Vakbeweging besprak
stakingsrecht met
twee ministers
Conflict over
korter werken
Drabbe
kandidaat
vice-voorzitter
van NVV
Onzekerheid bij oliemaatschappijen
Slang met
Januskop
OESO verwacht stilstand
in economische groei
Meisje onthoofd
Bezwaar tegen
gasstation
aan het wad
Voorbereiding
zware’ federatie
in laatste fase
1
Ziekenfondsraad: AWBZ-indicatie
alleen voor erkende inrichtingen
een miljoen gulden aan prijzen
MBt M
fcïSI
bij Signaal
ONTWERPBESLUIT STAATSSECRETARIS OVER BEJAARDEN ONTRADEN
1 I
I
Onderhandelingen met olielanden moeten tot duidelijkheid leiden
INFLATIE BLIJFT GROOTSTE PROBLEEM
Kamerlid: dreigden
olieconcerns met boycot?
Weer korter werken
bij DAF-fabriek
I
i'
M F1
MAART
1974
V R IJ D A G
2 9
Nationalisatie?
Hogere prijs
II
Maatregelen
Twijfel
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTELVEEN De Ziekenfondsraad heeft gisteren in zijn maande
lijkse vergadering vooral aandacht besteed aan twee punten: de zogeheten
AWBZ-indicatie voor ouden van dagen, die in bejaardenhuizen verblijven
en de tandheelkundige noodgebieden in ons land.
ziekenfondsverze-
voor
(Van onze redactie economie)
aanzienlijke verbete
ren
'i
UTRECHT (ANP). Frans Drabbe is
kandidaat gesteld voor het vice-voorzit-
terschap van het NVV. Het NVV-con-
gres op 23 april in Rotterdam zal daaro
ver een beslissing nemen. De heer Drab
be (48) is sinds vorig jaar mei secretaris
van het NVV.
„niet in redelijkheid” kan worden ver
langd dat hij zich laat overplaatsen naar
een erkende inrichting.
van de internationale vraag zullen de
OESO-landen een dreigende recessie in
de tweede helft van 1974 kunnen voor
komen, zodat de inflatie als dringendste
probleem overblijft.
tandartsen weigeren
kerden aan te nemen.
teitseisen voldoen. In 1973 werden de
verwerkings- en verkoopbelangen in de
oliesector van deze tak dan ook ver
kocht aan de Staatsmaatschappij ENI.
De ENI kan niet goedkoper dan de
Shell, maar de Italiaanse staat (belas
tingbetaler) draagt de last.
Onzekerheid over de nieuwe participa-
tie-overeenkomst maakt het ook onmo
gelijk een voorspelling te doen over de
resultaten in dit jaar. 1973 Was voor de
Koninklijke-Shell-Groep, zoals reeds be
kend, een bijzonder gunstig jaar, met
een winst van niet minder dan 730
miljoen pond sterling, tegen ƒ282 mil
joen pond in het overigens zeer slechte
jaar 1972- In de winst voor 1973 zit een
effect van de waardevermindering van
het pond sterling van ongeveer 150 mil
joen. Ook door het systeem van afschrij
ving op basis van de historische kost
prijs is de winst geflatteerd. Nochthans
is het herstel van de rentabiliteit (17,3
percent van het netto actief, tegen 7,2
percent in 1972) ook in de ogen van de
DEN HAAG (ANP). Kamerleden van
zes verschillende politieke partijen hebben
bezwaren naar voren gebracht tegen de
voorgenomen bouw van een gasbehande-
lingsstation in de Emmapolder aan het
Groninger wad in Uithuizen.
Bij de extra-eindhoofdprijzen, deze prachtige komplete keuken ter waarde van 5.000,-.
Te winnen voor 1Een geschenk voor de Puzzel Aktie Natuur van BADKNECHT Nederland
BV, Karolusstraat 14, Oosterhout (NB).
Als vice-voorzitter volgt hij Adri de
Boon op, die eind april afscheid neemt
van het NVV wegens vervroegde pensio
nering. De heer Drabbe blijft loonpoli
tieke zaken behandelen.
Voor de vacature in het NVV-ver-
bondsbest'Jur is kandidaat gesteld de
heer A. de Bruin, algemeen secretaris
van de vervoersbond-NVV. De heer de
Bruin (52) werd in maart 1957 lid van
het bestuur en in 1969 secretaris van
deze bond. Het ligt in de bedoeling dat
de heer De Bruin in het NW-bestuur
de portefeuille medezeggenschap
Zijn rekening gaat nemen.
HENGELO (ANP). De gekozen le
den van de ondernemingsraad van de
Hollandse Signaalapparaten in Hengelo
heeft met de directie van dit bedrijf
geen overeenstemming kunnen bereiken
over de invoering van de werktijdver
korting, zo hebben wij van de zijde van
de Industriebond-NKV vernomen.
Woensdagmiddag hadden de twee mi
nisters al een soortgelijk gesprek ge
voerd met een vertegenwoordiging van
de raad van bestuur in arbeidszaken, het
samenwerkingsorgaan van de centrale
organisaties van werkgevers en van on-
Deze vestiging betekent, naar hun me
ning, een onverantwoorde en onnodige
Versnippering van het Groninger kust-
landschap en vergroot tevens de kans,
dat de Eemshaven in westelijke richting
Wordt uitgebreid.
zeker omdat niet te voorspellen is wat
de Arabische landen met hun oliedollars
gaan doen. Toch acht hij het mogelijk
dat de OESO-landen door een verstandig
economisch beleid tegen het einde van
het jaar iets boven de nullijn uitkomen.
Het onlangs opgerichte directoraat voor
energie zal een belangrijke rol spelen bij
de vorming van een beleid dat is opge
richt op het vinden van oplossingen voor
de problemen die worden opgeworpen
door de herverdeling van de nationale
inkomens als gevolg van de hogere olie
prijzen, zo meent hij.
Door te manipuleren met de krachten
Het rapport bepleit een aantal maat
regelen om een einde te maken aan deze
toestand, zoals: maatregelen met betrek
king tot de tandartsspreiding, van soci-
aal-tandheelkundige aard, met betrek
king tot de opleiding, van tandheelkun
dige aard en in het financiële vlak.
Dr. W. L. P. M. de Kort, de voorzitter
van de raad, vestigde er de aandacht op
dat het rapport van voorlopige aard is
en nog geen oplossing voor de proble
men biedt. De heer P. D. A. van der
Heijde, die in de raad zit namens de
Nederlandse maatschappij tot bevorde
ring van de tandheelkunde, zegde toe
dat de maatschappij niet onbesproken
zal laten om tandartsen te motiveren
ziekenfondspatiënten aan te nemen.
Wegens het bereiken van de 70-jarige
leeftijd namen de volgende leden af
scheid van de raad: prof. dr. P. Munten
dam, C. Landheer, P. D. A. van der
Heijde, mr. G. J. M. Stulemeijer en prof,
dr. A. C. Drogendijk.
De zes Kamerleden hebben de rege
ring gevraagd te bevorderen dat het
gasstation op het Eemshaventerrein ge
bouwd zal worden. De vragen werden
ingediend door de kamerleden Drees
(DS’70), mevr. Groensmit - van der Kal
len (KVP), mevr. Haas-Berger (PvdA),
Jansen (PPR), van der Lek (PSP) en
Terlouw (D’66).
Besparingen op het verbruik van ener
gie kunnen een belangrijke rol spelen
bij het verminderen van de af
hankelijkheid van dure importolie en
zullen op den duur doelmatiger zijn dan
bevordering van de export (en vergro
ting van de produktie dus) om de duur
dere olie te kunnen betalen, aldus de
algemeen secretaris.
De Arabische landen hebben angekon-
digd zlefs verkoopmaatschappijen in Eu
ropa te willen oprichten. Maar ook dat
gaat volgens de Shell niet zo eenvoudig.
De vraag is allereerst of ze er de
capabele mensen voor hebben.
oplossing voor diegenen, die niet naar
een dergelijke inrichting wensen te wor
den overgeplaatst, moet volgens de Raad
worden gezocht in het kader van de
Algemene Bijstandswet.
De Raad adviseert de staatssecretaris
tevens niet over te gaan tot regionale
intrekking van de AWBZ-regeling voor
ouden van dagen met een AWBZ-indica.
tie in bejaardentehuizen, dan nadat ze
kerheid is verkregen van de zijde van
het departemen' van CRM dat de Bij
standswet in de onderhavige gevallen
soepel zal worden toegepast. Prof. mr. J.
Mannoury en W. Derksen stemden tegen
het advies, omdat zij meenden dat in het
kader van de voorgestelde regeling de
vrijheid van de bejaarden toch teveel
wordt aangetast.
De Werkgroep Noodgebieden van de
Ziekenfondsraad heeft een rapport uit
gebracht over de tandheelkundige situa
tie in ons land. Uit het rapport blijkt
dat het aantal ziekenfondsverzekerden in
ond land per tandarts 3028 bedraagt
tegen 1347 particulieren per tandarts.
Van die verzekerden per tandarts blijken
er 2105 niet gesaneerd te zijn, terwijl
tevens blijkt dat er gebieden zijn, waar
Door de prijzen zwaar aan banden te
leggen, zouden de regeringen dus desge
wenst de oliemaatschappijen kunnen
dwingen hun belangen te verkopen aan
staatsbedrijven, een soort vrijwillige na
tionalisatie. In het algemeen is er trou
wens een drang naar grotere staatsdeel
neming in de oliewinning, verwerken en
verkoop, al geldt dat vooral voor de
nieuwe alternatieve energiebronnen.
Een reëel gevaar voor al dan niet
vrijwillige nationalisaties in de verbrui-
kerslanden ziet de Shell echter niet.
Geen land zal zich daardoor kunnen
onttrekken aan de prijsverhoging aan de
bron. Bovendien hebben de oliemaat
schappijen in 50 jaar en langer een
grote know-how opgebouwd, die niet zo
maar kan worden overgenomen of
nieuw opgebouwd- Verder is voor een
dergelijke staatsaanpak een samenwer
king tussen de diverse landen nodig die
nu ontbreekt. Ieder land heeft verschil
lende soorten olie nodig uit heel ver
schillende streken. De oliemaatschappij
en zorgen daarvoor, bilateraal zou dat
moeilijk gaan.
PARIJS. (Reuter) De organisatie
voor Economische Samenwerking en
Ontwikkeling (OESO) verwacht dat de
reële economische groei in de 24 aange
sloten landen in de eerste helft van dit
jaar nihil zal zijn, zo heeft algemeen
Secretaris Emile van Lennep gisteren
meegedeeld.
In de eerste helft van het afgelopen
jaar bedroeg de groei acht procent en in
de tweede helft drie procent. De stil
stand die nu is ingetreden is het gevolg
van de stjjging van de olieprijzen.
Van Lennep acht de vooruitzichten
voor de tweede helft van het jaar on-
De Belgische situatie is met de Itali
aanse vergelijkbaar. Om politieke re
denen worden daar de benzine- en olie
prijzen laag gehouden, met de bekende
reactie van de oliemaatschappijen: de
bevoorrading van de oliepompen stopzet
ten. De oliemaatschappijen zeggen aan
de huidige prijzen in België op jaarbasis
700 a 800 miljoen dollar te verliezen. Er
is deze week overigens weer overleg met
de Belgische regering geweest.
Andere Europese landen, ook Neder
land, hebben zich anders opgesteld. In
ons land is men er met de olieprijs
overigens nog niet. De prijsstijging aan
de bron wordt voor driekwart gedekt
door de prijsverhoging van olieproduk-
ten hier. In Frankrijk moet er ook nog
iets gebeuren. Ook in Japan zijn de
prijzen nog te laag; daar hebben de
maatschappijen enorme moeite gehad
om er iets bij te krijgen.
Uiteraard kijken de olielanden naar
elkaar - de een wil het niet slechter
doen dan de ander - en de wens is nu
algemeen om tot een deelneming van 60
procent te komen. Van de olie die de
olielanden zo zelf in handen krijgen,
kunnen de oliemaatschappijen een deel
terugkopen, de zogenaamde buy back-
olie. Maar tegen welke prijs is evenzeer
een onzekerheid.
Men moet erop rekenen dat de nieuwe
overeenkomsten een terugwerkende
kracht tot 1 januari krijgen. Daarom
heeft de Shell zelfs, nu het eerste kwar
taal bijna voorbij is, geen flauw idee
hoe het met de kwartaalresultaten is
gegaan.
UTRECHT (ANP). De voorberei
dingen om te komen tot een federatie
van NW en NKV naderen de laatste
fase. Verwacht wordt dat de verbonds-
besturen van beide vakcentrales begin
volgende week een pre-advies voor hun
hoogste beleidscolleges zullen opstellen.
Als het zover komt zal het nog in de
loop van de volgende week openbaar
worden gemaakt. Het ligt in de bedoe
ling op 10 juni de oprichtingsvergadering
te houden.
Het staat vast dat de prijs van de
terug te kopen olie hoger zal liggen dan
de prijs die voor de concessie-olie wordt
betaald. Die prjjs (belasting en royalties)
is overigens in het laatste kwartaal van
1973 vier keer zo hoog geworden: 7
dollar per barrel, tegen voorheen 1,75
dollar.
Wanneer de Saoedi-Arabische oliemi
nister Yamani onlangs sprak van gelijk
blijvende of zelfs lagere prijzen voor
olie, dan had hij het over deze belas-
tingprijzen en over de prijzen op de
vrije oliemarkt, die op een gegeven mo
ment heel hoog zijn opgelopen, tot 20
dollar toe, maar die al zijn gezakt. Hij
sprak niet over de prijzen van buy
back-olie, en die willen de Arabische
landen wel degelijk verhogen, tot 1 of 2
dollar boven de concessieolieprijs of
zelfs nog meer. Dat kan voor de Shell
tussen de 5 en 10 miljoen dollar per dag
schelen. Het wordt dus tijd dat er ze
kerheid komt en daarom zoals gezegd
de noodzaak om te onderhandelen-
Er is voor de oliemaatschappijen nog
een onzekerheid: in hoeverre mogen in
de verbruikerslanden de prijzen voor olie
en benzine worden verhoogd. Door de
strenge prijsbeheersing in Italië kon
Shell Italia niet meer aan de rentabili-
Signaal valt sinds 1 januari onder de
Philips-cao. Op grond van een cao-bepa-
ling zou de wekelijkse arbeidsduur bij
het bedrijf in Hengelo ingaande 1 april
met 21/a uur moeten worden bekort.
Het voorstel van de directie om de
arbeidstijdverkorting te verwezenlijken
door de werkdag om half vijf in plaats
van vijf uur te beëindigen, was voor de
gekozen leden van de ondernemingsraad
onaanvaardbaar.
Op grond van art.27 van de wet op de
ondernemingsraden probeert de directie
nu het fiat op haar voorstel tekrijgen
van de bedrijfscommissie voor de me
taalindustrie.
Uit een door de gekozen leden van de
ondernemingsraad onder het personeel
gehouden enquête, is gebleken dat 77,45
percent van het personeel de voorkeur
geeft aan toepassing van de werktijdver
korting op vrijdagmiddag. De arbeidsdag
zou op vrijdag dan om half drie kunnen
worden beëindigd.
De gekozen leden van de onderne
mingsraad zijn van mening dat de Phi-
lips-cao geen dwingend voorschrift bevat
met betrekking tot het dagelijks aantal
werkuren. Volgens de Industriebond-
NKV zou de arbeidsinspectie geen be
zwaar hebben gemaakt tegen het voor
stel van de gekozen OR-leden- Districts-
bestuurder Leo Peeters van de Indus
triebond-NKV staat volledig achter de
opvattingen van de gekozen leden van
de OR. Zij menen dat de overwegingen
van driekwart van het personeel, de
arbeidsinspectie en de vakbonden dienen
te prevaleren.
dernemers in midden- en kleinbedrijf en
in landbouw.
De ministers hadden reeds tijdens de
voorbereidende besprekingen over een
ontwerp-centraal akkoord voor 1974 in
het najaar van 1973 partijen voor derge
lijke oriënterende gesprekken uitgeno
digd. Het zouden afzonderlijke gesprek
ken worden omdat de standpunten van
beide groeperingen, die samen het be
stuur van de Stichting van de Arbeid
vormen, te zeer uiteenlopen voor een
gesprek van de bewindslieden met het
bestuur van die stichting.
Beide groeperingen hebben begin 1972
bezwaren geuit tegen het wetsontwerp
wettelijke bepalingen met betrekking tot
de werkstaking dat de toenmalige minis
ters van justitie en van sociale zaken en
volksgezondheid in het zittingsjaar 1969-
1970 van de staten-generaal hadden in
gediend. De memorie van antwoord van
de ministers verscheen in februari 1971.
De ministers Boersma van Van Agt
hebben, door de vele werkzaamheden die
de oliecrisis met zich meebracht, eerst
nu aan hun voornemen om nader door
partijen te worden ingelicht gevolg kun
nen geven. Zij zijn voornemens op korte
termijn de commissie uit de Tweede
Kamer die met de parlementaire voor
bereiding is belast hun inzichten ken
baar te maken.
De Kamercommissie heeft in 1972 op
verzoek van partijen enige hoorzittingen
gehouden waar bleek dat de vakbewe
ging geen enkele behoefte meer had aan
het wetsontwerp.
De heer A. de Boon, woordvoerder
van het overlegorgaan, verklaarde giste
ren desgevraagd dat de vakbeweging in
trekking van het wetsontwerp voorstaat.
Er zou een klein wetje moeten komen,
waarin wordt bepaald dat de arbeidsver-
plichting voor een werknemer die aan
staking deelneemt wordt opgeschort. Er
zou dan niet meer van een wanprestatie
kunnen worden gesproken. In dit wetje
zouden geen normen moeten worden
neergelegd die bij stakingen in acht
zouden moeten worden genomen.
De vakbeweging heeft voorts in het
licht gesteld dat zij ratificatie van het
Europees sociaal handvest geboden acht.
Zij vindt verder dat de „eenmansrecht-
spraak” door een president van de
rechtbank in kort geding, vanvangen
moet worden door een meerhoofdige.
bijvoorbeeld door een arbeidskamer bij
een der gerechtshoven.
Omdat de Ziekenfondsraad van me
ning is dat over de uitleg van het begrip
„niet in redelijkheid” teveel twijfel mo
gelijk is, daar er nogal wat categorieën
blijken te bestaan, die om uiteenlopende
redenen opname in een erkende inrich
ting zouden kunnen weigeren, heeft zij de
staatssecretaris nu geadviseerd het ont-
werp-besluit in te trekken.
In gebieden, waar voldoende voorzie
ningen voor zieke bejaarden bestaan, zo
meent de raad, kunnen geen uitzonde
ringen worden toegestaan op de
bepaling dat een AWBZ-uitkering alleen
mag gelden voor diegenen die in een
erkende inrichting zijn opgenomen. Een
DEN HAAG. De oliemaatschappij
en zijn door de onzekerheid waarin ze
nu verkeren, gedwongen tot onderhan
delingen met de Arabische landen over
een grotere deelneming van deze landen
in de winning van hun olieschatten. „We
weten niet of de door ons gewonnen olie
wel van ons is en we kennen de kost
prijs nog niet”. Aldus de heren drs. D.
de Bruyne en ir. E. G. C. Werner,
directeuren van de Koninklijke-Shell-
Groep in een toelichting op het jaarver-
slag-1973 van hun concern.
BIRMINGHAM (AP). De 29-jarige
Nigeriaanse student Okwzia Ikagha is
gisteren in de Engelse stad Birmingham
tot levenslange gevangenisstraf veroor
deeld omdat hij een meisje had ver
moord en vervolgens haar hoofd had
afgehakt.
Toen het meisje bij hem kwam klagen
over het feit dat zijn televisie te hard
stond sloeg hij de deur zo hard dicht dat
het meisje door de schok van een trap
afviel.
DEN HAAG (ANP). Het eerste-
kamerlid Van Wijk (PSP) heeft minister
Lubbers van economische zaken ge
vraagd, of de oliemaatschappijen in het
afgelopen halfjaar Nederland met een
boycot hebben gedreigd zoals zij dat
nu in België doen indien de regering
zich niet zou verenigen met de door de
maatschappijen bedongen hogere prijzen.
De heer Van Wijk wil weten wat er
wordt gedaan met het geld dat de olie
maatschappijen per eenheid meer ont
vangen en hoe groot de bedragen zijn
die de maatschappijen sedert oktober
Een slang met twee koppen lijkt ons wat
te veel van het kwade, maar in de
dierentuin van Los Angeles is deze won
derlijke speling der natuur te zien. De
koppen reageren onafhankelijk van el
kaar hoewel ze bij één lichaam horen.
De moeilijkheden rond de AWBZ-in
dicatie komen erop neer dat bejaarden
de kosten van opname in een zieken- of
verpleeginrichting vergoed krijgen, wan
neer de desbetreffende inrichting krach
tens de Algemene wet bijzondere ziekte
kosten erkend is.
In de praktijk komt het dikwijls voor
dat bejaarden met een zogeheten AWBZ.
rindicatie, bejaarden dus, waarvan de
gezondheid van dien aard is dat perma
nente verpleging of behandeling nodig is,
in een „gewoon” bejaardentehuis zitten.
Wanneer in zo’n geval de AWBZ-uitke-
jring wordt stopgezet en de gemeente
•weigert een bijstandsuitkering te doen,
joetekent dat, dat de desbetreffende be
jaarde gedwongen wordt om te verhui
zen naar een erkende inrichting, of hij
wil of niet, wil hij zijn AWBZ-uitkering
opnieuw verkrijgen.
In de Commissie verstrekkingen be
staat begrip voor het feut, dat in zo’n
geval de sociale wetgeving wordt ge
bruikt om een stuk menselijke vrijheid
aan te tasten. De staatssecretaris van
'volksgezondheid heeft de Ziekenfonds
raad nu om een advies gevraagd over
deze zaak. De adviesaanvrage is verge
zeld van e en ontwerp-besluit, waarin
'staat dat de AWBZ-vergoeding kan wor
den voortgezet, wanneer van verzekerde
BORN. De DAF personenautofa
briek in het Zuidlimburgse Born heeft
voor de vierde maal sinds december
vorig jaar een werktijdverkorting aange
vraagd van twee dagen voor een periode
van zes weken.
De directie verwacht dat de vergun
ning zal worden verleend, omdat er
slechts sprake is van een conjuncturele
inzinking als gevolg van de energiecrisis.
Deze crisis is voor DAF vooral in
Engeland hard aangekomen. Daar is de
verkoop van DAF personenwagens vrij
wel tot het nulpunt gedaald. De verkoop
in België en Frankrijk is daarentegen
vrij stabiel gebleven. De directie van de
DAF-fabriek verwacht dat de komende
zomermaanden de verkoop van wagens
zal stijgen en dat de afzet van DAF-
personenwagens dan aanmerkelijk zal
toenemen.
Het personeel van de DAF-fabriek in
Born zal van de werktijdverkorting geen
enkel nadeel ondervinden.
1SX
groep zelf
ring”.
Bij de olielanden leeft het verlangen
om te komen tot een grotere deelneming
in de oliewinning door de internationale
oliemaatschappijen. Vorig jaar verkreeg
Nigeria via een participatie-overeen-
komst een overheidsaandeel van 35 pro
cent in de winning. In Quatar en Aboe
Dabi werd dit aandeel vastgesteld op 25
percent, maar Quatar heeft het inmid
dels verhoogd tot 60 percent,. In Oman
is verder een overeenkomst gesloten
waarbij het regeringsaandeel voor 1974
is vastgesteld op 25 procent.
DEN HAAG. (ANP) Minister
Boersma (sociale zaken) en Van Agt
(justitie) hebben gisteren in het gebouw
van het ministerie van sociale zaken in
Den Haag een oriënterende bespreking
gevoerd met een delegatie van het over
legorgaan der drie vakcentrales over het
stakingsrecht.
