Rustplaats Pompidou
Rapport belastingcommissie: f P/z miljoen terugbetalen
in Israel
Machtsbalans
GESCHIEDENIS IN HET KORT
Overstromingen
in Algerije
Kritiek op ontslag
generaals
r V/
„Nixon is te
weekhartig”
o
insimon-fiuulen met verkoop van
VERS VLEES GELOKi T/H 6 AFRIL
-.I."
SI
I
rz
Overstappen op zee
3
BINNEN» EN BUITENLAND
DONDERDAG 4 'APRIL 1974
-
-
Verdachte Haldeman:
WE
W,.
-
f
(Van onze redacteur in Washington,
mr. H. L. Leffelaar)
WASHINGTON. President
Nixon heeft gisteravond bekendge
maakt dat hij de bijna anderhalf
miljoen dollar die hij verschuldigd
is wegens achterstallige belastingen
.---
I
WB'
fiscusschrod
Nixon in
-ƒ■
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
7.
NA VO: ZIL VEREN JUBILEUM ZONDER GLANS
(Van onze redactie buitenland)
NAVO
2,5
miljoen
miljoen
Tanks
26.000
9.000
Vijf schepen van de permanente Atlantische vlooteenheid van de NAVO tijdens een oefening.
wijs
dat
- de
wijs
?ing
jaar
aagt
nten
eld-
ittlp
rke-
een
koe
ren
als
izoen
:haal
1 zal
e zal
)ver-
acht
ggen
kon
Het
s ten
rand
doet
ook.
De tegenhanger van de NAVO,
het Warschau-pact van Oost-Europa,
wordt op 14 mei 1955 opgericht.
NAVO in staat van paraatheid
door het neerslaan van de volksop
stand in Hongarije in 1956 door de
Sovjet-Unie. Tegelijkertijd vallen Is
rael, Frankrijk en Engeland Egypte
binnen, dat het Suez-kanaal genatio
naliseerd heeft.
eveneens een obsessie met atoomwa
pens schijnt te hebben.
Het is ironisch dat naarmate de
ontspanning tussen oost en west in
Op verzoek van de eergisteren overleden
Franse president Pompidou is vanmor
gen een mis voor de zielerust van de
PARIJS. (DPA) Hevige regenval,
die de afgelopen dagen Algerije heeft
getroffen, heeft volgens gisteren in Pa
rijs ontvangen berichten van zeker vijf
tig mensen het leven geëist. Er zijn ook
talrijke gewonden.
Geteisterd is vooral het gebied Groot-
Kabylië in het noorden van het Afri-
kaanseland.
1 in
i de
den
ieid.
om
ken
>lad
reet
ijke
van
voor
nder
zich
riese
LOS ANGELES. (UPI) Bob Halde
man, de voormalige „stafchef” van
het Witte Huis, heeft als zijn me
ning te kennen gegeven, dat men
het Amerikaanse publiek niet zo
veel over het Watergate-schandaal
had moeten vertellen: „Want het
publiek mist het vermogen om de
zaak te begrijpen”.
9.200
Vliegtuigen
3.400
iale
and
uit
aar
oen
an-
een
de
net
De
Ulo
en
van
c als
keur
>rui-
lieg-
aagd
van
re-
;r de
over
dat
srdag
rooie
„Het
i dat
Navo
ijl de
Izaak
itrole
i het
iatste
had
jl de
Van
Uyl
rich-
p de
n.
Eén van deze kwesties was de omstre
den affaire van de gift van Nixons vice-
presidentiële documenten aan de staat,
een gift die hem ongeveer anderhalf
miljoen gulden aan belastingaftrek ople
verde. Het rapport laat er geen twijfel
aan bestaan dat de schenking plaatsvond
nadat de datum verstreken was waarop
een nieuwe wet van kracht was gewor
den, die belastingaftrek voor dergelijke
doeleinden verbood.
Het rapport laat zich echter niet uit
over de vraag of er sprake is van
fraude, gepleegd door de advocaat van
olks-
i een
r de
wel
iemd.
heer
‘lijke
mba.
wil
spest
leent
dko-
kken
met
lakte
r
Voor het eerst in de geschiedenis van de
zeevaart zijn 1.600 passagiers op zee
„overgestapt’'. Ze verlieten gisteren de
vende Queen Elizabeth II per motorsloep
met machineschade hulploos ronddrij-
en gingen aan boord van de Sea Venture,
230 mijlen ten zuidwesten van Bermuda.
Nixon, die zijn formulieren opstelde,
hoewel bekend is dat een datum ver
valst werd om de schenking alsnog on
der de oude wet te laten vallen.
Ook wordt in het midden gelaten of
Nixon op de hoogte was van deze frau
duleuze handelingen. De commissie wil
zich daarmee vrijwaren tegen een situa
tie, waarin de leden al een oordeel
hebben geveld over Nixons schuld of
“’--'Ê-A..
De vijftien ministers van buitenlandse zaken die de NAVO-landen ver
tegenwoordigen in vergadering. Nederland is thans nauw verbonden met
de NAVO-leiding. Oud-minister van buitenlandse zaken mr. J. M. A. H.
Luns is thans de secretaris-generaal. Een andere Nederlander die deze
hoogste NAVO-functie bekleedde was mr. D. U. Stikker van 1961 tot 1964.
De huidige president van de Noordatlantische raad is Norbert Schmelzer
van Nederland.
Op 4 april 1949 tekenen de V.S.,
Canada, het Verenigd Koninkrijk,
Frankrijk, België, Nederland, Luxem
burg, Denemarken, Noorwegen, Ijs
land, Italië en Portugal in Washing
ton het Noordatlantisch verdrag voor
gezamelijke en wederzijdse verdedi
ging tegen aanvallen.
In februari 1952 treden Grieken
land en Turkije toe, en in mei 1955
de Duitse bondsrepubliek dit
Europa hoopvoller is geworden, de
spanningen binnen de NAVO zijn ge
groeid. Dit heeft dan ook de glans
aan het zilveren jubileum ontnomen.
Het Stockholm International Peace
Research Institute vindt dat de NA
VO met een „atoomwapen-complex”
geboren is. Ook in documentatie die
de NAVO ter ere van zijn 25-jarig
bestaan heeft uitgedeeld. wordt veel
nadruk gelegd op atoommacht. Er
staat een lang citaat bij van James
Schlesinger, de Amerikaanse minister
van defensie, waarin deze veel belang
hecht aan atoomwapens als afschrik
middel.
Maar de NAVO zal nu toch echt
rekening moeten gaan houden met de
veranderde situatie in Europa en de
gepikeerdheid van de VS, uitgedrukt
in deze woorden van dr. Kissinger:
„Onze vrienden bezorgen ons soms
meer last dan onze vijanden.” Daarbij
komt ook het probleem van het isola
tionistische gedrag van Frankrijk, dat
Naar de ,Los Angeles Times” meldde,
maakte Haldeman deze opmerkin
gen op een lunchbijeenkomst van
zakenlieden in de Mexicaanse bad
plaats Acapulco. Zelf staat Halde
man terecht wegens meineed, be
lemmering van het werk van de
Justitie en samenzwering ten aan
zien van het schandaal. „Er is een
verschrikkelijke hoeveelheid inlich
tingen over Watergate bekendge
maakt, die naar mijn mening en
ik weet dat de president dit oordeel
met mij deelt in het belang van
het land beter niet openbaar had
den kunnen worden gemaakt. Het
Amerikaanse volk bezit niet het
vermogen om de volledige waar
heid in een breed en juist perspec
tief te zien”, aldus Haldeman.
Hij had speciale toestemming van de
rechtbank nodig om naar Mexico
te reizen. Volgens Haldeman is de
grootste zwakheid van president
Nixon, „dat hij zo weekhartig is”.
over zijn eerste ambtstermijn zal
betalen. Een rapport van de belas
tingcommissie van het Congres
heeft dat bedrag vastgesteld. De
president had in december verklaard
zich bij de beslissing van de com
missie te zullen neerleggen.
onschuld, terwijl zij straks misschien
over zijn afzetting moeten stemmen en
zich daarvoor zouden moeten diskwalifi
ceren.
De tweede grote portie van het terug
te betalen bedrag, iets minder dan de
helft, betreft door Nixon gemaakte,
maar niet aangegeven winsten bij de
verkoop van zijn flat in New York en
van grond bij zijn villa in Californië.
zijn verleden, bestaat de NAVO nog
steeds en is Europa, gedurende de 25
jaar van het bestaan van de organi
satie, vrij van oorlog gebleven.
Wat er nu met de NAVO in de
toekomst gebeurt, hangt voor een
groot deel van de VS af. Onder diens
atoomparaplu vluchtte West-Europa
in de jaren na de tweede wereldoor
log om een verdere uitbreiding naar
het westen van de Russische in
vloedssfeer te voorkomen. Maar als
Amerika nu haar dreigement uitvoert
om veel van zijn troepen uit Europa
terug te trekken, zal de geloofwaar
digheid van de NAVO als „afschrik
middel” voor de Sovjet-Unie onder-
mijnd worden; want de VS houden
de atoomparaplu nog altijd vast.
Het Britse zondagsblad Sunday Ti-
Oorlog dreigt in november 1958
als de Russische premier Nikita
Kroesjtsjev de viermogendhedenover-
eenkomst over Berlijn, wil opheffen
en een eenzijdig verdrag met Oost-
Duitsland wil sluiten. De NAVO
doorstaat de crisis.
In augustus 1963 ondertekenen
Amerika en de Sovjet-Unie het ver
drag tot staking van bovengrondse
kernproeven-
NAVO-bondgenoten Griekenland
en Turkije komen in januari 1964 in
conflict door de crisis op Cyprus. Op
9 november 1965 kondigt de Franse
president Charles de Gaulle de terug
trekking van de Franse strijdkrach
ten uit de NAVO per 1 juli 1966.
In maart 1966 eist Frankrijk het
vertrek van de geallieerde strijd
krachten en van de NAVO-staten van
Franse bodem. Het militaire hoofd
kwartier gaat naar België evenals het
tarts
poli-
itge-
orps
den.
richt
een
een
d.
islid
Jgen
iden
gens
ten-
oon-
de
ame
DEN HAAG Vandaag bestaat de NAVO 25 jaar, maar het feest schijnt
niet uitbundig gevierd te worden. Er valt dan ook bij dit jubileum weinig te
bejubelen, en de festiviteiten bestaan slechts uit een paar militaire muziek
korpsen en een bescheiden défilé van vliegtuigen over het Belgische hoofd
kwartier.
(Van onze redacteur in Jeruzalem)
JERUZALEM. Wie draagt in het
Israëlische kabinet ministeriële verant
woordelijkheid voor de fouten die in de
Oktober-oorlog van het vorig jaar ge
maakt zijn? De Agranat-commissie, die
dinsdagavond een tussenrapport publi
ceerde over de gebeurtenissen die aan de
oorlog voorafgingen, als gevolg waarvan
opperbevelhebber Elazar ontslag nam en
het hoofd van de Israëlische militaire
inlichtingendienst, generaal Zeira, even
eens ontslagen werd, is niet ingegaan op
de politieke vragen en verantwoordelijk
heden van de ministers. Zij heeft alleen
de technisch-militair-juridische kant be
keken en beoordeeld.
Meteen al is in Jeruzalem, na het
bekend worden van de inhoud van het
rapport, opgemerkt dat het onrechtvaar
dig is dat opperbevelhebber Elazar alle
schuld krijgt en Da jan vrijuit gaat. „Een
onevenredige verdeling van de verant
woordelijkheid”, heet het.
Daarmee is de politieke discussie over
de regering en het leiderschap van Israe'
weer opgelaaid. De eerste partij die haar
mening uitsprak was gisteravond de
linkse Mapam, die deel uitmaakt van de
regeringscoalitie: „Minister van Defensie
Dajan moet aftreden. Het leger valt
immers onder zijn verantwoordelijkheid
en het falen van de opperbevelhebber en
van de militaire inlichtingendienst is dan
ook zijn falen. Dat is de betekenis van
ministeriële verantwoordelijkheid.
Nee, zeggen anderen, niet alleen Dajan
draagt verantwoordelijkheid voor het
defensieapparaat, ook de premier, en ei
genlijk de hele regering. Moet de rege
ring dus in haar geheel aftreden? Of
kan zij volstaan met het uitvoeren van
die verbeteringen die de commissie heeft
aanbevolen?
Het probleem is dat in Israel ministe
riële verantwoordelijkheid tegenover het
president gelezen in de Parijse parochie
kerk St. Louis en Vile, waarbij alleen
mevrouw Pompidou, haar zoon, verdere
familieleden, het kabinet en intieme
medewerkers aanwezig waren. Daarna
werd de Franse president begraven op
het kerkhof bij het kerkje van het dorp
Orvilliers (zie foto).
Zaterdagmorgen om elf uur kan het
Franse publiek zijn eer betuigen, wan
neer de regering een plechtige uitvaart
mis laat opdragen in de Notre Dame van
Parijs, voorgezeten door president ad
interim Alain Poher, de plechtigheid zal
door de televisie worden uitgezonden.
Onder de hoge buitenlandse gasten
zullen zijn prins Philip van Engeland,
bondskanselier Willy Brandt, koning
Boudewijn van België en waarschijnlijk
premier Harold Wilson en president Ri
chard Nixon van de Verenigde Staten.
-■ 'ar
■'•‘r
Het rapport, dat 784 pagina’s beslaat,
werd opgesteld nadat Nixon in dember
de commissie vroeg een onderzoek in te
stellen naar zijn belastingaangiften. Er
waren namelijk ernstige twijfels gerezen
over de geldigheid van een aantal finan
ciële transacties, die de president hon
derdduizenden dollars aan belastingaf
trek hadden opgeleverd.
mes schrijft hierover: „Dit argument
is gebruikt als rechtvaardiging van
een eigen, onafhankelijk atoomwapen-
narsenaal voor Engeland, wat ge
bruikt zou worden indien het om een
vitaal nationaal belang zou gaan. Het
groeiende potentieel van Frankrijk
voor het voeren van een atoom-oor-
log, is op dezelfde gedachtengang ge
baseerd. Nu zijn het niet meer alleen
de Fransen die over een nieuwe Eu
ropese defensie-organisatie praten.
Zelfs de Amerikanen zoals een
groep congresleden die onlangs Euro
pa bezocht beweren dat als de
NAVO vandaag niet bestond, deze
organisatie nu ook niet meer in zijn
huidige vorm geschapen zou worden.
Wat nu vereist is (volgens de Ameri
kanen) is een politiek Europees or
gaan met een defensie-onderdeel.”
Natuurlijk blijven er dan ook nog
de vooruitzichten op een gezamenlij
ke Europese atoommacht onafhan
kelijk van de VS bestaan. Dit zou
echter een oplossing zijn, die toch
weer veel onderlinge ruzie met zich
mee zou brengen.
aHr......
parlement en de bevolking een begrip
zonder inhoud is. Een minister wordt
niet door het parlement ter verantwoor
ding geroepen, formeel natuurlijk wel,
maar in feite gebeurt dat door zijn
partij, in de meeste gevallen dus door de
Arbeiderspartij. Zolang een minister het
vertrouwen van de partijleiding heeft,
kan hij zijn gang gaan.
De grote uiting van verbondenheid
die eigenlijk bij dit feest gemanifes
teerd had moeten worden, blijft uit.
De hoop dat de Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken, dr. Henry
Kissinger, of zelfs president Nixon,
het feest zou bij wonen, vervaagde
tijdens de oktoberoorlog in het Mid-
den-Oostem toen Europa geen politie
ke of morele steun aan de VS gaf bij
diens bevoorrading van Israel.
Nixon’s „Jaar van Europa” werd af
gelast.
Uiterlijk vertoont de NAVO nog
geen tekenen van crisis. Het is nog
steeds dezelfde combinatie van 15
Atlantische naties, verbonden door
een wederzijds defensie-akkoord, met
vele adviesorganen en een minister
raad .Ondanks verschillende crises in
politieke hoofdkwartier, en het mili
taire hoofdkwartier voor centraal-
Europa komt naar Brunssum in
Limburg.
NAVO weer in paraatheid bij de
aanvang van de derde Israelisch-Ara-
bische oorlog in juni 1967.
Er begint een ontspanningsproces
in Europa met een NAVO besluit niet
meteen met kernwapens te reageren
(zg. „flexibele antwoord-strategie”)
doch dit wordt in juni 1968 door de
inval van de Warschau-pactlanden in
het Tsjecho-Slowakije van Dubcek
teruggeworpen.
Ondertekening viermogenhedeno-
vereenkomt voor Berlijn in septem
ber 1971
Het eerste verdrag voor de be
perking van de strategische kernwa
pens (SALT) wordt in mei 1972 door
de V.S. en de Sovjet-Unie getekend.
Manschappen, totaal
2,9 miljoen
Manschappen, gevechtsklaar
1,3 miljoen 1,5
-Tf ‘r
Wé»
STOCKHOLM. De machtsbalans
tussen de NAVO en de landen van
het Warschau-pact is door het Stock
holm International Peace Research
Institute als volgt opgesteld
WARSCHAU
PACT
-.v v~
2 StSHfiBBÈ
gm.--- .ƒ-»-ƒ "”=::ë=:üiiSSh:-
*^-3^ - ij
-3.1
■.ijl i
'in
