Indiase vakbondsleiders in arrest t JUNTA WIL FRELIMO ERKENNEN Overeenstemming Israel-V.S troepenscheiding aan Golan 495 ^brabantia Portugal Griekse pers over Vijf doden bij bomaanslag Meervoudig gehandicapt kind melden Frankrijk rekent al op tweede ronde Llif w WEGENS DREIGENDE SPOORWEGSTAKING Zondag eerste presidentsverkiezing TWINTIG KILOMETER DEMILITARISEREN Commissie-Klapwijk: LISSABON (Reuter en DPA) (Van onze redacteur in Athene) Scepsis Karamanlis V ATHENE Geheel afgezien van de vraag of generaal Antonio de Spinola en zijn metgezellen een volledig herstel van de democratie op het oog hebben, is het nieuws over de coup van het Portugese leger tegen het totalitaire bewind van Marcello Caetano, koren op de mo len van de Griekse pers. De bladen in Athene, Thessaloniki en elders hebben zich gretig op het thema geworpen. BINNEN- EN BUITENLAND t p VMKsfl Amnestie Portugese deserteurs (Van onze redacteur in Jeruzalem) ADVERTENTIE ans en de De ontploffing vond kort voor slui- vernt erleden n (Bin- op de- de van e reeds i debat erschij- van de van de Onder de arrestanten bevindt zich Ge orge Fernandez, leider van de Socialisti- Kampioen in het koppenwerk mag het regionale dagblad Tachidromos worden genoemd. Tachidromos ver schijnt in de Oostgriekse havenstad Volos, waar het onder 80.000 abon nees wordt verspreid. Het blad stelt over de volle breedte van de voorpa gina vast dat ook de Spaanse dictator Brabantia maakt'in van roestvrijstaal voor’n vlijmscherp prijsje: week heen en weer zal blijven reizen tussen Damascus en Jeruzalem, .terwijl Genève het meest wordt genoemd voor het regelen van details en het tekenen van de overeenkomst. Brabantia IrdeligÊbt tijdig voord 'tig veelzijdi De junta wil de bevrijdingsbeweging van Mozambique, het Frelimo. erkennen als „politieke vereniging”, wanneer het een eind maakt aan de vijandelijkheden Dit heeft een woordvoerder van de jun ta in Lissabon meegedeeld. De junta ziet „politieke verenigingen” als de voorlo pers van politieke partijen. worden beslecht in ieder geval zal de knal vanuit de strijdkrachten komen. veel van zijn collegae-politici en aan hangers hem deze weifelende houding niet in dank afnemen, beschouwt Ka ramanlis niet als een argument om te proberen toch iets te riskeren. >te ver- nie van zijn op jonder- leerden djn in niet te jssische ven: de vjet op atum al et erop >n Rus en over I Billy eft ge- esident is, die d. Hij in de tanden, dat de erden. Vg laorduaniia ver ril voordelig fe braban,| linkse iesloten organi- trdaans gestane itionale >essein. n heeft een dat de gs uit- it Hei- larvoor ■n Ber- Ier het j aaktlo-1 ook al I tdanse- rdamse or een id me ebracht naatre- aarlijke zich binnen vijftien dagen na zijn terugkeer in Portugal bij zijn een heid meldt zal vrijuit gaan, zo staat in een decreet dat onmiddellijk van kracht werd. Een termijn voor de terugkeer van de deserteurs wordt niet gesteld. De junta wil voorts het Frelimo erkennen. Xn Mozambique heeft één van de in vloedrijke Portugezen, dr. Olivera Nu nes, directeur van nationale huisves- tings-coöperatie, gezegd dat Mozambique naar zijn mening binnen tien jaar onaf hankelijk moet worden. de machtsovername ontving. Over het besprokene is niets bekend gemaakt, maar aangenomen wordt dat is gespro ken over de Amerikaanse investeringen in Portugal, de Amerikaanse lucht machtbasis op de Azoren en het Portu gese Navo-lidmaatschap. JERUZALEM. Er zou overeenstem ming bestaan tussen Israel en Amerika dat in het kader van een troepenschei ding aan de Golan een 20 kilometer brede strook aan beide kanten van de bestandslijn gedemilitariseerd moet wor den. Daardoor zouden de Israëlische ne derzettingen op.de Golan en in het dal buiten het bereik van de Syrische artil lerie komen. Op hun beurt zouden de Israeli’s Damascus niet meer kunnen beschieten. Het schijnt dat ook Egypte en Algerije dit idee steunen. maar de steun van uiterst links, dat nu eigen, kansloze kandidaten heeft, en van linkse gaullisten nodig hebben voor de eindzege. Mitterrand kan blijkens een opinieonderzoek van het instituut Sof- res rekenen op sterke steun van de kiezers onder de 25 jaar. op het van de fan het huidi- t mees- e voor in vier de mi- juw en en wij- Parool .imburg ïhteloos L Wat de Europese Gemeenschap betreft bepleit Mitterrand voor sterkere instel lingen en een „verandering van de in houd" van de gemeenschap in de rich ting van een gedemocratiseerd en socia listisch Europa. De commissie kreeg in 1968 de op dracht een onderzoek in te stellen naar de mogelijkheden van een doeltreffende hulpverlening aan meervoudig gehandi capte kinderen en aan de hand daarvan adviezen uit te brengen. De commissie heeft eind vorig jaar verslag uitgebracht. Het rapport wordt binnenkort openbaar gemaakt. Een uittreksel ervan is al ge publiceerd in „Klik”, het maandblad voor de zwakzinnigenzorg. Het belangrijkste aspect uit de aanbe velingen van de commissie is de opzet van een hecht samenwerkend net van voorzieningen, waarbij het meervoudig gehandicapte kind nergens uit de boot kan vallen en altijd op de juiste plaats terecht komt. Meervoudig gehandicapt betekent, dat het kind van de volgende handicaps er meer heeft: Zwakzinnig heid, motorische gestoordheid, doofheid, blindheid. In het rapport wordt ook gepleit voor de bestudering van maatregelen die de geboorte van gehandicapte kinderen of wel de verwekking ervan kunnen voor komen. De commissie acht een discussie noodzakelijk over de ethische verant woordelijkheid van abortus wanneer bij onderzoek blijkt dat de baby zeker ge handicapt zal zijn. bestuur vorpen, n, nau- lede de i Kerk- teppar- Met een mengeling van scepsis en verbazing volgt men in Griekenland de gedragingen van een derde junta- tak, waarvan men de indruk krygt dal zij zich de laatste tijd duidelijker gaat manifesteren. Het zijn de naar specifiek linkse denkbeelden overhel lende Kadaffisten, wier voorman de Kretenzer subalterne officier Ma- nousayiannakis is. Manousayiannakis dient als luitenant-kolonel bij het 15de infanterieregiment in de centraal- Griekse stad Kastoria en onderhoudt per brief geregeld contact met de Libische staatschef in Tripoli. Mosj ra, zei gisteren in het parlement dat de arrestaties noodzakelijk waren omdat de arrestanten hadden opgeroepen tot geweld en omdat zij een staking voorbe reidden alhoewel er reeds over werd onderhandeld. De arrestaties hebben heel wat beroe ring in het parlement veroorzaakt. De positie is al begonnen met het indienen van een motie tegen de regering Gandhi Doordat de Congrespartij een meerder heid van tweederde in het parlement heeft werd de motie echter vanmorgen verworpen. scho- iren bij tooi in descho- Kissinger sstoken. hebben d ■erwon- asthuis. zover len. BELFAST (AFP, UPI). In een ge mengd katholiek-protestantse wijk van de Noordierse hofdstad Belfast is gister avond in een pub een bom ontploft. Volgens de politie staat al vast dat er vijf doden en een kleine twintig gewon den zijn, van wie een aantal ernstig. sen be legt de jrschei- verderf men te In deze baard- apostel Journalisten van twee dagbladen heb ben het ontslag van hun hoofdredacteu ren geëist, die aanhangers zouden zijn van het afgezette regime. Volgens de journalisten hebben de hoofdredacteuren een interne censuur opgelegd, na de afschaffing van de overheidscensuur door de junta Werknemers van de Por tugese luchtvaartmaatschappij TAP heb ben gisteren voor hun kantoor in Lissa bon gedemonstreerd voor het ontslag van hun directie. De junta heeft deze eis prompt ingewilligd. Zeker zeven gebou wen voor de voormalige staatsvakbon- den zijn gisteren bezet door vakbondsle den. netwerk van India kunnen ontwrichten en daarmee enorme schade toebrengen aan de economie die toch al erg te lijden heeft onder hoge inflatie, indus triële stagnatie en de energiecrisis, zo meent de Indiase regering. De arrestaties betekenen het ergste ingrijpen tegen de vakbonden sinds het aan de regering komen van premier Indira Gandhi, nu acht jaar geleden. Kort nadat het nieuws van de arrestaties bekend werd braken op tal van plaatsen in het land korte wilde stakingen uit. De minister van Spoorwegzaken, UTRECHT (ANP). „Ieder die een meervoudige gestoordheid bij een kind vermoedt, zal dit dienen te melden aan de huisarts van het betreffende kind”, zo heeft de commissie-Klapwijk uit de ge zondheidsraad aanbevolen om meervou dig gehandicapte kinderen zo vroeg mo gelijk op te sporen en via deze melding te laten terechtkomen in een „gesloten circuit” van hulpverlening. PARIJS (Reuter). In Frankrijk be reidt men zich er al op voor dat de eerste ronde van de presidentsverkiezin gen komende zondag geen beslissing zal brengen. De gaullistische premier Pierre Messmer heeft voor maandag de leiders van de partijen van de regeringscoalitie uitgenodigd voor beraad. De premier die behoort tot de conservatieve vleugel van de gaullistische beweging UDR, steunt formeel de kandidatuur van zijn voor ganger, Jacques Chaban-Delmas, die een vertegenwoordiger is van de progressieve vleugel van de UDR. Deze steun is echter niet van harte. Mede als gevolg van de verdeeldheid onder de gaullisten ten aanzien van de kandidatuur van Chaban-Delmas. is de positie van de oud-premier niet sterk. Blijkens de re sultaten van het jongste opinie-onder- zoek mag hij zondag op slechts 17 per cent van de stemmen rekenen, tegen Mitterrand op 44 percent en Giscard d’Estaing op 31 percent. Zondag, als Kissinger uit Damascus terugkomt, wordt het menens met de •nderhandelingen. Dan heeft Kissinger de Israëlische en Syrische voorstellingen De discussie over terugtrekking van de stad Koeneitra willen de Israeli’s tot het laatste bewaren als over andere punten overeenstemming bereikt is. Israel zal in dat geval bereid zijn om soepelheid te betrachten ten aanzien van Koeneitra. Het zal de Israëlische regering overi gens niet meevallen met iedereen t ot overeenstemming te komen. Zij moet eigenlijk met drie partijen onderhande len: Syrië, Kissinger en de Israëlische bewoners op de hoogte van Golan. Uit het weinige dat over de besprekin gen van gisteren naar buiten is gekomen is. duidelijk geworden dat Israel behalve over de terugtrekking en de scheiding van de troepen eerst wil praten over een aantal andere elementaire zaken die verband houden met de betrekkingen tussen Israel en de VS. Op subtiele wijze heeft de Amerikaanse regering Israel de laatste weken onder druk gezet: al lang geleden had de Amerikaanse regering besloten Israel 2,2 miljard dollar steun te geven. In plaats van 1,5 miljard dollar als schenking te beschouwen heeft de Ame rikaanse regering een half miljard ach ter de hand gehouden. Dat moet kenne lijk als beloning dienst doen in het geval de besprekingen over de Golan slagen. Israel wil verder vaste afspraken maken over toekomstige wapenleveranties, ver dere economische steun en Israel wil graag weten wat de Amerikaanse plan nen zijn in verband met hun steun aan Arabische landen met name Egypte. Het denkbeeld dat Amerika wapens zou gaan leveren aan Egypte is voor Israel niet aanlokkelijk. In een gesprek ander vier ogen dat gistermiddag tussen en Golda Meir plaats vond hebben de Israeli’s bovendien geprotes teerd tegen de Amerikaanse veroordeling van Israel in de Veiligheidsraad naar aanleiding van een raid op Libanon. Voor Kissinger betekent deze puur Ame- rikaans-Israelische discussie een extra mogelijkheid om te manoeuvreren in de besprekingen over troepenscheiding met Syrië. tegen Mitterrand 49 percent. Politieke deskundigen hebben echter berekend dat de gemeenschappelijke kandidaat van socialisten, communisten en links-radi- calen de overwinning kan behalen, als hij in de eerste 46 percent van de stemmen krijgt. Hij zou dan nog alleen in de i deel- kiezin- (dure) ■folders stnum- moeten e CHU NIEUW DELHI (Reuter, AFP, AP). De Indiase regering heeft honderden vakbondsmensen, onder wie dertig lei ders, laten arresteren met het doel een dreigende spoorwegstaking af te wenden die over zes dagen zou moeten beginnen. De staking is aangekondigd voor het afdwingen van mee r loon en kortere werktijden. De arret iaties vonden plaats op grond van de wet op de binnenlandse veiligheid. De militaire junta in Portugal heeft gisteren amnestie afgekondigd voor de duizenden jonge Portugezen, die uit het leger zijn gedeserteerd om te ontkomen aan dienst in de koloniale oorlogen in Afrika. Iedereen die eelzildig voordelig nuttig veelzijdig voordelige^ itia vernuftig veelzijdig vooW ^brabantia vernuftig veelzijdi ordelig brabantia vernuftig t 7 Al het nuttige voor 'n aangename prijs in details en kan hij met zijn eigen ideeën daarbij beginnen met manoeuvre ren om de partijen tot elkaar te bren gen. Zoals de zaken er nu voor staan lijkt het erop dat Kissinger zeker een brabantia vernuftig veelzijdig voordelta jordelig brabantia vernuftig veelzijdig zijdig voordelig brabantia vernuftige tig veelzijdig voordelig brabantia \l a vernuftig veelzijdig voordelig irabantia vernuftig veelzijdig ielig brabantia vernuftagl lig voordelig Êbrabant^B; veelzijdig voordeligJ^J irnuftig veelzijdig aantia vernuftig g brabantia voordelig fa alzijdig vi^É jftig veelzW :ia vernuftlB brabant^^B De volgelingen van de gehate poli tiechef zijn evenwel in voortdurende strijd gewikkeld met de meer gema tigde junta-officieren onder de kleur loze, goedmoedige Gizikis, van wie bekend is dat zij zich voor een staps gewijze terugkeer naar democratische verhoudingen in het land willen beij veren. Als het tot een uitbarsting komt, zal het pleit zeer waarschijn- De laatste dagen zijn de gevechten ernstig geëscaleerd, waarbij de Israeli’s negen soldaten in twee dagen verloren en drie waarschijnlijk door Syriërs krijgsgevangen zijn gemaakt. De Israeli’s opereren nu ook ten oosten van de bestandslijn op Syrisch gebied, beschie ten doelen tot 15 kilometer van Damas cus. De Syriërs op hun beurt sturen commando-eenheden naar de berg Her mon. Kissinger zal moeten proberen eerst deze strijd zo niet tot staan te brengen, dan toch in ieder geval wat te luwen. De leider van een. nieuwe sociaalde mocratische beweging in Mozambique, dr. Pereira Leite, heeft verklaard te beschikken over bewijzen van martelin gen en het uithongeren van politieke gevangenen. Hij zal het nieuwbenoemde hoofd van de DGS (geheime politie) in Mozambique, kolonel Antonio Regelo, vragen om een onderzoek naar de DGS- activiteit in de afgelopen elf jaar. Hij kende twee gevallen van groepen poli tieke gevangenen die in 1969 de honger dood stierven. Leite zei ook dat ver scheidene DGS-agenten met lijnvliegtui gen zijn aangekomen uit Portugal en hij sprak de vrees uit dat ze betrokken konden zijn bij een samenzwering voor een rechtse machtsgreep in Mozambique. sche Partij en voorzitter van de Federa tie van Spoorwegarbeiders. Een vak bondsleider overleed kort na zijn arres tatie aan een hartaanval. De arrestaties gingen vooraf aan een nieuwe ronde in de onderhandelingen tussen de vakbonden en de regering die al geruime tijd in een impasse verkeren. Of deze nieuwe gesprekken nu doorgang vinden is niet bekend. De regering heeft het leger en speciale politie-eenheden opdracht gegeven belangrijke spoorweg- installaties te bewaken. Een langdurige staking zou het voornaamste vervoers- ans en riftelijk onderen aan de In Angola is donderdag een begin gemaakt met de vrijlating van politieke gevangenen. In tegenstelling tot Mozam bique wordt in Angola de Wetgevende Vergadering niet ontbonden. Dat heeft nogal wat ontevredenheid veroorzaakt in progressieve kringen in Angola. Volgens politieke kringen in Angola zijn daar minstens vier politieke partijen in op richting, sinds de staatsgreep van vorige week. Alvorens ze zich naar buiten ma nifesteren zouden deze groeperingen eerst even willen afwachten hoe de toestand in Portugal zich ontwikkelt. goed verstaander heeft maar een half woord nodig. Zonder diens naam te noemen, poneert Tachidromos de on uitgesproken vraag of Griekenlands sterke man loannidis hem ook niet begint te knijpen. De zich onvermijdelijk aandienden- de vraag, of een ontwikkeling in Griekenland naar Portugese analogie mogelijk is, verdient een bevestigend antwoord. Immers, ook in Grieken land is het leger, mede door het aanhoudende machts-gemanoeuvreer binnen de junta, uitermate verdeeld. Op het ogenblik beheerst de radicale vleugel van loannidis de situatie vol komen. De manier waarop de Griekse kranten de ontwikkelingen in Lissa bon aan hun lezers presenteren, ge tuigt daarover kan geen twijfel bestaan van een onverbloemde de monstratie tegen de toestand in eigen land. Onder massieve opschriften ba zuinen de bladen uit, „dat er na ruim 40 jaar eindelijk een eind gekomen is aan de fascistische dictatuur in Por tugal” en dat er nog dit jaar vrije verkiezingen zullen worden gehouden, een belofte die ex-dictator Papado poulos tijdens zijn bewind wel tien maal heeft gedaan en die de huidige premier Adamantios Androutsopoulos waarschijnlijk niet wil of kan geven, omdat hij ten aanzien van zijn ingrij pende beslissing volledig afhankelijk is van de dominerende .junta-chef loannidis. Tevens heeft de junta bepaald dat soldaten, die op het ogenblik dienst doen in straf-eenheden wegens poging tot de sertie, meteen overgeplaatst moeten worden naar de normale eenheden. In de Franse stad Boulogne Billancourt heeft de secretaris-generaal van de Franse Communistische Partij de arbeiders van de Renault fabrieken opgeroepen bij de ko mende verkiezingen hun stem uit te brengen op Frangois Mitterrand. Mitterrand is presidentskandidaat van socialisten, communisten en links-radicalen. De grote zwakte van de Israëlische regering ligt op het binnenlandse front. Er is geen duidelijk politieke lijn waar te nemen, zeker niet de afgelopen we ken, over de toekomst van de Golan. Geen enkele Israëlische leider heeft iets zinnigs gezegd in de tegenstrijdige be richten over de toekomst van d e stad Koeneitra. De mensen weten niet waar ze aan toe zijn. De Kiboets-bewegingen beginnen druk op de regering uit te oefenen om Koeneitra niet op te geven. Het is dan ook zeer waarschijnlijk dat het in de tweede stemronde op 19 mei zal gaan tussen de linkse kandidaat Francois Mitterrand en de conservatief- liberale Valery Giscard d’Estaing. Ver moedelijk zal Messmer maandag probe ren alle regeringspartijen achter Giscard te krijgen, die minister van Financiën en Economische Zaken, tevens leider van de onafhankelijke Republikeinen, de op één na grootste groepering in de regeringscoalitie. In de tweede ronde zal het er om spannen wie de strijd wint. Volgens het genoemde opinie-onderzoek zou Giscard dan 51 percent van de stemmen krijgen, Overigens sprak hij zich uit voor vriendschap en een voortdurende dialoog met de Verenigde Staten. Ook met de Sovjet-Unie zouden de betrekkingen verder worden versterkt. Mitterrand verklaarde dat Frankrijk niet moet af zien van zijn atoomstrijdmacht. Het kernpotentieel zou echter „bevroren” moeten worden, terwijl onderhandelin gen zouden moeten worden geopend met andere kernmogendheden. De veelom streden kernproeven in het zuiden van de Stille Oceaan wilde de linkse kandi daat staken. Karamanlis, niet alleen bekwaam, maar ook zeer ijdel en volgens zijn zeggen een realist, wenst de grootst mogelijke zekerheid omtrent de af loop van een eventuele kruistocht naar zijn vaderland. Heeft hij die niet, dan valt er aan zijn terugkeer ^vernuftig veelzijdig vooic sbantia vernuftigweelzijd brabantia vèintiffig brabantia v( y*éoraelig 6 brat Wzijdig voordelif Een meerderheid in de gematigde junta-stroming verkiest de terugkeer van de in Parijse ballingschap leven de ex-premier Konstantin Karaman lis. Deze opvatting dekt de gevoelens van miljoenen Griekse burgers, die in de conservatieve Macedonische staatsman een potentiële „redder des vaderlands” zien en hun hoop op een terugkeer van deze politicus niet wil len opgeven. Generaal De Spinola heeft gisteren een gesprek gehad met de Amerikaanse ambassadeur Stuart Nash Scott, de eer ste buitenlandse diplomaat, die hij sinds Karamanlis zelf zal echter niet vlug toegeven aan de wil van het volk. Zijn „ja” hangt grotendeels af van de volgende eisen en overwegin gen: 1. Als de ex-premier terugkeert, moeten de militairen onmiddellijk en voorgoed hun barakken opzoeken; 2. een compromis met het leger, in welke vorm cfen ook, is onder alle omstandigheden uitgesloten; 3. Kara manlis wil nagenoeg blanco volmach ten als hij in Griekenland het pad naar een democratische samenleving moet gaan effenen; en 4. de Macedo niër wil zijn faam als Griekenlands grootste na-oorlogse staatsman niet in de waagschaal stellen door zich in een onzeker avontuur te storten. Het vermoeden dat langs deze weg pogingen worden aangewend om te gelegener tijd Griekenland uit NAVO los te weken, het land van de „bemoeizieke” Amerikanen af te wenden, de ontevredenheid onder het volk ten gevolge van de „overspan nen” economische toestand aan te wakkeren, en Griekenland een „onaf hankelijke” neutralistische politiek op te dringen, is niet zonder meer van de hand te wijzen. De naam van Kadaffi is in het verleden al meer in verband gebracht met soortgelijke aspiraties, onder meer ten aanzien van Marokko en Chine- waar bij in ens het ’isteren 1-mei- es ont-1 >er van Sovjet- en van in Piao lijk geplaatst onder de kassa op de toog. Ir* F 4# ’4;|» Bta- Öf’i #5

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1974 | | pagina 3