Vragen over brief van Duitse minister aan Jamani
Arrestaties
in Ethiopië
zou aan
NIXON BUIGT VOOR EIS
VAN JAWORSKI
Zes doden na brand in Parijs
Den Uyl optimistisch
Arrest in zaak
Rode-Jeugdlid
verschoven
Frankrijk
boos op
Bonn
Tweede Russell-tribunaal bijeen
Olie-boycot Nederland
Scheel te wijten zijn
E101
1^0
over uitslag debat
Voorbehoedmiddelen
Slechts één uur voor gesteld tijdstip:
Chili wil Engeland
geen koper leveren
Kabinet blijft staan op Machtigingswet
Bemiddeling Den Uyl
om te komen tot
Directeur van Kaski
W. Kosters overleden
Krantendistributie
Italië in gevaar
J
Jacht aangehouden
in Engeland gratis
„koninkrijks-top”
norm
JFM
3
ZATERDAG
19 74
30
MAART
Ld
Amnesty International
1
(Van onze redacteur in Rome, Willibrord Nieuwenhuis)
ROME Zonder enige steun van de Italiaanse regering en met de
dreiging van demonstraties door neo-fascisten begint vandaag in
Rome het tweede Russell-tribunaal. Dit keer worden de martelingen
en onderdrukking in Zuid-Amerika aan een jury voorgelegd. Het
eerste tribunaal in Stockholm veroordeelde de wreedheden in de
Vietnamese oorlog.
SPECIAAL |J|
NU OOK
COLA
ENUREEN jl
HEERLIJKE
CITRUSDRANK
Belangstelling
(Van onze redacteur in Den Haag, H. J. Gerritsen)
DEN HAAG De Nederlandse regering vraagt zich af of de voortzet
ting van de Arabische olie-boycot tegen Nederland mede te wijten is aan
een minder gelukkig optreden van de Duitse minister van Buitenlandse
Zaken, Walter Scheel.
■jf
t f
Britse filosoof
r\^
.9? M
de
namens
WALTER SCHEEL
mr.
En ook al zou Scheel Nederlands hou-
ADVERTENTIE
Jamani zei in zijn recente gesprek met
de Nederlandse journalisten dat Neder
land en ook Denemarken eind januari
weigerden mee te werken aan een Duits
initiatief voor een nieuwe gemeenschap
pelijke EEG-verklaring. Hij noemde dit
als reden voor het besluit van de Ara
bische olielanden de boycot tegen Neder
land voort te zetten.
Den Uyl zei nog over de „harde eisen"
van bijvoorbeeld de KVP om meer te
doen voor de kleine zelfstandigen en de
middengroepen, dat hij uitspraken in de
verkiezingsstrijd gedaan niet als „zo heel
erg hard" ziet. Uitzonderingen moeten
volgens Den Uyl wel worden gemaakt
voor uitlatingen van ministers of staats
secretarissen, omdat daarover eerst voor
overleg wordt gepleegd.
ABEBA
Ethiopische
Yovarune onthulde zijn plan tegenover
mijnwerkers en verslaggevers die bijeen
waren bij de kopermijn van Rio Blanco,
160 kilometer ten oosten van Santiago.
F
De Britse minister van buitenlandse
zaken James Callaghan had woensdag
verklaard dat zijn regering alle hulp aan
Chili zou opschorten totdat de demokra-
tie in het land was hersteld en de
rechten van de mens daar weer werden
gerespecteerd.
RABAT (DPA). In de haven van
Tanger is het Nederlandse jacht „Brun-
hilda” aangehouden nadat de Marok
kaanse autoriteiten er twee machinege
weren met patronen en een groot aantal
jachtgeweren met munitie hadden aan
getroffen.
Volgens het scheepsjournaal was het
jacht van Marbella in Zuid-Spanje op
weg naar Florida. Het jacht is eigendom
van de in Londen wonende ex-Cubaan
Rafael Garcia Novarro.
Thuishaven van de Brunhilda is Cu
racao en de kapitein is de Brit George
Thomson.
Behalve de wandaden van regering
in Brazilië, Chili, Uruguay, Paraguay
en andere Zuid- en Middenameri-
kaanse staten wil men ook de activi
teiten van de multi-nationals waar
onder de Nederlandse Shell, Akzo,
Unilever en Philips onderzoeken.
derarts Benjamin Spock, de Columbi-
aanse schrijver Gabriel Garcia Mar
quez. de door de Amerikanen verdre
ven president van de Dominicaanse
republiek Juan Bosch, de Nobel-prijs-
winnaar voor de biologie, dr. Georges
Wald, de theoloog J. B. Metz, de
Franse schrijver Simone de Beauvoir
en de vrouw van de omgekomen
president van Chili, Salvador Allende
alsmede zijn voormalige ambassadeur
in Peking, Armando Uribe.
MET DEZE tweede zitting van het
Russell-tribunaal wil de Italiaanse
senator Basso vooral bereiken dat een
groter publiek belangstelling krijgt.
LONDEN. (AFP)— De Nationale Ge
zondheidsdienst van Engeland zal met
ingang van 1 aprif gratis voorbehoed
middelen verstrekken aan alle Britten,
ongeacht hun leeftijd.
Dit heeft de minister van Sociale Za
ken, mevrouw Barbara Castte, in het
Lagerhuis aangekondigd. Het besluit zal
de Britse schatkist jaarlijks ongeveer 6,5
miljoen gulden gaan kosten.
De voorbehoedmiddelen zullen te krij
gen zijn in ziekenhuizen en speciale
klinieken voor de gezinsbeperking.
Men wil nagaan of men in Zuid
en Midden-Amerika ook niet van een
economische onderdrukking kan spre
ken, veroorzaakt door de multi-natio-
nale ondernemingen uit Noord-Ame-
rika en uit Europa.
ding niet expliciet in zijn gesprek met
Jamani ter sprake hebben gebracht daii
nog zou voor Jamani de conclusie dat
Nederland dwars lag voor de hand heb
ben gelegen. Vrijwel alle overige EEG-
landen hadden immers al voor de ont
vangst van Scheels brief een standpunt
ingenomen dat neerkwam op het Duit
se standpunt, namelijk dat Israël zich
zou moeten terugtrekken achter de gren
zen van voor juni 1967.
Dat de Nederlandse regering een an
der standpunt huldigt over deze „ju
ridische consequentie” bleek begin de
cember toen de woordvoerder van het
ministerie van buitenlandse zaken,
Chr. Thurkow, van zijn post werd ont
heven nadat hij precies hetzelfde had
verklaard.
De jonge man heeft de Hoge Raad
cassatie gevraagd van het arrest van het
gerechtshof in Den Bosch, waarbij hij
wegens het bezit van bommateriaal en
van een revolver is veroordeeld tot een
gevangenisstraf van twee jaar met af
trek van voorarrest.
Het kabinet zal zich met hand en tand
verweren tegen pogingen van de kant
van de' WD om de Machtigingswet (die
de regering buitengewone bevoegdheden
geeft) alsnog te torpederen.
Den Uyl zei gisteravond direct na af
loop van het wekelijkse kabinetsberaad,
dat het kabinet zich uren lang heeft be
zig gehouden met de eventuele tege
moetkomingen aan allerlei speciale groe
pen, met name de visserij en de tuin
bouw. Ook over de totale problematiek
van de kleine zelfstandigen is gesproken.
De kans zit er volgens de minister-pre
sident in, dat de krediet faciliteiten voor
Den Uyl is vrij optimistisch over het
alsnog doorgaan van het „tripartite”
overleg van hemzelf, premier Aron van
Suriname en premier Evertsz van de
Nederlandse Antillen. Hij heeft wel be
grip voor de haast die Suriname wil met
het overleg over het onafhankelijk wor
den van de overzeese gebiedsdelen van
Nederland-
..Maar ik zie de golven toch niet zo
hoog gaan, dat we niet met z’n drieën
om de tafel zouden komen te zitten”, zei
hij gisteren na afloop van het wekelijk
se kabinetsberaad.
Bovendien wil hij het publiek er
van overtuigen, dat er geen exclusie
ve praatclub in Rome bijeenkomt.
Daarom is de documentatie dit keer
uitvoeriger, komt men met overzich
telijk bewijsmateriaal van het on
recht dat de Latijnsamerikaanse vol
ken in de gevangenissen en daarbui
ten wordt aangedaan. In Italië heeft
men geprobeerd met matig succes
overigens om de kerk en de vak
bonden bij het proces in te schakelen.
Jamani's weergave van het Duitse
standpunt is correct, aldus een woord
voerder van de Duitste ministerie van
buitenlandse zaken. De EEG-verklaring
van november spreekt over beëindiging
door Israël van de territoriale bezetting
van de Arabische gebieden. Terugtrek
ken tot achter de grenzen van voor juni
1967 is juridisch een logische consequen
tie van dit standpunt, aldus de woord
voerder.
DEN HAAG. (ANP) De Hoge
Raad zal dinsdag 14 mei arrest wijzen in
de zaak van het 23-jarige Eindhovense
Rode-Jeugdlid. Het lag aanvankelijk in
de bedoeling 2 april uitspraak te doen,
maar de Hoge Raad heeft de datum
verschoven, omdat het arrest dan nog
niet gereed kan zijn.
MANTOVA (UPI) De Burgo-papier-
fabriek in Mantova, de grootste leveran
cier van krantepapier in Italië, is giste
ren door brand verwoest. De schade
wordt op 25 miljoen gulden gesdhat.
Men vreest dat de krantendistributie
in gevaar gaat komen tijdens de om
streden campagne voor het referendum
©ver de echtscheiding in Italië.
(Van onze parlements redactie)
DEN HAAG. Premier Den Uyl
heeft een bemiddelingspoging onderno
men om alsnog te proberen in de tweede
helft van mei een gezamenlijke vergade
ring van de drie regeringsleiders van ons
koninkrijk te beleggen
Het organiserende comité kampt
met financiële moeilijkheden en
krijgt weinig steun van officiële in
stanties. De Italiaanse regering zou
(Van onze redacteur in Parijs)
PARIJS. Het voorstel van kanselier
Willy Brandt de topconferentie van de
negen EEG-landen, die voor juni op het
programma stond, voor onbepaalde tijd
uit te stellen, is in Parjjs niet in goede
aarde 'gavallen.
SANTIAGO (AP). De Chileense mi
nister van mijnbouw, generaal Arturo
Yovanne, heeft gisteren gezegd, dat hij
de militaire regering zal vragen de ko-
perleveranties aan Groot Brittannië te
staken als vergeldingsaktie voor de „on
beschaamde opschorting” van Britse
steun voor dit land.
VOOR HET beoordelen van de
schending van de mensenrechten zal
door dit tribunaal in Rome veel ge
bruik worden gemaakt van de talrij
ke rapporten die Amnesty Internatio
nal in de loop der jaren heeft uitge
bracht,
bedrijven in nood uitgebreid kunnen
worden. Meer wilde Den Uyl daar echter
niet over zeggen. Een definitief stand
punt heeft de regering nog niet inge
nomen. Men wacht eerst de sprekers in
de Kamer af.
Hoe hoog de zaak door de regering
wordt opgenomen blijkt uit het feit dat
in de ministerraad de vraag aan de orde
kwam in welke kwaliteit Scheel deze
brief aan Jamani schreef, als minister
van buitenlandse zaken
Duitse Bondsregering of als voorzitter
van de EEG-ministerraad van buiten
landse zaken.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Minister-president
Den Uyl blijft de toekomst optimistisch
tegemoet zien. Kort voor het Tweede-
Kamerdebat over de belastingvoorstel
len en het sociaal-economisch pakket
van het kabinet zei Den Uyl, dat de
uitslag van de Statenverkiezingen hem
het gevoel heeft gegeven, dat men het
onaanvaardbaar van de kant van de re
gering niet nodig zal hebben om de be
lastingplannen door een kritisch parle
ment te loodsen.
Het wordt niet uitgesloten geacht dat
Jamani zjjn wetenschap dat Nederland
en Denemarken niets voelden voor een
verdergaande verklaring van de EEG
heeft opgedaan in een gesprek dat hjj
in januari met Scheel had. Nadat Ja
mani Scheels brief over het mislukken
van het Duitse initiatief had ontvangen,
was het voor de Saoedische minister niet
moeilijk te concluderen dat deze misluk
king te wijten was aan de opstelling van
Nederland.
het liefst hebben gezien dat de bij
eenkomst ver buiten Rome zou zijn
gehouden zodat men beter gewapend
zou zijn tegen het geweld van de
neo-fascisten die tegendemonstraties
voorbereiden. Men heeft hier slechts
driehonderd experts uitgenodigd maar
uit de gehele wereld heeft zich een
groter aantal aangemeld. Uit Neder
land 'onder meer de directeur van het
Novib, Sjef Theunis.
die 42 geluidsbanden wil hebben. Het
Witte Huis stelit dat de commissie al 19
geluidsbanden heeft ontvangen of nog zal
ontvangen en meer dan 700 documenten.
Nixons besluit Jaworski alsnog het ma-
t voor de
telde tijd,
andag als
laatste tijdstip gesteld, maar Nixons ad
vocaten wisten uitstel tot vandaag te
krijgen. Jaworski zou anders een ge
rechtelijke uitspraak hebben gevraagd en
men veronderstelt dat Nixon dat heeft
willen vermijden.
Een woordvoerder van Jaworski’s kan
toor had geen commentaar op de mede
deling. Hij wilde slechts zeggen dat het
materiaal nog niet binnen is.
Inmiddels heeft senator Mike Mans
field, leider van de democratische meer
derheid in de senaat, gisteren gezegd te
menen, dat er op het ogenblik een vol
doende meerderheid in het buis van af
gevaardigden is om een verwijderings-
procedure tegen de president op gang te
brengen.
Voormalig onderminister van justitie
William Ruckelshaus was het met de uit
spraak van Mansfield eens. „In de afge
lopen twee of drie weken is er een tame
lijk dramatische wijziging van houding
in het huis”, aldus Ruckelshaus, die sa
men met minister van justitie Elliot Ri
chardson ontslag nam toen Nixon in ok
tober vorig jaar de toenmalige officier
van justitie voor Watergate, Archibald
Cox, ontsloeg.
Het tribunaal, dat een week duurt,
zal getuigeverklaringen horen van
ballingen en van personen die nu nog
in die landen zelf leven. Aan de
presidenten van Brazilië en Chili is
door de Italiaanse senator Lelio Bas
so, die het tribunaal in Rome organi
seert, gevraagd om advocaten te stu
ren om het verweer van die regerin
gen ook te laten horen.
Maar tot op dit moment is er op
die uitnodigingen niet gereageerd. De
In Rome hoopt men meer dan
voorheen diegenen te bereiken die in
direct meewerken aan de onderdruk
kingen in Zuid-Amerika. Met name
de economische onderdrukking wordt
volgens de organisatoren van dit tri
bunaal gedirigeerd vanuit Noord-
Amerika en West-Europa. De veran
deringen in de landen die nu in
Rome aan een nieuw onderzoek wor
den onderworpen kunnen niet plaats
vinden als de mentaliteit ook buiten
Zuid- en Midden-Amerika zelf niet
verandert
In de ministerraad heeft men Zich af
gevraagd of Jamani deze laatste uit-
uitspraak baseert op een brief die Scheel
hem eind januari heeft gestuurd en
waarin de Westduitse minister mee
deelde dat zijn initiatief voor een nieuwe
EEG-verklaring was mislukt. Een
woordvoerder van het ministerie van
buitenlandse zaken in Bonn verklaarde
desgevraagd tegenover ons „dat de woor
den Nederland en Denemarken niet in de
brief van minister Scheel voorkomen”.
DEN HAAG (ANP) In Den
Haag is drs. W. J. J. Kusters gisteren op
50-jarige leeftijd plotseling overleden.
Drs. Kusters was vanaf april 1964 direc
teur van het Kaski, het Katholieke Soci-
aal-Kerkelijk Instituut.
President Pompidou heeft al eerder
voorgesteld aan die Europese topconfe
renties een periodiek karakter te geven,
bovendien had Parijs de hoop nog niet
opgegeven de acht overige Europese lan
den bij het komende beraad op het
hoogste niveau mee te kunnen krijgen
voor een gemeenschappelijke energiepo-
litiek waarvoor minister Michel Jobert
juist vorige week in Algiers de eerste
steen legde.
Dat de Amerikanen er ook nu weer de
hand in hebben gehad om de geplande
Eurotop al bij voorbaat te torpederen,
acht men in Parijs zeker niet onwaar
schijnlijk. Kanselier Brandt heeft zelf
trouwens nog eens heel dik de Atlanti
sche lees Amerikaanse inspiratie
van zijn buitenlandse politiek onder
streept. Een Frans-Duits compromis
had misschien nog wel uit de bus kun
nen komen indien het halfjaarlijkse
overleg tussen Pompidou en Brandt be
gin volgende maand plaats had kunnen
vinden. Die ontmoeting moest vanwege
de gezondheidstoestand van het Franse
staatshoofd echter worden uitgesteld.
Niet nader geïdentificeerde radica
len hadden miljoenen dollars van on
bekende buitenlandse regeringen ont
vangen om het land in moeilijkheden
te brengen. Zeker vijf officieren be
horen tot de gearresteerden, aldus
onofficiële berichten.
Eveneens in de noordelijke stad
Asmara zeiden functionarissen dat
een speurtocht is begonnen naai- een
hefschroefvliegtuig met vier Amerika
nen en een Canadees die verscheidene
dagen worden vermist. De helikopter
zou misschien zijn neergeschoten
door het Eritrese bevrijdingsfront, dat
voor afscheiding van Eritrea van
Ethiopië vecht.
getuige verhoren, de schriftelijke ver
klaringen, foto’s en films van de
toestanden in de gevangenissen en de
praktijken van de geheime en de
gewone politie in Zuid-Amerika zul
len aan een jury worden voorgelegd
die op 6 april een uitspraak doet.
Twee schoenen van slachtoffers liggen op het natte trottoir voor een hotel in Parijs
waar gisteren zes mensen door brand om het leven kwamen. Een van de slachtoffers
was een 85-jarige man die in paniek naar beneden sprong. Twee personen werden
ernstig gewond. De brandweer acht brandstichting niet uitgesloten.
ADDIS ABEBA (UPI). Een
groep Ethiopische militairen die
trouw zijn aan Keizer Haile Selassie
en die zic'h de „strijdkrachten van het
noorden” noemen, heeft gisteren via
radio-Asmara bekendgemaakt in het
hele land arrestaties te hebben ver
richt onder „verscheurende elemen
ten” die het land in een burgeroorlog
willen storten.
De ministerraad heeft zich gisteren
beziggehouden met de vraag op welke
wijze Bonn zal worden gevraagd of het
juist is, wat de Saoedi-Arabische minis-
tter van oliezaken Jamani tegenover Ne
derlandse journalisten heeft verklaard.
Jamani zei dat minister Scheel in een
brief aan hem heeft geschreven dat hij
er niet in was geslaagd binnen de EEG
overeenstemming te krijgen over een
nieuwe gezamenlijke EEG-verklaring
over het Midden-Öosten, dié verder zou
gaan dan de EEG-verklaring van no
vember jl. over het Midden-Oosten.
De vraag af er een nieuwe, verder
gaande EEG-verklaring over het Mid
den-Oosten van de EEG zal komen is,
zo wordt ook in Bonn officieel toege
geven, aan de orde gekomen in het ge
sprek dat Scheel op 15 januari had met
Jamani en diens Algerijnse collega Ab-
dessalaam. Scheel had toen gezegd dat
het Duitse standpunt inzake het Mid
den-Oosten inhield dat Israël zich ach
ter de grenzen van voor juni in 1967 (dus
van voor de Zesdaagse Oorlog) diende
terug te trekken.
WASHINGTON (AFP. Reuter, UPI en
DPA) President Nixon zal de bijzon
dere officier van justitie voor de Water-
gate-affaire, Leon Jaworski, het aanvul
lende materiaal leveren dat hjj voor zijn
onderzoek heeft opgeëist, zo heeft woord
voerder Ronald Ziegler van het Witte
Huis gisteren meegedeeld.
Ziegler gaf geen nadere toelichting
waarom het precies gaat, maar bekend is
dat Jaworski gevraagd heeft om 27 ge
luidsbanden en een niet nader genoemd
aantal documenten die betrekking heb
ben op de bijdragen aan Nixons herver-
kiezingscampagne door de zuivelindustrie
en het concern International Telephone
and Telegraph Corp. (ITT).
Het Witte Huis is tot nog toe niet inge
gaan op de eis van de commissie voor
justitie van het huis van afgevaardigden
Internationaal bekende juristen,
schrijvers, Nobel-prijswinnaars en
theologen legden de maatstaven aan
van de processen in Neurenberg van
vlak na de Tweede Wereldoorlog om
de Amerikaanse interventie in Viet
nam te beoordelen. De Franse schrij
ver Jean-Paul Sartre speelde een be
langrijke rol bij deze eerste rechtszit
ting.
Nu behoren tot de jury onder an
deren de beroemde Amerikaanse kin-
HET RUSSELL-tribunaal werd ze
ven jaar geleden voor het eerst ge
houden op initiatief van de Britse
filosoof Bertrand Russell.
teriaal te leveren, kwam één
door de officier van justitie
Aanvankelijk had Jaworski
wisten uitstel tot vandaag te
anders een
