Herstel Carré kost miljoenen
BIJLMER OP TWEESPRONG
Koopmans-
beurs
Heineken
Eethofje
Kontakt
Centrum
i
Guus Oster: „Theater hoeft niet dicht”
G
31
Bi
B
I
n
1
„Als de handel stil staat, verkopen we door dik en dun”
O
ntl
KI
M
ONDER REDACTIE VAN ROLF STALLING.
DE FAAM van de Parijse hallen is bijna spreekwoordelijk, maar ook
de Amsterdamse (markt)hallen mogen er zijn. Daar, in de bedrijvige
„buik” van de hoofdstad, worden niet minder dan 7.000 artikelen ver
handeld met een jaaromzet van 200 miljoen gulden. Het zijn vooral de
Amsterdamse groenteboeren, kruideniers en marktkooplieden („De jon
gens uit de Albert Cuyp zijn onze beste klanten”), die in alle vroegte de
poort aan de Jan van Galenstraat passeren, maar ze komen ook uit Bussum,
Haarlem, Purmerend en zelfs uit Friesland, Groningen en Drente.
CARRÉ GAAT dit voorjaar in de steigers. Het roem
ruchte, uit 1887 daterende theater aan de Amstel, dat
door de gemeente van Reinier Zwolsman Exploitatie
Maatschappij Scheveningen (EMS) wordt gehuurd, is
hard aan deze ingrijpende opknapbeurt toe. Het ge
bouw staat weliswaar nog niet op instorten, maar
daarmee is dan ook ales wel gezegd. Zeker is dat deze
restauratie miljoenen guldens gaat kosten.
ra
-I
N
)t-
1
w
1
-
w IHII
Sr. I
Ltf .X
im
A
is
ït-
68.
VAN MOKUM
W*’'
DE DIRECTIE van de Krasnapols-
ky-Groep is van plan een ruimte van
het vermaarde Olde Binnenhof je aan
het Singel opnieuw als restaurant te
openen. Dat hofje ligt direct naast
d’Vijff Vlieghen. Het is de bedoeling
in het Olde Binnenhof je de stijl van
„De vliegen” aan te houden.
ARIE STAAT elke ochtend om vier
uur op om een uur later zijn handel op
te stapelen. „Ik zou niet meer anders
kunnen”, zegt hij. „Het probleem is dat
je geen jonge jongens meer voor dit
werk krijgt. Tenminste niet uit de stad
De jongelui uit de boerendorpen willen
nog wel. Maar het is een kwestie van
zaken blijven doen. Als bij ons de han
del stil staat, verkopen we door dik en
dun, want het moet rouleren”.
Sinds de grootwinkelbedrijven zelf de
boer opgingen zit er echter geen groei
De directie van de „buik” heeft zich
aangepast aan de gewijzigde omstandig
heden. Zo werden ten behoeve van de
heilige auto enige tijd geleden vier in-
steekhavenserfenis van 40 jaar terug
- dichtgegooid. En, er zullen er meer
volgen.
Hiervoor hanteren zij twee argumen
ten: de woningnood is nijpend, maar
kantoorruimte is er meer dan genoeg
te vinden in de hoofdstad
Dat bevestigt Carré-directeur Guus Oster, die er hard aan
heeft moeten trekken om de - gefaseerde - plannen rond te
krijgen. Op het Prinsenhof was men namelijk nogal geschrok
ken over de omvang van dit achterstallig onderhoud. Oster:
„Het kost een heleboel geld, maar dat is ook wel logisch. Alle
theaters zijn noodlijdend en dit is altijd een particulier theater
geweest. Met alle gevolgen vandien.”
FASERING van de werken is ook nodig in verband met de
bespeling van het theater, dat tot 1 januari 1976 is volgeboekt.
Guus Oster: „Anders hadden we het theater een half jaar
moeten sluiten en dat kan gewoon niet.” Carré krijgt behalve
een nieuwe koffiekamer ook nog een restaurant, terwijl voorts
een uitbreiding van het toneel en een nieuw lichtorgel op het
programma staan. „Maar zo’n lichtorgel kost ook al ruim een
half miljoen”, aldus Oster, die er van uitgaat dat de face-lift
van Carré in de loop van volgend jaar klaar zal zijn. Dat de
gemeente het complex eerder zal aankopen (juridische advi
seurs van beide partijen zijn over de consequenties van deze
kosten al enige tijd met elkaar in de slag) acht hij onwaar
schijnlijk.
Er zijn aanwijzingen dat Carré meer popconcerten aantrekt.
Oster: „Zeker, we hebben er een paar in het vooruitzicht. We
zitten daarbij alleen nog met één moeilijkheid: als je een
serie van Toon Hermans hebt en je moet zo’n concert inlassen,
loop je het risico, dat het publiek het spoor bijster raakt. Daar
op moeten we nog iets zien te vinden”. Dat de impresario’s
de voorkeur zouden geven aan het Concertgebouw in verband
met de grotere plaatsruimte, ziet hij nauwelijks als een be
zwaar. „We hebben 1800 zitplaatsen en dat is iets minder dan
in het Concertgebouw. Maar ook dan is de recette nog de
moeite waard”, aldus Guus Oster.
bouw tegen een prijs die door de president van de rechtbank
moet worden vastgesteld.
ft# i
1
IN EEN voormalig restaurant in de
Spuistraat (64-70) zal binnenkort de
Stichting Kontaktcentrum zijn intrek
nemen. Deze instelling wil hulp bie
den aan drugsverslaafden bij proble
men als het krijgen van medische
hulp, eten, onderdak en eigen bezig
heden. Men wil in het gebouw ook
activiteiten ontplooien die er toe lei
den dat de verslaafde uit zijn isole
ment komt en zich met andere zaken
gaat bezig houden dan het gebruik
van narcotica.
Binnenkort zullen B. en W. de gemeenteraad vragen een
eerste krediet van een miljoen gulden beschikbaar te stellen
voor herstel van het dak en vernieuwing van de „antieke”
centrale verwarming. Dat Amsterdam voor deze kosten zou
opdraaien, werd in 1972 afgesproken toen Carré voor tien jaar
van de EMS werd gehuurd. De gemeente betaalt hiervoor
jaarlijks 150.000 gulden en wordt in 1982 eigenaar van het ge-
DE HALLEN „BUIK”
Arie trapt nijdig een beurse appel het
gangpad van de immense fruithal door
en roept: „Hé, jongens, het is wat als
het niet wil. Het is stil in de Hollandse
appel. De mensen benne verzadigd want
ze kunnen het hele jaar door appelen
krijgen. Vroeger stonden er op deze
plaats tien man, maar alle jaren vallen
er meer af”.
modernisering is
van
doperwten etc- 43 mln. terwijl de ap
peltjes (en peertjes) voor de dorst nog
hoger reikten: 62 mln kilo.
IN HET „Praathuis van Willem” is het
’s morgens om vijf uur al opvallend
druk. Willem Hanepen voorziet de han
delaars van koffie en dat doet hij al
sinds de oorlog. „Het is hier ontzettend
gezellig, net een bruiloft”, meent hij „Je
blijft lachen”. Zijn buurman informeert
waar we vandaan komen en schreeuwt
dan: „Jongens, hoe is het volkslied van
Haarlem? Dat is toch garnale. gama-
le.Een ander, die gefotografeerd
wordt, krijgt als advies: „Jongen je staat
model. Dan moet je je hand ophouden”.
Voor Amsterdam, dat zijn betonnen
nederzetting aan de oostkant bijna
men als Little Paramaribo (vanwege
het grote aantal Surinamers dat er
woont) en Jumping Amsterdam (van
wege de zelfmoorden) zag krijgen,
kleven er enkele saillante voordelen
aan. Tenslotte zou wethouder Knij
pers van Volkshuisvesting straks de
hele Bijlmer onder het toewijzingsbe
leid van de gemeente kunnen stellen.
Dat betekent op langere termijn een
interessante verzachting van de wo
ningnood, die nog steeds bijna 20.000
Amsterdammers dagelijks met ellen
de opzadetl.
Ook aan de Amsterdamse hallen
knaagt het probleem van deze tijd: par
keerruimte. Want ook de groenteboertjes
rijden in luxe wagens. Er is nog een
uitzondering. Dat is een 65-plusser, die
zijn paardekar eeuwige trouw heeft ge
zworen- „Maar dat is al een hele ouwe”,
weet de portier. „Die heeft het gepres
teerd om de vorige winter, toen het zo
koud was, dat dier in de keuken te
stallen.”
Minister Gruijters van Volkshuisves
ting wandelde vorige iveek met wet
houder Kuijpers (links) door de
Bijlmer.
De markthallen men spreekt offi
cieel over de Centrale Markt zijn er
voor een miljoen consumenten. Vorig
jaar werd er 48 miljoen kilo aardappe
len aangevoerd, aan tomaten, peultjes,
meer in. Dit vertelt de heer J. Aulman,
waarnemend directeur van het markt
wezen. Daar staat tegenover dat er
steeds meer goed uit het buitenland
komt. Bloemkool en andijvie worden nu
uit Frankrijk aangevoerd, tomaten van
de Canarische eilanden, kriel-aardappe-
len „uit de richting van Egypte” en
verse aarbeien uit Israël.
EEN AL WAT oudere vrouw doet in
sinaasappelen („Vandaag krijg ik er dui
zend kisten bij”), maar blijkt te zijn
ingevallen voor haar man die in een
ziekenhuis ligt. Ze zegt: „Ik was altijd
een beetje huiverig voor al deze mensen.
Ik ben niet zo brutaal, want eigenlijk is
dit mannenwerk”.
DE PLANNEN van Heineken om
kantoren te vestigen in de Den Tex-
straat, stuiten op verzet in deze om
geving. De bewoners hebben de ge
meente een brief met handtekeningen
gestuurd, waarin zij garantie vragen
dat de woningen in deze hoek, waar
de brouwerij zich wil nestelen, geen
andere bestemming zullen krijgen.
daarvan eens, ook het gemeentebe
stuur en de corporaties. Minister
Gruijters heeft evenwel nog geen
concessies gedaan en daarom krijgt
de Amsterdamse notaris Stuyt, die
wel meer voor actiegroepen had „ge
werkt”. rond 1 maart 10.000 over
schrijvingen van 90 gulden binnen-
Want dat is het bedrag dat het bewo
nerscomité een redelijke verlaging
vindt van de huursom. De corporaties
vinden deze actie „ondemocratisch”,
maar er ging zo vertelt Ten Hagen
toch maar een zucht van verlich
ting door de zaal toen ze hoorden dat
„hun” geld zo safe als de bank wordt
opgeboren.
DERGELIJKE verhalen doen het
imago van de Bijlmer geen goed. De
woningen zijn op zichzelf comforta
bel, maar het hele woonmilieu dat
een hoop voorzieningen moet ontbe
ren, straalt problemen uit. De huren
zijn het meest concreet. Voor een
vierkamerflat moet gemiddeld 350
gulden worden neergeteld en daar
komt dan nog het nodige bij. Indivi
duele huursubsidie is voor gezinnen
uit saneringsbuurten een lapmiddel
gebleken. De woningcorporaties krij
gen de ene tegenslag na de andere:
nieuwe woonblokken als De Gouden
Leeuw en Groenhoven moesten ruim
700 gulden per maand doen. Daar
vind je geen gek voor en daarom is
besloten er koopwoningen van te ma
ken.
Veel bewoners hebben geen zin nog
langer op een huurverlaging te wach-
(en. Tenslotte was al een jaar geleden
..iedereen” het over de noodzaak
NA EEN modernisering is deze
week de expositieruimte van de
dienst Stadsontwikkeling en Publieke
Werken in de Koopmansbeurs hero
pend. Men kan er van dinsdag tot
vrijdag van half één tot half vijf ‘s
middags bekijken wat Amsterdam op
stedebouwkundig gebied presteert. De
toegang is gratis. En wie toevallig een
Japans vriendje wil meenemen, hoeft
zich niet te generen aangezien er
voorlichtingsmateriaal in die taal
aanwezig is.
Er staan in de Bijlmer duizend
woningen leeg. Dat zijn lang niet
allemaal nieuwe flats, want juist hier
is het aantal verhuisbewegingen ont
stellend groot. Over de oorzaken, de
gevoelens van onvrede etc., zijn zo
langzamerhand boeken volgeschreven
en de Amsterdamse officier van jus
titie, mr. Remmerts de Vries, voegde
daar vorige week een nieuw element
aan, toe door te verklaren dat een
reeks van verkrachtingen er paniek
hebben gezaaid. „Veel vrouwen zijn
uit angst voor deze gebeurtenis ver
huisd”.
Beelden van handelaars en handel in
de markthallen.
TEN HAGEN c.s„ die vier pro deo-
advocaten hebben om zich tegen
eventuele sancties te verweren, gelo
ven in een meer evenwichtige bevol
kingsopbouw als de huurkwestie een
maal achter de rug is. „Daarna moe
ten we zorgen”, zegt hij „dat het
eindelijk een behoorlijke stad wordt
met winkels, medische voorzieningen
en een beter openbaar vervoer. Dit
moet nog dit jaar rond komen, want
dan zullen er 50.000 mensen wonen.
En die zijn voor een belangrijk deel
van hun dagelijkse levensbehoeften
nog steeds afhankelijk van Amster
dam, dat zeven kilometer verderop
ligt”.
DE BAR heet Citadel en de be
drijfsleider Albert Moederzoon. Voor
naamste kenmerk van dit etablisse
ment in het hartje van Amsterdam
is, dat de drie serveersters er met
ontbloot bovenlijf rondlopen. Nu
loopt er meer naakt rond in Amster
dam, maar het is nieuw dat gasten er
„topless” een drankje aangeboden
krijgen. „Het gaat dan ook fantas
tisch”, vertelt Moederzoon, die naar
zijn zeggen vooral directeuren en za
kenlieden in zijn huis krijgt. Dat is
ook niet zo vreemd want in de betere
hotels als Hilton en Okura wordt
Citadel ondernemende bezoekers
warm aangeprezen. De meisjes die
zich voor dit rondborstige karwei ge
leend hebben („ze gaan niet voor
twee tientjes met de borsten bloot
staan”, zegt Moederzoon) hebben tot
dusver weinig hinder ondervonden
van al te vrijpostige heren, maar dat
komt volgens de bedrijfsleider ook
wel een beetje door de selectie die er
bij de ingang plaats vindt. „Boven
dien”, zegt hij, „ze kijken er twee
minuten naar en hebben er dan geen
interesse meer in”. De Amsterdamse
politie heeft zich tot dusver rustig
gehouden maar Moederzoon beseft
dat het ook voor hem oppassen ge
blazen is. Hij wijst er op, dat andere
bats het Citadel-voorbeeld al te en
thousiast hadden overgenomen en dat
het op hele ontkleedpartijen uitdraai
de. „Toen kwam de politie en zei:
aankleden die hele hap. Als zoiets bij
ons gebeurt, is het afgelopen”, meent
hij. Er zijn talloze reacties binnenge
komen van niet door schaamtegevoel
gedreven dames uit België, Frankijk
en Amerika, die best op die manier
in de hoofdstad willen werken. De
Citadel-directie ziet daar wel brood
in. Ook al omdat de familie van het
huidige (Nederlandse) personeel het
helemaal niet leuk vindt, dat ze er
gens foto’s van hun half ontblote
dochters tegenkomen. Om van die
ellende af te zijn, maken de meisjes
er dan ook bezwaar tegen als iemand
van de gasten de camera op hen
richt.
„Ome” Arie, een grossier van 63 jaar
uit Uithoorn, heeft het vanaf de begin
tijd meegemaakt. Dat is alweer veertig
jaar geleden, toen de transport nog per
boot, handkar en paardenwagen ge
schiedde en de straatventers voor de
nodige kleur zorgden. Dat en het
handjeklap is niet meer.
DE BIJLMERMEER, Amsterdams
meest verguisde stadsuitbreiding, be
vindt zich op een tweesprong. Als de
bewonersactie om een drastische ver
laging van de hoge huren te bewerk
stelligen slaagt, opent dat ongekende
perspectieven. Landelijk, omdat de
hoofdstad niet het alleenrecht van
hoge woonlasten kan claimen of zoals
voorzitter Niek ten Hagen van het
bewonerscomité opmerkt: „Het is de
hele huurpolitiek. Het gaat niet al
leen om x-miljoen voor de Bijlmer,
maar om anderhalf miljard voor het
hele land”-
lat
"i-
1 - 1
ngl
Sik
i -j
a
üiüü.
19
k ”J"“
