Oudere vrouwen komen moeilijk aan
het werk
Vragen over lonen in
sociale werkplaats
bedrijvenbii;
verpakkingen verbieden
Dagbladtekst was omstreden examen
Gebruik van misleidende
Werkgroep bestudeerde bijstandswet:
i ui
„Economie kan
expansiever”
iw'-X -
u
GELD
w
■F w 'T
It
lag
1
rtier
nt,
het
1
Verpleegsters in
DRIE VAKCENTRALES SCHRIJVEN Ib RAPPORT:
Engeland
EUROPEES PARLEMENT AKKOORD:
p
VEEL KLACHTEN BIJ HUISHOUDSCHOLEN
*1
eit!
betogen
HU II
ry
mr/
14
15
ECONOMIE
MEI
DINS D A G
1 4
1974
Gepraat
Onderwijs
Minister Lubbers:
(Door Jos Ahlers, onderwijsredacteur van School)
MAVO
LBO
VWO
Op de huishoudscholen regende het maandag klachten over een kranten
tekst. Op de lts’en werd diezelfde tekst evenwel mild beoordeeld. En daar
zit hem precies de kneep: leerlingen die een 3-jarige en leerlingen die een
4-jarige opleiding achter de rug hebben, kregen hetzelfde examenwerk te
maken.
«E
I
w
f
Minimumloon is te weinig
Britse verpleegsters hebben gisteren in
Londen gedemonstreerd voor meer loon
en betere arbeidsvoorwaarden. Vijfdui
zend jonge vrouwen togen gisteren, ter
wijl zij in spreekkoren hun eisen kracht
bijzetten, over de bekende Regent Street
naar „Speakers Corner”. In een petitie
aan de Britse minister van Volksgezond
heid hebben de betoogsters laten weten
dat, wanneer hun eisen niet binnen 21
dagen zullen worden ingewilligd, onge
veer 100.000 verpleegsters met hun werk
zullen kappen. „We gaan niet staken”,
zeggen de verpleegsters, „maar we zullen
gebruik maken van ons recht een ande
re baan te zoeken”.
DEN HAAG (ANP). Vrij algemeen
vraagt men zich in de vaste commissie
voor Sociale Zaken af of het belonings
systeem voor de werknemers in de socia
le werkplaatsen niet aan wijziging c.q.
verbetering toe is.
van de Algemene Bijstandswet. De uit
keringen zullen structureel worden aan
gepast en per 1 juli worden opgetrokken
tot het netto-minimumloon.
Minister Boersma van Sociale Zaken
zette uiteen dat de integratie van de
loonstructuur van hoofd- en handarbei
ders nog maar kortgeleden op gang is
gekomen. In Groningen valt nog het een
en ander te doen, maar globaal is toch
wel een oplossing bereikt.
Met de tien loongroepen zal eerst wat
ervaring opgedaan moeten worden, ter
wijl het overleg met de werknemersver
tegenwoordigers nog steeds gaande is.
Bij sollicitaties worden deze vrouwen
ook al erg vroeg „oud” gevonden:
het SWOV noemt een gemiddelde
van 35 a 40 jaar, terwijl bijvoor
beeld in de administratie 25 jaar al
als „te oud” wordt bestempeld.
Gesteld wordt dat het goed zou zijn,
als eens een voor iedereen toegankelijk
budget werd opgesteld. Daardoor zou het
bedelingskrakter aan de bijstand ontno
men kunnen worden. Dan zou een bij
standsnorm ontstaan, die inhoud heeft.
De
voor
Ook het voorbereidend wetenschappe
lijk onderwijs begon der traditiegetrouw
met Nederlands. Gymnasium- en athe-
neumkandidaten moesten een samenvat
ting van maximaal 500 woorden maken
Hij stelde, dat de investeringen verder
moeten worden bevorderd, Een eerste
aanzet is daartoe al gegeven door de
investeringsaftrek
2.49-
6.07-
6.43-
l
eer,
ime«
als dl
ant
UTRECHT (ANP). „Het is verant
woord om te streven naar een ietwat
expansievere economie”. Minister Lub
bers van Economische Zaken zei dit
gisteren in Utrecht bij de opening van
de technobeurs en de vakbeurs algemene
toelevering.
Tijdens de gisteren gehouden openbare
vergadering van de commissie vroegen
zowel de heer Veilenga (PvdA) als de
KVP’er Hermsen aan minister Boers
ma om te onderzoeken of afgestapt kan
worden van de indeling in tien salaris
groepen en daarvoor een stelsel in de
plaats te stellen met periodieken waar
aan maxima en minima gekoppeld zijn.
De werkgroep heeft zich een jaar lang
met de problemen beziggehouden, die
zich bij de uitvoering van de Bijstands
wet voordoen. Zij draagt argumenten
aan voor de stelling, dat in de Bijstands
wet tegenstrijdigheden zitten, die scha
delijke gevolgen hebben voor de bij-
standontvangers en voor de ambtenaren-
Aan de hand van praktijkvoorbeelden
wordt ook geïllustreerd, dat de algemene
Daarnaast stelden de woordvoerders van
PPR en CPN, respectievelijk mevr. Van
der Heem-Wagemakers en Fré Meis, dat
beloond zal moeten worden aan de hand
van wat de werknemer verdiend zou
hebben in d e CAO van zijn laatste
werkkring. Algemeen was ook het ver
zoek om de positie van de hooggekwali
ficeerde hoofdarbeider, die bijvoorbeeld
aan een universiteit verbonden is, over
eenkomstig de door hem geleverde pres
tatie te betalen.
De kritiek richtte zich ook op de
lengte van de twee teksten. Er moest
toch zeker eerst 25 minuten gelezen
worden en een docent vroeg zich af, of
er op deze manier soms ook een leestest
wordt ingebouwd. De leerlingen die het
keuzevak biologie hebben gehad, waren
dat, aldus Bersani „voor de gemiddelde
consument welhaast onverteerbaar” is.
Maar indien dit programma geheel
wordt uitgevoerd zal het de positie van
de consument aanzienlijk versterken, al
dus het parlement, dat onder zeker
voorbehoud dit programma goedkeurde.
Naar het voorbeeld van de consumen-
ten-ombudsman, dat met veel succes in
Zweden wordt toegepast, zou de com
missie kunnen overwegen een de gehele
gemeenschap omvattende klachtendient
op te richten, die snel werkt en voor
advieskoersen
buitenlands
In het verleden heeft de overheid het
volgens het SWOV te veel bij ge
praat gelaten. Enkele broodnodige
maatschappelijke voorzieningen
ontbreken. De afstand tussen wo
nen en werken dreigt steeds langer
te worden en ook onder vrouwen
neemt de pendel snel toe. Dit on
derstreept volgens het SWOV de
noodzaak van een beleid dat erop
is gericht „het werk naar de men
sen te brengen”. Crèches ontbreken
te veel.
Op de huishoudscholen stond maan
dagmiddag „wiskunde, waaronder reke
nen” op het programma. Het waren
leuke praktische opgaven, maar de kan
didaten verdronken in het cijferwerk.
Het was bovendien zo veel, dat er overal
over tijdnood werd geklaagd.
De lts-leerlingen maakten op hun eer
ste examendag de open vragen van En
gels. De opstellers kunnen tevreden zijn:
zonder uitzondering werd over goed en
gevarieerd examenwerk gesproken. Hier
en daar noemde men het zelfs gemakke
lijk, en dat woord hoor je tijdens de
eindexamens niet zo vaak.
Over de economische situatie van dit
moment zei hij, dat het gevaar van
deflatoire proces sen tengevolge van de
hoge olierekeningen nog niet geheel ge
weken is. Hij noemde het een positief
punt, dat de investeringsgeneigdheid in
de Verenigde Staten weer een grote
vlucht heeft genomen. Ook West-Europa
kan daar de vruchten van plukken als
het er tenminste in slaagt, het afbraak
proces in het vrije handelsverkeer een
halt toe te roepen.
Maar belastingmaatregelen alléén zijn
niet voldoende. Volgens hem aarzelen
ondernemers nogal eens met het uitvoe
ren van plannen omdat de wetten inge
wikkeld zijn en omdat ze vaak in onze
kerheid verkeren over het krijgen van
de nodige vergunningen en over de tijd
die daarna nog verloopt voordat bepaal
de plannen kunnen worden verwezen
lijkt. De procedures zullen helderder
moeten worden.
In 1970 had ongeveer 80 pefcent
van alle vrouwen tussen de 20 en
65 jaar in ons land geen enkele
beroepsopleiding afgemaakt. „Dat
schort eraan” zegt ook, dat vrouwen
op vele manieren „tersluiks” wor
den gediscrimineerd, onder meer
doordat ze (vaak veel) minder ver
dienen dan mannelijke collega’s
van ongeveer dezelfde leeftijd met
dezelfde functie. Vooral bij part
timers noemt het SWOV ook de
arbeidszekerheid veel te klein. Gro
te groepen part-time werkende
vrouwen vallen nog altijd niet on
der een cao. In de praktijk blijkt
ook, dat ziekte van man of kinde-
vrouwen weer gaan werken en
veel van hen deden teleurstellende
ervaringen op. Het SWOV schat,
dat ongeveer driekwart van de „te
ruggekeerde” vrouwen de laatste
tien jaar part-time werk heeft ge
daan. Maar de bedrijfseconomische
bezwaren tegen werkneemsters met
een gedeeltelijke werkweek of -dag
blijken erg zwaar te blijven wegen.
AMSTERDAM (ANP)
(aan- en verkoopprijzen)
bankpapier luiden vandaag:
Amerikaanse dollar
Engelse pond
Belgische fr. (100)
Duitse mark (100)
Italiaanse lire (10.000)
Portugese escudo (100)
Canadese dollar
Franse fr. (100)
Zwitserse fr. (100)
Zweedse kroon (100)
Noorse kroon (100)
Deense kroon (100)
Oostenrijkse schilling (100)
Spaanse peseta (100)
Griekse drachme (100)
Finse mark (100)
Joegoslavische dinar (100)
Zo zou de commissie tevens een richt
lijn over huurkoop en consumentencre-
diet moeten uitvaardigen, waarin met
name de voorwaarden worden bepaald
waaraan dergelijke contracten dienen te
voldoen (o.a. terug te betalen bedrag,
duur van de lening, jaarlijkse rente,
aanbetaling en sancties in geval van
vertraagde terugbetaling). De neiging be
staat, aldus Bersani, steeds gemakkelij
ker dergelijk krediet te verlenen, maar
anderzijds zijn de voorwaarden waarop
het wordt verleend veelal eenzijdig en
ondoorzichtig.
ren veel extra problemen met de
werkgever oplevert. Het SWOV
stelt dan ook voor, na te gaan hoe
ouders bij ziekte van hun kinderen
betaald verlof kunnen krijgen.
Maandagmiddag werd het eerste deel
van handelskennis gemaakt. Bij Mavo-4
(bijna 68.000 kandidaten) klonken daar
bij de eerste klachten. Op de ene school
zei men dat het werk boven de krachten
van de 16-jarigen lag, en op een andere
dat het resultaat van dit werk zeker
geen inzicht gaf in de kwaliteiten van
de leerlingen. Op een derde school
kwam een docent met de kwalificatie
„voetbalpoolachtig”, maar op een vierde
school wilde men toch ook kwijt dat je
met inzicht een heel eind kwam. Docen
ten meenden dat leerlingen die 20 van
de 40 meerkeuzevragen goed hebben,
wel een zes zouden moeten krijgen.
De hantering van het netto-minimum
loon als basis betekent volgens de werk
groep geen grotere rechtszekerheid voor
de bijstandsontvanger. De gemeentelijke
overheden kunnen geheel verschillend
handelen bij het effectueren van het
recht. Het is geen uitzondering dat een
gezin niet meer dan zestig percent van
de bijstandsnorm krijgt. In feite voert
de gemeentelijke overheid door vermin
dering van de minimumuitkering een
niveau onder het bestaansminimum in.
LUXEMBURG (ANP). Het komt
voor dat fabrikanten prijs en verpakking
van hun produkten ongewijzigd laten,
maar de inhoud van de verpakking met
bijvoorbeeld een kwart verminderen.
Daarom moet de Europese commissie,
het dagelijks bestuur van de EEG, niet
slechts bepalingen uitvaardigen voor ge
bruiksvoorschriften op de verpakkingen,
maar ook het gebruik van misleidende
verpakkingen verbieden.
Het Mavo heeft het aantal zwoegers
gisteren met ruim 70.000 uitgebreid. Bij
Mavo-4 ging de kop eraf met een be
schouwing van mr. Slagter over het
vraagstuk van de vrije 'ijd. Over dat
begin was eigenlijk niemand erg ontevre
den. Mavo-3 boog zich intussen over een
zeer lange tekst over diepzeeonderzoek.
Een analyse maakte duidelijk, dat
meer dan 316 duizend van de bijna 348
duizend bijstandsontvangers niet geacht
kunnen worden binnen het huidige eco
nomische bestel op enigerlei wijze vol
doende te kunnen voorzien in hun in
komsten: bejaarden, mensen in inrichtin
gen, mindervaliden, oorlogsslachtoffers,
alleenstaande moeders met kinderen,
zieken en een kleine groep vrij kansloze
werklozen.
2.59
6.37
6.73
103.75-106.75
36.25- 39.75
9.90- 11.10
2.59- 2.69
51.50- 55.00
88.00- 91.00
58.50- 61.50
47.75- 50.75
42.50- 45.50
14.22- 14.52
4.27- 4.57
8.20- 9.50
68.75- 71.75
16.00- 19.00
iedereen gratis toegankelijk is. De ge
dachten van de commissie, zoals gefor
muleerd in het voorlopige programma,
lijken echter meer in de richting van
het verzamelen van jurisprudentie te
gaan.
In het algemeen, aldus het parlement,
dienen de consumentenorganisaties zoda
nig te worden versterkt dat zij de be
leidsvorming kunnen beïnvloeden. Dit
kan door overheidssteun, die de autono
mie van de organisaties niet mag aan
tasten. In het raadgevend comité van
verbruikers, dat vorig jaar september is
opgericht, zouden de specifieke consu
mentenorganisaties sterker moeten zijn
vertegenwoordigd.
Drs. Lubbers stelde verder, dat inves
teringen goed moeten aansluiten op de
situatie in de verschillende sectoren van
de arbeidsmarkt.
van een stuk van prof. Gadourek over
maatschappijwetenschappen. Het stuk
telde 2150 woorden en dat vonden nogal
wat betrokkenen te veel. Het vorig jaar
kreeg het VWO echter een tekst van
2300 woorden en het jaar daarvoor van
2000. Uitzonderlijk was die lengte dus
zeker niet, maar de vroegere hbs-teksten
waren wel korter. Een probleem is, dat
je op school nooit echt kunt oefenen,
omdat je geen tweeëneenhalf uur Ne
derlands achter elkaar hebt.
In 1976 zijn deze problemen de wereld
uit, maar nu zijn de huishoudscholen
nog driejarig, en de meeste Its-afdelin-
gen al vierjarig. Op beide scholen kreeg
men twee forse artikelen met meer
keuzevragen voor de neus. Het eerste
stuk werd toegeschreven aan het Breda
se dagblad „De Stem”, maar verscheen
in een aantal kranten en is van de hand
van een Arnhemse journalist. De titel:
De Veluwe, ons laatste bolwerk? In dat
dagbladverhaal zaten woorden als desa
streus, ecologie en planologisch. En daar
bleken veel huishoudschoolleerlingen he
lemaal geen raad mee te weten. Het
tweede stuk kwam uit „Vrij Nederland”
en verontrustte de kandidaten heel wat
minder.
bijstandswet de uitvoeringsorganen (de
gemeentelijke sociale diensten) noopt tot
willekeur en dat de wet leidt tot rechts
onzekerheid voor wie ze in hett leven is
geroepen.
De Bijstandswet vormt als sluit
stuk van de financiële sociale zekerheid
in ons land voor ruim zes percent
van de bevolking de basis voor bestaans
zekerheid. De wet spreekt alleen over de
rechtsplicht van de overheid. Het recht
op bijstand is er niet in geformuleerd.
Dit heeft tot gevolg, dat de overheid
vaststelt welk recht iemand wordt gege
ven. Bovendien stelde iedere gemeente
eigen normbedragen vast. Thans geldt
als richtlijn: de minimumuitkering rela
teren aan het minimumloon.
De inflatie noemde drs. Lubbers een
„wat moedeloze aangelegenheid”. Hij
voegde hieraan toe, dat een nieuwe re
valuatie van de gulden niet meer aan de
orde is omdat in Europa op het ogenblik
vrijwel alle valuta zweven.
bovendien wel wat in het voordeel bo
ven degenen die aardrijkskunde en ge
schiedenis kregen. Men zal met name bij
de huishoudscholen erg soepel met de
normering moeten zijn. Een snelle do
cent had het werk maandagavond al
nagekeken. Zijn leerlingen zaten op een
gemiddelde van 20 fouten.
DEN HAAG (ANP). Dat het
netto-minimumloon gelijk is aan de
„noodzakelijke kosten van het be
staan” is in strijd met de werkelijk-
heid. Nog niet de helft van wie bij
stand ontvangen, krijgt met ingang
van 1 juli het minimumloon. Voor
een gezin met twee kinderen is be-
tijferd, dat het tekort in 1973
4.196,40 beeft bedragen.
Tot deze conclusies is een werkgroep
tekomen, die werkte aan de uitvoering
Ook de vrouwen zelf belemmeren
volgens het SWOV hun verdere
emancipatie, onder meer doordat ze
gebrekkig zijn georganiseerd in de
vakbeweging. Van de werkende
vrouwen is maar 14 percent lid
van een vakbond, van de mannen
50 percent.
Enkele concrete wensen die „dat
schort eraan" noemt zijn: het toe
gankelijk maken van beroepsoplei
dingen voor part-timers, het tot
stand brengen van een „open
school”, het verlengen van de duur
van bevallingsverlof en -uitkering
tot tien weken na de bevalling,
alsmede subsidieregelingen en een
urgentieplan voor het oprichten
van crèches.
Winst Gist-Brocades behoorlijk. De
winst van Gist-Brocades is over de
eerste maanden van 1974 behoorlijk
geweest. Dit heeft de voorzitter van
de raad van commissarissen, mr. W.
H. Fockema Andreae, meegedeeld op
de jaarvergadering. De voorzitter van
de raad van bestuur, ir. E. W. ter
Horst, zei dat de winst over 1974 niet
zo groot zal zijn als in 1973, toen de
nettowinst steeg van f 9.4 mln tot
ƒ23,3 mln. De toestand in Portugal
moet volgens de heer Te Horst nog
worden afgewacht. Gist-Brocades
heeft vier ondernemingen in Portugal
waarin voor 50 pet of meer wordt
deelgenomen.
Afgifteprijs pandbrieven. De Westland-
Utrecht Hypotheekbank en de
Friesch-Groningsche Hypotheekbank
hebben de afgifteprijs van hun 10 pet
pandbrieven verlaagd van 100 tot 98,5
pet. De verlaging gaat dinsdag in,
aldus de banken.
Het onderwijs dat grote groepen
vrouwen hebben gevolgd, maakt
hun positie er ook al niet beter op.
Dividend Elsevier. Uitgeversmaatschappij
Elsevier zal aan de op 17 juni te
houden jaarvergadering voorstellen
over 1973 een dividend per aandeel
van 20 uit te keren van onveranderd
4,20 in contanten alsmede 4 pet (v. j.
drie-eenderde pet) in belastingvrije
agio-aandelen. De omzet in 1973 is
met 18,3 pct (V.J. 17 pet) gestegen.
Evenals in 1972 is de behaalde omzet
stijging vrijwel geheel autonoom, aan
gezien in 1973 geen belangrijke nieu
we ondernemingen tot de groep zijn
toegetreden. De winst voor belastingen
nam met 23,8 pct toe van 21.4 mln
tot 26,5 mln. De netto concernwinst
(na belastingen en voor afschrijving
meerwaarde deelnemingen) steeg van
12,7 mln tot 15,1 mln, aldus Else
vier. het jaarverslag zal over 14 dagen
verschijnen.
Stevingroep. De Stevingroep NV heeft in
het afgelopen jaar een omzet behaald
van 995 miljoen gulden, aldus het
jaarverslag. Het betekent een aanzien
lijke stijging ten opzichte van 1972,
toen 642 miljoen gulden werd omge
zet. De stijging werd voornamelijk
bereikt door enkele belangrijke over
names, waaronder de Koninklijke
Maatschappij Wegenbouw in Utrecht.
He autonome omzetgroei was veel be
scheidener en bedraagt circa 35 mil
joen. De Stevingroep zal zijn aandeel
houders voorstellen een dividend van
4,50 in contanten uit te keren of een
uitkering in aandelen te doen ten
laste van de agioreserve van 2 per
aandeel van nominaal 20. Wanneer
alle aandeelhouders besluiten de laat
ste mogelijkheid te kiezen, dan gelooft
net bestuur over 1974 de winst per
aandeel (in 1973 15,36) op hetzelfde
niveau te kunnen handhaven.
Hoechst-fabrieken. De chemische indus
trie kampt met een tekort aan ethy-
leen. Bij het Duitse Chemie-concern
Hoechst is het tekort aan ethyleen zo
nijpend, dat plannen om bij Vlissingen
drie nieuwe fabrieken te bouwen op
losse schroeven zijn komen te staan.
Met de uitvoering van dit project is
*n bedrag van enkele honderden mil
joenen guldens gemoeid.
De Italiaanse christen-democraat Gio
vanni Bersani, die dit gisteren in het
Europese parlement in Luxemburg te
berde bracht, deed nog andere voorstel
len waarmee het parlement zich ak
koord verklaarde.
Op uren van vergelijkbare kijkdicht
heid dient ten minste even veel tijd aan
consumentenvoorlichting te worden be
steed als aan t.v.-reclame, vooropgesteld
dat de voorlichting objectief is en de
concurrentieverhoudingen niet worden
verstoord.
De Europese commissie heeft de mi
nisterraad van de EEG een voorlopig
programma inzake voorlichting en be
scherming van de consument voorgesteld
UTRECHT (ANP). De positie van
de vrouw op de arbeidsmarkt is
erg zwak. De werkgevers hebben
weinig bereidheid getoond om hun
organisatie aan deze speciale groep
aan te passen. Dit staat in een
publikatie van de Stichting Weten
schappelijk Onderzoek Vakcentra
les, het wetenschappelijk bureau
van NVV. NKV en CNV, getiteld
„Dat schort eraan”. De brochure is
gesdhreven door de journalisten S.
Baart en P. van Seeters, die zich
daarbij hebben gebaseerd op een
uitgebreid SWOV-onderzoek, dat
speciaal was gericht op de proble
men van grote groepen oudere
vrouwen bij het terugkeren naar
de arbeid.
Tussen 1960 en 1971 zijn meer dan
een kwart miljoen Nederlandse
Over de inhoud van het stuk liepen de
meningen erg uiteen. Nogal wat kandi
daten waren zeer tevreden over het
stukje maatschappijkritiek, maar docen
ten klaagden over structuurloosheid en
over goeddeels achterhaalde kritiek.
Gistermiddag moesten 50 meer-keuze-
vragen Engels worden beantwoord, en
dat was bepaald moeilijk werk. Het
vervelende was, dat het bij heel wat
vragen niet zozeer om het Engels ging,
dan wel om de interpretatie van wat de
auteur had bedoeld. Als het in het
Nederlands gesteld was geweest, zou
men dezelfde problemen hebben gehad.
Een in Amerika geboren kandidaat vond
het ook erg moeilijk, ondanks het feit
dat hij thuis Engels spreekt. Net als bij
het Nederlands waren er ook veel
klachten over de hoeveelheid tekst. De
kandidaten hadden de handen meer dan
vol.
S...
11» M
