SEX NIET ALLEEN BEPALEND BIJ NEDERLANDSE FILMS
Concertgebouworkest met meer
mode
nieuws
modern werk op zondagmiddag
V
Proefschrift
over Co Kee
„Als de dag van gisteren”
jongste historie op TV
DitisNeerlands
zachtste borrel
gekker'
ro
we!
filn|L
AN
AN
4
In twaalf afleveringen bij NCRV
Plannen voor het komend seizoen
5,
5.
Haags Gemeentemuseum
koopt Franse grafiek
23
KUNST
Ben Barka
N achtvoorstellingen
41,
PAMÏ
Als u bij Vogelzang
Familieserie
I
o
komt
zult u het zelf zien.
speeld met een overwegend klas
siek karakter. De Nederlandse mu
ziek wordt vertegenwoordigd door
de „Symphonies of winds” van Ton
de Leeuw. De vraag naar eigentijdse
muziek is in Japan nog zeer be
scheiden. De muzikale belangstel
ling van de Japanners gaat voor
namelijk uit naar Haydn, Mozart,
Beethoven, Brahms, Dvorak, Mah
ler, Strauss, Ravel en Strawinsky.
d
raar.
Filmmuseum
I»' 'x'
AMSTERDAM Het Concert
gebouworkest vertrekt dinsdag a.s.
voor drie weken naar Japan. Het is
voor de derde keer dat het orkest
deze wereldreis gaat ondernemen
met vier concerten in Tokio en vier
in Osaka. Daarbij komen nog zeven
concerten in minder bekende steden
in totaal vijftien concerten in
- twintig dagen. Er zullen vier ver-
schillende programma’s worden ge-
Tijdgrapjes
Paaspremières
te A
In Amsterdam
e
Bioscoopbezoek zit in de lift
Verder echte Paas-reprises als „De
1
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
(Van onze correspondente)
nst een
i van haaf
ver-
t.
auto.
mtenkriti
verbindt
Professor Dr. M. Flothuis, de artistieke
leider van het Concertgebouworkest, die
onlangs benoemd werd tot hoogleraar
aan de Utrechtse Universiteit en die na
20 jaar zijn functie heeft overgedragen
aan de Haarlemse componist Hans Kox,
heeft gisteren voor de laatste maal zijn
licht laten schijnen op het nieuwe sei
zoen van het Concertgebouworkest, dat
nog door hem is voorbereid.
Cor Kee zegt ervan: „Ik geloof dat het
een zeldzaamheid is dat iemand promo
veert op een proefschrift over een nog
levend mens. Voor zover mij bekend, is
haar plan ontstaan doordat mijn muziek
aanslaat bij jongeren muziek voor
jonge mensen, toevallig geschreven door
een man van 74 jaar.”
Voorouders van Francis Heusinkveld
kwamen indertijd uit Nederland. ïn haar
proefschrift stelt ze dat de Zaandamse
musicus mag worden gezien als een van
de belangrijkste componisten voor orgel
in Nederland.
week in dertien theaters is ingezet,
misschien verder uitsluitsel in deze
kwestie zal geven.
IN DE DOOR De Uitkijk gegeven
„Nachten van de Filmcritic” ditmaal
Bergman’s „Cries anf Whispers” keu
ze van Fred van Doorn van de Haag
se Post.
Warhol’s „Lonesome Cowboys” is
evenals ’s middags en ’s avonds ook
basis vu
's en juW
IN HET ZOJUIST verschenen
jaarverslag van de Nederlandse
Bioscoopbond komen, zoals bij
deze jaarverslagen gebruikelijk
is, enige boeiende en door cijfers
en grafieken ondersteunde mede
delingen voor over hoe het film
en bioscoopwezen reilde en zeilde
in een bepaald jaar, in dit geval
1973.
DE CYCLUS Indiase films wordt
op woensdag en donderdag door het
Filmmuseum voortgezet in de aula
van het Stedelijk met „Kanku” uit
’71, een zedendrama van het Indiase
platteland die een merkwaardig licht
doet schijnen op levensgewoonten en
morele gedragingen van de platte
landsbevolking. En met „De Straat
met de slechte Naam”, eveneens inte
ressant door de menselijke proble
men die een alledaagse thema oproe
pen en door de geheel andere reacties
op die problemen dan in de Westerse
wereld gebruikelijk zijn.
ming van de beroemde avonturenro
man van Alexandre Dumas, waar
van de eerste uit 1911 dateert en de
beroemdste die geweest is waarin
Douglas Fairbanks de overmoedige
d’Artagnan speelde. Dat was in 1920.
Richard Lester h eeft daar eigenlijk
niets aan toe te voegen.
Eend en de Cadillac” met Louis de
Funes en Bouvil in Du Midi, „Als
Adelaars vielen zij aan (Richard Bur
ton, Clint Eastwoord) in Flora, Cha
plin’s „Modern Times” in Rivoli (Bo
ven Rialto), „De Kanonnen van Na-
varone” in Rialto, „bij de beesten af”
in Hallen en „Cat Ballou” met
Jane Fonda en Lee Marvin in Studio
K.
Daaruit blijkt allereerst dat 1973
een in vele opzichten opvallend een
hoopgevend jaar is geweest. Niet al
leen nam in dat jaar het bioscoopbe
zoek met 6,2 pet toe, vergeleken met
’72, wat betekende dat 26,5 miljoen
mensen naar de bioscoop gingen en
er 105 miljoen gulden aan de diverse
kassa’s neertelden, maar ook dat het
aantal bioscopen steeg (van 377 tot
Er is de laatste jaren een grotere
belangstelling geconstateerd voor de C-
serie, het moderne muzikale avontuur op
de zondagmiddag. Daarom is besloten
het aantal concerten met drie uit te
breiden en te brengen op negen concer
ten per seizoen. Ook is gebroken met de
gewoonte om op deze concerten de mo
derne programma’s met een klassiek
stuk aan te vullen, als een doekje voor
het bloeden. De nieuwe C-serie brengt
uitsluitend muziek van de 20ste eeuw
Het eerste concert is meteen raak: zon
dagmiddag 9 oktober speelt het Radio
Philharmonisch Orkest m.m.v. Groot
Omroepkoor en B.B.C.-koor „Die Gurre-
lieder” van Arnold Schonberg (300 me
dewerkenden).
Op 27 oktober wordt een bijzonder
concert gegeven in het kader van de
International Society of contemporian
music o.l.v. Ernest Bour met composities
van Ketting, Maderna en Matsudaira, en
op zondag 17 november volgt een „dool-
hofconcert” van meerdere ensembles, die
in diverse zalen van het Concertgebouw
werken uitvoeren van Schönberg en We
bern. Ook op de resterende zes concer
ten zullen nog verschillende werken van
Schönberg worden uitgevoerd in
band met de herdenking van zijn hon
derdste geboortedag.
Hij kan het kostuumstuk dat speelt
in de tijd van Lodewijk XIII van
Frankrijk uitbundiger aankleden en
met meer figuranten uitrusten dan
destijds, maar in wezen verandert er
niet veel, zij het dat Lester het
spotten niet; kan laten en zo nu en
dan op een nogal makkelijke manier
tijdgrapjes maakt die het geheel niet
versterken.
„DE DRIE MUSKETIERS” (Belle-
vue-Cjnerama) is de zoveelste verfil-
Er is in deze weelderige produktie
een uitermate internationale rolbezet
ting te signaleren, met Micheal York
als d’Artagnan, Oliver Reed en Ri
chard Chamberlain als de andere
Musketiers van de Koning, Jean Pier
re Cassel als koning Lodewijk, Ra
quel Welch als de lieve, maar onhan
dige madame Bonacieux, Charlton
Heston als Richelieu en Fay Duna
way als Milady de Winter.
Zij doen ieder op eigen manier hun
best, maar kunnen niet verhinderen
dat het verhaal van het aan een
minnaar weggegeven halssnoer dat
tijdig terug moet in Parijs om de
vrouw van Lodewijk niet te compro-
miteren, onduidelijk en verward ver
teld wordt en net niet de mooie
romantische hofintrige wordt die men
ervan verwacht had.
ZAANDAM. De Amerikaanse stu
dente Francis Heusinkveld hoopt bin
nenkort aan de muziekfaculteit van de
universiteit van Coralville in Ohio (Ver
enigde Staten) te promoveren op een
proefschrift waarin het leven en het
werken van de Zaandamse organist en
componist Cor Kee centraal staan. Het
plan van de Amerikaanse ontstond toen
zij het werk van Cor Kee, dat ook in
Amerika zeer bekend is, zelf als organis-
te speelde.
DE BELANGRIJKSTE Paas-pre-
mières in de hoofdstad zijn allereerst
drie kostbare producties: „The Three
Musketeers” van Richard Lester, „Pa
pillon" van Franklin J. Schaffner en
„Dakota” van Wim Verstappen. Want
al valt het produktiebedrag van deze
laatste film bij lange na niet in de
prijsklasse van Amerikaanse films in
het algemeen en van beide genoemde
in het bijzonder „Dakota” is met z’n
1,25 miljoen de duurste film van het
Scorpio-duo.
Over „Dakota” en „Papillon” heb
ben we al naar aanleiding van de
Haarlemse première elders in deze
krant geschreven. Kees Brusse is een
beetje de Nederlandse Steve
McQueen in deze film van Pirn en
Wim Stoer, zwijgend en vrouwenha
ter.
:BS Gr»
s 32-36
el 241 (aÜ
DEN HAAG (ANP). Het Haags Ge
meentemuseum heeft een omvangrijke
verzameling kunstwerken aangekocht, in
hoofdzaak bestaande uit grafiek en
schilderijen. De collectie 19e eeuwse
Franse grafiek, die het museum al bezat,
is nu uitgebreid met 76 werken, waaron
der zes etsen van Rodolphe Bresdin. en
voorts etsen en litho’s van O. M. H.
Daumier, E. Delacroix en P. Bonnard.
Bij deze gang van zaken is het
voor de hand liggend dat het Hoofd
bestuur van de Nederlandse Bio
scoopbond bij de minister van CRM
aangedrongen heeft op verhoging van
de overheidssubsidie ten behoeve van
de Nederlandse hoofdfilmproduktie,
waarbij vooral nog eens de aandacht
gevestigd wordt op de drukkende last
van de BTW. Weliswaar is nu de
vermakelijkheidsbelasting weggeval
len, maar een rekensommejte leert
dat de fiscale last op een Nederlandse
film in de loop der jaren niet ver
minderd, maar verhoogd is. In 1968
betekenden omzetbelasting èn verma
kelijkheidsbelasting een aanslag van
13,6 pct op de bruto-recettes van een
Nederlandse produktie. Na afschaf
fing van de vermakelijkheidsbelasting
en invoering en verhoging van het
BTW-tarief blijkt de fiscus nu 13,8
pet te innen. En bij verder rekenen
blijkt dan zelfs dat de opbrengst van
de BTW over de Nederlandse film de
subsidies van CRM overtreft. Zo in
casseerde de Staat als BTW-belasting
in verband met de Nederlandse
hoofdfilm in 1971, ’72 en ’73 plusmi
nus 5,8 miljoen. De overheidssubsi
dies in de vorm van bijdragen aan
het Produktiefonds bedroegen in die
zelfde jaren 4,6 miljoen.
Heeft u plotseling een feest,
receptie of happening! Geen
zorgen maken. Het hele jaar
door kunt u bij ons rond
neuzen en slagen. Alle ma
ten in diverse prijsklassen.
De films zijn in Frankrijk gemaakt
door Pathé Cinéma uit Parijs, een van
de oudste filmaatschappijen ter wereld.
De samenstellers Henri de Turenne en
Daniël Costelle hebben onder de titel
„C'était hier” de grote gebeurtenissen
van na de Tweede wereldoorlog in
>n aan
22 februari van het vorige jaar in
première ging en „Frank en Eva” (23
augustus) het leeuwendeel van de
in de nachtvoorstellingen van Krite-
rion te zien Bunuel’s veelgeroemde
„Dagboek van een Kamermeisje” met
Jeanne Moreau en Michel Piccoli kan
men weer eens tegenkomen in het
Leidseplein Theater. Het Paul New
manFestival in Cinetol brengt
„Hombre” en „Somebody up there
likes me”. Voor een heel oude ver
filming door Mark Robson van de
originele roman Peyton Place kan
men in Ceintuur terecht. In The
Movies de gruwelfilm „Night of the
Living Dead’ en „Dadddy” van Peter
Whithead en Niki de Saint Phalle.
(Van onze RTV-redactie)
Men kan de vergelijking direct
verifiëren door na Dakota naar Pa
pillon te gaan kijken, waarin
McQueen nauwelijks een moment
van het doek is. Afgevoerd wegens
moord die hij ontkent, naar de be
ruchte strafkolonie in Frans Guyana,
maakte Henri Charrière daar alle on
menselijke situaties en straffen mee
van een berucht systeem dat erger is
dan de dood. Papillon, een bijnaam
die de hoofdpersoon dankt aan het
feit dat hij op zijn borst een vlinder
getatoeëerd heeft, weet te overleven en
zijn memoires (Charrière stierf vorig
jaar) zijn aanleiding geworden tot
een (te) lange film met veel misère
maar ook een loflied op een niet uit
te roeien verlangen tot leven. Min
stens zo goed als de onverslaanbare
steve Mc Queen die we in een af
schuwelijk aftekeningsproces oud
zien worden, is Dustin Hoffman als
de vriend in nood die de laatste tocht
naar de vrijheid niet aandurft, en als
een zonderling achterblijft in zijn
stenen huisje op Duivelseiland
Aan het eind van dit seizoen zal een
proef worden genomen met een totaal
nieuw evenement de „Familieserie”
onder het motto „ouders brengt uw
kinderen mee” of „kinderen brengt uw
ouders mee”. Deze serie bestaat uit vier
concerten op 11, 16, 22 mei en 7 juni
met het Amsterdams Philharmonisch
Orkest, het Rotterdams Philharmonisch
Orkest en tweemaal het Concertgebou
workest.
dr Een voorjaars- en^®
zomercollectie die is
berekend om onderling
gecombineerd te worden
zowel in kleur als
belijning. Bovendien
zijn ook de japonnen
weer duidelijk - en 'n
stuk leuker-terug.
k Allemaal helemaal
naar uw hart.
hoofdstukken gerangschikt. Daarbij gin
gen zij niet encyclopedisch-nauwkeurig te
werk zij sloegen hele stukken histo
rie over maar maakten van elke
aflevering een bouwwerk, dat bij ’t zien
altijd een beetje droevig stemt: het is
vaak verbijsterend te constateren hoeveel
geweld, drogredenen en intimidatie de
loop van de geschiedenis mede bepalen.
De NCRV heeft overigens veel van de
afleveringen grondig moeten bewerken,
omdat de makers de wereldhistorie dui
delijk door een Franse bril hebben beke
ken. Veel van de Franse elementen, die
niet van Europees of wereldgewicht wa
ren, heeft de NCRV vervangen door
historische feiten, die óf een Nederlands
óf een breder Europees aspect hadden.
Zo gaat de aflevering oorspronkelijk
gewijd aan de Franse koloniale politiek,
hoofdzakelijk over Indonesië.
The Movies heeft in zijn beide
theatertjes respectievelijk „II caso
Mattei” van Francesco Rosi, evenals
L’Attentat” een reconstructie van een
mysterieuze affaire met politieke
achtergronden, waarin ditmaal als
centrale figuur de grote zakenman
Mattei, die net als Ben Barka ge
speeld wordt door Gian-Maria Volon-
té; en de Zwitserse film „La Sala-
mandre” van Alain Tanner.
In de B-serie wordt bijzondere aan
dacht besteed aan het heengaan van
Flothuis en de komst van Kox. Op het
eerste concert (18 en 19 september) van
deze serie spelen Herman Krebbers en
Theo Olof het Dubbelconcert voor twee
violen van Hans Kox en op 16 en 17
oktober gaat „Hymnus” van Flothuis
voor sopraan en orkest, gezongen door
Erna Spoorenberg.
Bernard Haitink dirigeert als gewoon
lijk weer de helft van de concerten in
de series B en C. Als gastdirigenten zijn
uitgenodigd Eugen Jochum, Mario Rossi,
Kirill Kondrasjin, Gennady Rozjdjest-
wensky, Josef Krips en Edo de Waart.
Jonge
Bols
MODE
Grote Houtstr. 28-30
Haarlem
■F ><***'1?
EEN BESCHEIDENER première is
in City 3 (pas geopend), het al de
malen genoemde en besproken „Pact
met de Duivel”, een vrije vertaling
van ,,L’Attentat”, waarin Yves Boisset
op een scenario van Jorge Semprun
het authentieke verhaal reconsrueerd
van de verdwijning resp. moord
van Ben Barka, een voor Ma
rokko en Frankrijk „gevaarlijk” man
die dus uit de weg geruimd moest
worden. Als een moderne misdaad-
thriller verloopt een opwindende in
trige die vrijwel geheel op ware ge
beurtenissen berust en een aanval
inhoudt op het verpolitiekte Frank
rijk onder de Gaulle in 1965.
Papillon (gespeeld door Steve
McQueen) na twee jaar opsluiting.
381) en dat er maar liefst elf nieuwe
Nederlandse hoofdfilms in première
gingen. Het verrassende bij die laat
ste mededeling is dat op het nationale
produkt ruim 5 miljoen bezoekers
afkwamen, zodat het aandeel van de
Nederlandse film in de totale lande
lijke omzet een kleine 23 pet bedroeg.
Dat betekent een hechte basis voor
de verdere uitbreiding van onze nati
onale filmproduktie, maar houdt te
gelijk een waarschuwing in niet al te
lichtzinnig en optimistisch met dit
bereikte resultaat om te springen.
Bekijkt men de lijst van elf hoofd-
filrps die in ’73 in première gingen
(waaronder ook de jeugdfilm „Dik
Trom en zijn Dorpsgenoten”, een Rex
Film van H. J. van der Linden) dan
blijkt dat niet alléén het sex-element
bepalend is geweest voor de toegeno
men belangstelling voor films van
eigen bodem.
Natuurlijk heeft „Turks Fruit” die
Voorts heeft het gemeentemuseum een
serie van vijftig schilderijtjes in bezit
gekregen van de Engelsman Tom Phil
lips, en van Nederlanders twee prenten
van Anton Heyboer, drie schilderijen
van Otto van Rees en een aluminium-
constructie van de beeldhouwer Jan
Maaskant.
HILVERSUM. Op eerste paasdag
start de NCRV met de eerste van twaalf
afleveringen van elk 50 minuten van
een televisieserie, gewijd aan de jongste
wereldgeschiedenis, de periode tussen
1945 en 1970. „Als de dag van gisteren”
heet de serie en zij wordt eens in de
maand op de zondagavonden, dat de
NCRV zendtijd heeft, op het scherm
gebracht, telkens om vijf over zeven op
Nederland 1.
5 miljoen recette die de Nederlandse
film in dat jaar opbracht, in de
wacht gesleept, maar daarnaast heb
ben met meer of minder succes
„Geen Panie”, „Nr. 14, Johan Cruyff”,
„Angela”, „Naakt over de Schutting”,
„Het Dwaallicht” en „Op de Holland
se toer” gelopen die helemaal niet of
nauwelijks gebruik maakten van onze
nieuw verworven vrijheden op ero
tisch gebied, evenmin als „The Fami
ly” die zich in dat opzicht niet aan
kinderlijke opzettelijkheden te buiten
ging. Trouwens de teruglopende ten
dens om via dit soort attracties een
onzeker succes na te jagen, wordt op
het ogenblik al bevestigd met de
publieke animo voor „Help, de Dokter
verzuipt” die nu nog altijd in 24
bioscopen tegelijk loopt na in totaal
meer dan 60 vertoningsweken achter
de rug te hebben. Terwijl de „sexlo-
ze” Scorpio-film „Dakota” die deze
