Knaurs Kochbuch klakkeloos vertaald 9 fTi”. Vroeger hummelden ouders reel meer met hun kinderen GEZINBORMATIE Blauwe wimpel het fij ird 2 stil tips voor vrije tijd r ft \IIET PARKEER- MAAR SPEELPROBLEEM OPLOSSEN Baksteen men IS ows Mini-detector Gereedschap werk voor nere r* Ruilbeurs van amateurgeologen A T E R D A G MAART 3 0 19 74 Erbij 19 door Santé Brun Keuze Mes en vork Wachtlijst IE iantie I JACY. rkomen ren, ter- m inkijk. I itkinderen „Vroeger hadden de kinderen •el meer gelegenheid om hun mo- riek spelenderwijs te oefenen, it ging eigenlijk in de vorm van n competitie: je zag iemand een l opzetten met een touwtje, of zó nipt met de vingers) en dan ging thuis stiekem oefenen. Je oefen- net zolang tot je het precies zo ed of nog beter kon dan die grote ngen die je het had zien doen. Zo ng het dan ook met kaatseballen, uwtjespringen, knikkeren, hoe- len, evenwichtsoefeningen in de nkelpot en op een omgehakte om”. I Oefening met een motorisch gestoord kind. ;h* te Baarn. an: GASTON GOURMET ling. arden ■- i m* voor euw- >n zo clusief 119,- 178,- 236,- m Baarn veg ouw en S 525 >6850* 188618 Ie rote”. op u klaar. Makelaars onroerende goederen met nu het Om het geheugen even op te fris sen: Porion is een kunstharsrepara- tiepasta met een sterke hechting aan zeg maar alle bouwstoffen, zelfs glas. F4 ten met terrain 60 mnd elen. tie. «e».. V \*t* zoning n van .Veel van die spelletjes deed je alleen ze in de mode waren. Een mode die ;on in de stad en zich dan naar de men verplaatste. Ineens was het knik- •tijd of toltijd. Maar sinds die modes de stad niet meer kunnen ontstaan, i ze verdwenen. En hoe komt dat? In stad zijn nergens meer plaatsen waar een knikkerkuiltje kun maken, of dveroveren kunt spelen. Bomen wor- i altijd direct weggesleept na het hakken, als ze er nog zijn tenminste, leger zag je jongens dagenlang balan- en op zo’n omgehakte boom.” Een van de ergste dingen is dat het het groot parkeren van auto’s alle mte in beslag neemt die door de deren als speelruimte werd gebruikt, denkwijze is ook verkeerd: we moe- niet het parkeerprobleem oplossen, ar het speelprobleem”, adus dr. Mes- ,Op zekere dag hadden we in Njjmegen een wachtlijst st 120 kinderen. Die kun je natuurlijk niet eindeloos laten .chten. We hebben toen alle ouders uitgenodigd en die, na 1 korte inleiding, laten zien hoe je met een kind speelt. Ze ken geboeid toe en ze waren achteraf heel enthousiast, t dat kon, meer dan 200 mensen die daar geboeid naar ken, vind ik doodzielig”. )r. P. Mesker, zenuwarts in Maastricht, die op zijn 65e jromoveerd is op de resultaten van zijn praktijk met ■torisch gestoorde kinderen, krijgt aanvragen om behande- g „van Luxemburg tot Den Helder”. Hij heeft nu twee atsen waar hij zijn praktijk uitoefent: Maastricht en megen. De praktijk in de Hoensbroekse Lucas-klinieken sinds kort naar Maastricht overgebracht, voornamelijk in •band met de gebrekkige verbindingen van de klinieken t de buitenwereld. leskers werk wordt steeds belangrjjker: „In 1958, toen we nee begonnen, kregen we deze typische motorische storing waarvoor geen organische oorzaak aan te wijzen valt en dus zuiver een ontwikkelingstoornis is maar een tele keer, twee a drie op de honderd kinderen met lees- eilijkheden. Sindsdien is het aantal enorm toegenomen bedraagt nu al meer dan de helft van het aantal geval- dat wij krijgen, Legasthenie als gevolg van een ge- kkige motorische ontwikkeling is thans een veel voor- nend verschijnsel”, aldus dr. Mesker. Hieronder gaan we r uitvoerig op in. ■s faMMMl v.sxVfc.,.;. wvmmk R Het ziet er enigszins uit als zeer fijne cementspecie. Het is vervaardigd van een bijzondere natuurkwarts met kunsthars als bindmiddel. Het heeft een buigbare soepelheid. Kortom, een handig en nuttig vulmiddel voor vele doeleinden. Maar daarover hebben wij het al eerder in deze rubriek gehad- Legasthenie kan vele oorzaken hebben. In de medische wereld wordt volgens Mesker en zijn medewerkers in het algemeen te vlug tot een organische stoornis geconcludeerd. Zijn tests zijn erop gericht, vast te stellen of er sprake is van een organische afwijking. In an dere gevallen kan het een ontwikke lingsstoornis betreffen. Als dit is vastge steld, wordt de verdere therapie uitge stippeld. Waar het in dit artikel om gaat zijn dus niet de stoornissen met een organische oorzaak, althans niet overwe gend. Wat een mens met zijn handen kan, kan geen enkele dier. Dieren zijn slechts in staat tot symmetrische bewegingen. Een mens kan echter met de ene hand iets heel anders doen dan met de ande re: telefoneren en tegelijk notities ma ken, met mes en vork eten. Ook toont hij voorkeur voor het gebruik van één hand. Eenvoudig gezegd hangt dit samen met de aanleg van beide hersendelen; een ervan „domineert”. Als de linkerher- senhelft domineert, wordt een mens rechtshandig, en omgekeerd. Als nu in de ontwikkeling van links- of rechts handigheid in het verband met de be trokken hersenhelft een storing optreedt, kunnen lees- en leermoeilijkheden ont staan. Tussen handen (en ogen, oren etc.) en de hersenhelften ontstaat een onderlinge beïnvloeding. Een dominante hersenhelft wijst aan welke hand het kind bij voorkeur zal gaan gebruiken, maar de oefening van die hand beïnvloedt weer de dominantie van de betrokken hersen helft. Het voorkeur gaan tonen voor de linker- of rechterhand noemt men late- ralisatie. Krijgt het kind nu, door een of andere oorzaak, de neiging om verkeerd te late- raliseren, en dus de dominantie van de laten we maar zeggen „minder bedeelde” hersenhelft gaat bevorderen, dan bete kent dat, dat het kind gebrekkig zal gaan leren lezen en/of schrijven en dat ook de verdere beleving van zijn wereld gebrekkig blijft. Vandaar dat dr. Mesker er ook tegen stander van is, dat zonder tegenstribbe len wordt toegestaan dat een kind links schrijft. Slechts als uit het elektro-en- cephalogram („hersenfilm”) ook zou blij ken dat dit voor het betrokken kind de juiste kant is (en dat dus de rechter hersenhelft dominant is) dan moet het kind maar links schrijven. Het heeft dan toch een handicap, want ons schrift is heel duidelijk gebaseerd op rechtshan digheid. Dit is dus verkeerde lateralisa- tie die optreedt als het kind gedwongen wordt te kiezen terwijl het er nog niet aan toe was. Ook in culturen, waar de „lelijke”, de onreine hand bestaat (meestal de linker) kan een kind, dat van nature eigenlijk linkshandig zou moeten worden, tot een verkeerde keuze worden gedwongen, met alle gevolgen van dien. Verder kan het vóórkomen, dat kinde ren om de een of andere reden te vroeg, of juist helemaal géén keuze doen. Het eerste kan bijvoorbeeld een gevolg zijn van het feit dat het kind op heel jeugdige leeftijd door arm- of polsbreuk geruime tijd een van zijn handen niet heeft kunnen gebruiken en dus gedwon gen was kunstmatig te lateraliseren. Kinderen die dat om de een of andere ’•eden helemaal niet deden, hebben juist het omgekeerde: namelijk de neiging beide handen te gebruiken, en wel in spiegelbeeld (symmetrische motoriek). Deze kinderen kunnen dikwijls alleen de niet-schrijvende hand tot stilhoudeq dwingen door erop te gaan zitten. Al deze groepen kinderen vertonen diverse overeenkomsten in gedrag en uitingen: ze hebben moeite met lezen, schrijven en rekenen, ze zijn dikwijls behept met faal-angst, ze hebben geen woordbegrip (ze kunnen wel lezen maar begrijpen niet wat er staat), ze zijn in zichzelf gekeerd of juist overdreven luid ruchtig, kunnen niet voldoende verbali seren. Men kan zeggen dat zij geen belevenis van de dingen hebben; in bepaalde vor men kan het zelfs de persoonlijkheid aantasten, o.a. contact met anderen on mogelijk maken. Dan zijn we trouwens al bij de neurotische ontwikkelingen aangeland. staal (het eigenlijke ge- reedschapsdeel). De set jes van vijf stuks zijn overzichtelijk verpakt in een kunststof doosje met doorzichtige deksel. Er is een setje steek- sleuteltjes van 4,. 4’/s, 5, 51/» en 6 mm, een setje te spreken van de kos ten- en rommelbespa- rende vorodelen. Men kan de stenen tegen elke vlakke ondergrond (ook op behang, maar dan moet dat wel wat opge ruwd worden) aanbren gen. Het aardige is, dat men bijvoorbeeld ook tegels of andere aarde werk kan tussenlijmen. moersleuteltjes (zeskan- tig, voor moerkoppen) van 3, 31/:, 4, i'/t en 5 mm en een setje met twee kruiskopschroeve- draaiertjes en drie stiftsleuteltjes (zeskan- tig, l’/s, 2 en 21/» mm) gecombineerd. „Als de wagen over een brug rijdt en moeder zegt: hee, daar in het water stonden heel mooie dotterbloemen, dan betekent het dat zijzelf die dotterbloe men ooit van dicht bij heeft gezien, betast, geroken, geplukt. Voor de kinde ren achter in de auto wordt het woord „dotterbloem” hoogstens geassocieerd met een gele vlek onder een brug, het blijft een leeg begrip. „We hebben hier het geval gehad van een jongetje van tien jaar, dat niet wist wat zand was. We hebben toen de ou ders geadviseerd: ga eens wat meer met dat kind wandelen, buiten de stad. Het moet een geweldige ervaring zijn ge weest voor die jongen toen hij, na gestruikeld en gevallen te zijn, voor het eerst de afdruk van zijn handen in het zand zag. Ik geloof, dat er veel „domweg" vertaald is uit het Duits. Het verschil tussen larderen (doorrijgen met spek) en barderen (omwikkelen met plakjes spek) is door elkaar gehaald of ge woon over het hoofd gezien. Het komt toch nog wel een aantal keren voor in dit niet zo goedkope boek werk. Ook dat is jammer. Klakkeloos vertaald is „Knaurs Groszes Kochbuch” op de Nederland se markt gebracht onder de titel „Groot Fontein Kookboek”. Uitgeverij De Fontein BV te De Bilt is er verantwoordelijk voor. Het is een ui terlijk goed uitgevoerd boekwerk ge worden met 1700 recepten, 35 kleu renfoto’s en 140 tekeningen. Het telt zelfs 475 genummerde pagina’s, waar van de laatste voor uw eigen recep ten. In feite is het een boek gewor den waar men mee voor den dag kan komen, indien men het een niet te kritische kookster ten geschenke wil geven. Aangezien steeds meer mensen, door de kosten gedwongen en ook, omdat ze er gewoon lol in hebben, aan het verbouwen en aan het opknappen slaan (denk maar eens aan het aan brengen van schrootwanden) kan het nuttig zijn te wijzen op het bestaan van een apparaatje, dat aangeeft, waar buizen, leidingen of bedradingen en bewapeningen zitten in muur, pla fond of vloer. Hét zal niet de eerste keer zijn dat iemand in zo’n obstakel boort of timmert met alle gevolgen vandien. Per slot van rekening weet je nooit precies, omdat je nu eenmaal niet achter stucwerk of behang kan kijken, waar leidingen en buizen (van waterleiding of gas) lopen. Er bestaat nu een mini-detektor van het merk Elmesu (uitgebracht door Interwarm. Nijverheidsweg 3, Doetinchem) die reageert op ferro- en nonferro-meta- len. Het is een eenvoudig te bedienen apparaatjej, dat men zelfs kan instellen op de diepte (onder het oppervlak) van de op te sporen leidingen. Een rood lampje geeft exact aan, waar de buizen enz- verborgen zitten en hoe diep in muur of vloer. De Elmesu minidetektor werkt op negen volt- batterijen, die men uiteraard tijdig moet vernieuwen. Het apparaatje heeft de afmeting van een flinke zak agenda. Bij de vervaardigers van Porion is men er niet weinig trots op, dat men een onderscheiding heeft gekregen op de Londense Ideal Home Exhibiton, een tentoonstelling van alles wat met wonen en het daarmee samenhangend doe-het-zelf-aspect te maken heeft, georganiseerd door het dagblad Daily Mail. Een jury reikt elk jaar onder scheidingen uit voor materialen, meu bels enz. die ze opvallend vindt qua kwaliteit en efficiency. Porion kreeg de Blue Ribbon, de blauwe wimpel, de eerste keer, dat een in Nederland (bij Fijnzand bv, Hilversum) vervaar digd produkt daarvoor in aanmerking kwam. als u ook tegels kunt lijmen. Het effekt van zo’n wand is niet of nauwelijks te onder scheiden van een volle dig gemetselde muur, want men kan tussen de steenplakken cement- voegen doen als men dat wil. Het ruimtebe- sparende effect is duide lijk, om nog maar niet Bladzijden 125: Rosbief. Het stuk vlees eerst aan alle kanten krachtig (kraftlig?) bruin braden. Daarna in de oven leggen tot het aan de buitenzij de bruin en knapperig wordt er wordt geen tijd genoemd!). En ten slotte: reken 50 tot 60 minuten eer het gaar is. Om te besluiten met: Neem altijd een behoorlijk groot stuk vlees dan krijgt men de meest sappige rosbief”. Een wezenloze raad! Bladzijde 61: Sardellen au gratin. Sardellen zijn bij ons bekend als ansjovis. Tegenwoordig in Nederland ook vers te koop en zeer aan te bevelen. Bladzijde 72: ik citeer: „Bij haring kennen we verschillende soorten; de verse haring die in zomer en najaar gevangen wordt en dient voor het bakken. Ze wordt daarom ook wel „panharing” genoemd. Wordt deze ha ring korte tijd bij lage temperatuur gerookt dan spreekt men van „bak- bokking”. Ik weet niet of u wel eens op de markt komt, maar ik geloof, dat deze haringen hier in Nederland onder andere namen verkocht worden. Zo niet, dan heb ik altijd de verkeerde visboeren getroffen! f nder ongunstig gewijzigde omstan- leden vallen ook de veranderde va- tiegewoonten. „Ze razen allemaal in ji’s naar het zuiden, naar stampvolle apings die sprekend lijken op de Lnomgeving thuis. Het kind heeft n enkele idee van de afstanden, die aflegt. Van wat onderweg te zien is gt het geen behoorlijke indruk”. V Kortom het is zo’n Duits, Oosten rijks, Zwitsers - in ieder geval uit heems kookboek - met zelfs Iraakse recepten geworden en wie zit daar nou op te wachten, dat ik zou zeggen: „Vom Kauf abzuraten” (niet aan te bevelen). Wie zich bezig houdt met precisie-werk, het fijne werk voor de man met geduld, kan voor het mini-gereedschap terecht bij Stichling (uitgebracht door han- delsonderneming Bouw- werktuig, Mient 1, Den Haag). Dit Duitse ge reedschap is een uitste kende hulp bij het vast- of losmaken van piep kleine moertjes en schroeven, waarmee men, met het huis-tuin- en-keuken-gereed- schap, geen raad weet. Het Stichling-instru- mentarium (het heeft iets van een dokterska mer) is niet alleen han dig, maar ook fraai van vormgeving. Het is ge maakt van chroom (handvat) en, zoals men dat noemt, gebruneerd De therapie van Mesker en zijn mede werkers is erop gericht, langs natuurlij ke weg het defect te herstellen. Men doet, feitelijk, alles nog eens over. Het is essentieel dat de ouders (of minstens een van hen) bij het onderzoek en de thera pie aanwezig zijn. Essentieel is ook dat de ouders de therapie thuis voortzetten. „Zeer vaak weten de ouders niet waarom het kind faalt”, aldus dr. Mes ker. „Het eerste wat het kind nodig heeft, is dat de ouders begrijpen wat er aan de hand is. Om dat te weten te komen moeten ze overal bij aanwezig zijn.” Mesker noemt het geval van het jon getje dat op geen enkele manier kans zag, onder woorden te brengen hoe van meel brood wordt gemaakt. Zijn opa had een bakkerij. Het jongetje kwam daar heel dikwijls en wist precies hoe brood gebakken werd. Toch kon hij niet vertellen hoe van meel, dat „zomaar weg kan waaien” brood wordt gebakken. „Het is duidelijk dat zulke kinderen eersteklas projectonderwijs nodig heb ben”, aldus dr. Mesker.” Wat er gedaan moet worden: „Ouders moeten worden voorgelicht over de spe len en spelletjes die zij met kinderen kunnen en moeten doen, hoe ze met hen moeten praten om later leermoeilijkhe den te voorkomen. Het is noodzakelijk dat overal waar stadsplanning plaats vindt, erop toegezien wordt dat in de plannen goede speelterreinen worden opgenomen. Dan nog zal veel van de ouders afhangen. Laatst zag ik hier, op een dijkje bij Ternaaien. een echtpaar lopen achter een wandelwagentje met daarin een klein kind, dat een transis torradio als kussentje in de rug had. Het ding speelde hard en zij liepen er ge tweeën naar te luisteren. Vroeger hum melden de ouders veel meer met hun kinderen. Isolatiesteen bv (Paar- destraat 31, Sittard) is de distributeur van Porisette-steen, een produkt van o.a. de DSM (Staatsmijnen). Al lang bekend is de Pori- so, een steen voor de binnenmuur, volgens een bepaald procédé en met een aparte recep tuur gebakken. Deze baksteen heeft men nu ook, onder de naam Po- risette, in noem, het baksteenschijven op de markt gebracht. Het zijn dunne breuksteen strips van 2th cm dik, die niet opgemetseld be hoeven te worden, maar gelijmd. En dat kunt u helemaal zelf doen, zo- De mogelijkheden om het interieur van de woning een compleet ander aanzien te geven worden steeds groter Wellicht heeft u er wel eens aan gedacht om een stenen muur (van grillige, meerkleurige handvormsteen) in uw kamer gang of keuken te nemen. Het bleef dan wel bij dat denken waarschijnlijk, omdat u niets voelde voor uit- breektoestanden om daarna nieuwe muren te laten optrekken. En kunststofplaten steenmotieven zijn ook niet bepaald einde van ieders wen sen. Maar er is nu een bijzonder handige op lossing voor het „pro bleem” gekomen. Volgens de uitgever is het bewerkt door de dames R. Lotgering-Hille- brand, N. M. Eekhof - Stork en B. Kortekaas - Den Haan. Ik wil het graag geloven, maar waarin de „be werking”, dan mag schuilen is mij tot nu toe ontgaan. Indien ’bewerken’ moet betekenen „aanpassen aan de Nederlandse mo gelijkheden”, dan is er veel verzuimd. Indien „bewerken” had betekend: keuzemogelijkheden géven na de originele recepten, dan zou ik het verschijnen van dit boek hebben toe gejuicht. Nu niet. Teveel wordt ervan uitgegaan, dat in elk Nederlands ge zin een fornuis met oven staat. Het ovengebruik wordt gestimuleerd. Te recht, daar ben ik een voorstander van, maar dan moet het apparaat wel in de keuken aanwezig zijn. Wie er niet over beschikt, moet toch het boek kunnen gebruiken. En daar heb ben de bewerksters kennelijk niet aan gedacht. Jammer. De kritiek borrelt in mij op: ik heb bezwaren tegen de vertaling en tegen de tips. Bladzijde 84: Mosselen. Wie mosse len zo lang kookt als hier wordt aangeraden en ze dan nog eens in warm water legt, zoals wordt aange raden, die kan slechts onsmakelijke taaie diertjes overhouden. De Jonge Amateurgeologen houden morgen 31 maart, een informatieve bijeenkomst voor iedereen. Onder deskundige leiding kan men daar zelf stenen zagen, slijpen en polijsten. Er zijn een optisch gesteente-onderzoek, boekeninformatie en films. Verza melaars laten hun vondsten zien van allerlei aard. Dico Mentink laat zien wat er tijdens de metrobouw uit de grond kwam. Er wordt het een en ander verteld over grotonderzoek. Er wordt verteld hoe je zelf kristallen kunt kweken. Verder zijn er infor matiestands. En er kan geruild wor den. Het geheel speelt zich af in het Vrije Tijdscentrum „De Boe”, van Leijenberghlaan 89, Amsterdam- Buitenveldert (10.00 tot 18.00 uur). br. Mesker wijt het steeds meer voor- nen van de legasthenie aan een aan- sterk gewijzigde maatschappelijke Istandigheden. Hij ziet bijvoorbeeld de komst van flatkinderen zeer somber, t dan niet in de eerste plaats aan die t geweten moet worden. Een tijdje geleden stond ik bij een Igebouw, waar ik mijn vrouw zou op- 4-3580 en. Ik zag daar een vader met drie deren naar buiten komen de kin- en werden „uitgelaten”. Ze gingen len in de speeltuin bij die flat, een gisch stalen geval met nota bene onnen tegels op de vloer.” Wat doet die vader? Hij gaat op een onnen plaatje zitten kijken. Zo zie je ook wel van kleuterleidsters, die de s maar wat laten rommelen in de dbak en hun taak beperken tot hoe- ]i. Maar die kinderen hebben een uw .rbeeld nodig, ze moeten leren uit het -aam bekken van een spoor van een bewe- F' ”’hi |g; dat is bij het leren schrijven -.entieel.” 'De televisie heeft het gezelschapsspel |ood. Met het vlooienspel wie kent nog leerde je afstand schatten, 'iting bepalen, kracht doseren, alle- ^al ontwikkelingen die de kinderhand veelal moeten ontberen. Ze moeten zijn, ze mogen zich niet vuil maken.” De moderne flatbouw houdt totaal n rekening met de vitale ruimte van —asen; iedereen heeft een met zijn irnemingsvermogen samenhangende lie ruimte om zich heen, die lang- m en geleidelijk tot stand moet ko- “ji. Is bij het bepalen van de schaal onze woonomgeving daar geen reke- g mee gehouden dan ontstaan ernstige Drtkomingen in het ruimtebesef”. We hebben dat kunnen vaststellen kinderen die niet konden leren re en als gevolg van een verhuizing. 1 vitale ruimte was daardoor zo es- tieel gewijzigd, dat ze niet in staat ren die zelf in te delen. Ieder kind ft in huis een hoekje waar het graag en ook hoekjes die donker zijn irdoor het zich wat angstig voelt, ir waarmee het toch vertrouwd is.” M die vertrouwdheden raken bii ver ting plotseling weg, vooral bij een 3 van twee of drie jaar oud. Het kan zelf opnieuw beginnen zich met de iwe omgeving vertrouwd te maken als het daarbij niet geholpen wordt, gt het een ernstige stoornis in het ntelijk besef, dat zo dringend nodig ij het leren rekenen.” ■3BC i

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1974 | | pagina 19