Geknoei rond inzameling van verkiezingsfondsen
Diplomatiek incident Parijs
Politie bezet
universiteit
van Nairobi
Britse handelsbalans
toont record-tekort
Afscheid
Liberia
Februaristaking
1941 herdacht
Modernisering
Spaanse
luchtmacht
over belastingen
Eenheid NAVO-gebied
het geding
Reorganisatie
in Jordaanse
strijdkrachten
Voorbereidingen
toekomstig
olie-overleg
Peking rond film van Yanne
fiction wel wat door de hitleriaanse
bezettingsjaren laten inspireren, om
vooral te demonstreren hoe zijn land
genoten met de befaamde Franse slag
zich door alle beproevingen van het
historische noodlot toch altijd weer
heen weten te slaan.
„Advies van Johnson
in
in
in
GESPANNEN EN DEPRESSIEVE NIXON
Man breekt nek bij val
van carnavalswagen
„Mede door stijging olieprijzen”
3
DINSDAG
26
19 7 4
FEBRUARI
Geen commentaar
(Van onze redacteur in Londen)
t
t
(Van onze redacteur in Brussel H. Kolb)
Gewetensonderzoek
Nieuwe ergernis
„Niet te koop”
BRUSSEL De NAVO-gemeenschap is bevangen door hetgeen
een diplomaat omschreef als: „Een sfeer van berustende neerslach
tigheid”. Voornamelijk moet die worden toegeschreven aan het on
zekere politieke lot van Richard Nixon, president van de Verenigde
Staten.
„Quarantaine”
(Van onze redacteur in Washington)
WASHINGTON Kort nadat hij gisteren in staat van beschuldiging
werd gesteld, heeft president Nixons particuliere advocaat Herbert Kalm
bach bekend schuldig te zijn aan het ten laste gelegde. Het betreft hier
niet zijn directe Watergate-activiteiten, maar de inzameling van ver
kiezingsfondsen. Rechter John Sirica, die binnenkort vonnis zal wijzen,
kan hem een maximumstraf geven van drie jaar gevangenis en 30.000
gulden boete.
f 3
1
Nixons advocaat Kalmbach bekent
(Van onze redacteur in Parijs)
HERBERT KALMBACH
l
l
t
1
1
1
1
r
forse bedragen in Nixons verkiezings
campagne stortten.
l
i
1
i
I
1
f
i
I
l
1
l
l
1
Nixon werd onder meer gevraagd of
hij dit jaar meer belastingen zal gaan
betalen dan in afgelopen jaren toen hij
gebruik maakte van kleine gaten in het
net van de belastingwetgeving.
„Ambassadeursposten zijn naar mijn
weten niet te koop, maar worden toege
wezen op basis van bekwaamheid”, zei
Nixon een uitspraak die op slechte
voet met de werkelijkheid moet staan,
gezien de talrijke door hem aangestelde
vrienden en kennissen uit het zakenle
ven, die allen gemeen hebben dat zij
De algemene indruk was dat op de
persconferentie Nixon er niet in is ge
slaagd zijn aanzien bij het Amerikaanse
volk ook maar gedeeltelijk te herstellen.
Eén ding leek echter wel zeker, name
lijk dat de president besloten heeft nu
ook afstand van zijn eigen partij te
nemen en de Republikeinse kandidaten
in de komende verkiezingen aan hun lot
over te laten.
Nederland meent in het kielzog van
de Amerikanen, die hun atoompara
plu nog steeds beschermend boven
Europa houden dat het bondgenoot
schap ondeelbaar is in al zijn aspec
ten, maar de Fransen denken daar
duidelijk anders over. Zij koesteren
de opvatting dat er in de Europese
beveiliging een gat is gevallen door
de overeenkomsten tussen Rusland en
Amerika en zij verlangen er dan ook
naar dit gat op te vullen met eigen
en met de Britse atoomwapenen.
De lopende rekening van de Britse
betalingsbalans wees over januari een
tekort van 312 miljoen pond sterling aan
vergeleken met een deficit van 257 mil-
r
t
i
Koning Hoessein heeft, aldus de mede
deling van het ministerie, de twee nieu
we opperofficieren geluk gewenst met
hun benoemingen die, zo werd gezegd,
zijn gedaan „in overeenstemming met de
nieuwe organisatie van het opperbevel
der strijdkrachten.”
Begin februari zegde koning Hoessein
een voorgenomen bezoek aan Washing
ton af en keerde uit Londen naar Am
man terug na berichten uit Palestijnse
bron over muiterij bij de 40ste pantser-
brigade. dat zijn hoofdkwartier in Zerka,
ten noorden van de hoofdstad, heeft.
Van officiële Jordaanse zijde is steeds
tegengesproken dat er muiterij was ge
weest.
PARIJS. De nieuwe film van de
bekende Franse acteur-regisseur-pro-
ducer Jean Yanne heeft, nog vóór
zijn première, gisteren voor het eerste
diplomatieke incident gezorgd in de
relaties tussen Parijs en Peking, die
zes jaar geleden door generaal De
Gaulle niet zonder inspanning einde
lijk weer konden worden hersteld.
joen pond over de voorgaande maand.
De balans van diensten en andere lopen
de transacties vertoonde een overschot
van ongeveer 71 miljoen pond sterling
op maandbasis.
In de drie maanden van november tot
en met januari wees de balans van de
zichtbare handel een tekort aan van
gemiddeld 328 miljoen pond sterling per
maand vergeleken met een nadelig saldo
van gemiddeld 255 miljoen pond sterling
over de voorgaande drie maanden.
Geen van deze kwesties werd echter
genoemd in de dagvaarding waarover
Kalmbach zich gisteren in Washington te
verantwoorden had. De twee punten
waarop hij zijn schuld toegaf, betreffen
het inzamelen van ongeveer tien miljoen
gulden in 1970 en het onderbrengen van
dit geld in een verkiezingscommissie, die
in strijd met de wet was opgezet (de
commissie had nóch een voorzitter, nóch
een penningmeester).
AMSTERDAM (ANP) Op het Jonas
Daniël Meijerplein in Amsterdam is gis
teren de februaristaking van 1941 her
dacht. Bij het monument De Dokwerker
legde de Amsterdamse burgemeester
Samkalden de eerste krans. Bij de her
denking waren ook o.m. overlevenden
uit het concentratiekamp Ravensbrück
aanwezig.
Hoge ambtenaren van het Ameri
kaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken hebben enige dagen geleden
laten weten, dat de president weder
om zijn bezoek aan Europa heeft
uitgesteld, doch in weerwil van een
ontkenning van het Witte Huis staat
wel vast, dat Nixon althans bij de
NAVO in april niet meer terecht kan.
Voornamelijk omdat alle plichtple
gingen, waarmee deze visite gepaard
zou moeten gaan, niet meer bjjtjjds
kunnen worden georganiseerd.
LONDEN. (Reuter en AP) Op de
Britse balans van de zichtbare handel is
in januari een recordtekort van 383
miljoen pond sterling ontstaan vergele
ken met een nadelig saldo van 328
miljoen pond in december. Blijkens een
mededeling van het Britse ministerie
van Handel en Industrie heeft de stij
ging der olieprijzen in „aanzienlijke ma
te” tot dit tekort bijgedragen. De handel
ondervond ook nadelige invloed van de
driedaagse werkweek doch op het ogen
blik kan nog niet worden vastgesteld
hoe groot de invloed daarvan precies is,
aldus het ministerie.
Tijdens die conferentie werd besloten
tot de oprichting van een stuurgroep die
een bijeenkomst van olieproducerende
en -verbruikende landen moet voorbe
reiden.
Dit geldt niet slechts een „viering”
van het 25-jarig bestaan van de ver-
dragsorganisatie, maar evenzeer de
bekrachtiging van een nieuwe Atlan
tische verklaring. Omtrent de tekst
daarvan moeten de bondgenoten het
overigens nog eens worden. Het ziet
ernaar uit, dat zo’n overeenstemming
slechts bereikbaar zal zijn door het
inbouwen van steeds meer vaagheden
In een naar eenheid strevende alli
antie is daarvoor geen plaats. Zeker
niet in een situatie, waarbij de Ame
rikaanse president nieuwe ergernis
wekt door de wijze waarop hij de
Atlantische belangen ondergeschikt
maakt aan zijn eigen politieke binnen
landse positie.
Hij antwoordde daarop dat hij, zoals
een ieder, zal voldoen aan zijn verplich
tingen, en dat wat betrof de aftrekking
van belastinggelden jegens een „gift”
van zijn presidentiële en vice-presiden-
tiële documenten aan de natie, hij dit
advies had gekregen van wijlen presi
dent Johnson. Ook dit had hij eerder
aangevoerd, zonder daarmee veel indruk
te maken.
De president die er depressief/en ge
spannen uitzag, toonde zich meer be
heerst dan in zijn vorige confrontatie
met de nieuwsmedia toen hij bijna ver
baal slaags raakte met verslaggevers, die
echter ook nu keer op keer terugkwa
men op Watergatekwesties en Nixons rol
daarin.
In Monrovia heeft de Liberiaanse president Tolbert koningin Juliana en prins
Bernhard gisteravond een afscheidsdiner aangeboden. Het koninklijk echtpaar reist
vandaag terug naar Nederland.
Minister Van der Stoel raakte gistermiddag betrokken bij een auto-ongeluk. Hijzelf
bleef ongedeerd, maar twee Liberianen zijn met verwondingen naar een ziekenhuis
gebracht. Bij het ongeluk waren zes auto’s betrokken. De wagen van de Nederlandse
ambassadeur in Liberia raakte daarbij total-loss.
De speciale aanklager Leon Jaworsky
zei dat geen verdere aanklachten tegen
Kalmbach zullen worden ingediend,
maar dat hij in andere Watergate-pro-
cessen als getuige zal optreden. Mocht
echter uitkomen dat Kalmbach in zijn
afgelegde verklaringen meineed heeft
gepleegd, of zich schuldig heeft gemaakt
aan strafbare feiten die op dit ogenblik
nog niet bekend zijn, dan zal hij daar
alsnog voor vervolgd kunnen worden.
De film hangt dan ook een burlesk
beeld op van een toekomstige bezet
ting door de Chinezen van Parijs en
dat toekomstvisioen kan Peking be
slist niet waarderen. De Chinese am
bassade in Parijs heeft er bij de
Franse regering heftig tegen gepro
testeerd, dat zij het had toegelaten
dat Jean Yanne het socialistische
China met het fascistische Duitsland
dorst te vergelijken.
Inderdaad had Yanne zijn politieke
Het tweede punt betrof Kalmbachs
benadering van de toenmalige Ameri
kaanse ambassadeur op de Tobago-eilan-
den, Fyfe Symington, die hij namens
„iemand” in het Witte Huis een ambas-
sadeurspost in Europa beloofde, wanneer
Symington ongeveer 275.00 gulden in de
verkiezingspot van president Nixon zou
storten. Symington stortte het geld,
maar kreeg geen post in Europa. Het
geld vroeg hij niet terug, en het werd
hem ook niet terugbetaald.
Zijn aangekondigde reis naar Rus
land is dan ook in feite een soort poli
tiek asiel: slechts in het land van de
ideologische tegenstander is hij on
verkort welkom. Een reis naar zijn
Europese bondgenoten valt aan poli
tieke onzekerheden voorlopig ten of
fer, hetgeen het onderscheid tussen
democratieën en totalitaire regimes
opnieuw onderstreept.
De film werd de afgelopen zomer
in Parijs opgenomen en Jean Yanne
had voor zijn rolprent toen enkele
tienduizenden Chinezen, Vietnamezen
en andere „vertegenwoordigers van
het gele ras” als figuranten uit heel
Europa opgetrommeld.
WASHINGTON (Reuter). Deskun
digen uit twaalf grote ofieverbruikende
landen zijn gisteren in Washington bij
eengekomen om de opzet vast te stellen
van toekomstige besprekingen over de
internationale oliecrisis, die moeten vol
gen op de internationale energieconfe-
rentie van twee weken geleden in Was
hington.
Nixon ontkende ook iets afgeweten te
hebben van het aanbieden van ambassa
deursposten in ruil voor giften aan zijn
verkiezingspot een kwestie waar zijn
eigen particuliere advocaat Herbert
Kalmbach zich diezelfde dag toevallig
schuldig aan had verklaard.
In een interview voor de radio
heeft de cineast gisteravond betreurd
dat de Chinese ambassade zijn bedoe
lingen zo slecht begrepen had. „Wan
neer een volk van 800 miljoen men
sen geen gevoel voor humor blijkt te
hebben, dan vind ik dat”, aldus Yan
ne, „eigenlijk nog erger dan indien ze
werkelijk oorlogszuchtig zouden zijn.”
Gistermorgen moest een aantal stu
denten in de economische aardrijkskun
de examen doen. Zij weigerden en ver
scheurden de examenopgaven. Zij verza
melden zich voor de universiteit en wil
den een betoging door de stad organise
ren. Daarop greep de politie in.
Lord Chalfont, de man die voor
Groot-Brittannië de toetreding tot de
EEG moest regelen toen Labour onder
Wilson nog aan de macht was, heeft in
een vraaggesprek, gisteren in het Duitse
blad Der Spiegel gezegd dat het uittre
den uit de Gemeenschap een „ramp”
voor zijn land zou zijn.
in de herziene Atlantische beginselen,
waarom Kissinger en Nixon hebben
gevraagd.
Uiteindelijk moet daarmee dan het
verschil in opvatting worden omzeild
tussen Frankrijk en de NAVO-part-
ners over de vraag of de Russische-
Amerikaanse afspraken omtrent het
gebruik en de ontwikkeling van nu
cleaire afschrikkingswapens een ver
schil hebben geschapen tussen de
Amerikaanse en de Europese NAVO-
grondgebieden. Met andere woorden:
de eenheid van het NAVO-gebied,
waarop de alliantie steeds zo prat is
gegaan, is in het geding. De mogelijk
heid, dat de kwetsbaarheid van Euro
pa is vergroot door de Amerikaans-
Russische afspraken, wordt onder
ogen gezien.
HEIJTHUIJSEN-VENLO (ANP)
Het carnavalsfeest heeft gisteren in het
zuiden van het land een dode en een
zwaar gewonde geëist. In Heijthuijsen
(Limburg) maakte een 21-jarige man een
dodelijke val van een carnavalswagen:
in een poging om zijn afgewaaide hoedje
te pakken stapte hij van he.t dak van de
wagen en brak zijn nek.
In Venlo werd een 41-jarige inwoner
van die plaats gisternacht bij een ruzie
in een café met een mes in de borst
gestoken. Hij moest zwaar gewond in
een ziekenhuis worden opgenomen.
Onze redacteur in Jeruzalem meldt
dat het Israëlische ministerie van On
derwijs een speciaal boekje heeft uitge
geven over de februaristaking van 1941
tegen de nazi-terreur in Nederland. Het
boekje bevat verder onder meer een
overzicht van de Nederlandse geschiede
nis en de houding van Nederland ten
opzichte van de joden tot de laatste
oorlog.
Hoewel president Nixon nog steeds
zaken doet met Kalmbachs firma, had
de zegsman van het Witte Huis daarop
geen onmiddellijk commentaar.
Kalmbach is de zesde uit voormalige
Witte-Huiskringen die schuld heeft be-
De belangrijkste Watergate-dagvaar-
dingen tegen Ehrlichman, Haldeman.
Colson en anderen moeten nog komen.
Ze worden binnenkort verwacht, maar
op het ogenblik opgehouden totdat de
jury in de rechtszaak tegen de twee ex-
ministers John Mitchell en Maurice
Stans in New York is gekozen en „in
quarantaine” is geplaatst.
NAIROBI (AFP, Reuter). Keniase
oproerpolitie heeft gisteren met de wa
penstok en traangas in Nairobi een ein
de gemaakt aan een demonstratie van
studenten, die protesteerden tegen het
van de universiteit verwijderen van een
aantal van hun collega’s. Op verzoek
van het universiteitsbestuur heeft de
politie de terreinen van de hogeschool
bezet.
De moeilijkheden aan de universiteit
begonnen vorige week woensdag, toen
studenten in de bouwkunde weigerden
examen af te leggen uit protest tegen
het massale laten zakken bij de examens
door de hoogleraren. Een 200-tal studen
ten bezetten toen het faculteitsgebouw.
Dit nieuws voorspelt weinig goeds
voor premier Heath en zijn conservatie
ven als de stembussen donderdag open
gaan. Politieke waarnemers wijzen erop,
dat kort voor de verkiezingen van juni
1970 waarbij de socialisten werden
gewipt ook een tekort op de handels
balans werd bekendgemaakt, zij het
tienmaal kleiner dat het huidge, name
lijk ter waarde van 31 miljoen pond.
Zoals de zaken er nu voorstaan,
komt die verklaring neer op het
zorgvuldig formuleren van vaaghe
den. De NAVO echter heeft aan nieu
we vaagheden evenmin behoefte als
aan een Europese atoommacht die dit
militaire bondgenootschap in de
praktijk zou opzadelen met een vrij
wel onbeperkt aantal ruzies over de
beslissingsbevoegdheden, die met het
beheer van atoomwapens nu eenmaal
onverbrekelijk gepaard gaan.
(Vervolg van pagina 1)
WASHINGTON. Naar aanleiding
van minister Kissingers reis naar het
Midden-Oosten maakte president Nixon
op zijn persconferentie duidelijk dat de
ze reis los gezien moest worden van een
eventueel opheffen van een olie-embar-
go door de Arabische olielanden. „Wij
zullen doorgaan met vooruitgang te ma
ken op het vredesfront”, aldus Nixon,
maar hij liet duidelijk de mogelijkheid
open dat deze vooruitgang minder snel
zou kunnen zijn dan het geval was
geweest tussen Israel en Egypte. Aldus
meldt onze redacteur in Washington, mr.
H. L. Leffelaar.
De Amerikaanse luchtmacht heeft
haar keus doen vallen op Comco Elec
tronics Corporation, gezamenlijk eigen
dom van Hughes Aircraft en de Spaanse
onderneming Compania de Electronica y
Communicaciones SA (CECSA) om het
nieuwe systeem te ontwikkelen.
Het toewijzen van het contract is een
voortzetting van Hughes’ ongebroken re
cord als producent van de zes meest
recente luchtverdedigingssystemen,
waaronder „Badge” in Japan, „Florida”
in Zwitserland en „Nadge”, het luchtver
dedigingssysteem van de NAVO, dat ont
wikkeld en geïnstalleerd werd door een
internationaal consortium van zes on
dernemingen onder leiding van Hughes
Aircraft.
Kalmbach, die ook als getuige optrad
in de Watergate-zittingen van de Se
naatscommissie van Sam Ervin, was de
advocaat die de omstreden en nog steeds
duistere aankoop door Nixon van zijn
villa in San Clemente regelde. Hij was
het ook, die via een koerier ongeveer
een miljoen gulden uitbetaalde aan de
advocaten en familieleden van de Wa-
tergate-inbrekers. Later betaalde hij het
salaris uit aan Donald Segretti, die door
het Witte Huis werd gehuurd om de
politieke campagnes van de Democrati
sche kandidaten te saboteren. Segretti zit
nu een straf van zes maanden uit in
Californië.
Frankrijk keerde zich begin deze
maand tijdens de internationale minis
tersconferentie tegen dit denkbeeld van
een stuurgroep en was gisteren dan ook
niet vertegenwoordigd in Washington.
De twaalf landen die wel aan dit over
leg deelnamen, waren België, Canada,
Denemarken, Engeland, Ierland, Italië,
Japan, Luxemburg, Nederland, Noorwe
gen, de Verenigde Staten en West-Duits-
land.
LONDEN. Een team van Ameri
kaanse en Spaanse ondernemingen heeft
een contract in handen van 3,1 miljard
dollar om de Spaanse luchtdefensie te
moderniseren. Het project heeft de naam
„Combat Grande” meegekregen, aldus
een mededeling van de Hughes Aircraft
Company of California, die voorts be
kendmaakte dat de Ameykaanse lucht-
macht is aangesteld om „Combat Gran
de” voor de Spaanse regering te verzor
gen.
kend aan ten laste gelegde strafbare
feiten. Het is verrassend dat sinds de
Watergate-affaire begon met de inbraak
bij de Democraten, al 2 personen en
negen grote maatschappijen zijn gedag
vaard, inclusief de oorspronkelijke groep
van inbrekers. Het merendeel moet ech
ter nog terechtstaan.
De jury mag namelijk geen kennis
nemen van zaken die hun beoordeling
van de rechtzaak, waarvoor zij zyn
opgeroepen, kunnen beïnvloeden. In de
meeste gevallen komt dit erop neey dat
zij worden ondergebracht in een hotel
waar ze geen kranten kunnen lezen, of
naar de televisienieuwsuitzendingen
kunnen kijken
AMMAN (UPI, AFP). Koning
Hoessein heeft een aantal wijzigingen
aangebracht in het opperbevel van de
Jordaanse strijdkrachten. Naar het mi
nisterie van Voorlichting gisteren heeft
meegedeeld zijn twee medewerkers van
de stafchef, generaal-majoor Zeid Ben
Shaker, die de leiding hadden over de
afdelingen operaties en administratie,
met pensioen gezonden eh door anderen
vervangen. Hun namen en die van hun
opvolgers werden niet bekendgemaakt.
Dit nu zou de weg effenen voor
een soort Europese atoommacht,
waarvan Nederland een tegenstander
is. En met name in de PvdA zal men
uiterst kritisch toezien op een nieuwe
Atlantische verklaring, opdat de par-
tijbeginselen geen geweld worden
aangedaan. De PvdA heeft onder
haar leden een soort gewetensonder
zoek gelanceerd, waarbij onder meer
de vraag aan de orde is of Nederland
lid moet blijven van de NAVO.
Met behulp van computers zullen
de resultaten van dit onderzoek wor
den verwerkt tot een eventueel
standpunt. Het behoeft geen toelich
ting, dat juist het kabinet-Den Uyl
daarom de problemen rond de Atlan
tische verklaring waarom Nixon zelf
heeft verzocht, met de uiterste zorg
behandelt.
Wh
«fa
1
--
