Verkiezingen in Engeland sinds wereldoorlog nog nooit zo onzeker
even sterk als Labour
Britse liberalen bijna
Islamitische topconferentie in Lahore:
Olieschandaal schokt Italië
Lin Piao
gaat door”
Gesloopte woningen wekten
woede op in Frankfort
„Steun aan Arabieren”
„Kritiek op
eigen gang"
McCarthy:
leger gaat
„ons
..*fe
I
AGENTEN GEWOND EN TIENTALLEN ARRESTATIES
Griep in Hongarije
3
MAANDAG
25
FEBRUARI
1974
Brede lach
Enoch Powell
Kussen
Stenen
Tsjoe En Lai:
(Van onze redacteur in Rome)
Vijf' ministers
Gestolen
ROME De Kamercommissie die het Italiaanse olieschandaal
moet onderzoeken heeft voorlopig een week uitstel gevraagd. De
parlementariërs vinden het probleem erg moeilijk. Zij willen eerst de
documenten zorgvuldiger bestuderen die van de officieren van Justi
tie uit Genua, Milaan en Rome komen. De vrees bestaat echter nu al,
dat het parlement een grondig onderzoek op de lange baan wil schui
ven omdat een aantal politici direct bij het schandaal betrokken is en
een paar politieke partijen jarenlang hun kas gespekt hebben met
de steekpenningen ten bedrage van miljoenen guldens afkomstig van
de oliemaatschappijen.
Afluisteren
p 1
(Van onze redacteur in Londen, Rudolf Bakker)
ENOCH POWELL
vliegveld van Lahore,
85.000
In de eerste zeggen zij hun onvoor
waardelijke steun toe aan de strijd van
de Arabieren ter bevrijding van de door
Israel bezette gebieden en in de tweede
eisen zij het herstel van de Arabische
souvereiniteit over Jeruzalem.
President Sadat van Egypte zei giste
ren op een persconferentie dat het voor
stel van Gadaffi door de olieproduceren
de Arabische landen besproken zal wor
den. Sadat onthulde voorts dat de Ara
bische olieministers in maart bijeen zul
len komen ter bespreking van de moge
lijkheid het olie-embargo tegen de VS
op te heffen. Naar zijn mening bestaat
er echter geen samenhang tussen ophef
fing van het olie-embargo tegen de VS
en de kwestie van de troepenscheiding
tussen Syrië en Israel. Hij was overigens
de overtuiging toegedaan dat de vredes-
Het voorstel van de Libische leider
kolonel Kadaffi zich op de conferentie
in de eerste plaats bezig te houden met
het olie-embargo en de olieverbruikende
landen wel of geen olie te leveren naar
gelang hun houding tegenover de Arabi
sche landen, vond weinig weerklank.
zullen vormen dan Labour en dat ze
wellicht in staat zullen zijn de ko
mende regering te formeren.
Nu al wordt een campagne gevoerd
om de betrokken ministers niet indi
vidueel aan te klagen, omdat wets
voorstellen, zo is de redenering, inge
diend worden door het gehele kabi
net.
In 1968 werden ze weer geholpen
toen de BTW zou worden ingevoerd.
In 1971 werd op een paar petro-
leumprodukten minder belasting ge
heven hoewel de prijzen hetzelfde ble
ven en
waar samen
met de Pakistaanse president Chaudhri
naar de volksliederen luisterden was een
symbool van het verzoeningsproces.
De demonstratie had aanvankelijk een
vreedzaam verloop. Er werden spandoe-
ciaal-democraten (de DS’70 van Ita
lië).
(Van onze redacteur in Bonn,
Wim Timmers)
dat iedereen mag zeggen wat hij wil.
De vraag die de gemoederen bezig
houdt is nu, in hoeverre de toespraak
van Powell en er komt er nog een
de Labour Party zal helpen en de
conservatieven schade zal doen.
De mohammedaanse landen erkenden
voorts de Palestijnse Bevrijdingsorgani
satie als de enige wettige vertegen
woordigster van het Palestijnse volk.
Dit betekent een belangrijke verster
king van de positie in de Arabische
wereld van de leider van deze organisa
tie, Jasser Arafat. Abdel Moneim Rif ai
die de Jordaanse afvaardiging op de
conferentie leidde, heeft de erkenning
van de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie
zonder enig voorbehoud aanvaard: dit in
tegenstelling tot het standpunt dat hij
op de Arabische topconferentie in Al
giers innam.
ken meegevoerd met leuzen als „Stop de
vernietiging van onze stad” en „Stop de
politieterreur”. Bij banken en andere
kantoorgebouwen werden echter uit de
stoet stenen door de ramen gegooid.
Toen de politie daartegen optrad, werd
ze met stenen bekogeld.
Toen een eind was gemaakt aan de
demonstratie, bleef het onrustig in het
centrum van Frankfort, ’s Avonds moest
ook burgemeester Rudi Arndt het ont
gelden. Hij werd, op weg naar huis, met
rauwe eieren bestookt, ’s Nachts ver
stoorden hier en daar groepjes jongelui
de rust. Onder meer werden een paar
politieauto’s grondig vernield.
Vijf ministers zouden bij dit schan
daal betrokken zijn; twee van hen
dienen nu nog onder premier Mariano
Rumor. Drie van hen zijn christen
democraten. twee behoren tot de so-
Enkele politieagenten werden pistolen
en knuppels uit de handen geslagen.
Naderhand zou politiepresident Knut
Müller zijn mannen erom prijzen dat zij
geen gebruik hadden gemaakt van hun
vuurwapens, hoewel hun situatie vol
doende rechtvaardiging zou hebben gele
verd om te schieten.
LONDEN Drie dagen voor de Britse verkiezingen blijven de kansen van de
kleine liberale partij volgens opiniepeilingen op verbazingwekkende manier
stijgen. Het commerciële derde televisienet kwam gisteravond met de uitslag
van een onderzoek dat zaterdag werd gehouden: de liberalen zouden 28 per
cent van de stemmen krijgen. De Labour Party zou op 31,5 percent eindigen
en de conservatieven zouden nog steeds winnen met 38,5 percent.
Na de erkenning vrijdag van Bangla
desj Pakistans voormalige oostelijke
provincie door de Pakistaanse pre
mier Bhoetto, kwam zaterdag premier
Rachman als leider van een onafhanke-
BONN. De Frankfortse politie heeft
gisteren een legertje van zeshonderd
man paraat gehouden om te voorkomen
dat de grote carnavalsoptocht zou wor
den misbruikt door linkse studenten en
„rockers”. Zaterdag hadden die een
veldslag geleverd met de politie, waarbij
26 agenten en tal van aanvallers gewond
raakten.
BOEDAPEST (AP). Hongarije be
vindt zich in de greep van een griepepi
demie.
„Door het steeds zelfstandiger worden
van het Amerikaanse ministerie van De
fensie ontwikkelt het leger in de VS een
apart soort buitenlandse politiek”. Dit
stelde de voormalige senator en kandidaat
voor het presidentschap Eugene McCar
thy zaterdag op een bijeenkomst in Am
sterdam. „Wij hebben het minst repre
sentatieve leger ter wereld. Aan de top
ervan zitten de mensen die er sterk voor
zijn en onderin de mensen die niet
wisten hoe ze onder de dienstplicht uit
konden komen.” McCarthy wees erop,
dat het doen en laten van de speciale
strijdkrachten („special forces”) van het
Amerikaanse leger zich geheel onttrek
ken aan de invloed van het Congres. „Je
weet nooit wanneer en waarmee zij
bezig waren”. McCarthy is hoogleraar
aan de New School for Social Research
in New "York. Hij sprak zaterdag op een
bijeenkomst van het Chilicomité Neder
land in de Amstelkerk in Amsterdam
(McCarthy links op de foto, naast de
voorzitter van de vergadering, Jan Blok).
Volgens Johan Galtung, directeur van
het Internationaal Instituut voor Vredes
onderzoek in Oslo, lopen de Westeuro-
pese landen het risico in een zelfde
situatie terecht te komen als Chili we
gens de internationale detente en het
nieuwe militaire evenwicht tussen de
Verenigde Staten, Sovjet-Vnie en China.
„Een wereldpentagonaal systeem” waar
in wederzijdse akkoorden over niet-in-
menging in eikaars invloedsgebieden zijn
opgenomen, laten geen fundamentele
veranderingen binnen de blokken toe die
de status quo kunnen aantasten.
LAHORE (DPA, Reuter en AFP)
Regeringsleiders, ministers van
Buitenlandse Zaken en andere af
gevaardigden van 33 islamitische
landen hebben in de loop van het
weekeinde op hun topconferentie in
Lahore twee belangrijke resoluties
aangenomen.
In 1972 tenslotte bereikten de
oliemaatschappijen dat er voorlopig
geen kernreactors werden gebouwd
voor de energievoorziening maar cen
trales die gebruik maken van oliepro-
dukten.
EEN AANTAL bezwarende docu
menten werd op een autoloze zondag
gestolen uit het kantoor van de Brit
se petroleummaatschappij in Rome.
De hele brandkast werd meegenomen
zodat een onderzoek daardoor wordt
bemoeilijkt.
In 1967 kregen de Italiaanse olie
maatschappijen belastingfaciliteiten
om de schade op te vangen van het
sluiten van het Suezkanaal.
CONSERVATIEVEN- en Labour-
aanhangers blijven de komende vloed
van de liberalen negeren. Ze zeggen
beiden, en niet ten onrechte, dat de
Liberale partij nauwelijks over een
doordacht programma beschikt.
DE PREMIER van Libië, Abdoel
Salam Jalloed, heeft Italië eind vori
ge week de toelevering van ruwe olie
toegezegd als Italië technici en kennis
ter beschikking stelt van Libië voor
de industrialisatie en voor nieuwe
landbouwprojecten.
Premier Heath liet zich gisteren
filmen voor het buitenhuis van de
Britse eerste minister, Chequers. Op
de vraag of hij verwachtte daar vol
gende week nog heer en meester te
Als het onderzoek naar het olie
schandaal deze week zal worden
voortgezet, zal een aantal getuigen
worden verhoord. De Kamercommis
sie gaat met de grootste omzichtig
heid te werk en in de publieke opinie
wordt nu al de vrees geuit dat het
juiste verhaal nooit helemaal in de
openbaarheid zal komen.
Hier ligt ook nog altijd een klein
Watergate-verhaal te wachten, het
afluisteren van honderden telefoons
door privé-detectives die werkten
voor politici, legercommandanten en
industriëlen. Maar hoewel de bandjes
hier niet verdwijnen en geen hiaten
vertonen, worden ze ook niet op
nieuw afgedraaid. Evenmin worden
ze de inzet van een nieuw onderzoek
naar de ware toedracht. Na maanden
van stilzwijgen zijn de meeste Italia
nen hun schandalen altijd weer snel
vergeten-
zijn, barstte Heath uit in een brede
lach vol zelfvertrouwen en vertelde
dat hij daaraan niet twijfelde.
Het materiaal voor de cijfers die het
opinie-onderzoek van het Britse com
merciële tv-programma gaf, werd za
terdag ingezameld, kort voor het eer
ste optreden in de verkiezingsstrijd
van de ultra-rechtse conservatief
Enoch Powell, die besloot zijn zetel
in het Lagerhuis niet meer te verde
digen.
Powell sprak in Birmingham voor
een vereniging die Engeland uit de
EEG wil hebben. Hij riep zijn uit
bundig enthousiaste gehoor op om
„op de partij te stemmen die een
referendum over de EEG in het voor
uitzicht stelt”. Dit is, zoals iedereen
weet, de Labour Party.
De leiders van de conservatieve
partij spelen het verraad van hun lid
Powell onder de tafel. Ze verklaren
lijke natie in Pakistan aan om de isla
mitische topconferentie in Lahore bij te
wonen. De ontmoeting van Rachman
(midden) en Bhoetto (rechts) op het
HET IS bekend dat de vereniging
van petroleummaatschappijen een
soort belasting oplegde aan haar le
den om de regering en de ambtena
ren gunstig te stemmen. De miljoe
nen guldens die daarvoor werden uit
getrokken, werden door de vereniging
gedistribueerd en de begunstigden
waren iets te snel met hun steekpen
ningen op te nemen. Ze lieten ze
onmiddellijk overschrijven op hun ei
gen bankrekeningen en zo kan men
op de bankstaten zien hoe trouw de
oliemaatschappijen hun nieuwe ver
plichtingen nakwamen al die jaren-
Uit het onderzoek dat het openbaar
ministerie in Milaan, Genua, Venetië
en Rome heeft gehouden waarbij
de bandjes van gesprekken die belang
rijke figuren in de olie-industrie
met ministers, ambtenaren en politici
hadden, afgespeeld zijn blijkt dat
de oliemaatschappijen 46 percent
minder voorraden hebben opgegeven
dan zij in werkelijkheid in de tanks
hadden. Zo werd de belasting op
grote schaal ontdoken en kon men
met groot succes profiteren van tel
kens hoger wordende prijzen.
De douane nam te goeder trouw
aan dat de lijsten waarop dé voorra
den stonden klopten. Belangrijke
functionarissen van de douanedienst
gingen soms met vervroegd pensioen
en kwamen dan in dienst van de
oliemaatschappijen om te zorgen dat
de opgavelijsten zo aannemelijk mo
gelijk werden samengesteld.
In dit land is men echter erg
voorzichtig met opiniepeilingen. Bij
de laatste verkiezingen in 1970 was
de algemene overtuiging dat Labour
opnieuw regeringspartij zou worden.
Ze verloor echter op dramatische
manier van de conservatieven van
Heath.
conferentie in Genève over het Midden
oosten pas dan hervat kan worden als
Israel en Syrië tot een akkoord zijn
gekomen.
Daar Pakistan vrijdag Bangladesj er
kend had, kon premier Moedjiboer
Rachman van Bangladesj op het laatste
nippertje nog aan de conferentie deelne
men.
PEKING. (AFP) De campagne die
in China aan de gang is tegen de oude
wijsgeer Confucius en de voormalige
minister van Defensie Lin Piao heeft als
doel de resultaten van de culturele revo
lutie te „consolideren en verder te ver
diepen” en „zal tot het einde worden
gevoerd”.
Dit zei premier Tsjoe En Lai gisteren
in Peking tijdens een staatsjjpnket in het
volkspaleis ter ere van president Ken
neth Kaunda van Zambia.
Het is de eerste maal dat een van de
Chinese regeringsleiders gewag maakt
van de campagne. Tsjoe week daarbij af
van de gewoonte niet te spreken over
binnenlandse aangelegenheden tijdens
het bezoek van buitenlandse gasten.
In zijn toespraak aan het staatsbanket,
waarbij ook vertegenwoordigers van het
corps diplomatique aanwezig waren, zei
premier Tsjoe verder dat „het Chinese
volk, gesterkt door de grote proletari
sche culturele revolutie en met voortva
rendheid strijdend onder leiding van het
Centrale Comité en bezield door onze
grote leider voorzitter Mao, in het gehe
le land een krachtige campagne van
kritiek op Lin Piao en Confucius is
begonnen”.
„Lin Piao en Confucius waren beiden
reactionairen die getracht hebben de
loop der geschiedenis te veranderen. De
huidige campagne betekent een voortzet
ting en een verdieping van onze actie
voor kritiek op Lin Piao en voor een
herziening van onze stijl van werken.
President Anwar Sadat van Egypte
heeft er gisteren voor het einde van de
topconferentie in Pakistan op gezin
speeld dat Bangladesj zal afzien van het
plan 195 Pakistaanse krijgsgevangenen
wegens vermeende oorlogsmisdaden te
berechten.
In hun verkiezingsprogramma leg
gen de liberalen steeds minder de
nadruk op hun politieke toekomst
plannen, maar veel meer op hun
kennelijk succes. Hun campagne
krijgt daardoor steeds meer de op
winding van een goed lopende natio
nale inzameling, waarbij het minder
om het deel dan om het spel gaat.
Volgens verkiezingsexperts kan een
partij die beneden de 40 percent van
de stemmen blijft echter niet alleen
regeren. De liberalen zijn intussen
over de grens van 25 percent van de
stemmen heen; dat zou volgens de
zelfde experts betekenen dat ze nu al
op zestig tot tachtig zetels zouden
kunnen rekenen. Ze hadden er twaalf
in het laatste parlement.
Als de stiiging voor de liberalen
doorzet, moet men ernstig rekening
houden met het historische feit dat
de liberalen een grotere oppositiepartij
De Labour-leiders kijken of ze hun
handen niet in vuil waswater steken
als het gaat om Powell en zijn kruis
tocht tegen de EEG.
De gevechten deden zich voor tijdens
een demonstratie tegen het ontruimen
en slopen van vier huizen in de Frank
fortse wijk West-End. De huizen waren
sinds 1971 door krakers studenten en
gastarbeiders bewoond. Aan de de
monstratie namen naar schatting vier
duizend mensen deel.
De politie arresteerde ongeveer 140
jongelui. Gisteravond werd meegedeeld
dat er 21 voorlopig gevangen worden
gehouden. Onder hen is de 28-jarige
Michael Krahwinkel, de voorzitter van
de grootste studentenorganisatie, de
ASTA. Hij wordt beschuldigd van ernsti
ge ordeverstoring. Hij had zich van te
voren verantwoordelijk verklaard voor
het verloop van de demonstratie.
De regering van Hessen (Frankfort is
de grootste stad in deze deelstaat) wil
nog vandaag beslissen over betere uit
rusting van de politie. Bovendien zal
worden voorgesteld om het demonstra-
tierecht te beknotten. In Bonn heeft
minister van Binnenlandse Zaken Gen
scher de gebeurtenissen een uitdaging
aan de vrije, democratische rechtsstaat
genoemd, die niets meer te maken heeft
met het demonstratierecht waarin de
wet voorziet.
Eind januari werd duidelijk dat de
grote oliemaatschappijen in Italië 250
cheques van 50.000 gulden elk aan
ambtenaren en politici hadden ge
stuurd en 5 tot 25 miljoen gulden aan
de partijkassen van de partijen had
den gegeven om een aantal wetten
aangenomen te krijgen die de winst
in dé olie-industrie verder zouden
verhogen.
De verzoening tussen Moedjiboer
Rachman en de Pakistaanse premier
Bhoetto werd gisteren nog eens op spec
taculaire wijze bekrachtigd op een tuin
feest. Miljoenen televisiekijkers konden
zien hoe beide mannen elkaar in de
armen vielen en kusten.
De afgelopen week werden
nieuwe gevallen geconstateerd, waarmee
het aantal zieken in het land tot 400.000
is gestegen.
y x jl
gehalveerd, maar de wet bleef be
staan.
Hoewel Italië een aantal petro-
leumprodukten uitvoert, is er nog
steeds grote schaarste. De regering
wil de autoloze zondag van 10 maart
af slechts laten gelden voor de helft
van de autobezitters en auto’s met
even en oneven nummers om de
beurt laten rijden. Intussen is de
prijs van benzine met 30 percent
gestegen en betaalt men nu voor een
liter superbenzine in Italië 1,12.
De EEG is echter één van de
thema’s die zich goed lenen voor de
verkiezingen: men kan er allerlei on
zin over zeggen zonder meteen bij
het brede kiezersvolk als leugenaar
door de mand te vallen.
In ieder geval gaan de Britten de
laatste drie dagen voor de verkiezin
gen in met een gevoel van grote
spanning. Zo onzeker was het nog
nooit sinds de afloop van de Tweede
Wereldoorlog. Men zou er bijna bij
vergeten hoe dodelijk gevaarlijk de
situatie is waarin het land zich be
vindt.
Het felst woedde de strijd bij de
puinhopen van de gesloopte huizen,
waar de demonstratie zich tegen richtte.
Daar hielden ongeveer 25 politiemannen
die al gauw versterking kregen de
wacht. Zij werden niet alleen aangeval
len door demonstranten, maar bovendien
door een grote groep „rockers” die
zwaar gewapend de ontwikkelingen had
den afgewacht.
Behalve de wetten van de laatste
jaren die hen het leven zo gemakke-
lijk maakten, profiteerden de olie
maatschappijen ook nog van een
Mussolini-wet uit 1939. Daarin staat
dat zes percent van de olie mag
worden afgeschreven omdat die hoe
veelheid bij het raffineren verloren
zou gaan. Met de ontwikkeling van
de techniek is die hoeveelheid zeker
At?-/-
