Schoorsteen gaat
Bezetsters fabriek woedend op kernleden
omver
Damrak volgt ontwikkeling Wallstreet
TUINDERS OVERWEGEN
HARDE ACTIES
een miljoen gulden aan prijzen
bedrijven tar
BEURS
Hf
Speciaal krediet
voor gedupeerde
middenstanders
Gasunie wegert
nieuwe fabriek
gas te leveren
4
Z1
12
VMF wil Utrechts
bedrijf gaan sluiten
„Middenstand heeft
weinig aan lagere
belastingen”
3$
A I
Of
v. -
Minister doet geen
uitspraak over
f 15 voor Horeca
13
ZATERDAG 16 MAART 1974
7
'k
(Van onze correspondent)
HELMOND „Jullie hebben nooit een poot voor ons uitgestoken, jullie
hebben ons altijd laten barsten”. „Waarom verdedigen jullie wel de belan
gen van 300 werknemers en niet van 30, jullie zijn een stelletje Jan-lullen
en het is goed dat je dat zelf zegt”. „Stelletje worsten”. „Jullie staan toch
als ondernemingsraad voor de belangen van de werknemers, toch niet voor
de directie”.
Hamstergoederen
T"
1
f
Ondersteuning
Aanpassing bepleit
'V
(Van onze beursmedewerker)
AMSTERDAM Tot veler ver
bazing en schrik is deze week de
lichte rentedaling van de afgelopen
paar weken onverwacht tot stil
stand gekomen. Het klimaat op de
obligatiemarkten sloeg om en na
het recente herstelproces zette een
zekere reactie van het koersniveau
in. Hiermede volgde het Damrak de
ontwikkeling in Wall Street, waar
dezer dagen ook onverwacht de
rentedaling tot staan werd ge
bracht.
Winststijging 70 pet
Bezetting Usfa duurt voort
Rente gaat weer
omhoog
(Van onze redactie economie)
ADVERTENTIE
s
tl
Na het besluit van de kern verhard
den onmiddellijk de standpunten. De be
zetters en de Industriebond-NKV ver-
HET ZIET er voorlopig dan ook naar
uit dat de rentedaling tot een einde is
gekomen. Of dit de aanleiding zal war
den tot een serieuze poging nu tot een
rentestand van 10 pet op te klimmen,
moet worden afgewacht.
NKV komt dan de opmerking dat het
nu veel harder gaat worden, de bezet
ters zijn het hier volkomen mee eens
en zijn zeer emotioneel.
In Oldebroek is de schoorsteen van de
melkfabriek - dertig meter hoog - om-
Doet de Nederlandse regering dat niet
en houdt men zich aan de letter van de
EEG-verdragen, dan zal de Nederlandse
huisvrouw, na verloop van tijd de duur
ste groente van geheel West-Europa op
tafel moeten zetten.
laaggehaald. Dat gebeurde nadat eerst
een stuk van de voet was weggehouwen.
index-
het le-
vorige
f*
1
1
11
- ti
u
n
I’
DEN HAAG. De Nederlandse tuin
ders overwegen harde acties als minister
Van der Stee van Landbouw weigert
steunmaatregelen te treffen voor deze
bedrijfstak. Op 27 maart zal het dage
lijks bestuur van het Landbouwschap
nog een gesprek hebben met de minister
en hem enkele voorstellen doen. Tot
zolang willen de tuinders nog wachten.
Krijgt men van het kabinet geen con
crete toezeggingen, dan zal kort na 27
maart de Nederlandse tuinbouw een
groots opgezette demonstratieve bijeen
komst houden in Delft, zoals ook ruim
een jaar geleden is gebeurd. Op dit
moment bereiden de tuinbouworganisa
ties ook nog andere harde acties voor
om bij de Nederlandse overheid steun
maatregelen af te dwingen.
De bedrijfstak is in grote moeilijkhe
den gekomen door de sterk gestegen
olieprijzen en het op trekken van de
aardgasprijzen. Was in de groententeelt-
sector de inkomenspositie van de tuin
ders nu niet bepaald rooskleurig, deze
positie wordt door de hoge energieprij
zen dit seizoen al sterk verslechterd. De
landbouworganisaties hebben berekend
dat een tuinder met een bedrijf van
ongeveer 8000 m2 glasoppervlakte deze
maanden al 15.000 aan inkomen achte
ruit gaat. „Dat is al een onverteerbare
zaak, omdat men nu juist in een tijd zit,
waarin ten behoeve van allerlei moderne
aanpassingen grote investeringen moeten
worden verricht”, aldus een deskundige
van de Nederlands Christelijke Boeren
en Tuinders Bond.
Zowel bezetters als vakbond hadden veel
van de kernvergadering verwacht, maar
de kern blijft bij haar advies: overplaat
sing naar Eindhoven. Het enige kernlid
dat tegen is wordt als een held inge
haald. Met name van de zijde van het
Annemie Walschots, een van de bezet
sters, dacht dat er ’s avonds wel iets
zou gebeuren. „Toen met de bezetting
van Van Thiel United in Beek en Donk
wilde men ook op een vrijdagavond tot
een oplossing komen en ik denk dat er
vrijdagavond >ok hier wel iets zal ge
beuren. Maar anders blijven we bezet
ten”.
het officiële disconto niet uitgesloten, ter
bestrijding van het toegenomen inflatie-
gevaar, dat door de recente loonsverho
gingen wezenlijk is vergroot.
Kenmerkend voor het verslechterde
renteklimaat is de deze week op het
Damrak gedaalde koers van de jongste
emissie: de 9,5 percentslening van de
Maasvlakte Olie Terminal, die op 99 pet
werd uitgegeven, maar reeds in de eerste
dagen van zijn nieuwe beursleven tot
even 98 pet terugviel.
Ook de koersstijgingen van de al eer
der uitgegeven leningen van het 9,5 pet-
type, werden deze week beëindigd. Er is
dus materiaal voldoende, maar bekend is
ook dat nog een lange lijst van grote
dibuteuren op hun beurt wachten geld
op de kapitaalmarkt te kunnen aantrek
ken.
De tuinbouworganisaties wijzen erop
dat, ondanks alle EEG-verboden, Italië,
Frankrijk, Duitsland en Engeland al
steunmaatregelen voor hun eigen tuin
bouw hebben getroffen. Duitsland heeft
deze bedrijfstak al 60 miljoen mark
toegezegd en zal binnen enkele weken
nog grotere bedragen ter ondersteuning
op tafel leggen. De Nederlandse tuinders
eisen nu van het kabinet-Den Uyl de
zelfde maatregelen.
DEN HAAG. De regering heeft be
sloten spoedig een regeling te treffen,
waarbij ondernemingen uit het midden-
en kleinbedrijf, die als gevolg van de
energiecrisis in moeilijkheden komen of
zijn gekomen, een overbruggingskrediet
kunnen krijgen.
i
De 30 vrouweli jke bezetters in Hel
mond hebben gisteren gedreigd in hon
gerstaking te gaan als de Philipsdirectie
niet vandaag nog ingaat op de eisen van
de bezetters. Die zijn: óf handhaving
van het bedrijf, óf vervangende werkge
legenheid in Helmond door Philips.
De bezetters, die dinsdagochtend be
gon, zal volgens de bezetters doorgaan
tot de eisen zijn ingewilligd. Gisteren
ging het gerucht dat Defensie zou aan-
dr'ngen op afbreking van de bezetting,
omdat er bij de Usfa geheima appara
tuur voor Defensie wordt gemaakt.
ARNHEM. „De middenstand in ons
land zal nauwelijks kunnen profiteren
van de belastingverlaging en de investe-
ringsfaciliteiten die door de regering
zijn aangekondigd. Dit ondanks het feit
dat deze maatregelen aan het Neder
landse volk 2,5 miljard gulden meer te
besteden geven”.
Aldus de mening van de heer W.
Perquin, voorzitter van het Nederlands
Katholieke Ondernemersverbond
(NKOV). Hij zei dit in Arnhem voor de
Arnhemse Middenstandscentrale. Vol
gens Perquin leiden belastingmaatrege
len niet of nauwelijks tot verhoging van
omzetten in het midden- en kleinbedrijf:
het nu voor consumtpie vrijkomende
deel zal veel eerder terechtkomen bij
bedrijven die buiten de sfeer iggen van
de detailhandel.
Het Landbouwschap heeft de minister
gewezen op de grote onrust in de tuin
bouw. Het Landbouwschap heeft een
Daar was de ommekeer nog opvallen
der omdat vele grote banken de rente
voor hun grote cliënten voortdurend
verder hadden verlaagd en al van tien
percent tot rond 8,5 percent hadden
teruggebracht. Maar het normale sei-
eoenspatroon kreeg daar de overhand; in
maart wordt de geldmarkt in de Vere
nigde Staten meestal aanzienlijk ver-
krapt.
DIT KOMT door het einde van het
winterseizoen, dat gepaard gaat met het
weer op gang komen van vele, door de
winter tijdelijk op non-actief, geraakte
bedrijven. In de landbouw, de autohan
del, het bouwbedrijf en aanverwante
bedrijfstakken komen de activiteiten dan
altijd weer snel tot leven en daardoor
ontstaat behoefte aan bedrijfskapitaal
dat van de banken geleend wordt.
Dit leidt vrijwel ieder jaar in de
maanden maart-april tot een flinke stij
ging van de rente, hetgeen zich ook nu
weer duidelijk' heeft waargemaakt. Maar
dat deze op zichzelf nogal binnenlands
georiënteerde wijziging op de Ameri
kaanse geldmarkt zich zo snel heeft
kunnen overplanten naar Europa is toch
wel opmerkelijk. Dit wijst erop dat ook
van een werkelijke ontspanning hier te
landen voorlopig nog geen sprake is.
TWEE VOORAANSTAANDE bankiers
hebben zich hierover deze week nog eens
duidelijk uitgesproken. Zo verwacht dr.
Van den Brink van de Amro-Bank een
soort rentestabilisatie op hoog niveau,
terwijl dr. Zijlstra van de Nederlandsche
Bank nog eens krachtig heeft opgeroe
pen tot vastberaden strijd tegen de in
flatie, de belangrijkste drijfveer naar
hoge rente.
VLISSINGEN (ANP). De Zeeuwse
Gedeputeerde A. J. Kaland heeft schrif
telijk de persoonlijke medewerking inge
roepen van de ministers Lubbers (Eco
nomische Zaken), Boersma (Sociale Za
ken) en Van der Stee (Landbouw en
Visserij) om een nieuwe vestiging van
McCan Europe B.V. in Lewedorp (gem.
Borssele, ZI.) mogelyk te maken. Het
bedrijf heeft voor zijn produktieproces
aardgas nodig, maar een eerste verzoek
om levering hiervan is door de Gasunie
afgewezen.
Philips deelt mee dat er geen besluit
is genomen en wil ook geen commentaar
geven. Ook B&W van Helmond zijn zeer
vaag over de uitkomst van het gesprek.
Donderdagavond zijn er drie vertegen
woordigers van Philips Usfa uit Eindho
ven naar Helmond gekomen. Zij ver
klaarden zich solidair met de bezetters.
Gisteren wilden zij handtekeningen gaan
verzamelen onder het personeel van Us-
fa-Eindhoven. Zoals het er nu uitziet
blijft de bezetting ook nog het weekein-
de voortduren.
potheekbank eerder al een winststijging
van niet minder dan 70 percent bekend
had laten maken. Metaverpa, Nedap en
Wessanen blijken 20 tot 30 percent meer
te hebben kunnen verdienen en dat
maakte een goede indruk.
De ondergrond van de beurs werd
erdoor versterkt, ook al bleef het directe
effect op de koersen van de betrokken
aandelen beperkt. Dit komt omdat de
meeste directies voor 1974 de boot nogal
afhouden en zich niet laten verleiden tot
het doen van prognoses. Daarbij wordt
er de laatste tijd veel gepraat over
vermindering van de nationale koop
kracht, waar tegenover maatregelen
worden gesteld.
DE REGERING zal uiterlijk volgende
week met een ingrijpend bestedingsplan
van rond 2,5 miljard gulden voor het
forum van de volksvertegenwoordiging
treden, teneinde het gevaar van een
conjunctuurinzinking te bezweren. Ook
dr. Zijlstra prees deze week maatregelen
aan ter voorkoming van dit gevaar en
zag dit voornamelijk in de verlaging van
belastingen en de sociale premielasten.
Kortom: het conjunctuur-perspectief
op korte termijn is nogal wazig, zodat
de beurs ook deze week per saldo in
haar jojo-spel met de korte slag bleef
volharden.
Slechts weinig aandelen, zoals VNU en
Wegener in de uitgeverssector en Rijn-
Schelde-Verolme en de Verenigde Ma
chines in de metaalsector, konden flinke
Vèrbëtëringéïl boeken. De ovêrg’rote rest
bleef zonder grote afwijkingen.
In aandelen IHC-Holland hielden ook'
nu de 'emoties aan. Later weer tegenge
sproken geruchten over veel grotere
verliezen in Amerika dan al bekend zijn,
deed het aandeel tijdelijk van 34 gulden
op 26 gulden inzakken.
klaarden dat zij nu op eigen houtje
voorstellen aan de directie zouden doen
en de kern voortaan links zouden laten
liggen. De kern werd ook verantwoorde
lijk gesteld voor het voortduren van de
bezetting.
Ook betwijfelde de NKOV-voorzitter,
of de middenstanders veel zullen hebben
aan de investeringsfaciliteiten die wor
den geboden. „De stagnerende omzet”, zo
zei hij, „zal de detailhandel ervan weer
houden de bedrijfsomvang te vergroten
of het bedrijf te moderniseren”.
Beter had de regering debestedings-
verruiming kunnen zoeken in de toepas
sing van inflatiecorrecties en de wiebel-
tax, aldus de heer Perquin. „Dat had een
(neer direct effect gehad op de situatie
in het midden- en kleinbedrijf.
De kredieten zullen, naar wordt ver
wacht, worden verleend als een zgn.
achtergestelde lening. Dat wil zeggen dat
er over 1974 nog geen aflossing hoeft te
worden betaald en dat eventueel ook de
rente over dat jaar wordt biajgeschre
ven, dus later in de aflossingen wordt
„meegenomen”. Het ministerie van Eco
nomische Zaken heeft een bedrag van
vijf miljoen gulden gereserveerd als risi
codekking voor de overheid, met het oog
op de kans dat bepaalde leningen niet
kunnen worden afgelost.
Dit zal er grotendeels van afhangen of
er inderdaad bij de grote institutionele
beleggers zoveel geld aanwezig is als nu
wordt vermoed en of het grote publiek
happig zal blijven op de eerstvolgende
lening van 9,5 percent.
Dat ook door deze groep vrij ruim op
de nieuwe leningen van de laatste tijd is
ingeschreven, wordt door de ontsparin-
gen bij de spaarinstellingen, die sedert
augustus 1973 voor een bedrag van ruim
1 miljard gulden aan spaargeld hebben
verloren, bewezen. Voor een groot deel
is dit geld weliswaar omgezet in ham-
stergoederen, maar toch ook in waarde
papieren die dikwijls veel hogere rente-
opbrengsten afwerpen.
De ommekeer op de rentemarkt heeft
deze week ook een zekere aarzeling op
de aandelenmarkt teweeggebracht. Maar
berichten over het besluit van de ophef
fing van het olie-embargo tegen Ameri
ka wekte Wall Street uit zijn apathie, en
opnieuw werd een poging ondernomen
de brug van 900 voor 30 industriële
waarden over te trekken.
OOK HET Damrak kon een zekere
aarzeling, na de vorige week opgetreden
beursverbetering, later in de week weer
overwinnen. Hier had het tegenvallende
resultaat van het Philips-concern een
drukkend effect op de markt, terwijl
ook de vorig jaar nauwelijks veranderde
winst van het Bijenkorf-concern als een
tegenvaller werd opgevat.
Maar later in de week traden enkele
ondernemingen naar voren, die in 1973
toch nog een verrassend goed resultaat
konden boeken, nadat de Tilburgse Hy-
In zijn verzoek aan de bewindslieden
wijst Gedeputeerde Kaland erop dat de
verwezenlijking van de plannen van
McCan Europe BV (dochtermij. van
McCan Food Limited Canada) voor de
werkgelegenheid in Zeeland van belang
is. Hij noemt het absurd dat de McCan
vestiging in Lille (Fr.) vrijwel onbeperkt
Gronings aardgas kan krijgen tegen een
prijs die minder dan de helft is van die
in Nederland, maar de vestiging in Zee
land er verstoken van blijft.
Westduitse
van
(1970-100) is
Het directe gevolg van de sterk geste
gen energieprijzen voor de tuinbouw is,
dat de Nederlandse huisvrouw geleide
lijk aan steeds meer voor de groenten
en bloemen zal moeten gaan betalen.
Deze prijsverhogingen zullen geleidelij-
ker kunnen gaan verlopen als het kabi
net besluit de in moeilijkheden verke
rende bedrijfstak te ondersteunen, zoals
bijna alle EEG-landen inmiddels doen.
UTRECHT (ANP. De Verenigde
Machine Fabrieken (VMF) is van plan
de activiteiten van het in Utrecht geves
tigde VMF bedrijf „Structural” geleide
lijk te beëindigen. Dit bedrijf is gespeci
aliseerd op de vervaardiging van polyes
ter constructies.
Sinds begin januari is de werktijd in
het bedrijf al gehalveerd. „Structural” is
ai geruime tijd verliesgevend, de aan
zienlijk gestegen grondstoffenprijzen
hebben in de afgelopen maanden boven
dien geleid tot een belangrijke terugslag
in de ordersituatie
UTRECHT (ANP). Het beroep dat
de vakbonden op minister Boersma heb
ben gedaan in verband met de weigering
van de Horeca-werkgevers om de in het
kader van de machtigingswet vastgestel
de toeslag van f 15 per maand ook uit te
betalen aan personeel dat onder het
bedieningsgeldsysteem werkt, heeft geen
resultaat opgeleverd.
De bonden hadden de minister op 25
februari een telegram over deze kwestie
gestuurd. Op 28 februari volgde een
bespreking op het departement waarbij
de werkgevers niet aanwezig waren. De
werkgevers werden voor 13 maart uitge
nodigd.
Volgens de heer J. A. Wagener, voor
zitter van de Nederlandse Bond van
Hotel-, Café- en Restaurantgeëmploy-
eerden van het NVV, heeft het ministe
rie nu meegedeeld dat de rechter maar
moet uitmaken wie gelijk heeft: de vak
organisaties of de werkgevers.
De bonden zullen zich nu beraden op
juridische stappen, hetzij via een kort
geding, hetzij via procedures voor hun
leden door de bureaus voor arbeidsrecht.
Deze mogelijkheid zal speciaal worden
geopend voor bedrijven uit de garage
sector, de Horeca en de benzinepompen.
In de tweede-Kamerdebatten over deze
problematiek heeft minister Lubbers van
Economische Zaken enige tijd geleden
toegezegd dergelijke maatregelen te
overwegen.
geleidelijke aanpassing van de gasprijzen
aan die van de olie bepleit. Men denkt
daarbij aan een periode van vijf jaar.
Daarbij wil men de minister tevens
voorstellen ook maatregelen te nemen,
waardoor de verhoogde olieprijzen in
een periode van vijf jaar geleidelijk I
zullen worden aangepast. Daarbij wil
men dat er een hogere „premie” wordt
betaald aan tuinders, die van olie op gas
overschakelen. Die pemie bedraagt thans
3000.
Het grote probleem van de tuinbouw
is dat men wel de hoge stookkosten
moet betalen, maar dat deze kosten nog
niet doorwerken in de prijzen van de
produkten. De tuinders zijn voor hun
prijzen afhankelijk van de veilingklok.
Deze markt heeft tot nu toe traag gere
ageerd op de sterk verhoogde energie
kosten.
In bankkringen is men voorts van
mening dat de behoefte aan krediet van
de zijde van het bedrijfsleven, door het
weer op gang komen van de investerin
gen, zal stijgen. Maar aan de andere
kant zou er bij de grote instutionele
beleggers veel geld aanwezig zijn dat op
belegging wacht. Waar dat dan op
wacht, is niet duidelijk.
Misschien op een weer aantrekken
van de rente, nu dit proces in Amerika
al duidelijk op gang is gekomen en ook
in Duitsland voor de deur staat. Daar
wordt zelfs een verdere verhoging van
Dit waren enkele emotionele uitlatin
gen van de bezetsters van Philips Usfa
in Helmond na een vergadering met de
kern, een inter overlegorgaan van de
Usfa. Op één na waren de kernleden niet
bereid het advies dat zij aan de directie
hadden gegeven, namelijk om de hele
Usfa-bedrijfstak naar Eindhoven te
plaatsen, in te trekken.
Indexcijfer. Het
cijfer voor de kosten
vensonderhoud
maand met 0,9 percent gestegen tot
124,8. Het is daardoor 7,6 percent bo
ven de stand van februari 1973 geko
men. Zonder de olieprijzen bedroeg de
stijging 0,6 percent.
Schuld. De Britse regering heeft besloten
de Nationale Kolenraad (staatsmijn-
bouwonderneming) een schuld van0,9
miljard gulden kwijt te schelden. Het
nieuwe boekjaar moet met een schone
lui kunnen worden begonnen.
Raffinaderij. De Libische regering heeft
Cyprus een raffinaderij met een capa
citeit van 25, miljoen ton aangeboden
die Libische olie zou moeten verwerken
voor de Europese markt.
Olie-embargo. De olieministers van ne
gen Arabische landen die deze week
in Tripoli hebben beraadslaagd over
opheffing van het olie-embargo tegen
de Verenigde Staten zetten hun over
leg morgen voort in Wenen. Intussen
hebben ze instructies gevraagd aan
hun regeringen.
Een van de eindhoofdprijzen in de Puzzel Aktie Natuur: een Peugeot 104, t.w.v. 8.595,--
plus een Dick Wissink Dickson‘S324 LT Tourcaravan t.w.v. ƒ5.995,--.
Aangeboden door Dick Wissink te Oud-Loosdrecht.
Sommige meisjes zijn zo kwaad dat ze
er tranen van in de ogen krijgen en er
wordt geen goed woord over de kern
gesproken. Argumenten van leden van
de kern, dat zij niet van plan zijn het
bedrijf naar de knoppen te helpen wor
den ontvangen met de opmerking:
„Maai 30 meisjes wel”. De meeste emo
tie ontstaat nog als een kernlid het
beleid van Philips verdedigt en zegt dat
de onderneming het nog veel vuiler had
kunnen spelen. „Ze hadden dc zaak ook
dood kunnen laten bloeien”. En dan was
het gebeurd geweest, dan was er niets
meer aan te doen geweest”.
t
"S,
- 7%.
550
