ORMATIE
GE
TV-MENS ERGER JE
NIET LANGER
Veilig in de lift
EEN SLECHTE EN EEN GOEDE
NEUS
Naaldwerk als beroep, hobby
en activeringstherapie
tips voor vrije tijd
5
NAALDKUNSTENAAR HUUB HUNFELD
Stripsnijden zonder tobben
NEEM DE
FIETS MEE
Vijver
Hekwerken ontwerpen
door Loens Macare
maken
1
te i
ZATERDAG
8
JUNI
1974
21
Cehengel
door Loens Macaré
liga
Anti-liftvrees
ri
ing,
ag-
aan
aat
*n)>
en-
:ing
„Een man die de naaldkunst als beroep heeft, dat vindt men vaak nog
iets merkwaardigs. Maar in de middeleeuwen waren het mannen die de
naaldkunst beoefenden. En vóór de tweede wereldoorlog bestond zeker
nog 30 percent van de werkers in de paramentiek, de kerkelijke borduur
kunst, uit mannen”, zegt Huub Hunfeld uit Bunnik. Zijn beroep is (al ver
scheidene jaren) naaldkunstenaar. Aan het feit dat hij tot de groep geluk
kige mensen behoort voor wie een beroep tevens hobby is, behoeft geen
moment te worden getwijfeld. Daarnaast brengt hij sinds enkele jaren zijn
vak op een nog heel andere manier over, namelijk in een functie als acti-
veringstherapeut aan een sanatorium voor psychosen en neurosen in Zeist,
een kliniek waar overwegend tijdelijke patiënten worden behandeld.
Geen paniek
-• w
4?^
I.
Kindervoet kan beklemd raken.
Gelukkig is het in de Gourmetreeks
Werkend met een kleine groep mensen
tracht hij daar vijf ochtenden per week
„de eigen ervaringen met creatief naald
werk” over te brengen, als onderdeel
van een progressieve aanpak waarin me
dische behandeling en diverse „bezig-
heidsmethoden” steeds verder integreren.
„Ontzettend boeiend werk, waarin je je
eigen vak weer eens opnieuw kunt uit
diepen”, vindt Huub Hunfeld. „Soms is
het hondsvermoeiend, soms loopt zo’n
ochtend als vanzelf. Activeringstherapie
vraagt eindeloos geduld. Maar dat zit al
ingebakken in mijn vak”.
men
in
die
van
millimeter
wegsnijden.
Het is mogelQk om zelf een hekwerk naar (bijna) eigen ontwerp te maken.
Daartoe kan men bijv. gebruik maken van het Syornal Systeem (Pasteur-
straat 12, Apeldoorn). Het zijn aluminium profielen, ornamenten en acces
soires, die men zo kan samenvoegen, dat men een „eigen” hek krijgt. Er zijn
vier verschillende ornamenten en verbindingsstukken. Natuurlijk kan men
van deze profielen meer maken dan hekken voor in de tuin. Je kunt ze ook
voor decoratief gebruik aanwenden in huis.
de coating zelf. Als service is er dan nog wat afplaktape bjj-
gevoegd om beschadiging van het toestel zelf te voorkomen.
De werkwijze is als volgt: eerst het toestel afdekken en
afplakken, dan het scherm met spuitbus 1 reinigen (met een
zachte doek bijvoorbeeld), met katoenen doek droog wrijven,
vervolgens de eigenlijke anti-reflexspray op het scherm
spuiten (een 'afstand van twintig centimeter houden), daarna
laten drogen en tenslotte weer met de inhoud van de eerste
bus het scherm „polijsten”. De coating is zo nodig met thin
ner te verwijderen.
nes
zijn
8
5
„Als het goed gaat, zie je hoe mensen
zich ontspannen, gaandeweg weer gaan
praten, zich langzaam losmaken van hun
problemen. Maar je wordt ook met
enorme depressies geconfronteerd en dat
is in het begin erg akelig. Als leek voel
en meubel-
snij kanten
frees (voor
boormachi-
Dit in Amsterdam geves
tigde instituut (bij afkor
ting Liftinstituut genoemd)
bestaat al zo’n jaar of veer
tig. Doelstelling: de veilig
heid in liften zo hoog moge
lijk op te voeren. In 1956 is
het instituut bij minsteriële
beschikking aangewezen als
„enige keurende instantie”
op dit gebied, onder toezicht
van de arbeidsinspectie. Dat
betekent dat het instituut
onder andere meewerkt aan
beproevingen van materia-
„Dat is mijn grootste wandkleed ge
weest. Alleen al in de laarzen van de
kat ging een heel kalfsvel”, vertelt Huub
Hunfeld, voor wie een werkdag van 16
uur lange tijd een dagelijks terugkerend
patroon is geweest. Die werktijd is in
middels tot wat bescheidener proporties
teruggebracht. Maar een „normale” werk
dag betekent voor naaldkunstenaar Hun
feld niet zelden nog altijd een dagje van
twaalf werkuren.
Hij probeert de essentie van die dage
lijkse therapie-uurtjes als volgt te om
schrijven: „Tijdens dat werk wordt er
gepraat over alle mogelijke dingen. Je
probeert de mensen te laten zien dat er
nog iets anders is dan die eigen wereld
van dat moment, je probeert ze zichzelf
te laten zijn. Je leert ze vormen en
kleurencombinaties zien en met bekende
handwerktechnieken iets heel anders
maken dan ze gewend zijn”.
'3^0®
De recepten in het „klein wild-
kookboek” (Uitgave: Luitingh BV in
Laren (N.-H.) voor het bereiden van
kwartels, zijn zonder de toevoeging,
dat dit gevogelte in Nederland tot het
beschermde veerwild behoort „dat
niet geschoten, noch vervoerd, noch
in voorraad gehouden mag worden”,
volstrekt overbodig. Ze roepen een
kriebellach op. De toevoeging, dat de
wijze van bereiding van deze vogel
soort ook geldt voor ander klein ve
derwild, ontbreekt gelukkig. Een re
cept als op bladzijde 60 (kwartels op
canapés) kan alleen maar teleurstel
lingen geven: op het bakblik in de
oven worden ze in een kwartier noch
bruin, noch gaar.
ronde mesje bot wordt
kan men het een korte
slag draaien en opnieuw
gebruiken. Importeur J.
Graves (Joos Banckers-
weg 1, Amsterdam) laat
in naam van de Duitse
fabrikant weten, dat je
wel 10.000 meter strip
kan snijden met één
mesje. Nou, dat zien we
voorlopig nog niet ge
beuren. Je doet er dus
als eenvoudig klusjes-
tot een „klein’’ wildkookboek beperkt
gebleven. De schade die T. en T.-
medewerkster-samenstelster van dit
geschrift, Mary Schuurman, zou kun
nen hebben aangericht, is daarom te
verwaarlozen.
Voor het „Klein Soepenboek” van
deze samenstelster, gelden dezelfde
bezwaren: er is niets nieuws onder de
zon, modieus gebabbel. Wie enig ver
stand heeft van koken en wie daar
enboven nieuwe ideetjes wil opdoen,
doet er verstandig aan andere uitga
ven te bestuderen. En toch zit er
iemand bij de uitgeverij Luitingh aan
het kookboekenfonds, die een neus
heeft voor wat goed is! Ik noem u
twee andere uitgaven, eveneens on
langs verschenen: Het Hongaars
Gourmet-boek en Het Klein Taarten-
Voor de pas begin
nende hengelaar is er
een prisma op de markt
verschenen „Hengel-
boek”. Hans van Onck
is zelf een verwoed vis
ser en een ervaren scri
bent. Dat zijn dus twee
dingen, die er voor zor
gen, dat je ook werke
lijk iets aan het boekje
hebt. Het is met name
een boekje voor degene,
die aanvankelijk met
verbazing, daarna met
enige begeerte gekeken
je je dan volkomen machteloos. Als
activeringstherapeut probeer je te hel
pen op je eigen manier: door je eigen
vak, met behulp van je eigen materia
len. En als dat lukt, zie je hoe mensen
weer zichzelf worden. Net bloemen die
opengaan. Dat is voor de therapeut het
fijnste moment”.
boek. Beide: eerlijk van receptuur en
zeer bruikbaar. Geen bla-bla-bla tus
sendoor, maar bladzijde na bladzijde
goede tips en heerlijke recepten. En
juist daarom koopt u van tijd tot tijd
een goed uitziend kookboekje. Om
nieuwe ideetjes op te doen. Zonder al
dat „officiële geschrijf’, zo van „u
moet dit” en „u moet dat” nu precies
naar de letter te volgen.
Zo’n „klein taartenboek” is bij
twintig kilo overgewicht gewoon uit
den boze. Toch hanteer ik het bij
speciale gelegenheden. Overigens tot
groot genoegen van mijn dochters,
die het t liefst van de eerste tot de
laatste pagina in onze keuken nage-
maakt-gebruikt zouden zien'.
Na de ochtendlijke therapie-uren zijn
er 's middags de opdrachten: het ont
werpen en uitvoeren van naaldwerk in
allerlei vormen. „Van miniatuurtjes tot
heel grote, immense toestanden”, zegt
Hunfeld. Het kunnen doopjurken met
verfijnd borduursel zijn, maar ook ge-
meentewapentjes die op de toga’s van de
ambtenaren van de burgerlijke stand
moeten worden geborduurd. Het kan een
stadsvlag zijn van zes bij zes meter,
waarvan hij, op kousevoeten, in de
woonruimte van zijn huis in Bunnik de
werktekening heeft moeten „doorprik
ken”. Of een wandkleed voor een bank
gebouw of een school, zoals de tien
meter lange uitbeelding van het sprook
je van de gelaarsde kat, dat hij voor een
kleuterschool heeft gemaakt.
GASTON GOURMET
Wanneer je televisie zit te k(jken heb je vaak last van
hinderlijke reflexen en schitteringen. Je gaat alsmaar schui
ven met schemerlampen. Je gaat verzitten. Gordijnen worden
dicht gedaan omdat het buitenlicht reflecteert op het scherm.
Is daar iets op te vinden? De firma Niso (Mejjerkamplaan 25
in Bussum) geeft als antwoord ja. Z(j importeert TV-anti-
reflexspray, een Zwitsers produkt, dat getest is door het
Institut für Rundfunktechnik in MGnchen. Het rapport van
dat instituut begint met de vermelding, dat er in 1970 al eens
van dezelfde Zwitserse firma een preparaat is getest en dat
dat toen niet voor gebruik geschikt werd geacht, omdat o.a.
de scherpte van het beeld erdoor beïnvloed werd. Het nieuwe
middel is aanmerkelijk beter, zegt het rapport, dat uitvoerig
ingaat op de kwaliteiten van de stof. Het opbrengen van de
coatinglaag op het scherm doet de hinderlijke reflexen ver
dwijnen, terwijl de beeldkwaliteit praktisch niet wordt aan
getast. Bij kleuren-TV komt het groen iets sterker door,
maar toch in zo geringe mate dat het kleurenbeeld niet
merkbaar wordt beïnvloed.
Een set TV-anti-reflexspray bestaat uit een spuitbusje
voor het reinigen van het scherm en het polijsten na het
opbrengen van de coatinglaag. Een ander spuitbusje bevat
Tienduizenden Nederlan
ders stappen enkele malen
per dag automatisch in een
lift om, verticaal dalend dan
wet stijgend, hun woonetage
te verlaten of te bereiken.
Niets aan de hand zolang dit
hendendaags vervoermiddel
geen nukken vertoont. Maar
als het op zeker ogenblik
wel kuren krijgt en ergens
verdiepingen
steken,
tamelijk
een wat
onplezierig gevoel. Ondanks
de opschriften in sommige
liften die de gestrande ge
bruiker geruststellend toeroe
pen dat er geen reden is tot
paniek omdat er geen lucht
gebrek kan optreden en
een georganiseerde hulpver
lening bestaat.
Er zijn trouwens heel wat
mensen die zich zelden of
nooit in een lift wagen en
liever een aantal trappen
beklimmen om hun bestem
ming te bereiken. „Maar de
laatste 40 jaar is er geen
ongeval met personenliften
voorgekomen, althans niet
door kabelbreuk. Als er een
ongeval gebeurt gaat het
meestal om speciale liften
zoals een goederenlift een
fabriekslift of een lift in
aanbouw”, aldus het Neder
lands instituut voor lifttech-
niek.
eerst naar de winkel
voor materieel. Nuttig
is het dan eerst eens te
lezen wat je als begin
ner het best kunt aan
schaffen. Het boekje
geeft veel tips over dat
materiaal, maar ook
over hoe je moet vissen
en waar.
werd free-lance-ontwerper voor een
grote firma in kerkelijke borduurkunst.
„Ik heb de hausse in de kerkenbouw
van nabij meegemaakt en zo’n dikke 80
kerken in Nederland helpen inrichten.
Kerken van alle gezindten; ik was een
van de eerste katholieken die ook in
protestantse kerken werkte”, vertelt hij,
terugkijkend op het begin van zijn loop
baan als naaldkunstenaar. Dat betekende
het ontwerpen en borduren van kazui
fels, avondmaalskleden, stola’s: 125 iden
tieke stola’s bijvoorbeeld, die in twee
jaar klaar moesten zijn. En dat laatste
werk werd, herinnert hij zich, tegen het
eind van de taak wel „stomvervelend”.
Voor Hunfeld zelf betekent dit werk
weer eens een stuk vernieuwing van het
eigen beroep. Vernieuwing waar hij niet
buiten kan: „Ik ben niet zo’n nadrukke
lijke koploper, maar zeker in dit vak
betekent stilstand achteruitgang. Je pro
beert steeds nieuwe technieken, begint
altijd weer aan iets nieuws”, zegt de
naaldkunstenaar wiens leven aanvan
kelijk niet de kunstzinnige kant leek uit
te gaan. Hij studeerde medicijnen, haal
de ook zijn doctoraal rechten, maar
uiteindelijk kwam deze telg uit een
geslacht van confectieverkopers toch „in
de lapjes terecht” zoals hij het zelf
noemt. Zij het dan op een andere ma
nier dan de voorgaande generaties: hij
heidsinstituut hebben samen
een lijst met raadgevingen
voor verstandig liftgebruik
opgesteld, waarin vooral
aandacht wordt besteed aan
de allerjongste bewoners
van flatgebouwen. Voor ou
ders van kleuters dit advies
Iaat kleine kinderen nooit
alleen de lift gebruiken.
Breng Ze met de lift naar
beneden, leer ze zich door de
huistelefoon te melden zodat
een volwassene ze beneden
kan gaan halen. De combi
natie kinderen-speelgoed
kan in een lift levensge
vaarlijk zijn als vallend of
wegrollend speelgoed in de
spleet tussen liftkooi en
schachtwand valt. Kleuters
zullen proberen hun speel
goed terug te krijgen, met
het risico van beknelde
handjes.
Om soortgelijké' ongeluk
ken te voorkomen wordt
liftgebruikers aangeraden
om achter in de lift te gaan
staan. Vaak hebben liftkooi
en geen eigen deur zodat de
open toegang zich langs de
schachtwand beweegt. Hand,
voet of bagage zou klem
kunnen raken tussen wand
en kooi. Ook kantelende wa
gentjes, dozen en kisten
kunnen volgens het Liftin
stituut ongevallen veroorza
ken.
keer de
worden
strenge
schriften, ze worden elk
jaar gekeurd om een geldig
certificaat te behouden en
tenslotte schrijft de wet een
regelmatig onderhoud voor
zodat de lift onder perma
nente controle staat.
tussen twee
muurvast blijft
krijgt zelfs een
koelbloedig mens
len, onderzoekingen, opstel
len van voorschriften, alge
mene voorlichting, en aan
opleidingen en examens op
het gebied van de lifttech-
niek.
Op het ogénblik is er, in
samenwerking met de afde
ling VIP (veilig in de privé
sector) van het bekende
Veiligheidsinstituut, een ac
tie gaande om het veilig ge
bruik van liften te bevorde
ren en liftvrees weg te ne
men. De campagne is bedoeld
om flatbewoners (die vrij
wel altijd liftgebruikers
zijn) ervan te doordringen
dat het niet nodig is or
bang voor de lift te zijn.
Een en ander onder het
motto dat veiligheid in de
lift alles te maken heeft
met het (veilig of onveilig)
gedrag van de gebruiker.
Liftinstituut en Veilig-
Wanneer men deuren,
kasten, tafels enz. gaat
repareren, althans de
kanten van een nieuwe
slijtlaag of kunststof-
rand wil voorzien, is
’t vaak tobben gebla
zen met het precies af
snijden van die randen
of strips, of die nu van
fineer, rubber of folie
zijn. Je kunt het wel
met een scherp mesje
proberen, maar dan
glijd je op een gegeven
moment toch uit. Zen-
ses heeft nu een handi
ge kantensnijder ont
worpen, waarmee de
problemen op dat ge
bied van de baan zijn.
Het stukje gereedschap
heeft een uitneembaar
rondmes van gehard
staal. Door eenvoudig
weg het verloopstukje
langs de rand te houden
kun je de strip op de
precies
Als het
Water in de eigen tuin - al dan
niet in een grote of kleine vijver, in
een grote kom desnoods (wie heeft
als kind niet een aardappelschaal of
zoiets uit de keuken ontvreemd, die
in de tuin gestopt en er water inge
daan) heeft een grote aantrekkings
kracht op iedereen. En het is toch
niet zo’n enorm karwei om zelf een
vijver te maken. Er zijn tegenwoor
dig zoveel mogelijkheden en materia
len. Je kunt zelfs kant en klare
kunststofvijvers kopen met overloop-
goten enz. Het leukste is natuurlijk
er zelf een in elkaar te zetten. Daar
bij is het boekje „Tuinvijvers en
waterplanten” een goede gids (die
pasklare vijvers vind je er niet in).
Tuinarchitect Galj aard bewerkte het
Duitse „Wasserpflanzen für den Gar-
tenteich” tot een aantrekkelijk Ne
derlands boekje vol met goede illus
traties. Zoals de Duitse titel zegt
wordt er veel aandacht besteed aan
de flora (en ook fauna) van de vijver.
(Uitgeverij Kosmos).
De stichting .J’iets” (Europaplein,
Amsterdam) geeft regelmatig ge-
schriftjes uit over de fiets. Deze keer
wordt in „Neem de fiets mee’’ uit de
doeken gedaan hoe je de fiets met de
trein, boot, vliegtuig of auto (aan
hangwagen, rek of imperiaal) kan
meenemen en wat erbij komt kijken,
zoals bijv, de verzekering. Vooral
voor de vakantietijd een handig
boekje.
Het hulpeloos blijven
hangen tussen twee verdie
pingen is het (heimelijk)
schrikbeeld van menig lift-
gebruiker. Maar, aldus het
Liftinstituut, in zo’n situatie
schuilt geen gevaar en er is
voldoende frisse lucht. Dus
geen paniek, de alarmbel
bespelen en dan maar rustig
gaan zitten wachten tot des
kundige hulp komt opdagen.
Pogingen om zelf vrij te ko
men (of om onfortuinlijke
liftgebruikers van buitenaf
te helpen bevrijden) kunnen
tot gevaarlijke situaties lei
den, zo waarschuwt het in
stituut. Overigens ontstaat
zo’n ongewenste stop vaak
doordat men met te veel
mensen in de lift stapt
waardoor het apparaat over
belast raakt.
En voor
nachtmerries
het genre
heeft naar die rustige,
tevreden lieden aan de
waterkant, die als maar
de hengel ophalen dan
wel om te zien of het
aas er nog aan zit dan
wel of er werkelijk een
vis is gevangen. Wie
tenslotte de stap neemt
naar de waterkant moet
mensen
krijgen
tv-films waarin
misdadige jongens een lift
kooi vol onschuldig publiek
te pletter doen vallen heeft
het instituut dan nog een
extra geruststellend woord
je: een lift kan niet ,.zo
maar” naar beneden vallen,
het ding hangt aan minstens
vier kabels en die zijn weer
berekend op ten minste 18
belasting. Liften
gebouwd onder
veiligheidsvoor-
ze worden
man wel je hele leven
mee. Iets anders van
Zenses is de HMV-
schamierfrees voor bo
ren in formica, horni-
tex, melamine, maar
ook in alle soorten hout
en spaan
plaat. De
van deze
electrische
vanaf 250 watt)
zo geconstrueerd,
dat alle soorten kunst
stof zonder uitbrokke
len, het grote euvel,
scherp gefreesd kunnen
worden. Het is wel zaak
dan de boor in een
standaard te gebruiken.
Als je vrijhandig met
deze frees aan het werk
gaat, beïnvloedt de nerf
van het hout de nauw
keurigheid. Je kan de
bovengenoemde frees
goed gebruiken voor
bijv, de Zenses meubel-
scharnier, een nieuwe
klapscharnier.
