beschuldigt Nixon
n
Weer eis van 5
mille tegen Stad
Rotterdam
Premier Chirac
completeert
zijn kabinet
Morgen krachtproef
Schmidt
voor
Nieuwe gouverneurs benoemd Federale rechter
van Angola en Mozambique
„Israël neemt zeker
vredes-initiatie ven
Prof. Red kin
achtergrond
vraagt asiel
Amerika
in
Soares biedt ontmoeting aan met OAE-secretaris
Premier Rabin in tv-interview:
Amro leent 100 miljoen
tegen 10,5 pet
LEVENSLANG VOOR
VIJF IRA-LEDEN
WEGENS MOORD
Kernenergienota
nog voor reces bij
parlement
„BIJNA BELEMMERING RECHTSPLEGING”
3
ZATERDAG
BINNEN- EN BUITENLAND
8
JUNT
19 74
2
Frelimo
Arrestatie
Gouverneurs
Kleindienst
Huurlingen
Ontruiming
Via Kissinger
Grootscheeps
Ook voor CDU
MANILLA, MOGADISJOE, LIS
SABON (UPI, Reuter) - Portugal
heeft gisteren voor het eerst voor
ean V.N.-forum toegezegd dat de
Afrikaanse gebieden het recht van
zelfbeschikking zullen krijgen. Op
een vergadering van de bestuurs
raad van het V.N.-ontwikkelings-
programma in Manilla zei ambas
sadeur Quevedo Crespo, „dat de
voorlopige regering van Portugal
het principe van zelfbeschikking
aanvaardt voor alle volkeren en ge
bieden die tot op heden onder Por
tugees bestuur staan, in zijn vol
ledige betekenis en met al zijn ge
volgen”.
(Van onze redacteur in Jeruzalem)
uit
LONDEN (DPA). Een rechtbank in
Dublin heeft gisteren vijf IRA-leden tot
levenslang veroordeeld omdat zij op 11
maart de Ierse senator Billy Fox hadden
vermoord.
(Van onze parlementsredactie)
noe-
an de
n Den
ipping
De militaire politie in Lissabon heeft
gisteren de 33-jarige leider van „de par
tij voor reorganisatie van het proletari
aat” (een maoïstische partij), José Luis
Saldanha Sanches, gearresteerd. Een re
den voor zijn aanhouding is niet bekend.
Bij een van de bekendste dagbladen
van Portugal „Diario de Noticios” is de
rust weergekeerd nadat de hoofdredac
teur zijn ontslag heeft ingediend. Het
ontslag van de hoofdredacteur was een
van de eisen die de werknemers bij dit
dagblad donderdag stelden in een open
brief, waarin ze meedeelden dat ze de
krant hadden overgenomen.
(Van onze redacteur in Bonn,
Wim Timmers)
Opneming van de lening in de beurs
noteringen van Amsterdam en Rotter
dam wordt aangevraagd. Het prospectus
zal op 11 juni verschijnen, zo heeft de
bank meegedeeld.
gaat, zullen regering en oppositie in
die commissie evenveel stemmen heb
ben. Na morgen kan het regeren voor
Helmut Schmidt dan ook moeilijker
worden.
V.N.-functionarissen zeiden dat de ge
hele V.N.-waarnemersmacht gisteren po
sities heeft ingeomen langs de bestands
lijn tussen Syrië en Israel.
Rechter Gesell gaf de sfeer van de
confrontatie met het Witte Huis duide
lijk weer, toen hij zei dat „het niet de
taak is van de president te bepalen wat
het bewijsmateriaal in deze rechtbank
moet zijn”.
rd op
serbe-
aracht
innen,
ordeel
in ju-
Ren-
n be-
iij de
van
al in
a met
ns de
al de
n lij-
an dit
Russi-
st dan
lus de
voor
e eer-
n 8473
irlaten
tanden
ns de
arraad
m ge-
anisa-
le au-
ie top
1 vol-
r 200
daar-
vo. In
annen
haven
ip ge-
ver-
ament
boord
door-
n on-
V en
d van
ran 1
tweek
seren.
lie de
De heer P. van Steensel, voorzitter
van de raad van bestuur van „Stad
Rotterdam”, maakte uitvoerig gebruik
van zijn recht op het laatste woord. Hij
verklaarde dat zijn bedrijf alleen om
principiële redenen en om geen enkele
andere de boeken gesloten had gehou
den.
De rechtbank in Rotterdam liet zich
in haar vonnis niet uit over deze be
schuldiging. Zij veroordeelde „Stad Rot
terdam” tot de minimale boete van
250. De rechters in Rotterdam stelden
uitdrukkelijk dat een verzekeringsmaat
schappij verplicht is om haar boeken te
openen als de FIOD dit noodzakelijk
acht om belastinggegevens over derden
te weten te komen.
Het is volgens de heer Den Uyl echter
wel mogelijk dat het kabinet met de
Tweede Kamer gaat praten over deelbe-
slissingen van het kernenergiebeleid,
voordat de energienota is u itgekomen.
Deze mogelijkheid wil hij openhouden
om de discussie en beslissingen over
onder meer de kerncentrales niet tegen
i* houden.
Er was echter al uitgelekt dat zich
onder de nieuwe leden van de regering
twee vrouwen bevinden, terwijl de rest
uit technocraten en parlementariërs be
staat. Die kamerleden moet president
Giscard d’Estaing weer voornamelijk
hebben gekozen uit zijn eigen partijge
noten en uit de gaullisten, die tijdens de
verkiezingscampagne de huidige premier
Chirac hadden gevolgd door de officiële
gaullistische kandidaat Chaban-Delmas
van de hand te wijzen.
WASHINGTON (Reuter, UPI). Een
Amerikaanse federale rechter heeft pre
sident Nixon beschuldigd van acties die
grenzen aan belemmering van de rechts
pleging, omdat hij zijn vroegere advi
seur John Ehrlichman de toegang wei
gert tot documenten van het Witte Huis.
De rechter, Gerhard Gesell, zei op stren
ge wijze tegen presidentieel advocaat
James St. Clair dat het optreden van de
president „totaal indruist tegen al onze
rechtsopvattingen”.
DEN HAAG. Het kabinet staat op
het punt om bij de Tweede Kamer de
kernenergienota in te dienen. Dit zal in
ieder geval nog voor 'het zomerreces van
de Kamer gebeuren. Volgens minister
president Den Uyl, die dit gisteren na het
wekelijkse kabinetsberaad aankondigde,
zal in deze nota nog niet staan welk
beleid het kabinet denkt te gaan voeren
inzake de kernenergie. Dat zal worden
opgenomen in de later uit te brengen
energienota.
John Ehrlichman maakte deel uit van
een speciale eenheid van het Witte Huis
die van Nixon toestemming had gekre
gen lekken van de geheime informatie
te dichten. Hij vertelde de rechter dat
hij onder toezicht van een agent van de
geheime dienst de documenten op het
Witte Huis had mogen zien. Hij mocht
er echter geen notities of kopieën van
maken en zijn advocaat mocht er niet
bij aanwezig zijn.
mk in
en 20
deling
echt-
huldig
Binde
rijen,
weld-
rland,
iep de
keers-
ver-
ieder
zou
voornamelijk zijn
vluchtelingen
wonen.
Over de benoeming van de staatsse
cretarissen had de president het zwijgen
bewaard tot na de stemming van don
derdagnacht over het regeringsprogram
ma, om zo de hoop op een zetel bij
zoveel mogelijk leden van de regerings
meerderheid in leven te houden.
sactor
ergie”
:erne-
an er
in en
en er
Com-
nderd
90 in
r eind
IG en
aatste
anden
lan-
halve
ft een
m de
el de
énéral
htenis
>er en
’ht D.
Rabin zei te geloven dat ook het
volgende stadium van de onderhandelin-
gen via de bemiddeling van Kissinger
zal lopen. President Sadat van Egypte
heeft zich eerder deze week al in dezelf-
AMSTERDAM (ANP). De Amro-
bank gaat f 100 mln lenen tegen 10,5 pet.
Het betreft een lening per 1979-1982
waarvan de uitgiftekoers op 17 juni
voorbeurs zal worden bekendgemaakt.
De inschrijving is op 19 juni en de
storting op 15 juli. De lening wordt a
pari afgelost in vier nagenoeg gelijke
jaarlijkse termijnen welke vervallen op
15 juli 1979 tot en met 1982. Vervroegde
aflosbaarstelling is gedurende de gehele
looptijd der lening niet toegestaan.
Een maand geleden gaf niemand
meer iets voor de kansen van Alfred
Kubel en zijn SPD. Inmiddels is ech
ter in Bonn bondskanselier Brandt
afgelost door Helmut Schmidt. Uit
opiniepeilingen blijkt daf de kordate
Schmidt onverwacht snel door de be
volking wordt bewonderd. Nedersak-
sen is zijn eerste krachtproef.
Voor de CDU, die de laatste maan
den bij de regionale verkiezingen de
Bij de CDU moet Helmut Kohl, die
ook onverstoorbaar pijp rookt, maar
absoluut niets uitstraalt, hier min of
meer zijn stiekeme kandidatuur voor
het kanselierschap waarmaken. Maar
er zijn er in de CDU meer die
onvermoeibaar beweren dat voorlopig
geen tegenstander voor kanselier
Schmidt hoeft ^te worden aangewezen
en die inmiddels zelf een goede uit
gangspositie willen verwerven.
Volgens het PAIGC-communiqué
het huurlingenleger
gerecruteerd uit
Guinee-Bissau die in Dakar
Soares zei ook dat initiatieven zijn
genomen voor een gesprek met de natio
nalistische leiders in Angola, maar hier
over wilde hij verder niets meedelen.
ringskringen zal de plechtigheid pas be
gin volgende week plaatshebben, mis
schien dinsdag. Dit betekent dat het
aangekondigde bezoek van president De
Spinola aan Angola en Mozambique op
zijn vroegst pas woensdag zal beginnen.
De procureur-generaal ging in zijn
requisitor niet zover als de officier van
Justitie die „Stad Rotterdam” had afge
schilderd als de grote beschermer van
belastingontduikers. Mr. Bos merkte
slechts op dat de verzekeringsmaat
schappij er kennelijk op uit was geweest
zoveel mogelijk klanten te winnen.
BONN. Nedersaksen is de pro
vincie tussen noordelijk Nederland en
de DDR. Hannover is de hoofdstad,
de Volkswagen de zwaarste industrië
le pijler. Met vliesdunne meerderheid
regeren er de sociaal-democraten on
der de onopvallende partijveteraan
Alfred Kubel.
Wat op de achtergrond strijdt de
liberale FDP. in Bonn de kleine coa
litiepartner van de sociaal-democra
ten. Vier jaar geleden haalde de par
tij in Nedersaksen de 5 percent niet,
die nodig zijn om in het parlement te
worden opgenomen. Nu komt de FDP
vrijwel zeker in de Landdag terug.
Maar de bange vraag onder de libe
ralen luidt: nadert het hoogseizoen,
dat de FDP de laatste jaren heeft
beleefd, zijn einde? Alles onder de 9
perbent zal een matig resultaat zijn
en een teken dat de nartij het moei
lijk krijgt nu de populaire Walter
Scheel tot bondspresident is bevor
derd.
De Bondsraad controleert slechts
een deel van de wetgevende activiteit.
Wetsontwerpen, die in de raad wor
den tegengehouden, kunnen boven
dien vaak in commissies van de raad
nog worden „gered”. In die commis
sies hebben namelijk de regeringspar
tijen SPD en FDP een meerderheid,
omdat ook West-Berlijn (voor spek
en bonen in de raad zelf) er stem
recht heeft. Wint de CDU in Neder
saksen, dan is die meerderheid verlo
ren.
ene overwinning na de andere boekte,
is Nedersaksen door de komst van
Schmidt ook een bijzondere kracht
proef geworden. Sinds Helmut Kohl
voorzitter van de partij is, ging het
bergopwaarts, maar iedereen ver
moedde dat het wegebbende vertrou
wen in de regeringscapaciteiten van
Willy Brandt de ware bron van het
CDU-succes was.
Oud-minister van justitie Richard
Kleindienst is gisteren veroordeeld tot
een voorwaardelijke gevangenisstraf van
een maand en een geldboete van 100
dollar. Hij is daarmee de tweede oud-
minister geworden die ooit wegens een
vergrijp is veroordeeld.
De vijf mannen, van 19 tot 28 jaar
oud, hadden de protestantse senator
doodgeschoten toen hij hen had verrast
op een boerderij die als wapenopslag
plaats dienst deed bij de grens met
Noord-Ierland.
De Portugese regering heeft gisteren
de benoeming bekendgemaakt van een
leger-generaal als nieuwe gouverneur
van Angola en een socialistische advo
caat uit Lourenco Marques als gouver
neur van Mozambique.
De generaal, Silvino Silverio Marques,
is een broer van een lid van de militaire
junta en diende 12 jaar geleden onder
het vorige regime als gouverneur van
Angola. De nieuwe bestuurder van Mo
zambique is mr. Henrique Soares de
Melo.
De protestantse organisatie „Ulster
Volunteer Force” bestreed gisteren met
nadrukdat zij verklaard zou hebben de
IRA ook op Engels grondgebied te zul
len bestrijden.
Net als de officier van Justitie in
Rotterdam was de procureur-generaal
van mening dat „Stad Rotterdam” niet
uit principiële overwegingen haar boe
ken gesloten had gehouden, maar met de
bedoeling om reclame voor zichzelf te
maken.
Een van de leidende leden van de
delegatie, die met de PAIGC onderhan
delt, de socialist Jorge Campinos, heeft
gezegd dat de socialisten uit de Portuge
se coalitieregering zullen treden als de
besprekingen met de PAIGC mislukken.
Hij zei dit in een interview met het
Algerijnse weekblad „Revolution Afri-
caine”.
Tal van wetten komen ook nog
goed terecht dank zij een bemidde-
iingscommissie tussen Bondsdag (de
Tweede Kamer) en de Bondsraad. Als
Nedersaksen voor de SPD verloren
Het was de bedoeling dat beiden vrij
dag zouden worden beëdigd door presi
dent De Spinola. maar volgens rege-
„Twee schepen met Afrikaanse huur
lingen, „die betaald worden door buiten
landse mogendheden”, hebben koers ge
zet naar Bissau, de hoofdstad van Gui
nee-Bissau”. Dat staat in een communi
qué dat de PAIGC gisteren in Conakry,
de hoofdstad van het buurland Guinee,
heeft gepubb'ceerd.
De huurlingen zouden tot opdracht
hebben zich in Bissau te voegen bij
enkele Afrikaanse eenheden van het
Portugese leger, en de controle over de
hoofdstad over te nemen. Het communi
qué is ondertekend door Aristides Perei
ra, de secretaris-generaal van de PAIGC.
Al die belangen hebben de SPD tot
een grootscheepse campagne geïnspi
reerd. Geboeid is overal in de Bonds
republiek het gezamenlijk optreden
van de nieuwe en de afgetreden
bondskanselier bekeken. Brandt, die
nog onmiskenbaar de grootste sympa
thie geniet, stal de show. Schmidt, de
onverstoorbare pijproker, die de air
uitstraalt dat hij het allemaal wel
even zal regelen in dit land, doet het
echter ook goed.
Rechter Gesell: „Het standpunt van de
president van de Verenigde Staten dat
hij zijn man niet wil laten vertegen
woordigen door een raadgever is beledi
gend. Het grenst aan belemmering van
de rechtspleging.”
Dus trekt ook de top van de CDU
door de provincie. Uit het diepe Zui
den komt zelfs Franz Josef Strauss,
die tenslotte klaar wil staan voor het
moment dat het volk om een sterke
man gaat roepen. Hij waarschuwt dat
hier in dit vriendelijke land niet
onder de gordel mag worden gesla
gen, doch zorgt er zelf voor dat het
dan toch in elk geval gepeperd toe
gaat trouwens: wie vermag in het
De Portugese minister van buitenland
se zaken Mario Soares heeft aangebo
den een ontmoeting te hebben met de
secretaris-generaal van de Organisatie
van Afrikaanse Eenheid, Nzo Ekangaki.
Hij laat keuze van plaats en tijdstip
graag aan de OAE over. Uit conferentie-
kringen in Mogadisjoe, waar een minis
terraad van de OAE aan de gang is, is
vernomen dat de deelnemers gunstig heb
ben gereageerd op Soares’ aanbod.
(Van onze redacteur in Parijs)
PARIJS. De Franse premier Jac
ques Chirac zal morgenavond om zes
uur de namen bekendmaken van de 16
staatssecretarissen, waarmee hij zijn ka
binet dan gecompleteerd zal hebben. Zij
zullen echter niet aan de kabinetszittin-
gen onder voorzitterschap van een
staatshoofd mogen deelnemen. Reeds
eerder werden 16 ministers benoemd.
ganda
it hij
ie hij
Sritten
in de
De Portugese regering garandeert dat
de besluiten van het volk uitgevoerd
zullen worden, en zal geen obstakels
opwerpen voor de verlening van onaf
hankelijkheid, als daarvoor wordt geko
zen.
Waar over de industrialisering van
het Eemsgebied en de problemen in
de textielindustrie zou moeten wor
den gestreden, wordt echter deze da
gen grote politiek bedreven. Er is een
aantal redenen waardoor de verkie
zingen in Nedersaksen van betekenis
voor de hele Bondsrepubliek zijn ge
worden.
De woordvoerder van het Israëlische
leger heeft gisteravond in Tel Aviv
verklaard dat met het ontruimen van de
Golan is begonnen. Israëlische militairen
hebben zich teruggetrokken uit een sec
tor die tijdens de oktoberoorlog was
veroverd.
John Ehrlichman, oud-adviseur van
Nixon inzake binnenlandse aangelegen
heden, heeft zelf weliswaar wel toegang
tot de documenten, maar zijn advocaat
heeft geen toestemming gekregen het
Witte Huis binnen te komen. Het gaat
om 32 documenten die Ehrlichman al
eerder onder strafbedreiging heeft op
geëist.
Morgen zal CDU-oppositieleider
Wilfried Hasselmann, die vier jaar
geleden slechts 21.000 stemmen min
der boekte dan Kubel, proberen in
verkiezingen voor de Landdag (het
deelstaatparlement) de regering te
wippen. Als het alleen om de politie
ke toekomst van Nedersaksen ging,
was dat het verder vertellen nauwe
lijks waard.
t Oss
haar
zij de
jbeerd
b ver-
n zijn
r van
wilde
t haar
keer
uitke-
1 1200
1. Het
ishou-
ch bij
t een
dienst
litblij-
Een CDU-overwinning in Neder
saksen zou trouwens ook directe in
vloed hebben op de politieke verhou
dingen in Bonn. De deelstaten leveren
de afgevaardigden voor de Bondsraad,
de Kamer van het Bonner parlement
waarin de CDU en haar Beierse zus
terpartij CSU samen een meerderheid
van één stem hebben. Niet alleen die
meerderheid zou groter worden.
Eind oktober kiest Hessen (tegelijk
met Beieren, maar dat is vast in
handen van Strauss) zijn nieuwe
Landdag. Ook in Hessen staat een
SPD-regering op het spel en heeft
dus de CDU een doel voor haar
strategie: uitholling van de Bonner
regeringsmacht van de provincie uit.
Het Israëlische voornemen om een
actievere buitenlandse politiek te gaan
volgen, werd ook benadrukt door minis
ter van buitenlandse zaken Allon. Allon
zei dat zijn ministerie aan training op
het gebied van de buitenlandse politiek
zal gaan doen, een onderwerp dat onder
het bewind van Eban nauwelijks be
stond, vooral omdat Golda Meir haar
eigen minister van buitenlandse zaken
was en Eban geen zelfstandige functie
had als minister van buitenlandse zaken.
De leiders van het Frelimo wensen
dat een bestand in Mozambique onder
deel zal vormen van een meer algemene,
algehele politieke overeenstemming. De
indruk heeft minister Soares gekregen
tijdens de besprekingen met Frelimolei-
ders in Loesaka, Zambia.
„Natuurlijk zou ik liever zien dat we
direct een akkoord hadden bereikt over
een staakt-het-vuren. Het lijkt immoreel
te blijven vechten op een ogenblik
waarop de besprekingen al begonnen
zijn”, zei de Portugese minister op terug-
reis naar Londen.
Bij de besprekingen tussen Portugal
en de PAIGC, de bevrijdingsbeweging
van Guinee-Bissau doet zich eenzelfde
probleem voor. Ook de PAIGC wil zich
niet tot een bestand verplichten alvorens
meer zekerheid is gekregen over de
toekomstige status van Guinee-Bissau.
Soares zet vandaag in Londen de on-
derhandelingen met de PAIGC voort.
Gisteren bracht hij verslag uit aan pre
sident De Spinola.
at J.
in ter
tannië
isting-
gering
brief
n mi-
per-
Getty
n. Hij
t voor
maar
romen
regen.
3root-
inko-
beta-
De 36-jarige Russische professor Boris
Petrovitsj Redkin heeft asiel gevraagd in
de Verenigde Staten, zo is gisteren door
de Amerikaanse ambassade in Tokio be
kend gemaakt. Redkin werd sinds dins
dag in Osaka vermist.
Redkin doceerde sinds mei 1972 Rus
sisch aan de universiteit van Osaka. In
het kader van het uitwisselingsprogram
ma tussen Japan en de Sovjet-Unie
mocht hij tot augustus van dit jaar
blijven. Of het verzoek om asiel wordt
ingewilligd is nog niet bekend. Op de
foto Redkin en zijn vrouw.
Kleindienst huilde toen rechter George
Hart het vonnis voorlas. Hij had op 16
mei schuld bekend dat hij niet nauw
keurig vragen had beantwoord van een
senaatscommissie over de rol van het
Witte Huis in het optreden van het
ministerie van justitie rond de anti-
trust-zaak tegen de ITT-maatschappij.
Het was de lichtst mogelijke straf die
kon worden opgelegd. Kleindienst had
een jaar gevangenisstraf kunnen krijgen
en een boete van 1009 dollar-
DEN HAAG (ANP). Mr. P. A.
H. Bos, procureur-generaal bij het
gerechtshof in Den Haag, heeft gisteren
de maximale straf geëist van 5.000
boete tegen de verzekeringsmaatschappij
„Stad Rotterdam”. Deze firma stond in
beroep terecht wegens het weigeren
haar boeken te openen voor de Fiscale
Inlichtingen- en opsporingsdienst (FI
OD), die op zoek was naar mensen, die
zwart geld hadden „verstopt” in plezier
vaartuigen.
De regeringsmeerderheid heeft zich,
volgens de wens van de nieuwe presi
dent, nu inderdaad verbreed, al dient
nog te worden afgewacht hoe lang en
hoe ver de solidariteit en de trouw van
de orthodoxe gaullisten zal strekken.
Noorden vast te stellen waar bij zo’n
Lederhose-drager de gordel zit?
Voor Strauss is Brandt op weg met
een „politiek executiecommando”. Hij
wijst er voor de goede orde ook op
dat „Hitler zonder een economische
wereldcrisis en massale werkloosheid
nooit aan de macht zou zijn geko
men”. Op hetzelfde niveau werkt de
merkbaar oud wordende SPD-stra-
teeg Herbert Wehner. Hij heeft de
spion Guillaume kunnen gebruiken
zijn SPD en de Bondsrepubliek een
pittigere kanselier te geven. Nu ge
bruikt hij datzelfde wapen tegen de
CDU, die min of meer van een po
ging tot staatsgreep wordt beschul
digd.
Vrede met Egypte is de hoofdzaak”,
zei Rabin, „want alle oorlogen die wij
gevoerd hebben met de Arabieren, wa
ren slechts mogelijk doordat Egypte in
die oorlogen meedeed. Met Egypte heb
ben wij geen diepgewortelde conflicten,
zodat ik geloof dat wij het gemakke
lijkst met Egypte tot vrede zullen kun
nen komen”
JERUZALEM. In zijn eerste televi-
sie-interview als premier heeft Jitzak
Rabin gezegd dat Israel initiatieven moet
en zal nemen om tot vrede te komen
met de Arabische buren, in de eerste
plaats met Egypte. Rabin, die een nogal
zenuwachtige indruk maakte bij zijn
debuut, zei dat Israel in het volgende
stadium van de onderhandelingen met
Egypte een einde van de oorlogstoestand
zal eisen. Hij sprak niet over concessies
die Israel in dat kader zal doen maar,
die liggen uiteraard in het territoriale
vlak.
de richting uitgelaten, zodat we hieruit
de conclusie mogen trekken dat het
volgende stadium van de onderhandelin
gen in hoofdzaak in Jeruzalem. Was
hington en Cairo zal plaatsvinden en
Genève meer zal dienen als een plaats
om de overeenkomsten formeel te be
krachtigen, dan als werkelijk onderhan-
delingsoord.
