Met 492 miljoen pond op tekort handelsbalans dreigen alweer stakingen
Messmer belooft „genade-
Kamer-vragen
over ontslag
in Kerkrade
Ramp Turkse DC-10:
I
E1O
SPECIAAL
1
„nieuw
Watergate"
loze onderdrukking” terreur
1 w
w
LATEN ZE HET NIET NOC EENS PROBEREN!
Winkelier beroofd
Leider kweekreactor-project
Bezetting beëindigd
NU OOK COLA
EN UP
EEN HEERLIJKE
CITRUSDRANK
If
3
WOENSDAG 27
MAART
19 74
I.
Subsidie
Geen meerderheid
Luxe-belasting
Niet nodig
Voorsprong
^2
S,
Het Britse volk krijgt de
rekening gepresenteerd
(Van onze redacteur in Parijs)
(Van onze Haagse redactie)
ADVERTENTIE
van
Shaffer is nu de eerste getuige in
I
DEN HAAG. De Tweede-Kamerle-
den Poppe en Roethof (Beiden PvdA)
willen dat de ministers van Sociale Za
ken en Justitie onderzoeken wat precies
de argumenten zijn waarom een jonge
man uit Heerlen bij het bedrijf Teko-
Electric in Kerkrade is ontslagen.
Ze willen weten welke invloed het
ophangen en verwijderen van een zoge
naamde anti-Wiegelsticker op het ont
slag heeft gehad en of een vergoeding
van de kosten van de verscheurde stic
ker een argument is geweest.
gebied van de veiligheid (waarvoor on
der meer het reactorcentrum Nederland
te Petten verantwoordelijk is) deel uit
maken van de research en ontwikke
lingsarbeid, die in de jaren tot 1976 nog
het zwaartepunt van het projekt zullen
vormen.
LONDEN. De achtergronden van
de ramp met de Turkse DC-10 in het
bos van Ermenonville bij Parijs, drie
weken geleden, wijzen in Washington
in de richting van een nieuw „Water
gate”.
(Van onze redacteur in Londen,
Rudolf Bakker)
Wat de volgelingen van Labour genoe
gen moet doen, is dat Engelands natio
nale symbool de fles melk door subsidie
ongeveer zeven cent goedkoper zal wor
den. De andere nationale drank, dat is
het glas bier, gaat echter met eenzelfde
bedrag omhoog.
een onderzoek dat twee Amerikaanse
commissies, een van de Senaat en een
van het Huis van Afgevaardigden,
over de gevreesde manipulaties tussen
Douglas en de regering zullen begin
nen. De opvolger van Shaffer, de hui
dige FAA-boss Alexander Butterfield,
onthulde al dat het besluit van Shaffer
om de DC-10 niet naar de tekentafels
terug te verwijzen was genomen „op
verzoek van de fabrikant”.
Terwijl een van hen de heer Lexis
naar een kast lokte door hem om een
bepaald merk sigaren te vragen greep de
ander over de toonbank heen al het
papiergeld uit de geldla.
ARNHEM (ANP). Gisteravond is de
bezetting van de sociale academie „Gel
derland” in Arnhem beëindigd.
De bezetters, die protesteren tegen de
benoemingsprocedure van het stichtings
bestuur, beschouwen hun actie als een
eerste waarschuwing. Zij beraden zich
op verdere acties.
KARLSRUHE (ANP) Beweringen
dat storingen in of andere ongelukken
met snelle kweekreactoren, zoals er een
te Kalkar wordt gebouwd, kunnen lei
den tot een verspreiding van radio
activiteit, zoals die bij een ontploffing
van de atoombom, zijn gisteren in Karls
ruhe door de leider van het Duits-Bel-
gisch-Nederlandse kweekreactor-project,
dr. Engelman van de Gesellschaft für
Kernforschung verworpen.
AMSTERDAM (ANP). Twee man
nen hebben gistermiddag de 52-jarige
blinde sigarenwinkelier J. Lexis in zijn
zaak op de hoek van de 1ste Oosterpark-
straat en de Beukenweg in Amsterdam
beroofd van 700,-. De daders gingen er
in een auto vandoor.
Op 7 juli ’72 liet het FAA-hoofd
Shaffer echter verrassenderwijs we
ten dat veranderingen niet noodzake
lijk waren. Kleine veranderingen
werden voorgesteld, die overigens niet
allemaal zouden zijn aangebracht.
Dr. Engelman deed dit op de jaarlijkse
bijeenkomst, waarop de aan het project
„snelle kweekreactor” (SNR-300) deelne
mende Duitse, Belgische en Nederlandse
wetenschappelijke onderzoekcentra in
Nederland: RCN en TNO) en industriële
consortiums verslag uitbrengen over het
bestand van het project.
Hij noemde het leggen van een ver
band tussen een snelle reactor en een
atoombom ronduit onzinnig.
Hier staat weer tegenover dat wie wel
belasting blijft betalen over het basista
rief nu in plaats van 30 percent, 33
percent moet opbrengen. Dan komt er
nog een „luxe-belasting” waarvan de
details nog nader bekend zullen worden
gemaakt.
Deze manipulatie betekent dat de re
gering 1200 miljoen pond per jaar meer
moet betalen voor de verhoogde pensioe
nen, dat ze 500 miljoen pond verliest
aan de belastingvrijstellingen, maar dat
ze 800 miljoen pond meer krijgt door de
belastingverhogingen.
De omstreden bouw van de Concorde
zal „niet worden uitgebreid buiten het
Denis Healey, Britse minister van
Financiën.
De begroting van minister Healey kon
geen uitgesproken Labourbegroting wor
den, omdat de regeringspartij niet over
een meerderheid in het Lagerhuis be
schikt. Verdergaande plannen dan de
huidige zouden ongetwijfeld een einde
van de drie weken oude regering-Wilson
betekend hebben. Men gokt nu onge
twijfeld op de herfst als de mogelijkheid
zich wellicht voordoet nieuwe verkiezin
gen uit te schrijven met een grotere
kans op een absolute overwinning van
Labour. Woensdag zijn de aanvoerders
Geheel zonder aanleiding sprak de
premier die boze woorden zeker niet. Bij
zijn aankomst werd hij, zoals reeds ge
meld, onmiddellijk al op een traangas-
bom vergast die een plotseling waanzin
nig geworden lid van zijn eigen orde-
wacht in zijn richting had geworpen. En
tijdens de eerste nacht die de regerings
chef gisteren op het eiland doorbracht,
werd de landelijke stilte hardhandig
verbroken door de explosie van een
plasticbom die niet onaanzienlijke scha
de aanrichtte in de onderprefectuur van
Bastia.
Toch heeft Frankrijks minister-presi
dent in Corsica ook nog wel uit een
vriendelijker vaatje getapt door, als een
verlaat kerstmannetje, onder zijn gehoor
allerlei beloften uit te delen. Zo zullen
vliegtuigfabriek
was sinds 1970
Eventueel ook bij de zaak betrok
ken is, volgens de Sunday Times, de
huidige Amerikaanse ambassadeur in
Rome, Volpe. Hij was in 1972 minis
ter voor transport en hij was de man
die het hoofd van de FAA, Shaffer,
de bevelen gaf. In die jaren was
Volpe intensief betrokken bij de
Amerikaanse luchtvaartpolitiek, aldus
het Britse zondagsblad. Ambassadeur
Volpe liet in Rome weten dat hij
niets over de zaak wilde zeggen zo
lang niet eerst oud-FAA-chef Shaffer
zou zijn verhoord.
bestaand programma”, het eveneens om
streden derde Londense vliegveld gaat
voorlopig niet door en wat de tunnel
onder Het Kanaal betreft, hierover wil
de minister eerst „nadere rapporten” af
wachten. De eerste spade voor het gra
ven van een tunnel werd echter enige
weken geleden in de buurt van Dover in
de grond gestoken. De defensiebegroting
wordt met 50 miljoen pond per jaar
gekort.
Na de mislukte poging om haar en haar
echtgenoot Mark Philips te ontvoeren
verleden week, schijnt prinses Anne van
Engeland geen risico’s meer te willen
nemen. Ze bestuurt hier een „Scorpion”-
verkenningstank, terwijl haar „bij
rijder”, sergeant-majoor Boyle, zich wat
van de grote vakbonden bij premier
Wilson om hun mening over de begro
ting ten gehore te brengen.
Twee Labour-beloften aan de vakbon
den zijn door minister Healey ingelost:
de verhoging van de pensioenen en een
subsidiëring van de omhoog schietende
voedselprijzen met ongeveer zes percent.
Of dit in het totaalbeeld voldoende zal
blijken om de vakbonden tevreden te
stellen, staat echter te bezien. De mach
tige vakbond van de technici, aange
voerd door de in de begroting teleurge
stelde Hugh Scanlon, dreigt al met een
actie om geen overwerk meer te ver
richten. Ook de roerige wagenvoerders
van de spoorwegen beginnen weer met
stakingen te dreigen. En geen mens kan
ontkennen dat de verhoging van drank,
sigaretten en benzine de man in de
straat ertoe zal brengen meteen om
opslag te gaan vragen. Dan is Healey
weer even ver, zo niet verder van huis.
De toekomst van het Verenigd Konink
rijk is er door het bliksembudget van
gisteren dan ook beslist niet rooskleuri
ger op geworden.
In het voorjaar van 1973 is met de
bouw van de reactor in Kalkar begon
nen en als alles volgens plan verloopt
zal de reactor in 1978 kritisch worden
en zei einde 1979 de centrale aan de
gezamenlijke elektriciteitsindustrieën
van Rijnland/Westfalen, Nederland en
België kunnen worden overgedragen.
tegen concurrenten als de Lockheed
en de Tri-Star. Het financiële debacle
bij Rolls-Royce en bij Lockheed ga
ven de Amerikaanse firma een wel
kome voorsprong. Er moesten in eer
ste aanloop op zijn minst tussen de
350 en 400 DC-10’s verkocht worden.
Begin ’72 waren er al 149 orders
geplaatst.
De Kamerleden willen van de minis
ters ook weten of er gevallen bekend
zijn dat werkgevers effectief bezwaren
bleken te hebben tegen politieke propa
ganda binnen het bedrijf. De beide
PvdA’ers dringen voorts aan op wettelij
ke garanties voor de vrijheid van me
ningsuiting binnen de bedrijven.
De ramp, die aan alle 346 inzitten
den het leven kostte, had kunnen
worden voorkomen als de maker van
de DC-10, de firma McDonnell Doug
las, een bevel had opgevolgd van de
Amerikaanse luchtvaartraad om het
toestel van de grond af aan te her
zien. Omdat dit de ondergang van
McDonnell Douglas had betekend, wist
de firma via relaties bij de regering-
Nixon dit bevel ongedaan te maken.
Zelfs de drie voorgestelde verbeterin
gen aan de staart en aan de bagage-
deur werden niet allemaal aange
bracht.
Het is de Londense Sunday Times
die met deze voorstelling van zaken
kwam. In een artikel wordt verteld
hoe de eerste ramp met de toen
gloednieuwe DC-10 in juni 1972
plaatsvond. De bagagedeur vloog er
midden in de lucht uit net als
gebeurde bij het Turkse toestel na de
De befaamde
McDonnell Douglas
met zijn nieuwe DC-10 in de weer
geweest. De strijd ging voornamelijk
(Van onze redacteur in Londen, Rudolf Bakker)
LONDEN De drie weken oude Labourregering presenteerde gisteren
zijn eerste begroting, die een rechtvaardiger verdeling van de inkomens
beoogt. Vakbondsaanvoerders vonden echter gisteravond niets terug van
een rechtvaardiger inkomensverdeling in de begroting van minister van
financiën Denis Healey. In het geldcentrum van New York, Wall Street,
luidde het oordeel: „Engeland is bankroet en het zal dat ook na deze be
groting blijven. Het is een lappendeken die niet tot de oplossing van het
Engelse probleem bijdraagt”.
Een special DC-10, Friendship ’72,
maakte juist in die periode van de
eerste ramp een wervingsreis door de
wereld. Op deze reis deed de Friend
ship ’72 Istanboel aan, waar de
Turkse regering drie toestellen van
het type kocht. De eerste werd in
het type kocht. De eerste werd in
december van hetzelfde jaar aan de
Turken afgeleverd. De lastige FAA
had intussen zijn stekels weer inge
trokken en van een terugkeer naar
het tekenbord werd niets meer ge
hoord. Het was overigens hetzelfde
Turkse toestel dat drie weken geleden
ten noorden van Parijs uit elkaar
spatte. Opnieuw had het vrachtluik
het begeven. Het officiële aantal
slachtoffers bedroeg 346. De Franse
politie meent dat er echter meer zijn.
Het zoeken naar nog meer gegevens,
ook in Ermenonville, gaat onvermin
derd voort.
Wat blijft er dan nog, na deze La-
bourregelingen, voor de volgelingen van
premier Wilson te juichen over? In de
eerste platas gaan de schandalig lage
Britse staatspensioenen omhoog. Ze
klimmen nu tot het toch nog niet indurk-
wekkende bedrag van een kleine 70
gulden per week voor een alleenstaande
en 112 gulden voor een echtpaar in de
week. Ook wordt de grens opgetrokken
waaronder geen belasting behoeft te
worden betaald. Een alleenstaande be
taalt geen belasting tot ongeveer 4300
gulden per jaar, een echtpaar tot ruim
6000 gulden per jaar. Van deze regeling
zullen ongeveer een miljoen Britten pro
fiteren.
„Kalkar is geen
atoombom
PARIJS. Tijdens de tweede en
laatste dag van zijn werkbezoek aan
Corsica heeft de Franse premier Pierre
Messmer gisteren zwaar uitgehaald te
gen de Corsicaanse autonomisten. Iedere
aanslag op de eenheid van de republiek
is onaanvaardbaar, zo waarschuwde hij
en elke uiting van geweld zal genadeloos
worden onderdrukt. Messmer kondigde
ook aan dat de politie op het eiland
krachtig zal worden versterkt om de
veiligheid van burgers en eigendommen
te kunnen beschermen.
angstvallig lijkt vast te klampen. Het
ritje vond plaats tijdens de tweede dag
van prinses Anne’s bezoek aan de Ko
ninklijke Huzaren in Herford, West-
Duitsland. Extra veiligheidsmaatregelen
werden voor het bezoek genomen.
de tarieven voor de bootverbinding met
het vasteland flink worden verlaagd,
terwijl Pierre Messmer ook nog de op
richting van een universiteit in het
vooruitzicht stelde.
De bedoeling van de komst van de
regeringschef was dan ook de zeer ver
hitte gemoederen van de zich veronge
lijkt voelende Corsicanen weer wat tot
rust te brengen. De toekomst zal nog
moeten leren of de premier in die opzet
is geslaagd. Doch de vrees is wel groot,
dat de autonomisten die voortdurend
sterkere aanhang winnen, zich niet ge
makkelijk zullen laten paaien door toe
zeggingen waardoor, in hun ogen, in het
beste geval nog maar weinig zoden aan
de dijk kunnen worden gezet.
De Labourregering zag ondanks dat
kans de grootste lening uit haar historie
te sluiten, namelijk 2500 miljoen dollar
over een periode van tien jaar, aldus
maakte minister Healey gisteren in het
Lagerhuis bekend. Tegelijkertijd werden
de cijfers van de handelsbalans over
afgelopen februari openbaar gemaakt.
De cijfers tonen een record. Het grootste
tekort dat ooit was vertoond, ter hoogte
van 429 mijoen pond.
Ondanks het geringe effect op grote
schaal, met een werkloosheid van bijna
een miljoen tegen de herfst, zoals ex
perts voorspellen, houdt Healey’s begro
ting enige onaangename zaken voor de
Britten in, die er overigens al sinds de
afloop van de Tweede Wereldoorlog een
masochistisch genoegen in scheppen
zichzelf te plagen met maatregelen die
de aangename dingen van dit leven
onbereikbaarder maken.
Elektriciteitstarieven 30 per
cent omhoog; spoorwegen ver
hogen prijzen met 12,5 percent;
benzine kost 5 percent meer;
verder gaan prijzen van kolen,
snoep, sterke drank en post-
tarieven ook omhoog.
In augustus zullen bovendien de
stroomrekeningen. d.w.z. de elektrici
teitsrekeningen, met 30 percent omhoog
gaan dat gaat dan ongemerkt als
toch bijna niemand stroom gebruikt
en later in de herfst gaan ook de kolen
en vanzelfsprekend he.t gas omhoog. De
posttarieven gaan omhoog en de spoor-
tarieven met 12,5 percent. Op sterke
drank en wijn zal anderhalve gulden
per fles meer moeten worden betaald. Ook
snoep en de Engelsen snoepen meer
dan enig ander volk gaat met 10
percent omhoog. Op de benzine komt 5
percent extra-belasting en sigaretten
zullen per pakje 35 percent meer gaan
kosten.
De leider van het project zette uiteen,
wat er wel kan gebeuren: bij het ergst
denkbare ongeluk, dat echter zeer on
waarschijnlijk moet worden geacht, zal
zich een ontwikkeling voordoen, die niet
met een explosie vergelijkbaar is. omdat
het ongeluk veel langzamer verloopt en
het „brisant-effect” daardoor veel gerin
ger is.
Niettemin komt er in dat, volgens de
project-deskundigen, uiterst onwaar
schijnlijke ongeval energie vrij. Deze
energie zal echter niet groter zijn dan
één miljoenste van de energie, die bij
atoombom-explosie op Hiroshima vrij
kwam. Dit energie-eff^ct zal dan ook
beheerst worden door de reactor-con
tainment, de ommanteling van de reac
tor, aldus dr. Engelman.
Ook over het „ongeluk”, dat onlangs is
gebeurd in de snelle kweekreactor, die
de Russen aan de Kaspische Zee hebben
gebouwd en die al in bedrijf is, werden
geruststellende woorden gesproken.
Er zijn in kranten (in Europa en eerst,
enige weken geleden, in de Britse Guar
dian) berichten verschenen, volgens wel
ke Amerikaanse spionage-satellieten een
enorme explosie in dit onderzoekcen
trum zouden hebben waargenomen.
De boel zou uit elkaar zijn geklapt en
er zou veel radio-activiteit zijn vrijgeko
men. Van al deze verhalen over een
catastrofe is geen woord waar, verklaar
de in zijn inleiding dr. Traube, directeur
van het Duitse consortium Interatom,
dat aan het project deelneemt.
Inmiddels blijven onderzoeken op het
start van het Parijse vliegveld Orly
en door de luchtdrukverschillen
binnen en buiten het toestel was er
een explosie. Door een wonder wist
de piloot het toestel aan de grond te
brengen. Niemand kwam bij de ramp
om het leven.
De toenmalige voorzitter van de
Federal Aviation Administration
(FAA) was een gepensioneerde lucht-
machtkolonel, John Shaffer, in 1969
door president Nixon benoemd. Nadat
het eerste ongeluk op 12 juni ’72 had
plaatsgehad, stond de FAA binnen
drie weken op het punt de fabrikant
McDonnell Douglas te bevelen de
DC-10 terug te brengen naar de te
kentafels. Experts zijn het erover
eens dat er in dat geval van de DC-
10 niets zou zijn overgebleven en dat
er in feite een geheel nieuw toestel
"ou zijn geboren, de DC-11.
'’Wi.wt,;,!
M
