meer een symbool dan een politieke
figuur.
Gevreesd wordt dat de trekvogels zich
zouden doodvliegen tegen de hoogspan
ningskabels, indien de leiding geheel bo
vengronds zou worden gebouwd. Daarbij
zou op de zuidwestelijke punt van de
Maasvlakte, waar de leiding een knik
moet maken, een soort fuik ontstaan,
waar de vogels, naar verondersteld
wordt, massaal zouden invliegen en een
voortijdig einde zouden vinden. De ko
mende herfst zal door biologen bekeken
worden of het openhouden van het
„vlieggat” het gewenste effect heeft. Zo-
ja dan zal daar de hoogspanningsleiding
ondergronds aan elkaar worden ge
maakt.
oloog
s bij
Jdgei
Maar
inimo
toen
geen
«gen.
linie-
erili-
moet
)rden
HET IS trouwens ook opvallend
hoe snel het aantal boeddhistische
monniken toeneemt. Recentelijk een
verdrievoudiging. Niet dat zo veel
jonge mannen plotseling het heil van
meditatie ontdekken, maar monniken
zijn met hun kaalgeschoren hoofden
■Z-CHINESE
Volgens China is de archipel die in
China bekend staat als de Hsisja- en
Nansja-eilanden altijd Chinees grond
gebied geweest.
Saigon zegt echter dat de Vietnamezen
al in 1802 de soevereiniteit over de
door de oliecrisis. Ook zullen
handelsbetrekkingen moeten
aangeknoopt met de landen
Midden-Oosten, Afrika en Azië.
NICOSIA (DPA). Volgelingen
de ondergronds tegen president Makarios
van Cyprus strijdende generaal George
Grivas hebben gisteren de vroegere Eo-
ka-leider van het verzet tegen het En
gelse kolonialisme, Stylianos Mavros,
ontvoerd en later doodgeschoten.
en oranje gewaden vrijgesteld van
militaire dienstplicht.
De gemiddelde Cambodjaan is niet
erg gepolitiseerd. De anti-communis-
tische propaganda slaat hier veel
minder aan dan bijvoorbeeld in Zuid-
Vietnam. Sterker nog, hij heeft de
uitwerking van een niet aflatende
publiciteit voor prins Norodom Siha
nouk, die sinds de staatsgreep van
Lon Nol in 1970 vanuit Peking actie
voert om het bewind weer over te
nemen.
Het feit dat zijn naam onophoude
lijk door de radio werd genoemd en
in de kranten verscheen had tot ge
volg dat zijn volk geen dag de kans
kreeg om hem te vergeten.
ANKARA (DPA, Reuter en ANP).
Na een kabinetscrisis van ruim drie
maanden heeft de sociaal-democraat Bu-
elent Ecevit gisteren een Turkse coali
tieregering samengesteld, bestaande uit
de sociaal-democratisch genoemde Repu
blikeinse Volkspartij (RVP) en de Isla
mitische Partij van nationale redding
(PNR).
LAS VEGAS (DPA). De excentrie
ke Amerikaanse multimiljonair
Howard Hughes heeft van twee
Amerikaanse presidenten voor drie
miljoen gulden kernproeven in Ne
vada de staat waarin hij grote
investeringen heeft willen afko
pen.
Angkor
Pursai
eilanden hebben gevestigd. De plotselin
ge belangstelling voor de eilandengroep
is te verklaren uit het vermoeden dat in
dit gebied olie te vinden is.
Veiligheidsraad-voorzitter Facio ver
klaarde, dat het verzoek van Zuid-Viet
nam, hoewel dit land geen deel uitmaakt
van de volkenorganisatie, wel ontvanke
lijk was. De negen stemmen die noodza
kelijk waren om de kwestie op de agen
da te plaatsen, konden echter niet bijeen
worden gebracht.
China, de Sovjet-Unie en Wit-Rusland
stemden tegen en alleen de VS, Engeland,
Australië, Oostenrijk en Costa Rica wa
ren voor aanvaarding van het verzoek.
Frankrijk behoorde tot de landen die
zich van stemming onthielden.
MAASTRICHT (ANP). Het kring-
bestuur van de KVP in Limburg heeft
besloten een diepgaand onderzoek in te
stellen naar het geknoei dat gepleegd
zou zijn met de ledenlijsten in de Lim
burgse Statenkringen. Volgens enkele
KVP-leden heeft een aantal kandidaten
voor de Statenverkiezingen omwille van
hun verkiesbare plaats onregelmatighe
den gepleegd.
HET LIJKT onomstotelijk vast te
staan dat de guerrillastrijders van de
Rode Khmer de oorlog zullen win
nen. Al sinds 15 augustus van het
vorige jaar, toen de Amerikaanse
bombardementen op Cambodja wer
den stopgezet, was iedereen het er
over eens dat het uitsluitend een
kwestie van hoe en wanneer zou zijn.
Premier van het nieuwe kabinet is de
49-jarige Ecevit, die voorzitter van de
RVP is. Vice-premier i s de voorzitter
van de PNR, de 48-jarige professor Nec-
mettin Erbakan, die voordat hij in 1969
zijn intrede in de Turkse politiek deed
hoogleraar aan de technische hogeschool
in Istanboel was.
De portefeuillle van Buitenlandse Za
ken zal worden beheerd door de 52-
jarige professor Turan Guenec (RVP).
Volgens goed ingelichte kringen in An
kara zijn de militaire leiders niet zo blij
met het feit dat op belangrijke posten
vertegenwoordigers van de Islamitische
PNR zijn gekomen. Tot dusver hebben
zij openlijk nog geen commentaar op
het nieuwe kabinet gegeven.
In een veertien bladzijdend tellend
protocol kondigt de nieuwe regering on
der meer plannen aan voor belasting- en
landhervorming, kiesrecht voor 18-jari-
gen, nationalisatie van de delfstoffen in
het land, amnestie voor politieke gevan
genen en „onderricht in de zedelijke be
ginselen” aan de schooljeugd.
De nieuwe regering, aldus het proto
col, zal onmiddellijk amnestie verlenen
aan de duizenden politieke gevangen
ook aan de leden van marxistische
stadsguerrillagroepen die sinds het
ingrijpen van de militairen in 1971 ge
vangen zijn gezet.
Dit werd onder ede ten overstaan van
een rechtbank in Las Vegas ver
klaard door een vroegere medewer
ker van Hughes, Robert Maheu,. De
verklaring werd gisteren gepubli
ceerd.
Maheu zei dat de 68-jarige Hughes
hem in 1967 en 1970 tenminste
driemaal opdroeg het aanbod van
drie miljoen gulden te doen eerst
aan president Lyndon Johnson en
vervolgens aan president Richard
Nixon.
Maheu weigerde, aldus de verklaring,
omdat hij zich bezorgd maakte
over de wens van Hughes „politici
van hoog tot laag in de zak te
hebben.”
In een vraaggesprek met het Ameri
kaanse persbureau UPI sloeg Ma
heu op juridische gronden af meer
bijzonderheden over de zaak mee
te delen.
Maheu en zijn voormalige werkgever
moeten zich in Las Vegas verant
woorden op verdenking m gema-
nipuleer met aandelen om op een
zo goedkoop mogelijke manier in
het bezit te komen van de lucht
vaartmaatschappij „Air West”. Te
gelijkertijd zijn Maheu en Hughes
tegenstanders in een schadevergoe-
dingsproces.
Het aanbod van een miljoen dollar
aan president Nixon in ruil voor
beëindiging van de kernproeven in
de woestijnen van Nevada hield
klaarblijkelijk geen verband met
de 300.000 gulden die Hughes aan
de verkiezingscampagne van presi
dent Nixon wilde bijdragen. Nixons
vriend, de zakenman Charles „Be-
be” Rebozo, nam het bedrag aan,
maar „stortte het later terug”.
Deze zaak wordt momenteel onder
zocht door de Watergate-commissie
van de Amerikaanse senaat. Daar
toe zijn Rebozo, Maheu en de
tussenpersoon tussen Hughes en
Rebozo, Richard Danner, als getui
gen opgeroepen.
De geruchten gonzen door Pnom
Penh. Vredesbesprekingen, de rege-
ring-Lon Nol krijgt nog een week of
nog een maand toegemeten. Het ziet
er naar uit dat de Rode Khmer nog
voor onbepaalde tijd door kunnen gaan
met incidentele aanvallen op de
hoofdstad, tot dat ze van binnenuit
LONDEN (REUTER). De Britse
schrijver James Pope--Hennessy, die in
1959 naam maakte door een officiële
biografie over wijlen koningin Mary, is
gisteren om het leven gekomen, toen
drie niet geïndentificeerde mannen een
overval pleegden op zijn woning in de
Londense wijk Notting Hill.
JE KUNT je er niet aan onttrek
ken, ook al weet je dat het zien van
tanks en soldaten in actie niet bijzon
der bijdraagt tot een beter begrip van
de oorlog en wie geljjk heeft en
waarom. Ondanks de waanzinnige
angst als je onverwacht in een hin
derlaag terecht komt en je je uren
lang in een greppel of achter een
stapel zandzakken moet verschuilen,
tot je aan een zenuwcrisis toe bent.
Maar tegelijkertijd is het zo fasci
nerend, het gevoel op de eerste rang
van de historie te zitten, het uiterste
aan emoties van angst en opluchting
te ondervinden dat je weet de vol
gende dag toch weer het veld in te
zullen trekken.
MÜNCHEN (,ANP). Siemens AG
wil over het boekjaar 1972-’73 (oktober
tot en met september) een dividend van
zestien percent uitkeren, net als over het
voorgaande jaar. Het concern behaalde
in het afgelopen boekjaar een geconsoli
deerde netto winst van 428 miljoen
mark, vergeleken met 411 miljoen mark
over 1971-’72.
BELFAST In Noord-Ierland zijn
gisteren twee militairen om het leven
gekomen. Een soldaat verloor het leven
toen hij tijdens een patrouille in een
aardappelveld op een bom trapte. De
Patrouille zocht naar verborgen wapens.
Er was al een raket van Russische
makelij en munitie gevonden.
De tweede militair kwam om op een
landweg in de buurt van een gehucht,
veertig kilometer ten westen van Bel
fast. Hij was over een landmijn gelopen.
De Amerikaanse autostad Detroit is geen
plaats voor Engelse lords, zeker niet bij
een bezoek incognito. Dit moet althans
de ervaring zijn van Anthony Arm
strong-Jones, die sinds zijn huwelijk met
prinses Margaret van Engeland, graaf
Snowdon heet.
Eerst iverd lord Snowdon door twee
politieagenten naar het dichtbij zijnde
politiebureau opgebracht omdat hij zich
zonder perskaart op terrein bevond waar
die vereist is. Bovendien had Snowdon
zijn paspoort in zijn hotelkamer laten
liggen. Vervolgens weigerde burgemees
ter Coleman Young aan lord Snowdon
een vraaggesprek toe te staan, „omdat
hij wel wat anders te doen had dan
babbelen met ene meneer Snowdon”.
De secretaris van de burgemeester
meende het gezicht wel eens ergens
gezien te hebben, en samen met drie
gemeenteambtenaren en commissaris
van politie Philip Tannian, bracht zij
het thuis. Toen rolde de rode loper uit
en kon „meneer Snowdon alle perskaart
ten krijgen die hij maar hebben wilde.
Op de foto is de Britse fotograaf
bezig met zijn werk en nog niet ontdekt
door zijn Amerikaanse collega’s, waar
van
De voormalige leden van de democra
tische partij van Adnan Menderes, die
door de militaire staatsgreep van 1960
ten val werd gebracht, zullen in hun
politieke rechten worden hersteld.
De coalitieregering belooft verder vol
ledige persvrijheid en het beëindigen
van alle beperkende maatregelen ten
aanzien van de meningsuiting, het den
ken en het geloof. Het verbod op de
teelt van opium en op het gebruiken en
in bezit hebben van hasjiesj zal opnieuw
worden bezien.
Turkije zal lid blijven van de NAVO
en de Centrale Verdragsorganisatie
(CENVO). Het associatieverdrag met de
EEG zal gehandhaafd blijven. De coali
tiepartners zijn van mening dat een
diepgaande herwaardering van de bui
tenlandse politiek nodig is geworden
nauwere
worden
van het
DE LEIDERS van de Rode Khmer
mogen onderling dan verdeeld zijn
wat hun sympathie voor Sihanouk
betreft, het feit dat de prins op de
onwankelbare trouw van een groot
de 31 van het volk kan rekenen,
maakt het waarschijnlijk dat hij
vroeg of laat wel weer zijn rentree
zal maken op het toneel van Pnom
Penh.
Ondanks de toenemende aanvallen
op de hoofds‘ad is het niet zeker dat
de machtsovername voor morgen zal
zijn. Al in augustus werd gezegd dat
het moreel van de regeringstroepen
zo laag was dat men zich moeilijk
kon voorstellen hoe de angstige sol
daten van Lon Nol op slag in tijgers
zouden veranderen. Niettemin is de
oorlog nog steeds in volle gang.
Waarom gaat de oorlog nog steeds
door, vraag je je af, als men er zo
zeker van is dat de dagen van Lon
Nol geteld zijn. Wat Cambodja be
treft is het duidelijker dan ooit dat
het een kwestie van financiële belan
gen is, met een politiek ideaal als
vlag om de 1 (ding te dekken.
Hoofdstad
Spoorweg
O Vliegveld
Rivier
Ruïnes
km200
PHNOM®
PENH'8? 1
De 57-jarige auteur werd door de
overvallers zo mishandeld dat hij later
in een ziekenhuis overleed. Zijn 25-
jarige huisknecht. Leslie Smith, liep
steekwonden op. Hij is er niet ernstig
aan toe. Smith zag kans de politie te
waarschuwen die Pope-Hennessy geboeid
en met een prop in de mond aantrof.
De publikatie van het boek „Queen
Mary” wekte destijds opschudding door
dat de biograaf er hofgeheimen in open
baarde.
Vice-voorzitter H. Parren van het
kringbestuur zegt ervan overtuigd te
zijn dat er „minder prettige dingen zijn
gebeurd”. Dingen die zoals hij zegt neer
komen op bedrog of falsificatie. Wij
zullen zeker niet schromen, zegt hij, die
leden hard aan te pakken.
De heer Parren neemt niet aan dat de
groslijsten ongeldig moeten worden
verklaard, omdat zoals hij zegt, daarvoor
het gepleegde bedrog te gering moet
worden geacht. Wij hebben hier te ma
ken, zegt hij, met mensen die niet in de
gaten hebben wat ze hebben gedaan. Het
kringbestuur van de KVP Limburg wil
begin komende week opening van zaken
geven over de gerezen moeilijkheden.
van er één onbewust dit olaatje
hem maakte.
•S’
i
sg
W
CHINA
INDIA