Nederlander als
bioscoopbezoeker
:n
:n
S3
w
Toneelkunstenaar mag
uit de school klappen
Podium in de
overbrugging
Nederland
1
Amerika’s populairste duo
doet waarin het gelooft
Twee generaties
Brubeck naar
Q
■B
Hoe u op drukwerk
de kosten kunt drukken
film
in Amsterdam
Ml
E
N
EN
I
15
Bepaling uit contract geschrapt
THE CARPENTERS OP GRAND GALA EN IN CONCERTZAAL
Literaire instuif
vindt onderdak
9
in Koinonia
v.
Succes Hans van Manen
bij Royal Ballet
■N
k t
V R IJ D A G
FEBRUARI
1 5
1 974
n bw
den:
Adres
I
Plaats
drukkerij haerlem
^delistraat 18/haarlem/telefoon (023) 257129
ncum
51341'
wt-'i
«0
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM Het Grand
Gala du Disque kan beginnen. Het
tweede belangrijke optreden na
Tom Jones, het duo The Carpenters,
arriveerde donderdagmiddag in
Amsterdam. De Carpenters leveren
vrijdagavond rond half tien de
pauzefinale, waarin de succesliedjes
Goodbye to love, Yesterday once
more, We’ve only just begun en Top
of the world zullen klinken.
DE „BIG MONEY-MAKERS”
in de Nederlandse bioscopen ge
durende 1973 zijn, zoals men ge
lezen kan hebben, achtereenvol
gens: 1) „Turks Fruit”, 2) „Bij de
Beesten af”, 3) „Frank en Eva”,
4) Last Tango in Paris”, 5) Live
and let die”, 6) „The Godfather”,
7) „Vier vuisten de Lucht in”,
8) „Sound of Music”, 9) „MASH”
10) „Goldfinger”. Het opvallen
de aan dat lijstje is dat naast
enige voorspelbare titels drie van
de films van voor 1973 dateren.
Nachtvoorstellingen
Filmmuseum
de Nederlandse
Economisch baden in „Troll”.
kantoren
ADVERTENTIE
(Van onze Haagse redactie)
(Van onze kunstredactie)
k. s. i
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
rih
Naam
HLH
I
ver-
iede
Ires.
B.V.
JKO
B.V.
UKO
te FOTO-
uden van
'ijblijvend
itatie
toe-
.KMAAfV
te CAS-
NATIONAAL
VOORLICHTINGSINSTITUUT
benaderd. Maar het is bij elk concert
steeds weer een hele klus de balans te
vinden in muzikaal en vocaal opzicht.
Richard en Karen hebben het de ko
mende maanden te druk met concerten
om aan een nieuwe elpee te werken. Ze
zijn tot het populairste duo van Ameri
ka uitgeroepen. Vanwaar dat succes in
eigen land en sinds ruim een jaar ook
steeds meer in Europa? Richard weet
het niet. „We doen waarin we geloven.
En dat blijven we maar doen”.
van zijn brief aan de pers waren niet
aanstootgevend of beledigend, aldus de
kantonrechter.
-16.00 uur.
umska
parket
Verkoopfiliaal Heemstede
Heemsteedse Dreef 264
Telefoon 023-289408/09
WE ZULLEN HET verder niet heb
ben over „Een vluggertje in de Oer
tijd” waarvan aan Nöggerath het
vertoningsrecht is gegund, noch over
„Slippertjesschool voor Huisvrouwen”
die Cineac Reg. Breestraat na een
dag vol Disneyfilms ’s avonds ver
toont. Beide zullen hun weg wel
vinden, al was het alleen al op hun
smeuïge titels. Alleen „Troll” in het
Leidseplein Theater verdient een paar
woorden omdat deze sex-fantasie ge
maakt is door Vilgot Sjöman die wel
over de nodige erotische humor be
schikt („Ik ben nieuwsgierig, blauw”
En als dan verder de gassa in ’73
het meest gerinkeld heeft bij een
„Live nd let die”, evenals „Goldfin-
ger” een James Bond-product, maar
dan slechter, en dat er ook uit de
aanwezigheid op het lijst van „Vier
Vuisten de Lucht in” (,>A11 the Way
Boys”) geen hoopvolle conclusies om
trent de smaak van het grote publiek
te trekken valt, gaat men zich be-
LONDEN (ANP) Choreograaf Hans
van Manen heeft dinsdagavond in Lon
den veel succes geoogst met de Britse
première avn zijn ballet „Septet Extra”,
dat vertolkt werd door de reizende
groep van het Britse „Royal Ballet”.
„Septet Extra”, geschreven op muziek
van Saint-Saëns en met Lois Strike en
Stephen Jefferies in de hoofdrollen, is
het vierde ballet dat Van Manen voor
het „Royal Ballet” heeft geregisseerd.
Het werk dat vorig jaar voor het eerst
in het Holland Festival werd uitgevoerd
door het Nederlands Dans Theater, was
het hoogtepunt van de openingsavond
van een reeks voorstellingen van twee
weken in het theater van Sadler’s Wells
in Noord-Londen.
HAARLEM. De werkgroep Literai
re instuif heeft na de accommodatie-
moeilijkheden met De Waag nu onder
dak gekregen in sociëteit Koinonia.
Doelstraat 52, hoek Gierstraat. Woensdag
20 februari zal daar om 20 uur de eerste
„literaire instuif Haarlem” van start
gaan waaraan medewerking wordt ver
leend door de Haarlemse auteur Frank
Herzen.
Hij overwoog ook, dat het begrijpelijk
L, dat Rob Scholten en de zijnen hun
afwijkende stem wilden laten klinken.
Volgens de kantonrechter mochten zij
dit ook doen. Het ging namelijk om een
zaak, waarbij hun kunstenaarschap
nauw was betrokken. De wijze, waarop
Rob Scholten dit deed, achtte de kan
tonrechter aanvaardbaar, inhoud en toon
DEN HAAG. Minister mr. H. W.
van Doorn overweegt een speciale finan
ciële overbruggingsregeling te treffen
voor de Amsterdamse toneelgroep Podi
um, die het de groep - welke voor
verdere rijkssubsidiëring is uitgesloten -
mogelijk moet maken sociaal en artis
tiek voort te bestaan.
tele-
n. De
dame
vaar-
is en
n op
Boxer” een karatefilm dus (ook Tu-
schinski) en een flauwe erotische
klucht van Vilgot Sjöman, ..Troll”
(Leidseplein Theater). Over deze
vorm van „dubbelleven” in de bio-
scoopprogrammering zou ik nog wel
eens een al dan niet wetenschappelijk
rapport willen zien.
Zaterdagavond treden broer en zus
Carpenter om 20.00 en 22.30 uur tijdens
door Lou van Rees georganiseerde con
certen in het RAI-Congrescentrum met
hun groep op. Zondagavond in Den
Haag, Congresgebouw. De KRO neemt
het optreden in Amsterdam op en zendt
het op 7 maart uit: van 19.05 uur bijna
een uur lang.
Net per bus aangekomen in Amster
dam zien Richard en Karen Carpenter
eruit als de twee leukste Amerikaanse
jongeren die er sinds de zomer in Ne
derland rond liepen. Nadat ze van Ver-
onica-discjockey Tom Collins enige gou
den platen ontvangen voor de single
Yesterday once more en de elpee The
Eenvoudig. Gewoon de juiste druktechniek kiezen. 0,
die weet u niet? Begrijpelijk, maar daar zijn wij ook
voor. Wjj vertellen u of het boekdruk, offset, klein
offset of een kombinatie daarvan moet zijn om tot de
gunstigste prijs te komen. Uiteraard kunnen wij het
ook voor u uitvoeren in deze technieken. Erg goed ook,
want er staat meer dan 40 jaar ervaring achter. U wilt
er eens écht uitspringen? Onze goud-folie-installatie
inschakelen! Oe vormgeving graag gedaan. Geen
enkel probleem!
die wel het filmbedrijf in ons land,
waarvoor het rapport toch in de eer
ste plaats bedoeld is, onmiddellijk
raakt. Men hoeft maar te spreken
van filmhuizen en alternatieve film
festivals om een probleem aanhangig
te maken, dat indirect en in andere
context slechts aangeraakt wordt in
een der kanttekeningen bij het rap
port. Daar wordt nl. gesteld dat bio
scoopbezoek een vorm van uitgaan is
die minder dan vroeger als „op zich
zelf voldoende” ervaren wordt. Er
wordt dan weer doorgedacht naar het
horeca-bezoek na afloop. Maar de
stelling zou tot de meer voor de hand
liggende conclusie moeten leiden dat
men van het bioscoopbezoek in toe
nemende mate meer verlangt dan wat
vluchtig amusement. Het zou interes
sant zijn te weten hoeveel bioscoop
bezoekers dat zijn en of ze bij „alter
natief” alleen maar denken aan poli
tieke protesten of misschien ook nog
aan films die in opzet alleen maar
afwijken van „The Sound of Music”.
Want er deugt toch iets niet aan
onze bioscoopvoorziening als Film In
ternational Rotterdam in een week
meer dan dertig premières er uit
spuwt (voor te weinig mensen), ter
wijl Amsterdam, de filmstad van ons
land, deze week met vier premières
komt, t.w. „Een vluggertje in de Oer
tijd” (Tuschinskii„Het intieme leven
van een prostituée”, „The Chinese
Singles begonnen broer en zus te vertel
len.
Te vertellen dat ze het na die vijf
jaren als duo nog altijd goed met elkaar
kunnen vinden, niet direct aan trouwen
denken en dus wel bij elkaar zullen
blijven zolang het succes aanhoudt. Ri
chard noch Karen bemoeien zich nu met
andere artiesten. Ze hebben het te druk
met platen, repertoire vinden en concer
ten. Ze missen eenvoudig de tijd om
andere groepen met raad en daad terzij
de te staan, maar in de toekomst zal het
er wel van komen.
Karen was nooit nerveus voor een
optreden, zei ze. Wel opgewonden. Ze
had geen spijt van het leven zoals ze het
tot nu toe zo dicht bij haar bijna vier
jaar oudere broer had geleefd: „Ik heb
een fantastisch leven”, riep ze opgetogen
uit.
The Carpenters vinden het publiek in
de landen waar ze hebben opgetreden
vrijwel overal hetzelfde. Alleen klappen
ze in het ene land wel eens minder
attent met het ritme mee dan in het
andere. In Denemarken waren ze in dat
opzicht wat aan de langzame kant, weet
Karen.
Na de concerten in dit land vertrek
ken ze naar Engeland en ook in Duits
land en Scandinavië wordt opgetreden.
Eind van de maand is er in Londen een
charitatief nachtconcert voor de kanker
bestrijding. „Er zijn zoveel ziektes in de
wereld waar hard iets aan moet worden
gedaan. Maar door een tante van ons die
aan kanker is overleden werden we
ermee geconfronteerd”.
Het geluid op de plaat en in de zaal
verschilt, geeft Richard toe. Maar er
wordt op concerten grotendeels met de
zelfde musici gewerkt als bij de platen
en de technicus in de zaal werkt ook
aan de plaatopnamen mee. Hun specifie
ke geluid wordt „live” vrijwel volledig
Vooral het Tweede-Kamerlid Wilbers
(D’66) zei donderdag tijdens de behande
ling van de CRM-begroting te vrezen
dat er een gat valt tussen de beëindiging
van de rijkssubsidie binnen het reguliere
gesubsidieerde toneel en de nieuwe sub-
sidievorm in het kader van een vrije
produktieregeling. Minister Van Doorn
verklaarde het initiatief te zullen nemen
Podium, de gemeente Amsterdam en de
betrokken ambtenaren van zijn departe
ment zo snel mogelijk om de tafel te
krijgen. De overbruggingsregeling zou
moeten vervallen zo gauw er een besluit
is genomen over de subsidiëring van één
of meer vrije produkties van het ensem
ble van Bob de Lange.
De bewindsman wees er nog eens met
nadruk op dat hij, hoewel hij dat graag
zou willen, geen mogelijkheden ziet voor
het muziekonderwijs meer geld uit te
trekken. De post „muziekscholen” is dit
jaar met 1,5 miljoen verhoogd. De be
langhebbenden menen echter dat deze
tij ging in geen verhouding staat tot de
grote nood waarin het muziekschoolon-
derwijs financieel en structureel ver
keert.
Geeft u gratis advies waar u
naast een goede service met
de hoogste korting onder
staande artikelen in uw om
geving kunt kopen.
autobanden
diepvriezers
televisie kleur/zwart-wit
wasautomaten
koelkasten
gashaarden
afwasautomaten
film/foto-apparatuur
Zet een kruisje in het betref
fende vakje en zendt deze
coupon aan: Nationaal Voor-
lichtingsinstituut, Postbus 616
te Hilversum.
zorgd maken over
bioscoopbezoeker.
Het meest aantrekkelijke aspect
aan de „tou tien” is dan ook de
attractie die van de Nederlandse film
op de bioscoopbezoeker blijkt uit te
gaan, ook al is die attractie in be
paalde gevallen niet helemaal zuiver
op de graat. Het zal nu verder van de
financierende instanties, waaronder
de geldverdienende producenten, af
hangen wat er met die uitgesproken
belangstelling voor de film van eigen
bodem gaat gebeuren en in welke
mate de continuïteit ervan bevorderd
kan worden. Drie films in de „top
tien” is tenslotte geen toevalligheid
waaraan achteloos voorbijgegaan kan
worden.
Maar de algemene conclusie uit het
lijstje is in ieder geval dat de Neder
landse bioscoopbezoeker geen avontu
rier is, in bepaalde gevallen („Last
Tango”, „The Godfather”) de algeme
ne, bijna internationale tendens volgt
en zich niet laat verleiden achter een
film aan te lopen die buiten de
routine van het overduidelijke succes
valt. Waarom staan bijv. „Cries and
whispers” van Ingmar Bergman of
„Fat City” van John Huston niet
vermeld? Een zinloze vraag natuur
lijk, want het gaat hier om een zo
groot mogelijke populariteit en beide
films vallen daar uiteraard opzichtig
buiten.
„Goldfinger” is van 1965, evenals
„The Sound of Music”, „M.A.S.H.” is
vijf jaar oud. Nu is het. vooral voor
de betrokken filmmaatschappijen en
verhuurkantoren wel plezierig dat zij
nog een paar oude trekpaardjes op
stal he’ ben staan, maar het geeft te
denken dat het Nederlandse bioscoop
publiek in groten getale naar deze
steeds weer in reprise gaande films
blijft kijken alsof er niets anders te
zien is in onze bioscopen.
Met steun van de organisatie van
toneelkunstenaars werd een procedure
tegen Nieuwe Komedie aangespannen.
De kantonrechte overwoog, dat bij de
te stellen normen in dergelijke gevallen
rekening mag en moet worden gehouden
met de kring waarin het conflict zich
afspeelt. Aan de kunstenaars in het
algemeen zal een ruime mate van vrije
meningsvorming moeten worden toege
staan, aldus de kantonrechter.
DEN HAAG. (ANP) Het bestuur
van de Vereniging van Nederlandse To
neelgezelschappen gaat er mee akkoord,
dat de volgende passage uit de arbeids
overeenkomst voor toneelkunstenaars
wordt geschrapt: >,Het is de toneelkun
stenaar niet toegestaan om mededelingen
aan derden te doen inzake de interne
aangelegenheden van het gezelschap”. De
Ni erlandse Vereniging van Toneelkun
stenaars heeft dit meegedeeld. Zij had
hierop aangedrongen bij het overleg
over de arbeidsvoorwaarden.
HOE TROUWENS DE Nederlandse
bioscoopbezoeker er oppervlakkig ge
zien uitziet, kan men opmaken bij
het lezen van „Publiek en Bioscoop”,
het onlangs verschenen verslag van
een Psychologisch Marktonderzoek
dat in opdracht van de Nederlandse
Bioscoopbond is gehouden en dat on
geveer het beeld geeft dat men zelf
al met een beetje kennis van de gang
van zaken in de Nederlandse filmwe
reld had kunnen ontwerpen.
Conclusies als ongehuwde jongeren
en personen met een middelbare of
hogere schoolopleiding gaan het
meest naar de bioscoop of „Van de
personen boven de vijftig gaat 65 pet
nooit naar de bioscoop” waren, zij het
niet in exacte cijfers, natuurlijk al
lang bekend.
En dat „Negen van de tien perso
nen niet alleen, maar samen met
anderen naar de bioscoop gaan”, zegt
ook wtinig over wat be Nederlander
motiveert om naar de bioscoop te
gaan. Nu staat in een inleiding tot
het rapport dat om verschillende re
denen gekozen is voor een vrij uitge
breid, weinig abstract onderzoek van
vooral kwalitatieve aard. Dat „weinig
abstract” slaat in wezen op het ver
mijden van „waarom”-vragen, wat
inhoudt dat de'bioscoopbezoeker meer
in zijn gewoontes en zijn algemene
voorkeuren in grafieken onderge
bracht wordt en er niet dieper ge
speurd wordt naar smaken en gespe
cialiseerde motieven om naar de bio
scoop te gaan.
Nu krijgt men uit het rapport te
horen, dat mond-tot-mond reclame in
twee van de drie gevallen afkomstig
is van mensen die de betreffende
film zelf al gezien hebben. Voor mij
is het volstrekt onduidelijk welk doel
met deze op een wetenschappelijk
onderzoek berustende mededeling
wordt gediend. Zoals me ook de
waarde ontgaat van een der conclu
sies die luidt: „Meer dan de helft van
de bioscoopbezoekers bezoekt voor of
na de film een café of restaurant”.
Tenzij daarmee de Horeca op een
spoor gebracht wordt. En wat moeten
we met de ontdekking dat 43 pct. van
de regelmatige bezoekers drie of vier
rangen in de bioscoop wil, en 21 pet.
tevreden is met één rang.
HET KOST WEINIG moeite op dit
ogenblik vragen te bedenken die mis
schien slechts een relatief klein aan
tal bioscoopbezoekers betreft, maar
Aanleiding hiertoe vonden de toneel-
kustenaars (werk: 'mers) in het vonnis
van de kantonrechter in Den Haag,
waarbij de dramaturg Rob Scholten in
een ontslagprocedure tegen zijn ex-
werkgever Nieuwe Komedie in het ge
lijk werd gesteld.
Rob Scholten had vorig jaar namens
een groep leden van Nieuwe Komedie
gereageerd op berichten in enkele kran
ten over een conflict binnen het gezel
schap. Het bestuur van het gezelschap
ontsloeg hem op staande voet, omdat hij
uit de school had geklapt.
(Van onze kunstredactie)
ROTTERDAM. Twee generaties
Brubeck is het nachtconcert genoemd
dat jazzpianist Dave Brubeck op zater
dag 9 maart met drie zoons in de Doelen
in Rotterdam zal geven.
Vader Dave heeft een ensemble sa
mengesteld dat bestaat uit zijn zoon
Darius op elektrische piano, clavinet en
orgel. Chris op trombone en bas, Danny
op drums, bijgestaan door pete „Madcat”
Ruth mondharmonica, Perry Robinson,
klarinet, Randy Powell, slagwerk en
Jerry Bergonzi saxen.
Zowel Darius Brubeck als zijn broer
Chris hebben eigen ensembles. Het pro
fessionele werk van Danny Brubeck be
staat voornamelijk uit het afwisselend
optreden in de groepen van zijn broers.
De organisatie van dit optreden, dat om
24.15 uur begint berust bij Paul Acket
in Den Haag.
Nu de werkgroep van onder
dak is verzekerd zal er iedere maand, te
weten op de derde woensdag, een literai
re instuif plaatshebben.
Het ligt in de bedoeling dat zoveel
mogelijk dichters en schrijvers gedeelten
uit en over hun werk vertellen, dat er
informatie wordt verschaft over nieuwe
uitgaven en literaire tijdschriften en
dergelijke.
Tevens wordt de mogelijkheid geopend
om eigen werk te publiceren.
Inlichtingen worden gegeven door
Yvonne Koldewijn, Engelandlaan 618 in
Haarlem. Tel. 339689 na 18 uur.
en „geel”), alleen ditmaal van een
ónmogelijke verhaaltje uitgaat over
een verliefd echtpaar dat de liefdes
daad niet aandurft, omdat uit de
overlevering zou blijken dat bij een
zeer grote liefde een dergelijke daad
de dood ten gevolge kan hebben.
Na gespeeld te hebben met de ge
dachte in godsnaam dan maar te
gaan scheiden, doet het toeval hen in
allerlei liefdesverwikkelingen ver
strikt raken, die hen ertoe brengt de
dood te trotseren. Een chaotisch ver
haal vol flauwe grappen is aanleiding
tot veel liefdesspel, voyeurisme en
zelfs een orgie met in elkaar gestren
gelde dames en heren, van wie enke
len operazangers blijken die op de
juiste ogenblikken in aria’s uitbar
sten. Een sex-parodie dus, maar een
die geestiger had kunnen uitvalllen
als Sjöman er wat meer z’n best op
had gedaan.
„ANNE EN MURIEL” van Franpois
Truffaut draait in de Uitkijk tijdens
de nachten van de filmcritici, omdat
de film door Ber Hulsing van dag
blad „Trouw” de meest gewaardeerde
film van het vorige seizoen gevonden
werd. „La Ronde” van Vadim met
Jane Fonda en Jean-Claude Brialy is
in Nöggerath te bezichtigen, terwijl
„High Noon” (Gary Cooper plus Gra
ce Kelly) het nog eens probeert in
Cineac Reg. Breestraat. Veel „hor-
ror”-films verder, zoals „Vampiers
van het Bloedkasteel” in Desmet,
„Monsters der Duisternis in Rex,
„Vampire Circus” in Rialto en „Een
Geraamte komt tot Leven” in Royal.
Polanski’s „Macbeth”, ook in zijn
soort een gruwelfilm wordt nog eens
door Kriterion gebracht.
DE VOORSTELLLINGEN van a.s.
woensdag en donderdagavond zijn ge
wijd aan de weinig bekende Franse
cineast Jean Vigo die van 1905 tot
1934 leefde en in die korte tijd twee
meesterwerken op zijn naam bracht,
„Zéro de Conduite” (1933) die woens
dags vertoond wordt en „L’Atalante”
(’34) die met het uitzonderlijk came
rawerk van Boris Kaufman, is een
nachtmerrie-achtige verbeelding vol
angstvisioenen en symbolen over ei
gen kostschooljaren en wordt vooraf
gegaan door de cynische publiciteits-
satyre „A Propos de Nice”.
„L’Atalante” met een indrukwek
kende rol van Michel Simon is een
zorgvuldige camerastudie (opnieuw
Kaufman!) van een tocht per schip in
de Franse binnenwateren van een
jong getrouwd paar (Dita Parlo en
Jean Dasté) met Michel Simon als
een schilderachtige reisgenoot. Twee
ongewone films die nu beter begre
pen zullen worden dan destijds toen
Vigo filmisch een „outcast” was.
