De wedloop voor het Elysée Van der Stoel teleurgesteld r over discriminatie Studenten lieten dr. Klein rede niet uitspreken Gevangenis drama ten einde Nixon verliest neergeslagen Demonstrant steeds meer Riikssteun voor terrein Peiger Paters H. H. Harten verlaten Mozambique Norit had goed kwartaal Benzine duurder in België Mogelijk meer tv-zendtijd w «I ‘Wits ZEELANDBRUG IS ZEKER 3 WEKEN BUITEN GEBRUIK Stemming echtscheidingswet Italië Duits wetsvoorstel over abortus verworpen 1974 BINNEN» EN BUITENLAND 3 ZATERDAG 11 MEI Erasmusgebouw „geopend” Gewicht Godsdienstoorlog Volmacht t Mitterrand is Giscard voorbij (Van onze correspondent) de IJ-ii.,-. (Van een speciale medewerker) van (Van onze redacteur in Brussel) Vaticaan bang dat kerk het dit keer niet haalt Onbekende voorstanders van echtschei ding projecteerden gisteren in het zwakke licht van de dageraad een enorm „nee” op de koepel van de beroemde Santa Maria del Fiore basiliek in Florence. (Van onze redacteur in Parijs, Frank Onnen) PARIJS Voor het eerst sedert de eerste ronde van 5 mei in de Franse presidentsverkiezingen kondigden de opiniepeilingen gisteren aan dat de linkse eenheidskandidaat, Francois Mitterrand, zijn rechtse rivaal, Giscard d’Estaing, met twee percent voorbij zou zijn gestreefd. Tot nu toe was de score 51—49 in het voordeel van Giscard. Die verhouding zou nu dus zijn omgekeerd. De Westduitse schrijver Günther Wal- raff heeft zich gistermiddag vastgeke tend aan een paal op het centrale plein van Athene (foto onder links) en pam fletten uitgedeeld die in verschillende talen toeristen opriepen Griekenland niet meer te bezoeken omdat daar ge marteld zou worden. De politie schoot echter onmiddellijk toe en sloeg de 32- jarige schrijver neer (foto rechts). Nadat Walraff was losgezaagd werd (Van onze speciale verslaggeefster Bep Udink) lam» de niet le is >nze- ti de hem over Nijmeegse politiemannen en leden van de bewakingsdienst van de universiteit hadden opdracht om alleen toezicht te houden en niet handelend op te treden. Dat gebeurde ook niet toen een groep studenten de Nederlandse vlag voor het Erasmusgebouw neerhaalde en, terwijl de samengedromde jongeren de Interna tionale aanhieven, daarvoor in de plaats een rode vlag hees. BRUSSEL. De regering heeft vrij dag nieuwe prijzen voor olieprodukten vastgesteld. De superbenzine gaat 14,44 frank kosten, bijna een gulden per liter. De gewone benzine zal 13,86 frank kos ten (97 cent per liter). ALESSANDRIA (AFP). Een gevan genisdrama in de Italiaanse plaats Ales sandria is gistermiddag geëindigd met de dood van de leider van de drie muiters, Cesare Concu, en vier of vijf gijzelaars alsmede twee politiemannen. De drie zware misdadigers, die wegens moord en roof tot tussen de 20 en 24 jaar gevangenisstraf veroordeeld waren, hadden donderdagochtend pistolen ge trokken en enkele gijzelaars gemaakt. Zij eisten vrije aftocht met de gijzelaars. Bij een poging later op de dag om de gijzelaars te bevrijden schoten de mui ters de arts van de gevangenis dood. Een gijzelaar liep daarbij een levensgevaar lijke hoofdwond op. Een gevangenenbe waker en twee politiemannen werden gewond. DEN HAAG (ANP). Minister Lub bers heeft geld beschikbaar gesteld om het inmiddels failliet verklaarde produk- tiebedrijf Peiger BV te Emmen voort te zetten. Formeel zal een nieuw op te richten besloten vennootschap de activa van de failliete Peiger bv overnemen. keer heeft men het referendum kunnen uitstellen, maar morgen en maandag be slissen 35 miljoen Italianen nu toch of deze wet moet blijven voortbestaan. Achter in de portalen van de kerken valt op pamfletten te lezen dat bij een echtscheiding de man de volmacht krijgt eerder bevreesd zijn voor het rad van de geschiedenis, dat in Frankrijk' nu 16 jaar lang tijdens het gaullistische regime praktisch tot stilstand was gebracht Het persbureau UPI meldde intussen dat de Franse landstrijdkrachten hun eerste taktische raketten met kernkop pen hebben gekregen Zij zijn operatio neel, zo hebben regeringsfunctionarissen gisteren meegedeeld VLISSINGEN Het zwaar beschadigde opklapbare gedeelte van de Zeelandbrug over de Oosterschelde zal veel langer voor een totale verkeersstremming zor gen dan donderdagavond na de aanva ring met de drijvende bok „Taklift I” werd verondersteld. is as ree die iw ijk ,f- een inica- Jvelke geoe- nister lat dit 1 met rap- plaat- ssante i een jk in >tter gens est- inse op niet ordt >eld. via :igd. van heeft van door aan- ehikt zijn, .‘lang idse ote- of loet i in (Vijl een de Iets in lies teer „dat Ato- ikatie orden enaar dheid •zitter or de lat dr sonen eigen stuk- ’er de :erne- rnalen druk- >aalde ie te ;ezel- len. vijf »is- cht aad de len rd- is ren der >en april er 30 bui- ngin. van ieren s- >el de :al ne lit at et n. ie is n De Italiaanse bisschoppen, die zich vanaf de kansel in de strijd hebben geworpen, hebben dan misschien leer geld betaald. Het Vaticaan, dat ook dit vuur in het begin heeft aangestoken, begint zich nu al afzijdig te houden, bang dat de kerk het deze k'eer met zijn politieke bemoeienis net niet haalt ROME. Italië stemt morgen over de drie jaar oude echtscheidingswet en de uitslag zou de macht van de kerk over de staat in dit land kunnen ver kleinen. Als de volksstemming uitwijst dat de mogelijkheid tot scheiden open moet blijven, dan staan de politieke partijen in de centrum-linkse coalitie sterker en verstomt het machtsvertoon van de neo-fascisten enigszins. zambique zijn uitwerking niet zal mis sen In een communiqué wordt meegedeeld dat de belangrijkste reden voor het be sluit uit Mozambique te vertrekken, ligt in de structurele inperking van het ei genlijke missionaire evangelische werk en de waarachtige verkondiging, met name lijke stellingname door de kerkelijke hiërarchie tegen de ernstige acties van de plaatselijke autoriteiten tegen de in landse bevolking ging voor een tegenbezoek aan Den Haag, dat waarschijnlijk eind dit jaar of begin volgend jaar zal plaatsvin den, geaccepteerd Koningin Juliana heeft gisteren het museum Barbo in Tunis bezocht Het museum is er gevestigd in het oude paleis van de Beys, de vroegere re geerders van Tunesië. Vervolgens be zocht de koningin de nationale werk plaats, eveneens in Tunis. Hier zijn allerlei oude beroepen in ere hersteld, zoals het maken met de hand van de prachtige Arabische beschilderde meubelen en het kostuumnaaien. Gistermiddag ging koningin Juliana de ruïnes van het oude Carthago bekijken. Carthago was vóór Rome de belangrijkste stad aan de Middel landse Zee. Gisteravond ontmoetten koningin Juliana en prins Bernhard de Nederlandse kolonie in Tunesië. De tweede dag van het officiële staatsbezoek werd afgesloten met een diner, aangeboden door de Tunesische eerste minister, Hedi Nouira. hij met bloedend achterhoofd afgevoerd. Een Nederlands radiocorrespondent, Ab Courant, die foto’s en geluidsopnamen van het gebeurde probeerde te maken, werd gearresteerd en zjn film en ge luidsband in beslag genomen. Dat Norit ondanks de lagere winst en omzet over 1973 een onveranderd divi dend van 5,60 betaalt, houdt naast de gunstige liquiditeit verband met de dui delijk betere resultaten door de hogere verkopen dit jaar. De eerste twee maan den zijn belangrijk gunstiger verlopen dan in 1973, maar voor het hele jaar heeft het bestuur nog wel enige reserves door de heersende onzekerheden zoals de ontwikkeling van de EEG. Over hete algemeen bleken de tegen stellingen zich echter veel scherper op de binnenlandse dan op de buitenlandse politiek toe te spitsen. Doch ten aanzien van de economie, de sociale problemen en ook de cultuur werd het toch wel duidelijk, dat de veranderingen die beide tegenstanders beloofden, in feite eerder van Miterrand dan van Giscard zijn te verwachten De grote vraag blijft of de Fransen in meerderheid die fundamente le wijzigingen wel echt nodig achten of dat ze in het diepst van hun hart niet Het communiqué stelt verder, dat na de omwenteling in Portugal het besluit niet werd ingetrokken Men heeft Zich vooral de vraag gesteld, of de onzeker heid van de situatie in Mozambique en vooral van haar inwoners wel toelaat dit besluit te herzien Daarmee is een' aanzienlijk deel van de werkgelegenheid in Emmen veiligge steld. Zo heeft minister Lubbers gisteren geantwoord op vragen van Tweede Ka merleden. renten voor het Amerikaanse president schap, Kennedy en Nixon, werd gevoerd, hebben Giscard en Mitterrand zowat alle grote en kleinere problemen bediscussi eerd die ook tijdens de eerste helft van de campagne al in de debatten centraal hadden gestaan houden van commentaar. De Italiaanse bisschoppen echter doen nooit iets zon der de paus Daarom kan het Vaticaan achteraf niet zeggen d?t het neutraal wilde blijven nadat het eerst de bis schoppen had geïnstrueerd om een ver klaring op te stellen naar aanleiding van het referendum TUNIS De Tunesische minister van buitenlandse zaken, Chatti, heeft minister Van der Stoel (buitenlandse zaken) geen concrete beloften gedaan om er bij de Arabische olie-produce- rende landen op aan te dringen de olieboycot tegen Nederland op te hef fen. Dat bleek gisteren nadat minister Van der Stoel, die koniningin Juliana en prins Bernhard vergezelt op hun staatsbezoek aan Tunesië, een twee uren durend gesprek met zijn Tunesi sche collega had gehad. Minister Van der Stoel verklaarde dat hij de Nederlandse positie ten opzichte van het conflict in het Na bije Oosten nog eens had toegelicht. Hij had minister Chatti te verstaan gegeven dat de Nederlandse regering bijzonder teleurgesteld is over de dis criminatie van Nederland. Minister Chatti heeft overigens een uitnodi- De politie begon om 17.15 uur (onze tijd) een aanval op de muiters. Zij wierpen traangasgranaten in het gevan genisziekenhuis waar de drie opstandige gevangenen zich met hun gijzelaars had den verschanst. De campagne godsdienstoorlog eerste keer in de Italiaanse geschiedenis dat een wet aan een volksstemming wordt onderworpen. Een aantal politici weet er dan ook niet goed raad mee. Wel zijn de contrasten binnen de katho lieke kerk verscherpt Gordon Liddy, een van de organisato ren van de Watergate-inbraak, is giste ren door een rechtbank in Washinton tot een jaar voorwaardelijk veroordeeld omdat hij geweigerd heeft voor een subcommissie van het huis van afge vaardigden te getuigen. Hij zit al gevan gen voor andere overtredingen in de Watergate-zaak. Als gesprekspartners gaven beide riva len elkaar weinig toe, al wist Mitterrand zich beter tot het hart van het publiek te richten, terwijl Giscard, vooral in de economische en financiële problematiek, op een ruimere kennis van zaken en uiteraard op veel meer ervaring steunde. De rapheid van spreken stelde Mitter rand weer wat in het voordeel Zo is al uitgerekend dat hij in de 75 minuten die hem op de seconden nauwkeurig waren toegemeten een 200 tot 300 woorden meer over zijn miljoenen luisteraars heeft uitgestort dan zijn tegenstander De staatssecretaris, die zich op het moment dat de actie begon nog in het curatorengebouw bevond, heeft er van afgezien alsnog het gebouw te bereiken. Ook zijn rede liet hij onuitgesproken. Of die voorsprong zich heeft bevestigd of zelfs nog is vergroot na het als beslissend beschouwde debat van ander half uur, dat beide finalisten vrijdag avond voor de Franse televisie hielden, was vanmorgen nog niet bekend. Bij dit oratorische duel, dat algemeen werd vergeleken met het historische ge vecht dat in 1960 door de beide concur- Walraff was als lid van een in Düsseldorf gevestigd comité voor solida riteit met Griekenland naar Athene ge komen. overspel te plegen en de vrouwen vaak gedwongen worden tot prositutie. Som mige katholieke leiders propageren zelfs dat men beter kan gaan samenwonen, omdat het legaliseren van echtscheidin gen een kanker is die de maatschappij nog verder doet afglijden. Het zijn pater J. Martens uit Meers- sen, de regionale overste, broeder W. van Kampen uit Spierdijk, pater J. van Rij en uit Molenschot, pater A. Verdaasdonk uit Breda en de ontwikkelingswerker J. Tielemans uit Weert. De anderen zijn nog vrijwillig achtergebleven, enerzijds om het werk over te dragen, maar anderzijds om de reacties af te wachten op de publikaties in Portugal, morgen, van een uitvoerig document over een groot aantal slachtpartijen op inlanders rond de plaats Inhaminga, hetgeen uiter aard ook onder de Portugezen in Mo- is niet op een echte uitgelopen Het is de (Van onze redacteur in Rome, W. Nieuwenhuis) BONN (DPA, AFP). De Westduitse Bondsraad, waarin de deelstaten van de Bondsrepubliek vertegenwoordigd zijn, heeft gisteren het door de Bondsdag (tweede kamer) aanvaarde wetsvoorstel tot herziening van de abortuswetgeving verworpen. Dit voorstel stond arbortus toe in de eerste drie maanden van de zwan gerschap. De Christendemocratische meerderheid in de Bondsraa,d sprak zich uit voor bijeenroeping van een bemiddelingscom- missie, samengesteld uit leden van de Bondsraad en Bondsdag die een compro mis moet uitwerken op basis van het zogenaamde indicatie-model. Hierbij gaat het om toestemming tot het plegen van abortus in een aantal gevallen, af hankelijk van bepaalde medische en so ciale indicaties. egen nsen zijn vrij- nten t de vang ïan- ngs- lan- vang ving latie De regering -Rumor heeft geprobeerd zich afzijdig te houden, wat niet hele maal is gelukt. De uitslag, laat maandag avond, zal van invloed zijn op het reilen en zeilen van de centrum-linkse coalitie van premier Rumor. Op een moment dat Italië in een crisissituatie verkeert door de af glijdende economie, de inflatie, de moeilijkheden met de betalingsbalans en de werkgelegenheid en met de eisen van de vakbonden zou deze regering liever niet de politieke verschillen willen verscherpen. Maar de kerk en Fanfani hebben het gewild en daarom gebeurt het ook. Enkele dagen voor de stemming bleek uit opiniepeilingen dat de nee-stemmers (dat zijn naar Italiaans gebruik dege nen, die de wet gehandhaafd willen zien) de overhand hadden met een groot aantal nog onbeslist In sommige delen van Italië wisten de ondervraagden niet eens waar het over ging, maar zij die op zondag naar de kerk komen, wordt het ingepeperd. De meeste bisschoppen heb ben aan de geestelijkheid opdracht gege ven om te wijzen op de christelijke leer, die een kerkelijk gesloten huwelijk on ontbindbaar verklaard. De vraag bij dit referendum is of de Italiaanse kerk zich nog langer kan permitteren de wetten van dit land te schrijven of te herschrijven Meteen na dat de wet-Fortuna over de echtschei ding een meerderheid in het parlement haalde in 1970 werd er een actie onder nomen om door middel van een referen dum deze wet weer te herroepen De handtekeningen voor een volksstemming kwamen vrij snel bijeen; ze werden in de parochiehuizen verzameld. Een paar De regeringsvoorstellen die door de oliemaatschappijen zijn aanvaard kwa men erop neer, dat de prijs per ton geraffineerd produkt met 300 frank om hoog gaat. Eind maart werden de prijzen Per ton geraffineerd produkt tot 1250 frank verhoogd. Daar is nu 300 frank bijgekomen. De oliemaatschappijen blij ven echter op het standpunt staan, dat de prijsverhoging van de ruwe olie op ie wereldmarkt het noodzakelijk maakt Belgische prijs tot 2000 frank te verhogen. NIJMEGEN. Studenten van rooms-katholieke universiteit in Nijme gen hebben gistermiddag de staatssecre taris van Onderwijs en Wetenschappen, dr. Klein, verhinderd de officiële ope ning te verrichten van het twintig ver diepingen tellende Erasmusgebouw. Volgens provinciaal overste pater G. Sprokel is na de omwenteling de gehei me politie in de Afrikaanse gebieden opgenomen in het leger, maar is er verder nauwelijks nog iets veranderd. „Terugkeren doen we pas als er wezen- door het uitblijven van een duide- lijke veranderingen in het kerk'elijke klimaat plaatsvinden, waarbij het belang van de Afrikaanse mens als medebeslis send criterium zal moeten gelden”, aldus het communiqué. De secretaris-generaal van de chris- ten-democraten, Amintore Fanfani, wierp zich met zijn volle gewicht in de strijd, omdat hij zijn partij wilde here nigen. De enige medestrijders die de christen-democraten vonden, waren de neo-fascisten Zij zouden wel voor de katholieke rechten op willen komen in ruil voor een nog grotere invloed. Zij hopen immers straks de rechtse katho lieken onder hun zwarte vaan te vereni gen, als de wet toch gehandhaafd blijft. Op het moment dat nog maar een klein deel van de vierhonderd genodig den het gebouw was binnengegaan, ver schenen enkele honderden studenten, waarvan er velen voorzien waren van spandoeken. Zij blokkeerden alle toe gangen tot het gebouw, waar ondermeer alle taalwetenschappen zijn geconcen treerd. Ook bij andere complexen werd de wacht betrokken, zodat evenmin ge- buik kon worden gemaakt van een stel sel van ondergrondse verbindingsgangen, waarop ook het Erasmusgebouw is aan gesloten. WASHINGTON (AFP, DPA). Steeds meer Republikeinse politici en invloedrijke kranten keren zich van pre sident Nixon af en eisen zijn afzetting. Nixon ontbood gisteren onverwacht vice-president Gerald Ford voor een ge sprek onder vier ogen. Dit heeft het gerucht doen ontstaan dat Nixon zijn functies aan Ford zou willen overdragen in afwachting van de uitspraak van het congres over Nixons al of niet afzetten. In naam zou hij wel president blijven in die tussentijd. De grondwet biedt daar toe de mogelijkheid. De nieuwe golf van kritiek tegen de president is het gevolg van de publikatie van de gesprekken die Nixon met naaste medewerkers heeft gevoerd over Water gate. De indruk dat hij schuldig is, is daardoor versterkt en bovenal heeft de mening bij velen postgevat, dat hij on waardig is president te zijn. DEN BOSCH. De acht priesters, drie broeders en een ontwikkelingswer ker van de congregatie van de Heilige Harten, verlaten Mozambique. Tien van hen zijn Nederlanders, twee zijn Portu gezen. Ze werkten in het bisdom Beira, in de Zambesidelta, een gebied dat iets kleiner is dan Nederland. Vijf van hen zijn reeds voor de omwenteling in Por tugal in Nederland teruggekeerd en pre senteerden zich donderdagmiddag in Den Bosch aan de pers. DEN HAAG (ANP) Minister Van Doorn overweegt enige uitbreiding van de televisie-zendtijd. Hij heeft dit mee gedeeld in zijn gisteren gegeven ant woord op schriftelijke vragen van het Tweede-Kamerlid Voogd (PvdA). Bij het bepalen van het tijdstip van de uitbreiding van de tv-zendtijd en van de omvang van de volgende verhoging van de omroepbijdrage zal minister Van Doom rekening houden met de omvang van de algemene reserve. De katholieke kerk heeft de zaak op de spits gedreven Men wilde een nieuw bewijs van macht. Er is een handvol bisschoppen, dat die koers heeft ontra den en ook in het Vaticaan waren er enkele curie-kardinalen, die een nega tief advies gaven. Maar tot voor kort dacht men dat men de stemmen had, dat vooral op het platteland en onder de vrouwen veel steun te vinden zou zijn Nu begint het er echter op te lijken dat Italië toch meer volwassen is gewor den dan de meeste herders a annemen Ijlings begint het Vaticaan zich te ont- AMSTERDAM (ANP). De omzet van Norit NV heeft zich in het eerste kwartaal van 1974 hersteld tot ongeveer het peil van 1972, en verwacht mag worden dat dit ook in de rest van het jaar heb geval zal zijn, zo is op de jaarvergadering meegedeeld. Priesters, die als hun mening te ken nen geven dat de staat het recht heeft via het parlement burgerlijke wetten te introduceren, die niet direct in overeen stemming zijn met de kerkelijke opvat tingen, werd verboden hun herderlijke taken nog verder uit te oefenen Dat gebeurde onder meer met de bekende abt Franzoni, die eerder het Vaticaan had beledigd door te wijzen op de te kortkomingen in de eeuwige stad. Hij verklaarde vorig jaar nog eens duidelijk dat „de aarde van God is” en dat een grootgrondbezitter als het Vaticaan zich daar rekenschap van moet geven, zeker in een stad waar 100.000 burgers nog in krotten leven. Ook een twintigtal pries ters in Venetië heeft van de patriarch de waarschuwing ontvangen het recht tot scheiden niet te verdedigen. In verschillende delen van het land zijn protestdemonstraties gehouden om Je priesters hun recht terug te geven. De paniekreacties van -sommige bis schoppen wijst op het verval van hun politieke macht, al kan dat in Italië soms weer snel veranderen. Zo zijn er nog altijd een aantal onzekere factoren, die niemand vlak voor een stemming goed kan beoordelen. Maar het ziet ernaar uit dat de Italiaanse kerk dit keer een te hoog spel heeft willen spelen, wat in politiek opzicht vooral voor de linkse partijen verstrekkende gevolgen kan hebben. Het ziet ernaar uit, dat de eerste drie weken geen verkeer over de brug zal kunnen rijden. Provinciale Waterstaat van Zeeland streeft ernaar voor de pinksterdrukte (2 en 3 juni) een proviso rische brugverbinding gereed te hebben. Dat kan een baileybrug zijn, waarover dan slechts éénrichtingverkeer mogelijk is. Gisteren werd in overleg met het provinciaal bestuur van Zeeland een grote toeristenbooot ingezet om het ver voer van voetgangers, fietsers en brom fietsers tussen Schouwen-Duiveland en Midden-Zeeland veilig te stellen. Het herstel van de brug kan wel eens zes tot acht weken duren. Het beweeg bare deel van 230 ton moet voor repara tie naar Werkspoor Utrecht worden ge varen, waar het indertijd is gemaakt. De volksstemming heeft de christen democratische partij op aandringen van het Vaticaan en dus van het Italiaanse episcopaat gewild. In 1970 was er voor het eerst in Italië een wet aangenomen, die het scheiden officieel mogelijk maakte, als de echtgenoten vijf jaar gescheiden leefden. Er werd naar ver houding spaarzaam gebruik van ge maakt: 66.641 uitspraken in drie jaar tijd, waarbij 67 percent van de echtparen al meer dan 20 jaar gescheiden waren. Het aantal aanvragen loopt weer iets af, zeker nu de katholieke kerk het schei den van tafel en bed iets gemakkelij- er heeft gemaakt; (onder meer om de staatswet nietig te k'unnen laten verkla ren) en men via de kerkelijke van de kerk nog kan scheiden zonder alimenta tie te betalen sk H

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1974 | | pagina 3