Contract met PSV levert
Cruyff geen f 250.000
maar f 60.000 on
Drie arbitrale
fouten te veel
r
„Drie grote reclamebureaus weigerden
voor de KNVB te werken”
"te
Sportpromotor Hans van Heest:
door Mare Serné
Honkballerij
Geweigerd
Welke mogelijkheden?
Zingende referee
Zware gevallen
Meer lef
Consequenties
Erbij
ZATERDAG
23
23
19 74
FEBRUARI
r
ng
at
SBANK
loor
laar
de
meer daar hij tot nu toe alleen in de (sport) publiciteit is geweest als
de man die in zijn periode als commercieel adjunct-directeur van de
Haarlemse drukkerij-uitgeverij Boom en Ruygrok de sponsoring van
het Nederlands elftal niet van de grond heeft gekregen. Hoe ge
desillusioneerd Van Heest in die tijd over de zakelijke kant van
Oranje raakte omschrijft hij zelf het beste als hij het heeft over „de
periode dat ik in mijn leven het meest eenzaam was”.
STOPPER
3
Woensdag zal tijdens een algemene ledenvergadering van de honk-
balvereniging Raak Nicols worden geprobeerd om Hans van Heest,
die momenteel al zakelijk manager is, ook nog te promoveren tot
voorzitter van Nederlands best gesponsorde honkbalclub. Het is op
zich natuurlijk al een unicum dat iemand als Van Heest die tot voor
enkele maanden nog nooit iets met honkballen te maken heeft gehad
een dergelijke vitale positie binnen de vereniging gaat innemen. Te
Mijn eigen collega’s hadden zelfs leed
vermaak dat het mislukte. Daarom ook
wil ik nu bij Nicols bewijzen dat het
wel kan”.
staande op de rand van het straf
schopgebied, minimaal 25 meter van
de grensrechter af), maar wel diens
inzicht had kunnen verrijken.
Nu zullen u en Arie en Charles en
Leo in koor uitroepen: „It’s all in the
game!” Waarop ik (want ik spreek
de multinational natuurlijk wel op een
goed wereldtoemooi van Cruyff gokt.
landse ondernemingen AKZO, Philips,
Unilever en Shell, ieder een kwart mil
joen zouden storten. Dan zou de hele
zaak geregeld zijn. Dat liep echter op
een misrekening uit omdat geen van de
vier het voor die bedragen in een Ne
derlands elftal zag zitten.”
Maar wat zijn dan de mogelijkheden?
Hoe kun je een voetballer, uitgezonderd
Cruyff natuurlijk, of een elftal zo aan
het publiek verkopen dat het een uitste
kend reclamemiddel is. Van Heest: „De
mogelijkheden die op dit gebied liggen
heb ik goed kunnen bestuderen in Ame
rika. Dat loopt een aantal jaren op ons
voor. Zeker op reclamegebied. Mark
Spitz maakt in Amerika reclame voor
ook mijn talen) zo vrij ben te repli
ceren met: „Ammehoela!” Natuurlijk
heeft een scheidsrechter alle recht
om fouten te maken, net als ieder
ander. Ik maak in mijn stukjes ook
wel eens fouten (zelfs taalfouten!), ik
vergis me ook wel eens (verkeerde
naam, foutieve uitslag, onlogische re
denering), maar als een van de veilig
heidskleppen op een krant (een re
dacteur, een corrector) mij daarop
attendeert, zal ik zijn advies nooit in
de wind slaan, van hoe weinig we
zenlijk belang het ook is of ik Zwit-i
serland met 3-2 of met 2-1 van
Nederland laat winnen. Het staat wat
slordig, maar er zijn geen grote fi
nanciële of sportieve belangen mee
gemoeid, dus ook als ik zo’n advies
zou negeren, zou er nog geen man
over boord zijn.
groen en
amateuristische
functionarissen. Daarom zie ik dit als
een soort test-case voor mezelf. Ik wil
graag bewijzen dat het opzetten van een
goede promotie rond een sportvereniging
mogelijk moet zijn. Met het Nederlands
elftal ben ik daar niet aan toe gekomen.
En waarom is. dat mislukt? Omdat je te
weinig bevoegheden had. Iedereen wilde
zijn zegje doen. Dat kon niet. Daarom
wil ik dat bij Raak Nicols vermijden.
Als ik voorzitter en manager ben dan
word ik niet geremd in mijn bevoegdhe
den. En dat is een eerste vereiste wil de
zaak niet opnieuw mislukken”.
Toch zaten er ook positieve kanten
aan de mislukte sponsoring van Oranje
vooi' Van Heest. Door zijn bemoeienissen
met het Nederlands elftal zag hij op het
gebied van de sportpromotie een gat in
de markt liggen- Van Heest nam ontslag
bij Boom en Ruygrok en stichtte een
eigen, in feite één-mans firma, Promoti
on Projects Haarlem B.V. Van Heest
is daarmee ondermeer actief op sportge
bied. Zo geeft hij een krant voor en
Over de voetbalvereniging Telstar uit, is
hij manager van Jan van Beveren en is
hij ook binnenkort voorzitter van Raak
Nicols, hoewel hij aan deze functie geen
geld overhoudt.
De vraag lijkt gerechtvaardigd of
onze topscheidsrechters niet meer dan
nodig en wenselijk is de competitie
beïnvloeden door hun (foutieve) be
slissingen. Ik wil u van drie opeen
volgende zondagen drie blunders
voorleggen van onze drie topscheids
rechters: Arie van Gemert, Charles
Corver en Leo van der Kroft. In alle
drie gevallen bevestigden de tv-beel-
den de eerste, vrij algemene indruk
ken van de sportjournalisten. In alle
3 gevallen werd ook het advies van
de grensrechter veronachtzaamd of
niet alsnog ingeroepen, of het bleef
domweg achterwege. In alle drie ge
vallen betrof het ook beslissende
doelpunten, die doorslaggevend kun
nen zijn voor het kampioenschap of
voor meespelen in een Europa-cup-
competitie, en die in ieder geval be
slissend waren voor de wedstrijdpre
mie van de spelers.
Geval één. FC TwenteAjax. Jan
Mulder kopt een hoge bal in, Schrij
vers komt te laat uit zijn doel, doel
punt, afgekeurd door Van Gemert,
omdat Mulder in Schrijvers’ nek ge
hangen zou hebben. Verbazing op de
perstribune. Grensrechter had al naar
het midden gewezen. TV-beelden en
twee verschillende foto’s op het mo
ment suprème genomen, bewezen
Van Gemerts ongelijk. Geen hand in
Schrijvers’ nek, trouwens Schrijvers
zelf zei na afloop ook dat er niets
aan de hand was geweest. Het bleef
0-0, Ajax verspeelde hierdoor een
belangrijk competitiepunt.
Geval twee. SpartaFC Amster
dam. Kowalik kopt in, Jongbloed
slaat de bal van de lijn, de toegelo
pen Heijerman klemt Jongbloed vast
tussen zichzelf en de paal, waardoor
Jongbloed niet uit de voeten kan,
Kowalik jaagt de weer opgevangen
bal in het doel, Corver geeft doel
punt. Hij had voor twee overtredin
gen moeten fluiten: 1. free-kick van
had bijvoorbeeld een uitstekende sa
menwerking met zijn grensrechters,
die het veld inkwamen om de plaats
van een vrije schop aan te geven en
zelf ook nadrukkelijk voor handsbal
of free-kick vlagden (het was de
grensrechter die Joegoslavië de vrije
trap bezorgde, waaruit gedoelpunt
werd!). Ik zag op een gegeven mo
ment zelfs dat Loraux tijdens het
spel nog kans zag zijn grensrechter
met een gebaar te instrueren waar
hij hem hebben wou, en dat is na
tuurlijk iets heel anders dan de Ne
derlandse gewoonte om je grensrech
ters te negeren en te weigeren hen te
raadplegen in dubieuze gevallen
Wat moet er dus gebeuren om het
aantal arbitrale dwalingen te verklei
nen? De scheidsrechterscommissie
moet zich wat meer gaan bemoeien
met de grensrechters, deze mensen
meer moed, lef en persoonlijkheid
inpompen, zodat zij niet langer als
ledepop en vazal van de scheids
rechter hoeven op te treden („Ik kon
het niet zien, want mijn uitzicht
werd belemmerd”, wat een vernede
rende uitvlucht)maar meer medezeg
genschap krijgen. De Belg Vital Lo
raux, die Spanje—Joegoslavië floot.
Des te wonderlijker vind ik het dat
onze topscheidsrechters, die wel met
grote belangen te maken hebben (het
voortbestaan van een club, het inko
men van tientallen mensen), zo dik
wijls weigeren addvies in te winnen
of naar goede raad te luisteren. Net
als ik heeft de scheidsrechter immers
enkele correctors langs de lijn staan,
die ervoor betaald worden (of min
stens ervoor zijn aangesteld) om hem
te helpen een goed produkt af te
leveren. Natuurlijk heeft de scheids
rechter de uiteindelijke beslissing
net als ik, als het wijzigingen in
mijn artikelen betreft. Natuurlijk
Cruyff blijft echter ook voor Van
Heest een uitzondering- Het privé-con-
tract van Philips met Cruyff bedraagt
bij lange na geen 250.000 gulden hoewel
dit bedrag bewust de wereld is inge
stuurd. Het is helemaal de politiek van
Cor Coster, die Cruyff bewust duur wil
houden. Voor een bedrag dat ver bene
den de honderdduizend gulden ligt kan
Philips in de Benelux en Duitsland re
clame met Cruyff gaan maken waarbij
teert nu al niet meer in de dagbladen,
wellicht een voorbode van het feit dat
het limonademerk zich binnen afzienbare
tijd, Nicols is de eerste vereniging waar
het contract mee afloopt, helemaal uit
de sportsector (honkbal, volleybal, bas
ketbal, ijshockey) terugtrekt. Met het
Nederlands elftal lag het ook al moeilijk
omdat sponsoren voor een bedrijf een
gedeelte van het reclamebudget is en er
legio methoden zijn te bedenken waaruit
meer publiciteit valt te halen dan een
nationaal elftal, waar de ene rel de
andere razendsnel opvolgde. Toch was de
sponsorpot misschien gevuld geweest als
van begin af aan een erkend reclame
bureau was ingeschakeld. Iets waar ook
sectiebestuurslid Zwikstra voor gepleit
heeft. Boom en Ruygrok leek daar ten
slotte in de verste verte niet op.
Van Heest: „Je kunt wel nagaan dat
het bedrag geen 250.000 gulden is. Phi
lips had destijds het hele Nederlandse
elftal kunnen sponsoren voor 150.000
gulden. Dan was er geen ruzie met de
PSV-spelers geweest, die gaan nu na
tuurlijk toch vragen stellen over die
privé-sponsoring. Dat heeft het bedrijf
geweigerd. Net zoals ook de eerste opzet
van de Nederlands elftal sponsoring
mislukt is. Ook Coster had het plan
uitgewerkt dat de vier grootste Neder-
mag de scheidsrechter ervan uitgaan
dat hij van het arbitrale trio de beste
beoordelaar is en daarnaar handelen,
zoals ik in mijn meest optimistische
ogenblikken ook meen dat ik een
beter journalist ben dan de corrector
en zelfs, potztausend!, dan de redac
teur. Maar ik weet ook dondersgoed
dat de corrector beter weet dan ik
hoe je bepaalde namen moet spellen
en bepaalde begrippen moet gebrui
ken, zoals de redacteur weer beter
weet hoe je een stuk moet indelen en
wat over een bepaald onderwerp in
middels al lang achterhaald is.
Zo zijn er ook bepaalde waarne
mingen die de grensrechter beter kan
doen dan de scheidsrechter, te weten
uitballen (over zijlijn of uitlijn), en
buitenspel. Soms ook free-kick, bij
voorbeeld bij vasthouden als een duel
zich vlak voor zijn neus afspeelt. Zo
goed als de umpire bij tennis voor
„out!” en „net!’’ afgaat op de waarne
mingen van zijn linesmen, zo goed
zou de voetbalarbiter voor uitballen
en buitenspel in principe altijd moe
ten afgaan op zijn grensrechters, om
dat je ervan uit mag gaan dat het
percentage foutieve buitenspelbeslis-
singen door grensrechters (en die
kwamen ook bij FeyenoordAjax
voor, vergis u niet!) toch nog altijd
kleiner is dan het percentage foutieve
buitenspelbeslissingen door scheids
rechters.
Van Heest: „Dat hebben we gepro
beerd. Wij hebben drie van de grootste
reclamebureaus in Nederland benaderd
en aangezocht of zij ons wilden helpen.
Heijerman die Jongbloed vasthield; 2.
buitenspel van Heijerman die op de
doellijn staand toch op zijn minst „de
aandacht van Jongbloed afleidde”.
Argument van Corver na afloop: ,,Er
stonden ook een heleboel F CAmster-
dammers op de doellijn.” Antwoord
van Jongbloed: „Wat krijgen we nou?
Meeste stemmen gelden?” Ook al
hadden er Amsterdammers op die
doellijn gestaan, dan zou noch het
vasthouden van Heijerman, noch
diens buitenspel zijn opgeheven: ge
lijk is immers buitenspel? Maar wat
wezen de tv-beelden en de foto’s uit?
Er stonden helemaal geen andere
spelers behalve Jongbloed en Heijer
man in de buurt van de doellijn! FC
Amsterdam verloor deze wedstrijd
met 1-0.
Wat is nu het resultaat van deze
drie miskleunen op drie achtereen
volgende zondagen door onze drie
toparbiters? De FC Amsterdammers
heeft het de gelijkspel-premie gekost
(die zij verdiend. hadden), maar dat
werd, kosmisch gezien, weer opgehe
ven door het feit dat de Spartanen
nu een overwinningspremie kregen
(die zij overigens niet verdiend had
den). Bij Ajax, Feyenoord en FC
Twente zijn de gevolgen ingrijpender.
Hadden Van Gemert en Van der
Kroft de geldige doelpunten toege
kend, dan zou Ajax nu samen met
Feyenoord bovenaan hebben gestaan,
en er zou een gat van twee punten
zijn gevallen tussen Feyenoord en
Twente. Helpt u me onthouden dat ik
aan het eind van de competitie nog
even naga in hoeverre deze scheids
rechterlijke blunders van invloed zijn
geweest op de uiteindelijke stand,
inclusief Europa-cupvoetbal en ande
re consequenties voor de spelers.
Hoezeer een scheidsrechter bij be
langrijke wedstrijden onder hoog
spanning staat (waardoor het niet
alleen onverstandig, maar ook onre
delijk is hem in zijn eentje alle
verantwoordelijkheid te geven en die
niet te laten delen door zijn twee
secondanten), bewijst het verhaal van
referee Clive Thomas uit Wales, die
tot de 35 uitverkoren scheidsrechters
voor het wereldkampioenschap be
hoort. Bij Westham UnitedBirming
ham, een wedstrijd tussen twee de
gradatiekandidaten, begon de menigte
na een beslissing die niet in goede
aarde viel, te zingen: ,,Oh, my, what
a referee”. Zo iets als: „O mijn he
mel, wat een scheidsrechter”. Clive
Thomas vertelt: „Ik weet niet hoe het
kwam, maar in de spanning van het
moment begon ik uit volle borst mee
te zingen. De camera’s hadden het in
de gaten en daar liep ik luidkeels op
televisie te zingen! Ken Aston van de
FIFA was er en die zei na afloop dat
ik goed gefloten had. Maar ik vraag
me af of hij me wel heeft zien
zingen. Ik ben bang dat ze daar niet
op zaten te wachten.”
Zoek het maar uit verder. Wat moesten
we toen? Wij waren ook maar toevallig
die sponsoring binnengerold. Omdat wij
als uitgeverij een boek van Cruyff had
den uitgegeven kwamen wij in contact
met Cor Coster. Die vertelde ons: „We
hebben wat moeilijkheden met de spon
soring van het Nederlands elftal. Willen
jullie ons niet adviseren?” Dat hebben
wij toen gedaan. Het is enkele keren op
de valreep mislukt. Er waren notabene
bedrijven die weigerden hun handteke
ning te zetten nadat zij eerst hadden
toegestemd en het contract al op tafel
lag. Bij wijze van spreken in de laatste
seconden hoorde je dan van: „We doen
het toch maar niet. Het is ons allemaal
iets te vaag. Jullie hebben ons toch te
weinig te bieden- Je kunt verder van
Coster praten wat je wilt. Maar ik heb
bewondering voor hem. Door hem en
door hem alleen zijn Goudsmit Hoff en
SRV een verbintenis aangegaan. Dat is
helemaal het werk van Coster geweest.
Hij was ook de enige met wie ik over
deze zaken toen kon praten. Tenslotte
was ik een nieuwe activiteit voor mijn
bedrijf aangegaan die niet van de grond
kwam. Ik kon nergens op terugvallen.
Geval drie. FeyenoordAjax. Het
staat 1-0 voor Feyenoord. Feyenoord
beheerst de wedstrijd, een pass op
Van Hanegem middendoor, hij gaat
door en scoort: 2-0, maar hoewel de
grensrechter niet vlagt, fluit Van der
Kroft voor buitenspel. Een opsteker
voor Ajax, dat na de rust 1-1 maakt
en uiteindelijk met de 2-2 niet onte
vreden mocht zijn. Ook hier bewezen
de tv-beelden dat de grensrechter
gelijk had en de scheidsrechter onge
lijk. Krol stond op het moment van
spelen precies op de kalklijn van het
strafschopgebied, en Van Hanegem
bevond zich nog een tweetal meters
vóór die lijn, toen hij de bal kreeg
toegespeeld. Van vertekening van het
beeld kon in dit geval dus geen
sprake zijn. Dat Van der Kroft ook
na het tweemaal vertraagd vertonen
van de beelden bleef volhouden dat
het buitenspel was, doet het vermoe
den rijzen dat hij al jarenlang de
oude buitenspelregel hanteert, waar
bij het buitenspel niet door twee
verdedigers, maar drie wordt opgehe
ven. Een korte omscholingscursus
kan hier baat brengen. Zijn grens
rechter zei na afloop, dat hij het niet
zo goed had kunnen waarnemen, om
dat zijn uitzicht door een speler werd
belemmerd. Dat moet dus Krol zijn
geweest, die zijn uitzicht echter niet
kon belemmeren (hij bevond zich,
Dié zeiden glimlachend: „Sorry jongens,
maar dat hele gedoe met dat Nederlands
elftal zien wij echt niet meer zitten. Dat
is te riskant voor onze goede naam.
Toch zou het ook zonder een goed
gevulde sponsorpot voor de spelers van
het Nederlands elftal financieel heel wat
aantrekkelijker worden als zij zich maar
goed zouden laten adviseren. Van Heest:
„De spelers maken geen gebruik van de
mogelijkheden die er binnen de Neder
landse juridische en fiscale wetgeving
liggen. Zij zouden eigenlijk een juridisch
en fiscaal expert moeten hebben. De
spelers die bij de selectie zitten hebben
allemaal een behoorlijk bruto-inkomen.
Als dan een eenmalig bedrag van het
wereldkampioenschap bij dat inkomen
wordt opgeteld dan betalen zij een
schrikbarend bedrag aan belasting- Een
wereldkampioenschap is eens in de vier
jaar. Als de spelers dan bijvoorbeeld
veertig duizend gulden aan dit toernooi
verdienen dan zouden zij moeten vragen
of zij ook over vier jaar belasting voor
dit toernooi mogen betalen. Dus niet
over veertig duizend maar over tien
duizend gulden. Die mogelijkheid moet
aanwezig zijn. En zo zijn er nög wel
meer handigheidjes waar de spelers van
kunnen profiteren. Als zij maar experts
zouden inschakelen.”
Even terug naar de honkballerij. Hoe
komt Van Heest aan een sponsor voor
Nicols die dezelfde bedragen in de club
gaat investeren als Raak. Van Heest:
„Die zaak gaat volgend jaar pas om deze
tijd spelen. Maar wij moeten ons daar
nu al mee bezig houden. Dit jaar móét
er wat gaan gebeuren bij ons. En dan
denk ik niet eens aan een kampioen
schap. Ik denk aan een groter showele
ment rond de wedstrijden, het gratis
uitnodigen van middelbare scholen etc.
Ik vertel géén 'nieuwe dingen want ook
in het verleden heeft men hiernaar ge
streefd. Op het moment suprème stortte
de zaak echter altijd in elkaar. Dat
kwam in wezen door een gebrek aan
coördinatie. Ik heb teveel voorbeelden
meegemaakt dat men zich in de handen
wreef als het geld eenmaal binnen was.
Dat is bij Nicols gebeurd en dat is bij
het Nederlands elftal gebeurd. Er werd
zelfs een beetje arrogant gereageerd- In
de trant van: „Jullie mogen blij zijn dat
jullie mogen sponsoren.”. Maar zo is het
natuurlijk niet. Een sponsor moet zien
dat er wat positiefs met zijn centen
gebeurt. Als we daarin slagen bij Nicols
dan komt er weer een nieuwe grote
sponsor. Daar ben ik wel van overtuigd.”
De situatie bij Nicols en het Neder
lands elftal, hoewel het o vergelijkbare
grootheden zijn, loopt enigszins parallel.
Ook bij Nicols zal het niet meevallen
een nieuwe sponsor te vinden. Raak
heeft veel te grote bedragen in een
betrekkelijk oninteressante sport als
honkbal gepompt en is nu op die poli
tiek teruggekomen. Er kwam veel te
weinig publiciteit uit- De firma adver-
een merk van scheermesjes. Een stuk
heldenverering wat de betrokken fabriek
een enorme omzet oplevert. Dat moet in
Nederland ook mogelijk zijn. Niet alleen
mét Cruyff. Voor Jan van Beveren zie
ik bijvoorbeeld grote mogelijkheden in
de modesector liggen.”
Waarom dan toch dat voorzitterschap?
Van Heest: „Ik zie in de honkballerij
dezelfde communicatiestoornissen als in
de voetballerij. Ik heb de uitdaging aan
genomen omdat ik mij in de voetballerij
geel geërgerd heb aan de
aanpak van allerlei
SSt
feu
