Omgeving Kuneitra blijkt struikelblok
Kunstroof in
'AI
Ierland
opgelost
Nixon raakt steun
Hearst kwijt
Zes kinderen
twee Chilenen
Mitterrand onder verwachtingen
Arrestaties in
Griekenland
Perscensuur in
Zuid-Afrika
Soares bepleit erkenning
van Guinee Bissau
omgekomen bij
granaataanval
uitgebreid
Doodstraf voor
EG
achtergrond
PORTUGESE SOCIALIST BEZOCHT NEDERLAND
maandag
6
M E I
1974
BINNEN. EN BUITENLAND
3
Waarschuwing
In Mekongdelta
Gomez
KONINKLIJK PAAR BIJ
HERDENKINGSDIENST
VOOR RAAD VAN EUROPA
Scherven lijmen
Compromis tussen Israel-Syrië nog moeilijk
(Van onze redacteur in Jeruzalem)
(Van onze redacteur in Londen)
de
Minister Kissinger (links) in gesprek met de Syrische president Hafez Assad.
i
gesomd. Een presidentiële woordvoerder
'"■t”
(Van onze redacteur in Parijs)
1
l
tegen Mitterand als gijzelaar van het
communisme op te stefien.
tot
de
De junta zal „mini-revoluties” en sto
rende acties van uiterst linkse groepen
niet langer dulden. Dit heeft de woord
voerder van de junta zaterdag in Lissa
bon verklaard naar aanleiding van de
incidenten die zich in de voorafgaande
nacht in Lissabon hadden voorgedaan bij
het vertrek van een militaire eenheid
naar Afrika. De Portugese strijdkrachten
hebben zondag de radio in Angola over
genomen omdat zij nieuws en informatie
„achterhield”.
Premier Den Uyl begroette op hartelijke
wijze de Portugese socialistische leider
Soares (links).
angstvisioen van het rode gevaar nog
maar discretelijk opgeroepen.
id ne
kt bij
AKO-
aat in
in een
terrein
aterdaj
sn) een
le leef-
om het
ng af-
van de
n zesde
kazerne
ailleurs
.-gewe-
e dief-
bekend
?ht van
ook d(
mdallen
van de
zij ten
beschul-
er-
zei
rk aan
erdam-
<en en
n tele-
erdam-
it zich
rabant,
van de
tussen
■ingsle-
en om
nd. Dit
Koer-
dorpen
1. Vol
zouden
'er 750
nd ge-
n heb-
rnatio-
icfenen
ibarde-
en vijf
bij ge
ms. Dit
naakt.
r heeft
t leven
kinde
kens -
der en
geëmoti-
-t minis-
ders, d,
an Den-
.aatreje.
van de
t week-
n. Dui-
steden,
uitge-
auto’s.
in ruim
!05 kilo
eonderd
aten in
mensen
Van de
veer de
anderen
l. van
?rdag-
i een
mmel-
t een
Hij is
oracht
oor-
■t be-
Vanaf deze week zullen de beide
finalisten een afmattende ronde her
vatten om overal in het land de boer
op te gaan en dagelijks voor radio en
televisie hun argumenten uit te wis
selen. Die argumenten zijn intussen
algemeen bekend en men kan zeggen
dat zelden de inzet van presidentsver
kiezingen zo duidelijk' is geweest. Nu
het gaullisme, dat onder het motto
van de nationale concentratie de
links-rechts-tegenstellingen geduren-
aldus Soares. Over de Afrikaanse kolo
niën zei hij: „De junta erkent het
principe van zelfbeschikking en is bereid
de consequenties daarvan te aanvaarden”.
an de
eidend
landse
/orden
ie van
terdag
ng in
i me-
oorzit-
atie is
igstijd
weest;
>n nog
a hun
De onlangs in Lissabon uit balling
schap teruggekeerde Soares, die genoemd
wordt als premier of als minister van
Buitenlandse Zaken in de voorlopige re
gering die juntaleider generaal De Spi-
nola binnen twee tot drie weken ge
vormd wil zien, verklaarde zaterdag dat
deze regering „waarin alle democratische
krachten, ook de communisten, verte
genwoordigd moeten zijn, op zeer korte
termijn twee grote problemen moet op
lossen”.
Soares zei te geloven, dat De Spinola
geen politieke aspiraties heeft: „Dat is
op 1 mei gebleken. Hij had zich toen
gemakkelijk door een half miljoen Por
tugezen kunnen laten toejuichen.
Onder de 12 aanvankelijke kandi
daten waren slechts twee concurren
ten die zich openlijk voor „rechts”
dorsten te verklaren. Het hele verle
den van Giscard d’Estaing stempelt
hem niettemin toch wel duidelijk tot
een figuur die de gevestigde en tradi
tionele orde ongewijzigd wil handha
ven om de privilieges van de bezit
tende klasse te kunnen behouden. De
Fransman is van nature zeker con
servatief en zelfs als hij zich voor de
vernieuwing uitspreekt, dan ziet hij
toch niet graag dat er veel aan de
bestaande toestand wordt veranderd.
Onder de kerkgangers bevonden zich
onder meer minister van Buitenlandse
Zaken Van der Stoel en minister van
Staat, dr. Marga Klompé.
Thema van deze dienst, die op initia
tief van de Europese beweging tot stand
was gekomen en die door de televisie
werd uitgezonden, was de verantwoorde
lijkheid van de christen in de wereld.
JOHANNESBURG (REUTER). De
nieuwe Zuidafrikaanse minister van Jus
titie, Kruger, wil bij de wet censuur
invoeren op persberichten over anti-gu-
errilia-operaties van de Zuidafrikaanse
politie. Deze maatregel is noodzakelijk
uit veiligheidsoverwegingen, zo heeft hij
tegenover de Johannesburg Sunday Ti
mes verklaard.
„In de huidige situatie draagt de pers
simpelweg gegevens aan die van nut
kunnen zijn voor de vijand”, zei minis
ter Kruger.
inge-
ddorp
twee
politie
matig
le su-
ee on
gen in
i over
chalk-
1 van
doet
hulp-
d met
en de
nster-
achtig
De Portugese socialist, die eerder werd
ontvangen door de Engelse premier Ha
rold Wilson en de Duitse bondskanselier
Willy Brandt, waarschuwde dat als het
niet lukt deze problemen op te lossen,
de basis ontstaat voor een reactio.
naire tegen-coup. Misschien gebeurt er
dan een catastrofe die Chili nog zal
overtreffen, aldus Soares. Soares, die in
de VARA-kantine een cheque van 10.000
gulden voor zijn partij van de PvdA uit
handen van partijvoorzitter André van
der Louw in ontvangst mocht nemen,
herhaalde volledig vertrouwen te hebben
in de juntaleider generaal De Spinola,
die hij de tegenpool van de Chileense
junta-president generaal Pinochet noem
de.
JERUZALEM Er zijn nog geen beslissingen gevallen in de bespre
kingen over een Israelisch-Syrische troepenscheiding. De Israëlische re
gering heeft na langdurig beraad gisteren alleen bekendgemaakt dat de
onderhandelingsploeg Meir, Alon, Dayan, Eban, Rabin en Perez een
hernieuwd mandaat heeft gekregen om met Kissinger verder te praten.
De Israëlische officials wekken de indruk dat de besprekingen langzaam
vorderen; langzamer dan aanvankelijk werd aangenomen of gehoopt. Des
alniettemin wordt niet van een impasse gesproken. Het grote struikel
blok lijkt te liggen in de omgeving van de stad Kuneitra. Het opgeven van
deze stad zelf zou geen probleem zijn, maar de drie heuvels om de stad
heen, waar drie Israëlische nederzettingen tegen aan liggen en die uitzicht
hebben op de Hulevlakte in Opper-Galilea, des te meer.
UTRECHT (ANP). Koningin Julia
na en prins Bernhard hebben gisteroch
tend in de Utrechtse Pieterskerk een
oecumenische kerkdienst bijgewoond. De
dienst stond in het teken van de viering
van het 25-jarig bestaan van de Raad
van Europa. Ook de bevrijding, nu 29
jaar geleden, werd herdacht.
NEW' YORK. (AFP en UP) Presi
dent Nixon heeft de steun verloren van
een oude en invloedrijke bondgenoot: de
krantenmagnaat Randolph Hearst. De
presidentiële weergave van de geluids
banden over Watergate „houdt een von
nis in, zo zwaar als maar buiten een
echte rechtszaak mogelijk is”, aldus
Hearst, die al maandenlang in het nieuws
is in verband met de ontvoering van zijn
dochter Patricia.
Vooral minister Van der Stoel zal
vasthouden aan zijn standpunt, dat enige
Nederlandse actie inzake druk op Portu
gal of een eventuele erkenning van Gui
nee Bissau bij voorkeur in overleg en
gecoördineerd met de regeringen van do
Scandinavische landen dient te geschie
den. Na afloop van het vrijdagse kabi
netsberaad had premier Den Uyl al
verklaard dat erkenning van Guinee
Bissau nog niet wenselijk wordt geacht.
verklaarde dat dit gebeurde omdat men
van oordeel was dat de nieuwsmedia dit
na de publikatie van dinsdag zelf had
den nagelaten.
Een 21-jarige Amerikaanse militair,
die gelegerd was te Fort Lewis bij
Seattle, is vrijdagavond door de politie
en een lid van de geheime dienst aange
houden, omdat hij „bedreigingen” aan
het adres van president Nixon had geuit.
De man wiens naam niet werd be
kendgemaakt, had bij zijn arrestatie in
een apartement in het centrum van
Seattle een pistool en een halfautomati-
sche karabijn bij zich.
ft een
in de
kbare
iet de
tegen
arrestanten zouden
communistische
PARIJS De ruim dertig miljoen Fransen die zondag voor de
eerste ronde van de presidentsverkiezingen naar de stembus waren
geroepen, hebben de linkse eenheidskandidaat Francois Mitterrand
en de minister van Financiën, Valerie Giscard d’Estaing, onder het
dozijn rivalen uitverkoren om over twee weken voor de beslissende
eindronde aan te treden. Mitterrand bleef met ruim 43 percent van
de stemmen enkele punten onder het cijfer dat de opiniepeilingen
hem zaterdagavond nog in het vooruitzicht hadden gesteld. Zelf had
de linkse eenheidskandidaat aangekondigd dat hij 46 percent als de
drempel beschouwde waarachter de overwinning waarschijnlijk be
gon te worden.
Giscard d’Estaing overtrof van zijn
kant de voorspellingen met enkele
percenten. De grote verliezer is, zoals
algemeen wel verwacht werd, de
gaullistische kandidaat Jacques Cha-
ban-Delmas geworden, die zijn aan
hang, als erfenis van generaaf De
Gaulle en Georges Pompidou, tot nog
geen 15 percent van het Franse elec
toraat ineen zag schrompelen. De
vroegere minister van de Midden
stand, Jean Royer, die de zwijgende
meerderheid een stem bedoelde te
geven, wist de 4 percent nauwelijks
te halen. De negen overige kandida
ten kregen ongeveer 6 percent van de
stemmen, waarvan de vrouwelijke
mededlinger de trotzkiste Allette
Lagriller al bijna de helft voor
nmissij.
bezigge.
splitsing
ris Hen-
met het
waaraan
moeten
ring vat
(waar
land) is
Van de 20 nationale verkiezingen
die in Frankrijk sedert de bevrijding
werden gehouden, heeft links dan
ook sfechts drie keer van rechts ge
wonnen. Om de meerderheid te kun
nen verwerven zal Giscard de stem
men van alle kandidaten van de
voormalige regeringscoalitie op zijn
naam moeten brengen. Een uur nadat
de stemlokalen gesloten waren, richt
te premier Pierre Messmer zich al tot
het Franse volk en de gaullisten in
het bijzonder om zich als één man
De Syriërs zouden dan de soevereini
teit over dat gebied krijgen met moge
lijk uitsluitend de aanwezigheid van de
Verenigde Naties op strategische punten
als de berg Hermon en de drie strategi
sche heuvels bij Kuneitra. Een beslissing
die op ontruiming van de nederzettingen
op de Golan zou neerkomen, zou in
Israel op grote binnenlandse weerstand
stuiten en het is zeer twijfelachtig of
daar een parlementaire meerderheid
voor te halen zou zijn.
Een vergadering van nederzettingen in
de bezette gebieden, waaronder ook ve i -
tegenwoordigers van de kiboetsiem in de
Jordaan-westoever heeft op de Israëli
sche regering een beroep gedaan de
hoogten van Golan bij Israel te annexe
ren.
Vooralsnog wordt voor de volgende
ronde van Kissinger, die morgen weer
naar Damascus gaat, geen doorbraak
verwacht. Daarbij zijn de Israëliërs al
lerminst gerust op de rol die de Russi
sche minister van Buitenlandse Zaken
Gromiko, speelt bij zijn bezoek aan
Damascus. Komt hij roet in het eten
fooien, zo er van enig resultaat gespro
ken kan worden, of zal hij op de een of
andere manier kunnen helpen? Intussen
neemt het gevaar van een verdere esca
latie van de strijd op de Golan toe
naarmate vorderingen uitblijven. Kissin
ger had eën gedeeltelijke vermindering
in de strijd voorspeld na zijn bezoek van
zaterdag aan Damascus, maar zondag
was daar ter plaatse niets van te mer
ken: het schieten ging de hele dag
gewoon door en ’s avonds werden tien
Israëlische soldaten bij artilleriebeschie
tingen gewond.
de 16 jaren met afwisselend succes
poogde te verdoezelen, goeddeels is
uitgeschakeld, zijn de grenzen tussen
die beide kampen eindelijk weer
blootgelegd.
Generaal Francisco da Costa Gomez
heeft zondag een beroep op 1guerrilla
strijders in de Afrikaanse gebieden van
Portugal gedaan hun wapens neer
te leggen en voordeel te trekken
uit de nieuwe geest van vrijheid hier om
VALDIVIA (AFP. De krijgsraad
die sedert 15 maart in het Chileense
stadje Valdivia, 900 km ten zuiden van
Santiago bijeen was. heef.t twee mensen
ter dood veroordeeld. Vier kregen levens
lange gevangenisstraf.
De voormalige regionale secretaris van
de socialistische partij, Uldaricio Figuer
oa, en een ander lid van de partij,
Victor Hormazabal, die verantwoordelijk
werd gesteld voor de afdeling „agitatie
en propaganda”, kregen de doodstraf.
Figueroa was schuldig bevonden aan
een radio-oproep aan de arbeiders de
regering-Allende te verdedigen op het
tijdstip van de coup op 11 september.
Hormazabal werd beschuldigd van het
geven van een militaire cursus aan mili
tanten van links. Tot de vier die tot
levenslange gevangenisstraf werden ver
oordeeld, behoren de oud-burgemeester
van Valdivia, Luis Diaz, en de oud-
gouverneur van de provincie, Sandor
Arran cibia.
te onderhandelen. De generaal, die chef
van de generale staf van de strijdkrach
ten is wordt beschouwd, als het op één
na belangrijkste lid van de militaire
junta.
Soares, wiens partij bij de Westeuro-
pese zusterpartijen heeft aangedrongen
op „onmiddellijke erkenning” van de vo
rig jaar september uitgeroepen staat
Guinee Bissau, maakte daarmee duide
lijk dat premier Den Uyl en minister
Van der Stoel (Buitenlandse Zaken), met
wie hij zaterdagochtend drie uur lang in
het Catshuis had gesproken, vooralsnog
niet tot erkenning van Guinee Bissau
willen overgaan.
De eigenaar van de doeken, sir Alfred
Beit, die door dezelfde miss Dugdale op
het hoofd werd geslagen en daarna voor
„kapitalistisch zwijn” werd uitgemaakt,
is gevraagd nog geen commentaar op de
vondst te geven. De doeken en de gear
resteerde jonge doctor zijn zondagavond
per auto van Glandore naar Dublin
overgebracht. De verzekeringsmaat
schappijen, die de doeken, waarvan men
de waarde op acht miljoen had geschat,
voor een miljoen verzekerd hadden,
loofden vorige week een beloning uit
van 100.000 pond voor wie aanwijzingen
zou kunnen geven over de verblijfplaats.
DEN HAAG. „Ik hoop dat de Ne
derlandse regering en die van de Scandi
navische landen op zeer korte termijn
overeenstemming bereiken over de
kenning van Guinee Bissau”. Dit
Mario Soares, secretaris-generaal van de
Portugese socialistische partij, zaterdag
middag in het VARA-radioprogramma
Jn de rooie haan”.
De Syrische eis is dat deze heuvels
teruggegeven moeten worden en dat de
drie kiboetsin daar in de omgeving ont
ruimd moeten worden. De Israëliërs wil
len daar niet van horen. Iedere heer
schappij over deze heuvels zou de Israë
lische nederzettingen in gevaar brengen
cn in feite hun bestaan op den lange
duur onmogelijk maken. Een compromis
tussen de Israëlische en Syrische stand
punten zal gezocht moeten worden in de
richting van demilitarisering van het
gebied dat Israel zal ontruimen, zodat de
Israëlische nederzettingen buiten het be
reik van de Syrische artillerie zullen
komen.
SAIGON (Reuter). Bij een mortier-
bombardement in de Zuidvietnamese
Mekongdelta zijn zaterdag zes kinderen
van een lagere school gedood en 28
gewond, aldus het opperbevel in Saigon.
Het schoolgebouw werd door aeht gra
naten getroffen. Er werden ook negen
volwassenen gewond.
Begin maart waren bij een mortierbe-
schieting, eveneens in de delta, 32 kinde
ren om het leven gekomen en 56 ge
wond. Saigon en de Vietcong gaven
elkaar de schuld.
Noord-Vietnam en de Vietcong hebben
er Amerika van beschuldigd dat het
vliegtuigen van de door de CIA gefinan
cierde maatschappij „Air America”
rechtstreeks laat deelnemen aan militai
re operaties in Zuid-Vietnam.
ATHENE. (AP) De Griekse rege
ring heeft zaterdag de arrestatie bekend
gemaakt van 36 mensen, voor het me
rendeel studenten, onder wie drie vrou
wen. Zij worden beschuldigd van het
lidmaatschap van verboden communisti
sche organisaties. In een officiële be
kendmaking werd gezegd dat nog naar
14 mensen werd gezocht.
LONDEN. De grootste schilderijen
roof in de historie is tot een happy end
gekomen. Alle doeken, waaronder een
niet in geld narde uit te drukken Ver
meer, werden onbeschadigd teruggevon
den in een boerderij in Glandore, een
gehuchtje aan de Ierse zuidkust. Het
brein achter de roof is gearresteerd.
Hoewel de Britse media om juridische
redenen uiterst voorzichtig zijn met het
publiceren van namen, is het duidelijk
dat het om dezelfde doctor Bridget Rose
Dugdale gaat, die als een karikaturale
salon-revolutionaire al eens voorwaarde
lijk tot twee jaar werd veroordeeld,
omdat zij bjj haar eigen vader een
miljonair had ingebroken.
haar rekening nam. Een aardig en
veefbelovend debuut voor een 32-
jarige vrouwelijke bankemployée;
vooral omdat tenslotte ook Georges
Pompidou indertijd zijn politieke car
rière op een bank was gestart.
De regeringschef, die ook de leider
van de voormalige meerderheid is,
ziet zich nu verplicht binnen de
kortst mogelijke termijn de scherven
van de vroegere coalitie weer te lij
men. Ten slotte heeft Chaban-Delmas
gedurende twee weken zijn vroegere
minister van Financiën Giscard d’Es
taing uitgekreten voor een reactio
naire vazal van het kapitalisme, van
wie de arbeiders en de kleine man
niets te verwachten hebben.
Een derde van de arbeidersklasse
stemde in Frankrijk nog altijd op het
gaullisme en de vraag is nu of die
stemmen terug zullen vloeien naar
het linkse kamp, waar ze sociologisch
gesproken thuishoren. Giscard d’Es
taing verklaarde zondagavond dat hij
nu halverwege was gevorderd als
president der republiek te worden
uitverkoren. De grote troef blijft voor
hem de potentiële angst van vele
Fransen voor het communisme,
waaraan Mitterrand zijn lot en
dat van Frankrijk heeft verbon
den. Tot dusver heeft Giscard, die in
het begin beloofd had een voorbeeldi
ge campagne te zullen voeren, het
Bij de arrestanten werden in hun wo
ningen en verblijfplaatsen druk- en
stencilmachines, pamfletten en een ver
scheidenheid van wapens in beslag geno-
ffien, aldus de politie.
De arrestanten zouden behoren
twee communistische organisaties, uc
■Revolutionaire Communistische bewe
ging van Griekenland” en de „Anti
fascistische en anti-imperialistische stu
dentenbeweging van Griekenland”.
Volgens de Griekse overheid werden
j*4* organisaties geleid en betaald door
Westduitse communistische partij.
De krantenmagnaat schreef gisteren in
een artikel, niet te begrijpen hoe Nixon
kon geloven dat de nu gepubliceerde
gegevens hem vrij zouden pleiten. De
gesprekken het tegenovergestelde resul-
tergate leken „zelfs in de gecensureerde
versie” op die ..van een gangsterbende
die erover beraadslaagt hoe ze zich uit
de nesten kan werken”. De weergave
van de banden zou „een tenlastelegging
wegens criminele activiteit kunnen wor
den” Hearst kon zich moeilijk voorstel
len dat er nu nog welingelichte mensen
waren die niet inzagen „dat afzetting
onvermijdelijk is”.
Ook volgens een Gallup-opiniepeiling.
waarvan de uitslag zondag door de
..New York Times” is gepubliceerd, heeft
de officiële publikatie van de Watergate-
gesnrkken het tegenovergestelde resul
taat opgeleverd van wat de president
ervan hoonte. Van de circa 700 onder
vraagde personen had 41 percent een
r>n<n'nst’ger oordeel over Nixon dan voor
de publikatie, terwijl 17 percent gunsti
ger over hem dacht.
Het Witte Huis zette intussen zijn
aanvallen op Nixons voormalige advi
seur John Dean voort. De weergave van
de bandopnamen toont op ettelijke pun
ten tegenstrijdigheden aan in Deans
beëdigde getuigenverklaring, zo heette
het in een zaterdag door het Witte Huis
gepubliceerde uitvoerige toelichting,
waarin de tegenstrijdigheden werden op-
De koloniale oorlog moet beëndigd
worden en de dekolonisatie moet op
gang gebracht worden, aldus Soares, ter
wijl voorts de economische problemen
van Portugal moeten worden aangepakt.
Portugal is een uitgeput land en kampt
met een verschrikkelijke inflatie. Wij
rekenen dan ook op de hulp van Europa,
