Onverwachte wending in de Watergate-affaire:
Boycot tegen Nederland blijft
Zusters Price worden
niet overgeplaatst
Vrouw gewond
bij overval op
juwelierszaak
Problemen
rond nota
defensie
Britse regering gelast onderzoek naar de
Flixborough
ramp in
VS in Panama
J
„Samenzwering
ontdekt”
3
Bijeenkomst olieministers:
Joodse Russen
veroordeeld
Weer vertraging
NEDERLANDS TEAM VAN DESKUNDIGEN NAAR ENGELAND VERTROKKEN
Rechter gedood
door bombrief
DINSDAG
JUNI
4
1974
BINNEN» EN BUITENLAND
Geschokt
Lek
3
Sabotage
Colson bekent schuld
(Van onze redacteur in Washington, mr. H. L. Leffelaar)
(Vervolg van pagina 1)
als de zusters
(Van onze redactie buitenland)
(Van onze parlementsredactie)
(Van onze redactie buitenland)
si
B
B
de
■ft
De bom arriveerde in een met bruin
papier omwikkeld pakje dat in het kan
toor van de 50-jarige rechter ontplofte.
Lawless was verbonden aan het hoogge
rechtshof van Pasco in de staat Was
hington.
de Ellsberg-affaire. Advocaat St. Clair
verklaarde verleden week nog dat presi
dent Nixon, ondanks een verzoek van de
rechter geen gehoor zou geven aan een
Door een lek zou het uiterst brandba
re cyclohexaangas zijn ontsnapt en door
aanraking met vuur er wordt ook
gesproken over statische elektriciteit
zijn ontploft. De Nederlandse bedrijfslei
der van Nypro, Huub Beckers, zei dat in
de fabriek mogelijk meer dan een mil
joen liter cyclohexaangas was opgesla
gen. „Een vonkje zou genoeg zijn om
een ontploffing te veroorzaken”.
LONDEN (Reuter, DPA). Ondanks
de dreigementen van het Ierse Republi
keinse Leger (IRA) blijven de Ierse ge
zusters Marion en Dolours Price die tot
levenslang zijn veroordeeld wegens ter
roristische activiteit en al geruime tijd
in hongerstaking zijn, in de Brixton-
gevangenis bij Londen.
hand gewezen. Er wordt bij de chemie
wel gebruik gemaakt van radio-activiteit
in de meetapparatuur. Het effect hier
van is echter te verwaarlozen.
ig
it
it
ht
en
m
Li-
de
?1-
el-
:a-
en
iet
107
41-
>ar
■en
;en
niet
i 28
)-
n
ss
rg
Ier
>r*
k-
tie
!t.
er
op
alk
»en
ht.
ek
ke
ar
’ie
'St
•al
an
ke
en
an
ze
n-
n-
?n,
in
in
•e-
en
ep
ier
og
id
tn
rd
ie
al
>P
)n
m
ie
n,
id
ie
an
ie-
aet
*a-
>rd
dy
>rd
iet
ui
te
en
en
ri-
ou
rdt
de
►li-
in
tal
ge
en
li-
n.
•1-
ie
it,
ils
ar
an
de
ra
[ie
"US
ar-
‘k-
70-
ie-
de
an
a-
en
Tlt
ng
42
Kort na het bekend worden van de
ramp werd in Engeland reeds gespecu
leerd over de mogelijkheid van sabotage.
Ook de Britse politie sluit deze moge
lijkheid niet uit. Volgens drs. Bogers zijn
er echter geen aanwijzingen in die rich
ting. Ook berichten als zou radio-actieve
straling in Flixborough zijn gemeten,
werden door de heer Bogers van de
MOSKOU (REUTER). Vier Joodse
Russen die zondag tijdens een demon
stratie voor een hotel in het centrum
van Moskou waren aangehouden, zijn
tot twee weken hechtenis veroordeeld.
Het vietal protesteerde tegen de wei
gering van de autoriteiten om hen naar
Israel te laten emigreren. Op dezelfde
plaats, een hotel van Intourist, waren
zaterdag acht joodse betogers aangehou
den, maar zij werden na enige uren op
vrije voeten gesteld.
FLIXBOROUGH Terwijl het
Engelse dorp Flixborough treurt
over de 28 doden en de verwoesting
„als door een atoombom” van
alle woningen en gebouwen als ge
volg van de verschrikkelijkste ramp
sedert de Tweede Wereldoorlog
door de ontploffing van de chemi
sche fabriek Nypro, heeft de Britse
minister van arbeid, Michael Foot
een diepgaand onderzoek naar de
veiligheid van alle chemische fa
brieken gelast.
DEN HAAG. De zoveelste vertra
ging in de totstandkoming van de defen
sienota van het kabinet-Den Uyl plaatst
de Tweede-Kamerleden zo langzamer
hand voor problemen. Nu het ernaar
uitziet dat de nota in definitieve vorm
door de te verwachten moeizame discus
sies over het concept in NAVO-kring er
ook half juni niet zal zijn, staat de
defensiecommissie van de Tweede Ka
mer voor problemen.
Afgesproken is nu, dat de eventuele
opheffing van het embargo nader zal
worden bekeken op de eerstvolgende
bijeenkomst van de olieministers van de
OHAPEC, op 10 juli in de Egyptische
hoofdstad.
Het Saoedische verzet tegen het Alge
rijnse voorstel kan worden verklaard uit
Twee leden van de hoofddirektie van
DSM en een team van deskundigen zijn
zondagochtend in alle vroegte naar En
geland vertrokken om zich van de situa
tie op de hoogte te stellen en hun
emdeleven te betuigen met de nabe
staanden van de slachtoffers van de
ramp. Tijdens een gistermiddag op het
hoofdbureau van DSM te Heerlen ge
houden persconferentie verklaarde presi-
dent-directeur drs. W. Bogers, dat de
hoofddirectie diep geschokt is door deze
ramp. Over de oorzaak is op dit moment
nog niets bekend.
Volgens de lezing van de Staatsmij
nen, bij monde van president-directeur
drs. W. Bogers, moet de ramp zijn ont
staan in een voorfase van het eigenlijke
produktieproces, de bewerking van cy-
clohexaan tot cyclohexanol, een chemi
sche route, die niet alleen bij de berei
ding van caprolactam wordt toegepast,
maar ook bij andere produkten.
Albert Price en Clare Price, respectievelijk vader en zus van de twee IRA-leidsters
die in de Brixton gevangenis van Londen in hongerstaking zijn, lopen door de Britse
hoofdstad met foto’s van de zusters, Marion (links) en Dolours, tijdens een demonstra
tie om zijn dochters van een voorgenomen dood te redden. De IRA-meisjes willen
naar een Noordierse gevangenis overgebracht worden en verkeren thans in een zeer
verzwakte toestand.
Pere verklaarde tijdens een persconfe
rentie dat Torrijos hem had verteld dat
de Standard Fruit Company het ge
noemde complot had besproken met een
andere Amerikaanse firma, de concur
rent United Brands. Kennelijk had Uni
ted het plan afgewezen.
Agenten van de Panamese geheime
dienst ontdekten het draaiboek voor de
akties, die hadden moeten worden uitge
voerd door Amerikaanse en Britse huur
lingen die in Vietnam hebben gediend
Functionarissen van Standard Fruit had
den geen commentaar op de beweringen
van David Pere.
Het bedrijf heeft vestigingen in Costa
Rica en Honduras en heeft onlangs de
export van bananen stopgezet nadat da
regeringen van de twee landen een ex-
portheffing hadden ingevoerd. Panama
heeft de twee landen financiële steun
feboden.
SAN JOSÉ (AP). De Panamese am
bassadeur in Costa Rica, David Pere
heeft gisteren gezegd dat zijn regering
een complot heeft ontdekt van de Ame
rikaanse maatschappij Standard Fruit
Company om de Panamese leider Omar
Torrijos te vermoorden en de regeringen
van Costa Rica en Honduras omver te
werpen.
PASCO- Een vooraanstaande Ame
rikaanse rechter, James Lawless, is op
tweede pinksterdag gedood door een
bombrief.
Jenkins erkende in zijn verklaring dat
de twee zusters er erg aan toe zijn en
mogelijk binnenkort zullen sterven.
„Maar ik acht het onjuist op hun eis in
te gaan”. De gezusters Price zijn in
hongerstaking gegaan om hun overbren
ging naar een gevangenis in Noord-
lerland af te dwingen.
Volgens welingelichte bronnen waren
Libië, Egypte en ook Koeweit voor het
Algerijnse voorstel, dat echter met na
druk werd afgewezen door sjeik Jamani
met het argument dat nog steeds geen
wijziging is gekomen in het Nederlandse
standpunt inzake het conflict in het
Midden-Oosten. Jamani heeft herhaalde
lijk aangedrongen op verduidelijking
van het Nederlandse standpunt.
Dit blijkt uit de verklaring die de
Britse minister van Binnenlandse Zaken
Roy Jenkins, heeft uitgegeven. Hierin
zegt hij dat de Britse regering niet zal
wijken voor de dreigementen van de
IRA die gezinspeeld heeft op de „ver
schrikkelijke gevolgen” als de zusters
Price mochten sterven.
Dat ondanks de grote veiligheidsmaat
regelen een dergelijke ramp Flixborough
heeft getroffen, is voorlopig echter een
raadsel. De staatsmijnen produceren
reeds sedert 1952 caprolactam in Geleen
in Limburg. In de voorbije 22 jaar heeft
zich nog nooit een ongeluk van enige
betekenis voorafgegaan. De Britse leiding
van de fabriek zal over twee dagen een
voorlopige prognose omtrent de oorzaak
van de ramp geven. Het definitieve oor
deel zal nog minstens twee maanden op
zich laten wachten.
De gevolgen van de ramp zijn 1
alleen groot door het verlies van
mensenlevens en door een nog niet ge
teld aantal gewonden; volgens voorlopi
ge schattingen bedraagt de schade ten
minste 350 miljoen gulden.
Intussen heeft de 21-jarige Hugh
Feeney,die tegelijk met de zusters Price
werd veroordeeld wegens de bomexplo
sies waarbij in totaal 238 mensen wer
den gewond, zijn hongerstaking opgege
ven. Hij zit een levenslange gevangenis
straf uit in de gevangenis van Gartree
in Leicestershire. Volgens Britse functio
narissen kwam hij tot zijn besluit na
kennis te hebben genomen van het
standpunt van minister Jenkins-
Algerije zal in zijn wens tot prijsver
hoging ongetwijfeld worden gesteund
door Iran en Irak en, zij het iets minder
uitgesproken, door alle overige OPEC-
landen. Saoedi-Arabië, dat sterk op de
Verenigde Staten is georiënteerd, is de
enige olieproducent die voor verlaging
van de prijzen is, mede op grond van
het argument dat de snelle en sterke
verhogingen van de olieprijs sinds okto
ber vorig jaar belangrijk tot de hoge
inflatie hebben bijgedragen.
Als het tot een confrontatie tussen
Saoedi-Arabië en de overige olielanden
komt, verkeert Saoedi-Arabië in een
gunstige positie: het heeft verreweg de
grootste produktie, het heeft de grootste
reserves en kan minder dan de helft van
het geld dat het dit jaar aan de olie-
export verdient, in zijn eigen economie
opnemen. Slechts door de oliekraan ver
der open te zetten kan Saoedi-Arabië
een daling van de prijzen afdwingen.
De overvaller deed een greep in de
openstaande kassa en nam een nog on
bekend bedrag mee. Of hij ook sieraden
heeft gestolen, weet de politie nog niet.
Nadat de vrouw was bijgekomen,
strompelde ze naar buiten waar zij in
elkaar zakte. Ze werd naar een zieken
huis gebracht, waar ze meteen een ope
ratie onderging; ze heeft ernstig schedel-
letsel opgelopen.
De dader is nog spoorloos.
ters” stond. Daarmee doelde Nixon
blijkbaar op zijn eigen medewerkers, die
allembaal betrokken waren bij de Wa-
tergate-doofpotcampagne.
Charles Colson, die vijf jaar gevange
nisstraf kan krijgen, trad onlangs toe tot
een protestants-christelijke sekte die
blijkbaar geleid wordt door de huidige
senator Harold Hughes. Hughes, een ex-
alcoholicus, kondigde al enige tijd gele
den aan dat hij zich niet herkiesbaar
zou stellen als senator en zich in plaats
daarvan zou wijden aan een „roeping”
als christen. Korte tijd later werd be
kend dat Charles Colson was toegetre
den als mede-belijdende.
Bij de vervaardiging van caprolactam
is de toevoeging van het uiterst brand
bare cyclohexaangas essentieel. Dit pro
ces is een Nederlandse vinding, die niet
alleen in Nederland, maar ook in fabrie
ken, waarin de Staatsmijnen deelnemen
in Mexico en in Brazilië (in aan
bouw) wordt aangewend.
die een gevangenisstraf van zeven jaar
uitzat wegens het beroven van een bank
in Londen in 1971, op 31 maart met zijn
hongerstaking begonnen uit solidariteit
van de zusters Marion en Dolours Price
die al sinds november in hongerstaking
zijn. Zondag kreeg Gaughan longontste
king waaraan hij overleed.
Hij had, evenals de zusters Price, door
zijn hongerstaking gedaan willen krijgen
dat hij naar een Noordierse gevangenis
werd overgebracht. Marion an Dolours,
die vorig jaar in Winchester zijn veroor
deeld in verband met het exploderen
van enige auto’s met explosieven in
Londen, zijn er ernstig aan toe.
Vader Price, die zijn dochters zaterdag
mocht opzoeken, verklaarde dat zij be
reid waren te sterven. Minister Jenkins
gaf toe dat zij waarschijnlijk zullen
overlijden.
DEN HAAG. (ANP) De dochter
van een Haagse juwelier is zaterdagmid
dag bij een overval op de winkel van
haar vader ernstig aan het hoofd ver
wond. De vrouw, de 23-jarig mevrouw
Moonen-Hooykaas, was alleen in de
winkel toen omstreeks twee uur een met
een mes gewapende man de zaak bin
nenstapte en haar aanviel. Volgens haar
eigen verklaring werd zij met een ha
mer op het hoofd geslagen.
WASHINGTON. Charles Colson, eens een van president Nixons
sluwste medewerkers, verklaarde gisteren voor de rechter schuldig te zijn
aan belemmering van de rechtspraak inzake de inbraak in het kantoor van
de psychiater van Daniel Ellsberg, die de geheime Pentagon-studie open
baar maakte. Colson was een van president Nixons trouwste handlangers,
die kort geleden toetrad tot een bijzondere christelijke sekte.
Colsons schuldverklaring kwam als
een totale verrassing voor zowel James
St. Clair, Nixons advocaat, als John
Ehrlichman, Colsons mede-gedaagde in
Door de beslissing inzake het opheffen
van het embargo naar half juli te ver
schuiven, heeft sjeik Jamani ook nog
een „onderpand” ter beschikking gekre
gen voor de bijeenkomst op 10 juli in
Equador van de OPEC, waar de prijzen
van ruwe olie ter discussie staan. Vooral
Algerije, dat zijn olie-inkomsten nodig
heeft voor zjjn ambitieuze ontwikke
lingsplannen ,is Voor aanpassing van de
olieprijzen aan de snel voortgaande in
flatie in de westelijke industrielanden.
Rookwolken stijgen nog steeds op van de ravage die overbleef nadat en nitro-fabriek in het Engelse dorp Flixborough ontplofte.
De enorme explosie verwoestte de fabriek en richtte grote schade aan in de omgeving. Er vielen 28 doden.
De overgebleven personeelsleden van
Nypro U.K. in Flixborough zullen voor
lopig hun dienstverband behouden, of
schoon de fabriek door de verwoesting
volledig is lamgelegd.
Onder de slachtoffers bevinden zich
geen Nederlanders. Wel zijn er onder
het vaste personeel van Nypro U.K. vier
Nederlanders in verschillende functies
werkzaam. Zij waren tijdens de ramp
niet aanwezig.
De gehele nylon-stoffenindustrie is
van de produktie van Nypro afhankelijk
en zal directe gevolgen ondervinden van
de ramp. Onmiddelijk na het bekend
worden ervan zakten de aandelen van
de grote concerns Courtaulds Ltd en
British Enkalon. De Staatsmijnen zullen
trachten deze bedrijven enig soulaas te
geven-
Zoals wij vorige week berichtten,
wordt er in defensiekringen al ernstig
rekening gehouden met een aanbieding
half augustus. Het kabinet-Den Uyl zal
naar wordt verwacht nog heel wat tijd
nodig hebben om over compromissen
tussen NAVO-standpunt en kabinets
standpunt overeenstemming te bereiken.
Defensiespecialisten in de Tweede Ka
mer houden nog wel rekening met aan
bieding van de nota begin juli, in het
begin van het zomerreces. Om nu alle
vakantieafspraken te verzetten voor de
voorbespreking van een nota die al vele
keren is vertraagd, stuit op grote proble
men bij diverse Kamerleden.
De kamerleden willen bovendien be
langenorganisaties en waarschijnlijk de
militaire defensiestop nog horen, hetgeen
ook tijd kost. Daarom lijkt het het
meest waarschijnlijk dat de defensienota
in de loop van het najaar in voorbehan
deling bij de kamercommissie voor de
fensie komt, waarna het kamerdebat
kan volgen. De kamerleden zullen aan
dringen op zo laat mogelijke behande
ling van de defensiebegroting voor 1975
omdat daarin een aantal zaken die in de
defensienota staan, wordt uitgewerkt.
verzoek om voor Ehrlichman en Colson
documenten en geluidsbanden ter be
schikking van de rechtbank te stellen.
Nixons weigering zou kunnen leiden tot
een onontvankelijkverklaring door de
rechter van de rechtszaak, waardoor
Colson zowel als Ehrlichman vrijuit
hadden kunnen gaan.
Colson, die Nixon als speciale adviseur
diende, werd volgens de officiële af
schriften van de beschikbaar gestelde
geluidsbanden door de president echter
afgedaan als iemand die meer dan wie
ook „dichter bij deze groep van oplich-
De chemische fabriek Nypro, even ten
zuiden van de rivier de Humber in
Lincolnshire, was eigendom van de Ne
derlandse Staatsmijnen en de Britse
Coalboard, het centrale orgaan van de
genationaliseerde steenkolenindustrie.
Het eindprodukt in de fabriek, het zoge
naamde nylon-6 (Caprolactam) is een
essentieel onderdeel voor de fabrikage
van vele nylonprodukten.
In ruil voor zijn schuldig-verklaring
heeft Colson zich bereid verklaard over
alle andere kwesties te getuigen waar
hij bij betrokken was. Volgens afschrif
ten van de geluidsbanden blijkt dat
Colson regelmatig door Nixon werd ge
raadpleegd over „gevoelige” kwesties, zo
dat verwacht wordt dat hij een even
explosieve getuige kan worden als de
voormalige Witte-Huisadvocaat John
Dean.
Dit onderzoek neemt echter de angst
van de vele honderdduizenden, die in
Engeland in de nabijheid van chemische
fabrieken wonen, niet weg. Het inferno
van Flixborough heeft de hele natie
geschokt. En niet alleen in Engeland,
ook in Zuid-Limburg (Geleen), waar een
soortgelijke fabriek staat, vraagt men
zich af of men zijn leven nog wel zeker
ia.
twee overwegingen. Koning Feisal, de
oppermachtige en zeer anti-joods gezin
de heerser van Saoedi-Arabië, wil de
geloofwaardigheid van het oliewapen zo
min mogelijk aangetast zien. De vorst
heeft eind vorig jaar verklaard dat het
oliewapen zo nodig zal worden toegepast
totdat Israel alle bezette Arabische ge
bieden heeft ontruimd.
Het effect van het embargo tegen
Een lid van het IRA, de 24-jarige Ier
Michael Gaughan, die sinds twee maan
den in hongerstaking was, is gisteravond
in de gevangenis Parkhurst op het Britse
eiland Wight gestorven.
Volgens het ministerie van Binnen
landse Zaken in Londen was Gaughan,
De DSM heeft aangeboden alle assis
tentie te verlenen bij het onderzoek dat
in Engeland van overheidswege naar de
oorzaak van de ramp zal worden inge
steld. Daarnaast zal de DSM ook zelf
een onderzoek instellen onder speciale
leiding van hoofddirecteur ir. Kretzers.
Voor een vlugge afwikkeling van de
gevolgen van de ramp, speciaal in de
persoonlijke sfeer, is in Engeland reeds
een hulpcomité gevormd.
Praktisch-juridisch gesproken heeft
Colsons schuldig-verklaring als gevolg
dat zijn mede-gedaagde John Ehrlich
man in de Ellsberg-affaire zich niet
meer kan beroepen op gronden van
„nationale veiligheid” een van de
punten die president Nixon weer in
staat stelde te verhinderen relevante be
wijsstukken te overhandigen, waardoor
de rechter gedwongen zou kunnen wor
den om de rechtszaak niet ontvankelijk
te verklaren, zodat zowel Colson als
Ehrlichman vrijuit hadden kunnen gaan.
twee van de Europese negen op de
komende Europees-Arabische dialoog,
waarvan bijvoorbeeld Algerije meer te
verwachten heeft dan het schatrijke Sa
oedi-Arabië, is voor de regering van
koning Feisal een ondergeschikte factor
bij de beoordeling van het nut van het
oliewapen, ook al is het nu slechts
gericht tegen twee landen, die in de
praktijk nauwelijks nadeel van de boy
cot ondervinden.
F t' W -
