Weer vier gaullisten in verkiezingsstrijd
Wilson gaat niet uit EEG
Bomaanslag in
Nixon krijgt gerechtelijk
Londonderry
bevel van commissie
Ook dit jaar
lintjesregen
contra Chili-
TELEGRAM
Koningin meesj
geliefde van de
Oranje’s
KoerdenOorlog
lijkt nu
onvermijdelijk
KVP-voorzitter
beweging
Van der Stoel tegen beleid
van Verenigde Staten
Si
I
F
99 -
1
1
VN-gron dstof f en conferentie
Ian Ball moet voor
Arabieren hervatten terreur-acties tegen Israel
Weer verkiezingen
in Australië
59
rechtbank komen
K,
Onderhandelingen over
verlaging margarineprijs
3
BINNEN- EN BUITENLAND
VRIJDAG 12 APRIL
1974
99
Enquête onder scholieren
Over reis De Jong
15 JUNI
1 JUNI
Jean Royer stelt zich kandidaat
1
9061
zo
(Van onze parlementsredactie)
er
Meir
voor guerrilla-aanval
In verklaringen voor de federale re-
de
het regeringskamp sinds gisteren weer op vier gebracht. Royer, die zich
opwerpt als de overigens goed van de tongriem gesneden woordvoerder
van de welbekende zwijgende meerderheid, zou men een edel-Poujadist
mogen noemen als die aanduiding geen contradictio in terminis was.
heid,
wen
inde
mde
iwen
arige
uni-
iloma
d zei
iwen,
ippen
iaar-
ij.
Gaay
mans
deze
Bul-
i dat
ieleid
zape-
iging
tska-
gaat
heeft
rodig
nhard
ezoek
van
Van
’erge-
s gis-
■leden
dopen
uren-
aarbij
it een
vijnen
of.
aspels
1 van
m op
an de
avala,
n Ja-
ir van
w dr.
Jassa-
1 Bok
kwa-
Volgens welingelichte kringen in
Londen zou hij dan ook helemaal
niet van plan zijn zich uit de EEG
terug te trekken, ondanks alle ver
kapte dreigementen.
Twee beelden van guerrilla-terreur uit
Noord-Israel gisteren.
Links: een familielid van een van de
Israëlische slachtoffers.
(Van onze redacteur in Washington mr.
H. L. Leffelaar)
Whitlam heeft kamer en senaat ont
bonden. Hij zei op een persconferentie
ervan overtuigd te zijn dat de Labour-
partij in de nieuwe senaat een meerder
heid krijgt.
POMPIDOU
44,?
n 32-
latge-
:oken,
ikken,
nhuis
ndere
zijn
rden-
twee
haar
ïbben
r een
i ge-
n
eran-
van
sstor-
it dat
wijzi-
water
afge-
enwel
r met
teerd.
terna-
willen
Maat-
saam-
:ean I
adigd.
vijzen
ïveel-
Jose
i stad
o tv-
geen
in in
it hij
vach-
Bij
ansen
s dan
iienen
won-
1 „de
turend
lat in
DfFHMÈ5~i
ROCARD
Als minister voor de kleinhandel werd
Royer indertijd door de Franse winkel
stand op handen gedragen, omdat hij de
verdere uitbreiding van de grote waren
huizen met een wet onmogelijk maakte.
Royer staat ook als Frankrijks eerste
fatsoensrakker bekend en als burge
meester van de stad Tours onderwerpt
hij bioscopen en boekhandel aan 'een
persoonlijke en zeer strenge censuur.
cherche (FBI) had Porter gelogen over
het aanwenden van geld uit Nixons
herverkiezingscomité. Zo had hij gezegd
niet te weten dat geld uit het fonds
besteed was voor illegale daden tegen de
democratische politieke vijanden en voor
de inbraak in het Watergate-gebouw.
Aanleiding daartoe is het feit dat de
oppositie in de senaat twee wetsontwer
pen heeft afgestemd. Whitlams Labour-
regering is pas zestien maanden oud.
De dagvaarding vloeit voort uit een
gewapende overval op de auto van de
prinses op de Mali bij Buckingham Pa
lace drie weken geleden.
PRESIDENTSVERKIEZINGEN IN FRANKRIJK
1969
(Van onze redacteur in Parijs, Frank Onnen)
PARIJS. Na het terugtreden van Kamerpresident Edgar Faure heeft
de minister van posterijen Jean Royer, die in het vorige kabinet-Messmer
de portefeuille van de kleinhandel beheerde, het aantal kandidaten uit
DEN HAAG (ANP). Oud-premier
De Jong (thans Eerste-Kamerlid voor de
KVP) is naar Midden- en Zuid-Amerika
gereisd om in Peru, Chili en Suriname
en op de Antillen zich uitsluitend op de
hoogte te stellen van de werkomstandig
heden eu werkmogelijkheden van de
Nederlandse missionarissen en de lokale
kerkelijke organisaties. Hij maakt de
reis in zijn functie als voorzitter van de
Centrale voor Bemiddeling bij Medefi
nanciering van Ontwikkelingsprogram
ma’s. Deze centrale, de Cebemo, is een
overkoepelende organisatie voor ontwik
kelingshulp en missie.
Een en ander blijkt uit een brief,
welke KVP-voorzitter De Zeeuw gezon
den heeft aan de Chili-beweging. Deze
beweging maakte in een open brief aan
dr. De Zeeuw bezwaar tegen het bezoek
van de heer De Jong aan Chili. „Wij zijn
geschokt door het bericht, dat de heer
De Jong van plan is Chili te bezoeken,
om daar een aantal met Nederlands
ontwikkelingsgeld gefinancierde ontwik
kelingsprojecten te bezoeken”, aldus de
beweging in haar brief. Zij verzocht de
KVP-voorzitter alles in het werk te
stellen om de reis naar Chili te voorko
men, „omdat uw partij anders zich indi-
reet medeplichtig maakt aan de terreur
in Chili”.
KVP-voorzitter De Zeeuw liet de Chi
li-beweging weten, dat haar veronder
stellingen „ten enenmale onjuist’ zijn.
Hij vroeg de beweging zich eerst van de
feiten op de hoogte te stellen, alvorens
een brief te zenden en tevens te publice
ren.
WASHINGTON (Reuter, UPI). Pre
sident Nixon krijgt als eerste Ameri
kaanse president een gerechtelijk bevel
vóór 25 april 10.00 uur materiaal te
leveren dat de commissie voor justitie
van het huis van afgevaardigden nodig
oordeelt in haar onderzoek naar het
op gang brengen van een mogelijke ver-
wijderingsprocedure tegen de president.
Een eerste opiniepeiling voorspelde in
middels dat Mitterand met 36 percent
der stemmen de eerste ronde zal win
nen. Een week later zou Delmas bij de
tweede ronde niettemin als de uiteinde
lijke overwinnaar uit de strijd mogen
treden. De resultaten van die opinie
peiling die donderdag door de Figaro
werden gepubliceerd zouden, naar be
weerd wordt, echter zijn vervalst. Het
stemmenpakket dat Mitterrand werd
toegedacht, zou momenteel in werkelijk
heid niet 36 doch meer dan 40 percent
bedragen.
heeft gisteravond de Arabische landen
duidelijk gewaarschuwd niet teveel te
vertrouwen op onderhandelingen voor
een vredesregeling in het Midden-Oosten
onder Amerikaans toezicht.
Hij leverde kritiek op de recente aan
merkingen van president Sadat op de
Russische rol in het Midden-Oosten en
de diplomatieke toenadering van Cairo
tot Washington.
Brezjnjev suggereerde dat de „Ersatz-
plannen” voor een regeling tot doel
zouden hebben Israël te helpen om Ara
bisch grondgebied te blijven bezetten.
De VN. hebben gisteren een rapport
gepubliceerd dat zegt dat acht van de
tien Israëlische klachten over het ope
nen van het vuur op 9 april door de
Syriërs, bevestigd zijn door VN-waarne-
mers.
NEW YORK. Minister Max van der
Stoel nam vanmorgen in zijn rede op de
grondstoffeneonferentie van de V.N.
stelling tegen het eerder dit jaar door
president Nixon aangekondigde beleid
om, als antwoord op de olie- en energie-
LONDEN. Alhoewel de onder
handelingen van Engeland voor bete
re toetredingsvoorwaarden tot de
EEG thans door de dood van presi
dent Pompidou van Frankrijk waar
schijnlijk uitgesteld zullen worden,
denkt premier Harold Wilson toch
uiteindelijk zijn zin te krijgen.
Een federale rechter in Washington
heeft gisteren de vroegere medewerker
van Nixon Herbert Porter wegens het
afleggen van valse verklaringen in ver
band met het Watergate-schandaal tot
een gevangenisstraf van vijf tot vijftien
maanden veroordeeld. Porter behoeft
maar 30 dagen te zitten. De rest van de
straf is voorwaardelijk opgelegd.
CANBERRA (Reuter) Premier
Gough Whitlam van Australië heef.t gis
teren meegedeeld dat er 18 mei algeme
ne verkiezingen zullen worden gehou
den.
Radio „Stem van Koerdistan" waar
schuwde woensdagavond dat oorlog met
de Iraakse regering onvermijdelijk lijkt
De radio zei dat Guerrillaleider Moes-
tafa Barzani besloten heeft zijn strijd
krachten te mobiliseren, nu de regering
in Bagdad onlangs reservisten heeft op
geroepen.
De 76-jarige Koerdenleider, die al
sinds de jaren 1930 voor de rechten van
zijn volk vecht heeft de jongste voor
stellen van Bagdad voor een beperkte
autonomie van de Koerden verworpen.
(Van onze redactie buitenland)
ANKARA (Reuter).De opstandige
Koerden in het noorden van Irak heb
ben via hun radio al hun volgelingen
tussen 18 en 38 jaar opdracht gegeven
zich onmiddellijk bij de oefenkampen te
melden.
De aanslag van gisteren op Kirjat
Sjemona schijnt een teken te zijn dat de
Arabieren hun in 1968 begonnen terreur
acties tegen Israëlisch gebied willen
hervatten. Dat blijkt ook uit een verkla
ring van de leider van de overkoepelen
de Palestijnse organisatie. Jasser Arafat,
die begin april zei dat de guerilla-
strijders hun taktiek hadden gewijzigd
en nu weer in hun vaderlandse gebieden
opereren.
LONDEN (ÜP1).— Een rechter
„Libanon verantwoordelijk
Het kabinet vindt, dat de daling van
de prijzen van oliën en vetten voor
consumptiedoeleinden op de wereld
markt snel in de consumptieprijzen tot
uitdrukking moet worden gebracht.
De stijging van het prijsindexcijfer
over maart met 1,5 percent noemde drs.
Den Uyl niet verontrustend. De stijging
was weliswaar hoger dan de meevallen
de cijfers over januari en februari.
Maar, aldus de premier, niet vergeten
mag worden dat in het cijfer van maart
de stijging van de benzineprijs met 0,35
procent verwerkt is. „Dat was een inci
denteel geval”.
Wanneer Jean Royer in de gaullisti
sche familie op het uiterste puntje van
de rechtervleugel staa.t, dan zal nog een
andere kandidaat. Pierre Sergent die
zich gisteren eveneens aanmeldde, zijn
stemmen zo mogelijk nog wat verder
van rechts proberen Je halen. Sergent
werd in 1962 bij verstek ter dood ver
oordeeld als een der gevaarlijkste leiders
van de OAS, he.t ondergrondse leger dat
tijdens de Algerijnse oorlog werd opge
richt.
Vlak voordat de commissie zou bepa
len of het bewijsmateriaal gerechtelijk
opgevorderd zou worden, bood Nixons
advocaat James St. Clair aan alvast
enkele van de 42 geluidsbanden over te
dragen die de commissie heeft opgeëist.
Eerder deze week toen de door de
commissie gestelde termijn voor haar op
25 februari gedane verzoek verstreek,
had het Witte Huis laten weten dat de
banden niet voor het einde van het
paasreces van het congres beschikbaar
zouden komen. Men wilde de geluidsban
den eerst zelf bestuderen.
Het gaat om banden met gesprekken
van de president met zijn voornaamste
medewerkers uit die tijd. Haldeman en
Ehrlichman. vlak vóór en vlak nadat de
president liet weten op de hoogte te zijn
van pogingen het Watergate-afluister-
schandaal in de doofpot te stoppen. Dat
was in april van Het vorige jaar.
Ook wil de commissie gesprekken tus
sen Nixon en de vroegere minister van
Justitie, Richard Kleindienst en onder
minister van justitie Henry Petersen be
luisteren.
De commissie had al eerder een ter
mijn gesteld. Woensdag zei de republi
kein Rhodes dat de commissie woedend
was over het antwoord van het Witte
Huis dat de banden vooralsnog niet
zouden worden geleverd. Het antwoord
„liet veel te wensen over”, zo zei hij.
DEN HAAG. (ANP) De koningin is
het meest geliefd van de Oranjes. In
populariteit wordt zij opgevolgd door
Prins Bernhard, prins Claus en prinses
Irene. Kroonprinses Beatrix komt op de
vijfde plaats, waarna nog haar oudste
zoon prins Willem-Alexander en haar
zuster prinses Margriet op de ranglijst
voorkomen.
De commissie besloot hiertoe gisteren
met 33 tegen 3 stemmen bij twee ont
houdingen, nadat kort tevoren een po
ging op het laatste moment om tot een
compromis te komen door de commissie
was verworpen.
De door de progressieve partijen ge
wenste herziening van het decoratiestel
sel, waaraan al jaren wordt gewerkt, is
nog niet in zijn ruwste vorm klaar. „We
zijn in het verleden met dingen bezig
geweest, die belangrijker waren, maar
dit staat ook nog steeds op ons verlang
lijstje”, zei Den Uyl, die in het kabinet
Cals als minister van Economische Za
ken vele vergaderaren aan deze proble
matiek heeft gewijd.
Kort na het bloedbad zei de premier
in het parlement: „De mensen die deze
jongste misdaad bedreven, hebben het
gedaan uit louter lust tot moord en niet
uit enig verheven idee van bevrijding.
Dit is geen bevrijding maar zuivere en
berekende moord op acht onschuldige
kinderen, vijf vrouwen, drie mannen en
twee soldaten. Het is onze plicht om
alles te doen wat binnen onze macht
ligt om de levens van onze mensen in
Kirjat Spemona en elders te bescher
men en dat zullen wij doen”, aldus de
scheidende Israëlische premier.
„Het is niet de eerste keer dat de
Israëlische leiders de verantwoordelijk
heid voor dergelijke daden op Libanon
schuiven om hun agressie tegen Liba
nees gebied te rechtvaardigen”, heeft pre
mier Takieddine Solh gisteravond in een
commentaar op de beschuldiging van
premier Meir gezegd.
De Labour-regering vertrouwt op
steun van o.a. West-Duitsland, dat
JERUZALEM (Reuter, AFP, DPA,
UPI). Premier Golda Meir heeft gis
teren Libanon en het Libanese volk
verantwoordelijk gesteld voor de Pales
tijnse guerilla-aanval op de Noordisraëii-
sche plaats Kirjat Sjemona waarbij 21
mensen werden gedood en 16 gewond.
De doden zijn drie Arabische comman
do’s, twee Israëlische soldaten, acht bur
gers en acht kinderen.
DEN HAAG. Ook dit jaar zal
ter gelegenheid van Koninginnedag zich
weer een lintjesregen over ons land
uitstorten. Dat heeft minister-president
Den Uyl gistermiddag verklaard na af
loop van het kabinetsberaad.
DEN HAAG (ANP) Het departe
ment van Economische Zaken is in on-
derhandeling over een mogelijke verla
ging van de margarineprijs. Aldus heeft
premier Den Uyl gisteravond meege
deeld na afloop van de wekelijkse ver
gadering van de ministerraad.
Onder: een foto, uitgegeven door het
Palestijnse Bevrijdingsleger, met drie
guerilla’s die de aanslag op Kirjat Sje
mona" gepleegd zouden hebben. Afge-
beeld zijn v.l.n.r. Munir Mughrabi, Ah
med el-Sjeik Mahmoed en Jassin Mo-
zani.
AMSTERDAM. (ANP) De Zio
nistenbond, de joodse kerkgenoot
schappen, de VIZO en de joodse
jeugdorganisaties van Nederland heb
ben gisteren hun condoleances gezon
den naar de burgemeester van Kirjat
Sjemona. Zij doen dit in een tele
gram waarin zij verder hun afschuw
uitspreken over het bloedbad aldaar.
In Parijs werd gisteravond nog ge
fluisterd dat de kandidatuur van minis
ter Royer die overigens zijn porte-.
feuille ter beschikking hfeeft gesteld
een stunt zou zijn van de voormalige
braintrust van president Pompidou om
Chaban-Delmas een stok tussen de wie
len te kunnen steken. Diezelfde staf van
het overleden staatshoofd had Delmas
twee jaar geleden ook als premier weten
te wippen. Het is inderdaad waarschijn
lijk dat Royer zijn aanhang vooral zal
recruteren uit de kleine middenstand,
waarop tot dusver Delmas als officiële
gaullistische kandidaat had menen te
mogen rekenen.
Onder de ruim 20 rivalen, die volgen
de maand in principe aan de wedloop
naar het Elysée deel denken te zullen
nemen op voorwaarde dat ze eerst ieder
100 handtekeningen van parlementariërs,
gemeenteraadsleden én andere notabelen
weten te verzamelen, bevindt zich ook
de bekende professor René Dumont, de
voorvechter voor de ex-koloniale volke
ren. Prof. Dumont denkt tijdens zijn
verkiezingscampagne speciale belangstel
ling voor de milieubescherming te wek
ken. Een prijzenswaardig doel dat met
de presidentsverkiezingen maar zeer zij
delings heeft te maken.
van
instructie in Londen heeft gisteren ge
last dat Ian Ball voor de rechtbank
moet verschijnen om zich te verant
woorden voor poging tot moord op vier
personen en poging tot ontvoering van
Prinses Anne.
Deze gegevens heeft de enquête opge
leverd, die het tweemaandelijks blad
„Ons Koningshuis” met medewerking
van de Nederlandse Schoolpers-Unie
heeft gehouden onder scholieren van het
voortgezet onderwijs. Het blad had voor
het antwoord op de vraag naar
Populariteit als antwoorden ook nog
voorgesteld: prinses Christina, prins Ca-
rel Hugo van Bourbon van Parma en
Pieter van Vollenhoven, maar die
ze weinig gekozen, dat ze niet
geklasseerd werden.
Van de 500 scholieren, die aan de
enquête meededen, vindt ruim de helft,
«at de pracht en praal, zoals de Gouden
Koets, moeten blijven, terwijl 38 procent
oordeelt dat ze moeten worden afge-
’ehaft of eenvoudiger moeten.
samen met Engeland grote bijdragen
aan de Franse landbouw levert.
Als gunstiger voorwaarden eenmaal
bereikt zijn, wil premier Wilson een
volksstemming houden en verwacht
die dan te winnen,
Toen Wilson van 1964 tot 1970 aan
de macht was, wilde hij lidmaatschap
van de EEG voor Engeland, maar
toen zijn regering door de Conserva
tieven werd opgevolgd verklaarde hij
ineens dat de toetredingsvoorwaarden
niet deugden.
Labour beseft echter goed dat er
geen sprake kan zijn van de EEG
verlaten en teragvallen op het Ge
menebest. De Gemenebestlanden heb
ben inmiddels de prijzen van hun
levensmiddelen flink verhoogd.
Het Amerikaanse departement van
buitenlandse zaken heeft gisteren de
Arabische guerilla-aanval veroordeeld
als een brute en zinloze slachting.
f'. J
M.
7,5
WOORDVOERDER George Vest zei
dat het incident in het bijzonder te
betreuren viel omdat vrouwen en kinde
ren werden vermoord, en dat nog wel
terwijl het proces van vrede reeds op
gang is gebracht.
Deze aanval onderstreept nog eens hoe
belangrijk het is, dat de Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken Henry
Kissinger zijn pogingen om een vrede in
dit gebied tot stand te brengen, voort
zet”, aldus Vest.
De Russische partijleider Brezjnjev
crisis, de V.S. onafhankelijk te maken
van buitenlandse energiebronnen. Dit zou.
zei hij, ingaan tegen de noodzaak van
een hechtere samenwerking tussen de
ontwikkelde en de Derde-Wereldlanden.
„Zulk een beleid kan leiden tot over-
investeringen in wetenschappelijk onder
zoek en exploitatie”, waarschuwde hij,
„en daardoor het protectionisme tegen
goedkopere energiebronnen. Dit kan mak
kelijk uitlopen op een verstoring van de
markten”.
Ook wees de minister het systeem van
bilaterale afspraken van de hand om
voorraden grondstoffen veilig te stellen,
omdat het „een verdeel- en heers-poli-
tiek kan aanmoedigen met toenemende
kansen op internationale spanningen,
waarbij er meer verliezers zullen zijn
dan winnaars”.
Van der Stoel gebruikte het begrip
van „een wereldomvattende politiek van
wederzijdse afhankelijkheid” (interde-
pendance), die gebaseerd zou moeten
zijn op een rechtvaardige verdeling van
arbeid, met nieuwe regels voor trans
nationale ondernemingen en privé-inves-
teringen, en een nieuwe collectieve eco
nomische veiligheid”.
De bewindsman steunde het soeverei
ne recht van de grondstoffenlanden over
hun natuurlijke rijkdommen een be
grip dat op deze conferentie steeds meer
naar voren komt als een sleutelelement
van de bijeenkomst. Van der Stoel wilde
dit recht echter koppelen aan een nieuw
wereldbeleid ten aanzien van deze bron.
Onderdeel daarvan, zei hij, zou een goe
derenovereenkomst moeten zijn tussen
regeringen, waarbij de export, import en
prijzen geregeld zouden moeten zijn.
In een politiek-moraliserende en wei
nig gedetailleerde toespraak legde An
drei Gromyko, de Russische minister
van Buitenlandse zaken, grote nadruk op
het belang van een permanente détente
(ontspanning). Hij gebruikte het woord
zeven keer in zijn rede, terwijl hij
tegelijkertijd de houding van de Sowjet-
Unie jegens de ontwikkelingslanden ten
voorbeeld stelde, niet alleen aan het
Westen, maar vooral, zij het indirect, aan
China.
BELFAST (UPI, AP) Leden van de
IRA hebben gistermorgen in het winkel
centrum van Londonderry een gestolen
vrachtwagen met explosieven de lucht
in laten vliegen. Doordat de voorbijgan
gers tijdig gewaarschuwd konden wor
den. deden zich geen persoonlijke onge
lukken voor. Wel werd aanzienlijke
schade aangericht
De Times heeft gisteren gemeld dat
gevangenen in Noord-Ierland in het ge
heim zullen worden overgevlogen naar
Noorwegen voor een onderzoek van de
Europese Commissie voor de Rechten
van de mens naar beschuldigingen van
martelingen.
Een woordvoerder van het Engelse
ministerie heeft bevestigd dat er bespre
kingen plaatsvinden over hoe getuigen
kunnen verschijnen op de hoorzittingen
van de commissie. Maar volgens deze
woordvoerder zou de commissie aanwij
zingen moeten geven over waar en wan
neer deze getuigen zouden moeten voor
komen.
POMPIDOU
57,7
|3J
DUCATRU
,^■1
